àMSHJSÏIBK.tSFSWMS i : f(W 46a jaaafer.d h7l yoOÎ fmaand S.— I fow 6 il.— f()<)r ién j*af 18.- ^jje klacht&a nopeus oareg«dm&Ug-heden i® be*telldng deor poetabanne-, menten MJn UITSLUITEND te rioh-tJn a*n het BESTKLLEND POST gUREEL «q niet JLi.il het beheer Ttn het bl*l, 'jDonderd&g 22 Augustus 1918 » 4de jaarg flr 226 Frijs S Ccatiexii wof Heigi# Het Vlaamsche Nieuws Ymméhiînk ®î ®u,i ear wwk DE OPSTELRAAD : Hoofdopsteller Rai VËRHULST, Dr, Aag. BORMS, HoogktTaaî Ail». VAS DEN BRANDE ! — 1 âAKS.©H®IÛÏSaiîS j }*t*u ««, J^î SiM u«pé» -j*, ». S.-?;«rd® îà, t Si Dood»b«rioài |,.- £iii< ioedswsrkeï is jrtfrtoanÀjii. TMaatwoordeiyk YM» «y» «chrijYeJt. au buidt aie! hec-i d« redakts«, $edabiie, Behéer eo Aaskoiidigln^es ; n. îst-jacobsmarkt, 7» IJSTWEEPïîï >u» WHTSUHWUflF. duitsch avondbericht Berlijn, Qinsdag 20 Oog&t. — Off: cieel : Tusschen Oise en Aisne is vajndaag d sinds ,eenige dagen verwachte, op 18 e, radezer door forsche aanvallen ingeleide hernieuwde doarbraakspoging der Fran schen begonnen. Na verbitterdsn strij-werd de ,eenste stormloop des vijands i: onze gevechtsstellingen gebroken. duitsch legerbericht Westelijk gevechtsterrein Berlijn, Woensdag 21 Augustus. — Officieel : Legergroep Kroonprins Ruppr. vai 3eieren : Bij Nieuw-Bergen, Merville en d< Leie sloegen de in het voortexrein on ter nieuwe linies achtergelaten infan erie-afdeelingen meermaien Engelsch< ioorwaartsche bewegingen en gedeel elijke aanvallen af. Machinegeweren en artillerie be okkenden den vijand hierbij gevoelig< 'erliezen. lnfanterie-gevechten aan weerszijdei ■an de S carpe en de Ancre. Legergroep von Bôhn : Benoordwesten Roye sloeg de sinds Oogst in 't brandpunt van de strij c taancle, uit Garde- en Nedersaksi-:he reserve-regimenten bestaande di-isie hernieuwde krachtige aanvallen an den vijand af. In eigen onderne-îing tegen de vijandelijke linies îaakte zij gevangenen. Tusschen Avre en Oise nam de ge-eschutstrijd 's namiddags zeer toe. ian weerszijden van Crapeaumesnil, enoorden en bezuiden Lassigny en op e hoogten bezuidwesten Noyon rukte e vijand tôt krachtige aanvallen op. ij zakten in ons vuur of in tegenaan-al ineen. Op het slagveld tusschen ^4ncre en Dre werden volgens berichten van de oepen sinds 8 Oogst meer dan 500 jandelijke pantserwagens door onze apenen vernietigd. Tusschen Oise en Aisne is gisteren î sinds_ eenige dagen verwachte, op î en 19 Oogst door krachtige aan-illen ingeleide, hernieuwde door-raakspoging van den vijand begon-:n. Nadat het geschutvuur zeer he-gtoegenomen had, vielen blanke en varte Franschen s ochtends, diep )getseld, ondersteund door. talrijke mtserwagens, op een front van 25 il, aan. fegen den middag was de :rste vijandelijke stormloop in de ïvechtsstellingen onzer infanterie op ! linie Carlepont—Zuiden van Blé-nco urt—Vézaponin—Pommiers ge-oken. Krachtvolle tegenaanvcil van tiitsche jager-regimenten wierp den Jorbijgaand tôt den Juvigny-rug op-arscheerenden vijand op Bieuxy te-sg. Tôt laat in den avond zetten de 'anschen hunne verbitterde aanvallen )ort. Ze zakten over gansch het front het vuur onzer artillerie, gedeeltelijk x>r tegenstooten ineen. De door-:aakspogingen van den vijand zijn "ttegenstaande niets ontzienden in-;t van strij dkrachten en onder de faarste veriiezen den eersten ge-dtsdag mislukt. Vechtvliegers namen aan den af-werkzaam deel. In nachtelijke chten vielen onze bomeskaders de t aanvalsgebied saamgepakte te-;astanders in dorpen, op spoorlijnen 1 straatwegen suksesvol met bom-er> en machiengeweervuur aan. U OQST, HONG. ZIJBE UALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Weenen, Dinsdag 20 Oogst. — Offi-eel : In den nacht die aan den lÇ>d'en vooraf-,nSi hebben onze bestormingstroepen -zuiden denSasso Ross© een geslaagden ^ in de vijandelijike linies geslagen. In :t g^bied van don Asolone werden Ita-lansche verkenningsafdeeli'ngen ge>- îerd. H» FRANSCHE Z1JDE- ^STeluk gevechtsterrein arijs, Dinsdag 20 Oogst.— Officieel : , ep- Zuiden vaini de Avre hebben de ranschen Beuvraignes, na een hardnek-? Sevecht, vermeestard. Bij huii voor->b !vF Van 2!'s'tere!ri tusschen Matz en' 6 hebben de Franschen 500 gevang-e-^emaakt.î00steri de 0:lse vielen de Fransche vanochtefld! de Duitsch,e liaies op ,ront van 25 kilonieter ongeveer, van ^ rf,f,k van Bailly af tôt aan de Aisne, Jj^danks d'en tegenstandi der Duit-de Franschen op hrni lin-Zuidelijken zoom vaa het bosch van. Ourscamps, alsmede den naas ten omtrek van Carlepont en van Caisne bereikt. In het oentrum bpniachtigden de Fran - schen Lombray en Bléreaucourdelle ej kr.egen ze voet op de hoogvlakte ten N e van Vassens, Op den rechterv!,eugel vie n len de Franschen de dorpen, Vézaponin Tartiers, Cuisy-en-Ahnont en Osly-Cour - fil ijin handen. 1 De Franschen hebben over geheel he i aanvalsfront een gemiddield!éin vooruit gang van vier kilometer gemaakt en meej dan 8000 vijanden genorn,en. Het aantal gevangenen aoor de Fran sclien sinds. 18 dezer tusschen Oise er _ Aisne genomeni, gaa.t den 10-000 te bo-ven. ! VIN ENGELSCHE ZIJDE • westelijk Gevechtsterrein Lond,en, Dinsdag '20 OogsL — Officieel : Gisterenavond hebben wij onze linies in de buu.rt van den weg tusschen Oud-, Berken (Vieux-Berquin) en Outtersteene vooi uiitgebracht. Wij maakten daarbij 182 gevangenen. Wij wezen vier aanvallen op posten ten Noordoosten van Chilly af en deden geslaagde overvalle-n op vijande-, lijke posten ten Westen van Bray. Tusschen I.awe en Leie zijn onze pa-p troeljes veider vooruit gekomen. Zij zijn nu ten Oosten van den weg Paradis—, Merville.— VAK»JTJIIIMMSCHE»2IJ0E italiaansch gevechtsterrein Rome, Dinsdag 20 Oogst.— Officieel : Gisterochtend vroeg hebben sterke vijandelijke troepen na een verwoed vuur van kanonnen en mortieren van het Westen en Noorden u»t onze linies op den Cornone en de Zuidelijke hellingen van den Sasso Rosso aangevaJl.cn. Onze be-zetting stuitte den vijand na een, neet handgemeen. Spoedig opg'edaagde ver-sterkingen deden een teg'enaanval, ver-dreven den vijand met zware veriiezen en maakten gevangenen. De vijand probeerde onze voorste linies benoorden het Ledro=meer aan te vallen en onze de k k i ng s-pa t roelj e s ten Noorden van den Col del Rosso te ovprroimipelen, miaar weid daarin door ons uvur verhin-derd. Britsche verkenningsafdeelnigen namen op de hoogvlakte van Asiago en-lcele vijanden gevangen. Onze batterijeni zijn van het Lagarina-da,l af tôt het dal van de Ast'ico geducht in touw geweest. Een ongewone bedrij-vigheid der vijandelijke artillerie in het Asolone=gebied' heeft volkomen aan het doel beantwoordende vuurkoncentraties onzer batterijen uitgelo'kt. Ttlegrammee Het Kriigsbedriif in het "W Acfpî-n Het nieuwe Duitsche front Volgens de a. Kôlnische Volkszeitung » al-dus seint men ons uit Keulen, bevestigen aile berichten van het Westelijk front dat de Duitsche maatregelen tegen den grooten aan-val der ententetroepen volkomen doeltreffead zijn geweest. Generaal Foch poogt in. her-haalde aanvallen een doorbraak te bewerken, zonder echter het nieuwe front der Duitschers aan het wankelen te brengen. De in groepen aanrollende tanks> hebben hun uitwerking verloren. Het front, dat ook door een vrij-willige ontruiming niet heeft geleden, is on-wrikbaar tegenover de aanvallen van den overmachtigen tegenstander. — « N. R. C. ». Tusschen Somme en Oise Berlijn, 20 Augustus. — Benoorden de Avre zijn de 'in den ochtend van 19 Augustus ondernomen vijandelijke aanvallen bloedig af geslagen. In het vak van Breuveignes tôt de Oise werden de vijandelijke aanvallen, na een verhoogde geschutwerkzaamheid, in ons afweervuur en ten deele in tegenaanval-len met zware veriiezen voor den vijand ge-fnuikt. Tusschen de Oise en de Aisne werden vijandelijke infanterieaanvallen afgeslagen, waarbij wij gevangenen maakten. De tanks De Duitsche draadlooze dienst seint een . samenvatting, door den korrespondent van den Trans-oceandienst aan het Westelijke front geleverd over de aanvallen der geai- < lieerde tanks benoorden de Avre. Er waren , smaldeelen van 80 gepantserde wagens bij , met 38 tôt 40 m. tusschenruimte. Een Duitsche divisie heeft in drie dagen 62 tanks ver- 1 nield. 1 RUSSISCHE OORLOGSSCHEPEN , IN FINSCHE WATEREN Hamburg, 19 Augustus. — Uit Helsing- 1 fors aan het « Hamburger Fremdenblatt » : ; « Hufvudstadbladet » meldt : Zaterdagoch- ( tend kwaraen een torpedoboot en een groot i vaartuig van de kust van de Finsche Golf tusschen de Juo- en de Kuuruolas-batteriien 1 en naderden de Kuuruolas-batteriien tôt 5—■ ; 6 km. afstand. De strandbatterijen or>enden dadeliik het vuur, waarop beide schepen, die de roode vlag voeren, ijlings door de Finscfîe '' scheeren in Russische territoriale wateren i vluchtten. zonder tijd te hebben gevonden om , mijnen in de Finsche wateren te leggen. De j batterijen hadden zoowat 50 schoten gelost. lets over Propagande ! Geleidelijk, misschien zonder dat het kla , bewustzijn daarvan, temidden 't veelvuldi, rumoer van den strijd, in den beginne tôt z toortsdragers doordrong, is het flaminga Usine mee door den herscheppingsdrang v; heel dezen tijd aangegrepen en omgevorm s een nieuwe periode ingetreden. Men zou haa de positieve perioc'e kunnen heeten. Want valt nog zeer veel ia den lande van het on 1 aardend franskiljonisnie te zuiveren, wie c groote lijnen ziet erkent het aktivisme, lij het zich de laatste maanden meer en me< ' voordoet, als een breed-opgevatte, sociale « nationale wederopbouw van wat 85 jaai^ Be gische verdrukking op aile gebied in Vlaai deren tôt hopelooze puinhoopen hadden gi * maakt. Dangzaam aan komt een einde aan het altij en altijd maar statistieken en nog eens stî tistieken opdelven en teekent zich duideli, ko* ei» duidelijker af nint wat de Vlaamscl: gezinden willen bekampen, maar wat ze va: Vlaanderen willen maken. Gaan die twee da: ook, tôt de volledige zege, onverbreekbaa samen, de strijd staat toch immer in het tes ken van een van beide strekkingen. En d beteekenis van de Vlaamsche Beweging il het bezette gebied ligt wel gedeeltelijk hieri) van de verdediging, altijd ietsi negatiefs waa het opbouw van eigen bestaansmogelijkhedeî geldt, en waarin tôt Oogst 1914 heel ons stre ven, of we dan ook meer wilden of niet ver zwond, tôt het oprichten van nieuwe, veiligi stellingeu voor den Vlaamschen volksaard ti zijn overgegaan, en aldus gebroken te heb ben met den sieur der op den duur tôt eet fatale ramp leidende Vlaamsche protest- et ■uemeer-beweging. Wij staan niet meer in het defensief, in den engen zin van dat woord maar hebben een nieuwe basia ges^hap^ waarop we al on^e kiachten aan de verrijkin^ van ons volk zullen kunnen wijden. In die nieuwe periode zijn we meer dar ook, lijk in dit blad den laatsten tijd her-haaldelijk werd betoogd, aangewezen op d« sterke maar tôt nogtoe latente levensvatbaar-heid van ons volk. Die levensvatbaarheid zelf als palladium van de Vlaamsche natio-naliteit voorstellén lijk 't de passieven doen, en er zich op steunen om aile vreemde in menging te wraken, is louter onzin. Geen passieve redeneering toch, hoe vast ze theo-retisch ook in mekaar mag lijken te zitten, cijfert het — trouwens meer dan bedroeven-de — feit weg dat v66r den oorlog de volks-kracht hier te lande niets van een mogelijkc redding van Vlaanderen liet doorschemeren, omdat die volkskracht zich niet anders uiten kon dan in het afwerend bestrijden van een overmachtigen vijand! En evenmin kan het een Vlaming, die de maatschappelijke en politieke toestanden hier kent, ontsnappen, dat we, hadden de aktivis-ten niet, èn door faktoren van buitenlândsche politiek, eu door de stuwkracht die hun rui-tenbrekend optreden de Nationalistische Ge-dachte bijzette, een dam opgeworpen tegen de: Fransche tij die bij 't nitbarsten van den oorlog ons weer eens met overstrootning be-dreigde, we denzelfden weg, tôt net jammer-lijke einde hadden mogen en moeten voort-bewandelen ! Het is nu, nadat de tegenstrever reeds een deel van het terrein heeft moeten ontruîmen, nadat hij de mimsterfes, het officieel onderwijs, en, hopen wij, ook de ge-meentebesturen aan de Vlaamsch-voelenden nioest afstaan, het is op dit oogenblik van trots ailes zich verruimd voelen in een eenigs-zins van vervreemding en ontaarding gezui-verd land, dat wij een beroep moeten doen op àl onze menschen, op àl degenen die niet tégen eigen aard en taal zijn gekant, opdat met vereende krachten van de eenige, nooit keerende gelegenheid worde gebruik gemaakt en aile slopingspogingen van het franskiljo-nisme, tegen wat we tôt stand brachten, ver-ijdeld. En op den voorgrond treedt dan ook, al nam ze in onze bewging altijd een zeer ruime, v66r den oorlog misschien een àl te ruime plaats in : onze propaganda, die nooit misschien een belang had als op dit oogenblik.Hare taak is eenveudig gezegd reusachtig. In het binnenland heeft ze tegen zich al die machtige, maatschappelijke kringen voor u'ie de Hervvording van Vlaanderen den val zou beteekenen, oorlogsneuro&e, laster en de uitzonderlijke, niet aile gewenschte speel-ruimte latende omstandigheden waarin ze haar zwaar werk verrichten moet. In het bui-:en1and, — want de verspreiding van ons [deaal dient noodzakelijkerwijze rekening te tiouden met aile mogelijkheden ter verwezen-ijking ervan en die uit te baten waar het maar kan, — heeft ze heen te schipperen door le fel-bewogen tegenstellingen der verschil-ende parti j en. Naar binnen zijn vereischt : een machtig )rganisatie-vermogen, en, daar het tenslotte :och overal gaat om het bekeeren van enke-ingen of van een groep enkelingen met îigen verzuchdngen, eigen karaktertrekken, îsychologische takt, indien we 't zoo noemen nogen. Naar buiten is da'arbij, wil men kans >p slagen zien, politiek doorzicht en een diep-*aande kennis van de bestaande verhoudin-jen onmisbaar. Waar begroeten wij den groo-en leider die dat ailes ordent, die van zulk vijd vertakt organisme de stevige synthese n zich draagt, er de ziel, — en daartnee de ôel van heel onzen strijd, — van is? Zoo we nagaan hoe de zeer kleine schaar iktivisten, die in 1915 het hoofd opstaken, s aangegroeid tôt een tienduizenden tellende nassa voor niets terugdeinzende strijders, cunnen we niet nalaten, voorzeker, dien uit-•lag van onze propaganda, van de honderden meetings waar een Dr. Borms, een Dr. Jaco een Dr. René de Clercq en tientallen anden het goede zaad uitstrooiden, van onze da aan dag met het vuur van de heiligs-te, zu verste geestdrift gevoerde persveldtocht, va de met heele zeeën over den lande geworpe Vlaamsche brochures e.d. schitterend vindei vooral wanneer men rekening houdt met c ' buitengewoon zware tegenwerking, — me W'eet waar en hoe die ontstond, — die t overwinnen was. Andere toestanden eische echter ander optreden, en dat we thans onde k gewijzigde omstandigheden strijden, va: niet te loochenen. — Het ware trouwen ' best zich op geen resultaat, hoe heerlijk h« ; dan ook zijn moge, blind te staren. Het i ^ onbetwistbaar dat het gedeelte van ons volk dat tôt ons is gekomen na drie jaar propa ganda, — al was die 't meest van al diei j tijd niet gegroeid tôt een afzonderlijk orga nisme, — over 't algemeen het gezond-geble , ven gedeelte was. _ En dat niet uitsluitend de hier besproker a werking voor de eer van het verwezenlijkK 1 in aanmerking komt, bewijst de groei vat _ het aktivisme aan het IJzer-front, op eet terrein dat ons om zoo te zeggen heel en a! a ontoegankelijk was. j De vraag mag dan ook worden overwogen x- of, met de tôt nogtoe aangewende middelen. r nog veel meer te bereiken valt, dan reed? , bereikt is. Om niet als een blinde over kleuren te . praten willen wij ons richten naar Antwerp- ■ sche toestanden. Wij hebben hier als breed-; ste uiting van Vlaamsehe Propaganda de . debat-avonden. Met de wijk-meetings lijkt l het voorloopig uit. Een kenteekenend en al-i gemeen waargenomen verschijnsel is het nn ; echter dat regelmafig, elken Woensdagavond, , nagenoeg dezelfde toehoorders malkander ' in de « Thalia » weervinden, wat bewijst dat ■ het zoo prijzenswaardig initiatief van het komiteit voor Debatavonden een zeer sterke kern aktivlsten heeft gevormd, maar ook dat dit verst-reikende propaganda-middel de groote massa, die ons nochtans in den grond genegen is, en het nog meer zou worden. moesten we ze kunnen mee opnemen in het aktivistisch midden dat zich rond die weke-ltjksche vergaderingen heeft gevormd, — niet bereikt. Men zal ons hier zeer ruchtbare debat-avonden, als die van gisteravond, als de onvergelijke van Dr. A. Borms, van Dr. Van Roy, van dichter De Cneudt e.a. aan-halen, maar wij stellen dan de wedervraag of ook daarmee niet nog meer zou zijn bereikt, moesten die hoogtepunten niet lijk nu zijn ingelijfd in een reeks, die eenvoudig, omdat ze reeks is, natuurlijkerwijze de in den beginne gewekte belangstelling ziet dalen.Aan die regelmaat zijn trouwens op den duur nog nadeelen verbonden. Zoo zagen wij de ver-plichting week aan week iemand voor het sprekerstafeltje te hebben reeds leiden tôt minder belangwekkende prestaties, en zoo wordt misschien toch, in de derde plaats, op 't algemeen van de bevolking een krachts-inspanning aangezet, die ware ze een bepaald midden toegedacht misschien zou inslaan, en, bij gebrek daaraan, — men passe toe « la théorie du milieu », — afschampt. Waar onze menschen niet altijd met aile bereidwilligheid tôt ons komen, moeten wij tôt hen gaan. Wat wij wilden ware dus : een doelmatiger gebruik maken van de waarlijk vruchtbare grondaders die ons ten dienste staan, ja,'indien men 't ons toeliet we zou-den vragen, — wij hebben 't aldjd over Ant-werpen —: een minder administratief, bureau-kratisch, — hoe degelijk dan ook op zich zelf, dan toch al te abstrakt gevoerde, — propaganda, en een die meer gesteund zou zijn op de psychologie van de te bewerken groe-peeringen, — een verspreiding van onze ge-dachte op een wijze dat er overal in Vlaanderen een breede, frissche belangstelling rond ontstaan zou, en niet enkel in de rangea van het aktivisme zelf, zoo dat heel ons volk van onzen wil en van onzen strijd wordt kond gedaan. Iets valt hiertegen te zeggen. In de tegenwoordige omstandigheden doet zich voorzeker sterker dan ooit de behoefte gevoelen aan een gezelliglieidsleven onder menschen van onze gedàchten. Al de kam-pers voor het zoozeer gesmaadde Vlaamsche ideaal moeten in 't bewustzijn van hun steeds groeiende sterkte en van hun onverbreekbaar samenhouden gegroepeerd blijven, en dat deed, gedeeltelijk de Debat-avond. Echter ook maar gedeeltelijk, wegens het dualistisch ka-rakter dat hem eigen was geworden, wegens de tegenstelling die hij vertoonde, n.l. tus- . schen wat er voor de niet-wetende massa ia , bedoeld was — voor aktivisten veelal reeds minder belangwekkend, — en wat overtuig-den er zoeken. Ware 't daarom niet moge- J lijk een bestendig centrum van Vlaamsch , leven te scheppen, waarin aile ontspannings- i behoeften — wij nemen dat woord in zeer 1 breeden zin, en wilden er ook de drang naar ] niet-ambtelijke, vrije ontwikkeling in beslui- ] ten, — van aile Vlamingen te Antwerpen zou < worden voorzien, een Vlaamsch Huis, zoo ge j wilt, waar de belijders van het Vlaamsche , Geloof de genegenheidsbanden vaster nog ( zouden smeden achter pot en pint, waar een voordrachtzaal, leeszaal, biljartzaal enz., wat ■ weet ik al, maar waar, om het kort te zeg- < gen, al wat een modem Vlaamsch mensch -buiten den huiselijken kring of buiten den < kring van zijn dagelijksche bezigheden zoe- ' ken gaat, zou vereenigd zijn, zoodat we niet j langer, daar waar 't niet rechtstreeks om -strijd gaat, op ons ongenegen middens zou- ; den zijn aangewezen, e» ons Vlaamsch-zijn ( integendeel ook de minste uitingen van het. j maatschappelijk leven schooner zon maVen? < b. Het komt er op aan de twee doeleinden :n onze propaganda o.i. dient na te streven, j g breiding van de Vlaamsche gedachte n i- bu'iten, en versteviging naar binnen, goed n mekaar te houden. n Wij willen hier onze al te langdradige ov i, wegingen sluiten met de hoop dat de e voegde propaganda-leiders in die dubb n werking een hefboom mogen vinden om < e nieuw léger goed-gezinden tôt ons te hait u Dat ze 't een leek dan ook niet euvel d r den, zoo hij eventjes een profaan woord oi t bùn aangelegenheden waagde te sprekenl s ROIvI/O t " STAD en LAND > ZOOVEEL VLAMINGEN MOC1 LIJK DOODEN ! — Havas logenstra dat de « XXe Siècle » zou geschrevf hebben: 1 « Het Belgisch offensief moet a ; hoofddoel hebben zooveel Vlamiingen m< 1 gelijk te vermooirden! » | Nogmaals vragen wij aan onze v.riei ' den het numimer aan te duiden waarin di afschuwelijke woorden, waar voor Havei nu blioost, wél hebben ingestaan. Wffî* Wle den Blrljd voor Vlaanderen's zel standigbeiil doelaiatig steunen wtl leze en ve *preide « Het Vlaamsche Nieuws » ! EXAMEN VAN KANTONNAAL OP ZIENER. — Oprosp tôt do kandidatem -— In den loop van de maand Septembe e.k. zal te Brussel een eksamen plaat hebben voor aspi-ranten naar het getuig schrift van bekwaamheid tôt het amb van kantonnaal opziener. Om toegelaten te worden moet de be trokkene bewijzen : 1) dat hij houder is van het diplom; van lager onderwijzer of van het moddt.' baar onderwijis, tweeden graad ; 2) diat hij minstens 10 jaar dienst tel in één der hiernavermelde inrichtingei van lager onderwijs : gemeente, aangeno men en vrije scholen, voorbereidende af deelingen der sta.atsmiddelbare Scholen gemeenteJijke middeilbare scholen, inrich tingen van priiivaat middelbaar onderwijs noirmaa.1 scholen. of oefenscholen van der Staat of aangjenomen scholen. De aanvragen, bij welke de stukker dieinen gevoegd, die bewijzen dat aar voormelde voorwaarden is voldaan,, moeten- onmiddellijk ingezonden woirden aar het Ministerie van Wetenschappen er Kunsten. Het eksamen zal plaats hebben in d< Rijksmiddelbare school, Broekstraat, te Brussel. De kaindidaten zullen later ovei den dag en het uur, waarop het eksampr begint, ingejicht worden. Een eksamen over Nederlandsch zai het eigenl'jk eksamen voorafgaan. Vlaamsche Werking TE MECHELEN Debatavond van Woensdag 14 Augustus 1918 in de zaal « Het Keizershof », Botermarkt Deze tweede debatavond mag welgeitukt he^iten. Een netjcs versierde zaa.1 en ©cm paiik stukje mu-ziefc uitgevoerd door eenige Hink© ammetanten, die door bemiddeling van den heer Hubert- hun gewaa-rdeerdie medewerieng verleocden, brach-teai het publiek, een 150 un een opg3wekte stemming. Na het zingen van het stati^ Wiihd-;j usîied door geîieel <îe zaal, opende de heer J. B. Bellefroid, leidex van het proipaga-ndabureeà' en inrichter dec debatavcniiden, de vergadering. Hij stelde den spreker, den zoetgevooisden en alom gekonden dichter -Richard de Cneudt voor a-la den man, die ieeft met zijn voik, zijn nooden kent efî< weet wat het ontbreekt. De stoere werker, met zijn echten- mannelijkera, Vlaajnaehen kop, veo-klaarde niet een meetingj maar enkel een veprdracht te komen houden om te bewijzen diat hefc aktivisme gem -uitvindsed. is van den oorlog, maar een vervoig ia van de eeuwenlange worste-ling van 't kleine Vlaan-deiren tegen zijn alouden, maohtigen vijand, Frar;ikrijk. AUeen de naam is nieuw en diuidt een nieuwe periode aan in dezen reuzenka-mp. Spreker zet de stelling vooruit dat do onde V-lamingen, vooral die der middeleeuwen, de eerste en' de beste aktivisten geweest zijn, tnanrien die hun vad-erland brachten aan d® spits der baaohaving. De Vlaamsche lan-dbpuw, han deJ, nijverheid, kunst en politiek warcn de wereld door bekerd. Nu bewijst hij de™ stelling. Dante spreekt in zijn beroemde werken reeda van, « de schoone iaûdouwein van Vlaanderen)). De laken-nijverheid bloeide hier, en het vervaar-ifgen van- goudlaken was hier aileen gekend. Het lating-kaken is een uitvinding van een Vlaming. Wat den handel betreft, Bi-ugge waa een we--eld'Iiaven ; de eerste handelakantorec! verschen-cn ddiaar, en 't waa Vlaamaoh wat men «r sprak eu m schreef. Wat gezegd van de ed'eâe Vlftamache kunst? vVat al gewrochten zijn er niet voortgebracht op pebied va-n schildeiren, bouwkmide, muziek en. etterkunde ! De bloeiende Vlaamsche ietterliun-ie uit de Middeieeuwen verdedigde als haar deaal de zuoht naair vrede en vrijheid. Hun-itrijd bestond evenwel niet enkel uit woorden ; ieen-, zij steiden dadem. Aan meer "dan h-on-derd rra-naohe invallen hebben de Vlamingen moeten îet hoofd bieden. Sprekex toont door feitem dat le Vlamingen niets of tidemand1 ontzagen in hun îCild-enâtrijd, nooh koning, noch graaf, noch loogera f-ranskiljonsche geeatel-ijkheid. Immers, varn de Viamingen goede geloovigeni, zij waren »ok trou we vaderlajnders. Na eve-n de alomgeken-de gebeurtenissen van 302 aangehaald te hebben, komt de woord'voer-ler aan de edele figuur, Jacob van Artevelde, de >vertuigde, demokratische extremiat, de stichter ^an de® Staat Vlaanderen, die bestunrd werd ioor een raad vain 10 ieden, waarvan 6 gekozen loor de burgers. De groote man gaf ons, d-oor voor-d en daad, het bewijs dat ieder goed vader-andter verplicht is de redding te aanvaarden} van vaar die ook moge komern. Doch wij moetci» vooral op eigen krachten steunen ; want indien Duit3clrland ons n-n heil-p-t, dan is 't maar alleen vmd-at, en zoplang het ©r voord&ei bij heeft ; po-itiek kent enkel kc-ele benekendrig, zoo leeont ons le geschiedeni». t IiMi *iior leàeriœ Om aar ujt Ook een Ideaal! er. ; Een medev/erker van Het Vadc [>g_ land mt 's Gravenhage — dezelfde c e]e den heer Kanunnik de Baets een pe] ;eu gesprek afnam, dat we gisteren med ,n! deelden — is cok te Antwerpen g ni_ weest. ,er Hij hangt nu in zijn blad een ve makeiijk en tevens zacht-ironisch taf reel op van de stemming die hi-heerscht onder dat soorl van' liedej ■a" patriotards, woekeraars en smokk-laars, die samen kooierL in de groo koffiehuizen om er samen te kletse , enjeroegstategie te maken. r" _ L>e Hollandche jounalist landt aa L in_ en bekend koffiehuis, « waar, zej 'n hij, politiek gesproken, groen en rij komt ». 's Hoe ziet het daar uit ? Eenige heeren waren heel eenvoudig b zig om, in afwachting van den intocht m-muziek en trom, de aktivisten op te hange: e Ook onder hen heb ik nogal goede vriende e en, wie vindt het nu prettig als men zij vrienden of kennissen hoort ophangenl Ik waagde het- een oogenblik te vragei r. waarom men dan toch zoo woedend op d: Flaminganten was. — Zij verstoren- de eenheid van België. — Hoe zoo ? — Omdat zij verschillende voordeelen va r dr Duitschers hebben aangenomen en noj s — Of de Franschgezinden zulks dan nie hebben gedaan ? —- Zeker, zij gaan wel eens vragen om vooi dcelen, maar dat zijn in den regel zake: " waar groote geldelijke belangen aan verboi den zijn. i Toen durfde ik niet verder vragen, wan ■ als ik daar de konsekwentie uit moest trek ken, dan zon ik als objektief buitenstaande t moeten zeggen : de pot verwijt den ketel i Dan zou ik durven en moeten vragen : wa .. is erge*-, voordeelen aannemen, voor een ge . heel volk van vier miljoen menschen of we , bij den zoo fel bestreden vijand voordeelei . te gaan vragen om het geldzakje op peil t.< , kunnen houden, ? k Dit herinnert ons aan een samen- spraak die we onlangs hoorden. 1 — Aïs de Entente wint worden eerst i- al de Duitschers verjaagd. — Begrijpelijk! » — Dan de Aktivisten, i — En dan ? — De Passieven, want die wachten : slechts op 't gunstig oogenblik om Ak-: tivist te worden. — En dan ? — De woekeraars en de leveran-ciers ! — Ondanks hun franskiljonism ? — Daarna de bceren, die ons uit-hongerden.— 't Begint te tellen. — Geen genade voor de vrijsters die zich te jolig gedroegen. — Wat schiet er over ? — Moeten weg al degenen die gun-eten van de Duitschers ontvingen ; de schouwburgbespelers en uitbaters van feesteîijkheden niet uitgezonderd. — Dan blijft alleen Mgr Mercier!... Maar neen, die vroeg een auto aan de bezettende macht ! Als ge dan aanneemt dat al de dorpen en steden verwoest zijn, want, volgens het Journal des Débats, bestaat ook Montdidier niet meer sinds het verlost werd, dan is Vlaanderen QOg een groote woestenij ,een effen vîakte zonder bevolking! En als aan den zegsman gevraagd werd of hij werkelijk meende dat de Vlaamsche jongens van 't front, die 85 t.h. van het Belgisch leger uitma-ken, zulken heerlijken Haverschen schoonmaak zouden dulden, luidde het antwoord : — AUeen Engelschen, Franschen en Amerikanen zullen hier hun blijde in-trede vieren, en wanneer ailes weer in regel is zullen de Vlaamsche soldaten één voor één naar hun dorp en stad mogen terugkeeren, zich daar koest houden om bij de eenste al te luide stemverheffing ingerekend te worden. Toen begrepen wij het patriotards-ideaal in zijn vollen omvang en glan-zende schoonheid en dachten : « 't Zal er hier oprecht gezellig en vreedzaam uitzien na den oorlog ! » Gelukkig voor de menschen van Vlaanderen dat die patriotische droom een uiting zal blijven van oorlogspsy-chose.'t Is goed het nu te schrijven om het later eens rustig aan den Vlaam-schen haard van een zelfstandig Vlaanderen, met een zaligen glimlach te kunnen herlezen. LUC. Filki van Artevelde, F.tans Akkerman, de hel-denstrijd tegen Spanje, de Boerenkrij-g worden achtereenvcùgens vluchtig aangeraakt. Spreker brekt daarna een lanis ten voordeele der Fraïis^h-Vlamingen, die in don grond Vlaamsch bleven, niettegenstaande eeuwen'a-nge onderdirukkmg. Hij eindigt met ee-n prroep tôt ecrsgezi-nde werking, naar 't voorbeeld onz«ir vijainden, bij wie wij I/oiEre en Kerk, hand in hand zie-n sainenwer-kon tegen al wat Vlaamsch.. is. De heer J, Befefiroid dankte den m-eermaals toegejuiehter.i red-enaar. Geen tegenspreker trad op, cm na een dreunenden « Vl-aa-rnschen Leenw », ging de vergaderinig in- de beate orde niteen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.