Vooruit: socialistisch dagblad

605814 0
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1915, 05 May. Vooruit: socialistisch dagblad. Seen on 28 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/222r49h64h/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

DreteeMIllgicJstîf $3ia: Maatschappi] H ET UCHT bestuarderv P. DE VISCH. Ledcberg-Osiii t ^ . REDACT8E . . ADMINISTRATES HOOGPOORT. 29, GENT VOORUIT Orgaan de/* Belgische Werkliedesiparhfi — Verschjjnende aile dagers. ABONNEMENTSPR'Ji BELGSE Ofse maasden. . « , . îr. 3.23 Zes maanden • > • . « fr. 6.50 Een jaar. ...... fr. 12.50 Men afeonneerî zich op aile postbureeies DEN VREEMDE Drie ciaanden (dagslijka verzoaden). fr. 6.7S Bekendmaking Ê>e verkoop en het dragen van teekens in de fransche, russische, engolsche en japan-sche kleuren, inzonderheid ook in vereeni-ging met de belgische kleuren, wordt vc _>r het gebied der Etappen-Kommandantur Gent hierbij verboden. leder drager en iedere dragerin, alsook ieder verkooper dezer teekens zal onder verbodverklaring der teekens, met boete tôt 300 Mark resp. gevangenis tôt 3 weken gestraft wordcn. i * * & tr . 'M- ■ • Bekendmaking Etapp. Insp. 4. Gent, 3 Mei 1915. Aaa de gemeente Erembodegem, op wcl-ker gebied de door het Duitsche legerbe-stuur benutte telefoongeleidingen door ci-snijden en afwinden der draden tamelijk vernield zijn geworden, is door het leger-opperkommando eene boete van 5000 Mark opgelegd geworden. Dit brengt ter openbare lcennis. De chef van 't Burgerlijk Beheer, von Keudell, regeeringsraad. / ONS ZONDAGSBLAD Ket Eerste Mei-nummer onzer wekelijksche uitgave gaf aan al de lezers van t Vooruit » gelegenheicl, kennis te maken met ons Zondagsblad. Allen heb-ben zich kunnen vergewissen welke de waarde is van 't Bijblad van « Vooruit », en we zijn overtuigd dat het lezerstal van dit Eijblad in sterke verhouding zal klimmen. De inhoud van het Zondagsblad dezer week is weer van aard om de waarde van d'en bundel gevoelig te verhoogen. Brengt het ons het vervolg van Cvriel Buysse's Pit£3 que Partait, deze meesterlijke satire van het landleven; van de gemoëdelijke herinneringen, welke de onvermoeibare Emiel Callant van Kesidrik Waelpisî, den grooten Vlaamschen toondichter bewaapde; het levert ons daaren-boven eene echte letterkundige perel van Hector Balieus : Hoe C«® dliiveJ een ziolkan stal. Men zou bezwaarlijk de bekoring kunnen vertolken, welke van deze prachtige novelle uitgaat; zij is zoo fijn gevoeld als knap geschreven, en ;nag onder het beste worden gerangschikt dat ons in den laatsten tijd door de Vlaamsche letterkunde werd geleverd. Alhoewel in proza, verraadt zij den dichter in haar psychologische ontwikkeling zoowel als in hare geestdriftige beschrijving van den buiten; men wordt getroffen door de bijzonder gelukkige figuren welke ongemeen treffend d« stemming van 't geheele tafereel onder-lijnen. We zegden het reeds vroeger: voor 't Zondagsblad is 't eene eer derge-lijke pennevruchten te kunnen en mogen opnemen. Zoo wordt stilaan het Zondagsblad een esht VlaantSGh letterkundig or-gaan. Dat allen ons steunen en we zullen nog meer en beters trachten te ver-wezenlijken; als eerste steun behoeven we een aanzienlijk lezerstal; daarvoor zullen al onze vrienden zorgen. Zondag allen het Bijblad besteld ! Us ÉeiMflMla Vakorganisatie Ér workliedon, voar, tljdtns en na don 'oùlog X Iedereen weet wat ontzaglijke kracht de Werkende klasse in de laatste 25 jaren heeft moeten ontwikkelen om haar sterk te ver-eenigen en te kunnen strijden tegen het kapitalisme, dat er steeds op uit is lage loonen te befcalen voor lange werkuren en slechte werkvoorwaarden. Mîilioenen mannen, vrouwen en kinde-ren zijn in dit tijdsverloop op het arbeids-veld gevallen, door te werken in ongezonde werkhuizen en nijverheden, met onvoldoen-de voeding en door afmattenden arbeid. Dit was ook de oorzaak van de groote kindersterfte onder de werkende klasse. Het arbeiderskind kan nauwelijks de volks-school doorloopen en moet dan oamiddel-lijk naar de fabrek, — wanneer het niet vroeger moest helpen iets verdienen, — omdat in de meeste landen de arbeidswet-geving onvoldoende is. Andere slachtoffers zijn nog deze ge-maakt door de vervolging van het patro-naat en zij die om het recht van organisatie te veroveren, jaren gevangenisstraf oplie-pen.Niet genoeg dat het kapitalisme de arbeiders al werkende zoo wreed teisterde, de afschuwelijke ooriog, waarin de bloem der werkende klasse zal sneuvelen, moest er dan nog bijkomen. Millioenen onzer kloeke arbeidsrszonen ïullen den dood vinden op het slagveld of verminkt voor gansch hun leven zich in ar-moede moeten voortslepen. In Normale tijden mag de werkende klas oiet op de minste hervorming hopen van-wege de bourgeoisie : er is geen geld. Maar nu zijn er mîilioenen om te moorden, haat en tweedracht te zaadea onder de vol-keren, waar vrede zou moeten heerschen en wels'tand zou moeten bloeien. Hoe dikwijls niet heeft men gespot met de leerstelsels der sociaal-demokraten, die voorspelden dat de tegenwoordige anarchie m voortbrengst en verbruik eens zou uit-loopen op een bloeiigen krijg ! ? Elk land op zich zelf zocht naar een groo-ter afzetgebied, het veroveren of aanhech-ten van koloniën en het bemachtigen van zeeën was een bestendige nachtmerrie van de groot-kapitalisten geworden om hunne voortbrengselen aan den man te brengen. Hadden de arbeiders met hand en geest, op gansch den aardbodem, meer koop-kraeht gehad om zich het noodige te ver-echafîen betreffende voeding en kleeding, men mag zich de vraag stellen of alsdan de overproductie rampen als de ooriog zou hebben na zich gesleept? Hadden de arbeiders meer naar ons ge-luisterd om zich sterk te organiseeren op economisch en politiek gebied. hunne macht 00 de reecerende macht waes arooter jte- weest en dan ook de kans om oorlogen te vermijden. Het doel van ons schrijven is te bewijzen in welken graad de werkende klas was ver-eenigd v66r den ooriog en wat er ons heden en in de toekomst te doen staat. Met laatste verslag van Karl Legien uver de iEternationale vakorganisatie der arbeiders ia 1912 De vooruitziende arbeiders over gansch de wereld streden de laatste 25 jaren met taaiheid voor eene sterke vakorganisatie om hunnen toestand te verbeteren. Opsommen wat zij om hunnen strijd om beter leven te verduren hadden van wege de bezittende klas zou ons te ver leiden. Ten andere de dagelijksche ondervinding is dààr. Over de proportie tusschen de bevolking der verschillende Europeesche staten en den stand der vakorganisatie hosft de be-faamde economist Cinozza filoney de vol-gende statistiek gemaakt : Landen Bevolking in 1913 Duitschland 67.000.000 Engeland 45.600.000 Frankrijk 39.800.000 Rusland 140.000.000 Oostenrijk-Hongarije 50.000.000 Italië 35.200.000 Spanja 19.800.000 België 7.600.000 Holland 6.200.000 Zweden 5.600.000 Denemarken 2.800.000 Zwitserland 3.200.000 Portugal 5.400.000 Balken-Schiereiland 24.000.000 I ! Totaal 456.000.000 De bevolking van Duitschland en Frankrijk waren in 1870 omtrent gelijk. Nu heeft Duitschland bijna 30 millioen inwoners meer in den loop van S3 jaren, Rusland telt ook nog 35 millioen zielen, buiten Europa, die bevolking jaarlijks met 3 1/2 inwoners ziende aangroeien. Ziehier nu het aantal vereenigde werk-lieden in 1912, behoorende tôt de nijver-heid, den handel, het vervoer en den land-bouw. (Verslag van den internationalen se-kretaris van 1914, over het dienstjaar 1912) Over Rusland zijn er geene statistische gegevens over 1912 ; het laatste verschenen verslag van de Vereeniging der syndikaten van St. Petersburg maakt melding van 652 vereenigingen met slechts £46.000 georga-niseerden.Sedert dit jaar zijn er geene verslagen meer versche en. noch van officieele zijde, noch van dez,e der vakvereenigingep^ Ziehier het aantal vereenigde werklieden : Landen Getal leiden Engeland 3.023.173 Frankrijk 1.064.413 Belgie (1) 231.805 In eaeriand 169.144 Denemarken 139.012 Zweden 121.866 JNoorwegen 60.975 Duitschland » 3.317.271 Oostenryk 534.811 Hongarije » 111.966 Zwitserland 86.313 Italië 860.502 Spanje 100.000 Ver. Staten van Amerika (2) 2.496.000 Roememè 9.708 Servie 5.000 Bosme-Herzegowina » 5.522 Oroatie-Siavoniè 6.7od Totaal 12.368.103 (1) Gezel Mertens, sekretaris der Syndi-kale Commissie heett voor 1912 aan do Kri-stene syndikaten van België 82.761 leden toegeschreven. In dit getal zijn 8.394 spoor-v/egarbeiders bevat die slechts eene zieken-beurs hebben en 15.176 zoogezegde Fransch- mans wier organisatie niet het minste betrek heeit met eene vakvereeniging. Ais men de twee getallen van het algemeen cij-fer trekt komt men slechts tôt 59.191 leden waarvan er dan nog duizenden bestaan op papier Onder de 231 duizend vereenigden mag men ook nog 8000 vereenigden rekenen van lokale, onafhankelijke syndikaten, alsook de Nationale Federatie der mijnwerkers die ons genegen is en 40.885 leden telt waarvan er enkel 15.893 zijn aangesloten bij onze Syndikale Kommissie. Te samen bij ons aangesloten 116.000. (2) In de Vereenigde-Staten zijn er nog twee Centrale landbouworganisatiën (Pach-ters) met 3.150.000 leden, maar die men fei-telijk ook niet mag aanzien als werkerssyn-dikaten.Jan Sarnyu. HE EEE liEI im TE AMSTERDAM De federatie Amsterdam van de Socia-al Demokratische Arbeiderspartij en de Am-sterdam&che Bestuurdersbond hebben op diie plaatsea der stad Mei-vergaderingen gehouden. Voor de eerste maal had het gemeente-bestuur de groote koopmansbeurs voor een openbare vergadering afgestaan. De firma-banken in het midden dar zaal waren weg-genomen en vervangen door een 2000-tal stoelen. Op het hek om de «calbplaats v/as een vloer gelogd, ten dienste van de spre-kers, en het ia de zaal vooruitspringende terras op het dak van de schrijikamer, waarop de slanke bronzen Mercurius om-hoog rijst, werd gebruikt als podium voor het koor. Het meerendeel der zitplaatsen was ia-genomen, toen de voorzitter van de Am-sterdamsche Bestuurdersbond, het raadslid De Miranda, orn 8 uur de bijeenkomst opende en zeide, dat het Beursgebouw, anders in dienst van het kapitaal, thans aan de 1-Meivierders ten gebruike is afgestaan. Hij zag hierin een bewijs van den groeienden invlotecl der arbeidersbev/eging. Als sprekers traden daarna op partijge-nooten Wibaut en Henri Polak, de eerste ter vervangipg van Vliegen, die door on-gesteldheid verhinderd was te sprekea. Verder zong het sigarenmakers-mannen-koor «Concordia» eenige liederen en zorg-den gezellin Truus Post, Pisuisse (met Jan Hemsing aan het klavier) en Speenhoff met zijn echtgenoote voor afwisseling van artis-tieken aard. Ook in het Concertgebouw was het stampvol. De bijeenkomst was hier voorge-zeten door partijgenoot Ed. Polak, voorzitter van de federatie Amsterdam der 8. D. A. P. De gemengde zangvereeniging «De Stem des Volks», onder leiding van Frans Rig-ter, bracht eenige nummers ten gehoore. Daarna was de beurt aan Speenhoff on zijn vrouw. Gezel P. J. Troelstra. hield eene red-e, die daverend werd toegejuicht. Na de pauze werden nog eenige nummers ten beste gegeven door de zangvereeniging «De Stem des Volks», mevrouw Truus Post, declamatie, en Jean Louis Pisuisse met zijn partner Jan Hemsing. De bijeenkomst in «Bellevue» werd geleid door S. J. Pothuis. Ook hier was een tal-rijk publiek bijeen. Spreker was daar J. Oudegeest. Op het terrein der Amsterdamsche IJs-club had zich, evenals des middags, slechts een klein aantal getrouwen van het revo-lutionaire Mei-comiteit om het podium ge-schaard. Daar waren de sprekers van den Zelm, Wesselingh en Rijnders. De muziek-vereeniging Forzando gaf eenige nummers van haar repertoire ten beste. TE ROTTERDAM Vanwege de besturen vaa dea Rotter-damschen Bestuurdersbond ea de federatie S. D. A. P. Rotterdam zija vergaderingen gehoudg-n in twee zalen van de societeit Harmonie, ter viering van den 1-Mei-dag onder de leus : «op tegen den ooriog, ten strijde voor den vrede.» In deze avondvergaderingen, die druk bezocht waren, traden H. Spiekman ea J. Brautigam als sprekers op. Zang- en muziekvereenigingen verleen-den haar medewerking. TE DEN SI.VAG De gisteravond door den Haagschea Bestuurdersbond en de federatie vaa de S. D. A. P. gehoudea vergadering was matig bezocht. Partijgenoot Albarda hield eene redevoe-ring en de muziekvereeniging « Kunst ea Strijd» gaf muziek. AIpidbsm Spsar- 00 Lijffsntkss T epsag^et aliragasi Daar de Belgische postkantoren overal gesloten zijn, hebben de ageatiëa der Nationale Bank de toelating gekregea om op de op de spaarboekjes ingeschreveae som-mea terugbetaliagea te doea. De titularissen kunnen eenter maar eene terugbetaling van 50 frank bekomen per halve maand, zij 100 frank per maand. Om deze terugbetaling te bekomen, moeten de titularissen — behalve diegetie welke zich aanbieden ia de agentie der Nationale Bank die het spaarboekje afleverde — een kwijtschrift geven waarop hun hand-teekening echt ver kl aard is door den Bur-gemeester hurmer verblijfplaats. Ziehier een model van kwijtschrift welke in al de ageatiëa der Natioaale Bank te verkrijgen is : KWIJTSCiraiFT VAN TERUGBETALING Boekje n Goed voor fr Naam en voornamen Oatvangen van de Algemeene Spaar- en Lijfrentkas de som vàn op afkorting va<n de som op mijnen naam ingesclireven in bovengemeld boekje, welks beloop ncderkomt op fr X , den 1915 De Titularis, (Handteeken) Gezien voor de echtverklaring van het handteeken van den heer hier- boven. X den 1915. De Burgemeester, Stempel der (Handteeken) Gemeente. In sommige gemeenten geeft de echtverklaring van het handteeken van den titularis aanleiding tôt een erg misbruik. Sommige gemeentesekretarissen, alsook sommige burgemeesters, eischen dat de titularissen hun spaarboekje medebrengen naar het secretariaat, waar dan de som van terugbetaling op het kwijtschrift wordt ingeschreven. Zoo wetea burgemeester ea sekretaris het bezit op de spaarkas vaa al wie verplicht is terugbetaliagea te vragen, en wij ken-nen personen die liever gebrek lijden daa in dergelijke voorwaarden eene terugbetaling te eischen. En wee den werkman die nog eenige do-zijnen franken op de spaarkas heeft, en die zich zou durven aanbieden voor eene be-deeling.Burgemeester en sekretaris begaan alzoo een erg misbruik. Wat zij moeten doen is niet het nummer van het boekje weten, niet he-t bedrag van het boekje of der terugbetaling kennen, maar zich verzekeren of het handteeken echt is. Al het overige wordt ingevuld na de' echtverklaring of door den titularis, of door den agent der Nationale Bank. Dat onze lezers zulks niet uit het oog verliezen. De OfifosteeiÉr der "Oiie Ma,, is eene BilgisûÉe Het geduchte kaaoa van 42 cm. is oy de teatoonstelling van 1893 in de Vereenis :'-e-Staten te ziea geweest. Jiet is het kanon, waarvaa men zooveel in dezen ooriog ge-sproken heeft en dat gewis, wat zijae uit-werking betreft, zonder weerga is. Wat echter zijne afmetingen aangaat, is het niet het grootste. De « Tchnische Welt» te Ber-lijn, geeft ons zeer intéressante bijzonder-heden hierover: « De oergrootmoeder va.a het kaaoa van 42 cm. beviadt zich in België : het is de « Dulle Griete » van Gent. Zij werd hoogst-waarschijnlijk in 1382 vervaardigd en in den loop van hetzelfde jaar onderging zij den vuurdoop tijdens de belegering van Oude-naerde. Daar deze strijd ten nadeele der Gentenaars afliep, ging « Dulle Griet > in de handen der Oudenaerdenaars over. De Gentenaars kregen haar eerst in 1578 terug en men kan haar thans nog in de sehilder-achtige hoofdplaats van Oost-Vlaanderen bewonderen. In kaliber overtreft de « Dulle Griete » bijna tweemaal de « Dikke Bertha», daar zij niet min der dan 79-5 cm. meet en steenen projectielen van 340 kilogr. weg-slingerde.Niettegenstaande de afmetingen van dit befaamde Gentsche kanon reeds zeer eer-biedwaardig zijn, wordt het toch nog over-troffen door het « Kanon van den Keizer » dat in het Kremlin te Moscou bewaard wordt. Misschien heeft dit kanon nooit als zoodanig gediend. Het heeft 114.8 cm. door-snede en werd ia 't jaar 1586 door Aadreas Tsehachoff ia broas gegoten. Europeesche Oorlog li Wisî-Vfianileren oa fe 1 Men rai Fraokrijk Olficlssls teSBgfsmœsR : Uït OuîfscBie bs'on Westelyk OorlogsterreiB i GENT, dea 3 Mei 1915. — Een aaaval tea N.-O. van ieperea bracht oas in ~et bezit der hoevea vaa Forîuin ten Z.-O. \an St-Julien. Tusschen Perthes en Sousain voorspoedige mijnopblazingen. xusschen Maas en Moesel artillerie-gevechten. Onze kruinstelling op den Hartmanns-weilerkopf werd 's nachts vruchteloos aan-gevallen. Duitsche vliegersaanvai op de luchtschiphal en de statie Epinal naar het schijnt fortuinlijk. Oosteîîjk Oorlogsterrcîns Onze troepen in N.-W. Rusland vervolg-dsn den naar Riga viuchtenden vijand. Zij namea nog verder 1700 gevangenen. -on Z.-W. van Kalwarja Russische aanvallen met groote verliezen teruggeslagen. Ook ten N.-O. van Skiernewice leden de Rus-sea eea nederlaag en zware ver lies/en. In het Z.-O. werd het Russische front tusschen Hongaarsche gréas en Dunajec-mond ia tegeawoordigheid vaa dea opper-bevelhebber Aartshertog Friedrich door de verbondene troepen onder leiding van generaal Mackensen na verbitterden strijd op vel© puntea doorbrokea en overal inge- drukt. De ontkomen afdeelingen van don vijand vluchten ijlings naar oosten. Vervol-ging nog gaande. Uit Frafîs©fie Ibtosî PARIJS, 1 Mei. (Havas.) Officieele mede-deeling van heden namidaag, 3 uur : » Een Fransch vliegtuig, dat door eene ontploffing vernield was, is in de Duitsche linies gevallen. » Tien projectielen zijn weer in den avond van den 30 April op Duinkerken gevallen. Er waren verscheidene slachtof" fer3. » WTB. — Parijs, 4-5-15. (Ambtelijk) : Op gansch het front geene verandering. Later : In België en ten N. van leperen poogien de Duitschers een aanval tegen onzen rechtervleugel. De aanval werd door ons machiengewerenvuur tegen gehouden. Aan het Engelsch front niets nieuws. In Maucourt ten Z. van Chaulnes werd een aanvat door 8o JJuitscàers tegen ons onaei-n^men.In 't Priesterwoud kon een Duitsche aanval niet vooruitkomen. t- & # te ds Eussiscb Psoîsciîo-iiiicisolio srsas lllf ®0stenrSik$©lB© fes'on WTB. — Weenen, 4 5-15. (Ambtelijk : Vereenigde Oostenrijksche, Hongaarsche en Duitsche troepen hebben gisteren den vijand in West-Galicie aangevalleu en hebben op gansch het front Malastow-Gorlice-Gromnik «a tau. M. d^arvan aroote verlie» 31" iaaB» — M. 123 Prijs par nemmar : voor België 3 cantiémon, vooi den reemde 5 contiemen Tslsîîoon s Sàsîiacïâe 24T - âdminâstratie 2845 - Wo©i3S5Ïag| 5 SIO 1-J1&

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title Vooruit: socialistisch dagblad belonging to the category Socialistische pers, published in Gent from 1884 to 1978.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Periods