Het Vlaamsche Nieuws w mammmmm ^*«■1^' iw , i—<■ «ho* <■■■ -TTfffîBEi MBA .V-V. ^ mtammb ' ■ uv m Het best ingelicht en meest verspreid Meuwsblad van België. - Verschijiit 7 maai per week ABONNEMENTSPRIJZEN : AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD : AANKONDIGINGEN : maand )76 per maaudeû l0_ Dr Aug. BORMS, Aïfe. VAN DEN BRANDE Tweeds Uwk., per regel 2.50 Vierde biadz., per regel.. 0.60 PerTLanden 5 - Per iaar' !8 - met vaste rcedewfirkiag va» Dr A. JACOB Derde bladz., id. I— Doodsbericht 6— rr 1 HTTDCBIPV. DftnnP8TD**T AA HHTWBDORN T«1 IUAA Vanr nUrv nfinnum wmîA» m»n ■Ach ■ T? nnnRJSTR A AT 44 Ie oorlog idl<M Oproer in Ierland gedempt. — De politieke toestand in niiMigelaad. - Griekenland en de Entente. — Schepen ■jtorpedeerd of op mijnen geloopen. — De economische \ Bjpte-conferentie. ionlusten in Ierland 1 Mei. — Da^bladkorrespor Dublin besehrijven yi hun b< er de gebeurtenissen tôt giste de organisatie tôt voorzienii; me klassen met levensmidde erheid vorderde de voorrade op, en deze werden met bc uit Engeland onder degeuei meest behoefte aan hadder Lrkoning en minister Birre Vrijdag journalisten. Zij dee nede, dat de rebellen er zic andelijkheden toe bepaalde :en te lossen en nadat zij eer ;ebouwen hadden bezet, gee ser een aanval deden. Er wer jebruikt om hen eruit te vei te rebellen ziin in militair oj i enkel oogenblik een gevaai •ciging geweest. Hun eemg dat zij de overheid konde rrespondent, die den brand i antoor beschrijft, meldt, dat d 4e geheele stad verlichtten e opsloegen. Die brand verlichtt van de belegeraars, daar ee sdte van de sterkste stellinge peïïén vernield werd. , 1 Mei. — Dublin slaakt tvond een zticht van verlicli let bevrijd was van de nacht afgeloopen week. Het begi' inde kwam met de verwon Pearce, den aanveerder, di îtte over voorwaarcLen te oji Het laatste bolwerk der op Kl was het Coliseum, een v; er, van waar de vlag wef Et geratel van het geweer- e :\veervuur ophield, kwamien d allengs uit de huizen en wei xxlen, die op straat lagen, gf. neel er gevallen zijn zal w< aid worden, maar stellig is hu aily Mail » vertelt een nog on bijzonderheid van de verdedi hetKasteel. De rebellen maak zonder moiete van de aangele t meester en trachtten toen he e overrompelen, maar ze had «n den waard gerekend, n.l r Matthew Nathan. Hij liet d -luiten en doorstond het belej dagmiddag laat, toen de troe ®ragh aankwàtnen. e verhalen worden gedaan vai van kinderen. Vele zijn er o] «i gevonden, waar zij vielej offers van de schutters. Eei welgoedwinkel in Sackvill erd geplunderd. Kinderei er binnen en vulden het ge pi werd het huis in brand ge « weg langs de trappen wa 3 De kindeTen sprongen ui lien vielen er te pletter. ta verhalen doen de rond 'loedige moorden, Maandag <y\ ide offieieren en soldaten be an een gewonden officier wer ■rsens ingeslagen. De mo«|de Ge zijt geen kogel waardW rt schijnt zijn vele vrouwei 'e-revolvers Dublin binnenge r worden gevallen verteld va] die offieieren of soldaten vai leerschoten. i 1 Mei. — Officieel : tandelingen-commando's heb n n'i ■ wergegeven. et cfl 1 Mei. — Officieel : b£gr*tandeIin«en 111 landelijki , ?even zich aan de mobiele ko en :®-r' :aarti^K War<» gisteren vele gevan ad fll irvan 489 naar Engeland zij: rij Offl)^Wistaildelingen te Enniscorthj ®nKeboden hun lçiders en wa zeïiW ^ leveren, op voorwaarde da I^Bfitt h 18 mogen terugkeeren. Zi, IdeL ' dat 111111 °vergave onvoor lie, ^ ajn en zij zijn than; 'ï(1'Ide vf te gevsn. ■ Sraafschappen Cork, Clare, Li ^erry is het over 't algemeei Duikboot- en mijnoorlog i- Kopenhagen, 29 April. — Het Zweed-î- sche stoomschip « Niola « is, toen het ine, -- een houtlading naar Dundee op reis was g door een Duitsche duikboot getorpe-i-, deerd. 11 Londen, 1 Mei. — Officieel : 1, Het gewapende jacht « Aegusa » en de 1, mijnveger « Nasturtium » zijn in de Mid-dellandsche Zee op mijnen geloopen er 11 gezonken. Van beide schej>en zijn de of-L- ficieren gered, doch Van de « Aegusa > h worden zes minderen vermist, van de 11 Nasturtium » zeven. 1- n Londen, 1 Mei. — Volgens een Lloyds d bericht zijn het Engelsche stoomschij r- « City of Lucknow » en de « Blessenk » )- een visschersvaartuig uit Hartlepool, i>r r- den grond geboord. e (De « City of Lucknow », gebouwd ir n 1896 ,mat 3677 ton bru^,en behoord< aan G. Smiith and Sons t^Glasgow.) n e Londen, 1 Mei. — Volgens een Lloyds-n bericht is het Engelsche stoomschif ;e « Leudenhall » gezonken. De geheele be n manning is gered. n (« Leudenhall » zal wel moeten zijr « Hendonhall » een stoomschip van 399^ ton, behoorde aan de West Hartlepoo e St. Nav. Cy. te West Hartlepool.) 1- De economiscae confereniie der Entente e . i_ Berlijn, 1 Mei. — De «Vossische Ztg.> ontleent aan F ransche bladen het berich dat op de economische conferentie te Pa (| rijs langdurige en heftige uiteenzettinger hebben plaats gehad over de buitenspo rig liooge Engelsche scheepsvrachten c De ' Italiaansche vertegenwoordigeri . klaag-den ten zeerste over de ondragelij ke eischen der Engelsche reeders, die d< I Italiaansche indiustrie in een moeilijker ' toestand gebracht hadden. Achtereen \olgens werd het woord gevoerd dooi de Italiaansche afgevaardigden Forra ris, Marconi, Drago en Crespi. « Wi zijn. — verklaarden dezen — tôt aile of-fers bereid ; vragen echter of men ons die niet met een weinig goeden wil gemakke .lijker kan maken. » De vertegenwoordigers van Engelanc ^ beloofden aan de Italiaansche afgevaar- 0 digden dat zij hun klachten zoo spoedig 3 mogelijk na hun terugkeer naar Engeland1 aan de regeering zouden voorleggen. il p De dienstpîicht in Engeland| | Londen, 1 Mei. — De parlementaire korrespondent van de « Times » zegt, dat politici van allerlei gading overtuigd zijn, dat er voor de regeering niets an-ders op zit dan een wetsontwerp beitref-fende den algemeenen dienstpîicht in te j dienen, welke de wetsvoorstellen van jl. Doiiiderdag en den dienstpîicht voor ge-huwde marinen omvat. Het tôt stand ge-L komen vergelijk was te broos dan dat 1 het nu opgelapt zou kunnen worden. Zelfs in de kringen der arbeiderspartij acht men algemeenen dienstpîicht onver-mijdelijk.Het Schotsche v a k ver ee n ig kig se on -gres heeft zich echter in zijn laatste zit-ting te Glasgow met 66 tegen 46 stemmen tegen dienstpîicht verklaard en een beroep gedaan op de arbeiderspartij, om aan te dringen op afschaffing van de bestaande dienstplichtwet. Een vergadering van ar-beidersvereenigingen, die Zaterdag te Londen is gehouden, nam een besluit in gelijken geest aan. ï Uit Griekenland VVeenen, 1 Mei. — De « Politische Korrespondenz » ontvangt uit Grieken-) land de mededeeling dat onder de offieieren te Athene een verbond iis opgericht, dat zich ten doel stelt zedelijken steun te verleenen aan de regeering bij haar ver-t zet tegen de voortdurende kwellingen, die . het land van de Entente, heeft te verdu-ren. Het verbond heeft in zijn eerste be-" kendmaking zijn trouw aar^ koning en dynastie te kennen gegeven. j Lee s ver-ûolg Oorlogstelegrummen, op de tweede bladzijde. i Onze Groote Geïliustreérde ^ Letterkundige Prijskamp HENDRIK VAN VELDEKE n 1170 n | 1 • WINTERUED 1 Sinds de zon haar lichten schijn Voor de koude heeft doen nijgen, . En het zingend vogellijn, Eenzaam, zit op naakte twijgen : Treurig is dat harie mijn, Want nu zal het Winter zijn IDie op ons zijn kracht laat stijgen,-Die der bloemen schoonheid rooft, 't Licht van hare kleuren dooft, Daarom zing ik in mijn lied Leed, en liefde niet. IUit den jare 1170. Hendrik van Veldeke. Hendrik van Veldeke Hij is onze eerste minnezanger. Hij is eene dichterlijke en ridderlijke figuur uit een dichterlijken en ridderlij-ken tijd, iemand die aan onzen geest en onze verbeelding voldoening schenkt. Naar zijn eigen woorden wordt hij ge-boren in een liefelijk dal, vol zonnelicht, waar korenvelden met grazige wijden af-wisselen, en besproeid door twee waters : Eyn gfool ende eyn cleyne, Claer, schoen ende reyne, Dats die Jeker en die Mase. Iji het dal van Maas en Jeker, dicht bij het dorp Spalbeke, in het graafschap Borgloon bij Maastricht, bevond zich, in de twaalfde eeuw, de heerlijkheid van Veldeke. Limburg was toen, voor een korten tijd slechts, het glanspunt van het Dietsche land e,n had een voorsprong op de andere gewesten, omdat over Keulen, Aken, Maastricht, Tongeren en Doornik de groote handelsbaan liep die Duitsch-land en Frankrijk verbond. Daarbij Limburg, vooral de streek Tongeren-Maastricht, was reeds vroeg tôt het Kristendom bekeerd. Ze waren daar in de nabijheid van het hof van Aken, en dit ailes was oorzaak dat stof-felijke welvaart en verstandelijke ont-wikkeling er spoediger en krachtiger bloeiden dan elders. Is 00k uit die streek niet herkomstig de beroemde. Psalmvertaling door Jus tu 3 Lipsius te Leiden ontdekt bij Arnold Wachtendonck en daarom de Wachten-doncksche Pscdmen genaamd? Op het adellijk slot van Veldeke werd ti de Dietsche minnezanger geboren. s. Onze eerste dichter is tevens de laat- f] ste nauwe schakel die het Nederlandsch g . aan het Hoogduitsch aansluit, maar zoo n [ nauw nog dat de zangen in Veldeke;'» t, Maastrichtsche gewestspraak niet de na- ]j . bij'gelegen Maas oversteken om in de t. Dietsche gewesten Limburg, Brabant en ^ . Vlaanderen te gaan weerklinken, doch \ : de vleugels repx>en naar den Rijn en daar een buitengewoon weelderig zaad uit-strooien. De allereerste. Duitsche dichter» van de 13de eeuw erkennen hem als Q hun meester, Meyster Heinric ; vertalen v hem en volgen hem na en zijn er fier op z ; zich zijne leerlingen te noemen. ^ > Rudolf van Ems, in zijn Ale%andreïs, t verklaart : von Veïdich der wi.se ■mai». der rechter Ame alrerst begtn : en de beminnelijke Gotfried van Str««i- > burg getuigt in zijn Tristan : von Veldeken Henrich, Wie wol sanc er von minnen ! O ja, hij zong schoon van de liefde, oiize e;erste Dietsche minnezanger ; edel-1 man en dichter, levende voor de kunst en 1 voor de liefde, in dien hoofschen tijd als ! elke ridder een geliefde uitkoos, wier h kleuren hij droeg aan zijn degen om die z ^ roemrijk te maken in dappere tornooien; d als 00k elke dichter een zoete bescherm- ti vrouwe veroverde, wier naam hij ver- • hcerlijkte en vereeuwigde in zijn liede- * r en : [ O Ridderlijke, hoofsche tijd, Aan edelen vrouwendienst ge-wijd. ■ Voor ail© aanon«eo, wenc bji» iiinmBaKapea«ni»ii 1 n Het was een mystische aanbidding et tevens een zinnelijke i^re.ering. De liefde was een levensdoel voor dit 1 hovelingen van het Hof van de Liefde ' la Cour d'amour, waarvan de. gravin vai Champagne, in 1174,. dus ten tijde vai Veldeke, de zoete wetten en heilige ver plichtingen voorsehrijft. De hoogste dichterlijke vorm zal Dan t<; bereiken in zijn vergoddelijking vai I Beatrice. Alleen de groet van Beatric< J is reeds een zegen voor u : ; | Beat a l'aima che questa saluta. j" Er waren toen in Duitschland twee ' soorten van zangers : de rondreizende ( | speellieden, die hun liederen op de vede ' | uitgalmden ; voor hen was de vorm bij-,p zaak. Er waren de stichteUjke leerge !g dichten van de geestelijken, doch ool 5 zij dachten den vorm te mogen verwaar || loozen. Van Veldeke was een kunstenaar, hi; i|i vei'zorgde en liefkoosde den vorm, er I" was de eerste Duitsche dichter om hel zuiver rijm in te vœren. Hij voelde da1 met den vorm de kunst begint ; dat d< vorm alleen vereeuwigt. Zijn eerste werk is een berijmde ver-ih, taling uit het Latijn : 'j De Sint-Servatiuslegende, het lever | van den H. Servaas, beschermheilige I van Maastricht. | Hij maakthet werk op verzoek en tei d eere van zijn « lieve vrouwe », zijn leen-| vrouw Gra\dn Agnes van Loon. 1 Het tweede wat wij van hem kennen iî 1 een bewerking naar het Fransch en be-\ hoort tôt de zoogenaamde Kl-assieke Rid-^ derromans : De Eneïde. | Veldeke achildert in dit werk nog-| maala vooral de macht van de liefde. Ool fj zijn diep gevoel vex>r aile natuurschoon è dat er uit spreekt, getuigt van zijn Ger-jg maansch bloetî. | Het is anders een vrije bewerking var !| het Fransche ge<licht Roman d'Enéas | van Benoit de Saint-More. la Het derde wat wij van Veldeke heb-S ben zijn : Drieiindertig Minneliederen. |f Ze zijn in verschillenden toon ei : | vorm, doch slechts in Middelhoogduitscl j| tôt ona gekomen- De oorspronkelijke |3 Maastrichtsche • tekst ging, spijti^ ge noeg, te loor. _ h Men denkt dat Veldeke rond 1150 ge J boren en rond 1200 gestorven is. Een ze. § ker getal is dat hij schreef in 1170. lit Hier boven nu het oudste gedicht ir — c Nederlandsche, in Dietsche taal, dat we [I onder de mooiste rangschikken. Wij hebben het overgezet in heden-daagsche spelling, opdat het gemakkelij-, ker en rechtstreekscher spreken zou tôt 1 den lezer. De oude vorm, zooals hij toi ons kwam in Oud-Hoogduitsch, luidt : Sit diu sunne ir liehten schin gegen der kelte hât geneiget und diu kleinen vogellin ires sanges sint gesweiget, trûric ist daz herze min : njan ez wil nu winter sin, der uns sine Kraft erzeigel an den bluomen, die man si ht liehter -varwe erbleichet gwrwe ; da von mir geschihl leit, und liebes nihi. De plaat die wij geven, is een verluch--rd ting uit het « Weingartner Liederhand-schrift » in de bijzondere boekerij van at> den Koning van Wurtemberg, te Stutt-■ch gart, en stelt Hendrik van Veldeke vocr, ;o° mijmerend onder een boom vol klagende e.'8 tortels. De lezer zal de naïeve voorstel-ia- ling der middeleeuwsche te.ekening we-ten te waardeeren. Boven op en buiten en den rand staat : Maist(er) Hainrich v(on) «h Ve-ldec. lar [it- SPREUK De spreuk, die Hendrik van Veldeke a s op zijn degen kon dragen en alvast bo-en ven op elk perkament zetten dat hij met ''P zijn gedichteu of zangen beschreef, zou deze zinrijke versregel, uit een zijner liederen kunnen zij* : Le mich wesen din, unde wis du min. Laat mij weze-ti dtin En wees gij mijn. Ook is van hem : Van minne cornet ons aile goet : ie. die minne maket reinen moet «1- Wa.t soude ic zonder minne doen? en En de dichter, die in de mythologie ^ heeft gelezen dat de zwaan het schoonst iie zingt a La ze sterven gaat, vindt zeer leuk ^n; dat voor hemzelf in dit geval, d.e prij« m" te hoog schijnt : er- geschiedet mi aise den swant die singet aise hi sterven sal cn DP.rli0Ç# 1ir i.fi 1)0.1/1 Aner n*y» i ■nwiw ™ DAGELIJKSCH NIEUWS^ de- ONZE LETTERKUNDIGE PRIJS-fan KAMP. - Vandaag geeft Het Vlaam-tan sche Nieuws nr 1 van den Le.tterkundi-1 CT~ gen Prijskamp met het gedicht van Hendrik van Veldeke. an~ Onze lezers, die naar de prijzen willen ^.an mededingen, moeten het dus bewaren of nce • • • 1 uitsmjden. Door het eerste gedicht zullen zij reeds beseffen hoe belangrijk en prachtig deze reeks gaat zijn. vee Ook vestigen wij hun aandacht op hel 3<ie middeleeuwsch miniatuur-plaatje. Het del werd bewonderenswaardig getrouw door bij- den bijzcnderen teekenaar van Het ■ge- Vl-aamsche Nieuws nageteekend en zal x>k door dé kenners naar waarde geschat iar- worden. GEEN MISVERSTAND. -, De voor-hij drachten van heer Pol de Mont, zullen en tengevolge der nieuwe zomertijdregelLng, het insgelijks een uur vroeger plaats grijpen ; dat dat wil zeggen dat zij zullen beginnen op de het \ roeger aangeduide texen-uur, maar zooals de stads-uurwerken dit nu aanwij-'er- zen ; dus Donderdag 4 Mei, in 't Athe-neum, om 3 1/2 ni«uw Torenuur, tweede ^en voordracht over Guido- Gezelle; en Zon-ige dag, 7 Mei in 't Muzeum, om n nieuw Torenuur voordracht over den « Viezen ter Breughel ». en" GELIJKTIJDIGE ONDERSTEU-ijs NINGEN EN TRAKTEMENTEN. — I >(.* De Samenwerkende Maatschappij voor 1 id ^ oorschotten en Leeningen, ingesteld arrr de Staatsbeambten, tijdelijk van huirne o„ bezigheid beroofd,te hulp te komen, heeft •>0k vernoinen dat zekere spK>orwegbedienden, on d'C voo,rscJlotten ontvingen, deelnamen er' aan werken waarvoor zij betaald werden. In princiep kunnen de personen, die van /an officieele e>rganismen zooals gouverne-,as menteele, provinciale- of gemeente-admi-' nistraties, ofwel van openbare weldadîg-eb- heidsinstellingen een salaris of een trak-"IJ tement ontvangen, niet tegelijk met de " maandelijksche voorschotten, de voor-noemde bezoldiging hebben dan tôt een jke 'jec'ra^ welk met het normaal salaris of u traktement in vredestijd avereenkomt. Dit princiep is toepasselijk op de be-ambten, geëmployeerden en werklieden, ^ die tegen betaling voor maatschappijen werken, hebbende de concessie voor pu-bliek vervoer, of voor administraties, vve s^aanc'e onder het beheer en de waarborg \ an de openbare overheden : buurtspoor-en_ wegen, koleninijnen-vereenigingen, tram-i:- weg-maatschappijen, spaarbanken, Na-tionale Bank, Socilét? Génrale de Bel- tot Si<3Ue" «ADOBE»-MUREN VOOR KRUIT-FABRIEKEN. — Kruitfabrieken en mu-nitie-bergplaatsen van gewapend béton op te trekken is bij verschillende gelegen-heden zeer gevaarlijk gebleken. Het is natuurlijk uitgesloten een materiaal te \ inden, dat niet geheel vernield wordt, en hoe steviger het is, des te zwaarder en dus gevaarlijker zijn de brokken ervan, die bij een ontploffing wegvliegen. Ook de uitwerking der ontploffing zelf is op de omgeving minder gevaarlijk, wanneer het gebouw van licht en los materiaal is. Daarom maakt men in Engeland gebruik van de uit Mexico, Chili en andere Spaansch-Amerikaansche landen bekende id- adobe-steen. Adobe is een in de lucht ge-an hard mengsel van leem of klei met water îtt- en stroo ot gras. De hieruit gevormde ti, brij laat men enkele dagen stijf worden ide in vormen en daarna een paar weken in :el- de lucht harden. De Mexicaansche adobe-ve- steenen zijn 1/2 x 1/4 meter groot en ten 10 c. M. dik, per 1000 stuks kosten zij -m) ongeveer 7 1/2 dollar. Hun stevigheid is niet gering, daar de drukvastheid per c.M." 8 K.G. bedraagt. Een adobegewelf verdroeg zonder nadeel, dat balken van :ke 4° K.G. van 10 meter hoogte er op neer-x>- stortten. Ook is het een goed wannte-iet isoleerend materiaal, welke eisch even-:ou eens g-esteld wordt. Bij proeven met de 1er explosie van groote dynamietladingen in opslagplaatsen van gewapend bete>n eenerzijds en adobe anderzijds bleek, dat de laaitste geheel tôt poeder uiteengesla-gen werd, behoudens enkele stukjes, die niet verder dan 60 meter ver neervielen. Andere adobe-gebcnuwen, die op 25 meter afstand stonden, bleven onbeschadigd, een betongebouw aldaar werd gescheurd. De explosie van een beton-gebouw was veel gevaarlijker. De wanden van een hal-ven meter dik deden de stukken tôt e>p ? 500 à 700 meter wegvliegen, waarbij die stukken als gevaarlijke projectielen van aje ongeveer 1 K.G. zwaar werkten. De ongevaar li j kheid van dit adobema-,uj^. teriaal maakt het ook overbodig, de daar--îjs u't: °Pgetrokketi gebooiwen met een aar-den wal te omringen, zooals bij steenen gebouwen meestal gebeiirt. De invloeden van het Europeesch kli-maat kan men weren door een deel van de leem of klei door cernent te vervangen en den wand van een waterdichte deklaag te voorzien. ■oensdag s'Mei 19x6. Tweede j&arg. Friis : 6 Ceotiemert door geheel Belgie Nr 123

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.