Vier-ea-Twiiiîigste Jaar, -PL 244 ûoMisnst — Hnisyezin — Eigendom Wftftnsdacr 7 ftcMfiP 101 \ _AHe briefwisselingen Tract ♦"rij te zenden aan Aug. Vi Isi/ghem, uitgever voor de naan jnaatsch. « Drukkexij Het Volk Meersteeg, n° 10, G eut. Bureel van West-Vlaanderet Gaston Bossuyt, Gilde der Ai fcachten, Kortrijk. Telefojn 5i Bureel van Antwerpen, Br bant en Limburg : Viktor Kuj Mlnderbroederstraat, 24, Leuvi HET VOLK Men schrljtt lni Op aile postkantoren aan 10 h per jaar. Zes maanden fr. 5.00» Drie maanden fr. 2.50. Aankondiglngen. Prijs volgens tarief. Voorop il betalen. Rechterlijks herstellmg, S a pér regel. Ongetcekende briovon worde* m geweigerd. J TELEFOON N® 137, Geai. Verschifnt G maal per weelf. CHRISTEN WERKMANSBLAD x&AjVtn uuim - AOI, WU 9. centiemen het nummer Officieele Mededeelingen M BELGIE. Antwerpen, 5 Octotier, 11.26 ure 's avonds. — Een zeer hevig gevecht heeft o /ansch de strijdlijn plaats gehad. De toestand blijft ongewijzigd. M FRANKRIJK. De Groote Veldslag. Mededeeling van 5 October, 3 ure nam. — Parijs. — Op onzen linkervleugel, te: tisorden der Oise, vvordt de strijd zeer geweldig voortgezet. De uitslag blijft onbeslist. Op zekere punten hebben wij moeten achteruitwijken. Op liet overige van de frontlijn is niets gewijzigd. OP 'T RUS8ISCHE FRONT. Het vooriiiîrnkkea der Russen in KongariB. /*_ Mededeeling van den militairen gehechte van Rusland. — Onze troepen hebbe: iherbezet in het gouvernement van Souwalki de steden Calvaria en Mariempol, en in lie gouvernement van Lomja-Raygerod dwongen zij de Duitschers tôt den aftocht. Hevig gevechten duren voort ten westen van Augustow. Het optreden onzer ruiterij vvas bijzor ider bewonderenswaardig. r- Een gedeelte onzer troepen, de Karpatten oversehrijdende door de engte van Tu cholka ten zuiden van Lemberg, rukt vooruit in de vallei der rivier Nagay in hit plein va: Hongariô. • * * De russisehe minister te Antwerpen ontving maandagnacht volgend telegram : « Algemeen hooldkwartier, 4 October, 5 uur 30. r » Duitsch leger, komende van Oostelijk Pruisen, ons grondgebied overweldigend îangs de streek van Druskiniki, op de Niemen, en van Ossovets, werd volkomen geklopi Na tien dagen van verwoede gevechten, vluchtte het duitsch leger, gekwetsten, inimitié: en kanons achterlatende, De vijandelijke verliezen zijn verschriltkelijk. De gouverne menten van Souwalki en Lomja zijn daardoor door de vijandelijke legers verlaten. Zi ivorden, door de russisehe troepen aehtervolgd. » DE VELDSLAG VAN AUGDSTOW. Petrograd, 5 October. — De veldslag van Augustow ontwikkelde zich met een oiterste hardnekkigheid. De vijand bezette eene verdedigende stelling ten Noorden vai het meer Wigry en viel met woede, van Rachki en van Borfimen, op de baan van Lozhzee Schiplichki, de eerste ruiterij aîdeeling aan. Het gevecht had plaats bij den invallende; nacht. De duitsche ruiterij den slag weigerende, trad de russisehe ruiterij aanvalleni op. De Duitschers trokken met groote verliezen aî, het voetvolk medeslepende. Raisgod, Kalvaria en Mariampol werden door onze troepen bezet. Op den linker oever der Yistula, hadden in de streek van Kielce gevechten zonde: rielang plaats. Te Mikulines wcrl eene oostem'ijksche aîdeeling verslagen en verloor kanons ei mitrailleuzen. HET OHULTOSiffie, We lezen in de Métropole van zondag : « Een roerend feit is gisteren gebeurd in ie ambulancie van Conlich, gevestigd in het fcaslecl Aliéna. » Midden in den nacht was in de ambulancie uit de omstreken eene arme vrouw aan-gebracht, die hare hut niet had wïllen verlaten en die, tenvijl het kanon niet ophield te bulderen, het leven schonk aan een welgevormd Jenaapje. » M en Jean denken hoe de moeder en haar îcind vertroeteld werden en hoezeer deze ge-beurtenis de belangstelling en het medelijden der gekwetsten opivekte. » Mcn kon ter plaatse geene wieg vinden en het arm jongentje moest zijn eersten nacht op dekens doorbrengen. » Het doopsel had gisteren plaats in de groote kapel van het kasteél. » De peter was kommandant Hollevoet, een der moedigste gekwetsten, die nog zijn arm in verband droeg, en de meter was Mad. iVander Bast, de vrouw van den doJcter. » De aalmoczenier der ambulancie doopte het oorlogskind, dat genoemd werd : Albert-•M ari a- Ferdin and. »Al de ambulanciers woonden de plechlig-heid bij, die in deze krijgsomgeving, bij 't geluid van het vooridurend donderend ka-non, op allen een diepen indruk maakte. » Lang leven aan den jongen Albert ! » ♦ * * We hadden reeds iets van dien aard te ruelden, maar 't gebeurde in het nog rustige Gent, met een kind van vluchtelingen Ditmaal betreft het een kind, dat zijn geboortewee heeft geleefd midden den barensnood van ons toekomend herworden duurbaar vaderland. Want dit is de oorlog, dien we onder-staan : de wording van een schooner, een nog moediger, een krachtiger België, omdat het een broederlijker België moet en zal zijn. Die knaap, wiens doopsel het kanonge-bulder voor klokkengelui had, is het beeld van den Prins die uit den oorlogsnood zal geboren worden : het zelfheerschende volk Ei een degelijk gevestigd zelfbestaan, onder i het vaderiijk oog van den grooten Koning, Sie door zijne eigene eervolheid de eer van dat volkJieeft gered. ' Na het teekenen van den vrede, waarbij België door al de natiën der wereld zal ge-vierd worden als het glorierijkste oorlogs-kind, zal dit kind steeds zijn drievoudig doopsel herdenken : het doopsel der waters pnzer stroomen en mieren, die den over- weldiger tôt zoovele hinderpalen zijn ge-weest ; het doopsel der begeerte van aile Belgen naar vrijheid en vrede voor zich zelven en voor anderen ; het doopsel van 't bloed, dat onze dappere zonen zullpn gestort hebben om die begëerte te verwezen-lijken.En het oorlogskind zal zich immer zijne geboorte en zijn doopsel herinneren tôt in het leven van zijn, verste nageslacht. Het zal in 't hart zijner nakomelingen griffen dat Engeland zijn vader, Rusland zijn peter en de fransche Republiek zijne meter was, welke aile drie eerbiedig huldigend op-zien naar zijne moeder : de reinste Vader-landsliefde, de reinste, omdat ze belangloos was. En leven zal het oorlogskind, leven op de breede wegen der vrijheid, leven op de velden van den vruchtbaren arbeid, leven in de grootheid van zijn sterk gevestigd zelfzijn. Zonder wrok noch ha-at jegens het volk, dat met barbaarsche dierlijkheid tegen hem heeft gehoorzaamd aan een hoofdman van barbaren. Maar zonder gemecnschap mot dat volk, hetwelk zijn eigen naam uit de rei der volkeren heeft geschrapt. Leven zal het oorlogskind, met zijne na-tuurlijke en zijne geestelijke familie, doch vooral sterk door de beproeving van zijn geboortewee, zal het t.ot zijno verste na-komelingschap leven met zijne moeder : de heiligste vaderlandsche liefde voor de Vrij- In dea Slillen Oeeaan. Bordeaux, 3 October. — Ofïicieele mededeeling v,an het ministerie van zee-wezen.Op 22 September werd bij Papeete op het eiland Tahiti, de kleine fransche ka-nonneerboot Zelee, welke sedert 14 September ontwapend was, in den grond ge-bcord door de duitsche kruisers Scharn-horst en Gneisenau. Dezen bombardeerden dan de opene stad Papeete en trokken daarna af naar voile zee. Wanneer al de havens op den Oeeaan door fransch-engelsche lcrachten zullen bezet zijn, zal bevoorrading aan voedsel voor de duitsche kruisers al spoedig on-mogelijk worden. Ze zullen dan gedwon-gen worden den strijd te aanvaarden met de kruisers der Verbondenen, welke lien nu over gansch den Stillen Oeeaan na-jagen. BeveHiehberschap van Antwerpen. Oproep (ot de jongelingen, in de versterkle omhciniug van Antwerpen vei'blij vende. « In 't belang der nationale verdediging is het volstrekt noodig dat ons regelmatig leger versterkt worde. In deze omstandig-lieden doe ik een beroep op de vaderlands-liefde der weerbare mannen van 18 tôt 30 jaar, op 31 December 1914, opdat zij dienst nemen in onze regelmatige troepen en zich als vrijwilligers aangeven voor den duur van den oorlog. i Jongeïiîigen. het Vaderland bseft U noolig! Beantwoordt dien oproep. Stelt u niet bloot aan het gevaar, dat de overweldiger u verplichtte, spijts aile recht en wet, dienst te nemen tegen uw eigen vaderland. Blijft niet onwerkdadig gedurendo lange maanden. De belanghebbenden, voorzien van een getuigschrift van zedelijkeid en goed ge-drag, mogen zich aanbieden in de hieron-der opgesomde gestichten,. waar zij aan een geneeskundig onderzoek zullen onder-worpen worden. De mannen, goed verklaard voor den dienst, zullen zonder uitstel en zonder gevaar, gezonden worden naar het niet over-weldigde deel van 't land, om er geoefend te worden. De jongelingen voor wien het stoffelijk onmogelijk is, de voorgeschreven getuig-schriften voor te brengen, zullen aanvaard worden, op de verklaring, die zal onder-zocht worden, van zoohaast de omstandig-heden het zullen toelaten. De bevelhebber van de V. O. A. (Get.) DEGUISE. De inschrijvingen worden genomen in de volirende • Militair Hospitaal (Marialaan.). Hulphospïtaal I, Boogstraat, 2. Hulphospitaal II, Meir. Hulphospitaal III, Maria-Louisalaan. College O. L. Vrouw. Hulphospitaal IV, Groote Hondstraat, Bs Zeppraal in 't Zicht. Bordeaux, 4 October. — De zegepraal is nog niet behaald, maar zij liaiigt in de luclit. De ontzaglijke flankbewèging der Verbondenen strekt al verder en verder naar 't Noorden. De voorwaardcn der moderne strijdwijze maken het voor de legers onmogelijk gedekt te wezén door een mantel van ruiterij of achter eene heuvelenrei. De vltegmachien berooft al zulke pogingen van den staf van hunne ge-heimzinnigheid. De luchtspeurders zien langs wegen en spoorbanen de kolonnen en treins aanrukken naar de bedreigde punten. Nauwelljks hebben de speurders gezien hoe het legerkorps zich achter zijne ver-scliansingen opstelt, of ailes is reeds ter kennis der Verbondenen gebracht. Wijl die dienst wederzijds bestaat, is 't ook aan luchtwerkingen te wijten dat de Duitschers hunne stellingen gewijzigd hebben op 's vijands rechterilank. De onlangs gedane bezoeken van vijan-' dige vliegmachienen boven Kales enBou-logne hadden voorzeker meer ten doel dan een oud man en een paar vrouwen met bommen te dooden ; zij zijn de uitleg der vursterking, welke den vijand toegelaten liêeft eene nieuwe krachtige, al zij het ook mislukte poging tôt aanval te doen op Roye. Deze aanvallen hebben echter den noordwaartschen opruk der Verbondenen niet kunnen stremmen. Langslieen het center van Soissons tôt Berry-au-Bac wordt getracht de druk-king van rechter en linker flank te hel-pen. Ten oosten is de duitsche macht die zich tôt aan St-Mihiel gewaagd heeft, in een moeilijken toestand op de Maas. Terwijl hare genie poogt den stroom te overbruggen, rulcken de Franschen tel-kens opnieuw hare werking stuk. De uitslag is nog niet bereikt, maar hij daagt op aan de lucht. Eene ladiiîg nickelerls voor Krupp. Copenhagen, 4 October. — Het noor-sclie zeilschip Marga, van Drammen, geladen met nickelerts uit Nieuw-Cale-donië en laatst komende van Pernambuco met zijne lading voor Krupp's werkliuizen te Essen, is aangekomen te Christiansand in Noorwegen. Aan boord zijn 15 pruisische zeeoffi-cieren, die als gewone manschappen waren ingescheept en zegden te komen van duitsche koloniën in Azië. De lading is oorlogscontrabande, maar wijl er in Christiansand eene nickel werking is, acht-ten de ofïicieren hunne lading veilig met ze daarheen te brengen. Reisnsia's van een E. Pater Mindcrbroeder in oorlogstijd. {Vervolg en Slot.) Op 't gemeentehuis van Loon etond ge-schreven, en dit sedert 14 dagen, dat Antwerpen door lien was ingenomen ! Ik legde de voorbijgangers uit dat ik pas vier dagen geleden Antwerpen had gezien, en dat ailes er in voile rust en blijde hoop was. Die arme menschen weten daar niets en kunnen aan geen gazet geraken ; en de Duitschers pogen hun van aile leugens op te draaien. Ze kraaien niets dan victorie. Al verder ! Daar kom ik in Houppertin-gen, waar de weg door scliildwachten is af-gezet.■— Paspoort?... Ailes schijnt in regel en ik foefelde de wacht een paar oude, Duitsche dagbladen in de hand, die hen blij maakte. Maar poef ! Hait 1 En op eens komt er een Duitsche officier, groot als een boom, op mij af, zonder dat ik het had gezien, pakt mijn papier uit de hand en roept : a Dos gehi nicht ! » (Dat gaat niet). — Wat gaat niet ? ■— Naar Hasselt, niet, niet, niet ! Ge moet weten mijn paspoort luidde : Recheim, Tongeren, Hasselt, Sint-Truiden. Gongelom... — Ik ga naar Sint-Truiden. — Mode 1 riep hij ; en ik met hem naar de nabijgelegen statie, waar een soort van stai ligt gekampeerd. Terloops zij gezegd dat ze ook te Houpper-tingen negen huizen afbranden en eenige burgers doodden. We gingen naast malkander, stijf als twee dragonders, en ik lachtte in mijn binnenstc omcïat die Pruis mij schrik wilde aanjager en ik louter lachlust voelde, en mij steeds woorden naar voren wilden die spot behels-den, en die ik met geweld, uit voorzichtig-heid, moest inhouden. Een hooger officier werd geroepen... Ik moest zeggen waar ik ging? Watî HoePenz.. Om het kort te maken, zei ik hun enkel dat ik naar Gingelom mijne ouders ging bezoeken.Beide officieren gingen nogmaals binnen, en de hoogste hunner kwam na enkele mi-nuten buiten. Zij keken me streng in het gezicht ; maai ik verroerde niet, bekende katholiek te zijn ; hij sprak toen . — Ge gaat recht naar St-Truiden, niet naar Hasselt ; Ge blijft op den grooten weg ; ge zet geen stap links of rechts of ge wordt onfeilbaar dood geschoten !, en morgen toont ge u, alvorens verder te gaan, aan den kommandant van St-Truiden. Ik antwoordde : — Ik ga op den grooten weg, ga zoo recht als ik kan, en morgen ziet me de kommandant.Dit zegde ik heel ernstig, groette hem. lachte in mijn vuist, en trok verder. De twee scliildwachten van zoo even glimlachten vriendelijk, en ik spoedde mij naar Sint-TruidenOm een gedacht te geven van den bluf der Duitschers, kan ik melden dat er in Sint-Truiden, waar mcn anderhalven frank be-taalt fSoor eene Belgische Métropole die ei wordt binnengesmoklceld, Duitsche gazetten komen hier melden dat de forten van Oor-dingen, Boyenhoven en Godscheidt zijn ingenomen ; en er staan in die dorpen zooveel forten als op mijn knie ! ! 1 En noclitans slik-ken de soldaten van den Keizer al die zot-heden ! Men meldt ook dat er zoovele Duitschers deserteeren. In het fabriek Mellaerts miste men op een morgen zeventien déserteurs op de 150 man die er logeerden. Enkele officieren klagen over hun toestand en zijn bang van de schurken die onder hun bevelen zijn. Sint-Truiden is gansch ingenomen door den vreemden overheerscher, die er steeds eene sterke bewakinglaat. Verleden zondag waren er veischeidene Duitsche soldaten. Geen hall uur ver kan men gaan of men moet een paspoort gaan Jialen op het stadhuis waar ze heer en meester zijn, en waar — bestatigen wij het met schaamte en droefheid — een groot deel der stedelijke policie hen met hart en ziel ter zijde st aat tôt last der burgers. Ilopen we dat dit niet zal vergeten worden na den oorlog. Wat ik hier schrijf, weet ik doorjersoon-lijke opmerking, evenàls door onweerlegbare feiten. Maar boontje komt om zijn loontje. Ondertusschen behandelen ze de menschen die er komen als vee.... ik kan het niet anders zeggen Drie weken vcrbleven staf en zeven vlie-geniers te Gingelom op het kasteel van liertog de Looz do (Jorswarem, kasteel afkomstig van Surlet de C'hokier, regent van Belgié in 1830, waar ze aile meubelen en kunststuk-ken hebben weggehaald en naar Duitsch-tland vervoerd, en waar ze aile dagen wijn zo-pen.... als beesten, zeggen de boercn 's Maandags, 21 September, liet ik mij om 2 uur terugvoeren naar Sint-Truiden, over-nachtte er en keerde Vrijdag 22 September, om 9 ure, terug naar 't stadhuis, om verder naar Hasselt — en mocht het niet — naar Tongeren te gaan. 't Stadhuis staat vol volk om een paspoort Een paar Duitsche woesterikken stooten het volk al sclieldend achteruit. De menschen knarsetanden ; maar wat wilt go er aan doen ? Al zeven weken leven ze onder die barbaren, waar er hier en daar toch eon enkele fatsoen-lijke tusschenloopt. Ik had niet zoohaast Hasselt genoemd of het mocht niet. Maar ik had mijn zaak Sint-Antoinus aanbevolen, en na tien minuten wachten kwam men mij uit eigen beweging zeggen dat ik mocht gaan. Blij was ik, en toen P. Gardiaan mij een rijtuig had bezorgd, was ik om 10 ure op weg van Hasselt. Op een lialf uur van de statie stond de laatste wacht. Twee Beiersche soldaten vroegen naar mijn papieren. 't Zagen mij goede jongens uit, en 't volgende, kort gesprek had tusschen ons plaats : — Van waar zij t gij, vrienden ? — Uit Beieren. — Uit Beieren? Vandaar komt ook onze geliefde Koningin, en gij komt tegen haai strijden ? Tegen uw volk dus ? — Ja, maar waarom licten de Belgen de Duitschers niet door? De Keizer zou ailes betaald hebben. — Betalen, vrienden? De eer wordt niet afgekocht, evenmin als het gegeven woord. — En de Franschen dan ? 1 — Daartegen zouden we even zoo zeer ge-streden hebben als tegen u, indien ze ons grondgebied hadden geschonden. — Ja, ja : maar 't is ook droevig voor ons die familievaders zijn, van hier te moeten komen vechten. En toen ik zag dat een traan in hun 0052 upwaue iccu iiv VUVJAUIJ. Wl8 heeft meest op zak? 't Zijn de Franschen, zeggen de Engel-schen, en ze herinneren te dien opzichte aan het kenmerkend woord van Lloyd George : « 't is de ijzeren houwitser niet die de zegepraal zal béhalen, 't is de zilveren bal. » In dat op-zicht zijn de hulpmiddeis der Verbondenen steviger. De fransche regeering liceft eene leening van vijf milliard uitgegcven, juist gelijk de duitsche. Maar zij heeft beslist dat men aan de winketten niet anders zou aanvaarden dan munt en bankbiljetten. De financiers raden haar evenwel aan eene combinatie te bedenken, aan de bij-zonderen die groote beleggingen in de baiik hebben, toelatend in te schrijven en ondèr zekene voorwaarden met cheques te betalen, want de fransche Banken, gelijk de onze, genieten van li'«t moratorium en moeten slechts geringe sommen uitbetalen. Tôt hier-toe heeft de minister van geldwezen op die raadgevingen niet geantwoord. Frankriili wil eene proef doen en toonen hoe machtîg zijn muntvoorraad nog is. Duitschland heeft integendeel zand in d'oogen willen strooien. Zijne leening van 5 milliard is nog maar voor de drie vierden gedekt. _ . •_ 1". IV Ï.CC i3 te rtLtJi fr '!' '' ' ' ' Havenstein, bestuurder der Bank vjw 't Keizerrijk, meldt volgens den Times, dat 46 millioen pond sterling of 1.115.000.000 fr. uit de spaarbanken komen, waarvan de spaarders hunne golden hobbon moeten storten, en een bela/îgrijk deel is betaakl geworden met schatkistbons, welke de winketten aanvaard hebben. Hij besluit er uil dat voorgewende bijval der oorlogsleenmg feitelijk eene financieele ramp is. De zilveren bal zal dus aan de Verbondenen behooren. Waaroia geen afzonderlpe mkl Waarom hebben Engeland, Frankrijk en Rusland zich onderling verbonden on> geen enkel van hen afzonderlijlc vrede met Duitschland te sluiten? Ziehier wat dienaangaande uit New-York geschreven wordt aan den Daily Telegraph : Er is hiereenin Ruslandgevestigd Amc-rikaan aangekomen, M. Victor Lassen, cigenaar van eene belangrijke wapenfa-briek. Hij is door de russisehe regeering met eene handelszending gelast. Een russisch minister heeft hem mede-gedeeld, verklaart hij, dat de Tsar van den duitschen Keizer een telegram ont-vangen had, hem vragende zijne troepen terug te trekken en vredesvoorstellen te doen. De Tsar maakte het telegram over aan Londen en aan Parijs, en 's anderen-daags teekenden de Bondgenoten hunne onderlinge verbintenis, en in eene open-bsre redevoering verklaarde de Tsar, dat hij slechts te Berlijn de.i vrede zou teekenen.Volgens M. Lassen is het russisch legei volkomen toegerust. Er zijn twee millioen manschappen over Petrograd gelegerd en zes millioen rukken tegen Duitschland en Oostenrijk op. De Tsar is zeer populair geworden Voor de eerste maal sedert eeuwen is hi; volkomen vrij in zijne bewegingen, zondei eenige vrecs voor aanslag. Hij vertoonl zich in het publiek zonder lijîwacht. De vooruitgang der aaawerving^ in Engeland. Het Engelsch leger heeft zijn millioe» manschappen. Het is de militaire korres pondent van den Times die het aankon digt. Nog enkele dagen zal men naar d< ofïicieele cijfers moetwi wachten. Htt il het tweede deel van 500.000 man op liet welk er beroep is gedaan. Van nu af is het zeker dat het Welluk ken aller verwacliting overtrofîen heeft De Times deelt verbazende cijfers med( bekomen in de buitengemeenten. Ziehier Cînigen : te Wroxcliall, op een< bevolking van 460 inwonei-s, waarondci 227 mannelijke, hebben er zich 70 aange. geven. In het kleine dorp van Atrinchan (Cheshire), eene enkele straat, samenge' steld uit 61 huizen, gaf aan het leger 81 man. Het record komt nochtans toc aat Hewer, in het graafschap van Kent : oj 366 inwoners namen 74 de waoens op.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.