ABONNEMENTSPRIJZEN i Voor een maand 1.75 Voor 3 maand 6.00/ Voor 6 maand 10.00 Voor één jaar 18.00 Aile klachten aopen* onregelmatig-h&den in de beateliiâg der poatabonn s-menten ziin UITSLUITEND te rioh-ten aaa het BESTELLEND POST-BUREEL, en niet aan het beheor van het blad. ZONDAG 20 OKTOBER 1918 PRIJS 10 CENTIEMEN voor VLAANDEREN en WALLONIE ✓ VIERDE JAARGANG — Nr 28 rnmm—mmmmmmm—Mm . AÀJNKUi\l»lGli\OEiN ; Aankondigingen, per regel 0.76 Stadnieuws id. ... 1.26 Finantieele berichten I.6C Doodsberieht 5.0i Elke medewerker is persoonlijk verantwoordelijk voor zijn schrij ven, en bindt niet heel de redakLii HEDAKTIfc, BEttjtEK fijS AAiMiOlNDiuIiSlitN : 73, Si=«iAK0i>5MAi{Ki 4NTWERPEN Het Vlaamsche Nieuws Verschijnt 7 maal per week tvtt nDSTifT » Ain. Kn„f/inn«fpi!pj- lïaf vfî>httîst Dr An<t. RftBMS. Hooéleeraar Alb. VAN DEN BRANDE OFFICIELLE BERICHTEN Van Duitsche zijde DITITSCH AVONDBERICHT Beriij.n, Vrijdag 18 Oktober. -- Officiel : Tusschen Le Câteau em de Oise zijn. de ijâeuwa doorhraakspogingen van den vijand mislukt. Ook .b. Vlaanderen, ton Noorden van de Lefo en aan de Aisne a.an weerszijden van" Vouziers on ten Wesfcen van Grand-Pré werden heftige vijandolijkjp aanvallen afgesllagen. Aan de Maas ©an kalma dag. DUÎTSCH LËGERBERICHT Westelijk gevechtsterreito Berlijn, Zaterdag 19 Oktober. — Officieel : Tusscken Brugge en oe Leie wezen wij herhaalde aanvallen van den vijand af. Noordoostelijk van Kortrijk wierpen wij gedeelten van den tegen-stander, die zich sinds de laatste ge-vechten op den Oostelijken oever van de Leie handhaafden, over den stroom terug. Bezuidwesten Kortrijk werden over-tochîspogingen verijdeld. Beoosten Riisel en Dowaai was de vijand gisteren tôt de linie Templeuve —Flisnes—Marguette gevolgd. Tusschen le Cateau en de Oise duurden de heftige aanvallen van den tegenstander voort. Bezuidoosten le Cateau drong de vijand tôt Bazuel in 't bosch van Audieny tôt aan den Zuideliiken rahd van Wassigny op. Aan het overige, breede aanvalsfront is de stormloop van den vijand voor en in onze voor-ste linies mislukt. Bazuel werd stor-menderhand hernomen. De bij en be-zuïden Aisonville vechtende troepen sloegen ook gisteren aile aanvallen van den vijand af. In de avonduren en gedurende de nacbt haakten wij hier onze linies van den viiand los. Aan dé Oise ziin bij en benoorden Origntj hernieuwde aanvallen \An den vijand mislukt. Aan de Aisne zette de vijand zijne aanvallen bij Olizy en Grandpré voort en breidde ze over Vouziers naar 't Noorden tôt Voucq uit. Bij Vandy en bij Falain vatte hij op den Oostelijken /lisne-oever voet. Zijn po-gingen, onder krachtige geschutbe-scherming op de hoogten beoosten de Aisne verder op te dringen, werden door tegenstoot verijdeld. Tusschen Olizy en Grandpré zijn hernieuwde aanvallen van Fransche en Ameri-kaansche divisies voor onze linies mislukt.Aan weerszijden van de Maas ver-iiep de dag in treitervuur en kleinere infanterie-gevechten.. Van Frgascn# t jde WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Pairijs, Vrijdag 18 Oktober. — Off-cieel : Ten Westen van de Oise hebben de Fransche troepen hum opmarsch hervat | van het bosch van Audigny tôt aan die rivier. Deze dappere troepen, die sedert ~ mèer dan een maand niet hebben opge-houden te strijden tegen een machtig versterktan vijand en op te rukken ten koste van een heldhaftige worsteling, hebben heden nieuwe sucoessen behaald. Zij hebben het dorp Mamosvies veroverd en het dorp van Audigny, waarvan zij de Oostelijke randen bezet houdon, op deze plaats een vordering makend van meer dan 5 km. onder bijzondor moeiliijke ora-standîgheden. Zij hebben de; buitenwijken boreikt van Haraiappes, Grand-Verly en Noyai en hebben zich ondanks den woe-denden Êegenstand der Duitschers raees-ter gemaakt van de dlorpen Grouvis, AS-soiivilbs en Bcrnovilles. Meer naar het Zuicfen bleven de Fransche voorhoeden de Duitschers vervoJgen tusschen de Oise en dte Serre. De Fransche trœpen hebben hun linies vooruit-gebracht ten Oosten van Séry-les-Mes. nières naar de buitenwijken van Surîon-taiDe en ten Noordeni van Nouvion en Hapillon, op ongeveer 9 km. aan gene zijde van de samenvloeiXng dfir be-dte ri-vieren. De Framsche troepen hebben een tienta] dorppn bezet en, talrijke gevange-nen gemaakt, wier aantal op het oogen-blik de 1,500 te boven gaat. Aan. weerszijden van Vouziers is de Fransche infanterie de Aisne over ee-I front van 5 km. overgestoken en heeft ' voet gevat op de heuvels ten Oosten da&rvan. Het dorp Vaudy en verschei-hoeven,, die imgwcht waren tôt steumpunten, ziijm in hun handen geval-len. Er zijn verecheidene honderden ge-vangenen gem.iakt. Meer inaar het Oosten ontwikkelen de sedert gisteren begonnen gevechten zich in het vcordeel der Franschen. Deze zijn Itx in geslaagd vooruit te komeln in hif't boschrijke terreiin tusschen Olizy en Grand-Pré. Van Engeischô zijde WESTELIJK GEVECHTSTERREIN London, Vrijdag 18 Oktober. — Officieel : Het aantaâ ge\"angieneui, gisteren tusschen Bohain en le Cateau gemaakt, be-draagt 4000, torwijl wij eon aantail ka-nonnen. vermiees-terden. Meer Noordwaarts bl-ijven wij aan ons geheele front vooruiitkomen. Onze troepen zijn oveir een breed front het kanaal ten Noordoosten van Kanieriik overgestoken. Ze staan tlians. aan weerszijden van den weg Dénain, ten Zu'-doosten van Dowaai, en hebben een aantal dorpen verovord. Ten Noord-oosten van Rijssel staan onze troepen op minder dian een mijl van Tourcoing. TELEGRAMMES Rond den Vrede Italië en de Entente De Keulsehe korrespondeat» van «Het Vaderland » seint : Volgens de « Kôlnisehe » bevestigt de « Se-colo», dat het Duitsche vredesaanbod heden nog een groot gevaar voor Italië vormt, omdat de Entente in politiek, diplomatiek en ekono-misch opzicht nog niet één front vormde. Zij zijn het over het oorlogsdoel nog niet eens. De a Corriere délia Sera » waarschuwt in ta-melijk duidelijke woorden de Entente, niet aan de nationale eenheid en eerlijke grenzen van Duitschland te morrelen. AndeA is geen duurzaine vrede mogelijk. De ontruiniingskwestie in het Oosten Wilson's eisch tôt ontrniming der bezette landen, welke men meent, dat slaat op al het gebied, dat door Duitsche troepen bezet i9, heeft, zoo wôrdt uit Stockholm aan de « Frankf. Ztg.-» gemeld, in Zweedsche poli-tieke en zakenkringen groote bezorgdiieid verwekt wegens het lo,t der Russische rand-staten en in "de eerate plaata van Finland. Men is er bevreesd voor, dat in geval van ontruiming de Bolsjewiki dit gebied zullen over-troomen, in revolutie brengen en • ko: mi ch zullen ruïneeren. Het konservatieve « Nya Dagligt Allehanda » gaat uitvoerig de mogelijkheden van een dergelijke ontwikke-ling van zaken na. Uit de uitlatingen van dit b'ad is te bemerken, dat in toonaangeven-de kringen, die met Finland en Rusland in nauwe relaties staan, deze bezorgdheid ge-deeld wordt. 1 Geen vrede tôt elken pri]s Het oentraai orgaan vaai de Duiteche vakver-bpiiden achxijft : Wij ajn t-ot 'beslisten tegen-stand bep;id, ala de vijand oaizje ver-strekkende vred-esaajib eduigen aiwijst. Wij denk«n ©r niot 1 aan een vrede tôt eJken prijs te sluiten. Zulk e.n vrede zou ons earst opgedrongen moeten worden. Wij moeten van het standpimt. der Duitache ar-beidersklasaen beslist, een vrede weigeran, dien de împerialisten in Frarfikrijk en Eng'dand ons ' zouden willen diktearen. , , De Duitsche antwoordnota Naar de « Iiokai-Anz. » uit R-ijksdagkringen ^ verneeint ziijn de beraadsiagingen over d^ Duitache ajitwoordnota ten ein.de. Men houdt zich •Sraaq i-ueum^op U'ïa £p ^aui snrcq; : Over den intioud kan natuuriijk mets be}»aajd gezegd worden, maai men kan aannemen, dat het antwoord 200 za.l zijn opgesteid, dat het geene scheœpe aiwijzing van de nota van Wilson is, maar den weg tôt verdere onderhandelingen ; openiaaA. Xn de nota mo:t natuAiriijk besliat ge-protesteerd worden tegen de beachuidiging, dat de Duitacha-rs gruweldaden op hun geweten hebben. Wat de andero punten betreft, moet Wiiaan ala hij de meaning vraagt vain militaire deskun-djgen, inzien, dat de ontruimi'ng der bezette gebieden en lwt staken van den duikbootenoor-k>g onmcgelijk ia, zoolaing niet-ia overtengeko-men een wapenstilstand te gluiten. De politieke toestand in Oos*enrijk Een manifest van Keizer Karel Het Korr. B. seint d.d. 17 dezer uit Wee- nen : .... Een hedenavond verschijnende extra-uïtgaaf van de otticieele « Wiener Zeitung » be\at het volgende keizerlijke manifest : Aan mijne trouwe Oostenrijksche volken, Sedert ik den troon bestegen heb, i_s mijn onveranderlijk streven geweest al mijn volken den verlangden vrede te brengen alsook om aan de volken van Oostenrijk de wegen te toonen, waarop zij de kracht van hun ras, ongehinderd door beïemmeringen en wrijvin-gen, tôt zegenrijke ontplooiing kunnen brengen en voor hun geestelijk en materieel _ wel-zijn met goeden uitslag kunnen gebruiken. De vreeselijke wdrsteling van den wereldoor-log heeft tôt nu toe het vredeswerk belem-merd. De heldenmoed en het trouwe en be-reidwilHge dragen van offers van nood en ontberingen, hebben in dezen moeilijken tijd het vaderland roemrijk verdedigd. De harde offers van d'en oorlog moesten ons den eer-vollen vrede verzekeren, aan den drempel waarvan wij heden met Gods hulp staan. Thans moet onverwijld begonnen worden met den nieuwen opbouw \an het vaderland op zijn natuurlijke en derhalve betrouwbare grondslagen. De wenschen- der Oostenrijksche volken moeten weder zorgvulclig met elkander in overeenstemming"-gebrâcht en vervuld wordien. Ik ben besloten om dit werk met de vrije medewerking mijner volken uit te voeren in den geest van die grondbeginselen, welke de verbonden monarchen in hun vredesaan-bod zich eigen gemaakt hebben. Oostenrijk moet. in overeenstenjming met den wil zij-ner volken, een bondstaat worden, waarin elke volksstam op zijn grondgebied een eigen staatkundig geheel vormt. Aan de vereeniging van het Poolsche gebied van Oostenrijk' met den onafhankelijken Poolschen staat, wordt hierdoor in geen en-kel opzicht een belemmering in den weg ge-legd. » , De slad Triëst, met haar omstreken, ver-krijgt, overeenkomstig den wil harer be-volking, een afzonderlijke positie. iZie vervolg 2de bladzijde) Een Land dat zich vrij maakte • « De Tijd» brengt eeu historische brok over het thans zelfstandige Finland, waaraan wij ontleenen : Ivven acht jaar geleden, in de laatste dagen van Februari 1908, werd te Londen een internationale konferent-e van rechtsgeleerden gehouden, waaraan deel nam onze zeer ge-leerde en beroemde landgenoot professer Ernest Nys, raadsheer bij het Beroepshof van Brussel en lord van het Hoogaktie Hof, van Arbitrage, verder isir Fréderick Follock, oud-hoogleeraar te Oxford, prof J. Westlate, der uuiversiteit van Cambridge, prof. G. An-schiitz van Berlijn, prof. L. von Bar uit Gôt-tingen, de bekende geleerde A. Dagsradelle uit Parijs, prof. Lùn Michaud nit Grenoble, alsmede prof. W. van der Vlugt der univer-' siteit van Leiden. Onderwerp dier konferen-tie van vooraanstaande geleerden op het gebied van volkenrecht was het vraagstuk of voor Fiinland, ja of neen, de autonomie of zelfstandigheid bestond. Hoe was dit vraagstuk op de dagorde ge-komen der Europ.eesche politiek ? Na gedurende eeuvven aan Zvveden behoord te hebben, kwam Finland, ruim honderd jaar geleden, in 1809, onder Ru&land en de toenmalige tsaar legde de plechtige belofte af tegenover het nieuwe Russische gewest dezes oude vrije Zweedsche wetten te behouden. Tevetis werd aan Finland de autanomie toegestaan. Blàjk-baar zou de verandering het Finsche volk ten bate komen. Onder het Zvveedsch bewind, werden de Finnen, hoewel negentienden der geheele bevolking uitmakende —• slechts een tiende zijn Zweden en andere vreemdelin,g>en — volstrekt verwaarloosd. Er bestonden geen Finsche scholen, geen eigen letterkunde, kort-om niets was daar dat aan eigen beschaving deed denken. De algemeene opvoeding ge-schiedde slechts in het Zweedsch en was overige ils teenemaal ontoereikend. In de eerste jaren der vorige eeuw had in heel Europa eene ontwaking plaats. En, gelijk het a Amsterdamsch Handelsblad » von 31ste Mei 1916, zoo beeldrijk schreef, de golven van het nieuwe getij &loegen haar rimpel9 uit tôt de Finsche kust... In het dood verachterde Finland ontwaak-te waarlijk een eigen nationale geest! Het waren de .grpote jaren van den Firuschen volksdichter J. L. Runeberg, van den wijs-geer J. W. Snellman, van den verzamelaar en ontdekker der oude Finsche folklore E. Sônnrot. Het voorbeeld van deze en andere patriotten deed het volk begrijpen, dat de Finnen moesten Finnen blijven en den hei-ligen plicht hadden, hun eigen nationaliteit onaangetast te laten, wilden zij als eigen volk blijven bestaan. Onwillekeurig denkt men aan Vlaanderen... Een nationale beweging ontstond, gelijk hier te lande onder de Vlamingen na 1830, doch veel krachtiger. Met geestdrift en zelf-verzaking wijdden de voormannen zich aan hun nationale zaak. Eigen Finsche scholen werden opgericht, een eigen letterkunde werd in het leven geroepen, de groote werken in andere talen werden zorgvuldig in het Finsch overgezet en onder het bereik van het volk gebracht.maatsehappelijke verbeteringen werden ingevoerd, — en dat ailes op vasten natioiialen grondslag. De gevolgen bleven niet achterwege. Tœn Finland overging van Zweden naar Rusland, kon men dat volk, in het verre noorden, be-"Schouwen als een troep onbesehaafden, die daar ergens in een afgelegen uithoek van Europa leefden. Binnen het verloop van ééne eeuw, was dit volk geheel veranderd en kon het aanspraak maken op het recht onder de beschaafde volkeren van Europa te worden gerekend, met eigen kunst, met eigen letterkunde, waarop wij later terugkomen. In mm dan honderd jaar, was dit wonder tôt stand gebracht door onvermoeiden arbeid, door liefde voor eigen volk en eigen taal en door treffende zelfopoffering voor den waarachti-gen volksaard. * * * Tôt het jaar 1899, liet de Russische regee-ring het autonome wingewest Finland vrifwel met rust. Doch dat jaar had eene schrikki-lijke, ingrijpende vvijziging plaats in de Finsche geschiedenis. In 1899, verbrak' tsaar Ni-kolaas H de Finsche grondwet, die hij korts voordien plechtig gezworen had te zullen handhaven. Rusland had Atlantische havens noodig en zijn naaste weg naar den Atlantischen Oceaan leidt door Finland. Derhalve was de vereeniging van Finland met Rusland noodig. Dan. Het vrijere Finland vormde cmwille-willekeurig een slecht voorbeeld voor het autokratische tsarenrijk. Alwie in Rusland voor vrijheid streed, staarde naar Finland en stelde de vraag, waarom in Rusland-zelf niet een soortgelijke vrijheid zou kunnen heer-schen als daarginds in Noordelijk Finland. Derhalve dieçde Finland omlaag te worden gesleurd tôt hetzelfde peil als het overige Rusland. Derwijze zou in het onderdrukte land eene bron van ontevredenheid verzen-gen.Het nieuwe regiem, Finland opgedrongen, droeg aile kenmerken der Russische onder-drukking: verbod van de vrije Finsche perg, afschaffing der vrijheid van vereeniging, ge-vangenisstraffen bij de vleet, verbanningen naar Siberië, enz. Met dwangarbeid werd de Russische taal ingevoerd, Finsche ambte-naren uit hun ambt ontslagen en vervangen door Russen of Russisch-gezinden De toestand in Finland werd ondragelijk^ Verontwaardiging barst uit in aile landen vs Europa, ja tôt in Amerika, over het sehand lijk lot, dat men Finland deed verdure: De taal der dagbladen, de talrijke openba. protestmeetings voor Finland, het ophefm kend Europeesch adres aan de tsaar onde teekend door de beste burgers, manuen ( vrouwen uit aile landen, — dat ailes bege van Ueverlede de Russische regeeringskring< te verontrusten. De aandacht moest van Fi land afgeleid worden. De Russische dipl matie had invloed genoeg, en Finland, laci< niets anders in de schaal te leggen dan zi; rechtvaardige zaak. Zoowel in Frankrijk als in Engeland wi men de ongunstige stemming te doen keeret men sprak en schreef langzamerhand ov^ Rusland in meer rooskleurigen stijl en ov Finsche aange'egenheden begon men stila; te zwijgen. De Russische revolutie van 1905, na d< Japaanschen oorlog, had wel de hoop d Finnen hoog doen opflakkeren, doch de or wenteling werd in bloed gesmoord en de bli de verwachtingen van Finland gmgen mee niet. De onderdrukking herbegon, mind' brutaal misschien, doch meer stelselmatig e dus gevaarlijker. * * * Intusschen had de Russische tegenprop ganda Europa overstroomd met schrifte: waarin het Finsche vraagstuk in een Ru sisch daglicht werd gesteld. Men beweer< op aile mogelijke tonen, dat de zoogezege Finsche autonomie feitelijk niet_ beston< Finland, gaf men toe, had indertijd zelce privilégiés van den tsaar ontvangen, doc zulke voorrechten konden te allen tijde wo den teruggenomen, en niemand had het reel zich daarover te beklagenl Zoo sprak men : Rusland, en Europa seheen daarmee in stemmen. Doch niet aile gevoel voor rechtvaaxdighe was uit de wereld geweken. En 't was toe: in 1910, dat de Londensche konferentie waa van spraak hierboven, bijeenkwam. Die ve eeniging van eersten-rang-vakmatinen in i: ternationaal recht legde haar oordeel neer : een besluit, onder den titel « Finland eu Ru land », versçhenen te Londen in 1911, b Harrison en Sons en steunend op onweerîej bare gronden werd daarin door de konferent van Londen de verklaring afgelegd, dat c autonomie van Finland als onaantastba: moest worden beschouwd. en dat Finland zi vol-te recht kon doen gelden op zijn vrljheii reeds door tsaar Alexander I gewaarborgd Dat was duidelijke faal, klare wijn. E niemand heeft daarna getracht ooit wedt de wettelijke rechten van het Finsche stam punt ter sprake te brengen. Doch recht is zwakker dan macht. Ru land zag niet om naar de Londensche ui spraak. En Finland zou zijn zelfstandighej verliezen, kost wat kost. Aldus was beslotei en aldus zou het geschieden, recht en wi ten spijt. Het uitbreken van dezen oorlog moest Fi: land den genadeslag toedienen. Einde N vember 1914, werd eene keizerlijke oeka; uitgevaardigd, waarbij een streep werd g haald door het laatste restje vrijheid, dat ne aan Finland was gela ten. Rusland kon dit zonder bezwaar doen, Ei geland en Frankrijk immers zouden g« woord van protest laten hooren, uit vrei hun bondgenoot onaangenaam te zijn, en < kritiek uit andere landen liet onder deze 00 logsomstandigheden Rusland koud... Maar 11/2 jaar later, in Maart 1917, bre de groote omwenteling in Rusland los en ve brijzelde den troon der Romanofs, en zoud< de onderdrukte grensvolkeren van het tsare rijk vrij worden, dus ook de Finnen. De s vietregeering echter scheen niet geneij hare edelmoedige verklaringen op Finland willen toepassen en de vernietiging was no dig van het léger der Russische roode gard< in den vijf-daagschen slag van Tavasthu mitsgaders de daarop volgende overgave v: Viborg, Kotta en Frederikshamm, om e< der neteligste vraagstukken van de Europe sche Oosterpolitiek op te lossen, en Finlai be-list de vrijheid te schenken. De juichkreet « Eleukeun Snoini ! » — le-Finland ! —- kon nu ongehinderd schall< heinde en ver over het land der duizend me ren... Algemeen Nederlandscl Verbond Hooger onderwijs voor het volk Volkshoogeschool De lesâen zullen op Maandag 28 Okt ber hernomen worden op de uren vastg s-teld door den uuirroostjet, diife eerstdaaj zai worden bekend gemaakt. Zooals ve leden jaar werden de leergangen in < lokalen van het Koninklijk Athenaeu gegevein. Bebalve de ku.rsussen, die tijdens h eerste jaar werden onderwezen en cl gedurende het schooljaar 1918-1919 wc den uitgebreidi, worden een aantal niieux leergangen ingcricht. De omstandighedi hebben niet toegelaten al die verlang. nieuwe leergangen in het programma < .te nemen. HLeronder volgt het studieprogramm I. _ Aîdeeliag Geesteswetenschappei a) Zu ivei- spi'eken en schrij ven van fc Nederla.ndsch. De iairjihting van een nor maie afdeesling voor het zuiver sprek.ea wordt onder het oog- gezien. b) Nedei kmdsche letterkunde. c) Nederlandsche letterkunde (Serai naiic). ^ d) Taalkunde. i- e) VJaam,sche en Noord-Nedierlandsch. "e Geschiedenis en Aardrijkskunde (2 studip a- jaren). r- f) Gescliieden-is en Aardrijkskunde (Se •11 minarie). »n g) Kunstgeschiedanis en esthetica (! ai studiejaren). 1- h) Latijn en Grieksch vôor degpnen di > zich voor de Hoogeschool voorbereiden :! (Eenjarige en tweej arige^kursus met; de n zelfde stof als leerprogramma.) i) Latijn en Grieksch (voortgezette kur st sus). I ; j) Oudere beschav'ngsgeschiedenis. ;r k) Philosophie der Bouwkunde.. îr n II. — Afdeeling Wis-, Natuur= en Scheikunde ^ a) WLskun.de : 1. voorbereidende lee-r T gang (2 studiejaren) ; 2. lagere leerganj . (2 afdeelingeni) ; 3. hooge-re leergang (; studiejaren). b) Natuurkunde (2 stud'ejaren). Eei voorbereidendle leergang in natuurkund* II zal op 1 Mei 1919 worden begonnen. On tôt bet le jiaar in dit vak te worden toe gplaten, moeten de leerlinge-n een examen a- a f leggen loopend over de stof gedoceen 1, m den voorbereidenden leergang in wi s s- kunde (zie programma van het studiiejaa> Le 1917-1918, blaclz. 26). le c)" Scheikunde (2 studiejaren.). Om to 1. het le jaair in dit vak te worden toegeta -e ten, moeten' de le.erlingen een examen af h leggen loopend over de Stof onderwezei r. in den voorbereidenden leergaing in Na lt tuurkunde, tijdens de afgeloopen vakan n tie gedoceerd. III. — Afdeeling Handelswetenschappei r d a) Boekhouden en Handetlsrekenen (î i, studiejasen). Om tôt hot le jaar te wor r- den toegelaten moeten de leerlingen eei r- examen afleggen loopend over het vol 1- gende programma : a De vier hoofdbewerkingen met t-endee s- lige en gewone breuken. — Exikelvoud5g< ij interest. —- Menging. —- Gemiddeldt t. waarde. — Eeuige begrippen van evenre ie digheden. —• Berekeningen m,et benoem Le de niet tiiendeelige gettallen. ir b) Handels- en buirgerlijk recht. Dez,( n leergang is verplicht v-oor de studentei 1, van het le jaar boekhouden en handels 'rekenpn. n c) Hande'ls-, ekonomvische en konsuilai •r re wetenschappen (2 studiejaren). Het 1< 1- studLejaar is verplicht voor db studenten van het 2e jaar boekhouden en handels 3- rekenen; het 2e studiejaar is verplich t- voor de studenton van het 3e jaar boelc ,d houden en h:\rndelsrekenten). 1. d) Staatshuishoudkuinde. Deze leer ït gang is verplicht voor de studenten vai het 3e jaar boekhouden en handelsreke i- rien. Hij kan ook door andere studentci > worden bijgiewoond'. ie iv. — Afdeeling Sociale wetenschappei g a) Bestuurlijk recht. b) Arbeidswetgeving. j. c) De ontwlckeling van het kmd al: ,n grondslag voor de prœfondervindelijki .s pedagogi.e (vrije leergang van 20 lessen) V. — Afdeeling Techniek r- Bouwkunde : statiek en vastbeidsieer k gewapend béton. Aanhang'seO. 1 wetten^ej r- verordjeningen op het bouwen. ;n Qrii tôt dien leergang te worden toege a- laten moeten de leerlingen een examea 0 afleggen loopende over het volgende pro ;d gramma : te Rekenkundie met inbegrip van de loga 0- .rithmen. — Vlakke driehœksmeting. -n S tel kunde van den 2n graad met twee on s, bekenden. — Viakke meetkunde. tn De .rxsch'T-jvingen worden. aanvaar< ■n iederen werkdag van 6 t'ot 9 Torenuu e- 's avonds, op h.et Sekretariaat vaa d td Volkshoogeschool in het Koninklijk Athe naeum, ingang Gemeenteplaatsi op ver ,e toon van het eenzelvigheidsbeiivijs. :n De vroegere leerlingen behoeven al e- leen mede te deelen, hetzij persoonlijk hetzij per brief, dat zij als studenten ver langea ingeschreven te b'-jven, met op " gave van de kursossen, die zij wenschei [j te volgen. Gezien de tijdsomstandigheden wordt evenmin als verleden jaar, een bijwo ningsgeld gevraagd. Ook het afleggen van de toelatmgs examens is kosteloos. >- ^i" 1,1 " ^ In het Belgisch j; Par tij lever m De leden der Belgische werkliedenpartij o vfeemden bodem zijn niet zeer tevreden ov< et het manifest van Londen dat onderteekend. ie gewoîxlen door acht leiders waaronder 1J r_ Brouckère en Vandervelde. Een vrede aar priizen gesteund op de organisatie van h< internationaal recht en de schepping van ee ;ri volkerenlxmd zooals de moderne burgeri) d le verstaat, schijnt hun een verbond met het kj %T> pitalistisch stelsel.Maar huns mziens kan c F vrede slechts oprecht en duurzaam zijn als z demokratisch is; het is eene utopie dit te h< î : pen in de huidige omstandigheden. 1 Heeft «La Nation Belge» die de « Siècle» opgevolgd heeft als goevernemento et bîad, met vreugde en bijna met verrukkm de d;iad der socialistische leiders begroet, da partijtucht heeft er een weinig door geleden. 1 De pr-otesten beginnen zelfs het hoofd op te steken, te. o^rdoeien naar een antwoord van Hubin dio op dit oogenblik te St-Cioud ver-blijft. W ij hebben er ongelukkig slechts en-kele deele.i van onder het oog gekregen, maar zij snj n zeer kenschetsend : « Als wij de zaken vau dicht bij onuerzoe- > ken, schri)it de ai&evaardi^de van noei, >iel-len wij ViiSt dat men tractu ons te p.aaioen onder de <iikiatuur der omlerieeknca^i-s van " het maniie»t. Vandervelde en De iirouckere, - <lie het lieoi>en -onaerteeivena als zoo^eze^d« manuatanssen der 13. W. P. zullen wori^aan ) zion van aezen aiei te bedienen. Dezen aie d« J zuctiL naar heeisi.nappij Kenncn zeoais zij zich bij vauciervelde ontwikkeid heeit, ten^evoijie î van ©eni^e jaren maent zonder toezient, we-. ten dat hij er 10e gekomen is op te staan tegen aile vrijheict van ^ediichte. Voor wat betrett de getroUwheid aan de urinciepên van ons hatio'naâl en internationaal pro^iamiua, - hoop ik aat de onderteekenaars van L^nuen met zoo naiet zullen zijn te j^eiooven dat de werkende klas, eens den oonog ^euaan, eene gemeenschappe.ijke aktie zal lieiopnenien zonder de geioiten van trouw en iaare méthodes te herzien. Het zou zelfs niemand verwon-deren indien zij zich ontmaakte van hare leiders ; in elk geval moet men zich aan eene vollëdige hervorming verwacliten. » « Vandervelde heelt ons niet geraadpleegd r als hij in het ministerie getreden is en tôt nu J toe heb ik nog geen enkeie gelootsgenoot ont- - moet aan wie hij dit blijk van vertrouwen f«e-toond heeît. Zou hij zich durven verduiken ! achter 'n manifest dat luj zeif opgesteld heeft, > en als verontscnuldiging aanvoeren de plich-ten hem door de z^rj< voor onze nationale ver- 1 dediging opgelegd ? » Ziedaar voorzeker eene verklaring die geen 1 kommentaar noodig heeft. Men mag in dit ] stuk geene daad van spijt in een atzonderlijk protest zien : al de dagbladschriivers in den vreemde hebben stelling genomen in het débat en er bestaat voor het oogenbiik een kon-flikt Hubin-Vandervelde. De socialist Piet-t qirin in «La Populaire» steunt krachtig Hubin. « Indien wij het niet slecht gevonden hebben, zegt hij, dat onze veertig vertegenwoor-1 digers, onder den invloed der geheurtenissen - van 1914, toegestaan hebben dat een hunner . minister zonder portefeuille Werd, is het echter nog bij ons niet gezegd dat zijne besliste intrede in het kabinet de toestemming der j partij ontvangen heeft. Ten andere, veertig afgevaardigeden alleen j vormen de werkende klas niet, vooral als het er op aankomt geheel nieuwe vraagstukken te bespreken. Veel is er gebeurd wat het af-1 treden van Vandervelde had kunnen motivee- - ren en sindsdien hebben de socialisten, die in Frankrijk ver blijven, zich duidelijk uitgespro-ken tegen elke deelname aarl de regeering. Zij hadden het recht aldus te handelen zooals ? zii het recht hadden de heropname te eischen ; der diplomatische betrekkingen, dan als het manifest van Londen er zich bij bepaalt de formule over te- nemen van de interverbon-dene konferentie, waartegen wij reeds het emstige voorbehoud hebben uitgesproken. » - Een <( L'Avenir International » op hetzelf-1 de standpunt staande, beweert dat Huysmans de leider der socialisten geworden is, dat Vandervelde en zijn kollegas, die niet in be-trekking gebleven zijn met de werklieden, al - hun aanzien verloren hebben en dat hunne > stelling voorzeker zal ondermijnd zijn eens dat ( die omstandigheden zullen toelaten de orga- nismen te raadplegen die in het land gebleven zijn. * * * - ' « Le Peuple Wallon » die boevenstaande be-t richten brengt, voegt er aan toe : De uittreksels die wij daar weergeven toonen de belangrijkheid aan der gedachten-1 stroomingen bij de socialisten o- vreemden bodem. Voor zooveel wij er kunnen uit op-maken is Hubin het hoofd geworden van ©ene l sterke minderheidsfraktie die vastberaden op-treedt, scherp is in de polemiek en die misschien gansch het oud gebouw der B. W. P. zal omwerpen en omkeeren. ; Deze krisis is werkeiijk onvermijdelijk en wij vinden het niet slecht dat de Walen — ' want Hubin handelt in die hoedanigheid —-• in opstand komen. Zij hebben in de werkliedenpartij nooit de plaats bekleed die hun toe-kwam volgens hun getalsterkte, hun werk en hun verleden. ' Ook van dit standpunt weert Hubin zich 1 krachtdadig tegen Vandervelde. Hieronder volgt eèn protest van zijne hand : - - « Niemand voorzeker zal afbreuk doen aan 1 het verstand en de uitgebreide kennissen der drie opstellers van het manitest. (Vandervelde. De Brouckère en Deman). Maar hoe doet ditzelfde verstand hun niet begrijpen dat de - invloed door den oorlog od de werklieden uit- - geoefend meer van gevoels- dan van versfan-aelijken aard is? Om dit"£e begrijpen of beter om dit te voe-len, zijn zij volledig onbekwaam. Zij behoo-1 ren tôt deze Brusselsche universitaire of r journalistieke middens die in België den intel-3 lektueelen kant van de werkersbeweging vormen. Maar zij weten betèr dan iemand dat de socialistische beweging in kracht en vyerking " niets is te Brusseel als men haar vergelijkt bij de groote centra van werkersgeloof als Gent, - Luik, de Borinage, Charleroy, het Midden-bekken en Hoei, allen doordrongen van wer- ' kersidealisme. Zij weten beter dan iemand hoeveel misver-" stand zich voordoet tusschen hen en het land 1 van Luik vooral in tijd van vrede en hoe dik-wijls zij zich onbekwaam getoond hebben het prachtig Luiksche volk te verstaan, vervuld ' van ede'.e impulsies, gevoelig en trillend in " het miniemste. Ik herhaal, dit komt omdat het verstand - hier onmachtig was. Men voelt zulks of men voelt het niet. Het hangt niet af van de werking van onzen geest, maar van het ryth-mus onzer hartkloppingen, als ik het zoo zeg-gen mag. En men begrijpt dat het hoogmœ-dig standpunt waarop deze drie Brusselsche intellektueelen zich plaatsen, door de denk- . beelden van het sociafistisch Walenland te » willen uitleggen, zooals zij dat doen, voor ons veel heeft van een komische grap. » p De Waalsche socialisten zijn dus heropge-r staan, zegt « Le Peuple Wallon » ; zij begin-s nen de stelling te bedreigen van deze kollegas e die zich meester gemaakt hebben van de 1- eerste plaatsen zonder op te houden te klagen it- dat zij de verdrukten zijn, en die zich nu eerst n besluiten, meer uit noodzaak dan uit deugd, it rekening te houden van de eischen der Wa-1- len. Ook in het bezette gebied verminderen de e aanhangers van Vandervelde voortdurend. ij En indien hij vervangen werd door een mari >- van bij ons, indien de reg'ementen der partij hervormd werden volgens onze wenschen, zouden wij dit slechts beschouwen als ons >1 recht. Het Waalsche volk staat op ; het heeft g genoeg geleden voor de partij. V

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.