Het Vlaamsche Nieuws Hot tngeUcht ®n môëst verspreid Nieuwsblad ?an Belsflë. • V«ichi|nt 7 maal per weeftt ABONNEMENTSPRIJZBN | AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAÎ) : f ÀAM&ONBIGINGEH i -si i ] Fer 3 maaiiden 4.~— ï rir js j-\ 5> çz a \t a iw t^tcîvt lïTfc a ^ [Tweed® bl&datj regel S.ëQ i Vierde bl&ciz., gtr re^cit.. % $1» H*- m-aiid 1.50 Per « maanden -.7 11 Dr Aug. BORMS — Albert VAN DEN BRANDE « D«de bUd.. M. 1.- Doodsbericht * Per jaar ................ 14.— | BU RE EL EN : R O OB EST R A A T. 44, ANTWEHPEN. Tel, lf$» g Voor aile umoncen, wcnde mes gîch : ROODH8TB AAT , 44. 1" Beschermt onze teigische Werklieden „ c«/Wf j*fMiiori*n Hirl Wf» iti snm- TTipv rm<; wvllr hiînn alcr^mpipn ' © veiBjedert cenigen tijd lez en we in som-^■Bjoe winkels en op sommige koopwa-bovenstaanden oproep, die bewijst SE^Be'men eindelijk is gaan inzien, op wel-'F pB verkeer de weSen ons vo^ tot h1'ertoe .tt»even werc*- , Bpe oorlog is er dus noodig geweest e' Mvonze menschen genoopt zijn gewor-in "'B' te erkennen. dat het eigen werk van ien pB eigen volk bescherming verdient, en instéMehet noodig blijkt dat daaraan eerst ir bilBacllt wordt- moogenblikken zooals wij nu beleven H men niet genoeg doen ûitschijnen, ' ^Br de verwaarloozing in dezen, van on-KsBnationale belangen,een rechtstreekscb : E°lg is van verbastering en ontaar- 'î fjïnier bij ons scheen ailes enkel goed, r^Buneer het vreemd was, een « article Paris », « made in Gerraany », enz., ruHren steeds aaxibevelingen voor den «oper. En dat kwam voort uit hetzelf-' :v'® gevoel dat eigen taal, eigen kunst, V®J verachten en verschoppen, om hA«iden na te zingen! Welnu dien zoo Heeselijken en vernederenden kanker |J|sB;men enkel uitroeien door een diep Mcrtuigd, innig bewust vaderlandsch ne M.l ; niet door een oppervlakkig ver-ecnH;e van voorbijgaand patriotism ! aat (Hm rijker kroon dan eigen schoon! iswuH^ (]e dichter, en wanneer elke Belg îuiSt^B'îuiver vaderlandsch gevoel zal bezit-zal hij ook vanzelf den zwaren week^fct kennen en ook uitvoeren, die op i, 'i®]irust, en dan eerst, maar ook niet ^Bfcr, zal een oproep als hierboven !'s^fcodig worden. '==«"■0, ja de gevolgen van onze ontaarding ein lS verbastering zijn vreeselijk, ook op ; rasBfieKjk gebied ! !n miljoenen en nog miljoenen ■n daardaar voor ons werk volk niet ,0Ii'r^Btloren gegâan? En hier zijn de eenige ^^■mldigen, diegenen die ons land sedert """^Bvele jaren, op aile mogelijke wijzen, SSaBtdie verbastering hebben geleid. Bïïimne verantwoordeljikheid is dan « •I''we' zwaar, en wanneer ons volk we-j m voldoende bewustzijn zal hebben, za' het die plichtigen veroordeelen ! jOTfBfel de Vlaamsche Beweging is één nbofjB d geweest tegen die verbastei'aars en BÎijk.H-'streven om ons v°lk in ailes te doen zijn, het te doen begrijpen zoq-LedegançS het zei dat het in zieh- [D I Den rijksten schat ■'« voorsftocd en van heil bevat ! erenl ■Geen betere maatstaf om het peil van HlgjM zdfbewustzijn, van die zuivere, ge-. iBdc en echte vaderlandsliefde te me-dan de bevordering van eigen han-en nijverheid. nu cens in onze burgerij en gasaaB wize hoogere standen hoe men er de ®rtbrengsels cler Belgische -werklieden B hiertoe heeft beschermd ! drooBfezoek b.v. eenvoudig de keuken van Bvtouw : hoeveel artikelen zoudt ge ,ud ,,B* vinden van zuiver Belgische her-B®st? Vraag niet naar waren met Bamsche opschriften, want die wor-: boom stelselmatig geweerd en als minder-B3rdig geacht ! Dat is nu hun zelfbe-u«-eaBstzijn, hirn stamtrots en waardig-B'sgevoel.te wat gij als nationale waar zult aan-Bffen, is enkel wat ze uit den vreemde V kunnen krijgen; doch al wat vreemd e m | hoe onverstaanbaar de opschriften Bmogen zijn is welkom, en de hoeda-eu a^Bheid ervan kan niet betwijfeld wor- :ude l« Us hier geschiedt eenvoudig recht-■{eks het tegenovergestelde van wat hc, B z'en in elk ander land. Overal koopt J° BVerbruiker, hetzij groote of kleine, B'';! die vreemde waren die hij zich uit :t«i '®tn land onmogelijk kan aanschaffeù, ■ feardoor is liet den vreemdeling van zooiB ®œilijk te komen mededingen, Br e'gen arbeid en eigen1 arbeidskrach-• °P aile mogelijke wijzen bevoor-' ' B® e,i beschermd worden. B 'r Sebeurt het omgekeerde, hier e r'*'BJi''; de verbruiker, vooral in de hooge-B^nden, enkel die waren van eigen ittcrhB°rtl»engst die men uit den vreem- ■ onmogelijk kan aanschaffen, wat B! 'atuurlijk de vreemde konkurren- 'Qend maakt. Dat is ons nationa- S',n wanhopige worsteling van onze T ■B(;eraars tegen al dat vTecmd goed, is B r'tn alleen gevoerd geweest op den I' ' ' onze nrbeidsklasse j Hier heeft ons volk bijna algemeen n * voor hongerloonen en daarbij nog over- g dreven vele uren moeten werken, ter-wijl de arbeiders in den vreemde voor d een beperkt getal daguren behoorlijk be- n taal worden. d Doch dat was nog niet genoeg, niette- lC genstaande overvloed van werkkrachten werden hier nog op aile mogelijke wij- z< zen vreemde werkbazen en meestergas- d ten binnengësmokkeld, en mocht ons ei- z< gen volk, dat volk dat nu het vaderiand le moet verdedigen, in eigen land, het sla-venwerk verrichten ! Het zoo groot gebrek aaii de noodige « en ware vaderlandsliefde bij onze hoogere, die zich zoo gaarne leidende standen noemen, is enkel en alleen oor-zaak dat zooveel duizendtallen onzer noeste Vlaamsche arbeiders moesten uit- |> wijken naar overzeesclîe landen, ofwel J in Erankrijk dàt werk moesten gaan ver-richtèn waarvoor ze nu gekleurde arbeiders, Afrikaansche Kabielen, enz., in-voeren, en dat elke Franschman beneden zijne waardigheid acht. Dit gaat zoo ver, en ik spreek hier van eigen ondervin- o: ding, dat in Frankrijk het werk, hetwelk gewoonlijk door Vlamingen gedaan » wordt, zulken slechten naam krijgt en n voor zoo vernederend eloorgaat, dat e< geen Franschman het nog zou willen verrichten en het desnoods veel liever ^ ongedaan laat liggen. (], Ja, om wille van de achterlijkheid waarin onze « leidende standen » ■ de m werklieden en kleine boeren hier gedom- c|, peld hebben, moesten honderd duizen- ^ den uitwijken, omdat zij in hun eigen ri land, hoe ze zich ook afbeulden, onmo- b] gelijk het noodige voor vrouw en kin-deren konnen verdienen. Begrijpen ze goed, die verbasferde, j)( leidende standen, wat het is voor een werkman, met zijne twee handen den kost niet te kunnen verdienen voor zijn huishouden, en dàt in een land waar dan diezelfde leiders, bij elke gelegenheid, pralen met den hoogen trap van wel- z< stand en voorspoed dien België bereikt hael ! Zc zouden beter cens te rade gaan bij pater Stracke, die, in zijn striemend vlugschrift Arm Vîâandereii!, huit zulke duchtige en verdiende zweepslagen toe-dieut. w Ja, echt wraakroepende wantoestan- b: den hebben die verbasteraars in ons dier- g.; baar vaderiand veroorzaakt. Zal het in de toekomst beteren? h< Wij lazen in de N. R. Ct, avondblad, zi van 21 Oogst 1915, volgende mededee- d; ling : « In Parijs heeft zich, volgens een be- bi richt in Le Temps, een komiteit ge- ti vonnd, bestaande uit de leden van de vi Fransche Kamer van 'Koophandel te de Brussel, en de leiders der Fransche de maatschappijen in België die naar bt Frankrijk gevlucht zijn. Het Komiteit heeft ten doel, aile berichten te verzame-len, die kunnen strekken tôt bevordering van de belangen van Fransche finna's in 0I België. » V( Van een Fransch standpunt uit be- bi schouwd, is zulk een voorzorg heel be-grijpelijk. Maar hebben wij, Belgen, dan ook niet als eerste plicht over ons eigen g£ belangen te waken en die te verdedigen, ten einde, na den oorlog en in de moei-lijke omstandigheden die hij zal in het „ leven geroepen hebben, met succès aan de vreemde mededinging te kunnen weerstand bieden? Vast' en zeker zullen wille van purperen lintjens en -palmes \ académiques daaraan een handje zullen V1 toesteken, en zullen voortgaan met hier Frankrijks ekonomische en andere I^e- ( langen, ten koste onzer eigene welvaart, (-uit aile hmine krachten te bevorderen. Tntusschen kunnen onze eigene nijve-raars voortgaan onze eigene waren eene VE reis naar Amerika en Zweden te laten te doen, ze elaar te lateii stempelen om ze de dan hier terug als vreemde waar in te dr voeren, dat ailes wederom ten bate van vreemde scheepvaartlijnen en ten koste tri van ons vverkvolk, op wiens loonen dit aa ailes moet uitgespaard worden. m Men ziet hoe hoogst noodig het is on- ge ze menschen toe te roepen : « Beschermt se onze Belgische werklieden ! » V Het is geen sperre of boycot die we Vi daannee aanprediken,maar we willen de ro hoogstdringende noodzakelijkheid doen de inzien om ons land terug te brengen tôt ke het inzien van eigen volksbelangen. In de elken normaal ontwikkelden staat m voelt ieder burger van laag tôt hoog den be plicht de nationale welvaart te bescher-» men en te bevoordeeligen en dus enkel gi van vreemden te koopen wat we hiei missen. Gebeurt dit hier ook, dan zullen wi, misschien wat meer de nationale warer kunnen erkennen, elaar onze voortbren * gers wat fierder zullen worden en eigei nationale merken en aankondigingen ge bruiken, ten minste als die menscher nog vatbaar zijn voor zuiver nationaa >r- gevoel. :r- Hier ook zouden wel de belangen vai or den zak spreken, en bij kooplieden er e- nijveraars (en zeker niet het minst bi; de onze) staat dat gewoonlijk boven ab e- 1lCS- ;n Men doe dus heel ons volk weer zicl ij- zelf worden, zuiver nationaal zijn, er s- dan eerst zal de oproep : « Beschermt on-:i- ze Belgische werklieden ! » geen doode îd letter blijven. a' KOENJR.AAD. Obis Leftarkupdlp Prljsksmp ? Een. Heer G. F. Â. Duviliers i- 1803-Î885 a-mr, Een onzer grootste dichters schreei a- ons van de week : lk « Vergeet gij pastoor Duvillers niet; m » Al was 't maar om zijn Fransquilo--n na.de! Dit is geen beknibbelarij, veeleei at een wensch ! )) :n Wij hebben dadelijk den braven pas-el toor opgezocht en hier is hij ! De man is de raoeite waard. Een Blinde Kobe met een toog aan en een tikkenhaan op. Hij le maakt zedelijke patronage-literatuur en [ï- doet geweldige uitvallen tegen de frans-a- kiljous ! Bravo, Pastor ! Gij komt in de :n rij der dichters en zult hier vereeuwigd blijven ! ,1" Waar is hij geboren? Gauw het Bibliografisch Woorden-e' boek open van onzen vriend Jos. van den :!1 Branden, die in de letterkunde is gelijk i11 het Manneken van Amsterdam dat ailes n weet en ailes kan ! ^ Hij komt boven, lucto-r et emergo! en ï' zegt ons : — Geboren te Avelgem. — Wat blieft? Avelgem in West-,jj Vlaanderen ! id — Geboren te Avelgem... ja. • >e — In 't land waar Streuvels bakte ! £" Streuvels en pastoor Duvillers zijn waarlijk uit dezelfde vvieg, uit dezelfde i- bakermat... Maar daarbij houdt aile ver-r- gelîjking op. Streuvels ging zijn eigen weg ; deze is hoegenaamd niet de weg vroeger door 3, zijn landzaat pastoor Duvillers bewan-e- deld ! Wij geven gaarne Duvillers' volledige e- bibliographie, beste lezers, en alleen de g- titels zullen u reeds, niet zonder eenige le vroolijkheid, een vermoeden geven van te de sappige lettervruchten van den ron-te den snaakschen volkspastor van Middel-ir burg uit Vlaanderen. it Zijn FransquiUonade kwam uit in s- 1842. Het frontispice van het boekje toont n ons een dichter, van uit het jaar Dertig, vollen baard, gekleede jas, spannende broek, golvend gelokt haar en het hoofd zwaarmoedig in zijn handen neergezon-11 ken ! Aan zijn been een bal, gelijk een 11 galeiboef. !' Wat verzinnebeeldt die bal? Mysterie ! In vizioen verschijnen voor hem Jan ' Breydel, Pieter de Coninck en Jacob van Artevelde ! n Ze zien er aile drie uit sui generis, 35 't is moeilijk het nader te bepalen. F.De-n vigne, pinxit et invenit. ix Het motto van Duvillers werk luidt : ^ O Schande voor het Vlaemsche land! O Drijmaal schande! O misverstand! En voor ons rijzen dan de schimmen ie van dichter Jacob Kàrsman en van dich- n ter Van den Borcht, en hooren we in ;e den geest dezen Razenden Napoléon op- :e dretmen ! n In onze Bloemlezing geven we een e trouw gedacht van Duvillers' zeer eigen- it aardige manier. Goed bedoeld, goed ge-meend is 't zeker, en 't was toch ernstig i- genoeg om reeds in dien tijd de bis- it schappelijke ongunst te verwerven ! Voorganger, als dusdanig, van Gezelle, e Verriest en de lange lijst van minder be- e toemde flaminganten. Hij schrijft voor n den weinig geletterden buiten, manne- >t kensblad-verzen, en soms zich tillend op n de hoogte van een pater Poirters, waar- it mee dan nog niets duizelingwekkends is n bedoeld. r- Hier is nu het woord aan het Biblio- jl grafisch Woordenboek : Duvillers (Constaiitinus Fidclis Aman-dus), te Avelgem, m West-Vlaanderen, j lAug. 1803, geboren. Reeds in zijne i jeugd gaf hij lessen in het schrijven, om • iji zijn onderhoud te voorzien, daar hij i zijn vader, die geneesheer was geweest, • vroeg had verloren. In 1830 werd hij, na i tôt priester gewijd te zijn, professor te ! St-Nikolaas ; in 1830 pastoor te Middel- burg iu Vlaanderen, eu in 1854 te Wou-L brechtegem, in het land van Aalst. Hij t overleed 24 Maart 1885 en liet de vol-j gende werken na : Lofspraak der Polders, Gent 1839 ; Louis van Wyneghem, of den student te , -wege, zedelijk blijspel in 5 bedrijven, Gent 1840 ; De Fransquillnnnade, of . dichtproef op de verbasterde Belgen, de , Fransquillons en Cie, Gent 1842 ; T-wvn-tig nieu-we liedjes, ten1 gebruike der mçisjesschool van Middelburg in Vlaanderen, Gent 1844 ; Volksliedjes met een geestig supplément voor den buytenman en voor Gent, Gent 18^5 ; Liedies voor de Kantwerkscholen, gevolgd door de Spreuken van Baeske van de Wiele, Brugge 1846 ; Uitboezeming op het graf van Louisa Maria van Orléans, koningin i der Belgen, Gent 1850 Den baron Pen-1 ninck, of samenspraken, waarin de Vlaamsche zeden getrouweljk worden af-geschetst, volksboek, Gent 1851 ; Groot-moeders verjaardag, klucht in een be- • drijf, Gent 1851 ; Meester Hageman of den oolijken suykernonkel,klucht in drij ( bedrijven, Gent 1851 ; Liefdadigheid en vergelding, of den Annen aan de begoe-de menschen in verscheidene dichtstuk-jes aanbevolen, Gent versch. jaren ; Jan van Wyneghem, of den bekeerden student, zedelijk blijspel in drij bedrijven, Gent 1859. Wij danken nogmaals onzen vriend dat hij ons aandacht op pastor Duvillers heeft gevestigd. Hoe Lloyd Qeorge over den Boercnoorlog dachï De « Labour Eeader » wreekt zich voor de vervolging, waaraan het blad van de Onafhankelijke Arbeidersjartij blootstaat, door een paar herinneringen op tehalen van wat Lloyd George tijdens den Boerenoorlog zei. Hij werd toen Pro-Boer gescholden, hetzelfde wat nu de Pro-Duitschers zijn. Te Birmingham, men herinnert het zich, bestormde zijn gehoor de tribune en Lloyd George ontsnapte, in de ver-inomming, van een politieagent, door een achterdeur van het gebouw. Hij werd toen in zijn veldtocht dapper bijgestaan door de O. A. P. en de socialisten in het algemeen, naar hij zelf erkende. Ook toen veroordeelden de regeering en de pers elk afkeuren van den oorlog als aanmoediging van den vijand. Op de algemeene vergadering van li-beralen in 1900 stelde Lloyd George, die toen voor de aartsverrader gold, dit be-sluit voor : « Deze vergadering brand-merkt den tegenwoordigen oorlog in Zuid-Afrika als een misdaad en een mis-slag, bedreven op aansporing van onver-antwoorelijke kapitalisten ; veroordeelt de verontschuldiging die de regeering er voor geeft als onvoldoende en onOprecht, en verlangt van de regeering een ver-klaring van het doel, waarvoor zij goed en bloed offert. » Op 2 Januari 1901 zei Lloyd George te Cardiff in een openbare vergadering : « Wat generaal Bruce te Ventersburg heeft gedaan, waar hij huizen verbrand-de, zich meester maakte van levensmid-delen en de vrouwen en kinderen voor voedsel naar de Boeren verwees, is de boosaardigste daad die een schavuic zou kunnen verrichten. Dat is nu de hoogere beschaving, die wij in Zuid-Afrika in-voeren. » Den 26n Juli 1900 zei hij in het La-gerhuis : « Wij begaven ons in den oor- : log voor gelijke rechten, en zetten deu : oorlog voort voor inlijving. Wij gingen het land binnen uit menschlievendheid, en blijven er in voor roof. » Zulke taal, zegt de « Labour Leader », was zeker geschikt « om schade te doen aan Z. Ms. betrekkingen met vreemde 1 staten en aan de aanwerving van ep de : tucht in Z. Ms. leger. » Niettemin werd ; Lloyd George niet vervolgd en de poli-tie nam geen bladen in beslag, omdat zij t er verslag van gaven. In een rede van 18 Januari 1901 be- • pleitte Lloyd George het staken van den . oorlog. Dat hoefde volstrekt niet als een ' teeken van zwakheid worden verklaard, i zei hij. De « Labour Leader » haalt meer van 1 dien aard aan en zegt, dat het blad en de O. A. P. nu zeggen en doen, wat j Lloyd George in den Boerenoorlog zeide ( en deed. Dagelijksch Nieuws ONZE FRANSKILJONS IN ENGE= LAND. — Onze stadgenoot, de heer Germain Spée,heeft dezer dagen te Glas-cow, waar hij voorzitter is. van de Union Belge, een gloeiende rede uitgesproken : « une superbe harangue », zegt de Indépendance Belge, en het blad voegt er bij: « un éloge de la France, acclamé par tous nos compatriotes ». Eerst had de Fransche consul gespro-ken... « un très éloquent discours», en toen is de heer G. Spée aan de beurt ge-komen met zijne '« lofrede over Frankrijk »._ Indien het nu bij zulke lofrede bleef ! waar we dan allen konden mee instem-men, maar de heer Spée heeft er eens te meer gelegenheid gevonden om er op te wijzen «que la Belgique est la nation (sic) qui a le plus d'affinités naturelles avec la France ». Hij spreekt van « une foule de points communs », van « noire manière de penser... », a notre manière de vivre...», u notre littérature et notre art... », die allemaal zoo «étroitement» overeenkomen met de gevoelens en de zeden (les sentiments et les mœurs) van Frankrijk ! Het liedje eindigt met de gewone tirade van « la grande patrie, la France ! » Het oogenblik is waarlijk slecht geko-zen om in den vreemde zulken onzin te gaan uitkramen. « ANTWERPEN BOVEN ». — Het September-nummer is zooeven versche-nen. 't Ziet er ditmaal veel feestelijker uit dan naar gewoonte, versierd met mooie platen: de Toren van de hoofd-kerk gevolgd door een prachtige brok poëzie van Raf Verhulst, het portret van Gentil Antheunis met een korte levens-beschrijving, en ten slotte twee goedge-slaagde zich ten van Konstantinopel. De tekst is als altijd zeer intéressant omdat de redaktie haar moedig aangevat twee-ledig werk flink blijft doorvoeren : het Vlaamsche volk voorlichten wat aangaat zijn op 't spel staande levensbelangen, door het mededeelen va,u biieven onzer Vlaamsche soldaten, enz., de voeling onderhouden met onze taalbroedrs die thans in den vreemde vertoeven. Wij roepen de bijzondere aandacht onzer lezers in op het kordate artikel van den heer J. Van Wetteren : «Aan het Vlaamsche Volk ». We bevelen dit nieuwe nuinmer vvarm bij onze lezers aan. POSTDIENST. — Te beginnen van i September is het bijbureel Charlottelei 11 heropend. Het verkeer omvat aldaar den verkoop van aile postwaarden (ze-gels, enz.), de aanneming- van gewone en aangeteekende brieven van allen aard, evenals de aanneming van postwissels naar Belgié, Duitschland, Luxemburg, Oostenrijk-Hongarije, Bosnië-Herzego-wina, Nederland, Denemarken en Zwit-serland.De d'iensturen voor het verkeer zijn : Werkdagen : 9-1 uur en 3-6 uur. Op Zon- en feestdagen blijft het bijbureel gesloten. HAVENBEWEGING GEDURENDE DE MAAND OOGST 1915: Binnengekomen Schepen Ton Bonapartesluis 230 96.284 Kattendijksluis — —- Royerssluis 57 16.694 Kempische vaart 150 40.291 Schippersdok 452 67.658 Scheldekaaien 107 20.499 Petroleuminstellingen — — Totalen 996 241.426 Uitgegaan Schepen Ton Bonapartesluis 272 102.724 Kattendijksluis — — Royerssluis 73 20.588 Kempische vaart 151 39.210 Schippersdok 425 32.368 Scheldekaaien 116 24.374 Petroleuminstellingen — — Totalen 1.037 219.294 IN ONZE HAVEN. — Op 1 September vaarden onze haven binnen : 4 stoom-schepen, 5 motorschepen en 25 binnen-schepen.Er gingen uit : 5 stoomschepen, 2 motorschepen en 34 binnenschuiten. DE BELGEN IN ENGELAND. — Talrijke Belgen die naar Engeland uit-geweken zijn, zegt de « Indépendance Belge », storen zich niet aan de verplich-ting, die zij hebben, om zich in Somerset House te doen inschrijven, en nog veel minder, om hun adres op te geven als zij van woonplaats' veranderen. Zij loo-pen hierdoor groot gevaar, want de En-gelsche wetten zijn zeer streng voor hen die niet stipt de bepalingen van inschrij-ving nakomen. A Dit is, wat onze landgenoot, de H. Eduard Braem uit Antwerpen tôt zijn leedwezen ondervonden heeft. Ofschoon volgens het règlement te Somerset House ingeschreven,. verliet hij den len April Sheffield, waar hij woonde, maar verzuimde zijne verandering van woonst aan te geven. Hij werd weldra aangehouden en den 23n Augustus j.l. te Sheffield veroordeeld tôt drie maanden tuchthuisstraf en tôt betaling der onkos-ten van het proces-verbaal — en deze waren niet klein. Dat dit als voorbeeld aan onze land-genooten diene, die niet met den « Re-gistrar General » in regel zijn. HET FRANSCHE MORATORIUM. — Het moratorium in Frankrijk voor de verzekeringsmaatschappijen werd met 60 dagen verlengd. De ONDERZEESGHE TELEGRA- . FIE. — Eene statistiek leert ons dat U950 telegrafische onderzeekabels de verschillende vastelanden verbinden. Hunne totale lengte, indien men ze aan elkander bevestigde zou 200.000 zeemijlen zijn of 370.000 kilometers.Hunne gezamentlijke waarde is 1.575.000.000 frank. Sinds dat de onderzeesche telegrafie gekend is, 't is te zeggen sedert de laatste helft der 19e eeuw, zijn aile zeëen, aile oceanen met kabels door-kruist. Ongeveer een 30-tal liggen in den Atlantischen Oceaan tusschen de Ver-eenigde Staten en Europa. NEDERLAND EN DE SCHELDE-MONDING. — Een artikel in de «Maas-bode » verschenen en betrekking hebben-de op de verschillende mogelijkheden die de integriteit van Nederland zouden kunnen in gevaar brengen, heeft groote op-schudding verwekt in de openbare mee-ning over den Moerdijk. De « Maasbode » liield in zijn artikel beschouwingen over diverse veronder-stellingen volgens welke Nederland o. a. het risiko zou loopen het meesterschap over de Schelde te verliezen. Het blad onderzoekt n. 1. de hypothesis eener over-winning der Entente en geeft daarop de loopende meening weer volgens welke België alsdan rijkelijk schadeloos zou gesteld worden ten koste van Nederland, dat aan zijn Zuiderbuur beide oevers der Scheldemonding zou moeten afstaan. Volgens dezelfde politiekers, die bo-venstaande schéma opmaakten, zou zelfs in het nadeeiigste geval, België voor het minste Zeeuwsch-Vlaanderen als vergoe-ding moeten toegewezen worden. De «Maasbode » zet deze kwesties eenvoudig aan den kant en zegt in hoofd-zaak : De Schelde is vrij en geheel open voor den handel. Waarom zou België het meesterschap over de Schelde verlangen, anders dan voor hare verdediging; en in dit geval zou het toch ook den tegen-overgestelden oever moeten bezitten ! Zoo iets afstaan ware een zelfmoord! Van denzelfden grondregel uitgaande, kon Duitschland dan wel de monding van den Rijn of eenvoudig geheel Holland voor zich eischen! De « Maasbode » voegt aan zijn artikel nog toe, dat deze gebiedsafstand om ethnologTsche en kommerciale redenen moet veroordeeld worden en besluit tôt de eenvoudige terugwijzing van elk idee of suggestie in bovenstaanden zin. GRODNO. — De laatste vesting welke de Russen nog aan de Njemen in handen hebben is Grodno. Deze stad, die een groote roi in de geschîedenis gespeeld heeft en in een schoon dal gelegen is, aan den rechteroever van de Njemen, heeft niets bemerkenswaardigs. Kleine huisjes en eenige bouwvallen staan langs de straten. Hier en daar slechts wordt de eentonigheid ervan door een eenigs-zins merkwaardig monument onderbro-ken.Grodno heeft eene bloeiende nijverheid, zijne lakens worden zeer in Rusland ge-zocht. Buiten de Joden, welke het mee-rendeel van de bevolking uitmaken, vindt men ook vele mohamedaansche Tartaren onder 3e 40.000 inwoners. Grodno heette vroeger Horodna ; de stad werd onder deze benaming, voor den eersten keer, in 1120 aangehaald. Zij werd door de Mongolen aangevallen en verwoest in 1241 ; later twee keer door de Teutoonsche ridders, doch verrees steeds uit hare asch. Haar tijdperk van luister was in de XVIe eeuw, toen de koning van Polen, Etienne Bathory, Grodno als zijne resi-dentie uitkoos. Sedert 1675 hield de Poolsche diëet afwisselend te Grodno en te Warschau hare zittingen. Het is te Grodno dat de tweede verdeeling van Poîen in 1795 bevestigd werd. En het was eveneens te Grodno, dat de laatste Poolsche koning zijn kroon neerlegde en dat de droeve kreet weerklonk: Polen is niet meer! |aterda£ 4 September 1915. Eerste Jaarg. Nr. 232 Prijs : 5 Centiemen door geheel België

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.