pinsdag 13 Februari 1917. Perde Jaargang Nr. 44 Frijs : O Ceatiem voor geheel Beîgiô Het Vlaamsche Nieuws ■ 2£ ¥ersefe||sit 7 maal in de week B un 1111 11111 11111 1 1 s Voci an masd •' Î ÎÉ Voor S m»634 i'.~ Voor I musnd vooj éte jmx !8~~ Rsdaktie, I®fes«r ea AsskeadîiisDs* ROODESTSAAT, 44 4KTWE8FBS DE OPSTELRAAD: Raî VERHULST, B? Aa*0 BOKMS, Ail». VAN DEN ÊÏJANBE Mat m vaste me£«werkiag vas Ueaé As CLERC») m Httogieeraar Dr Antooa JACOl" Slk® medtwerker ia psRKxmîiik ver-*Qtwoordeîijk voor zijn tchri|vea, e» bradt n&tt he«î d* Redaddie âKEONDiCIÎNGEN! Tweede bitd, des regel . 2.6$ Derde Id. id. 1.— Victd* id. M t.U Doodiberlrht I.— DE OORLOG OFFICIEELE BERICHTEN UN DUITSCHE ZIJBE duitsch avondbericht Berliin, 12 Februari, 's avonds. — Of- W . , Aan weerszijden van de Ancre, leven- dige artillerie- en^ loopgravengevechts- actie.iVoor 't overige in het Westen en heflosten, niets van beteekenis. WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Berlijn, Maandag 12 Februari. — Officiel ; Teii Oosten van Armantières, ten Zuiden van het La Bassée-kanaal mislukteni (!cor levendig vuur ondersteunde Engel-scll aanvallen. Binst den dag lag sterke .irt&erie-actie op onze steliingen aan weerszijden van de Ancrû. i ijdens den nacht vielen de Engelschen zesmaal de stuMeschoten loopgraven van Serre tôt de rivier aan. Aile aanvallen zijn afgeslagen geworden. De; vijand, wiens aanvalstroepen vaak sneeuwkleedsel droegen, heeft in ons af-veervuur ten Noorden van Serrei in ge-\echten op korten afstand, zware verlie-zen geleden. De ontruiming van een on-hruikbaar geworden loopgravenlinie ten ''uidiOosten van Serre was vôôr het in-zetten. van de Engelsche aanvallen plan-matig en zonder stoornis uitgevoerd ge-woBen.i|USSISCH en roemeensch gevechtsterrein Berlijn, Maandag 12 Februari. — OfficielAanvallen van onze stormtroepen aan defeuna, bij Kisiclin en ten Westen van .,uck slaagden in vollen omvang. Bij Kisiclin werden 2 officieren en 40 man .n 1 [machinegeweer ingeleverd. Infde bergen aan weerszijden van het Oitoldal en in het dal van de Putna, lierhaald treffen van stroopafdeelingen. Aan de Seteth scherniut9elingen van voïposten. Aan den beneden-Donau luatige- artilleriestrijd. balkanfront Berlijn, Maandag 12 Februari. — Officiel : Nifets nieuws. Vi OOST.-HÛNG. ZfJÛE ■jssisch eîTroemeensch gevechtsterrein Wfcenen, Zondag 11 Februari. —1 Officiel.Ten Zuidwesten van Ocna bij Bekas ai ten Zuiden van Zloczow werden vij-andehjke jachtkommando'a afgeweerd, Aan [den beneden-Stochod haalde een aaavïlsgroep een aantal gevangenen "it de Russische steliingen. ITALIAANSCH gevechtsterrein ^Mpenen, Zondag 11 Februari. — OfficielInlhet gebied van Gorz werd op meer-'1ère (plaatsen om de door onze troepen veroverde loopgraven gevochten. De vij-r.dclijkc tegeuaaiivallen inislukten. An-tare 13/0 gevangenen bleven in onze iiand-cm. Afdeelingen van het K.K. land-weer-.nfanterie-regiment n. 37 onder-scheBdien zich bij den aanval. Italiaan-sche vl egers wierpen bommen 01 Muggia en op de werven var Jan Rwco, evenals op het veldhospitaai m Opnica. ten Noorden van Tolmino lcverd< ::eKesisagde ondernemmg 42 Italiaan-^Hkevangenen op. Een vijandelijke aanval op onze stel-, gen aan het Sitilîser Joch werd bloedi£ U®ageu. ■AN TURKSCHE Z»0E |e turksche fronten | . ^rnstantitiopel, Maandag 12 Februa n J7 Officieel bericht van den 10n : BPëi'isfront : Den 9n Februari viel d< j'jand, 11a voorbereiding door het ge ICI ' ree(^s 's morgens begon, t< r llUr in den voormiddag onze stellin Zuiden van den Tigris aan. D^ werd, o,nder groote verliezei vij and, afgeslagen. Bij eei aanval van den vijand slaagdj bataljon er aanvankelijk il ■ lnie b'unea te dringen. Het w«r< ^■tans ten )çevolg« van handjrsuiaten en bajonetgevechten terug uit onze steliingen verdreven. Zoo werden te 3 uur 's namiddags onze steliingen in liaar ge-heel hernornen. Een vijandelijke vlieger werd door het vuur van ons voetvolk ge-dwongen te landen. Kaukasusfront : In den sektor van den linkgrvleugel werd een overvalspoging van steirke vijandelijke verkenningsaf-deelingen tegen twee onzer steliingen volkomen afgeslagen. MU BULGAÂRSCHE ZSJDE ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIN Sofia, Zondag 11 Februari. — Officieel : Met artillerievuur hebben wij vijandelijke infanterieafcleelingen, die op den linkeroever van het St-Georgekanaai be-noorden Tulcea werden opgemerkt, uit-eengejaagd.BALKANFRONT Sofia, Zondag 11 Februari. — Officieel : Den geheelen dag heeft de vijand eer tamelijk hevàg artillerie- en mijnvuur on-derhouden, dat tegen den avond in eer roffelvuur tegen onze stelling bezuider het Doiraameer overging. Tegen zes uut in den avond rukten de Engelschen tei sterkte van een kompagnie ongeveer tegen onze stelling op, maar in een tegen-aanval rnet baiene^ten en bommen hebben onze troepen hen bloedig teruggesla gen. Ze berokkenden hun ernstige verlie, zen aan dooden, gewonden en gevange neri. Veel lijken van vijanden liggen on en voor onze ijzerdraadversperringen Wij bemachtigden een machinegeweer geweren, bemmen en ander oorlogstuig Onder de gevangenen is een Engelsch of ficier. Overigens aan het front over en wee: flauw geschutvuur en vuurvvisseling tus schen voorhoedeafdeelingen. Lévendige luchtbedrijvigheid in het da van de Wardar en langs de Egeïsche zee kust tusschen de Mcsta en de Stroeina. VAN RUSSISCHE ZîJûE RUSSISCH=TURKSCH GEVECHTSTERREI> Petrograd, Zondag 11 Februari. -Officieel : Onderzoekingstochteu van verken ners. Hier en daar opnieuw w*rvelstormei en sneeuwval. RUSSISCH GEVECHTSTERREIN Petrograd, Zondag 11 Februari. — Officieel : Na een verwoede vuurvoorbereidinj hebben de Duitschers, ter sterkte y ai ongeveer twee kompagnieën, in witt-i jasse,n gehuld, het vak onzer stelling be noorden Stanislau aangevallen. Zij dron gen onze schansen binnen, maar eoi te genaanval van onze versterkingen heef den tegenstander daaruit verdreven. VAN ITALIAANSCHE ZIJDE ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Rome, Zondag 11 Februari. — Offi cieel : Op het front in Trentino hier en daa : aetie van de artillerie. Ons geschut heef . de vijandelijke steliingen op den Monti Creino onder vuur genomen en op d< ■ Noordelijke hellingen van den Monti Pasubio patrou'lles verstrooid. Op he Julische front heeft de vijandelijke ar tillerie wat meer werkzaamheid ontwik keld. Ten Oosten van Gôrz heeft de vijand na artillerievoorbereiding in den nacht voorafgaande aan den lOden Februari - aanvalstroepen geworpen tegen onz-steliingen op de WeStelijke hellmgei : van den Santa Caterina, ten Noordwes - ten van den San Marco en ten Oostei ; van den Vertobizza, tusschen Sober ci ■ den spoorweg van Gôrz. Na een hand ; gemeen met afwisselende kansen weri 1 de vi]and b ina overal afgeslagen.Slecht 1 k'c'ne stukken v&n de voorste loopgra ; ven zijn nog niet heroverd, maar zi 1 liggen onder ons afsluitfngsvuur. Wi 1 hebbaa ongeveer 70 gevangenen geno - men, wftaronder effioier. Het openbaar bestuur van België Aan wie het aangaat Met het uitbreken van den oorlog is er, op achnin-stratief gebied, een toestand ontstaan die tôt heden niet opgeklaard geweest is, en die de ernstige aandacht van den Heer Verwaltungschef dient te vestigen. Volgens de Belgische grondwet is de openbare besturende macht den Koning toeverbrouwd die ze, door tusschenkomst van verantwoordelijke mimstérs, uit-oefent.Gansch het administratief leven van ons Land is alzoo m de handen der ministère vereenigd, d. i. in de handen der bureeleu der ministeriën. Eén mensch atléén, .nderdaad, één minister zou per-soonlijk het rechtstreeksch bestuur der hem toevertrouwde vakken op zich niet kunnen nemcu, en d e centralisatie heeft noodzakelijk een uitgestrekte bureaucratie, een onafzienbare paperasserie en eene menigvuldigheid van reglementen en verordeningen teweeg gebracht. Dieu'tengevolge is de minister gedwon-gen een deel zijner openbare macht aan afzondcrl'jke hooge ambtenaren over te dragen die. in naam des ministers en onder dezes persoonlijke verantwoordel.jk-heid, het bestuur over een afzonderlijk vak uitœfenen. Die hooge ambtenaren bezitten alzoo, in opdracht, de ministerieele macht zonder de ministerieele verantwoordelijk-heid hunner besl.ssingen zelf te dragen, en het is om die reden dat hun offic eel dienstschrijven immer met de melding <( in naam des ministers » eindigt en moet eindigen, want zonder deze melding ware hun schrijven zonder uitvoe-rende kracht, tenzij >een kon nklijk be-slu.t i>ersoonlijk aan die hooge ambtenaren die macht verleent, maar in dit ge-val zouden zij 00k de persoonlijke ver-aiitwoordelij kheid hunner daden dragen en wegens onregelmatigheden of wan-daden rechterlijk kunnen vervolgd wor-deu. In den huidigen toestand zijn zij ' daarvan, zooals we zien zullen, bevrij d ; ' en dat ze zich aan d.t zonderling vodr-' recht vastklampen, is gemakkelijk te begrijpen. De minister alleen is verant-woordelijk voor hun bestuur, en dit uit-. sluitelijk tegenover de wetgevende Ka-mers.Onderzoeken wij, in geval van kon-, flik+t met een burger nopens bestuurza-ken, wat er uit dien toestand voort-spruit.1°) De gekrenkte burger is verplicht zich te wenden tôt een volksvertegen-woord ger opdat deze den verantwoorde-lijken minister in de Kamer ondervrage, de oneenigbeid uiteenzette en, zoo noo-. dig, door middel van openbare stem-1 ming, het Parlement verzoeke zijne ge-■ voelens over het gedrag des ministers te uiten. Men begr'jpt dat het zelden kan voor-komen dat de Kamers tijd vinden en de 1 feiten ernstig genoeg achten om ziefc breedvoerig en openl:jk met zulke per-soonlijbe aangelegenheden bezig te hou-den, en dat de dagelijksche en menigvul- - dige bestuurlijke oneenigheden op zulke wijze niet afgehandeld kunnen worden r Zelfs in dit buitengewoon geval is het te 1 verstaan dat de meerderhe'd der Kamei ; een politifeken minister en vriend n et - gemakkelijk in het ongelijk stellen zal. Met andere woorden, op die maniet - bestaat er nie één kans op duizend vooi t een burger < n recht tegen de Adminis- tra'ie te veikrijgen. Men zal opwerpen dat de volksverte-genwoordigers persoonlijk bij den minis-1 ter kunnen aandringen en hem het ge schil voorleggen. Dat is ^vaar, maar de minister die wat anders te doen heeft dan de oneindige, . dagelijksche bestuurszaken grondig te onderzoeken, is verplicht het geval aan - zijne administratie mede te deelen, en, t zooals het spreekwoord zegt, is de kla-} ger b'j den duivel te biecht geweest. ; Menigeen zal denken dat, zoo er te > vele gewettigde klaçhten tegen een zij t ner adininistraties oprijzen, de ministei . zijne hooge ambtenaren zou kunnen be- - teugelen en zelfs afzetten. Het ware zoo gemakkelijk niet : ter eerste omdat de hooge ambtenaien te ' vast ingenesteld zijn en zich zullen we-ten te bevrijden door middel van aller-; lei verordeningen, ofwel de schuld oj 1 lagere bedienden, of op dezer onervaren-. he'd, of op een betreurenswaardig mis i verstand — errare humanum est — we-1 ten te schuiven. Ten tweede, ware de minister hais I starrig, ze zouden hem heel bejeefd bid s den zelf aile ministerieele brieven te on . derteckenen en dusdanig rechtstreeks ei j de ver ant woordelij kheid van op te ne-j men. Onder dit opzicht kent men in d< - min'sterieele bureelen h«t geval eenei onzer bejaafdst» ministers d:e h«t zoo ver had durven doordrijven dat hij zelf aile stukken van een zijner besturen overnam en teekende, en die zekeren dag, in de kolossale opstapeling van schrif: stukken, zijn eigen doodvonnis on der teekende ! ! Ten derde, moet men niet vergeten dat al de ministerieele bur-eaueraten tegenover den minister op den zelfden voet staan en van ambtswege te zamen spannen. Mo est dus een m nister, om een zoogezegd feilen in zijn administra-tieven dienst, een hooge ambtenaar wil-•lan afzetten, dan zou hij niet alleenlijk zijn eigen ministerie maar al de ministériels op zijn hais kr jgen ; het leven werd hem ondragelijk en hij zou wellicht zelf verplicht z'jn aan eenen anderen minister te plaats over te la ten. 2°) Als ec-n burger door de Administratie in zijne geldbelangen of anderszins gekrenkt wordt, kan hij nog den ver-an'woordelijken minister voor het bur-gerlijk gerecht dagen om schadeloosstel-l'ng te verkrijgen. Ongelukkiglijk zijn de wapens hier verre van gelijk. Aan elk département is een advokaat met vaste jaarwedde ge-hecht, deze zal de zaak voor de recht-banken tôt :n de hoogste instantie zoe-ken te drijven, en, bij verlies, zal de s'aatskas betalen ; térwijl de burger, met zijn eigenen geldbeugel, de steeds stij-gende advokaat- en proceskosten zal moeten dekken. 3°) Als de Adminisitratie zich pl'ehtig maakt aan daden die onder de toepassing van het strafwetboek vallen, is het nog erger. Ten eerste, zou ele minister persoonlijk voor de rechtbank moeten gedaagd worden, en daartoe is de toelat'ng der wetgevende Kamers noodzakelijk. Ten tweede, in gevolge het grondbe-ginsel der scheiding der macht en, heeft de Administratie het recht de bewijs-stukken aan de rechtbank te weigeren. Ten derde, de minister van Rechtswe-?.i a — en de hooge ambtenaren die hij gemaehtigd heeft in zijnen naam te tee-kenen — hebben de macht aan de pro-kureurs te verbieden een onderzôek in te stellen of gevolg aan een klacht te ge-ven. En dat de Adm'nistratie van die macht telkens gebruik maakt behoeft niet gezegd te worden. Het is zelf uit-drukkelijk aan aile prokureurs streng opgelegd nooit een onderzoek of vervol-gingen wegens di enst aangelegenh eden aan te vangen zonder voorafgaandelijke toelating van het dej>artement. Op die manier zijn de miiiisteriën steeds op de hoogte gehouden van hetgeen voorvallen kaii om in tijds aile opschorsingen stil te leggen. Wel is waar kan de gekrenkte burger, in zekere gevallen, zijne klacht rechtstreeks bij den onderzoeksrechter indie-nen, maar hij moet dan 00k aile kosten van het onderzoek dragen en de bewijs-stukken der overtreding zelf voor de rechtbank weten bloot te leggen ; hetgeen zeer zelden mogelijk is daar juis;- de bewijzen zich meestendeels in de admi-nistratieve geschnften bevinden en dat de Admiirstratie deze nooit zal afstaan. Daarbij is er nog op te merken dat de onderzoeksrechters bevordering in hun loopbaan te verwachten hebben, bevor-: dering die uitsluitelijk van den minister — d.i. erootendeels van de Administratie — afhangt, en waar is de man die zijn toekomst om de zaak van een onbeken-den burger zal op het spel zetten?? X. 't Wordt Lente 't Wordt Lente! Maar wat zien de nachtegalen zwart van 't jaar en wat krassen zij akelig! D1SELIJKSCH NIEUWS HERMAN BROECKAERT... REDI. VI VUS ! — Wij hebben allen deze weeli nekrolog'sche artikels afgekondigd ovei den dichter en kunstschilder Hermar Broepkaert. « Vrij België » (Vrijdag 9 Februar 1917) brengt ons de blijde tîjding dal Herman Broïckaert « wel ziek geweest doch t'huna h«rst«ld i» ! Hij v«rtoeft ta ■ Parijs. » 't Is niet de eerste maal dat wij het doodsbericht kunnen tegenspreken. Onze Vlaamsche vriend Herman Broeckaert zal nu toch kunnen lezen hoeveel w-j van hem houden en hoezeer we treurden om ons vermeend verlies ! Voor dood te hebben doïtgegaan als ge nog leeft, schijnt een brevet van lang leven. W j wenschen het Heimann Broeckaert hartelijk toe. HOE DE VLAMINGEN BEHAN= DELD WORDEN. — « Vr j Belge », van Frans van Cauwelaert, deelt den volgenden brief mede, gedagteekend van 27 Januari 1917 : « Heer Hoofdopsteller ! In Vrij België van 26 Januari, bladz. 6, bevindt zich een ingezonden stuk, waarin iteller zich be-klaagt, dat men nog immer voortgaat ons, Vlamingen, als burgers van tweede klaSiÇ te behanaelen. De geachte inzen-der haalt het geval aan van een tiental Vlaamsche vrouwen, die men, op -ten Belgisch konsulaat in Noord-Brabaut, uitsluitend Fransche kwijtschriften ter onderteekening voorlegde, e.n ^ij vraagt: « Staan we hier voor een afzonderlijk geval?» Laat mij toe hem, door middel van uw geeerd blad, te antwoorden, dat, hoe spijtig 00k, het hier geen « afzonderlijk geval » betreft.Alle stukken die men ons, gereformeerde militairen, ter onderteekening voorlegt, zijn uitsluitend in het Fransch. Ik ondervond dit op drie verschillende konsulaten. Aile stukken, dus niet alleen kwijtschriften, doch 00k vragenlijsten, enz., die men ons verzoekt in te vullen, ailes, ailes Fransich alléén. Op een konsulaat in Noord-Brabant werden ik en andere Vlamingen steeds stief-moederlijk behandeld door een beambte, en toe.n ik het dan aanduride een klacht in te dienen, werd ik in het antwoord uitgescholdcn voor « une espèce de flamingant » en andere lieflijkheden meer ! Eerlijkheidshalve moet ik zeggen, dat onze uitbetaliugskaart twëetaiig is, doch zoowel voor Vlaming als Waal wordt immer en altijd, alleen de Fransche kant ingevukl. Ja, wanneer komt een einde aan al het onrecht, den Vlamingen aan-gedaan? » Een Onderofficier. ONDERWIJS. — Dezer dagen veina-men wij dat in 't Sint-Norberiusgesticht Fransche leergangen na de gewone les-uren gegeven worden en dat de leerlin-gen, die deze kursussen volgen, hun Fransch huiswerk op losse b.aden moeten makea in plaats van ui schr.jitx>e-ken. Men hoopt alzoo door schoolopzie-ners niet betrapt te worden. Een door ons gekende Waal zegde ons dat, ,n ie. tege n s t a a nde hij van geene godsdienstige opvoeding houdt, hij er zijnen zoon op de school geplaatst heeft ter oorzake van het Fransch on derrick t dat er gegeven wordt. Naar hij verzekerde kent hij hier ter s'ede geene onzijdige school waar de voertaal Fransch is en dat er geene 20 huisvadets te vinden z jn, d.e spruiten hebben van den leettijd van zijn zexra-tje, om eene Fransche kla« aan te vra-gen.GOED ZOO ! — Met groot genoegen stellen wij vast dat de twee bijzonderste maa.schappijen van Amwerpen, voor het verhuren van huizen Le Comptoir Immobilier en L'Epargne immobilière thans overal hun huurbneven in de Vlaamsche taal hebben doen aanplak-ken.'t Is maar, zooals het zijn moet, doch 't verdient toch een lofwaardige vermel-ding.lederen dag wat en we zullen de Fransche sproeten wel uit het Vlaamsch gelaat krijgen. DE ZEEPBELLEN VAN SIR JAMES DEWAR. — Sir James Dewar van het Royal Institution van Londen behoort tôt dat soort van geleerden, hetwelk in vau-devillen zoo dikwijls ten tooneele wordt gevoerd, en wier kinderlijke geesteskalm-t;e zich door geen enkele verschrikking laat verstoren. Zij zouden vreedzaam doorgaan met de ontleding van een mij-tenei op het oogenblik zelf dat hun labora-torium zou verwoest worden door eer obus van 4a. Vôôr korten tijd geleden, heeft hij op beminnelijke wijze vôôr eer • ietwat ontsteld publiek, een uiteenzetting gegeven van zijn onderzoekingen om-trent... den levensduur van zeepbellen! Hij heeft er éién gedurende 35 dagen be-waard. Een andere blaasbel » in een groo- ■ te flesch, heeft zich, zonder verandering : goed gehouden sindsden 21 Januari 1915. ■ Hij heeft het verdriet gehad één zijner bel . len,, van de grootte van een foot-ball er fonkelend gelijk een diamant, te zien uit ; eenbarsten in den glazencylinder, waarir ; hij haar bewaarde, ten gevolge van het 1« ven veroorzaakt door het appiaus, waar 1 mede dez« -*.'«nd«rlijke ooaf*r*cti* b» gro«t ■*♦«[... tels voor ideren dag Naar de beslissing I De wereld mag zijn adem inhouden en met opgespalkte oogen de ontzettende gebeurtenùsen, die nu m aantocht zijn, aanschouwen. De dooi is ingevallen ; de W-n.er schijnt plots uit, nu kan het groo.e otiensiet begmnen da; tôt de ernd-beslissing moet leiden. De Entente heeit van geen vredesvoorstel gewild, onder geen voorwaarden : het moet met stroo-men bloe.d uitgemaakt worden. Uit de loge der staatshooiden worden de duiinen, naar beneden gekeerd, boven het s.njdperk uitgestoken : Ave, Caesar, morituri te salutant! Met ge^pannen zenuwen en spieren en nog hooger gespanne n verwachtin-gen, met de grimmigheid en beilistheid in het hart, staan de Europeesche volke-ren. tôt den laatsten man toe in de wapens, tegenover elkander. Geen meedoo. gen, geen gezond verstand : alleen wild# haat en bloedwaanzin. Al de wetten der menschelijkheid worden ter zij le geschoven ; wat door d« wapens niet gaat kan misschien door uit-hongering verkregen worden. Wij mogen er zeker van zijn, de maan-den die nu komen, zullen onder de ijse-lijkste, de meest tragische van de wereld-geschiedenis geteld worden. Wij hebben het droevig voorrecht tijdgenooten te zijn van het verschrijkkelijkjt drama dat nog het menschdom heeft geteisterd. En... Vae victis! Wee den overwonne-nen ! Voor hem zal geen recht en geen genade meer bestaan ! Daarom ware het beter, dat ondanks al de opofferingen, er geen zegevierende partij zou wezen ; dat de fronten ongeschokt bleven en dat de vrede door wederzijdsche toegevingen mœst tôt stand komen. De menschen die spreken van door-vechten tôt het bitterste einde, zijn dwa-zen die niet weten wat ze zeggen, niet beseffen wat ons nog te wachten staat.Er is een drogreden, overal voorop gezet om de volkeren te stijven in de onverbidde-lijkheid, en die luidt : het vergoten bloeel en de ontzaglijke opofferingen mogen niet vruchteloos zijn geweest ; de ge-sneuvelde helden zouden uit hun graf-tomben opstaan moesten wij nu over-gaan tôt het sluiten van een vrede, hoe eerlijk die 00k wezen zou ! Dat beeld van de, dooden, die uit hun graven oprijzen, is van Briand. 't Is louter ijdele, zinledi-ge rhetoriek, doch pakkend op de me-nigte, en duizcnden moeten sterven om zin en beteekenis te geven aan dien woor-denpraal.De dooden zouden als wraakschimmen uit hun doodwade opstaan ! Wat weten wij er van? Vragen zij dat nieuwe jon-ge levens zouden geofferd worden aan den hoogmoed van staatslieden? Wij zullen nu in het midden laten hoe de wereldbrand is ontstaan, van waar de vonk in het kruitvat is gevlogen, maar dat Delcassé en Iswolski er openlijk hebben op aange tuurd, dit zal de geschie-denis onbetwistbaar moeten boekstaven. Maar waarom zijn Italie, Bulgarije en Roemenië in den oorlog getreden, tenzij uit landhonger en grootheidswaanzin? Om he.t Italia irredenta, dat niet ver-lost wil worden en zich gelukkiger onder Oostenrijk dan onder Italië ver-klaart, toch te verlossen, vliegt Italië in den oorlog; gaat moorden tegen een volk met wie het smds dçrtig jaar in nauwe bondgenootschap stond en jaagt meer van zijn eigen jongelingen, en nog wel de flinksten, waar niets aan mankeert, in den dood dan er bewoners zijn in het te veroveren gebied ! De Italiaansche af-gevaardigde Enrico Ferri, socialist doch vriend van den koning, heeft nu openlijk de verklaring afgelegd dat Italië zijn na'-ionalen droom niet kan verwezenlij-ken door een oorlog, die voor Italië als verloren aanschouwd moet worden, en « dat het noodwendig is vrede te sluiten, eer Italië nog dieper in 't ongeluk wordt gestort ». Dat de censmir die verklaring doorlaat, is al kenschetsend en zonder-ling genoeg, doch kunnen de Italiaansche ministers dat gaan bekennen ! Dan is 't revolutie. Juist daar ligt de oorzaak dat er geen einde komt aan den oorlog : ze durven geen vrede sluiten uit vrees voor de Commune die over Europa zal losbreken. Een volk dat durft vrede sluiten moet, ten minste voor zijn eigen volk het goe-de recht voor zich hebben of de' roes van . ovorwinning en zegepraal en de bevre-1 digde wraaklust, moeten cle stemmen van . rouw en lijden binnenshuis in den don-, keren hoek kunnen Jage.n, terwijl op . -traat de nationale kleuren feestelijk . wapperen en de verlichting- de drommen . ann 't joelen brengt. Ar--» m»a»ckd*i*, «l«t zulk maf«r ff»-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.