Vrîjdag 2 Aprîl 1915. Eerste Jaarg. Nr 79. |yitLB^jLI— ^^M<«^H^WBH»g»WBWWWM»»gl«W»pBCTI«gWMIIW»IWKBW»WMBWl«aW»îliag«WW10WaBWW^^ II1IM— Il IHII m « HET» Prîjs : 5 Centiemen door geheeî België Mimaszam i111 -m» nmr «mi imiTte m Enfin mi 'rMiraflaM mui witattgamw waw-MMMawri^ * itim i i wrwnwr ïiwnr wmm Vlaamsche Nieuws Het best ingelicht en meest verspreid Nieuwsblad van Beigië. - Verschijnt 7 maal per week v - j11 --jrjssaatœv *■■■"., • -wrrrr - \i&sawiïa ABONNEMENTSPRIJZEN s Pur wsek i.86 S Per 9 maauâca « ftt wtMaà .t....... t.US | Per • aaaaadea . 1MÊ Sa,1? Jmt 14. ^———» 1BESTUUR HcofdopâMler : Alf®«s BAEYENS l«he*îd«r : Ant. VAN OJPSTRAMÏ SUREELENt K®si«straa£, 44, ANTWEKPBV Teicfoon 1996 AANKGNDiGJNttEN s*"* ïw«ed« bteii»,, par nagel 2.50 I Vicrd* blad*., psr regel 8.SI Dsrde bteds., 14. I.— | «S TOÎgsn# overseakomut. Doodcbericfet fi.— *»*■» w—BBWBaaiCTi—«HWR IN OORLOGSTIJD Van den Franschen schilder Evariste r Laniinais bestaat eene schilderij, minder c Lfeid wellicht dan de Enervés de Ju- ls M/M of de Brim e haut ; een werk dat U in verband staat met zijn eerste < '^ier, toen hij in Pilleurs de Mer reeds g yijken gaf van ongemeen talent. Zij ; leet : Pendant la guerre ! f Een werk, dat stof geeft tôt overwe- t jfng! j Grijs ligt de hemel over het land-schap, Door een heuveîachtigen, schra- | len grond, trekken vier vrouwen de ploeg ; een grijsaard ment het span. , In welk een land zijn we? < Dat kojnt er minder op aan. We zien ] het duldende menschdom, en gansch de , sarde dient tôt vaderland aaxi de amar-ten der menschheid. i In verleden tijden is het, als de zeden nog eenvoudig waren, De ploeg is een | jekromden bocmstam ; lompen dekken ; îeraauwernood de naaktheid der zwoe- ] gers. Maar die nog jonge menschheid . lent recds de zucht naar verovering, en , weet hoe neerlaag en weerwraak mal-kaar opvolgen in onafgebroken rijen. . Ook buiten den tijd van den wijn-oogst heeft een roode dauw de aarde ge- . drenkt. |< Uit de stnîpen die men in de verte i ontwaart, verdoken achter hoogstammi- i ge boomen, zijn de jonge mannen weg- c getrokken, cm te wreken den roof van paard of rund, misschien ook om buren t te helpen bij een strooptocht. s Reeds maanden zijn de krijgers weg, m de ouderen van dagen hebben den \ drempel de:' woonst verlaten, waar zij < hun dagen sîeten in kalme herinnering j aan de uren van vreugde en smarten die t dj doorleefden. De vrouwen zingen niet 1 jmeer het lied dat biijde klonk terwijl i hare viogeren het huiselijke lijnwaad j weefdea. De vrouwen en de grijsaards t aaaiden het graan, bonden de schooven, i iorschten en maalden, en met onbedre- « ?en handen kneedden zij in tranen hun t brood, « De tijd is gekomen om de aarde weer open te îeggen on in haar schoot het mi te zaaien van den toekomstigen oogst. En nog zijn de mannen niet daar. ffistrijden, zij vechten, zij voeren oor-Kergens wijd weg, in een raadselach-% verte, die angstiig wordt gepeild met fwkende blikken. i v Zullen zij weerkomen? v ! Weldra zal het te laat wezen om de c »de te bewerken. De harde grond zal g «ietmeer willen openscheuren voor hen, <j Jio boven den vreedzamen landbouw de t tetheid der gevechten stellen. j Van af het grauwen van den jongen £ kg zijn die grijsaards en die vrouwen c fn den arbeid. Van af het ochtendglo- i ffl zwoegen zij op de eenzame velden, t iie treuren om hunne verlatenheid, v De vermagerde spieren van den ouder- j. zijn gespannen, als met touwen om- im£erd dcor het net der aderen. Zijn ^ fente braakt onder de inspanning en D ï zijn schedel perelt het zweet, dat i ^ wangen en slapen druipt en zijpelt p ot in zijn langen ruigen baard. . ^ r' oneindige droefheid !... In de wei- 0 :e^ie hand ongedwee te voelen dien- ti e'Men ploeg, waarmee hij eertijds zulke ^ looie rechte voren trok ! Genoodzaakt te wden tôt arbeid, waarvoor èn jaren èn k achten verdwenen, —< dat is de folte- 0 die dezen eenvoudige kwelt, ge- t îeild aan het kalm verloop van het bui- v pyea, aan de ordelijkheid der vast- ti «telde zaken, aan het regelmatig her- ^gfonen derzelfde dingen op denzelfden (j 'J<i. Zijn oog, verbîind door de zonne- L, ^ttering van vroegere middagen, zal, ^ ot dat het zich voor eeuwig sluit, den ^Sst meedragen van dit raadsel, nim- E tter duidelijk op te lossen dogr zijne a ^kwijnende hersens. ^och ment hij den ploeg, gesterkt in J[n °ndergang zijner oude ruste door ® eenvoudigen en toch grootschen ''icht die zijn laatste levenstaak is ge- forden : te dienen, tôt het uiterste, de L >wde voedster : Aarde. «ekoppeld aan het opzettelijk voor g ^ aieuwe vee gebouwde span, gaan de v °uwçn voor hem uit. t deerntje, vijftien jaar oud mis- c de jaren van dartelheid, treu- c V]" ^®cht8 omdat de faaren treuren, k , Eî«ft g«bogeu hoofdjWîUMiî: 4g grwî» iioeder die, om de anderen aan te moe-Ligen, met koppige hardnekkigheid leurt. De sterksten thans van het gexin, twee 'rouwen, hebben vooraan de plaats in-;enomen waar men gewoonlijk de moois-e dieren zet. Om de inspanning gelijk e maken, buigen zij gelijkraatig den omp, en soms glijden haar voeten te celijk uit op de vettige klei. Verschillend nochtans zijn de gedach-:en welke zij verwekken. Op de trekken der oudste, bedaarci îoor en gewend aan verduldige moeder->chap, leest men de smarten der afwezig-leid en het verlangen, door de gevarer leen, naar den geliefden eçhtgenoot. In de andere kookt de wilde ongela-:enheid.Door 't zware zwoegen opgewekt. jrandt haar lichaam onder den onweeiS' lemel. De opbruisching van haar nutte-ooze manbaarheid doet haar lichaam ir il zijn vezeîen trillen Hare oogen sta-■en, niets ziende, steil voor zich heén Oik van begeerte strekken hare lippet dch uit naar een denkbeeldigen kus Sn als grief de het hen, zoo weinig d« .treelende liefde te hebben gekend, zoc ichieten hare borsten omhoog, de hardt >orsten, die onder de schamele dekking fan haar vertelden, dat zij enkele rnaan-ien pas geleden, nog maagd was. De onvoldane begeerte van deze doch» er der aarde is heerlijk op zulk een tond ! Zij wordt het symbool der eeuwige touw, in haar bestenUig, eenig waar, :emg mooi gebaar, vervuld van har« ;enOing die is : de noodzaKelijke voort-eeling begeerlijk te maken. Deze op. :oîiist der vrouw, aan wie de oorlog haai aan heeit ontnomen, wordt tôt eene al-;emeene vervloekins van aile ooriogs-leldinnen, welke in de krijgsverhalen de aannen tôt de slachtmg aanmoedigen, :n die toch, zooals aile andere vrouwen, jescuapen zijn om hen in te leiden toi te vruehtbare mystenën,.. • • Beter dan door de voorstelling van en slagveld wordt de schandelijkheid 1er krijgsdriften aangetoond door deze chamele menschheid, die hun smarten oortslepen langs de schrale voren. Van uit dezen hoek van wanhoop ,-aar al de ellenden van den oorlog veei-oudig opdoemt uit het eenvoudige be» xiji van den landbouwer, zien we nog eweldiger de verwoesting, door de bloe-îge krijgskunst over de wereld ge-racht.Omdat ginds jonge menschen, die nog ene halve eeuw te leven hebben, bloe-.end worden neergesmakt, wroeten hier :reunend en krochend de grijsaards die aorgen zullen sterven, en trekken vrou-ken, gescnapen voor de heide, den loeg ! De trotsche overweldiger, wiens eerschzucht over de wereld stormt, is iet aileen bevlekt met jeugdig bloed. îjn misdaad is het ook dat de grijsaard loegen moet waar hij pleegt te rusten ; at de deerne' lijdt wier vleesch schreit m den welbeminde; dat de maagd eurt over haar hopeloos onbevruchten :hoot Wellicht zou men minder in opstand omen tegen Lielde en Leven, die twee awrikbaar ver bonden prmciepen, die ,vee eeuwige begrippen, als men kon oorzien welke storing de oorlogsdolheid rengt in de harmonie der wezens ! Want dàt is het onvermijdelijke. Als eze misslag ergens wordt begaan, moe-;n vele anderen, og meer dan eene laats daarvoor boeten. Als, onverwachts, mannen verdwij-en in voile levenskracht, niet denkend an onvolbrachte levenstaak, voelen dui-enden anderen zich verlamd op hun le-ensweg en hunne kommervolle blikken ragen van waar de plotselinge kracht omt die hunne schouders drukt, en i/aarom nogmaals het doel verdwijnt dat ij gingen bereiken!' De schrik slaat ons om 't hart bij den anblik der treffende treurnis die uitgaat an de zelfverwoesting van jonge krach-en. Wat zou het wezen als wij al over le wereld den droeven weerklank kon-len vernemen van die misdaad, van die Tankzinnigheid, » éa*k t«w 4m «obilder, w~ weerstaanbaar zulke gepeinzen te binnen roept, reikt tôt aan de grenzelooze ruim-ten der gedachte, sterker, krachtiger, dan wanneer hij die hadde vervuld met het dondenend geraas van een slagveld. î Aanschouwelijk stelt het voor de wet -van evenwicht en einddoel, de ziel zelf 1 der natuur. ' Zullen wij deze wet, meer dan door [ aile andere menschelijke dwaasheden y verschoond door den oorlog, ooit genoeg c kennen om haar te waardeeren; en zul- | len wij haar ooit genoeg waardeeren om j haar nooit meer te willen overtreden. j Dit zijn de raadsels, van angsten zwaar, welke 't werk van den schilder « stelt voor onzen geest.,, ¥an Âardappeles Als hetgeen de Nieu-we Gazet Woens- ' dagavond meedeelde geen vervroegde Aprilvisch is, zullen de burgers van Ant- I werpen, die nog niet ondersteund worden door de Comité, binnen kort een be- I 1 denkelijk gezicht zetten. Onze konfrater meldt noch min noch , meer dan dat de boeren uit de omlig-gende dorpen vanwege de Intercommunale Kommissie verbod gekregen hebben om nog aardappelen te leveren in de 1 stad, behalve aan de Steunkomiteiten en aan het Weldadigheidsbureeh We kunnen moeilijk aannemen dat door de Kommissie in kwestie zulke gaffe zou worden begaan, en vragen ons af, als het nieuwsje op waarheid is ge-steund, waar men het recht haalt om de burgers, die nog niemand tôt last zijn, uit te hongeren, ten voordeele van hen die leven tem koste van de algemeenheid. We weten nu wel dat het bij vele Ant-werpenaren eene manie is, liefdadig te wezen ; als ze een arme schooier ontmoe-ten, die hen aanblikt met meewarige oogen gelijk een getrapten hond, begin-nen ze dadelijk te blerren es... sehieteu in andersman zakken om zijn nood te lenigen. Dat moge nu zeer edelmoedig zijn ; wij kunnen echter niet gelooven dat de manie van liefdadigheid welke onze leidende standen schijnt aangetast te hebben, zoo ver gaat, dat zij al hun medeburgers willen maken tôt bedeelden van de openbare liefdadigheid. Tenzij men ons langzamerhand wil gewennen aan het Communisme. We moeten verklaren dat wij er in het ge-heel niets zouden tegen hebben, dat eene proef genomen werd met het communisme, eene eerlijke proef op kleine schaal.al ware het maar om de menschen te doen zien dat er andere stelsels zijn waaronder men best kan leven, dan het kapitalistische regiem. We gelooven echter niet dat zulks in de bedoeling ligt van de heeren leden der Intercommunale Kommissie, die we weten te behooren tôt de behoudsgezinde partijen. Waarom moeten dan alleen de steunkomiteiten en het Weldadigheidsbureel van aardappelen worden voorzien? Zeer te recht wordt door onzen konfrater aan-gemerkt dat de maatregel in kwestie een zeer nadeelige invloed hebben zal voor vele menschen, en dat het getal werke-loozen natuurlijkerwijze aangroeien zal. Is het dat wat men verlangt, om een beteren administratieven kontrool te s hebben op de levensmiddelen?.,. c Men zou het haast zeggen. v Zou men echter niet beter doen niet te veel « administratie # voor den dag te | halen, in deze oogenblikken? r Dat men eens probeerde de boerkens l ongehinderd naar de markt te laten ko- c men met al wat zij wilden, en redelijke * prijzen vaststelde voor hunne waar?... We zijn zeker dat de misbruiken zoo ^ klein zouden wezen dat er niet eens zou a over gesproken worden, terwijl nu de d misbruiken zoo groot zullen wezen dat g zelfs de vreedzaamste Sinjoor een kweek * zal openzetten gelijk een speenbiggetje. Alek. I Ideën ï v Wie iets wil, krijgt het wel ; 't moei- J" lijkste echter is : te willen. , • • « * Wie niemendal is, is de gelijke van j iedereen. « » » " j Deftige menschen vergetea dikwijls r hun pas, of hebben er in 't geheel geen. I De papieren van de grootsts achurke* > zijn altijd foeat in ord«. v » • • DAGELIJKSCH NIEUWS DE RUBBENS-BRIEFJES. — De lieuwe bankbiljetten, met de beeltenis v; an Rubens, zijn nu ook te Antwerpen oi ti omloop gebracht. Op de voorzijde on- la e beroemde stadgenoot met zijn breed- ;eranden hoed op de weelderige lok- B :en. Onnoodig een beschrijving te geven in 'an die overbekende beeltenis, maar het g< loet toch genoegen dat deze Vlaamsche B Cunstenaar, de hoogste roem van de F /laamsche schilderschool, deze vorstelij- v: ze plaats bekleedt die anders slechts aan n; :oningen wordt ingeruimd. b< De kleur is een purperblauwe druk op H :en vaalbruine onderdruk. « De keerzijde is in 't Vlaamsch doch oj net den titel van de « Société Générale le Belgique » onvertaald. B leeteo electriekbewcrkërs e! rraagt dm prijt voar si uw« barse«oigheâen, v; ftisook vâsr si» nieuwc !«mp v< 9 S RAM, 1/2 WATT van I0U KAARSEN S tjjj dep»tiioudersi der lamp ; HAj CATTÊ & CHandtlslei 149, Antwerpen n OFFICIEEL BELGISCH KOMI- [J fEIT VOOR NEDERLAND. — Vrij- h< iag is het otiicieele komiteit, dat enkele g( lagen geleden door de Belgisclie regee- pi iug Oij ivuuiuKiijn beaiuit werd be-îoemd, op net iicl^iscUe gczautacuap in Jen Aiaag door ûcu neer i^oujiet, liel-iiscn miuister vau kunsten en wetea- r< iCuappen, geinstaileerd. XMadat hij den 'O varinsten lot nad gcbracnt aan baron V <aiioit, den Beigiscuen gezant, voor de mitengewone aroeidskracnt en onuit-mtteiAjKe nulpvaardiyueid, welke deze net zijn personeel, te midden van de tal-ooze aïoeilijkneden van de laatbte maan- N len nad aaii den dag geiegd, complimen- z, eerde hij de aanwezige komiteitsieden uet de werKzaamueid, welke zij, in ver- U1 cnillende ricntmg, voor nun laudgenoo- & en tôt niertoe un eigen aaudrang nad-len ontwikkeld en met de ollicieele er-.enning, welke er het gevolg van was zt ;eweest. g( Er zijn reeds talrijke Belgische ver-sni'feifc^ea en insteumgen, tôt stolte-ijken of zedelijken steun der Belgen, a iNederland tôt stand gekomen. Maar vv iet mangeit nun aan samennang. De be- se Loeling van net oiticieele koiiuteit is ze iij naar werkzaamheid met raad en voor-icnting en aile gepaste middelen van h njstand te dienen en net zai deze zijne X1 ending uitoelenen ouder de leiding van Vi iet Belgisclie gezantschap. ^ Te JUonden bestaat een soortelijk ko- g< aiteit, dat eenigszins tôt voorbeeld iiccft j>t. ;ediend. Met dit bijzonder onderseneid ui locntans, dat het Belgische koniiteit in bi vngeland, op verlangen van de Engel-che regeering, tôt schakel zou dienen z< usschen deze en de Belgische werken, Vi an welke zij hulp verleende. In JNieder- ^ and echter heeft de regeering zelve a, echtstreeks de hulpverschatiing van de ^ ailooze arme Belgen, die naar Neder-and waren gevlucnt, in de hand geno-aen en buitendien bestaan er talrijke en ei elangrijke Nederlandsche komiteiteu, relke zich of gheel zelfstandig of ge-ieeltelijk met hulpmiddelen der regee-ing aan hetzelfde doel hebben gewijd. s De bedoeling van het Officieele Bel-;ische komiteit is niet in de geringste , late op het gebied der Nederlandsche a lenschlievendheid te treden, noch zich iet hare organisatie te bemooien. Alleen ^ e Belgische vereenigingen vallen onder CL ijne zorg; wanneer echter van Neder- t indsche zij de eenig verzoek tôt het ko- Ji( îiteit mocht worden gericht, moet het teeds zijne diensten bereid houden. ^ Zijne Excellentie sprak met de groot- st te bewondering en dankbaarheid, en ^r nder de meest spontané instemming an de aanwezigen, over het ontzaglijk >t rerk, dat door de openbare en private iefdadigheid van Nederland voor zijne andgenooten nu sedert een half jaar /A-eeds was verricht. « Nooit, zou zeide lyl ij, zal ons land dat kunnen vergeten en ^ e vroeger reeds zoo vriendschappelijke inden zullen er veel sterker door zijn aegehaald. » le< Het Komiteit bestaat uit de volgende Wi îden : de heeren Bruynseels, priester, fgevaardigde voor Nederland van kar- '-*± inaal Mercier; Buysse, lid van de Bel- k< isch Tweede Kamer; graaf de Baillet-<atour, senator, eere-gouverneux van dt. m rovincie Antwerpen; Delhez, voorzit-i ne er van de Union Belge te Amsterdam, )ierckx, gewezen kabinet-chef van het linisterie van binnenlandsche zaken en H an landbouw; kommissaris van het ar- se ondissement Antwerpen ; Dupont, ad- ty okaat; Fléchet, nijveraar, gewezen lid di an de Tweede Kamer; Hermans-Aus- ce ms, lid van het hoofdbestuur van den te: îelgischen Boerenbond, plaatsvervaii-;end-senator ; baron Peers ; Raemdonck, ro id van de Tweede Kamer ; Albéric Roi- u in, sekretaris van het Institut de droit hc titernational ; André Simonis, nijve-aar; Terwagne, Van Cauwelaert, Van d. )amme, leden van de Tweede Kamer; w< ^an de Wouwer, notaris; en Van Hal, pe oorzitter van Provinciçra»4 van he Ikffl |di< Graaf de Baillet-Latour zal het ambt in voorzitter, de heer Rollin dat van ider-voorzitter, en de heer Van Cauwe-ert, dat van sekretaris waarnemen. Aan de thans in Nederland gevestigde îlgische komiteiten, vereenigingen ol richtingen van of voor Belgische uit-:wekenen, wordt, namens het officieel L-lgisch Komiteit, verzocht, aan dr. rans Van Cauwelaert opgave te doen m hun naam en zetel, alsook van de imen en adressen der leden van hun :stuur en om toezending, indien moge-ik, van hunne standregelen en van :n zakelijke nota over de door hen tôt > heden verrichte werkzaamheid. Het sekretariaat van het Officieele elgische Komiteit is voorloopig geves-gd Lange Voorhout 17/1, Den Haag, î stelt zich van heden af ten dienste in de Belgische vereenigingen voor het :rschaffen van inlichtingen. Voor mon-dinge raadplegingen zal het open zijn ken werkdag van halfelf tôt half-één. EEN VLAAMSCH BLAD VOOR RiJGSGEVANtiENEN. — Te Gôt-agen (Duitschland) wordt het blad ge-teld <( Onze Taal » uitgegeven ten be-jeve van de Vlaamschsprekende krijgs-;vangenen, dit onder het toezicht van 'of. Dr Cari Stange. In het jongste nummer wordt erop ge--ukt dat voor de krijgsgevangenen eds een Fransch blad « Le camp de uettingen u verscheen en dat het den lainiiigen groote voldoeinng zou schen ;n, dat ook hunne taal met verzwegen erd. IN DE STEDELIJKE MEISJES-ORMAALSCtlOOL. — Eerstdaags il de onderwijskommissie bijeenkomeH n de klaenten te onderzoeken, die op-;rezen zijn tegen de Bestuurster der edelijke meisjesuormaalscnool. Dit onderzoek zal volkomen uitwij-:n of de klaenten gegrond waren. iiet-xn we nocWans kunnen verzekeren is it door de zorgen van de senepeue Ue»-nn en van de inspektie maatregeien erden geiiomen om net reg-iemeut der nool a%enee> te doen toepasaeu. BU ONZE VLUCHTEL1NGEN IN OLLAND. — De nog steeds in deu aag vertoeveiide Beigiscne minister m KUiiaieii en vvetenaciiappou, tle ncci . jfouiet, neelt oaïUent zijn t>evuuiin-:u, opgedaan Oij zijn Oezoelc aan piaat-n, in kampen, enz., waar iieigiscne cgewekenen in ons land zijn ouuerge-acnt, een eu antler niede*jetteeid. Na liet kamp te Gouda te hebben be-icnt, waaromirent de tieer Boulet reeds oeger eenige mededeeliugeu neelt ge-lan, neelt nij bezoeken gebracht aan de ;igiscne uitgewekenen te Maastricnt, un»peet, Honteuisseu en Amsterdam, rwijl nij zien nog voorstelt met gelijk >el ijmuiden, Lde, Uden, Aardenour^ l Middelburg te bezoeken. In aile plaatsen, door den Belgischen mister bezoclit, bleek de voediug uit-ekend en de hygiene goed verzorgd. Voorloopig denkt de tieer Boullet, ze-:r tôt 2U April hier te blijven en dan ter nog terug te komen. EEN PR1ISKAMP VAN LEUGE-AARS. — V oor enkele dagen zaten op n openbaar plein on/,er slad een tieii-1 bengels in een kriug met een klem nidje in hun midden, dat het onder-srp van hun gesprekken scheen te zijn. en vrieiidelij ke gardevil komt erbij aan en is door dit taiereel getroflen aagt hij : — Welnu, jongens, wat zijt gij aan doen? — Menheer, zei een der knapen, we n bezig met weddeu. Wie de grootste îgen vertellen kan krijgt den hond. ; gardevil bezag den knaap en ant-x>rdde : — Ge moest verlegen zijn ! op uwen îftijd wist îk nog met, wat een leugen is ! Onmiddellijk stond de jongen op en i bedaard en plechtig toL--zijn mak-irs:— Jongens, geeft den hond aan dien ijnheer ! Hij heeft hem eerlijk gewon-n.VOORDEELIG VOOR DE ROOD-AR1GEN. — Op zekeren dag ver-lieen voor den rechter van Kansas Ci-(Vereenigde Staten) een man beschul-ïd van diefstal, welke echter moeilijk be wij zen viel. Plotseling zei de rech-r i « Ik spreek u vrij ; daar uwe haren od zijn, ben ik overtuigd, dat gij het ten laste gelegde feit niet gepleegd bt. » Sedert ik aan dit hof ben verbonden, w. z. sedert meer dan drie jaren per ;ek heb ik voor verschillende vergrij-n veroordeeld en op dit groote aantal b ik niemand gezien met roode haren, s schaldi* wae. » Spitters Eenige dagen geleden hebben we gesproken van de spitters, welke door de Stad waren gevraagd om achter 't Nach-tegalenpark den grond te bewerken en daar aardappelen te planten. Wij zegden dat zoovelen het werk lieten staan, omdat het loon belachelijk klein was, en de neesten liever gingen doppen dan zich af te sloven voor schier geen loon. Een konfrater schrijft nu een artikel-tje om te bewijzen, meenen we, dat wij ongelijk hadden. Hij kan bevestigen, na op inlichtingen te zijn uitgegaan, dat die ^eruchten volstrekt niet op feiten be- 1 rusten. 't Is maar jammer dat de konfrater /:ijn bevestiging miet beter staaft ; de bewijzen die hij aanhaalt komen inderdaad ailes bewijzen wat wij zegden, noch neer, noch min. Wij zullen hem, die zeker een ver-keerden kant is uitgegaan om inlichtingen in te winnen, nog beter toelichten. Er werden ongeveer 600 man gevraagd, met de belofte dat het gemid-delde loon 12 à 15 franks in de week /.ou bedragen ; er boden zich meer dan à00 man aan, en waren niet den tweeden dag de lijsten van inschrijving gesloten geworden, dan zouden er stellig een dui-cendtal gekomen zijn. Er boden zich bij net begiu slechts à y? man aan, zegt de ■xontrater. Dat is best mogelijK, doen het oevestigt alleen wat wij zegden : dat de aiensencn bedantten voor de karwei, wetend J.at daar voor ongtoelendeu mets te verdieiieu viel. Bij het begin der tweede weeK. bieven 'ZM man aan het werk. Daar gingen er dus ml loopen ; dat zal wel met geweest zijn, omdat ze te veel verdienden. Het loon, zegt de konfrater, is zooals in norinalen tijd, dat wil zeggen iJ centiemen den vieriianten ineter voor goe-den grond en 4 centiemen voor harden grond. We beklagen den konfrater als hij ooit in normaleu tijd spnters moest zoeken aan dien prijs, eu vooral als de grond op 40 centimeters moet omgespit worden, gelijk nu het geval is. De werkman die het ijverigst gewerkt had, zëgt de konlrater, ontving Zater-dag voor het werk door hem op 5 1/2 dag geleverd, een loon van 24 fr. 80. We zegden dat alleen de sterksten, de geschiksten, iets konden verdienen. rlier moeten we ieniand voorhebben van LHUtengewone bewaamheid, die per dag xt)5 vierKatne meters ongeveer kan om-spitten. Dat is een knappe kerel, maar in normale tijden zouden we zijn werk toch eerst eens van dicn.uij gaan uezien: dat doet zells de meest ervaren tand-Douwer niet, op een Ueele weeK van zes dagen. Len andere bekwame spitter, doch die het werk na één uur liet steken, ontving '62 centiemen. 't 1s wel jammer dat de konlrater, nu hij op inlicliiingen uit was, met aangeteekend heeft hoeveel de anderen geunddeld verdiend hebben, die uiet zoo knap waren als ae twee aange' haalde uitzondermgen. We zouden dan gezien hebben dat, precies gelijk wij zegden, si écrits de araisten onuer de ar-men aan den arbeid zijn gebleven, de ellendigen welke, 0111 hun gezin te voe-den, tôt elken slafehjken arbeid gereed zijn, als hij maar wat meer opbrengt dan de bu centiemen van den dop. En juist dat is het, waarop wij hebben gewezen : de konfrater moge nu zeggen dat ailes normaal en in de beste voorwaarden geschiedt, Wij vinden het niet goed dat door openbare besturen, zelfs in de uitzouderlijke tijden die we beleven, aan werklieden loon voorwaarden worden gesteld, die in normale tijden met verontwaardiging zouden afge-wezen worden, en in den gemeenteraad al de socialisten vuur en vlam zouden doen spuwen. En als we dil niet goed-■s.eureu, dan is het met omdat we uiet beseffeu dat de bedoeling der Stad uit-stekend en prijsbaar is, maar omdat we in het feit der loondrukkiug zelve, op dit oogenblik, een gevaar zien voor de toe-icoinst.Zelfs als nog minder loon zou geboden -djn dan nu het geval is, zou het inkia-tief der Stad op geen fiasco zijn uitge-loopen : we zegden reeds waarom. Wij kunnen, met den besten wil van de wereld, niet vinden dat ailes normaal is jn in de beste voorwaarden geschiedt, als drie kwart der werkeloozen van het werk moeten wegblijven, deels omdat daarbij niets is te verdienen, deels omdat de geschikten, de sterken, en de meest rampzaligen alleen aan den arbeid kunnen of willen blijven. Als dat in gewone tijden moest gebeuren, we zouden wat anders zien ! Dit ailes belet ons niet, nog eens, de goede bedoeling der Stad te prijzen : maar omdat we in oorlogstijd zijn, gaat het toch niet op ons in bewondering te doen staan voor eena ekonomische ket-terij,Alek.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.