w& z kterdag 31 Januari en Zondag 1 Februari1914 — 5 Gei^Mï 49ste Jaargang. Nr14 '■" '■•#'."il Cf'-" DE HÜïSyïUENb . verschijuf driemaal per week r"ISMaS. DONDERDAGS e* I.^l fTÏJpËRDA.GhS. Inschrijving per Jaap vooraf befaaSbaarw ^T» lü.— » 14.— Voor België. . .. Voor Holland . J— , Voor alle andere landen J Fr. f» » n 0.8) 0.40 1.S9 Aankondiging per re^el • Fi nancieele aankondiging. Reklamen m Stadsnieuws! B»kl. onder Stadsnieuws Rekfamen 1«. bladzijde. o tagrafenIslierIr.ht. .' .- ■ .„] Men schrijft in op alle postbureölen en te Antwerpen-Lijnwaadmarkt, 9* Nieuwsblad vootHgd en Dorp AANKONDIGINGEN: DeAAMKOraOIGBHGEH voor i Brussel en Frankrijk worden aangekomen door de AGENCIE HAVAS • (Publiciteit). Noor BpMMelaMartelarenplftatój Voor Frankrijk i Place de la Bourse, 8, te Parijs. Voor Engeland: Agence Havas y», Cheapslde, Ei C. Londen. De brieven en artikels voor D t « ü I* V RI Efl-B moeten «ïterlife :sMaandags, 's "Woensdags en 's Vrijdags s morgends op ons bnreeel,zönf-.- De aankondigingen worden bij besfetiïing betaaSd. Weerkundige waarnemingen tan M. Frita AGHTE, opticien-specialiste, A-»on T " !v?*'S. kwpoldrtraat, 49, Antwerpen 30 Januari, 14nre: uitsluitend uit socialisten bestaat! {Uil gen, -rechts,) roeper IN. Carton de Wiart. Onder den druk der ^openbare denkwijze zijn de socialisten' het beginsel van meer billijkheid in zake schoolvoeding toegetreden. ffl. C. Quysmans. Wanneer de katholiew2* l?ebbenopgehouden de schoolrefters te bestrijden, hebben zij tot de gemeenten gezegd : « Deelen 1 » M..Carton de Wiart. Onvermijdelijk zuilen de beschouwingen van billijkheid da bovenhand -krijgen. Want een .onderscheid tusschen do arme kleine kinderen is onaanneembaar, tfleckts : Zeer wel \ \ M. Destrée vraagt uitbreiding van de voorstellen der regeering. De achtbare minister zegt ons welke nieuwe lasten reeds op de gemeenten zullen drukken en welke ontzaglijke sommen dé soep, aan al kinderen verstrekt, kosten zoo. Dwaling 1 Niét alle kinderen zullen soep krijgen, maar aHeen zij die het noodig hebben. Daarenboven zou men de bedeeling kunnen beperken hij net gure .jaargetijde. Onder deze omstandigheden zal dé som niet meer vervaarlijk zijn. ffl. Poullet. Minstens 6 miilioen. ffl. Demision. We vinden wel 140 miilioen. voor de-begrootingvanuianog. ■ M.fflassonfterugkomend op de kwestie der erflatmgen, vraagt den minister hem te Helpen om gelijkheid tusschen vrije en gemeenteseholen te verzekerenden hij dient een amendement m, dat de réchten der gemeenteseholen waarborgt. - Hij herinnert er aan, dat St. Vincertius a £auto zijne ondersteuning deed afhangen van t bijwonen oer vrije scholen. ^raPt0" deWiarl * Ea<*aMoo» xfistelimgen zooals de « Marcunvins» oULe JaeiAurne» die geld op den openbaren wegofcnaien, geven die dat geld miei-aan de gemeentescholenalleen ?b wSn1'88 ?"' ?e^Wraeto zult gy nooit willen want zij is In strijd met geheel uwe poHtick. {&nhsenaandeiiitmte linkerzijde: Jee% roei). m,ü?f' *••■*•• Deopenbare weldadigheid :moet aan de aigemeene regelen onderworpen b jven. De private liefdadigheid moet vrij olijven : dat is haar voorrecht! «fin!' ,^as ffiverwiJfe0BSechter aldus een stelsel in te voeren, dat. onderscheid maakt' tusschen vrije en gemeentelijke scholen. Hij ~Sf;»f TVhl?el ,dl;totelliogöo tot stand , gebraent ten voordeele van openbare inrich- I tingen, moeten deze zich natuurlijk onderwerpen aan de wettelijke bepalingen. M M.0rZlJtLS' en' mteS-enstelling van hetgeen M. Masson beweert,staat de wet hoegenaamd met to.eschenkingen te doen ten voordeele v*n de vrije Wtylfytf^i^vtóii&en&i in dife opzicht-de vrije scholen tegen de gemeentelijke scholen te vergelijken. M. Mossnn heeft zich insgelijks vergist, wanneer hij liet hoor en dat sommige, geestelijke genootschappen die rechtspersonen zijn, dus voor de vrije scholen schenkingen kunnen ontvangen. Hij vergeet dat die genootschappon een uitsluitend liefdadig doel hebben,en geen ander mogen hebben. {Rechts zeer weh) ffl. C. Huysmans verdedigt het amendement betreffende de schoolrefters^ütgaande van de politieke wijsheid, dat- menf geen uitgaven moet zien. 'Be wel voor de _sehoolkantienen , . ;■ I ^en izuilenrij niet! de strijd is niet ten einde. l*j de uitvoering uwer wet, zult gij op nog meer mo^fiiijkheden en hindernissen stuiten dan ggu voorstelt. Wij zullen de wapens niet ^eT\eg0^3^eer mlVXoe)ftichingènl^W \S0GwM§U:i],* - £,rOi.r'fabrieken zonder steenkool te laten. Onmogelijke toestand- vooral statie Ans (Oost). ^ erzoek tusschen beide, te komen « (W^^.THlRIARD, mijn Patiënte; BEAÜJ^VC en ABELS, mijnen Esférance en Bonne Fomtfo*. » De spoorweg lijdt aan ontreddering. Het antwoordpan den minister aan M. Dallemagnetk^o verdacht voor, en terecht hééft| le Soir fleren den spot er mee gedreven. ' Arbeidt én nijveraars hebben belang bij de zaak . yt&derbrékinQen, rechts). M. de voorzitter. Er is juist eene vraag om uitlegging bij den minister toegekomen, i **• ©*ajblon. Do zaak eischt spoed. M. de i^roqueville. Eene ondervraging is geen hu/pmiddel, maar enkel parade. g. Flesliot. Datiwoord ig'teirfeetreuren. M. de Sroqueville. Men moet toch op de aanwe^gheid van den bevoegden minister wachten^.-. ffl. VafTde ^yvere (tijdens den twistbinnentredend.) Dat men de ondervraging opDinsdag :-'eJle'.* • BH. de voorxitter. T'aklwiord, als ze op éene zitting afgedaan worQtlri Bijtrêdfap)-, De houding van M. Nobels. Een onreehtvaitüdig oordeel over onze yiaamsche kringen|. De beraadslaging wordt hernomen. SSffl. A. Oelporte en fflechelynck oordeelen dat de wetten, die vrijgevigheid jegens katholieke scholen toelaten, zyn met hgt recht. M.Oaêiis. zich bij de zienswijze van M. Anseele aansluitend, zegt dat, indien de minister den .toestand waarlijk kende, hij geen oogenblikzpu aarzelen om voldoening te schenken. Denkt toch eens aan diefamiliën van vader, moeder, mót3, met 4 en meer kinderen, met een loon van slechts 3rr. daags en nog minder. Nu komen ze met moeite toe, want óie arme kinderen hebben wolvenhonger. Wat zal het zijn, als de kinderkens van 12, 13 en 14 jaar niets meer kurinen inbrengen' en nog meer zuikpnoodigshebbj— voedsel niö¥ vinden tffl. ^astWewe 1 röeT\De minister deed ons eene voldoening te gemoet zien. Hij zegde ons: Hoopt 1 Wacht'de toepassing der wet af! Wij zullen nagaan of de geldelijke toestand toelaten zal in de toekomst meer te doen. Daar wij niet willen dat men onze voorstellen om nnanciele redenen afwijze, geven wij aan ons voorstel een meer nederig karakter; te zamen met mijn vriend Destrée heb ik de eer, het volgend bijkomend amendement in te dienen : « Eon^ krediet van 1 miilioen wordt ter beschikking van de regeering gesteld ten einde de oprichting on do werking der schoolrefters te bevorderen. Do toelagen worden alleen dan door de regeering verleend wanneer al de kinderen, die voldoen aan de vereisehten om toegang te hebben tot de schoolrefters er worden aangenomen zonder onderscheid tusschen do scholen ». ffl. Franck wijst op den toestand te Antwerpen en zegt dat men geen onderscheid tusschen de kindoren mag maken, 't zij deze private of openbare scholen bezoeken. Op onze gemeentebegrooting is een toelage -uitgetrokken voor de schoolkolonies der gemeentescholen, en een ander voor de schoolkolonies der vrije scholen ; wij willen ech ter dat de zelfstandigheid van de gemeenten geëerbiedigd blijve,de gemeenten zijn meester ffl. Woeste. Het springt in 't oog dat de Imkerzij zich hier de schoonste rol wil toeëigenen. M. Destrée. Maar die hebben we: (Zeer wet i bij. de uiterste linkerzij). . ffl. Woeste. Moet ik u herinneren wat al werken de katholieken hebben tot stand gebracht ? Het werk der schoolsoep bestaat te Brussel reeds zeer lang. Het kwam eerst tot stand in eene katholieke school, onder den naam van « CEuvre des petites mamites ». Het bestaat nog, al krijgt het geen onderstand meer van de stad zooals eertijds. Ik wou u dat herinneren; want, terwijl gij veel schoone woorden spreekt, wij hebbeu meer gehandeld, en wij zijn; het dio eerst met al die werken begonnen. (ProlestéUnks), M. de voorzitter. De beraadslagingen over art. 24 is afgeloopen. Wij zullen stemmen bij den aanvang der zitting van morgen. ffl. Fléchet. Onmogelijk. De treinen zijn voortdurend in vertraging^ ffl. de voorzitter. Wë moeten toch vooruitgaan 1 Welnu men wil niet meer stemmen na 5 uur 1 ffl. Fléchet. Goed, maar de treinen moeten dan ook vooruit. (Geloei,)"' M. de voorxittea*. Wij beginnen de beraadslaging over art. 25, waarbij komt het amendement-Va'ndewalle. ft" Ziehier van dit artikel de tekst der regeering : c Art. 25. Lid 2 van artikel 1 der organieke wet wordt als volgt opgesteld : » De 'gemeente kan eene of meer private scholen aapnemen; in zulk geval kan de strijd op minister is faar zijne 18 vyiendên niet De tekst der regeering brengt niets tot stand; hij ontwijkt het vraagstuk, hij beoogt slechts partijbelang. Tot nog toe heeftde regeering. zich gekant' tegen alles.^waf van ons uitgaat, en haar eerste optredenis een val. In dit opzicht zullen do gemeenten voortaan niet meer zelfstandig zijn; de re-geering alléén zal meester zijn. De minister van wetenschappen eu kunsten heeft ons gezegd. «.Ik zou willen.doch bi;i gebrek aan geld, kan ik niet». De heer . tWoeste, hij, zegt ons kortaf. «Gij, gij z^ilt deelen ! doch ik^niet». Da\ noemt hij gelijkheid. :t «Is de huichelarij de-or de .wet bekrachtigd. De wet op de weldadigheidsbureelen is van dezelfde opvatting uit;:gegaan. Men heeft de oHicieele misbruiken ; gjetroffen en zij die zo troffen gaan voort ^met ze halfainbtelïjk te plegen in dVSintVihe-entiusgenootschappen. 'De heer ' Woeste ' kan niet afzien van de oude Evangelische opvatting over de liefdadigheid, steeds, zullen .er armen zijn 'onder ons. De Evangelist bedoelde de armen van geesftr * ^Eindelijk wordt het denkfeeldj aangenomen dat het verstrekken van voeding en kleeding tot de bevoegdheid van de gemeentebesturen moet hooren. Doch dat komt maar: trapsgewijze. Thans neemt men het aan mits eene toelage te krijgen.Ongelukkig hebben de redevoeringen der rechterzij ; een schellen geldklank. • . Dezelfde tegenkanting deed zich voor in den gemeenteraad van Brussel én men heeft moeten eindigen met toe te geven .Het woord <3 toegankelijk voor allen» dat in mijn amendement voorkomt beteekent niet < kosteloos voor allen ». Wij nemen iedereen aan, maar wij doen de kinderen der welhebbende gezinnen betalen. ffl. Mechelyncfe.En zult gij de kinderen, wier ouders de kosten willen -betalen, uitsiuiten i ffl. Antoon Del porto. Te ^Sint-Gilles komen er in de schoolrefters meer betalende \ kinderen dan niet-betaiende. M~_C. Huysmans. Wat noodig is, 'i is dat men de inrichting aanpasse op de economische en plaatselijke toesttan den. ; Ik voeg^rbij dat er gemeenten zullen z§n, Waar de inrichting niet op staanden voet-zal ■dienen ingevoerd. Dat is eena kwestie van feiten.'De noodwendigheid ervan, zal bepaald worden door de gemeente-o verheid of het schooltoezicht:'t is de tekst, vanjm ij n amendement van vandaag. Ik geef toe-dat er aan beide zijden onverdraagzamen .bestaan;en; 't -is er juist om te doen.dien noodlottigen geest ■zooveel mogelijk tegen te werken, door de kinderen van alle burgers samen te brengen. Die verdraagzaamheidisnoodzakelijk, en wat m-ij betreit, ik wil ze ook in praktijk brengen^ want ondanks de vurigheid mijner overtuiging, tel ik vtele vrienden onder dekatholieken. Ik bestrijd hunne leerstelsels, maar ik eerbiedig hun perspon en de vrijheid van iedereen. •' Wat mij betreft ik toonde mij in die vraagstukken altijd zeer gematigd. {O-nderbrehnigen, reckts.) Ik was eender eersten om voor de schoolrefters ,de gel ij k iieid der k inder en voor t£ Stellen. Maar vermits gij ons mishandelt, zullen wij ons verdedigen. Ik zal al mijne vrienden aanraden niet toe te geven, en al moest men ons een bijzonderen commissaris op den hals sturen, den kop bui* ; van het advies der de gemeente ontheffen het handhaven van gemelde ontheffing kan zoo een getal gezinshoofden . met te samen ten minste twintig kinderen in de schooljaren, de inrichting of de handhaving van de school voor het on.dewicht. lmnner kinderen aanvragen, en zoo de bestendige deputatie -eensluidend uitspraak doet over' nurrhe aanvraag *»„ Ziehier anderzijds het nmend&mcnt , varj den heeÖ!Sn? m Walle 4 IK koning, na inwinninj bestendige deputatie, van het inrichten- of eene gemeenteschool; niet worden verleend Uptjang der zon . . 7a23 Ondergang der zon, 16nS9 Opgang der maan . 8u56 Ondergang » 21ul7 Eerstekwart* 4 Feb.,10u33 Vollo maamlO Feb., 17u35 Laatste kwt. 17 Feb., 9ci23 Nieuw maan 25 Feb., 0u02 Barometer . 767 0.10 gisteren nam. 7870/10. Thermomet' een tier.: maximum -f 70/10 minimum 4- 40/10 fiegenmeter --61616---* Wind: Zuid-West regen. Waarschijnlijk te verwachten Minimum 772 Oostenrijk,— Minimum 735 noordelijk oweden. — Tamelijk sterke Znld-Westenwind over deNoordzee en het Kanaal.Ru 'W* Telegrafische Berichten. -(Bijzondere dienst van Het Handelsblad.) Dé crisis in EIzas-Lotharingen. Straatsburg, 30 Jan. Staatssecretaris Zorn von Bulach heeft ■gisteren in de begrotingscommissie het aftreden der Elzas Lotharingsche regeerin& bevestigd. De regeering zal de looiende zaken tot na goedkeuring dor begrooting afdoen» * * De landsverdediging. —3^St-PetersburgT.29 Jan. M. Kokovtsoff, hoofdminister, heeft in] de t commissie der Doema verklaard dat deze ^vergadering binnen kort een wets- ontwerp slaat te cischen. zal moeten verdedigen, mn geld den zal! onderzoeken en dat veel e. ?an j*vParijs, 30 Jan. te M. Paul Oèroulède is dezen morgen J-.-ure.o v er i e den * ;• -anno*»*,. . , t'J&i^ -——': -— i De Zusters in de gasthuizen, Parijs, 30 Jan. Ingevolge een krachtigen veldtocnt,begoiinen door de Républiquede l'Isère,en gesteund door aide onafhankelijke mannen en bladen, voor de terugroeping der zusters in de gasthuizen van Grenoble, was er een comiteit gevormd, dat in weinig tijd 27,000 handteekens van inwoners van Grenoble verzamelde, den terugkeer vragend van de zustersziekenver-zorgsters. Twee opvolgenlijke stemmingen van den gemeenteraad bevestigden deze* petitie. Na eene eerste verdaging heeft de besturende commissie der gasthuizeu gedeeltelijke voldoening gegeven aan de petitionarissen en besloten de zusters te laten terugkeeren in het paviljoen Bercy, overeenkomstig den wil, uitgedrukt in het testament van den schenker van dit paviljoeu. 't Is eene eerste zegepraal, die te Grenoble met veel voldoening is begroet. * * Verdrag tusschen Bulgarië en Turkije Keulen, 30 Jan. Man seint uit Athene aan de K ö 1 n . Z t g : „Uit goede bron verluidt dat op 25 Januari een ofen defensief verbond gesloten is, dat de bepaling omvat, dat Bulgarië gansch Thracië afstaat aan Turkije, terwijl Bulgarië heel het gebied krijgt dat nu aan Servië en Griekenland is afgestaan, lütgenomen Ochrida, Dibra,Priz« renen Prisjtina, alsmede de door Albaniërs bewoonde landstreek.*' De K ö 1 n. Z t g voegt er aan toe : Wij hebben bij het eerste opduiken van deze tijdingen er het voor en tegen van gewikt. Ondanks de vermelding „uit goede bron'* zal men toch goed doen eerst de bevestiging van het nieuws af te wachten.' s Da spanning met Turkije heeftin Griekenland veel spookhistories doen ontstaan en men moet dus voorzichtig zijn alvorens'er geloof aan te hechten, vooral in dees geval, waarbij Turkije het vel van den beer verkoopt,alvorens hij geschoten zij, i^iJ , |J-> Kamer* : Voorzitterschap van M. SCHOLLAERT. 'X'usschiengfeval-GrieleH. M. de Voorzitter meldt dat er een vraag om uitlegging is ingekomen van M. Gielen over het recht dat politieke vereenigingen zich toeschrijven, openlijk de trapsgewijzei_ stemming in te richten, waardoor aan het Kiezerskorps zijn macht en zijn sterareent wordt ontnomen. M. Trcclot. liet hoofd vak moet afgeschaft! N|. C Huysmans. M. Gielen heeft groot gelijk. Men beeft hem achteruit gezet op nummer 4 dec lyst i M. Gielen vraagt namens het land de onmiddel ijke bespreking zijner interpellatie. M. de voorzitter meent dat zulks onmogelijk is, daar de stellers van andere interpeïlatiën zich er tegen verzetten. M. Gielen. Feitelijk wilt gij, mijnheer de voorzitter, dat men niet rake aan het hoofd van de lyst in mijn arrondissement. Aldus wil ik mij niet laten om den tuin leiden, want het is hier te doen om de kieswet die als grondwet geldt voor 's volks oppergezag. (Onderbrekingen en zeer wel, links). ffl. Deens weigert zijne beurt af te staan aan M. Gielen. M. Gielen. Ik vraag de dadelijke behandeling. Wl. de voorzitter. Gelief te zwijgen. Gij hebt het woord jfteU (Aanhoudend gem ckt}* ■». Gielen. Ik ga niet zitten. Ik heb het woord. M. do voorzitten. Luiden* het reglegment, wordt het vijfde van de leden vereischt voor de dadelijke behandeling. Zij die de dadelijke behandeling wenschen feelieven op testaan . {Niemand staat op. Gelach), De dadelijke behandeling is dus verworpen. I M. GieScn. Ik neem er akte van. iffer■fkuM■ gelach). ijs tf »i:?i -Schoof wei. De Kamer gaat over tot do stemmingen* 'over artikel 23. rHefc amendement van M. Poneelet, door'de •regeering aannemelijk verklaard, wordt [goedgekeurd. Het amendement van MM. Royer en Vander velde, luidende als volgt: « Deze staten gev en,nauwkeurig op, de handboeken, die in de school behoeften begrepen zijn, » en waarover de uiterste linkerzijde de na'amafroeping vraagt, wordt verworpen met 84 stemmen tegen 52 en 2 onthoudingen. Art. 23 in zijn geheel wordt aangenomen. Schoolrefters, schoolkoloniën en kleedingswerk. De Kamer bespreekt artikel 24, luidend als volgt : « Artikel 76 van de gemeentewet en artikel]©o]© van de provinciewet worden aangevuld aföVOlgt;T »De beraadslagingen der provincie-' eir gemeenteraden rakende het inrichten van schoolrefters, schoolkoloniën, uitdeeiing van voedsel of kieedingstukken aan de schoolkinderen, van toelagen voor die werken, worden aan' s"Kpmngs goedkeuring onderworpen. »De Koning zorgt er voor. dat tussèheh de kinderen, die het voordeel dier beraadslaging moeten genieten, geen onderscheid gemaakt [Wopijü volgens het soort school dat ze bezoeken ». m.Fonteyne (Vlaamsen) verdedigt het ïvolgend amendement dat by met M.Daens heeft neergelegd f « De gemeentebesturen en de besturen der •vrije, aangenomen en aaneembarescholen zijn lom de toelagen der openbare besturen te kunnen genieten, verplicht de voorzorgen te Jnemen opdat, ten minste in de wintermaanden en voor de arme schoolkinderen, het werk der schoolrefters zou ingericht worden ». M. de voorzitten meldt dat hij nog heeft ontvangen: leEen amendement Huysmans en consoordat een schoofdienst voor voeding en kleeding in al de gemeenten inricht, onder beheer der gemeente, en toegankelijk voor al de kinderen; 2° Een sub-amendement van M.M. Troclet en consoorten, in geval het amendement-C. imgsroelagen verleent aan de gemeenten die reeds schoolrefters, schoolkoloniën, enz. heb-| ben ingericht. M. Dauvister verdedigt het stfbaraende-ment en ffl. Troclet bepleit de aigemeene inrichting oer schoolvoedtng en kleed ing in heel het land. 8fl. Woeste. Ik hoop dat de Kamer eerlang mijn wetsvoorstel zal bespreken betref-. fende'de uitdeeling van kleederen en voedsel in de scholen,en ik voeg er bij dat dit voorstel hoegenaamd niet onvereenigbaar is met onderhavige bepaling. Een hoofdamenderaent gaat uit van M. Huysmans. De Kamer kan het niet aannemen. Al de gemeenten tot de kleinste toe, verplichten een dienst van schoolvoeding en kleed mg in te richten, is iets overdreven. Spreker verwerpt ook het bijkomend amendement. Deze laatste tijden, hebben sommige gemeenten beraadslagingen uitgevaardigd die niet alle schoolkinderen op gelijken voet stellen. Derhalve vraag ik mij af of het niet goed ware den tekst der regeering door volgende schikking aan te vullen : « De reeds genomen beslissing omtrent bovengemelde ontwerpen moeten herzien worden binnen het verloop van eenjaar na de afkondiging van deze wet. » ffl. Oejardin komt- hevig op tegen die bepaling, want zij brengt volgens hem de vernietiging mee van de werken door de gemeenten met « democratische » meerderheid, en inzonderheid door de nijverheidsgemeenten tot stancLgebracht. M. Poullet kan het voorstel der uiterste linkerzij niet aannemen dat een verplichten schooldienst voor voeding en kleeding in al de gemeenten inricht. De toestand van den minister is soms lastig. M. Troclet. Doe eene kleine poging! ffl. Poullet. Te Leuven weigerde men eertijds 5000 fr. voor de schoolsoep der vrije scholen. Thans moet ik mij tegen eene soortgelijke uitgave verzetten die echter veel meer bedraagt. Aan al de kinderen voeding verstrekken dat zou 28 miilioen kosten. {Uitroepingen). M. Anseele. Daar bestaat geen reden om voor de uitgave terug te schrikken. KA. Poullet. Moester, de maaltijden beperkt worden bij het wintersezoen, dan zouden de uitgaven niettemin aanzienlijk zijn. iD^nkter wel aan dat. de wet aan de gemeenten reeds oplegt de instelling van den 4f graad, verhooging der onderwjjzerwedden, enz, lift*. Pepin. De voeding der kinderen is hoofdzaak. fiS. Poullet. Men moet binnen zekere perken kunnen blijven. De gemeentelijke zelfstandigheid verzet zich overigens tegen dit amendement. ffl. Masson. Zal het gouvernement de schikkingen der erflaters, ten voordeele van de .leerlingen der gemeentescholen alleen, eerbiedigen ? ': M. Carton de Wiart doet aan M. Masson opmerken, dat persoonlijke vrijgevigheid njet met openbare weldadigheid mag verward worden. De openbare instellingen moeten alleman dienen. Schenkingen aan gemeenten en provinciën zulten flus niet in strfid mogen zijn met de wet. ffl. MecheBynck. Aan de private scholen zal. alles toegelaten zijn; aan de openbare sèhólen niets. ffl. Carton de Wiart. Niets is onjuister dan die bewering. Het is onduldbaar dat de openbare besturen de opbrengst der schenkingen op partijdige wijze besteden en ik -meen wel dat deze zienswijze door iedereen hier wordt gedeeld. Is het niet M. Destrée die do gelijkstelling van de.schoolrefters voorstelde ? ffl. Destrée. En mijne partij is het met mij daarover eens. ffl. Gendefoien. Waarom past dan de bestendige deputatie van Henege-uw deze leer piet (óeïiQtiiilerhrciiw&ty'fójMlp^ M. Destrée, Gif weet wil dat zij niet ï ftP^ navolgend op te . » Art. 4 tier organieke 'wet 'wordt aangej vtild door de volgende - bepaling, zullende daarvan lid 5 en 6 uitmaken : ; « Wanneer familiehoofden," hebbende - te samen ten minste 20 kinderen die eene door rde gemeente beheerde school volgen, verklaren dat zij hunne kinderen willen ontsjaan van de verplichting om den godsdienstleergang bij te wonen, kan de gemeenteraad, op hun verzoek, tot benutttgingl ïf"L^* ïlil0Yh°ven*oorzjèfcij; halfuur ctarü WenW'vWTOe^lSnKr^^ carsus voor opvoedjng en moreele voorlezing inrichten. > Bij Voorkomend geval, kan-de koning, °P verzoek van die familiehoofden, de genfsente verplichten den aangevraagden "cursus m te richten xr« #ffl. Van da Watfe verdedigt breeuVöerig zijn amendement, waarin- de oude historie van ket« godsdienstonderwijs^.te vervangen door zedeleer, de hoofdschotel uitmaakjQ, De beraadslaging wordt heden voortgezet. kamerzittifïjj * van heden. Opening 2 ur& ffl.Poullet bestrüdt liet amendement Van dj Wane. Ofwel 111 nutteloos dat allen de lefergang van zedeleer- beoogd worde, ofwel . Men meldt ons dat er in de Vlaarasche kringen in het Waesknd Mere gisting is ontstaan ten gevolgenvan de stemming over de Vlaamsche amendementen en inzonderheid wegens de houding van M. Nobelsjtijdens de be'rkadslagiBgw'^^JÉ Wij houden er niet-aan, olie opvjtojfc vuur te storten, maar de waarheid moet toch gezegd worden. M. Nobels had een misslag van vroeger te doen vergeven en te doen vergeten, namelijk zijne houding tijdens A bespre|a^;,^0i^- Jt ATOgTTO t ^Mftm en op'yic^wip^x cro^e^iiigö-trpttfesTïig'itiitr de Vlaamsche soldaten op gelijken voet zou stellen met de Waalsche, hielp schipbreuk lijden. Voor alle dwaling hebben ook de Vlamingen vergiffenis en men hoopte hem die nu te kunnen schenken, naar aanleiding van de Vlaamsche amendementen bij de Schoolwet, voor dewelke de verlangens zijner kiezers hem zoo duidelijk waren voorgelegd in tal van verzoekschriften, waarin het uitdrukkelijk verlangen van ai de vlaamschgezinde.vereenigingen van zijn arrondissement was te kennen gegeven In de vergadering der afgevaardigden van hetKiescomiteit teSt-Nikolaas was hem dit alles nogmaals voor oogen gelegd en daar had M. N°De]s verklaringen gedaan, die niet alleen ÉüiHanddshtad in den waan brachten, daji M. Nobels dé Vlaamsche amendementen zou stemmen, maar die op alle aanwezigen den zelfden in druk maak ten. € Ik beweer, zoo sprak hij, dat de grondfcaal van een kind, uit Vlaamsche ouders in 't Vlaamsche land geboren, Vlaamsen moet zijn.*~#k heb dat-willen beproeven voor nafijae ktaderen in StNikolaafc, en in heel de stad heb ik geen pensjonaat gevonden of ik^ernam, dat er Vlaamsen en Fransch te gelijk werd aangeleerd. Ik heb dan eene onderwijzeres in huis genomen, die mijne kinderen tot huime 12 jaar onderwees, met het Vlaamsen ais voertaal ; ik heb ze dan naar d© penslbiiaten gestuurd en op drie maanden spraken ze Fransch >. Na die verklaring kon"trttemand vermoeden dat drie dagen later M. Nobels dbór zijn amendement, dat de tweetaligheid toelaat van in de laagste klas der lagere school, het volkskind zou berooven van de voordeélen, die hg aan zijne eigen' kinderen verschaft heeft. ■ En dan komt er nogiets mjitdatnog minder in den haak zif^ want M.Nobels heeft zich over onze 'S?laam8èfee voormannen woorden laten ontvallen, ëta heel slecht klinken ïn''. den mond van Eene stem uit de Kempen. '^Geachte Heer Eoó/dopstëllêr Van' • « Het Handelsblad. » De laatste Kaïnergebeurtenissen in zake het Nederlandsen als voer- en hoofdtaai van't lager onderwijs in Vlaamsen België, hebben,ook in de Antwerpsche Kempen,, een ware verslagenheid verwekt en werden en worden nog druk besproken. Voorzeker er is, zoomin hier als bij u, daartegen een protesteerende beweging onder het volk gekomen. Ons volk helaas ! — de nieuwe wet op het lager onderwijs moge het (?j^ en zou het in ieder geval moetenverbeteren — ons volk is immers onbewust over zijn eigen lotsbestemmingen, en laat zich, gedwee, het juk van allerlei imnier meer eischende wetsbe$afihgen$ op den hals leggen. Er is misScfifóh" zelfs geene protestgedachte opgekomen bij die zoo goedzakkige burgcrlui, die van tijd tot tijd hun kanton, hun winkel, lu^ 'werkhuis verla- zou het een aanslag zija op de vrijheid van geweten, indien het eene--moraal beoogt, die bulten eiken "godsdiecstigen grondslag zou J liggen,, ffliFeron rs -verwonderd over het verzet der regeering. Het* amendement heeft voordoel lessen van opvoeding te doen geven in 't half uur dat overschiet voor de kinderen, die den leergang van godsdienst nie£ moeten [volgen. ffl. Woeste is van oordeel dat het amendement in den grond tegen de wet is. Er is eene op'werping van organisatie tegen en eene op werping'Tan grondbegin. De wet neemt geen onderwijs van moraal aan zonder godsdienstigen grondslag. M.Oemblon steunt'het amendement. * * Het bureel der Kamer kwam heden bijeen voor de laatste benoeming in den dienst van het Fransch Beknopt Verslag. De-plaats, aan een socialist toekomende; is aan M.:Louis Pierard gegeven. Het bureel hield zich ook bezig met het geschil met dé perstribuun. * * De bijzondere commissie, gelast met het .onderzoek der kwestie van de landelijke polieie, heeft M. Hoyois aangeduid ais verslaggever en de studie besloten van de internationale wetgeving'. ~ den vertegenwoordiger van 5 t Vlaamseht gezind arrondissement St-Nikolaas. Inderdaad, in zitting van Zaterdag 22 Januari heeft M.Nobels in de Kamer gezegd: t Het is mogelijkdat in theoretisch opzicht, het amendement Van Cauwelaert-Franck juister' beantwoordt aan de mvzucMmgen der nng van hun volk en wier «uersfre-ven hier doodeenvoudig wordt bestempeld als «verzuchtingen van kringen, opgericht tot verscherping van den taalstrijd. » Maar, lieve Hemel, Vilain XIIH had veel minder gezegd en gedaan en ofschoon hij bij tweede stemming zijnen flater herstelde en voor de gelijkheids-wet Goremans-De Vriendt stemde, is hij nog met klikken en klakken in het arrondissoment St-Niklaas buiten gevlogen. In alle geval, dié ongunstige beoordeeling van de werking onzer talrijke vereenigingen van allen aard, die voor de Vlaamsche beweging ie veren, heeft alle katholieke Vlamingen gegriefd en er is maar één middel voor M. Nobels : om den vrede te bewaren, namelijk : bij de tweede lezing der wet de amendementenlaan te nemen,die zijn onge* lukkig voorstel in gunsügen zin zullen wijzigen. 1 Wij verwachten niet minder van \MM. Raemdonck en Van Brussel, diaj ons naar zijn-vooübeeld in deze zaak in den steek lieten on die nochtans in het verleden zoo menigvuldige be^ Rijzen van gehechtheid aan de Viaam* sche zaak hebben gegeven. Tijdens de stemming van het wets« voorstel-Corehians, wees heel het Vlaamsche land met fierheid naar de katholieke gekozenen van het Land van Waes die, tegen hunne geest-r verwanten in, het goed recht der Vlamingen verdedigden. Het voor beeld dat zij verleden week gegeven hebben,geeft mïMder reden tot trots en blijheid en daarom, in het belang der katholieke partij in Waes-land, hopen wij hen gehoor te zien veileenen a*an de wenschen van het Vlaamsche volk en aan de verzuchtingen van de Vlaamsche vereenigingen, die niets anders beoogen, dan de zedelijke verheffing en de stoffelijke welvaart van den Vlaamsclien stam,zooal$ Dr Van Cauwelaert het getuigde < hel; hart der katholieke partij in Belgt&o*; ten om in de hoofdplaats van hun kanton of te Turnhout, aaneen verkiezingspol deel te ne« 4ijen l Doch, bij allen die denken, bij priesters, bij geneesheeren, bij advokaten, bij onderwijzers en hoogerontwikkelden op allerlei gebied, bij allen die door ondervinding, door vergelijk ntef andere volkeren, weten hoe grievend't gebrekaan verstandelijke ontvoogding op ons arm Vlaamsen volk weegt, bij die allen klonken de laatste Kamergebeurtenissen als een bittere spotternij, als een ongehoorde miskenning van de allereerste rechten eener vrije natie. . De Vlamingen weten nu bepaald "hoeverre zij staan en in hoeverre zij van de huidige politiek verbetering mogen verwachten. Indien men het Nederlandseh iht;het lager onderwijs zóó behtuidelt, wat moeten wij dan vangnet Neder* !If ndsch in 't hooger onderwijs verwachten ? :Wat in 't bijzonder pijnlijk aandeed, was de wijze waarop de amendementen onzer Vlaamsche katholieke volksvertegenwoordigers door de Regeering onthaald en behandeld .werden.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.