169 Jaargang Nam mer 16 10 Centiernen Zondag 19 April 1914 ONS RECHT V H.-A j^lvLBGHia-SZXlNi^LJ WEEZBLAD V ABONNEMENTSPRIJS 5 Fr. voor één jaar. 2,50 Fr . voor 6 maanden 1,25 Fr. voor 3 maanden Uitwisseling van bladen en tijdschriften wordt volgens overeenkomst gereyeld. Voor inschrijvingeti en brieiwisseling wende men zich tôt het bureel : i\/l ARKGRAVESTRA A T. 19 ANTWKRFEN. Boekwerken, waarvan één ^tlruk wordt gestuurcj worden aangekondigd. Mits twel afdrukken wordt er verslag over g^geven. Men wordt verzocht aile briefwisseling vrachtvrij te zen ien en slechts op eenezijde van't papier te schrijven. Al wat hit opscel van het blad betreft, moet vôôr Donderdag middag op het bureel ingezonden zijn. INHOUD : 1. Een intervieuw. — 2. Vlaamsch of Nederlandsch. — 3. Kroniek.— 4. Wilt gij ge-lukkig zijn ? — 5. Noord-Neder-land en de Vlaamsche Bewe-ging. — 6. Mededeelingen. — 7. Tjooneel. Een Interview In de laatste weken werd de heer de Meester, volksvertegen-woordiger van Antwerpen — voor degenen die er nooit hebben van hooren spreken —, dikwerf over den hekel gehaald, omdat hij te-gen de Vlaamsche amendementen der schoolwet heeft gestemd. Uit eerbied voor de lieve waarheid, hebben wij den heer de Meester over zijne gedragslijn onder-vraagd en ziehier het nauwkeurig relaas van ons gesprek. «Men beschuldigt U, Mijnheer de volksvertegenwoordiger, uw woord te hebben verbroken en het programma der Meeting te hebben verloochend met u af te scheiden van uw vrienden Van Cauwelaert en consoorten en te-gen hun amendement te hebben gestemd. Wat moeten we daarvan gelooven ? » «Ja,Mijnheer, 't is zoo en ik ver-dien de loftuigingen aller oprech-te Vlaamschgezinden voor mijne daad. Doch vooraleer daar verder oy.er in te gâan, laat mij toe U de ^ijsgeerige gronden bloot te leg-ge^ waarop het «Huis van Antwerpen» gebouwd is. Gelijk ge weet, is het programma der Meeting zeer omvattend.De drie hoek-steenen zijn : Vrijheid in ailes en voor allen ; Niemand gedwongen soldaat; In Vlaanderen Vlaamsch. Daar komen dan in tweeden rang de havenbelangen,de belangender steenbakkerijen van Boom en der glasblazerijen van Hemixem en Merxem. Die verschillende belan-gen zijn tnsschen de volksverte-genwoordigers der Meeting ver-deeld. Vrijheid in ailes en voor allen, staat onder mijne hoede. Niemand gedwongen soldaat, is thans het monopolium van Mr Henderickx. Wij hebben hem dit kiesch en ondankbaar werk op-gelegd, omdat zijn beroepsbezig-heden hem niet toelaten naar een ministerportefeuille te dingen. In Vlaanderen Vlaamsch is toever-trouwd aan Mr Van Cauwelaert. Mr Duysters houdt de glasblazerijen in het oog en Mr Van Reeth de steenbakkerijen. De havenbe-langen zijn overgelaten aan Mr Van de Perre,met het oog op zijne geneeskundige kennissen. Onze haven is ziek, Mijnheer, de invoer is grooter dan de uitvoer, vandaar verslapping. Daarom ijvert Dr Van de Perre voor den grooten doorsteek. Wanneer nu een onzer confra-ters een wetsvoorstel neerlegt, dat in strijd is met een princiep door een ander confrater verdedigd, dan is deze verplicht, zelfs tegen wil en dank, klink te trekken. Zoo luidt de overeenkomst tusschen ons. Wat gebeurt er ? Mr Van Cauwelaert stelde voor dat aile Vlaamsche kinderen in 'tVlaamsch moesten onderwezen worden. Dat mocht ik,die voor de vrijheid ben, niet goedkeuren. Ik kon devrij-heidsvaan niet aan flarden laten scheuren. Liever mijn ontslag, Mijnheer, dan tegen mijn gewe-ten te handelen !» (Mr de Meester is erg ontroerd, schelt de meid op en bestelt op gebiedenden toon : «Sophie, apportez moi un verre d'eau !) —« Mag ik U eene eerbiedige : apmerking maken, Mijnheer de volksvertegenwoordiger ? Gij hebt ! toch voor 't alleman soldaat ge- i stemd»! — « Ja, Mijnheer, dat hebben we allemaal gedaan,maar dat was i niet tegen het programma. Nie- 1 mand is gedwongen soldaat te worden ; al degenen die willen vrij blijven van soldatendienst, hebben het recht het land te verla-ten. In den vreemde zullen zij met rust gelaten worden. Daar heeft de Meeting voor gezorgd ! Zoo begrijpen wij ons programma, Mijnheer. De liberalen, de vrij-metselaars .... » — «Zouden we niet liever bij ons onderwerp blijven, Mijnheer de volksvertegenwoordiger ? Het , programma zegt ook : In Vlaan- , deren Vlaamsch !» — Ja, Mijnheer, dit princiep ligt mij nauw aan het hart. Er 1 moet in Vlaanderen Vlaamsch zijn ! En dat hebben we. Gaat ] tiaar St Andrieskwartier, loop den buiten af, wordt daar overal geen Vlaamsch gesproken ? Daar heeft ook de Meeting voor gezorgd ! Mijn toestand, Mijnheer, vraagt veel diplomatie. Als Flamingant zou ik mijn kinderen in'tVlaamsch moeten opvoeden. Als voorstan-der der vrijheid moet ik het bewijs leveren dat het Flamingantisme niet in strijd ligt met de vrijheid. Die moeilijkheid heb ik opgelost met mijn kinderen een uitsluitend Fransche opvoeding te geven. Die opoffering van mijn overtuiging heeft me veel pijn gedaan, maar plicht en eerlijkheidvoor ailes.Ons programma vergt groote opoffe-ringen.»—«Maar men beweert,Mijnheer de volksvertegenwoordiger, dat, na uit vrees vôôr de vervlaam-sching der hoogeschool van Gent te hebben gestemd, gij bij gehei-me stemming een verslaggever hebt aangeduid die vijandig is aan de vervlaamsching ?» —« Dat is waar, Mijnheer, maar nogmaals dat is tactiek ! Mijn vriend Caillaux sprak ten voor-deele der belastingop het inkomen 3m ze in den dieperik te helpen ; ik stem voor een vijandig verslaggever om de wet te doen zegevie-ren ! Alleen de dommerikken ver-5taan dat niet ! Al de oprechte Vlaamschgezinden, Woeste, de 3roqueville en Schollaert hebben nij hierover geluk gewenscht !» « Zeg dit ailes aan de lezers van <Ons Recht» en doet de compli-nenten aan mijnen goeden vriend Rolf.» Voor gelijkvormigafschrift : . Jan Palfijn. Vlaamsch of Nederlandsch Een onzer abonnonten schrijft h"t i'olj<ende : «Somnige Vlaamsche dagblade i zijn .'erontwaardigd over het feit dat er van .•an vvege het Nederlandsch g zantschap :e Brussel gevra gd werd of »la langue officielle administrative est le flamand ou a langue nee landaise» Ailes wel op den keper beschouwd, is iet ongelijk van het Nederlandsch gezant-;chap nog zoo groo1 niet ! Zien wij m-ners niet dat het «Davidslonds» (dat eerst let feit aanklaagt) boeken uitgeeft in plat vVest-Vlaamsch dialekt geschreven, der- wijze dat het zelfs voor andere V-amingen moeilijk verstaanbaar is ? Zitten er in de Kon. VI Akademie geen verstokte taal-particularisten, die geen «Nederlandsch» maar Vlaamsch spreken en schrijven?Zijn er hier geene ministers wier brieven aan aan hunne collega's altijd beginnen met de woorden «Weerde Collega» en eindi-gen met «Aanveerdo ? Gaan de meeste dagbladen niet voort geene de minste rekening te houden met het feit dat er eene b.-schaafde Nederlandsche taal besiaat en schrijven zij niet moedwillig hunne Vlaamsche gewestspraak ? Hooren wij niet dagelijks de woorden «Ikzal er rekening van houden» «ik ben over veertien dagen daar geweest» «hethand-teeken» in plaats van «handttekeningn enz. enz. Vindt men hier in ons land geene Bis-schoppen die weigeren het Nederlandsch als onze taal te erkennen en het liever houden met hun zoo dikwijls gek en on-verstaanbaar dialekt ? Om teeindigen, hebben wij geen onge-| lijk er over verontwaardigd te zijn dat het Nederlandsch gezantschap ons der-gelijke vraag stelt, als men in onze Statenkamer eene stemming ziet uitbren-gen, waardoor men aan onze taal weigert den naam van ^Nederlandsch» te geven? En is het misschien nietjuist daaiom dat het Nederlandsch Gezantschap te Brussel zoo eene anders niet begrijpelijke vraag aan ons staatsbestuur durft stellen ?» Nota der Redactie. Er ligt een bittere waarheid iu 't bovenstaande ; \vant het valt niet te ontkennen dat er in ons land nog velemenschen zijn, die een aikeer hebben van de letter-kundige taal die wij, Zuid-Nederlan-ders, met de Noord-Nederlanders eemeen hebben. En 't zijn niet alleen mind^r ontwikkelde lieden, maar grletterde Vlamin^en die een afkeer hebben van wat zij Hollandsch hee-ten. Het gebrekkig onderwijs en zeke-re vooroordeelen van 't jaar i83o hebben daar toe bijgedragen. Maar deze opmerking komt niet te pas voor wat het Nederlandsch Gezantschap te Brussel betreft. Dit wett heel goed dat de otheieele taal van België de Nederlandsche is en niet het West-vhiamsch of een andere gewestspraak. Imm;rs om lat er, he-laas, in ons land nog vele menschen zijn die hun eigen taal niet hebben kunnen of willen aanleeren, is dit geene reden om deze in hunne on-kunde of onervarenheid in te volgen. Het Fransch gezantschap zou dan met evenveel grond kunnen vragen of de taal der Fransche Academie de officieele taal van België is of wel het Belge, zooals het in ons land door duizenden menschen gesproken wordt en waar de geDoren Franschen zoo geestig den spot m è weten te drij-ven Want de taal gesproken en geschreven in de huisgezinnen van

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.