EERSTE JAARGANG No. 36 ZATERDAG 26 MEI 1917 LOSSE NUMMERS 5 CENT r» i U ^ ^ I Inm0p vnn • SI AA VT DE BELGISCHE SOCIALIST Tweetalig WeeKblad van den Bond der Belgische Arbeiders in Nederland Abonnementsprijs in Nedérland : 75 cent per 3 maanden. . Redactie en Administratie : LAPIERRE. TH RF.SIASTRàat m 'c.kr a vitmh a ne au t~7 . , „ . . ' ~~~~ Afgevaardigden voor ons Kongrt denkt oin de broodkaarten! Het Vredesdebat. I. In het Engelsche Lagerhuis. In de zitting van 16 M ed werd do or onzen partijgenoot Snowden de volgende motie in het Lagerhuis neergelegd : „Bet Huis begroet met instemniing de verklaring van de demolu'atisohe regeering van Rusland, waarbij aile plannen voor imperialis-tisohe verovering en gebiadsuitbreiding worden gewraakt." De min is ter van blokkade, Robert Oe-ci], antwoordde in naam der regeering. Engeland is niet ten oorlog getrokken - voor veroveringen,, nocli voor gebieds-uitbreiding.Wil Rusland afstand' doen van het be-zit van Konstantinopel, dat is voor zijn rekening. Nopens de beteekenis van het woord „annexatie", moet er ondersoheid ge-maakt worden. Niemand wenscht iets, dat gelijkt op imperialistische verovering. Maar and ers is 'het gesteld, wanneer men neemt Arabië, dat zich afscheurde van Turkije. Moeten wij -nu onzen invloed aanwenden om Arabië onder Turksdhe voogdij1 te h rengen ? Hetzelfde motet gezegd Worden van Armenië en Elzas-Lotharingen dan? Zou men kunnen aa.nncmen, dat deze twee provi.no i ën destijd's door Duitsohland geannexeerd, niet aan Frankrjjk wordleru hersteld?' Is het niet meer dan billijk, dat de provinciën, door Italianen bevolkt — de irredanta — aa.n Italië terugkeeren? Nopens1 het afstand doen van schade-vergoeding, stelde de minister de vraag: En wat moet er met Relgië dan gebeu-ren ? waarop Snowden onmiddelijk antwoordde: ,.Wij hebben steeds aïs het voornaamste pun't van elke schikking gevraagd het herstel van Relgië, niets sleehts van de onafhankelijikheid, maar Vflm, nil>W ^ Volstrekt, vervolgde de minister en zoo ook voor het bedreven kwaad in het Noorden van Frankrijk en Servië. Moeten wij definitief aile herstel weg-cijferen van die vernieling van vrede-liévendte handelssehepen door duikboo-ten'î Ik ben niet bereid dit te doen. De geweaen premier Asquith geeft zijn rneening te kennen over wat men moet ve.rstaan door annexatie. @ët woord annexatie kan op zijn. minst in vie<r versohillende beteekenis-sen gebruikt worden. 1. Het vrijmaken van onderdrukte volkeren van het despotisme en het lij-den, waa.rond'er zij tôt nu toe gebukt gingeïi. Ons doel zou met bereikt zijn, moet annexatie in dien zin niet worden door-gevoerd.2. De vereeniging van kunstmatig ge-seheiden nationaliteiten. Als voorbeeld wordt aangehaald de Italiaanschie irredenta., 3. De overdraeht van souvereiniteit of grondgebied, noodig voor de handha-ving van strategiscihe posities. Al deze1 drie vormen kunnen volbo- 4. De uithreiding van grondgebied voor poliitieke en eeohomisehe maehts-vergrooting.Niemand van ons wil zulke annexatie doorvoeren of reohtvaardigen. * » ♦ De toon is wel wat gematiger dan over enkele maanden. In de afgelegde verklaringen zijn er noeihtans twee feiten, die vooral onze aandaoht wekken., Onder nummer 2 spreekt Asquith van de herstelling van kunstmatig geschei-den nationaliteiten. Dit grondbeginsel kan en moet zelfs in bepaalde gevallen toegepast worden. zonder dat het kan dienst doen als al-gemeenen regel. Hoofdzaak blijft, dat het politiek systeem van elke natie gedemocl'ati-seerd wordt, waardoor de ondersdheiden „geautonomiseerde" nationaliteiten zich vrij kunnen ontwikkelen. Moest Asquith zijn zin krijgen, dan wordt Relgië opgedoekt! Het fcan zij ne bedoeling niet zijn; men hoèft rekenschap te houden met histo-rische toestanden en internationale po-litieke aangelegenheden. Asquith spreekt ook over de handlia-ving van strategische posities. Het vredesprogramma der geallieer-den stond immer in 't licht va.n een , dmiirzamen vrede. Zij (de geallieerden) hehben Wilson luide toegejuictht wanneer hij in den Se-naat sprak over een A olkenbond. Wij meenden dat ziji met ons 't ak-koord waren over dien inzet van den stiTjd: Dat moet de laatste der oorlogen zyn! Asquith komt ons nu spreken over strategische posities, hetgeen niet an-ders kan hedhiiden dan maatregelen voor een toekomstigen oorlog. Ten andere deze regeliug, is het dan een strategische regeling, zou in recht-streeksche tegenstelling staan met wat Asquith aanduidt onder nummer 2. Troirwens de jxilitiek van Asquith is ook die der Duitstihers. W a t de Rijnhnie (een veronderstel-ling) voor Asquith is, is die Maaslinie en onze Vlaamsche kust voor de Duit-schers: strategische posities. In diplomiatieke taal heet zulks «strategische posities", terwijl het niet an-ders is dan een uiting van het impérialisme. \ De a.rbeidereklasse heeft er voor te waken, dat deze oorlogspolitiek — hoe wilt gij' het anders noemen? — zoo langs de eene als langs de andere zijde uitge-schakeld worde voor vredespolitiek. Een duurzame vrede met een volken-bond aan de spits wordt niet gediend door «strategische posities". ♦ ♦ ♦ II. In den Duitschen Râyksdag. Von Bedhmiann Hollweg heeft in de zitting van 15 Mei gesproken en geanit-woord op de interpellatie èn der conser-vatieven èn der sociaal-d'emokraten nopens de oorlogsdoeleinden en vredes-voorwaarden.von Rethmann hlijft zooals hij tôt nu toe geweest is: duh'belzinnig, terughou-d end, ondùidelijk en vaag. Zi,jin politiek was negatief en is het geb]everi; zij' is vastgeknoopt aan de omstandighedlen: keeren de militaire' kansen1 in 't voordeel der centralen, dan staat von Rethmann aan de zijde der Duitsche imperialisten; maar moet het dubbeltje verkeerd rollen, dan zal hij' naar links zwenken en zieh zoo dicht iBSaëllSfr-aa»-4p-. ^iwLe van Scheidemann von Rethmiann heeft he"t tocn iriaar gezegd1: „Ik loop aan den leiband van geen enkele partij, noch van links, noch van rechts." Zijn verklaring over d'e oorlogsdoeleinden houdt verband met zijn pôlitiek, wanneer hij verklaart: „Wat ik ooit over onze oorlogsdoeleinden kon zeggen heb ik hier in den Rijksdag openlyk gezegd," Welke zijn de vroegere verklaringen van den kanselier? Ylaanderen moet ontrokken worden aan Wallonie en vrij blijven van Fran-schen invloed; in andere woorden een onafhankelijk Vlaanderen onder Duitsche1 voogdij. Met. Polen moet" hetzelfde gebeuren. In dien verstande staat de Duitsche oorlogspolitiek in 't lioht van annexatie, en de kanselier geeft de buitenwereld' en de Duitsche natie een valsch beeld van den toestand, wanneer hij den schijn wil wekken, dat Duitsohland een verdedi-~ gingsoorlog voert. Wil Duitsohland reohtzinniig een ein-dte stellen aan deze wereldramp, dan be-hoeft von Rethmann klaren wijn te schenken en zijne geWilde terughou- dendheid laten varen. * * * . Sindsi de Russische revolutie is er een zekere kentering ingetredien langs Duitsche zijde nopens het pro'bleem van Po'len. Duitsohland heeft het oog op een af-zonderlijken yrede met Rusland om zijne veroveringsplannen in het Westen des te gemakkelijker te kunnen doordrijven. Hier ten minste heeft von Rethmann met zekere openhartigheid gesproken, onidat het in onmiddellijk verband staat met de Duitsche politieok. Duitsohland is hereid met Rusland een vrede te sluiten, waarbij de vrijheicl en de wil der volkeren volledig zullen geëerbiedigd worden en aile k'iem tôt nieuwe vijandschap zal uitgesloten zijn. De kanselier is zelfs, van oordeel, dat i een uitsluitend op wederzijd'sche over-eenstemming berustendi akkoord wel te l bereiken is. Aile twij'fel is dus uitgesloten: î Duitscliland wil een afzonderlijken vrede met Rusland. Wij zijn innig overtuigd, dat Duitsch-land's plan nooit zal gelukken. Een'afzondterlijke vrede van de Russische démocratie met de Duitsche reac-tie tegenover de West-Europeesche de-î mocratie is bepaald uitgesloten. Wat mogelijk was met het tsarisme i.-1 een onoverkomelij'ke oninogeiijkiieid ge-- worden met de Russische zegevierendt 1 revolutionairen! De oplossdng is eenvoudig. von Retl mann heeft sleohts dezelfde verklarin i aLte leggen voor het Westen zooals h nu gedaan het voor het Oosten en h( terrein is klaar voor onderhandelinge en wederzijdscthe ovc-reenstemming. * * * De rede van den kanselier heeft no een derde kenmerk n aar voren gehrach Tôt nog toe werd door de verteger woordigers der siocialistisohe meerde] heid en door Sctheic fmann in persoo beweerd, dat de kanselier geen annexe tie s beoogde. dat hij jet vredesprograir ma van Scheideman.,i c.s. ondtersehree: von Rethmann $eeft Scheideman flink van de hand gewezen; hij la.at zid door Scheidemann, niet van zijn weg ai brengen; hij wil nh'> aan den leibait loopen van de socia,, l-demooratie. \ron Bethmann he jft die haan net ai gebakend; het vertr»niwen der socialis tische niieerderheid i i de Duitsche poli tiek is verloochend loor den kanselie in persoon. Wat zal Seheidemf.nn nu doen? Zal hij in, deze (.mstandigheden' d DuitsOhe regeering biijven steunen? Zal hij vasthouden aan zijin verkla ring: «Indien DuitscUland wil annexee ren, dan hebt gy revolutie in het land" Laten wiji Ledteboar antwoorden i] onze plaats. Zoo zegde deze oja. • «Scheidemann moet den strijd tegei de regeering aanbincen, wanneer hy o] de krachtige woorden, die zelf& voor eei âankondiging van rt rolutie niet t-'rug schrikken, daden wij doen worden. In Duitschiland moet het zoo komei als in Rusland. Wjj inoeten in Duitsch land spoedig een republiek invoereii." Reter en gepaster zouden wij1 nie kunnen antwoorden. „Het is genoeg", verklaarde Scheide mann. Wij waehten Sël'eidemann. aan d'< taaJk; die het.doel wil, mag niet terug schrikken voor het n iddel, nog was he dan de revolutie. De vrëdêsiiizlcmTen-' tangs oeme zuti™ zijn iets gewijzigd; alhoewel de afstarn tusschen beide groepen nog groot is. ■Von Rethmann Hollweg. zwijgt ove: de Duitsche oorlogsdoeleinden, tei-wij Asquith vasthoudt aan een vredespro gramma, dat niet aanpast aan een duur zamen vrede. Hoe lang zal dat nog dur en 1 Zal de Russische regeering, waar he socialis tische element sterk in vertegen woord'igd is, de regeeringen der ander oorlogyerende landen tôt betere gevo< lens kunnen brengen ? Zal de oonferentie van Stockholm b: m a oh te zijn om een terrein voor te b{ reiden, dat ontbioot is van aile kieme voor toekomstige oorlogen? Zal het waar zijn, zooals 'Huysmans i zijn laatste correspond en tie zegde, ds de vrede niet zal gemaakt worden doc de regeeringen, dan Wôl door de volken De gebeurtenisseu zullen ons dt 1 ÛÛT1ÛT1 Stockholm. Verheugentl nieuws ! Onze vriend Huysmans deelt ons per telegram mede, dat de konferentie te Stockholm volledig beantwoord't aan de verwachtingen. Er is een algemeene toetreding tôt dé se])arate konferenties. Een eerste resultaat, een prachtig resultaat is bereikt. De separate konferenties zijij de voo^ bode van de ^algemeene internationale konferentie, waar de vredesvoorwaar-den zullen besproken en vastgelegd worden voor een duurzamen vrede, een Volkerenvrede. De internationale banden bi,j het pro-letariaat zijn liersteld. De Internationale is aan de t'aak: Het daghet in het Noorden. Arbeiders aller landen! Uw stem is aanboord! Leve onze roode Internationale! 123 Reisaanteekeningen. IV. Ik heb de Hollaindsche dagbladen met v-eel yertraging gekregen en ik heb er in gelezen dat een tiental Comité's van Relgisehe uitgewekenen, te Haarlom vergaderd, zieh tôt reohters van de Belgische politiek hehben aanzien en op plechtige wijze de hou'ding van uw die-naar veroordeeld hebben. U kunt u niet voorstellen weltoen he-spottelijken indruk een betooging van h- dien aard op enkele honderd kilometers i g afstand maakt. lij Ziedaar dus uitgewek'en Belgen die et zioh het recht toeëigenen te oordeelen, te m veroordeelen en vooral te lasteren. Wat vertegenwooixligen die heeren? Niets. Zijn zij bevoegd om met gezag te ,g spreken? Neen. Hehben zij aan' België d.' zu^ce di'ensten hewezen dat zij het recht hebben in naam van het vaderland te r. spreken? Neen„ Er zijn er tusschen hen (n die brand en moord gevlucht hebben. a_ Anderen zijn alleen bang geweest. Hun a_ titels zijn vlucht en vrees. Is dat vol-j doende? Ik geloof het niet. tn zaa^ doet zioh nog eigenaardiger ^ voor als men ziet wat er aohter de f_ sche-rmen van dit laag gedoe geschiedde. j Ik kan het in vijf bedrijvien samen-vatten., • f_ Eerste bedrijf: De bestuurder van het s_ Belgisoh Office gelast M. Dupont en j_ vrienden een aamklacht voor te leggeh ij. aan het Officieel Comiteit, door Dr. Terwagne vervaardigd. M. Dupont zet zioh in verhinding met den voorzitter [je van dat Comitéit en deze uitmuntende reehtsgeleerde roept twee vergaderin-gen van 't Officieel Comiteit bij elkaar, g. waarop ik niet nitgen'oodigd ben gewor- den. Natuurlijk. n Tweede Bedrijf: M. Dupont treedt op ' in het Belgisch Comiteit, Treurig resultaat. Dwaze beschuldiigingen. Ik ant-n woord aan den vertegenwoordiger van p het Heilig Office dat ik hem geen reke-tl ning te geven heb van mijin gedrag, r_ maar dat ik, ter persoonlijke inlichting, en uit eei'biedi voor mijin collega's, mij n de meoite wel wil getroosten de ndetig-). heid van zijn hesehuldiging aan te toonen. ït Derde bedrijf: Nieuwe geheime ver-gaderingen van die Heeren. De voorzit-ter, M. Rollin, denkt een oplossdng ge-vonden te hebben. Hij erken't dait ihet ,e Officieel Comiteit onbevoea^d i®, maar -, hij laat zijn verklaring voorafgaan door een boel „overwegende dat" en „gezien dat" die de zaak aanraken. Ik ma.ak den u _er op. op- d zijn betoog van onjuistheden wemelt. Vierde Bedrijf: Men denkt de zaak t afgedaam. Maar de vraag wordt door de )1 heeren tooh op de dagorde van het Con-)- grès van' Haarlem geschreven en zij inaken van mijn gedwongen afwezigheid gebruik om hun dagorde te stemmen., Vijf de Bedrijf: De dagorde van Haar-ït lem. i- * * * Het logische gevolg van deze handel-e- wijze is dat de Regeering cfwel zal moeten zwijgen ofwel het besluit van Haar-'ij lem zal moeten1 bekrachtigen. Indien de e- Regeering zwijgt, keurt zij de resolutie 'n van Haarlcm af en dat blijft er aan de heeren Rollin, Dupont en hun vrienden in niets anders over dan heen te gaan. In-' at dien de Regeering de resolutie bekrach-3r tigt zal zij mijn benoeniing als lid van i? 't Officieel Comiteit moeten herroepen. at Ik waeht op wat de heeren doén zullen. — V. Ik kom terug op de Oonferentie van Stockholm. Zooals ik u geschreven heb, bestaat de inrichtingsoommissie uit 3 Hollan-ders (Troelstra, Van Kol en Albarda), er uit 3 Zweden (Branting, Soderberg en te Mol 1er), uit een Deen (Stauning) en uit de een Noor (waarschijnlijk Nillsen). Branting is tôt voorzitter herniemd. Ik fun-dé geer als secretaris en ik heb als mede-werker een der meest hekwaane jonge :ig marxisten uit de Zweedsche Partij gekregen, Arthur Engberg. De positie van jr- de Belgische delegatie in de Commissie île blijft voorbehouden. Er moet ook nog ar- een heele reeks vertalers aangeduid gd worden, maar de benoemingen zullen en voorloopig.nog niet plaats grijpen. Uit de dagbladën en' door de pers-ro- bureaux zult u al reeds de s-amensitelling vernomen hebben va.n de delegaties let waarvan de aahkomst gemeld wordt., De Amerikanen zijn onderweg. Geen ant-woord uit Argentkmë. De Italianen ko-men. De Duitsche minderheid en rneer-derheid hehhen hun afgevaard'igden aangeduid. Wij' verwachten elk oogen-blik de Oostenrijkers, de Bosniërs, de Hongaren en de Bulgaren. De Zwitsers schrijven ons dat zij positie nemen net gaan. Miinister Henderson vraagt tele-er grafisch ibezondèirheden. In Frankri,jk ran sohijnen de meeningen nog verdeeld. em Maar de indruk isdat er kans tôt slagen ïel- bestaat. op Louis de Brouckère, die steeds een lie- goed raadgever en als ik, een goed in-terfnationalis't- is, heeft voorgestekl eerst be- de afzonderlijke delegaties te ontvangen ?an om aldus iedereen toe te laten te komen l*s en vrij te laten Wel of niet aan de algemeene oonferentie deel te nemen. ie Dat is, indien gij het u herinneren te wilt, hetgeen ik reeds in 1915 voorgestekl heb. Zij die mijn voorstel toen be-i? streden-, aanvaarden -het nu. te Ik verheug me er om. ië Het Comiteit der werMieden en soJda-ît ten uit Rusland heeft ons onirechtstreeks te geholpen door rechtstreeks de Fransche n en de Engelsche minderheden uit te a. noodiigen. Het zal aan de Regeeringen n van Frankrijk en Groot-Rretanj-e heel 1- moeilijk zijn deze nitnioodigingen te be- lemmeren. Q ;r |S] ^ Een belangrijke mededeeling. i- Het comité van Nederlandsche en Sk and in aafsohe • socialisten heeft een d verklaring openbaar gemiaakt, waarin n het, na een terugblik op het ontstaan h van de oonferentie, zegt, dat het doel r. van de voorloopige besprekingen is, de ît positie van de verschillende partijen ten ir opziohte van den wereldoorlog en de e mogelijikiheiid van een oplossing van het i- vredesvraag,stuk vast te stellen; verder r, om zoo mogelijk een geme enscha ppel^j k "- program te ontwerpen en de mogelijk-heid,' van de belegging van een algemee-p ne vergadering te onderzoeken. I- Het comité verklaart zioh zeer inge-t- nomen met de uitnoodiging van den n Russischen Ax-beiders- en Soldatenraad î- tôt een algemeene oonferentie. r, Het comité wijst bij voorbaat elken f, invloed, die de regeeringen op de ont-ij worpen samenkomsten zouden willen oefenen, af. De Internationale, zegt het, e vertegenwoordigt de belangen van geen enkele oorlogvoerende partij. Een open-hartige wiseling van gedaohten kan het > misverstand en het versohil van mee-ning het best opheffen. Daarom moet t de Internationale worden hersteld. Om r dat doel te bereiken — zoo besluit de r verklaring — wordt deze dringende op-ai roep aan de socialistische arbeiders van a aile landen gericht. - - . j„,,£"firtfèï[ifê?s .en de Wij lezen in de N. R. Ot. van 18 Mei: „ „Het bestuur van de groote Arbeiderspartij in Engeland — waartoe, gclijk men weet, socia-|j listen en, niet-sooialisten bohooren — heeft, zoo-j als bekend is, besloten niet aan de oonferentie te Stockholm deel te nemen en tegen het mid-den van Juni te Londen een oonferentie van socialistische en arbeiderspartijen uit de en-tentelanden samen te roepen. [_ Voorts bosloot het bestuur een afvaardiging, bestaande uit Purdy, voorzitter vau het bestuur, Henderson (lid van het oor.logskabinet)- en ,e George Robert, naar St. Petersburg te zenden, g teneinde daar zoo spo&dig mogelijk met ver-[.g tegenwoordigers van arbeiders en socialisten te Q vergaderen, hun een afzonderlijken vrede af te raden en te beworken, dat de Arbeiders- en Soldatenraad afgevaardigden naar de oonferen-n tie in Engeland zullen zenden. Ook de Arbeiderspartij vind't dus blijkbaar, n dat de twee arbeidersafgevaardigden, die de Engelsehe regeering naar Rusland heeft gezon-den, de Engelsehearbeiders niet voldoende ver-m tegen-woordigen. Trouwens, dat weet men in Rusland nu ook. ^ Den 8en Mei seinde Reuter uit St. Petersburg: Nauwelijks waren Thorne en O'Grady enkele [) 5 dagen in Rusland of er blëek verschil van mee-ning tusschen de (deze?) Engelsehe socialisten Lxt en de Russische over den oorlog. Men begon te n_ beweren, dat die twee afgevaardigden eer re-]2_ geeringsagenten dan werkelijke vertegenwoor-digers van de Engfelsche Arbeiderspartij waren. erg Om aile misverstand weg te nemen seinde Hyndman aan Kerenski, minister van justitie, ailes over Thorne en O'Grady. Dat telegram, -je onderteekend door het bestuur van de Natio-q,^ nale Socialistische Partij (d.i. de nieuwe partij tgevormd door Hyndman en zijn aanhangers en nadat zij zich van he h.i. te paeifistische Brit-sche Socialistische Partij hadden afgeseheiden) is tôt heden (8 Mei) niet in het orgaan van der ng Arbeiders- en Soldatenraad opgenomen, noch ii ieg het dagblad van Maxim Gorki, om niet eens t< spreken van de meer links gelegen pers. at. Aan den anderen kant, vervolgt Reuter, heef .het orgaan yan den Arbeiders- on Soldatenraat Br_ een besluit van het bestuur daarvan opgeno ,en men, dat aldus begint: „Wel wetende, dat u m- de personen van deze afvaardiging het bestuu (],e alleen 'te maken heeft met een van de groepei 3,rs van de Engelsche arbeidersbeweging". Verde jen noodigt het aile socialistische partijen ën vak ,]e_ vereeniigingen van de bondgenooten uit, ijjk maal gekozen en volledig vertegenwoordigcnd ,](] afvaardiigiagen" te zenden „teneinde deel t ren nemen aan het feest van de Russische vrijhei-1. Het besluit spreekt niet over den oorlog. ,en Den 9en Mei seinde lieu ter uit St. Petereburf dat de boodsehap van Gompers, voorzitter vâ ,vs,t het Amerikaansche Arbeidersverbond, evenmi rCîl in het genoemde orgaan en Gorki's krant is oj len genomen."

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.