36 iaar «• <e.4îî 11 . . 1 "Tfc , , , Prijs per nnmmer : voor België 3 ceatie»3n, voor den freomde fc centiemen Telefoon ? Bedssciie 247 » Administratif» 2S4» — ■ -1 ==ar=^ Zafa^dan k9 Oogst 1914 ■Ift'MtMHW—IT!7«jm!fli!Jl».JMI>]ll—M—— ! Orokster-Ultgeeîster r^jMaatschappij H ET LICH' , bestutjrder ; p, DE VîSCM. Ledeberg-Qcnt . . REDACTIE . . A3.AMNÏSTRATIE H0Q£PGGRT. 29, GENT VOORUIT ABONNEMENTSPRIJS J BELCIE i Orîe maanden. . » , . fr. 3.25 Zea maanden « . ... fr. 6.50 Een jaar. . . %,> . . fr. 12.50 Men abonneert zicfi op aile pottburetltt DEN VREEMDE Drie maanden 'dagelijk* *. verzonden). . . . . . fr, 5.74 Orgaan der Belgisehe Werkliedenparhj. — Verschijitende a/k dagen. MANIFEST I 1 ! m lie! inlernationaal Soclalistisch tel saa hsi OuitsÉs Voîk — ! £en besluit, waarvan de belangrijklieid niemand zsl ont-gaan, werd in gemeen overleg door het Internationaal Socia-1 ilïiisch bureel en aîgevaardigden der Socialistiscne Aldeeling I \ a Frankrijk, te Parijs genomen. Aile gevaren tartend, zullen boden der Internationale een maniîest în Duitcîiland en in het Duitsche leger verspreiden. Dit maniîest luidt : AAN HET DUITSCHE VOLK I Hoe klaar ons oob het goecîe recht der jransche en belgisehe naties, die tege'n do ktutale aanranding van het Duitsch impérialisme hun bestaan verdedigen ook moge blijken. .. . Hoe zeker we ook zijn dat de belgisehe en jranschc afdeelingen heel hun internationa-listisckexi plicht hebben vervuld tegen den toiiog en voor den vrede, is het niettemin toodig dat we door een vluchtige en onpar-fijdise op îeiten gesteund betoog daarvan lande andere afdeelingen der Internationale ketbevijs leveren. Voor wat de Fransehe afdeeling betreffc: Hj hoeven niet terug te keeren tôt de pe-; iode die den oorlog voorafging,toen de alge-teene woede der koloniale- en be^apenings Jbolitiek toeuam, toen we vorzet aânteeken-den tegen de Marokkaansche politiek en t a'en dsn driejarigen dienstplicht, geyolg ien uitwerksel der Duitsche militaire wet op jde verineerderiag van het effectief. [ t Is om wat v.it de oorlogsevisis zal voort-[jjloeieH dat het heden gaat! Die krisis is_ uit-[■jefcroken als een komplot door îîtet iiltima-ijœuaa Oostenrijk aan Servië_; en vooreersfc j tmog meer wanneer Oostenriik het vrede-[ iïveud en verzoenend antwoord van Servië W varworperi, bleéf er geen twijfel muer over o£ het imperialÎ2tische Duitschland was de aanstookster van den oorlog en wilde den «o-Iog. ■ _ If . • ; j Op het huidig oogenblik en wen einde ons Eandaatvan de Internationale te vervullén, «ija wij gedurig in betrekking gebleven met de fransehe regeering, aan wie we vooral troegen de engelsche poging van scheidsge-rechterlijke tusschenkomst, de best kans op vrede, te steunen eu ten gunste dezer tus-tchenkomst eeno drukking uit ta oefenen op de russischë regeering. Wij konden ons over-tuigen dat de fransehe regeering oprecht den vrede, wjldo en ailes in 't werk stelde om ,zooals wij het vroegen, den vrede te be-houd'en.Denzelfden namiddag van den dag' waar-op de onderhar.delingen onderbroken wer-den, begaf zich eene afvaardiging van de socialistische Kamergroep bij den Voorzit-ter van den îunisterraad, M. Viviani, ver-ïweeg ons niet dat onda-nks zijne pogingen de Duitsche imperialistisclie aanmatiging het behoud van den vrede ieder oogenblik meer onwaarschijnlijk maakte. Maar hij verzokerde ons dat de fransehe regeering tôt het laatst-e oogenblik het mogelijke zou doen om de laatste kansen op vrede te bewaren ; dat ondanks het betre-den van het fransch grondgebied door de duitsche troepen, de fransehe troepen op 8 kilometers afstand van de grens bleven en dat van fransehe zijde niets zou geda^-n worden dat den gang der onderhandelingen tôt den gewenschten vrede kon sehaden en die nog steeds mogelijk was zoolang de duitsche gezant mijnheer von Sehôen te Parijs bleef. Wij drongen aan en vroegen kraehtdadig dat eene nieuwe en demonstratieve betoo-ging van den vredeswil van Frankrijk on-middellijk zou geseliieden ; dat eene dringende vraag om tusschenkomst en scheidsgereeht opnieuw aan Enge-land zou gestuurd worden, met de formeele verklaring van de onvoorwaardelyke en energieke medewerking van Frankrijk. Mijnheer Viviani bleel: ons vastbesloten en beloofde ons dat hij het voorstel nog denzelfden avond aan den Ministerraad zou onderwerpen.Maar wij hadden hem nog geen uur verlaten of M. Sclioeii kvram hem opsoeken iû het'Ministeriè van Buitenlaûd-sche Zaken en vroeg zijne passe-porten. De Duitsche socialisten van den Lese-Club, te Parijs verblijvend, die dagelijks ge-tuige waren der gebeurtenissen en onzer pogingen keurden tenvolle onze houding goed en deelden onze hoop. Wij integendeel, vreezen dat de Duitsche arbeidende kla«se, door de officieele nieuws-tijdingen bedrogen, geen juiste kijk heeft op de wezenlijke feiten. Wij onderwerpen ter harer overweging het g root beteekenisvolle feit dat vaststelt langs welke zijde het voornemen tôt aanranding was: de schending van het belgisch grondgebied.Na valschelijk te hebben bevestigd dat fransehe luchtvliegers bommen geworpen hadden op Nurenberg, bevestigde de duitsche keizerlijke regeering, zonder meer ge-grondheid, dat de fransehe troepen België waren binnen gevallen of zich voorbereidden het binnen te vallen. Op ditzelfde oogenblik had Frankrijk juist tegenover Engeland de formeele ver- bintenis hernieuwd, reeds tegenover België genomen, luidende dat zij Belgie's onzijdig-heid zal eerbiedigen. 't Is onder dit voorwendsel dat Duitsch-land zelf België heeft willen verplichtten, bij zijn aankomst, doorgang te verleenen aan zijn leger; en gezien België's weigering, heeft het haar den oorlog verklaard, Luik belegerd, en haar grondgebied overrompeid. Ook Luxemburg werd door de Duitsche legers overrompeid. De feiten welke wij aan het oordeel van het internationaal proletarxaat onderwerpen volstaan om vast te stellen van welken kant de aanranding, van welken kant men den oorlog gewild heeft. Indien wij in deze uren van crisis in het parlement en in het land één waren met de andere partijen der natie, geschiedde dit omdat wij overtuigd zijn te strijden voor de piinciepen die wij zoo menigmaal gemeen-schappe'ijk hebben bevestigd. 't Is niet met een gevoel van aanranding, 't is zelfs niet omdat zij rond haar gevoelens van argwaan en vijandsehap voelde dat onze regeering tôt den oorlog besloot. Wij allen zijn zeker te strijden voor de onafhankelijkheid en zelfstandigheid onzer natie tegen het duitsche impérialisme. Wij strijden niet tegen het Duitsche volk wiens zelfstandigheid en onafhankelijkheid ■wij ook eerbiedigen. 't Is in do zekerheid te steunen: het prin-ciep van vrijheid en het recht der volkeren om over hun zelven te beschikken, dat de Fransehe en Belgisehe socialisten de harde verantwoordeiijkheid van den oorlog onder-gaan.Zij betrouwen er op dat eenmaal de waar-heid in het licht gesteld, zij zullen goedge-keurd en vervoegd worden door de socialisten van Duitschland. *!r Voor d*- Fansche Socialistische Partij: JULES GUESDE, JEAN LONGUET, MARC. SE MB AT, EDOUARD VAILLANT. s Voor het B. V. B.: ANSEELE, BERTRAND, HUYSMANS, VANDERVELDE. j Een erfile! van Gerhard Hauptman over den oorlog Hij beschuldigt Engeland den oorlog gewild te hebben (???) Gerhard Hauptman, de beroëmde drama-turg, schrijft in de « Correspondentz Nor-den » het volgende : « Wij zijn een uitersfc vreedzaam volk. De oppervlakkige feuilletonist Bergson te Parijs moge ons barbaren heeten, de groote dichter en verblinde galomaan Maeterlinck de Duitschers met dergelijke fraaie titels be-denken, nadat hij ons vroeger «het gewe-ten van Europa» heeft genoemd, — de we- reld weet, dat wij nog een oud cultuurvolk zijn. Het denkbeeld van een wereldburgerschap heeft nergens dieper wortel geslagen dan bij ons. Men beschouwe onze vertaaide letter-kunde en noeme mij dan een volk, dat zich evenals wij de moeite heeft getroost geest en eigenaardigheid van andere volken weer te geven, hun ziel met liefde en degelijk te begrijpen : Ik spreek het uit : wij hebben en hadden geen haat tegen Frankrijk ! Wij hebben zoowel de beeldende kunsten als de let-terkunde van dit land bewonderd. Het was diep te betreuren,dat Duitschland en Frankrijk politiek geen vrienden konden zijn. Zij hadden het moeten zijn,omdat zij de beheer-ders van het geestelijk goed op het vaste-land, omdat zij twee hoogst beschaafde Europeesche volkeren zijn. Onze geographische toestand, de bedrei-ging door de mogendheden in het Oosten en Westen, dwongen ons voor de veiligheid van ons huis te zorgen. Zoo werden ons leger en onze vloot uitgebreid. In deze richting werd gewerkt en is de Duitsche degelijk-heid en uitvindingsgeest voor een belangrijk deel geleid. Er is echter hartstochtelijk vastgehouden aan de lievelingsgedachte van den Keizer, om het schitterendo tijdperk van zijne regeering te sluiten als een vcl-komen vreadzamen tijd. _ 1 De oorlog dien wîj voeren en waartoe wij gedwongen zijn, is een verdedigingsoorlog. AVie dit zou willen betwisten, zou zich ge-weld moeten aandoen. Hoe men ons de wapenen in de hand heeft gedwongen, kan ' ieder, die het te doen is om do waarheid^en, die niet verblind is, afleiden uit de tele-". grammen, gewisseld tusschen Keizer- en > • ' Tsaar en tusschen den Keizer en dei Koning van Engeland. Wie heeft echter dezen oorlog op touW gezet? Slechts met smart en met bitterb^eicj spreek ik het woord Engeland uit. ; Ik behoor tôt die barbaren', wien de En-j gelsche universiteit te Oxford den doctors-graad honoris causa heeft verleend. Ik heb vriendén in Engeland, die met één voet op den geestelijken bodem van Duitschland staan. Haldane, v.oeger Engelsch minister van oorlog, en met hem tal van Engelschen,; deden geregeld ,bedevaarten naar heb kleine barbaarsche Weimar, waar de bar-1 baren Goethe, Schiller, Herder, WielandÈ en anderen voor de humaniteit hebben ge-j werkt. De drama's van Shakespeare zijnj Duitsch riationgal goecl geworden. De moeJ der van onzen keizer is een Engelsche. De echtgenoote van den Engelsche koning een' Duitsche. Mijn waarde bloedverwant gij hebt het niet goed gemeend, noch met ons, noeh met uzelf, toen uw kanonnen moortfc en brand in onze woningen wierpen. \ Wanneer de hemel wil, dat wij uit deze | ongehoorde beproeving herboren opstaan.,1 dan zullen wij de heilige taak hebben t« ~ volbrengen onze wedergeboorte 'waard. Het zou er dan op aankomen, den volken rengezinnen van het vasteland begrijpelijk te maken, dat deze wereliloorlog de laatste onder hen inoet bîijven. THj moeten einde-lijk inzien, dat de bloedige tweegevechten slechts diengene tôt zijn smaad voordeel brengen, die, zonder inede t© strijden, tôt den oorlog aanhitst. Oaa moeten een gemeenschappelijken, hoogbeschaafdea arbeid des vredes aa-nvatten, die .misver-i * standen onmogelijk maakt.» \ - • \ Europeesche Oorlog Oe Isosiins! in BèigiB Geen enksle officieele mede-deeMng werd gisteren o'verge-maakt aan de pers, Ge sfag rond Leutran - Eergister nacht deden de belgisehe troepen eenen aanval tegen het Duitsche leger en sloegen de vijand tôt Leuven terug. Bij de aankomst der laatstgenoemden te Leuven meenden de daar verbleven troepen dat de Belgen te Leuven binnen kwamen en schoten op hun eigen volk. Toen de vergis-sing bemerkt was liebben de Duitschers, om hunne wraak te koelen talrijke openbare gebouwen beschadigd en vernield en de bi-bliotheek' der Universiteit in brand gesto-kenVan den andere kant zijn kinderen, bur-gers gebonden in de kerk opgesloten, hen zeggende dat ze 's anderdaags 's morgens allen zouden gefussileerd worden. -V . . bij het gevecht dat menrzegt te'zijn^g^ Twee nren later werden twee geestelijken binnen de kerk gebracht om elkeen die hejf weaschte toe te laton zijne biecht te «prekenJ 's Morgens zijn allen in v-rijheid gestel4 .reweèst. ——— -, ? n* foRstanii t» Rnissel ■ De grootste kalmte heerscht te Brussefy waar het normale leven zijn gang gaat. De\ cafés worden verplicht om 9 tire 's avonds te sluiten. Men schat de Duitsche bezettingi te Brussel op 6000 m an, die gehuisvest zijn in de kazernèn en de openbare gebouwen. Al hunne aankoopen en opeischingen worden met klinkende munt betaald. De Duitschers bejegenen de bevolking vriende-lijk. _ i De policie en de burgerwachten verzel»w ren voort den ordedienst dag en nacht. He4 is toegelaten in de agglomeratie te komeq en er weer uit te gaan, zonder eenige moeii ijjkheid. Daardbor keerden reed3 vel«( vluchtelingen wefer in de hoofdstad, waar zij goed ontvangen worden. Eene toelage van 50 millioea op de oor-i DE DUITSCHERS IN BRUSSEL Uit het dagboek van den parlementaire!! briefwisselaar van het « Handelshlad > (Tweede vervolg) DUITSCHE MA3TIEREN < klagen had, zij allen doodgeschoten zoi I den worden. '4 uren. V7ij hebben gemeend aan het einde te zijn. Van den tram gestapt te Vilvoorde, bevinden wij ons te midden van een echt vijandelijk leger. Voetvolk, ruiterij, geschut, wagens met ^oedingsmiddelen rijden langs den Mechel-schen steenweg en langs de vaart, gedu-reude ten minste twee uren. De officieren, die te Vilvoorde gelogeerd j'.ebben, brachten den nacht in wallebak-r> l door. Zij dronken Champagne en rookten sigaren in al. de yoornaamste her-bergen van het stadje. Maar, ziehier hoe zij aan het geld kwamen : Een bediende van Haren kwam uit de [abriek met zijn maandgeld, omtrent twea honderd vijftig frank. rHij was per rijwiel. Men nam het hem af eu verbrijzelde het, ontnam hem de sleeren, uitgenomen zijne broek, men jecligde zijne zakken, sloeg hem eene koord rond den hais en verplichtte hem, "uuue paarden, die zij in draf zetten, te volgen. Aan den inkom van Vilvoorde gavent zij hem de vrijheid weer en tevens eenige duitsche munt. i ^ "ijdag avond te Elewijt binnen komen-sloten de Duitschers al de mannen in •jet gemeentehuis op en verwittigde hen aat! zoo eea ejiL-eJ - 6oJ.daab over iets te_ Gedurende den nacht werd eene vrou ziek. Men ging vragen dat een geneeshe< haar zou komen bijstaa-n. De Duitsche ba baren weigerden. Eindeloos is de opsomming van de fe ten, waarvoor de minst beschaafde nat der wereld zich zou schamen. Eenen reisgezel ontmoet hebbende, b sloten wij, ons samen op Mechelen te rie ten langs de groote baan. Eene patroeilje houdt ons staan nabij < statie van Eppegem. Zij laat ons door. Wij dachten ons gered... Verre van daa Eene andere patroeilje, die de brug 1 Sempst bewaakt, is niet zoo gemakkelij. Wij hebben schoon te parlementeerem, s dwingt ons terug te keeren. Die patroeilje was daar van den mo gend en bij hare aankomst vroeg zij nai den pastoor. Zij hielden hem in gijzelir tôt de burgemeester zijne plaats kwam i: nemen. En ten 4 ure was de burgemeest< nog altijd in gijzeling. BRUSSEL ZAL OSTBUDID WORDEI Eene voldoening, die de vermoeidhe en de ontgooeheling een weinig vergoedd vonden wij te Vilvoorde. Wij vonden heel het stadje op de vluc. en in eene richting, tegenovergesteld sa die van des morgends, heel een leger yi ■goetgangorg en artilleristen yolgende. Zij marcheeren naar Assche en zij hebben, als wij, moeten terugkeeren naar Sempst. Langshcen den w_eg patroeiljeeren een carré van een veertigtal voetgangers, met de bajonet op 't geweer. Eindeiijk rond 6 ure aan de Noordstatie op de Rogierplaats aangekomen, zien wij de Kruidtuinlaan en de Antwerpsche laan vol volk dat de Duitschers omringt, die des morgends wa.ren gekomen om de be-zetting te versterken. i- Men zegt dat Brussel ontruimd zal worden door tusschenkomst van den gezant w der Vereenig'de Staten. Het is tijd, w*nt ;r de bevolking is opgewonden en er hangt r- onrust in de lucht. Men vertelt dat generaal von Armin i- voornemens was, bezit te nemen van de ie schoonste zaal van het stadhuis, de Ma>- ximiliaansche zaal. a- — Het zij zoo, antwoordde burgemeester i- Max; maar in dit geval doe ik de mijne inricliten naast de we. le De Duitsche generaal drong niet langer aan. r. Wij hebben geruchten gehoord van ver-'ij schillende gevechten, waarvan een in de s. richting van Enghien zeer moorddadig :ij moet geweest zijn voor de Duitschers, maar aangezien wij enkel verhalen waar-r- van wij volkomen zeker zijn, bepalen wij ir er ons bij dit gerucht te vermelden. g Morgen zullen wij onze poging hervat-i- ten van er door te geraken naar Antwer-3r pen. ALLEEN HET DUITSCHE H00FD-1 KWARTIER BLIJFT TE BRUSSEL j J Antwerpen, 23 Aug. Wij zijn hier aangekomen zonder te veel at moeite, langs zijwegen. Bij onzen tocht m door Brussel hebben wij de gelukkige m vreugde vast te stellen, dat de viiandelijke «I*!»»» de hoofdstad ontruimd nebben- Er blijft nog de staf op de Groote Markt, die geblokkeerd blijft en do Duitsche vlag wappert nog altijd op het stadhuis, in te-genspraak met wat er gezegd was. _ De laatste patroelje voetvolk stapt in dicht gesloten rangen langs de Brabacntstraat. Voor de openbare gebouwen blijven de dubbele schildwachten achter. Zoodra wij de stad verlaten zijn wij vol-op in het gedrang. Het rege>nt en de Duitschers hebben hunne lange mantels aangetrokken. Zij zijn geïmmobiiiseerd van aan Anderlecht, langs waar zij kwamen. Op 'do hoogte van de statie van Schaer-beek, waar in pakken de telegraafdraden liggen en waar men de dwarshouten der ontwijkingssporen heeft weggenomen, krijgt onze tram bevel te stoppen. Wij moeten bijna een kilometer te voet afleg-gen aivorens een ander rijtuig te vinden. Wij rijden aldus den heelen tijd langsheen eene dubbelje rij artillerie. Oversten in auto rijden langs het front. De bevelen klinken ruw en brutaal. Aan den anderen kant van het kanaal zijn er minstens even-veel ruiters en voetvolk. Maar op hun front reden een twintigtal zware wagens voorbij, becjekt met dekzeilen. Aan de achterzijde zijn er evenveel, maar die staan stil. Men verzekert ons dat het heel de fabricatie is der molens tusschen Haren en Vilvoorde, die de vijand heeft op-geëischt.Voor de oliefabrieken van Haren, vul-den de Duitschers vier zware automobie-len met kannen essence. Men ziet ze rond loopen in de gebouwen der fabriek — als of zij thuis waren. Op dat oogenblik hoort men zeer klaar het kanon donderen in de richting van Ninove-Nijvel. Gedurende een paa-r uren is het gebulder zeer aanhoudend, daarna wordt het stil. ^ - Sedert donderdag zijn er over den Leu-venschen steenweg, Boschvoorde, Ukkel een 125.000 Duitschers voorbijgetrokken. ; Dp eersten,moeten. terecht. gekoroen. ziio.. leverd te N.ijvel, Fleurus, Enghien. Da andere schijnen tegeoigehouden jn hunj optocht en hunne oversten zien eç uit als( of zij zeer teleurgesteld waren. j • Nochtans hebben do soldaten eefa orde-^ woord. Terwijl wij gisteren parlementeer-den, zegde de schildwacht ons dat he» Duitsche leger niet meer dan honderdj dooden had, in 't geheel, dat er noch op-roer noch onlusten kunnen gebeiiren to! Berlijn, dat de Vlamingen goede jongemsi zijn, enzl, enz. J Dat is natuurlijk eene opgelegde -le»,? welke de ongelukkigen opzieggen. NAAR ANTWERPEN Onder de Duitschers die het eerst langs Ukkel voorbijgingen en die ook de eerste aanvallers moeten geweest- zijn, daar er zooveesl regimenten gemengd waren, hebben er een groot aaptal bij de bewoner» hunne ringen, horlogies en andere juwe#-: len achtergelaten, vragende dat men ze binnen eenige weken, wanneer zij ze niet kwamen terughalen, ze zou zenden aan* het opgegeven adres. Wij zullen nooit onze vrouwen «n; kinderen terugzien, zegden zij al weenend,| Helaas ! zij die dergelijke gevoelens heb-, ben, eene rechtzinnige liefde aan den da® leggen, zijn een kleine minderheid. Toen wij door Mechelen reisden, riehtte een», patroelje lanciers zich naar Hofstad«,H waar wij de onzen hadden achtergelaten.' Maar 't moest enkel een loos alarm zijn,' want langs de verschillende wegen die wi| volgden, van dorp tôt dorp, hebben wj| geen de minste bedreiging gezien. Wjj keerden den rug naar het Duitsche leger en wij hadden enkel, in de nabijheid van Elewijt, twee uhlanen gezien, gewapend met lansen, die ons zooveel , schencn t» /vreezen als wij hen... '1

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.