iWoensdag 15 December 1915, Eerste Jaarg. Nr 334 Pr§s : 5 Ceotieffien door géhëé.1 Belgiê ■ »—IIHHilMlilllli HP, «nailW u—wmill,i IIIMPIJMP.H1BMLL » B¥».%gWI'yîî* Het Vlaamsche Nieuws Het best ingeîicht en meest verspreid Nieuwsblad ?a.a 8e g"ië. - Verscfaijnt 7 maal par week ABONNLMENTSPRIJZEN Per week 0.3S Par 3 masndea 3.76 Per înaand 1.25 Per 6 maandea 7.50 Per jaar 14.— AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD Dr Âag. BORMS — Albert VAN DÉN BRANDE UREELEN: ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. liMH) a-raj*^.*^«»:ro»KW0i9gKCKHSi2Xftra ^-Jwwwr fiWBff «nnaHHHflnsUKCST^S&ttùMBBnBrMB AANKOND1GÎNGEN Tweede bladz., per ragel 2.50 Vierde bladz., per regel.. 0.50 D«rde bladz., id. I.— Doadsbericht 5.— Voor aile aajoatiessa, wende m zich : ROODESTE.AAT, 44. Heo leesboek voor Brusselsche kinderen We hebben deze week een Fransch leesboek in handen gekregen, in ge-bruik in het 6e studiejaar der Brusselsche gemeentescholen. Als we zeggen çen « Fransch » leesboek, dan bedoelen we hier eigenlijk de taal waarin het ge-schreven is ; want wat den geest van het leesboek betreft, deze is heelemaal... ffaalsch ! Het boek heeft als titel : « Auteur : Iféron, instituteur communal à Eiége; lyre de lecture adopté par les villes de Bruxelles et de Eiége, à l'usage des 5e [et 6e années d'études des écoles primaires ». Dat is nu toch niet zoo erg, zal men jdenken ; maar wacht een beetje, we zuUeu dat leesboek eens doorbladeren, we zullen eens nagaan welke geest het [beheerscht, en dan zullen onze lezers dadelijk begrijpen hoe dom het is der-gelijke schoolboeken in handen te geven van onze Brusselsche kinderen, en hoe er door zulke handelwijze gewerkt wordt, door de heeren Walen die het Brusselsch onderwijs verknoeien, om onze kinderen te ontvlaamschen niet al-leen, maar zelfs om hun in te pompen dat het Waalsche gedeelte van ons land alleeu groote mannen voortbracht, die het vaderland gered en van den « dwin-gelan ^ » verlost hebben in 1830! In het boek komt geen enkel — ik zeg : niet één ! — opstel voor, handelend over een der groote mannen van Vlaan-deren, die men toch in onze Vaderland-sche geschiedenis bij honderden kan tel-len ; mets wordt gezegd over de Vlamin-îen en hun land, alsof die zelfs niet be-itonden of nooit bestaan hebben. Maar de « vieux types liégeois » worden erin behandeld als iets eigenaardigs, iets dat de dichterlijkheid van Wallonië doet uitschijnen... bij gebrek waarschijnlijk aan wat meer ernstige zaken uit het ver-leden ;■ daarin spreekt men van het oude Luik, maar van Brugge of Gent, geen woord ; in dat boek vindt men « Les 600 îranchimontois » opgehemeld — en net rede, trouwens ! — maar van Zan-nekin, van Artevelde, van zooveel an-dere Vlaamsche vrijheidshelden, geen woord ! Heel het werk is zoo opgevat dat het eene ophemeling vormt van Walonië, een doodzwijgen van Vlaanderen ; de Maas wordt bezongen, doch van de Schelde, de bronade.r van Bel-gië's welvaart, de levensvoorwaarde voor de Waalsche nijverheid wordt niet gerept. En zulk werk geeft men in handen onzer Brusselsche Vlaamsche jeugd ! Met opzet, natuurlijk ; dit boek j is een schakel in de ketting, een der j voorwerpen uit het arsenaal der midde-s len tôt verbastering onzer kinderen ; en j de handelwijze der menschen die dit ; boek in de Brusselsche scholen brach- f ten is allészins logisch : waar men de taal der Vlamingen niet leert, minacht, wegcijfert, om tôt de ontvlaamsching » te jeugd te. geraken, daar mag natuur- ; lijk ook niet opgehemeld, ja zelfs niets ' besproken worden dat fie kinderen zou ; kunnen doen denken dat er een Vlaam-j sche geschiedenis, een Vlaamsche let- • terkunde, een Vlaamsche kunst, een | Vlaamsche wetenscha^ bestaat, en daar j mag mets gezegd worden dat betrek j leeft op Vlaanderen's vroegere groot- > beid, over zijn historische monumenten, «ver zijne prachtige steden met de oude En merkwaardige k^thedralen en belfor- ; ten, getuigen van den roem der voor-wderc-, van den vrijheidszin der Vlaamsche gemeenten — al dingen "aarvan men zwijgt omdat onze kinde-ren daairdoor misschien een weinig eer-bied en liefde zouden krijgen voor dat Vlaamsche land en dat Vlaamsche volk. 0h ! men verwijte ons niet dat we hier 1 Waalsche « auteur » van dit leesboek ' '"lien aanvallen; integendeel, wij be-ïonderen hem, omdat hij zijn Wallonië j Wen ailes stelt, omdat hij de Waalsche ! federen liefde wil inboezemen voor 'igeu schoon, voor eigen grootheid, 1 loor eigen taal en landaard ; zijne han- i felwijze is logisch, omdat voor hem ] 'jti werk bestemd was voor de Euik- ^ jeugd ; en wij wenschten maar dat < ^ de leesboeken in de Vlaamsche 1 «olen zoo opgevat waren, dat ze v66r i !'ks onze kinderen eigei/ schoon boven i ^leerden stellen. Maar dat dit Waal-^ werk in de Brusselsche scholen c Jordt gebruikt, dat men daar aan de i lîamsche kinderen geen liefde voor c '"aanderen, maar wel voor Wallonië l in te plaijten, bewijst cens te f'"r de strekking van 't onderwijs te -s Jtussel- namelijk het verkleinen en c ®c»dverwen van al wat Vlaamsch is. i ,..^°ch, dit ailes is nog niets in verge- ^ met wat we verder in dit lees- t ^ aantroffen : we zegden het reeds : j «nkele aanhaling van een groot ' c troffen we erin aan ; maar met s verbazing bestatigden wij dat eene reeks opstellen in dit leesboek werden spgenomen met algemeenen tit el : x Quelques biographies liégeoises», en daarin wordt gehandeld over André Du-mont, Grétry, Charles Rogier, van wien als eene groo-te verdienste wordt aange-haald dat hij in 1830 een blad uitgaf waarin hij zich deed kennen als « un adversaire irréductible du gouvernement hollandais » ; Frère-Orban, Zenobe Gramme, Nicolas Depecheux, die zoo zegt de biographie, liedjes schreef voor den almanak van Mathieu Laens-berg (1), en was «un chantre ému de l'âme wallonne, qui tirait du vieil idiome des accents si élevés dans une langue aussi pure et aussi délicate ». En dan vernemen onze Brusselsche kinderen dat zijn bijzonderste werk is : « Sèyïz-me plorer » ! Heel belangwek-kend, is 't niet ! De hoofdvogel. wordt echter afgescho-ten door het einde van het leesboek ; de titel zegt genoeg : « Quelques poésies wallonnes » ! 0,nder deze rubriek vinden we een reeks... Waalsche gedichten voor onze Vlaamsche jeugd, als « Ei ch' vâ mwert sol pavêye », « A 'n vèye mohone », « Djâsez-d'ennè et ni d'è dj_â-ser nin », enz., al dingen die de meeste Waalsche kinderen niet begrijpen, zelfs, en die me,n onze jeugd wil doen slikken. Och, kom, wij verstaan zulks heel goed voor de Luiksche jeugd : die be-grijpt zulks,en leert er haar idioom door lief krijgen ; maar zulks in handen geven van Brusselsche kinderen, die geen Vlaamsch meer kunnen en ,nog geen Fransch begrijpen zooals het behoort, dat is toch al te dom ; 't wordt voor de Brusselsche jeugd een toren van Babel : Vlaamsch-tehuis, Fransch op de school, Waalsche gedichten, en al wat men met dien rommel kan bereiken is de Brusselsche kinderen te leeren... broebbelen ! Intusschen verneem ik dat de kinderen van hetzelfde zesde studiejaar nog altijd hetzelfde Vlaamsch leesboek ge-bruiken dat ze kregen in het tweede studiejaar ! Nu, voor 't Vlaqmsch steekt dat zoo nauw niet, he? Maar wie durfde ook weer beweren, vôor eenigen tijd in het « Vlaamsche Nieuws», dat het Brusselsch onderwijs niet deugde? Ik geloof dat het uw die-naar was. Jef HERREMANS. ON ZE L ETT Êï? K UNDÏ GE FRIJSKAMF PASTOOR CRETEN 2823- \ 894 Onlangs, ter gelegenheid van E. Eam-brechts, zeiden we dat Eimburg, het-welk rond 1170 — dus zeven en een hal-ve eeuw lier — den allereersten Vlaam-schen, ja, Nederlandschen klank liet hooren en opschreef met Hendrik van Veldeke en aldus drempel en voorpor-taal werd van de geschiedenis der Ne-derlandsche Eetteren, sindsdien betrek-kelijk weinig voortbracht. Van verschillende zijden ontvingen ive daarover brieven ; een daarvan be-jint : « Nu terecht nog een plaats vergund ivordt aan Karel Bogaerd, vraag ik dat 30k de Eimburger Pastor Creten zou aerdacht worden. » Eene andere luidt : « De groote belangstelling waarmee ik — in uw koen e.n hooggewaardeerd blad — de levensschets onzer Vlaamsche let-:erkundigen gevolgd heb, noopt mij de /ra࣠te stellen of pastoor P. H. Creten x>k een plaatsje on der die uitverkorenen >ekomen zal? In de Geschiedenis der Vlaamsche Letterkunde van Th. Coopman en E. îcharpé lezen wij : « Eimburg's aandeel is, in vergelij-cing met ffç andere Vlaamsche gouwen, naar gering. Btiiten de namen van een >aar boezemvrienden : P. J. H. Brou-1 vers, geboren te Stockheim in 1831, >verleden in 1897) en Désiré Claes (ge-1 >oren te Neerlinter in 1836, overleden ' n 1909 of 1910), vallen weinigen te noe-| nen. » Het zij ons toegelaten aan te merkenj lat zelfs de laatste « hier » niet behoort ; j mmers Neerlinter is een Brabantsch lorp en D. Claes kan dus niet als Ein> mrger aanzien worden. Onder de weinigen « die er te noemen malien » en die dan ook genoemd wor-len : G. B. Truyens, J. Maris, Alf. Mais, Mgr Rutten en David Traets, is veeraal — zooals overal elders — pas-oor Creten over het hoofd gezien. Pastoor Creten werd eerst na den lood van zijn schoonbroeder als volks-chrijver bekend gamaakt, daar hij eij-! ne verhalen onder den naam van dien schoonbroeder (Hub. De Cocq-Creten) had laten verschijnen. Nochtans was het in Eimburg alge-meen geweten wie dç eigenlijke schrij-ver was. De volledige werken van P. H. Creten werden uitgegeven onder toe-zicht van prof. Dr. Hauben, in de Sint-Eutgardisdfukkerij, J.Leenen, van Sint-Truiden. Zij beslaan niet minder dan zes boekdeelen. Zooals de meesten onzer graaggelezen .volksschrijvers, kan men van pastoor Creten zeggen dat zijne taal uit een let-terkundig oogpunt niet zonder gebreken was, doch het eigenaardige van zijn schrijftrant — waar een zekere opge-sçhroefdheid voorzeker niet al tijd ge-weerd is — gepaard met het gevoel, den gloed zijner schilderingen geven aan zijne werken eene gansch ongewone aan-trekkelijkheid, die ons met de. meeste welwillendheid de oogen doet sluite.n voor zijn tekortkomingen. Zijn mooiste werk is ongetwijfeld De Zot, een tragische, doch ware gebeurte-nis uit het Limburgsche. » Creten werd geboren te Stevoort, den 18n December 1823 en priester gewijd te Luik in 1851. Hij stierf als rustend pastoor te Weier, den 22 September 1894. In 1858 schreef Creten zijn eerste werk De Zot, en eenige jaren later Me-nonkel K-winten, dat, volgens Dr. Hauben, nog meer dan het e.erste, de syn-thesis bevat van zijn talent. Dr. Hauben zegt van her.j «Niet gekend door de jongeren en veelal vergeten door de, ouderui, is deze evenwel een der verdienstelijkste schrij-vers van het eerste uur, die na 1830 de pen hebben opgenomen, toeq. op het braakliggend Veîd onzer letterkunde ailes te herbeginnen was. Met Conscience, Ecrwisse, Van Kerckhoven, Renier en August Snieders, Domien Sleeckx, en eenige anderen heeft Creten geijverd om ons volk uit de bijn^volslagen geestes-armoede op te heffen, waarin twee eeu-wen van staatkundige rampen en wissel-valligheden het hadden gedompeld. In onze provincie Limburg was hij de eerste die voor het volk heeft geschreven en terecht mag men van hem zeggen dat hij den Limburger heeft leeren lezen. » Ziehier wat cr in Eimburg rond de jaren 1850 voorviel : Een gravenzoon^ goede, rijk begaafde jongeling, met gezonde zinnen, werd door zijnen vader in een krankzinnigen- j gesticht (de Kluis van Rijnrode bij j Diest) opgesloten om hem de hartstoch-| telijke liefde, welke hij een boerenmeisje ' toedroeg te doen vergeten. Daar werd de • ongelukkige wezenlijk... zot. Het meîs- ' je werd ontvoerd en door toedoen van den oude n graaf in het klooste.r van Herckenrode (bij Hasselt) geplaatst. Op die ware gebeurtenis is De Zot ge-bouwd.Plet spijt ons zeer dat wij geen blad-zijde van Pastor Creten onder de hand hebben om in onze Bloemlezing te plaat-sen. Indien iemand ons daartoe in staat stelt, zullen wij het verzuim herstellen - \ F en7 Herinnering uit onze , Mupstgeschledenis 5 DECEMBER 1815 I ' f Dat was een feestdag, een blijde feest-dag voor Vlaandrens kunst, e,n voor onze stede Antwerpen, de metropool der kunsten. Zoo we nu in vredestijd leefden, dan zou het weerom feest zijn geweest en weeral 'n eeuwfeest ; dan zoude de Vlaamsche kunst, en Antwerpens kunsk wereld feesten, jubelen, herdacht heb-be.n wat voor honderd jaar gebeurde. Vlaandren zou jubelen, Antwerpen feesten, België zich voorbereiden op 1930' ! Want over honderd jaar ook, was het feest ! Want toen kwamen in onze stede, de door Napoléon's troepen geroofde meesterstukken, weerom terug binnen onze muren, waar ze t'huis hoorden ! Blijde wierd er toen gefeest, en ,nu, 5 December 1915, zouden we die blijde gebeurtenis hebben herdacht, eveneens blijde, feestende een Vlaamsch feest, herdenkende eene blijde gebeurtenis in onze kunst, in onze Vlaamsche kunst ! De,n 5den December 1815, kwamen in onze stede de geroofde meesterstukken, onze eer en glorie, terug ! Moge er nu honderd jaar later iets weerom komen in Vlaandren dat ons door de franskiljons ontstolen is, n.l. ons bestaan als volk, onze taal, ons recht ! 't Is verheugend het te kunnen besta-tigen, maar we zijn op goeden weg, we naderen het doel, en hopen we (dat onze wensch verwezenlijkt worde !) hopen we, dat met dezen oorlog het rijk van 't franskiljonisme in Vlaandren moge jphoudea ! Maar laten we eens in « De Geschie dénis van An;werpen » bladeren, var .".lertens en Torfs, en zien, wat dez< geschiedschrij vers weten te Verteller over dien blijden dag ! * * * Na den slag van Waterloo, zoo lezer we er in, hadden de mogendheden be' slist, dat /le kùnstschatten door de Fran schen uit de verschillende landen var Europa geroofd, en naar Parijs gevoerd aan dezelve zouden teruggegeven wor den. In 't begin van Juli echter heersch te er over de teruggave .nog de grootsts onzekerheid, tôt wanneer de Koninklijks Maatschappij van Schoone Kunstén he zich aantrok, een rekweét opstelde, het' zelve door al hare leden liet onderteeke^ nen en door eene deputatie den konins liet aandienen, waarin de stad, de Kon Maatschappij en de Hoofdkerk, elk dooi e<;n lid waren vertegenwoordigd. In Augustus trok Odevaere, door Ko-ning Willem belast, naar Parijs, om d< aan België behoorende werken uit te le: zen, met de bijgevoegde heeren Omme ganck en Regemorter!. Anderen noj gingen mee op eigen kosten... De koning gebood, dat men ieder< kerk, klooster, stad, provincie, enz., he zijne zou terugareven, besluit dat den 21 November 181^ bekrachtigd werd. Niet; was billijker. Brussel had toen ailes wel willen op slokken, de beste en schoonste voor zicl hebben, doch ieder verzett# zich er te gen, en onze stad ontging aldus eer nieuwe ontvreernding. In Parijs vont men aile mogeljike hulp> en den 4 De cember 's avonds, kwamen ze aan t< Berchem, aankomst die met klokgelu en het gebulder van geschut werd aan gekondigd. De terugkomst dezer kunstgewroch ten, was een waar feest voor de stad, di< haren grootsten roem aan de School val Rubens en Van Dijck had te danken 48 Schilderijen waren op 4 wagens ge laden, waarbij er 33 van Rubens, Vlaan dre 's roem; 8 van Antoon Van Dijck 2 van J. Jordaens; 2 van C. dt Vos; . van Frans Floris; 1 van Backer en : van Sallaert. «De Vergoding van Rubens», eei tooneelstuk door een lfefhebber onze: stad vtrvaardigd, dat men zeer geestis op het « Oordeel van Midas » liet volgen lokte het volk ten sckouwburg, ei scheen het feest van den volgenden da< te willen voorbereiden. O- den middag van ë December 181. reden de wagens binnen en werden aai de stadspoort ontvangen door de Main aan het hoofd van al de overheden, di kei'kmeesters, het bestuur der Akademie en de Maatschappij tôt aanmoediginj van Schoone Kunsten. Elke wagen wai versierd met een oranjevlag, lauwerkran sen en toepasselijke opschriften. Di eerste en laatste wagen, aan oranjekoor den voortgetrokken door al de kweeke lingen der Akademie, pronkten met eei gedenkzuil, waarop onderaan het jaarta 1/94 (tijdstip der ontvoering) en boven aan in gouden letteren : « 1815. (Herin nering aan dezelver heugelijke terug komst). » Miner va, op het voetstuk gezeten voerde in haar schild de woorden (c Vlaemsche School », terwijl de nevem kaar staande Justicia de billijkheid deï herkrijgmg te kennen gaf. Twaalf an dere, bij de Prijskampen bekroond< kweekelingen menden de paarden vai koetsen in welke zich de Maire met d< voornaamste overheden ^evond. Dai volgden 40 andere rijtuigeii. De inrichting van den stoet was dui zeer eenvoudig doch smaakvol, maar wa hem bijzonder statig maakte was de be geleiding van duizenden burgers di< zich terecht over de wederkomst van on kùnstschatten verheugden. Op het stadhuis werden de kommissa' rissen Odevaere Ommeganck,van Hal ei van Regemorter, bij de vele dankbetui gingen namens de regeering, door der Maire een eerepenning ter hand gesteld Dan werden de schilderijen naar he muséum gebracht, voor welks inganj een zegeboog was opgericht, met zinne^ beelden en opschriften betrekkelijk d< schoone kunsten, terwijl het portret var den aartsvader onzer school, den onster-felijken Rubens, op den top pronkte, er de namen van Jordaens en van Dyck, ir lauwerkransen geVat, van beide zijden t< lezen waren. 's Avonds was het op de Meir alge-meéne verlichting en vuurwerk!... Ziedaar in 't kort, wat de stadsge-schiedsschrijvers er van zeggen ; en stel-lig zoude het feest dat we nu hadden gevierd dit hebben overtroffen,gelijkenc aan de Conscience-feesten, daar Antwer-pen's kunst sindsdien» hare faam noch niet heeft verloren, maar d« metropool der kunsten nor steeds is ! Moge Vlaanderens kunst ate«d« . Vlaamsch blijven, en ons helpen om j t Vlaanderen vrij en Vlaamsch te maken, : orn ons volk te veredelen en op te beu-i ren tôt een volk, zijn voorgeslacht waard, dan zullen onze Vlaamsche mees-ters en kunstenaars steeds vereerders hebben ! 1 Heil de kunst, 't is een blijde herden- • kingsdag voor haar ! 15 Geert GRUB. • i Het Terre Oosten i. r 5 Er smeult de laatste tijd in Perzië iets. - .s Onder aanvoering van Zweedsche offi-| cieren heeft de bevolkingf er tegen Rus- sische en Engelsche overheidspersonen > geageerd. Velen zal de tegenwoordigheid van de-. zen eenigszins zonderling voorkomen. ; Men spreekt toch steeds van Perzië als van een zelfstandig land, wat komen , vreemde overheden er dan doen. ; Perzië bezit van de zelfstandigheid dan ; ook niet veel meer dan den naam. Buiten ; rekening latende dat b. v. Zweden er de gendarmerie inrichtte en België de tol-rechten, dit op verzoek d«r Pérzische re-t geering die zich zelf hier niet bij machte toe voelt ; hebben Rusland en Éngeland t het onder elkaar, in twee « invloedsfe-j ren » verdeeld, Engeland kreeg de kust- streken, Rusland het binnenland. ; Hoe deze beide grootmachten hiertoe ; gekomen zijn — dat is tôt den eersten . stap — tôt eene volstrekte suzereiniteit van een hunner, of zelfs tôt, — als nu ter gelegenheid van den oorlog, met Eg-ypte, waar het omtrent dezelfde weg j ging, door Engeland gebeurde — de eenvoudige inlij.ving ; willen wij hier nagaan.Het groote streven der Russische po-. litiek is steeds geweest eene haven op [ 'eene niet dichtvriezende zee té bezitten. [ j Alternatif f heeft het dit gezocht in het S Westen en in het Oosten. De Krim-oor-f log was eene der uitingen hiervan. Rus-. > lands verlangen Konstantinopel en de Dardanellen te bezitten is hoofdzakelijk * : hierdoor uit te leggen. Zweden's en ' ! vooral Noorwegen's schuwheid van Rus-' j land is grootelijks hieraan te wijten. " ! In de laatste jaren der vorige eeuw, j j zocht Rusland nu die haven — daar zijn j verlangen haar in Europa te vinden voor-s loopig vei nietigd was — in het Verre [ ©osten. Vladivostok, dat als oorlogsha-' j ven was ingericht, vroor jaarlijks toe, ' daarom richtte het zijn oogen naar het ; zuidelijker Korea. Hier kwam het evenwel in botsing met > de Japaneesche belangen. Japan is het Groot-Brittannië van Azië en evetaals Engeland, kenmerkt het zich door zijn ver- t langen naar uitbreiding van koloniën, [ immers zijn overbevolking moet eene plaats krijgen. Daarom is het vruchtba-re Korea waardevol voor Japan. Voor Korea was Japan reeds in oorlog gekomen met China (1894-1895). Van zijne Overwinning had het echter — door ' toedoen van Rusland dat eene Europee-| sche tusschenkomst verwekte — niet veel | profijt gehad. Voor deze tusschenkomst ' hadden aile Europeesche grootmachten ^ van China een begunstiging gekregen. ' Rusland: Port-Arthur; Engeland: Wei-; 1 Haï-Wei ; Duitschland : Kiatjoe ; Frank-: rijk : koncessies in de provinciën bij An-1 nam. De Japansche bevolking bleef echter wrokkig tegen Rusland. ' Toen nu Rusland, zoogezegd om er 1 den Boxer-wpstand te onderdrukken,zijne troepen in Mandchoerije zeer versterkte, - het bleef bezetten en cr door verdragi van 1901 met China, koncessies ne mono-poliën kreeg, was de botsing aan de ■ Oostelijke kust van Azië tusschen Japan ï en Rusland fataal. " | Tegelijkertijd had Rusland ook in 1 Thibet gëageerd, en met succès, vermits • i de Oali Lama, het hoofd der Boedhisten dat daar woont, en dat vroeger de suze- j reiniteit van China erkende, in 1900 voor! de eerste maal zijn geschenken, aaà den , Tsaar zond. 1 Buiten den invloed die door hunne gods-! ■ dienstige overtuiging op--de Boedhisten, ■ langs dien weg kon uitgeoefend worden, heeft Thibet nog dit belang dat daar de ; bronloopen liggen der groote Aziatische | rivieren, van zoo greoten invloed in dit ^ aan verkeerswegen arme land. | Zoo begon Engeland te vreezen voor zijn positie in Voor-Indië. Anderzijds ' ■ heeft Engeland steeds het verkrijgen van eene haven op eene open zee door Rus- l land, tegengewerkt, omdat het groote land dan met veel meer succès zijn eko-nomische macht zou bedreigen (Krim-oorlpg). Eene toenadering tusschen En-g-eland «n Japan was dan ook bij dit sa-i meng-aaa hunner belangfen, te v»orzien. ' OâGELIJKSCH NIEUWS f AAN ONZE LEZERS. — Wij rade» onze lezers van Antwerpen en omlig-gende aan, zich per maand te abonne«-rsn op ons blad. Van aî 1 December wo%glt dan het biad tehuis besteld met de earste postuitdeeling. Men geliev» zich te wenden tôt heit bureel van het « Vlaamsche Nieuws », Roodestraat, 44. * « DE GOEDENDAG ». — N. 1 en 2 werden ons, in één bundeltje vereenigd toegezonden. Wij stellen met genoegen vast dat de Vlaamschgezinde leerlingen van ons middelbaar onderwijs opnieuvr de handen uit de mouwen hebben ge-stoken en in hunne kringen aan 't werk getogen zijn. Ze zullen, wij zijn er van overtuigd, goed werk verrichten en op het gepaste oogenblik, want thans meer dan vroeger nog moeten 'aile flamm-gan'en — niet degenen die alleen den naam dragen, maar de ware strijders voor ons taalrecht — zonder vrees voor persoonlijke onaangenaamheden, iede-ren sprankel Vlaamsch leven tôt een flakkerand vuur heraanblazen. « Jong Vlaanderen » de vereeniging die aile Vlaamsche studenten van middelbaar en normaal onderwijs groepeert heeft dit ingezien, en deze eerste uit-gave legt getuigenis af van zijn jonge, veelbelovende werkkracht. « Goeden-dag » brengt een groet van eensgezind-heid met en vereering voor de Clercq en Jacob, leiders der « Vlaamsche Stem » die de durvende Vlaamschgezinden on-verschrokken zijn voorgegaan. Zoo is het goed. We beleven een he-roïsche tijd in de geschiedenis van ons volk en zijne opstanding — een tijd van de groote edelmoedige daad. Het jonge Vlaanderen wil zijn deel er aan hebben met al het hooge Sfenot dat het bewust-zijn geeft met een zuiver geweten te striiden voor een edel doel. Wij danken « Jong Vlaanderen » om zijn flinken, kranigen « Goedendag » ! DE TERUGTOCHT UIT MON AS-TIR. — De « Corriere deila Sera » geeft een hartverscheurend tooneel der laatste oogenblikken van Monastir. Het is een der1 meest tragische visioenen : V « Het is het einde. Monastir is over-gegeven. De Servische soldaten die zich noe op eenige kilometers van de stad be-vinden,zijn er slechts om den terugtocht te dekken.De twee regimenten der lange en heldhaftige maar te vergeefsche ver-dediging en de zes duizend recruten, die op het laatste oogenblik ter hulp kwamen, slaan den weg naar Albanië in. Te midden van een dwarrelendea sneeuw met ijskoude stormvlagen, trek-ken deze soldaten zich terug. Het is de schim van een leger welke zich op het droevig einde van dezen grauwen win-terdag verwiidert, door den honger en koude gekweld. / De nacht is woelig geweest. Eange stoeten van karren nemen het weinige mede, dat nog te Monastir gebleven is. Vluchtelingen, die in lange rijen van de bergen komen,in de hoop om een schuil-plaats in de stad te vinden, ontmoetten hen, die onbewust en vol angst Monastir verlaten. Hunne kolonnen vereenigen zich en gaan te zamen de richting in van Albanië. In den loop van Zaterdag had men vreeselijke tooneelen bijgewoond. Te Monastir waren nog eenige honderden Oostenrijksche gevangenen, die door de lange ontberingen op werkelijke geraamten geleken. Ook zij moesten in het lot der Servische soldaten deelen en dezen naar Albaniëvolgenv Afgemat, ter-neergeslagen, worden zij' door de met sneéuwbedekteftraten voortgedreven...» DE SERVISCHE DOCUMENTEN OVER DEN MOORD VAN SERA-JEVO. — De Bulgaarsche regeering heeft besloten om de in Nisj gevonden documenten, die deel uitmaakten van de staatsarchieven, uit te geven. Deze stuk-ken zouden betrekking hebben op de roi door de Servische regeering gespeeld in den moord van Serajevo. ONTEVREDENHEID DER CHI« NEESCHE COOLIES IN DE OURAL. — Het schijnt dat de Chineesche Coolies, die naar Rusland overgebracht werden, zich niet overal in het werk schikken kunnen dat van hen vereischt wordt. De « Rousskoje Slowo» meldt inderdaad dat de stad Ekaterinburg vol bedelende Chineezen is die uitgehongerd zijn en half naakt rondloopen. Naar het schijnt moeten het coolies wezen, die uit de fabrieken en de Ouralmijnen ge-vlucht zijn. Men weet dat de Russische nijveraars gevraagd hadden om deze zonen van het Hemelsche Rijk in te voe-ren om de eischen hunner werklieden, welke zij overdreven achtten, tegen te gaan; doch de voorwaarden van het werk en het leven, vooral in de rnijnen, moeten de Chineezen onverdragelijk toe-geschenen hebben, die dan ook in massa'.s de werkplaatsen verlatwi.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.