Dertiende Jaargang &ir 10 — Prijs per nummer : 10 centieme 15 Februari 1914 ONZE KRINGEN TOONEELBLAD Orgaan tôt verdediging on„r Kunst-, Stam- en Taalbelanaen Drukker : S. SCHUERMANS-MEDAER, Tienen. SI ©i i WC ï Cl H Q 6 H Uitgevers ; Herman HENOT & Firmijn VINCX iNSCHRl.!\/IMr!Dnn. I ~II il m 'IfiillB i .tin imiiiiii i m» IIMOUMHIJVINGSPRIJS ÉÉN frank voor 't geheele seizoer VerscKijnt gedurende de zes wintermaanden den i" en i5n van elke maand. Bijdragen en mededeelingen moeten vrachtvrij gezond< I worden aan den hoofdopsteller : HERMflN HENOT, TIENEN. Toonselwerken » l.ederen „.0rde„ aangekondigd mi a druksel en besproken mits er twee te zenden. m Men sture de raadselprijskampen aan : Firmjjn \ INCX, hoofdonderwijzer, Godsenhoven (Brab Aankondigingen : 0,10 fr. den regel. :s , T°°r aankondigmgen meermalen op te nemen, overee te komen met den drukker. Iedere medewerker is verantwoordelik voor ziin biidrao-e Tooneelkronijk Uit GEMT IViinnard Schouwburg uDe Volksvijand" van Henrik Ibsen door de Fonteynisten. o-:-o In geen enkel ander werk treedt Ibsen zoo sterk op den voorgrond als in itDe Vulks-vijand". Geen wonder. Toen na de verschij-ning van uNora en uSpoken" het onweer over hem was losgebroken, hij openlijk werd uitgekreten voor den belager van het huwelijk en den vernieler der maatschappij, greep hij andermaal naar de pen en trad openi'.jk, mpt "'n belagërSi1'! 't f * ;fS.» onwTlof "domheicl dat zn oeuoenngen met begrepen waren in de twee voornoemde fa- miliedrama's? Ditmaal zou hij duidelijk spreken, recht op den man af ; beslist, ener- giek, positief. uDe Volksvijand" werd dus 'n verweerstuk. En z'n slagen zijn neergeko- men op de bioodschrijvers der pers, op de vertegenwoordigers van 't openbare gezag, op de volksmenners, op de compakte meer- derheid. Z'n stem klonk aïs 't klare, scher- pe geluid eener zilveren trompet. Wakker moesten ze allen, wakker! En toen heeft die reus z'n volk eens goed bij den kraag gevat en dooreengeschud en gericht over hen gehouden. Hij heeft hen toen eens ge- sproken van recht en plicht, van waarheid en leugen, van vrijheid. Hij heeft hen ge- sproken over hart én ziel én geest en z'n belagers eens duidelijk gemaakt dat onze heele zedelijke levens-, rechts- en plichtsop- vatting valsch en leugenachtig was. Zoek de waarheid, in allés en ôveral en altijd de waarheid, wàt er ook moge gebeuren, wàt ook de gevolgen mogen zijn. Schreeuw de waarheid uit op al de hoeken der straten, roep ze van de daken, dien haar als de op- perste Godheid. Dan eerst zal ons rnoreel, staatkundig en intellektuëel leven weer ge- zond en krachtig worden. Dat is het leid- motief van ltDe Volksvijand". Voor Ibssn even als voor Multatuli was het dienen van de waarheid 6m de waarheid de hoogste plicht. Beiden hebben er voor gestreden met energie en vasthoudend-heid, al moesten ze daarbij zelven ten onder gaan. Dokter Stockman, lbsen's held, de door het volk tôt <(volksvijand" verklaarde man, ging in den kamp maatschappelijk ten onder ; maar al hadden ze hem klein gekre-gen door hem z'n plaats als baddokter te ontnemen, z'n dochter ontslag te geven als onderwijzeres, z'n twee jôngens van school gezonden; gegroeid en gelouterd is hij uit dien strijd gekomen. Want nu zijn aile ban-den gebroken. Niets bindt hem meer... Arm staat hij daar nu, alléén, maar vrij ! Vrij van alien en ailes. Het groote werk zal nu beginnen, want om voor de vrijheid te strijden moet men zelf vrij zijn. Hij zal z'n volk trachten vrij te maken van de zedelijke, de sociale, de politieke en de huwelijks-leugen. De door het volk verklaarde volksvijand" voelt zich sterk en opgewassen voor die taak omdat hij nu ualleen staat". Dit geweldig-sterke werk, dat doet denk aan n massieve arduinen poort, werd op zeer bevredigende wijze door de Fonteyni ten voor 't voetlicht gebracht. Let wel 01 Wanneer dit stuk door 'n beroepsgezelschs werd gespeeld, zou ik mijne eischen hoogc stellen. Wat m'n recht is. Maar de Fontes msten zijn amateurs, die maar ééns in d twee of drie maand 'n vertooning gever derhalve niet zoo vast op elkander kunne vertrouwen. Daarom moet ik wat toegever der zijn. Wat m'n plicht is. I Na deze beschouwing herhaal ik dus, da de voorstelling zeer bevredigend was, goe< îneengezet, tamehjk vlot van stapel liep ei het moenjjJ<e, vierde bedrijf met z'n groot( rfrùli fëwêegBrîcht. Gustaaf Steegheri speelde de zware ro van Dokter Stockman. Wars van aile sym pathie die ik voor hem gevoel als tooneel kunstenaar, zeg ik hem proficiat en danl voor zijne uitmuntende opvatting en uit beelding. De vroolijke, goedhartige, kinder lijk-naïve dokter in 't eerste; de vei wonder de geërgerde man in 't tweede en derde, er de aanvallend-strijdende dokter in 't vierdt en vijfde bedrijf heeft hij zeer goed weerge geven. Wat ik reeds vroeger van hen schreef herhaal ik hier nogmaals : z'n spe is geen werk van 'n liefhebber, maar van 'r beroepsartiest. Hij heeft 't breede gebaa; en de ongekunstelde bewegingen die der man van 't vak kenmerken. Daardoor staa hij ver boven z'n omgeving van liefhebbers tooneelisten en weet hij ze allen mede t< sleepen en 't spel in 't goede tempo te hou den. Robert Colies als Peter Stockman, dt burgemeester, was eveneens zeer te loven Dien autoritairen, afgemeten vertegenwoor diger van 't openbare gezag, van de op leU' gen en bedrog gebouwde liurgerlijke samen leving, die vôôr ailes moet letten op de welvaart der stad en de belangen zijner on derdanen, dien man zag men terug in Colie: met z'n krakend-bijtende stem en z'n on plooibaren rug. Hard tegen hard gaat he tusschen die twee broeders, breeder er breeder wordt tusschen hen de afstand. De plooibare, ruggegraatlooze journalis Hovstadt werd door Gust Van Hecke sobe gespeeld. Zijne bewegingen verraden 'n ze keie lenigheid en gemak ; maar z'n ro mocht hij wel wat beter gekend hebben. Er de heer Van Daele als Billing, de medewer ker van Hovstadt, moet zich hoeden voo dat breed-lawaaïrige. Maar hij zal leeren en 'n volgend maal 't beter doen. Goed il toon en sober speelde I. Bennoot als Aslak sen, de boekdrukker. Zijn optreden in ' 4de bedrijf als voorzitter van de meeting wa: zeer goed. Ook D'Osterlinck als Kapiteii Hoster speelde kalm en fiegmatiek den eer lijken zeeman. Heer Braem als Morten Kri was niet slecht, maar maakte den indrul van iets gewilds, iets gemaakts. Het lag e wat dik op. Mevr. Steeghers als mevrouv Stockmans en Mej. Van Acker als haa dochter Petra waren mede goed op dreef il hun sober doorvoeld spel, en brachten he ;n hunne bij tôt 't wellukken de-^sr voor 'n toi a neelkring zware en moeilijke vertooning. s- Zoo 'n voorstelling doet de Fonteyne ec )• aan. P 1 taederiandscne Schouwburg e ^ ^Freuleken" Komodie in drij bedrijvei '' van H.C.J. Roelvinkdoo n de Koninkl. Vereeniginj ,,Het Nederl. Tooneel' van Amsterdam, o— : — c De samenwerkende maatschappij De Ne-derlandsche Kunsivocrsteïïingen heeft Zaterdag 3i Januari, de Koninklijke van Amsterdam , V00r Zlch laten optreden met het fijne, oor- 'n uitgelezen publiek dat in de beste stem-1 ming gebracht werd door 't uitmuntende. verzorgde spel der artiesten. Het kenmerk van hun spel is hooge soberheid, ongekun-steldheid in stem en beweging, en vooral voornaamheid m toon. Dit verwekt de ver-eischte stemming en atmospheer, zonder dewelke het salonstuk niet leefbaar is. Daarbij niet te vergeten het vlugge tempo . dat zoo 'n spel doet huppelen en trippelen. De drie bedrijven spelen op den Hui-i ze ((Rande" omstreeks 1780. Als het scherm l opgaat is Freuleken van huis, voor het 1 eerst na de droevige dagen van haar moe-ders te vroeg afsterven, uit logeeren bij 'n i 00m te Utrecht En de ceremoniëele, twist-: zieke, maar in haar hart niet kwade tante Henriette, 'n Haagsche douairière en zuster : van Baron van Averling — voert op ,,Ran-de" den huishoudstaf. Zij schept er, on-î danks haar goeden wil, 'n sfeer van onbe-hagen en werpt de schuld van ailes op Mie-betje, een wees, die indertijd door Floren-tine's moeder tôt zich werd genomen. Mie-betje, de ^Kattekop", zooals zij om haar s wispeltuiig humeur door jonker Job ge-doopt werd, treitert de ordentelijke tante ; Henriette. Zoo is bij den aanvang van het stuk de stemming in huis als die van azijn t en peper. 1 De eenige afleiding en vroolijkheid brengt een rijke, jonge Amsterdamsche Re-£ genten-zoon, de zonnige Iman, de welkome dagelijksche gast op ^Rande". Met Miebet is Iman van den eersten dag af, zij 't dan j ook (iin aile eer en deugd", aan 't vrijen en dollen geslagen. Doch ailes verandert als Freuleken on-verwachts huiswaarts keert. Van het eerste oogenblik af laat het cordate, ernstige meis-j je haar moederlijk gezag weer gelden — en Iman van Aerschot wordt op staanden voet t verliefd. ; Een maand later is hij nog steeds 1 de dagelijksche bezoeker op Rande, — doch thans komt hij er voor Freuleken. 1 Miebetje voelt zich gekrenkt; Job, eerst Iman's vriend, draait ook om nu hij den vlinder z'n plichtgetrouw-ernstig zusje ziet omfladderen, — en Freuleken zelf — maakt zich zorgen over de nukkige, nu nog onhan-delbaarder Mtebet, voor wie zij, de jongere, t zich als (loudere zustei" verantwoordelijk veiantwooraelik voor zijn bijdrage. > voelt. Als het kleine Freuleken ontdekt dat er ^zekere dingen" vôôr haar terugkomst r tusschen Iman en Miebetje bestonden, dan slaat haar de inmiddels ontloken liefde 'n diepe wonde. En méér nog dan Job's tus-schenkomst en Iman's waarachtige liefde zal fr noodig zijn cm 't kleine Freuleken tôt i n gelukkige (lvrouwe van Aerschot geboren r Averling" te maken. t Stuk zit knap ineen en is vrn 'n leven-, dige, vlotte dialoog. De figuren zijn vast ge-teekend en omlijnd en zijn er allen beslist noodig. Met dit werk heeft de heer Roel-v.nck bewezen 't „métier" te kennen, zoo-dat hij, als hij n.Qg jrorig - " " . ons'r-^èperforium mfemakensiek als MvSûë\v Mëj. Emma* v -ls Florentine (Freuleken), Mevr. Swab-Welman als tante Henriette en de heeren Harms als Baron van Averling, Lobo als Job, C. van Kerkhoven als Henri en J. Reule als Iman hebben, door hun prachtig ensemble, hun vlot, be-studeerd spel; de voorstelling tôt 'n kunst-vertooning vfciheven in den zuiveren zin des woords. Jan Staal. mi ci lu SES Uit ZEE6RUGGE (Juliurf Sabbe's Genooischip" rich te op Zaterdag 24 Januari 'n feest in ter herden-king van Julius Sabbe. Spijts net gure weder was de opkomst tal-rijk.De heer DrJ. Pée, professor aan het ko-ninklijk Atheneum te Brugge, gaf een prachtige voordracht over Julius Sabbe. Deze werd te Cent van zeer nederige ouders geboren. Als jongeling deed hij schitterende studiën. Doch hij werd van de toen vreeselijk woekerende ziekte — de verfiansching — aangetast. Gelukkig ont-moette hij professor Heremans, die hem op den rechten weg terugbracht. Zijn diploma bekomen hebbende werd hij leeraar in de Nederlandsche taal aan het Brugsch Atheneum en bleef er gedurende 37 jaren werk-zaam. De taak die men hem oplegde was de meest ondankbare die men te dien tijde een professor opleggen kon. Doch Julius Sabbe was met moed en wilskracht bezield; hij dwong van zijn leerlingen eerbied, ja zelfs vereering af. Hij vormde onder hen menig strijdend Vlaming. Julius Sabbe had Brugge lief en hij spaarde noch moeite werkkracht om de vervallen stede herop te beuren. Aan het herstellen en verfraaïen van openbare gebouwen arbeidde hij onver-poosd. Hij had idealen en zou ze doen ver-wezenlijken. Hij was de stichter van de Brugsche afdeeling van 't Willem-Fonds ; hij was het, die de noodige gelden voor het standbeeld van Breydel en De Coninck wist in te, zamelen ; hij was het, die pleitte voor het koninklijk Vlaamsch conservatorium met Peter Benoit aan liet hoofd. Hij ook was het, die het plan van de Maere, Brug-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.