3de jaargang, Nummer 8. Priis : 5 Centiemen. Oogst-nummer igi5. Men zegt dat 't Vlaamsch te niet zal gsan.... t En zal ! Geen rijker kroon Dan eigen schoon. ANTWERPEN BOVEN Ailes voc Vlaanderen VERSCHIJNT OM DE VEERTIEN DAGEN Orffaan der GROENINGERWAGHTEN van Antwerpen en Omstreken. ABONNEMENTSPRIJS . Voor Antwerpen en onmiddellijke omgeving fr. 1,25 per jaar Voor 't binnenland (uitgenomen Oost- en West-Vlaanderen) •> 2,50 » Voor Oost- en West-Vlaanderen bijzondere yoorwaarden. Men schrijft in op het Bureei van 't Blad, alsook bij de Leden der Groeningerwacht, o. a.: Belegstraat, 48, Antwerpen (Zuid); Reuzenstraat, 28, Borgerhout, en Bredabaan, 207, Merxem. Elke inzender is verantwoordelijk voor hetgeen hij schrijft. Bureel en Opstelraad : 't Hoj van Keunen, Carnotplaats, 3g, Borgerhout. Aankondigirgen volgens overeenkomst Ongeteekende stukken worden niet opgenomen Al wat dit blad betreft moet op ons bureel hestelrl worden. BRIEVEN VAN ONZE VLAAMSCHE SOLDATEN Gedurende het verlof(Oogst en September) zal ANTWERPEN BOVEN slechts ÉÉNMAAL per maand verschiinen. Frans De Gort. Frans De Cort is een geboren Antwerpenaar. Den 2711 Juni van het jaar 1834 zag hij voor de eerste maal de Vlaamsche zonne schijnen op den geliefden bodem dien liij als jonge man zou be-zingen en verheerlijken. De Cort had een groot hart waarin plaats huis-de voor velerlei edele gevoelens en de geest die hem in zijn werk bezielde was zoo veelomvattend, zoo umverseel, dat men met lecht verklaren kan, dat hij zijne krachten met schitterend gevolg aan allerlei genres van poëzij getoetst heeft. Daar waar hij zich ontboezemt in tooneelen van huise-lijk leven of liever nog van huiselijk geluk is zijn harpeklank betooverend lief ; forsch en klankrijk in de uitingen van warme vaderlandsche gevoelens ; scherp en luimig waar hij zich over toe-standen of karakters in trippelende maten uit-stort.Het bloed tiekt bij de dichters; 00k zien we De Cort in 't huwelijk treden met de dochter van den vermaarden kinderzanger Dautzenberg. Zeker is het dat de intrede in de familie Dautzenberg den dichtergloed die Frans bezielde niet verzwakken deed, want korts daarna verschenen van hem verscheidene bundels liederen die zich aanpasten bij een vroeger uitgegeven liederen-reeks en reeds na enkele maanden voor de tweede maal moesten gedrukt worden. (') Frans De Cort pende gedurende ettelijke jaren heerlijke verzen in het pedagogisch tijdschrift : De Toekomst, waarvan hij in 1861 als hoofd-redacteur werd aangesteld. Menige bloem werd in den gaard van Vlaande-op haren stengel geknakt, eer nog de vrucht de kroon had kunnen spannen boven eenen weelde-rigen lentebloei. Zoo werd ons 00k Frans De Cort als een te vroeg weggemaaide scheut reeds den i8n Januari van het jaaar 1878 onttrokken. Niet meer dan 44 lenten hadden den dichterboezem van den Antwerpschen harpenaar mogen koes-teren ! * Prof. Dr Lamprecht over België. Er wordt ons gevraagd onze meening te zeg-gen aangaande twee artikelen over België in Die Woche, een van wijlen Prof. Dr Lamprecht en een van Walter Bloem. Wat het laatste betreft dit is hoofdzakelijk van administratieven aard. Wij hebben dus ons hier-mede niet in te laten. 1}) De werken van Frans De Cort zijn te verkrijgen in den Nederlaudschen Boekhandel St.Jacobsmarkt, 5o, te Antwerpen. De thesis aangaande de Vlaamsche midde-leeuwsche beschaving van Prof. D1' Lamprecht kunnen wij niet beamen. Zijn overzicht over onze eerste schilder- en bouwkunst, besluit de geleerde geschiedschrijver aldus : « het is niet nauwkeurig hier reeds van een afzonderlijke Vlaamsch-nationale ontwikke-ling te spreken. Duitsch is wat hier gebeurde. De voortzetting van aile deze dingen in de muziek zoowel als in de letterkunst, deels 00k in de bouwkunde is in Duitschland gebeurd. » Een algemeen Vlaamsche ontwikkeling bestond er niet ; wel een Brabantsch-Vlaamsche. Deze beide hadden echter voor den vorm en den in-houd nos zooveel overeenkomst, dat men ze on-mogelijk scheiden kan. Vlaanderen en Brabant waren een graafschap en een hertogdom, maar in den bloeitijd stond elk van hen op gelijken voet met de groote rijken rondom. I11 degedachte met alleen, maar 00k op het slagveld. Getuigen Groeninge, waar Vlaanderen zijn zelfstandigheid bevocht, en Woeringen, waar Brabant zijn rang hoog hield boven de andere vorsten van België en die van den Rijn. Onze letterkunde, met dat wereldwerk de Rei-naert is specitiek Vlaamsch, zoowel als ons too-neel. Geen volk heeft ons beïnvloed in onze vroege schilderkunst, 00k niet m 't idee ; onze techniek hebben wij zelf geschapen. Dat Duitschland van af de XIIIeen XIVeeeuw sterk beïnvloed werd door onze gedachtenwereld, bewijst niet dat onze middeleeuwsohe beschaving niet zelfstandig-Vlaamsch was. Zoowel in Flo-rencië als te Madrid, te Londen als te Berlijn, spreekt men van onze Vlaamsche school. Waar Prof. Dr Lamprecht « Dietsch » vertaald door «Duitschd heeft hij het mis voor. «Dietsch» was voor E. Hiel « Nederlandsch », in den mo-dernen zin. Zoo deden de inrichters van de tentoonstelling te Brussel in 1910 de geschiedenis onrecht aan ' met « ait Belge » te noemen wat « Vlaamsche kunst » was ; evenzoo slaat Prof. Dr Lamprecht den bal mis, waar hij « Duitsch » leest voor <; Dietsch. » Flander. Geeraert Mercator (Cremer). Geeraert Mercator is een kind van Rupelmonde. Hij werd in dat Vlaamsche stadje den 5 Maart i5i2 geboren. Er mag met recht verklaard worden dat de geleerde wereld tôt dan toe nog zoo geene heldere sterre aan den hemel der geogra-phische wetenschap had zien verschijnen. Mercator, leerling der Universiteit van Leuven, was geograaf en hield zich 00k wel onledig met de studie der hemellichamen, zooals blijkt uit een grooten metalen bol, waarop hij een schets van het planetenstelsel met handige graveering had weêrgegeven, volgens de stelsels die betrekkelijk gezegde wetenschap te dien tijde in zwang waren. Deze bol werd ettelijke jaren in het paleis van Keizer Karel bewaard, doch na 1600 werd hij nooit meer terug gezien. Denkelijk is het dat dit merkwaardig stuk, tijdens de oorlogen die rond dat tijdstip in heel Westelijk Europa woed-den, verloren is gegaan. Wat echter onzen Mercator zijne voile beroemdheid geschonken heeft, is zijn geographisch gewrocht : « de vlakteeke-ning der wereldkaart », die hij voor de eerste maal in iSQg publiceerde. In dit kunstige werk had namelijk de Vlaamsche geleerde de toen be-kende aardstreken, die steeds op den klassieken aardbol afgeteekend werden, derwijze op een vlak overgebracht, dat ze aldaar met hunne ge-trouwe afmetingen naast elkander liggend, te zien waren. Deze merkwaardige ontvouwings-kunst is zoo gemakkelijk niet als men het zich wellicht mocht voorstellen, want, eerst 3o jaren later, gelukte het den Engelschen geograaf Wright eene dergelijke vlakteekeiiing Voorhan-den te brengen, nadat hij jaren lang gezocht had naar de princiepen die Mercator in het voltrek-ken van zijn werk geïnspireerd hadden. Op lateren leeftijd vertrok Geeraert naar Duitschland en werd als geograaf gehecht aan het hof van den hertog van Gulik. Hij schreef aldaar nog een aantal werken, aile in de latijnsche taal, waartusschén als de mel-denswaardigste gelden: «Geschiedenis der Wereld van het begin af tôt i5oo », — « Degeographische tafels naar de opvatting van Ptolemaeus », — « Beschouwingen over het ontstaan der aarde ». Geeraert Mercator ontsliep te Duisburg, in 1594. De stad Rupelmonde heeft zijnen naam in het brons vereeuwigd. * Van een Vlaamsch Soldaat. De felle winden schud'den met geweld zoovele vlaggen boven 't Vlaamsche veld, waar half Europa streed en half Europa leed.... Oh ! schoone kleuren in de luchten ! Oh ! vlaggen, die niet wildet vluchten wèg van 't bloedig oord, wèg van d'Yzer-boord !.... Oh ! zWarte bloem op gouden veld, Oh I Lee ;w, gij, zinnebeeld van vroom ge-wij zagen en wij zochten, [weld, wij streden en wij vochten.... In de luchten vonden wij u niet.... En wij stierven,... en ge waart er niet.... En toch voor ons en was 't geen smart : Oh! Leeuw,... ge leefdet in ons hart 1 Voor ijzig doodsgevaar recht onbeducht zoo vele stemmen klonken in 't gelucht, waar half Europa streed en half Europa leed.... Oh ! schoone klanken in de luchten ! Oh! klanken, die niet wilden vluchten wèg van 't bloedig oord, wèg van d'Yzer-boord!... Oh ! stoere taal als vader sprak, mijn Vlaamsch, zoo zoet als moeder sprak, hoe kondet ge ons bezielen, die streden en die vielen Taal! zoo diep gehoond,....vergeten niet, want die stierven,.. stierven met een lied !... Het Leeuwe-lied, dat klonk geducht als vrijheidskreet in bange lucht!.'.. De volk'ren stonden, 't wapen in de hand, tôt strijdendoodgereed in 't Vlaamsche land, waar half Europa streed en half Europa leed....

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.