Jzaterdag 28 Augustus 1915. Eerste Jaarg. Mr. 225 Prijs : 5 Centiemen door geheel België Het Vlaamsche Nieuws H#t fxigelicht en meest verspreid Nieuwsblad tob Bel^ë. - Verach^nt 7 maal per wed* ABONNEMENTSPRIJZEN t-ej week 0.36 Per 3 maanden 4.— l'er tnaand 1.50 Per 6 maanden 7 50 ïi • Fer jaar 14.— , ,„,r. ■ min un hwhhi h" mi r -<ai AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD : D1 Aug. BOJRMS — Albert VAN DEN BRANDE BUKEELEN : ROODESTRAAf, 44, ANTWERPEN. Tel. 199® j aankoNoïgïngen t#eedvî bladz., per regel 2.50 i Vierde bladz., per regel,. a.JW Oerde blad., id. 1.— ] Doodsbericht 6 — V®or aile annonce», weitde m«n zich : R00DESTRA4T, 44, Het Vakonderwijs te Brussel i (Van onzen berichtgever.) n ,l e hadden reeds dikwijls de gelegen-jd over het vakonderwijs te Brussel te preken, en luinmer in goeden zin, on-elakkiglijk. Waarom? Heel eenvoudig œdat dit onderwijs zoo is ingerickt dat ce Vlaamsche jongens er niet het min-leuut kunnen uit trekken. Onlanga nog bespraken we het geval an de school voor letterzetters, en haal-:;n daarbij aan hoe moeilijk het voor Irukkersbazen is gasten te vinden die en weinig Vlaamsch kennen, of althans àdoende om zonder al te veel kernels te chieten een Vlaamschen tekst te kun-ien zetten, wat natuurlijk op nijver-aeidsgebied een ten achter staan be-, kent voor Brussel tegenover de pro-Uitie. Vandaar schade en verlies door hmogelijke konkurrentie. Men zal mij doen opmerken dat die Lstand voortspruit uit het slecht inge-[ ht lager onderwijs. Gedeeltelijk geef k zulks tee, maar is de vakschool er ian niet, of behoefde ze er niet te wezen m daarin zooveel mogelijk te verhel-|tn? In de vakschool wordt immers niet Mieen de praktijk van 't werk aange-i'.tcrd, doch ook de theorie, wil zeggen al [rie begrippen en kennis, noodig bij het uitvoeren van het ambacht. Welnu, wat zien we te Brussel gebeu-tn? We hebben het programma der ïttersschool voor ons liggen, en daarin j Ken we dat er, voor de theorie, een s ,;crjang van Fransche taal wordt gege- j ïd, verdeeld in drie afdeelingen : drie| ijere sektiën, en eene hoogere voor det jôlingen der vierde en vijfde studieja-j ■ta. Van Vlaamsch, geen spraak ! Kan s iet onbillijker? En men moet niet ver- j jeten dat er drukkersbazen aan 't hoofd ? Jezer school staan ,die dusdoende h un ' eigen belangen niet alleen, maar ook die i der werklieden krenken, en aldus de' sdmld zijn dat de Brusselsehe letterzet- ; ii-rssteeds ondergeschikt zijn aan de uit ' 3e provintie komende werklieden ! Zoo is het in al de vakscholen gesteld, ta zoo worden eene groote massa werk-jongens uitgesloten in het vakonderwijs lier stad Brussel, omdat zij geen vreem-|e talen konden aanleeren vôôr ze op piel gingen ! En overigens, wat is het gevolg van : rnlk stelsel? Heel eenvoudig, dat het kostelijke akonderwijs alhier hoegenaamd geene ' rachten afwerpt. Het getal diploma's, ligeleverd aan de leerlingen die hun ' ; "J-examen met vrucht aflegden, is 3feds bespottelijk klein. Reeds in 1904 (4 Oktober) kloeg Le 'itit Bleu dien toestand aan en vroeg, «et overschot van reden : « De meerder- : «d der werkersbevolking van Brussel e.ft het Vlaamsch als moedertaal. Nu, fe lessen onzer vakscholen worden in '' tivansch gegeven. Zou men geen reke— ! ping moeten houden met den tweetali-p toestand der hoofdstad en leergan-p inrichten begrijpelijk voor de sociale fes waartoe ze zich richten? » | De Petit Bleu was tôt dit besluit geko- ;( omdat dit jaar het getal einddiplo-S( laf's belachelijk was, namelijk : kleer-<( pakers, 8 ; letterzetters, 8 ; uurwerkma- 1 p en werktuigkundigen, 8 ; behan- ] p, 2 ; boekbinders en vergulders, 3 ; Msjeters, 21 ; haarkapperg, 2 ; huis- c pilders, 2. Ztilk» gebeurde in 1904. We zijn nu } en ondanks het geschreeuw en den , ■a;n-tam over uitbreiding en verbetering , !3n iet volksonderwijs te Brussel, is de ^ ^stand steeds dezelfde en heeft men lletâ geleerd, in de averechtsche pedago- r Xnwereld der hoofdstad. -, •M te veel wordt te Brussel uit het \ :o§; verloren dat het doel van het vak- i Werwijs moet zijn. niet om aan bur- i tezonen een plaats als meestergast te \ ^rsehaffen, of om diezelfde burgerskin- \ leres het terrein voor te bereiden om i 'atroon te worden. Neen, het vakonder-F|js heeft voor doel, in al de lagen der 1 ^'olking, het wetenschappelijk en be- 1 Jepsor.derwijs te doen doordringen, om \ ï',ls den vooruitgang en de ontwikke- f ? der stielkennis en der nijverheid 1 çoewerkatelligen. c ■ ant men vergete het niet : opdat de ^ 'nerheid van ons land kunne voort- 1 ;v' konkureeren met die van andere S ,','en ,op de wereldmarkt, moet zij be- v ch'kken over werkkrachten die een de- ^ ;e']ke stielkennis bezitten, waaruit °;'rdeel voortspruit voor kapitaal en ar- r 1 ^aar de werkman door vakkenms '■ j5€r v°ortbrengstvermogen bekomt, en k ' ^nspraak kan maken op hooger t "■ h daartoe rtioet het vakonderwijs ' u' vvijze ingericht zijn dat al de ti ' ' ' "0 'W m Vrinnèn van ' v genieten, en zoowel Vlamingen als Wa-len. Al te lang heeft het nu geduurd dat S op dit gebied niets gedaan werd voor de j Vlamingen, en enkel de Walen en] rransciikennenden er voordeel uit trok-ken. Het gevolg van dien toestand is' dan ook niet uitgebleven, en waar men ! over 't algemeen de Walen als stielman- j uen ziet optreden met redelijk hooge j loonen, werken de Vlamingen en de j Brusselaars als aardewerkers, vracht-1 < voerders, buildragers, enz., aan lage loo-> nen. Is die onxechtvaardige daadzaak, \ nog niet voldoende om de Vlamingen j wakker te schudden, en hen aan te zet- j ^ ten Vlaamsch onderricht in de vakscho- ! J( len te eischen? ] Wat al kwaad werd er niet reeds ge- i , sticht, niet aileen te Brussel, maar in -gansch het land, door het verfranschen , der vakscholen, of zelfs het niet bestaan dier scholen in de Vlaamsche streken ! ' Op prachtige wijze werd in 't Walen-jj Land het technisch onderwijs ingericht, i eu daar kan, dank aan de bestaande ; scholen, het eenvoudigste werkmans- >; ' kind met bijzonderen aanleg, tôt de i hoog;ste sport in de maatschappij op- j ' klimmeu. Maar daar wordt heel dat on- j derwijs van laag tôt hoog in de moeder- j ' taal alleen gegeven. 't Is als een keten j ' waarvan al de schakels in mekaar pas- i \ sen, en één geheel vormen. Hoe groostch was de uitslag; hoe ; : vv'instgeveud voor werklieden en nijve- j raars ! Daar worden de groote loonen | verdiend door de Walen, daar worden j ; door hen de beste plaatsen bezet, terwijl de Vlamingen van wijd en zijd toe- ] stroomen om er, als koelies, het vuile . en minderwaardige werk te gaan ver- j richten voor lage loonen. j , En wij begrijpen zeer goed dat daar- , door in den geegt van de Walen een Via. ; miiig steeds een loonbederver is en een ] minderwaardig mensch. En dat, ziet ge, dat kroppen wij niet ; langer. Er moet, en er zal een Vlaamsch vakonderwijs ingericht worden, niet al- ] leen doorheen Vlaanderen, maar ook te ] Brussel. < Ze zijn in Vlaanderen nu reeds al te : :alrijk, de « unskilled workmen », reeds sukkelaars genoeg die, bij gebrek aan f'akkennis, het nooit verder kunnen f arengen dan overal het grofste werk te j /errichten, terwijl vreemden op onzen 2 Dodem de vet betaalde posten beklee- r len, omdat zij geschikt zijn, dank aan 1 iet genoten onderricht. t Het wordt tijd dat er een einde gesteld 1 vorde aan den jaarlijkschen « trek » van c tO.OOO Vlaamsche arbeiders die gedu- £ ende zes maanden en meer vrouw eu c dnderen moeten verlaten om in den /rcemde te gaan oogsten, en aldus van j die familieleven verstoken blijven; daar I )ok ligt de oorzaak der ruwheid onzer Vlaamsche arbeiders, en van het alko- t îolismus dat het ras verzwakt. En wij willen een krachtig ras blijven, " :n een waardig ras, dat door volledige mtwikkeling uiting kunne geven aan al le kracht en aan den machtigen aanleg lie in ons Vlaamsch volk sluimert; en j< ve zijn niet langer meer gediend met het h 'erneuken en miskennen onzer men-;chen door eenige Brusselsehe potuilen lie als eenig doel schijnen te hebben, îiet aan 't volk degelijk onderricht te ;even, maar wel te verwezenlijken wat >ij zijn bezoek zeker gemeenteraadslid 'an Parijs op 't Brusselsch stadhuis :egde : « La ville de Bruxelles, la Bel- k fique est un petit coin de la France ». Dat die lieden met hun flauwiteiten d iaar den drommel loopen ! Ons zel- g 'en zijn, ziedaar wat moet en zal ! En rermits het heelemaal den schijn niet h leeft in de hoofdstad te zullen verande- z en, moet er gewerkt worden opdat het d 'akonderwijs van Staatswege ingericht v vorde en ook de Vlamingen de lessen £ net vrucht kunnen volgen. J Wel zegt men ons dat voor de werke- b oozen de lessen der verplichte vakscho- s1 sn in beide landstalen gegeven zullen n vorden ; dock wie de Brusselsehe flik- d looiers kent, zal er met veel van ver- d topen, tenzij de Vlamingen, en bijzon-;er Kamiel Huysmans, een oog in 't zeil e-louden en met koppigen wil de dege-ijke inrichting der Vlaamsche leergan- c| en eischen. Anders vrees ik erg dat er ci an al die beloften niet veel in huis zal Z( omen. ]c Vlaamseh vakonderwijs moet er ko-len, opdat ons volk betere loonen kun- d; e verdienen, zich meer kunne ontwik- n elen, en een kultuurvolk worden dat iet meer vatbaar zal wezen voor ver- c-j. astering en vreemde opslorping. Maar daartoe hoeft men leerkrachten d: s bezitten. Hebben wij die? Helaas, ik rrêtt» FV.v-h al<t de Bnisselsctic over <v i aeden rechtzinnig zijn, en werkelijk \ Vlaamsch vakonderwijs willen inrich- ! c :c:i, moeten zij ook verlangen dat we i. eer krach ten vormen. En wie het doel i wil, wil de middelen. Zijn die heeren \ dus gewonnen voor de vervlaamsching > ier Gentsche Hoogeschool? 't Zou teji ogisch zifn om het te hopen. Jef HERREMANS. j Onze Letterkundige Prijskamp Albrecht Bodenbich ! 27 Okt l&BS 23 Jukîi 18SO v Na den Meester, de Leerling ; na den c 3riester-Dichter, de ICampioe*-Bard. Na I juido Gezelle, Albrecht Rodenbach. Hij stierf op 23-jarigen ouderdom en g och staat hij als banierdrager aan de 2 Dubbele Gouden Poort die zich opent op 1 iet nieuwe tijdperk in de letterkunde • i ?an de jaren Tachtig, aan de Dubbele \ s jouden Poort van Vlaanderen met Al- t )recht Rodenbach, een voor Holland met i facques Perk. Perk, in 1860 geboren, j stierf in 1881. Het scheen dat ze beiden vlnnebeeld moesten blijven, dat ze niet c >ud mochten worden, maar eeuwig jong /oortleven in het geheugen1 van volk en t ^eschiedenis, als de Lente van onze her->pbloeiende letterkunde verzinnelijkend, lie Lente waarvan Gorter's beroemde ,7ers, waarmede Mei beginj, zegt : 3en nieuwe l«nte en een nieuw geluid. Gorter vervolgt voor zichzelf : ; :k wil dat dit lied klinkt »ls het gefluit, Dat ik vaak hoorde voor een zomernacht, n een oud stadje, langï de watergracht c 3an blies een jongen als een orgelpijp, Je klanken schudden in de lucht zoo rijf ' Ils jonge kersen, wen een lentewind n 't boschje opgaat en zijn reis begirit. îij dwaald' over de bruggen, op den wal /an 't water, langzaam gaande, overal ils 'n jonge vogel fluitend, onbewust 'an eigen blijheid om de avondrust. ïn meiiig moe man, die zijn avondtnaal \Tam, luisterde, als naar een oud verhaal r 'rlimlachend, en een hand die 't venster sloot, "almde een pooze wijl de jongen floot. De man die luisterde wijl de jongen loot, was Guido Gezelle, die toen 50 aar was, doch een moe man scheen die ijn venster sloot, opdat zijn eigen zang v liet buiten zou gehoord worden, want e tij zelf was geweest 'n jonge vogel flui- ^ end. van eigen blijheid, en zijn eigen 8 iederen hadden rood en frisch en blij in len groenen boomgaard van Vlaanderen ;eblonken, hun klanken schuddend in a en lentewind als jonge kersen. z De jongen die nu floot in het oud stad-e van Roeselaere, dien zomeravond was todenbach. 11 Doch dat fluiten was slechts Een Min- I ezingers Meilied : ^ b vie heeft er de wandelende Meimaagd gezien ? V ti 't Was verrukkelijk en kort. n Schier onmiddellijk daarop trekt de :>nge Bard het blinkend zwaard en zingt 8 et strijdlied : n f< Nu het lied der Vlaamsche zonen g Nu een dreunend Kerelslied il Dat in wilde Noordertonen d Uit het diepst ons herten schiet. n De knaap steekt de trompet, die wek- v end schalt over Vlaanderen. d Sinds Conscience's Leeuw van Vlaan- h eren, had men zulk gedreun niet meer v ehoord. g1 Oud-Brugge, Oud-Gent rijzen op uit w et verleden ! De Belforten beginnen te v. ingen ! De groote schimmen van Vlaan- a; eren's geschiedenis komen op den roep an den wonderbareu toovenaar. 't Is e< •e Coninck verlost door Breidel ! 't Is de a: 7alkuren Rid, 't zijn de gilden, voor- V ijvliegend terwijl de Bard Ter Venster b :aat en 't is Breidel zelf ditmaal wiens b' laclitige schim, bij een Wandeling langs g, e vaart, op een voorbij zeilend schip k 2n jongen Ridder komt groeten. di En eindelijk 't is Gudrun, een nieuw zi dos voor Vlaanderen. di Vlaanderen is wakker geschud, Vlaan- hi ;ren herleeft, doch de inspanning van C( 2n opwekker is te greot geweest en hij ni ;lf stort uitgeput neder : het gloeiend mmer heeft de scheede verzengt. la Léo van Puyvelde heeft zijn laatste d< îgen verteld, naar inlichtingen van de te aaste vrienden en familieleden : ot « Hij hoestte gedurig, stootend en roog : het was de hoest van de tering... Zijn teere zenuwgestel had hij balda- pl g overspannen... re Tôt het einde toe, hleef hij meester w ier aiin Hij dichtte vroeger reeds in Regen- j lag : Vees uw droefheid als uw vreugd — eens | [mansl ; Op dien toon klonk ook zijn afscheids-icd aan 't leven. Hoe zenuwachtig-sterk klonk de stem lit dat uitgeput lijf in een hopeloozen :reet van verweer tegen de kwaal die oortging zijn leven te slopen. » Hoe aangrijpend realistisch, hoe man-lelijk klinkt het : :ijt gij het die ik rochelen voel hier rond mijn hert, vernieling? ;ijt gij het ? God verplette u, worm, die mijner jeugd bezieling ferknagen nioetl Het was de worm aan 't hart van Ro-[enbach, doch ook aan 't hart van todenbach zelf. Maar neen, wij willen het heelemaal ;even dit laatste vers van onzen grooten 'anger, dit mannelijk afscheid aan het 2ven. Wie kan het lezen zonder tranen n de oogen te krijgen? De hemel wordt choongevaagd door licht, zon en warm-e van aile « rotheid», maar in hem :naagt de worm, hij moet sterven. k moet îr niet van weten, van die Zuidsche vronwenzielen ie, voelend het noolottig leed hua longeren vernielen, : midden het ontbladeren van de boomen kneuteren gaan, at 't jammer is van hen çn van hun lief en van de blaân. ;ijt gij het die ik rochelen voel hier rond mijn hert, vernieling ? -ijt gij het ? God verplette u, worm, die mijner jeugd bezieling erknagen moetl Het lijf wierp u mijn eigen roekeloosheid, och, zier om zier, bestrijde ik u den Geest, Noodlotfigheid ! ïij die Tandaaj den hemel kuisçht van vuiler dampen rotheid, ) licht, o warmte, o levenslust, bedanke u, vurige godheid! - Mijn zonnig land.... mijn verten.... mijn jong leven.... Kameraad, 'icht rawonnieren.,.. Weer u scherp, en eind ah een soldaacl mgMlliUm.■•■■■■ .. - 18 i 3 en ftedes. De « N. R. C. » geeft in haar nuiuiner an Dinsdag 24 Augustus (Avondblad) i en belangwekkend stukje over de ; laamsche kwestie, waarvan wij het vol- , ende kunnen mededeelen : « 24 Augustus 1815 is de datum waarop oning Willem I de herziene Grondwet fkondigde, die voor het koninkrijk der; ' eventien Nederlanden zou gelden. )1 De zeventien Nederlanden ! s-choone i1 room, waaraan het begrijpelijk is dati' îen zich eenmaal heeft overgegeven. i1 ti plaats van zwakheid zou treden racht ; in plaats van een saamhokken | ] ij het overbekende, de prikkel van een t er verschiet. Men nain een grootsche < iak op zich voor de oogen van Europa; c îen zou haar volbrengen. | Althans Nederlands Koning was zoo -> ezind ; — de merkwaardige man dien t len lang heeft miskend ; — die groote >uten heeft begaan, maar groote din- a en gewild ; — die schier de eenige was r i Holland om het ongewone aan te £ urven ; — die diepen ernst heeft ge- î laakt met zoo zwaar een werk. 1 Het is hem jammerlijk mislukt. Hij j 3nd geen steun ; het minst van al bij ie elementen in het Zuiden, die door ^ un (ontaard) ras en hun fin diep verval c Drkeerende) taal toch al tijd nog eeni- j. ;rrnate aan het Noorden verbonden c aren geacht.Vlaanderen had de Grond-et verworpen ; het Walenland had ze mgenomen. Als ooit de gedachte rijzen kan aan t :ne ironie van het lot, is het wel bij de 0 mschouwing van de geschiedenis der g laamsche beweging. Toen Vlaanderen 0 Ij Holland was, petitionueerden de j' jeren, gehoorzaam het bevel opvol- j: :nd van hun pastoors en verfranschte a isteelheeren, bij drommen om tewor- f, :n liestuurd en berecht in eene taal die j, j niet verstonden.Nauwelijks is Vlaan- e ïrcn van Holland afçescheurd, of eene cj îrleving begint. « Wij maken al tijd n mtrast », schreef Willems aan Jeroni-o de Vries. . Hij schreef ook iets anders : « Hol- _ nd heeft ons nooit srekend. » Het was ; waarheid. Maar hij voegde er aan e : « Eigenlijk kenden wij ons zelven ° >k niet. » , Kent Vlaanderen thans zichzelve? ^ Het is voor een moeilijke keus ge- J aatst, en het is niet aan ons, het zijn dding aan te wijzen. Die kracht heeft, ï' orstelt zelf om zijn heil. ti Sleohta 'lit willen wij te kenv ri ge-i1' ven, dat wij de moeilijkste oogenblik- 1 ken die het broederras wellicht nog ' heeft gekend, niet doorleven zonder den hartelijksten wensch te vormen voor r zijn behoud ; en ook niet, zonder op dat ? behoud goede hoop te hebben. Maar dat z behoud moet eigen werk zijn ; de prijs van eigen geestelijke en stoffelijke in- spanning. Holland vermag thans voor v Vlaanderen niets, dan zichzelf te hand- c' haven. v Die het anders begrijpt, die zijn raad ii opdringt en zijn bijstand, die Vlaande- d ren een uitweg wil wijzen en het daarop z voortstuwen, miskent en schaadt hooge li >elangen van Holland, en dus van /laanderen zelf niet minder. Een Vlaanderen dat redding zoekt, ekene op de kracht en diepte van zijn vil tôt zelfbehoud alleen. Vlaanderen ni tôt zelfbehoud alleen. » Hoezeer we bovenstaande beschou-/ingen, om de koele beredeneergeest ie er uit spreekt, bewonderen, durven âj het te betreuren dat er niet een wei-ig meer liefde uit blijkt voor het broe-ervolk ; niet een diepgevoelder be-orgdheid voor zijn onzeker toekomstig 3t. — Red. Dagelijksch Nieuws HET KOMITEIT VOOR HULP TE |i LUIK. —- Door het plaatselijk komiteit ' voor hulp en bescherming aan de werk- loozen der stad Luik werd aan aile ar- 1 beiders, die ondersteuning genieten, de < volgende vragenlijst, in het Fransch en 1 in 't Nederlandsch, ter hand gesteld, met ; verzoek ze a binnen de acht dagen en : veertig uren terug te brengen ten bureele ! < van het werkloozenfonds » : jl 1. Zijt ge naa,r de lagere school geweest ? < 2. Waar? 3. Tôt welk studiejaar? 4. Hebt gij eene school van volwasse- i nen gevolgd ? < 5. Eene nijverheidsschool of nijver-heidsleergangen? î 6. Eene beroepschool of boroepsleer- j gangen? 7. Welke en waar? I 8. Hoelang? < 9. Volgt gij thans de lessen in een dezer scholen? 10. Verlangt gij leergangen voor vol- 1 wassenen of nijverheidsleergangen te < volgen ? 1 11. Hebt gij eigenhandig deze vragen- I ijst ingevuld? BIJ DE GEINTERNEERDEN IN 1 HOLLAND. — Naar men ons meldt, ■ ^ zijn in het interneeringskamp te Gronin- ; ; gen een 40 werkmanspakken, heeren-kostumen en een groote hoeveelheid 'L hoeden, petten, en dassen in beslag geno- ( men. Het een en ander wordt in verband jebracht met pogingen tôt ontvluchting /an geïnterneerden. IN DE POOLSCHE LETTERKUN- ^ DE. — Georg. Zulawski, dichter en ge- t ^end letterkundige, die dienst deed als uitenant in het Poolsche leger, stierf in iet krijgsgasthuis van Dembica. De fa-nilie der Zulawski wordt dikwijls ver- I neld in de geschiedenis van Polen. 1 DE NOBELPRIJS. — De nieuwe j ^ Zweedsche taksen ingevoerd onder den ^ îaam van « taksen der nationale verde- ^ liging » zullen de oorzaak zijn dat het >edrag van den Nobelprijs met 28,125 fr. ^ •erminderd werd. VOOR DE BELGISCHE GEINTER-^EERDEN. — Dr, J. Melbma, bestuur- . . 1er van het interneeringskamp te Har- j lerwijk, heeft een verslag afgekondigd j £ >ver de uitslagen der onderrichtingsleer- \ ^angen ingesteld sinds enkele maanden \ 'oor de Belgische geïnterneerde solda-' en- 1 o Dank aan de opofferingsvolle mede- J * verking der overheden en van bijzonde-en, niet alleen uit Holland, maar uit En- ^ ;eland, Zweden, Frankrijk en Zwitser- ^ and, heeft men al de leerlingen van boe- 0 :en kunnen voorzien, en van wetenschap-►elijke brochuren in aile talen. » DE ZWÏTSERSCHE GARDERENT d iEEN ERBARMEN. — De « Corriere y ella Sera » verhaalt, dat de bisschop van t] et leger en de vloot, Mgr. Bartolomasi, en Paus bezocht heeft, die zich lang a iet hem over de zending der militaire u lmoezeniers onderhield. ^ Eene aardige bijzonderheid : Mgr. Bar-^lomasi, die den graad van luitenant- g eneraal heeft, kwam in een militaire j utomobiel op het Vatikaan aan, ver- ' ( ezeld van zijn ordonnantie-officier, den ! ^ weeden luitenant der artillerie, den heer j n Lichelmy. Toen de Zwitsersche wachten ■ ^ an de bronzen deur, den officier in uni- ^ >rm zagen aankomen, weigerden zij ,, em in het apostelisch paleis toe te laten ;r n onze luitenant Richelmy moest onder y e kolonade wachten tôt Mgr. Bartolo- u îasi op zijne beurt aangekomen was. j1; DE UITGEWEKENEN LIJDEN AN HEIMWEE. — In de «Nieuwe e,( :otterdamsche Courant » lezen wij : v. Het is in Roosendaal den laatsten tijd g vervol van Belgische families, die uit fa ngeland terugkeeren en hier op de noo- ja ige papieren wachten om weder naar elgië te kunnen gaan. g DE MELK, DE BOTER, DE EIE- v; ;EN. — Vroeger, in den goeden ouden N jd, was men zeer streng ten opzichte si > de melkdoopers en de vervalschers /an eetwaren. Alzoo zegde eene Fransch<* /erordening van het jaar 1741 : « Gelijk wie melk zal verkoopen met vater verlengd, zal aangehouden worden :n door middel van een trechter, die men îem in de keel zal steken, zal men hem :ooveel vervalschte melk doen drinken ds hij zal kunnen volgens oordeel van :en geneesheer, zonder aan zijne gezond-îeid te schaden. » Voor de bôtervervalsehers waren de >verheden niet zachter. Gelijk wie, die betrapt werd boter te 'erkoopen vervalscht met vreemde stof-en, werd tôt den schandpaal veroor-leeld.Men zette hem de vervalschte boter op iet hoofd en hij bleef aan den schand-)aal tôt dat de boter geheel gesmolten vas onder de stralen der zon en van ge-îeel het lichaam van den schuldige af-Iruipte.De voorbijgangers hadden het reeht îem uit te schelden naar verkiezen. In coude tijden werd voor den vervalscher ;en vuur aangemaakt ten einde de boter e doen smelten en langsheen zijn ichaam te doen loopen. De straf van den schandpaal was ook oorbehouden aan hem, die rotte eieren ■erkocht. De rotte eiren werden aange-lagen en aan de snaken uitgedeeld opdat e ermede den schuldige aan den schand-iaal zouden kunnen bestoken. Indien men de beschikkingen van 1741 erug invoerde! Wat denkt men er zooal van? DE SPAANSCHE KUNST. — De îpaansche schilders hebben in de schil-erafdeeling van de tentoonstelling te ian Francisco eene eeremedalie en 4 gou-en medalies bekomen. EEN POOLSCH OPERASTUK, -)e Poolsche toonkundige Ludomir van lozycki heeft een opéra afgemaakt /aaraan hij den naam gegeven heeft van Eros en Psyché ». Het werk is geschre-en op een libretto van den jongen letter-unclige Zerry Luwalki, die den dood ond in een der jongste gevechten op het Lussische-Duitsche front. DOOD VAN EEN DEENSCH TE-JOR. — Een der meest gekende ténors er Vereenigde Staten, Hougaard Niel-en, stierf bij ongeluk te Pittsburg. Ge-oren te Kopenhagen, volgde hij de !es-en der Hoogeschool van deze stad, dan a zijne lessen voleindigd te hebben, lijf-e hij zich in en bekwam spoedig den raad van luitenant der macht. BEPALINGEN OMTRENT DEN ELGISCHEN VRUCHTEN- EN ROENTENUITVOER. — Men deelt ns het volgende mede : De geheele uitvoer van vruchten, roenten en aardappelen, afkomstig uit e streken staande onder het bestuur van en Gouverneur-Generaal in België, zal anaf 30 Augustus door de « Obstzen-ale», 54, Koloniënstraat, te Brussel, eregeld worden. Al de offerten, in zoover zij op den itvoer betrekking hebben, moeten door 2 belanghebbende Belgen aan de « Obst-rntrale », Deutsche Zivilverwaltung, te russel, gericht worden. NEDERLAND BEVVAART ZIJNE •NZIJDIGHEID. — De minister van uitenlandsche zaken, van justitie, van îarine, van oorlog en van kolonîën. lartoe door de Koningin gemachtigd, 'engen ter kennis van ieder wien zulks îngaat, dat de Nederlanclsche regeer'ng den tusschen de met Nederland be-'iende mogendheden Italië en Tu^kije tgebroken oorlog volstrckte onzijdig-îid zal in acht nemen. DE NAAM BETHMANN. — Volgen-;n mededeeling van dr. W. G. C. By-inck in de « N. Courant » is de naam ethmann een Hollandsche naam ; de milie is in de zeventiende eeuw uit Ho! nd naar Franckfort gekomen. Aan lis bij den rijken bankier Simon Moritz sthmann te Frankfort, den voorvader tn den Duitschen riikskanselier, hield apoleon zich op den terugtocht na den ag bij Leipzig in Oktober 1813 een en-Ion dag op.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.