Aile briefwisselingen vracht-®Tij te zenden aan Aug. Van Iseghem, uifcgever vocr de naaml. maatsch. « Drukkerij Ilefc VoLk », Meersteeg, n° 16, Gent, Bureel van West-Vlaand eren s Gaston Bossuyt. Gilde der Am-bachten, Kortrijk. Bureel van Antwerpen, Bra-bant en Limburg : Viktor Kuyl, Mindcrbroederstraat, 24, Leuven HET VOLK Mon schrijft In : Op aile postkantoren aan 10 £?• per jaar. Zes maanden fr. 3.00. Drie maanden fr. 2.50. ■ Aankondigir/gen. Frijs volgens tarief. Voorop ta betalen. Rechterlijke herstelling, 2 fr. .per regel. Ongeteekende brieven worden geweigerd. TELBFOON N° 137, GenU "Verscluijnt C5 maal per week. CHRISTEN WERKMANSBLAD 2 CENTIEMEN HET NUMMER 3 CENTIEMEN MET BIJVOEGSEIi De roode Broederlijkheid. Nopens de gentsche socialistenpartij jezen wc in liet weekblad der afgescheurde iocialisten : ftNSEELE AFGEXERCEERD VOOR DE KOMENDE KIEZING ! Zondag 5 April was het vergadering foor den Bond Moyson. Een stroom van volk was naar het feestlokaal in de Ba-gattenstraat gekomen, en m en kon zien dat het ér zou stuiven. Yerreweg de tneeste leden zagen er zeer opgewonden ait. DE GORZAKEN. Het is noodig de oorzaken waaruit de opgewondenheid voortkwam eerst te ver-klaren : Dezen winter moest een lid der Moysons en tevens lid van de wijkclub Voetweg geopereerd worden. Echter niet volgens de geneesheeren van den Bond. Maar daar de man niet langer zijn werk kon doen, en van dag tôt dag erger werd, ging hij bij een an d eren dokter, die hem zegde dat de operatie dringend noodzakelijk was. Daarop is de zieke naar het gastliuis gegaan, heeft er zes weken verbleven, en is geheel genezen terug gekomen. De bond had hem ziekentrok geweigerd, omdat het règlement bepaalt dat men zich naar de voorschriftçn der geneesheeren van den bond moet gedragen. Onder de leden van den Voetweg, geheel St-Pieters en Heuvelpoort, waar de man in kwestie als een voorbeeldig partijgenoot gekend is, wekte dit veel opschudding en verontwaardiging. Men sprak er over met den bode, Paynjon, bijna in aile huizen waar hij kwam, en deze zegde dat het règlement moest gevolgd worden, dat hij er niet kon aan doen, enz. KOG REDENS TOT ONTEVREDENHEID Onlangs verstuikte een metser, wer-kende aan den nieuwen kemel in de Sint-Pietersnieuwstraat, zijnen voet. Maar het ongèluk gebeurde op een Maandag, en onder voorwendsel dat de man dron-ken was, werd hem insgelijks trok geweigerd.Het toeval wilde dat ook deze een lid is van St-Pieters, waardoor het feit daar ter algemeene kennis kwam. Iedereen zei : ware hij dronken geweest, dan moest men hem niet hebben laten werken ; hij is daarbij ook gekend als een goede partijgenoot, niet alleen lid van zijne vereeni-ging, maar zelfs actionnaris van de Metsersvereeniging. Deze zaken hadden dus veel kwaad bloed gezet, en velen kwamen ter zitting om die onrechtvaardigheden aan te kla-gen.DE VERGADERING. Jan Tanglie, magazijnier, was voor-î-itter.Hij begon met aan den schrijver bevel te geven het verslag al te lezen. Dit gedaan, klonk het : Wie vraagt het woord? Ik I riep een lid. Aan het bureel rook men lont ; de koppen werden bij een gestoken en de voorzitter riep nog vôôr het lid zijnen mond had open gedaan : « Gij hebt het woord, maar voor het verslag. Binnen de dagorde blijven I » (Geroep : Laat hem spreken ! Hij moet spreken !) Het lid : Het is voor eene vraag te stel-len, en ge moest het maar op de dagorde SteHen. Wij hadden shet u gevraagd. — Als het voor eene vraag is, spreek. Hier geeft het lid een verliaal van de operatie, onderbroken door talrijke uit-roepen van verontwaardiging der leden, en geroep van den voorzitter dat dit niet op de dagorde staat. Weer nieuw geroep : Hij moet spreken ! De voorzitter wil hem doen zwijgen. (Nieuw geroep : Hij zal spreken 1) Ge zoudt gij beter zwijgen, antwoordt het lid, want wat hebt gij verleden jaar gedaan? Na overal propaganda gemaakt te hebben voor d'algemeene werkstaking, na iedereen die niet zou hebben willen meêdoen, uitgemaakt te hebben voor ver-raders der werkende klasse, hebt gij den Dnderkruiper gespeeld. (Een oorverdoo-vend gerucht ontstond, waarin allerlei uitroepen elkander kruisen). Aan het bureel is men niets op zijn gemak. Toen er wat stilte gekomen is, vraagt een ander het woord. De Voorzitter. — Is het voor de dagorde?— Ja. (Nieuw geroep : Spreken 1 spreken !) H cl lid. — Hoe komt het dat het voor simpcle leden zoo moeilijk is in trok geslekl te worden als ze ziek zijn of ge-kwctst, en dat de bode Paynjon verleden jaar drie maanden in ziekverlof was, maar aile dagen,naar d'expositie mocht gaan? Het is waar, hij was niet in trok, niet in ziekentrok, maar hij kreeg ziin Voile loon. De Voorzitter. — Dat gaat u niet aan. (Geroep en gehuil). Het lid. -— Hetzelfde is gebeurd met Peelman en andere bazen. Op die wijze zou ik ook aan den ziekentrok willen ver-zaken, en als wij het aklus zouden doen, zou iedereen wel willen van 't zieken-register geschrapt worden, en zouden wij geen ziekenbond meer noodig hebben. (Gelacli en toejuichingen). HEVIGE WOELINGEN. Een lid roept dat men buiten de Brugschepoort aan een lid 1 frank gegeven heeft om een zieke te gaan bespioeneeren. (Geroep : mouchards !) Te midden van het gerucht vraagt een ander lid hoe het komt dat er vijf personen in de Coffre-fort kunnen? (Geroep : Het is niet waar ! Anderen roepen •: Het is wel waar! Het gerucht is oorverdoovend en ik kan niet al verstaan wat er geroepen wordt). Anseele staat recht, geheel bleek. Hij begint over den strijd die de werken de klasse te voeren heeft, over het kapita-lisme, enz. (Geroep : Binnen de dagorde!). Ik zal er aan komen, mannen ! Van al die zaken die hier aangehaald worden weet ik niets, en de meeste leden ook niet. Maar we moeten dat onderzoeken. Daarom stel ik voor eene commissie te benoemen... een scheidsgericht... Geroep : Ha, eene nieuwe controolcom-missie ! Daar hebben wij het ! (Men juicht den roeper toe). Juist gelijk in Vooruit ! (Anderen roepen : Mee al de bedienden!) maar veel ontsnapt mij. Anseele roept eindelijk, na dat er weer wat stilte gekomen is : Het is hier geen varkenskot. Men moet zich ordentelijk gedragen. Niet allen te gelijk roepen, maar met kalmte de zaken bespreken. Wij moeten die zaken onderzoeken (Nieuwe onderbrekingen. Geroep : Waar-om zijn Blanche en Paynjon hier niet? Die weten wel dat het al waar is). Anseele. — Ik stel voor, en om in eens die kwestie af te doen, den man de 6 weken dat hij in 't hospitaal geweest is te vergoeden, men zou hem de 60 of 70 fr. geven. Maar hij is buiten het règlement gegaan, en dat mag niet toegelaten worden. Daarom stel ik ook voor hem eene boet te geven van 15 frank. (Hevige protestatiés). Maar hij zou ze niet moeten betalen. Wij zouden er 'n klein feestje kunnen voor inrichten. Eene stem. — Richt Iiever nog een banket in. (Algemeen spottend gelach en uitroepingen). De vrouw van den geopereerde. — Wij willen geen aalmoezen ! Speel ze in uw... krage ! (Geroep : Opfritters !) De rest is een tijd lang onverstaanbaar. Vôôr- en tegenstanders schreeuwen om het liardst, en men hoort daarna allerlei leelijke namen en uitroepen. Van het bureel roept men : Ruziemakers ! Verraders I Verdeelers der werklieden ! Uit de zaal hoort men : Opeters ! Bedriegers ! Die-ven ! enz., enz. De voorzitter klingelt met de bel en eindelijk ontstaat er weer stilte. Anseele zegt dat die kwestie nu af is, en men zal overgaan tôt het spreken over de kiezing. Hierop ontstaat weer een onbeschrijflijk gewoel en gehuil : « De kiezing is niet aan de dagorde ! We zullen u gedenken in de kiezing 1 We zullen u kiezing ! enz., enz. » Anderen roepen : Wij hebben er genoeg van ! Zij begeven zich naar de deur, maar die is gesloten. Men wil ze geopend hebben, men roept dat ze moeten blijven, dat er nog over de kiezing moet gesproken worden 1 (Nieuwe protestaties en uitroepen). De meesten begeven zich naar den uit-gang, eenigën nemen de bus met de jetons in beslag. (Bij het uitgaan wordt aan elk der aan-wezigen gewoonlijk een « jeton » ter hand gesteld als blijk van hunne tegenwoor-digheid. Wie geen « jeton » ontvangen heeft, betaalt boete. Red.) Men dringt, duwt, stampt, tôt dat de deur openvliegt. Inmiddels is men van 't bureel gekomen, en deelt men de « jetons » aan de vertrekkenden uit. Te midden van het grootste lawijt verlaat men de zaal, op straat en in de lierbergen deze en andere gebeurtenis-sen uit den laatsten tijd heîtig bespre-kende.Een lid van den bond Moyson. WERKLIEDEN ! Het blad Vooruit, dat zich het best ingelicht blad noemt, zwijgt weer als ver-moord over deze gedenkwaardige vergadering. Na ons verschijnen zal hij weer wat lullen over bladen die valsche ver-slagen geven. Laat u niet om den tuin leiden. Honderden van uwe vrienden en bckenden zijn er aanwezig geweest, vraagt hen of er in uw verslag ééne onnauwkeu-righeid, iets overdreven is. Uit deze en vroeger plaats gehad heb-bende gebeurtenissen schijnt te blijken, dat de oogcii begiimen open te gaan, dat de willekeur, de begunstiging der grooten, de vernedering der kleinen, die nochtans ailes moeten opbrengen en betalen, de geldverbrassingen en knoeierijen van allen aard, die al de inrichtingen zijn binnen geslopen, den leden de keel beginnen uit te liangen. Alom begint men te begrijpen dat de stal erg vervuild is, en van onder het dak tôt in den kelder, eene groote kuisching noodig heeft. Euitenlandsche Politiek DE ENGELSCHE STEM RE CHTD AMES. In het Britsch Muséum te Londen heeft eene stemrechtvrouw met een kapmes eene kostbare vaas in Oud Chineesch porselein berbrijzeld. Toen zij aangehouden werd, weigerde zij haren naam op te geven. Bij Belfast hebben de stemrechtdames een onbewoond kasteel in brand gestoken. Er zou ernstig gedacht worden aan het opsluiten in een krankzinnigengesticht, van al de stemrechtvrouwen die nog op dergelijke wandaden worden betrapt. 'T KIESRECHT IN PRUISEN. Van de zoo lang verwachte kiesrecht-hervorming voor den Pruisischen landdag, schijnt toch iets te zullen komen. Inderdaad, in het Pruisische Huis van Afgevaardigden heeft Baron von Zedlitz, deleider der vrij konservatieven, gezegd dat de regeering in de zitting van 1916 voor-stellen zal indienen tôt kiesrechthervor-ming.RUSLAND TEGEN DUITSCHLAND. De Frankfurter Zeitung deelt een de-kreet meê van het Rus'siscli ministerie van zeewezen, bepalend dat de Duitsche nijveraars, die bestellingen hebben ontvangen van de Russische regeering, eene soort van borg zullen moeten storten, « om te beieucen d«L in J? toekomst de Russische ambtenaren in Duit-sch'snd worden aangehouden ». Het blad voegt erbij : Dit dekreet neigt tôt een bepaald boycott der Duitsche nijverheid en is in aile geval een voorwerp van diplomatieke onderhandelingen, want het strijdt tegen de gelijklieid der rechten van Duitschland en de andere Staten, gewaarborgd door zijn handelstraktaat met Rusland, en 't is een bewijs van de zeer slechte gezindheid van Rusland tegen Duitschland. Daar binnen kort het ministerie van oorlog, waar de anti-Duitsche geest zeer sterk is, belangrijke bestellingen zal doen, is het te vreezen dat het dekreet van den minister van zeewezen dan zal herhaald worden. EEN KIESRECHTDRAMA. In Aurora, in den Staat Illinois, is een drama voorgevallen, dat naar het schijnt verband houdt met de invoering van het vrouwenkiesrecht. In genoemde plaats is een neger in hechtenis genomen op de aanklacht, zijne vrouw te hebben vermoord. Maar de be-schuldigde beweert, dat de vrouw zelf-moord had gepleegd. Zij hadden gekibbeld omdat de vrouw had gestemd vôôr sluiting van de dranlchuizen in de plaats harer inwoning ; en om haren man te grieven, had zij zich toen maar doodgeschoten. BIJ DE RUSSISCHE POLEN. De Doema heeft besloten eene onder-vraging te richten tôt den minister van binnenlandsche zaken over de maatre-gelen van den gouverneur van Minsk, die indruischen tegen het recht van de Poolsche bevolking, om vrijelijk hare moedertaal te gebruiken. In de ondervraging wordt gezegd, dat de policie op last van den gouverneur van hôtels en banketbakkerijen de Poolsche uithangborden heeft laten wegnemen, alsmede doosjes, papieren zakken, ser-vttten, enz., met Poolsche opschriften in beslag heeft laten nemen. DE EGEISCHE EILANDEN. Naar de Daily Telegraph uit Athene verneemt, duren de rechtstreeksche onderhandelingen tusschen Turkije en Grie-kenland over de Egeïsche eilanden nog voort en is er, dank zij de bemiddeling van Roemanië, kans op eene schikking. Deze zou dan daarin bestaan dat Grie-lcenland Chios en Mitylene zou behouden, welke eilanden Turkije gaarne zou willen ruilen voor eilanden, thans nog door Italie bezet, doch Turkije zou het recht verkrijgen er een regeeringskonnnissaris lieen te zenden om te waken voor de belangen der moslimsche bevolking. Wel is de Porte met die regeling maar matig ingenomen, doch te Boekarest, Belgrado en Athene is men overtuigd, dat zij er zich ten slotte bij zal neerleggen. Hetzelfde blad meldt, dat Turkije, als eenmaal de eilaiidenkwestie is afgedaan, toenadering zal zoeken tôt Roemenië, Servie en Griekenîand. wm MLLES WAT. VLAAMSCHE TAALSTRIJD. — Het belangrijk duitsch blad de Kolnische Zeitung schrijft nopens den vlaamschen taalstrijd : « Het spreekt van zelf dat wij, Duitschers, den strijd der Vlamingen voor nationalen eigen aard met groote genegenheid volgen, maar nogmaals wordt ons bevstigd dat de Vlamingen hun kamp alleen willen uit-vechten, en dezen wensch moet men eer-biedigen. » Daarop schrijft de Vlaamsche Gazet, van Brussel, en wij beamen volkomen het volgende : « Tegenover die eerlijke en openhartige verklaring van het Duitsch blad stellen. wij al wat er gebeurt om de inmenging van Frankrijk in onze Belgische taalge-schillen uit te lolcken. » Kortzichtige Belgen zijn het, die zich daaraan bezondigen. » De Franschen kennen meestal onze toestanden niet ; lieel wat Fransche dag-bladschrijvers gaan er maar op los, en het gevolg is dat er in sommige Vlaamsche kringen wantrouwen ontstaat tegenover Frankrijk, terwijl veel Franschen elken voorstander van de Vlaamsche beweging als een vijand beschouwen. » Wij zullen hier niet eens te meer her-halen hoe de vulgarisateurs en andere Vlaamschhaters er toe gekomen zijn zelfs Fransche ministers in onzen taalstrijd te mengen. » Werd er in voile Fransche Kamer niet verklaard door den minister van Koop-handel dat Frankrijk een glansrijk deel aan de Gentsche tentoonstelling moest nemen om de Vervlaamsching van de Gentsche lioogeschool te beletten ! ? » Zooiets is kenteekenend, maar indien de Franschen denken dat wij, Vlamingen, daarom onzen strijd gaan opgeven, dan laten zij zich bedriegen. » Wij denken dat onze zuiderburen er integendeel veel bij te winnen hebben met de voorstanders der Vlaamsche beweging a1.* geen vijanden te beschouwen. Overigens zijn er r'iansçl^r^ .'Je de toestanden beter inzien en die daaraan hic! willen meêdoen.» Omdat Nederland zijn eigen bescha-ving heeft daarom zijn de Nederlanders niet gekant tegen het Fransche volk. Waarom zou hetzelfde met de Vlamingen niet kunnen gebeuren? » BESTELLINGEN VOOR HET SI O 3R. — Op 1 Januari 11. had de staat ve se ûl-lende bestellingen gedaan voor het spoor, begrijpend 74 lokomotieven, 80 tenders, 161 reiswagens en pakwagens voor rei-zigerstreinen.In het département wordt thans de aanbesteding voorbereid van 854 wagons en pakwagens, dit jaar nog te leveren en 2985 wagons en pakwagens te leveren in 1915. DE OPENBARE UURWERKEN. — openbare uurwerken in België zullen voor-taan des middernachts door een draadloos' telegrafisch sein van den Eifïeltoren ge-regeld worden. IN EEN POND TARWE zijn 14.000 korrels, in een pond rogge 21.000, in een pond gerst 13.000 en in een pond haver 18.000. INVOER. — Te beginnen van 1 Meî 1914 wordt het tolkantoor Arendonck opengesteld voor den invoer van melk-koeien en vaarzen, herkomstig uit Nederland en onderworpen aan de ophouding tôt bespeuring in de quarantainestallen. De invoeren zullen mogen gebeuren per aardenweg en per buurtspoorweg, den 1 en 15 van iedere maand, van zonsop-gang tôt zonondergang, mits er den heer Bellekens, kontroolveearts te Turnhout vier-en-twintig uren op vdorhand van te verwittigen HET AANTAL BOEKEN EN TIJD SCHRIFTEN, in Duitschland verleden jaar uitgegeven, bedrâàgt 28.395. Men teit in Duitschland 2806 uitgcvers. KIEfJWJAAR GIFÏEN m\\ DEN PAOS, De 40e lijst heeft fr. 98.146,44 opge-braclit.De handel in Congo. — Het koloniaal Bulletijn bevat zeer belangwekkende in-lichtingen nopens de handelsbeweging in Congo, gedurende den tweeden trimes 1er van 1914. Voor wat den bijzonderen handel bç-treft, de uitvoer beliep tôt 16.238,434 fr. en voor wat aangaat den algemeenen handel, het invoercijfer bedroeg" 22.552,659 fr. en 27.430.176 frank. In den bijzonderen handel is Katanga vertegenwoordigd, als uitvoer voor twee millioen 514,914 frank en als invoer we-gens ingevoerde artikelen voor 3.075.339 frank. In liet-hooîdstulc ya« den uitvoer viff den wij het ruw koper en het goud, in aanmerkelijke hoeveelheid vermeld. Wij treffen er ook voor de eerste maal tin-ertsen aan. Voor wat aangaat de economische toe-stand in de Evenaarstreek, de handel in copal had op het einde van 1912 zeer af-genomen, tengevolge der daling van de prijzen op de Europeesche markten. Sindsdien is er verbetering gekomen. De hoeveelheid copal, van de inboorlingen afgekocht, bedroeg ongeveer 2500 ton. De binnenlandsche nijverheid bepaalt zich bij de onderlinge wisselartikelen. Verscheidene nijverheden zouden er met nut kunnen aangemoedigd worden, zoo-als de handel in gerookten visch, in de streek van Irebu en de suikerrietteelt on den linkeroever van den Ruki, tusschen Coquilhatville en Ikengo. Ârbeidersbeweging VAKBEWEGING TE YPER. In de oude stad Yper bestaat er sedert drie jaar en half eene dlamantslijperij waarin ongeveer 125 jongelingen en bijna 90 jonge dochters werkzaam zijn. Dit kan zeker in menige huisgezinnen den welstand verbeteren en wordt de jonkheid niet meer gedwongen in andere steden een degelijk bestaan te zoeken. Van den beginne af heeft het Kristen Belgisch Diamantbewerkersverbond po-gingen aangewend om de diamantbe-werkers alhier te vereenigen. Edoch het had met vele moeilijkheden te kampen. De geest van vereeniging was er weinig of niet gekend. Yper is, ten andere, geene nijverheidsstad. Nochtans gelukten de pogingen in zooverre dat eene vereeniging tôt stand kwam. Nu echter -hebben eenige jongelingen van wijs beleid en kloeke wilskraclit besloten de vereeniging in te richten op stevigere grondvesten en zich bepaald aan te sluiten bij het Kristen Verbond. Ze zijn dan ook reeds in hunne pogingen gelukt en hunne vereeniging is op weg « Een doodgeboren kind » zeggen deze die altijd ailes weten te beknibbelen. « Een kloekgeboren kind » antwoorden onze jongelingen, en dat aile hoedanig-heden bezit om een kloek vohvassen man te worden, te weten eene verstandige kennis van menschen en zaken, en een vastberaden wil om er te komen en allen last te overwinnen. Jongelingen, gaat zoo voort ! Het is het groot middel om aile misverstand te efïéhen tusschen werkgever en werkman, liet is de voorzienigheid tegen de slechte dagen van ziekte en werkeloosheid, 't is de levende bronne van zedelijke eu stof-felijke yooruitgang. OVER DE WERKSTAKING TE WAREGHEM. Uit de Textielbewerker : Hier zijn de redevoeringen uitgedeeïd, w7elke door volksvertegenwoordiger Frans Goethals en door een socialistisclie député in de Kamer zijn uitgesproken, omtrent de gekènde beruchte staking van verleden jaar. Wij maken hier een klein vergelijk tusschen die twee besprekingen : Fr. Goethals toonde aan hoe verzoeningsgezind de werklieden waren geweest. De socialist repte daarover geen woord. Fr. Goethals bewees hoe koppig de fa-brikant zich had gedragen^. De socialist piepte daar niet over. Fr. Goethals haalde de vragen der werklieden aan en legde er de billijkheid van uit. De socialist zegde dat liet christën syr.dikaat eenen onrechtveerdigen strijd had gevoerd. Fr. Goethals beknibbeldc de slechte handelwijzé der gendarmen. De socialist deed hetzelfde. Fr. Goethals vroeg kwijtschelding hun-ner stralïcn voor de veroordeelde werklieden. De socialist vroeg dat niet. Wij voegen op onze beurt daaraan toc. De katholieke volksvertegenwoordigers bevrochten van bmst de staking verbetering in den dienst der gendannen. De socialist deed daar niets voor. De katholieke volksvertegenwoordigers bewerkten genade voor de gestrafte werklieden. De socialist niet. De katholieke volksvertegenwoordigers gaven ons gcldelijken onderstand. De socialist gaf geenen duit. Dat zijn feiten die veel meer zeggen d&a eeiïe brochuur met grootspraak. Vier-en-Twin!îpfe Jaar, -K 8f» CoWiessî *- Eiilspzm — Elifendom Mag, 12, laandag, 15, ea Dinsdag, 14 Aprii 4914 , < A

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.