3de Jaar Nr*33.790J «h. Donderdag 18 October 19l fiiiiRâiiniHi | -sa; W»»r8*là* tMt l\mUad fr. i.« | imtattiitc s.So :À | QtïltECMC Î.JÏ '^j mt Koldmtn 3 fa 't land : &j i m*à?<î fr. ï.75 | l Dmat. -isa j.So S | Btudn |.«5 | MmtUm 'ilmmât | imuod ir. a.Jo |j I maandcn f.ao É Mtftedtl ).(• fj l»l>« DE BELGISCHE STAnDAARD OFBTIL "1" « Va GoqutD* Zbuijk DBF ARM Kl«ln« tank»» diging«n : O.MB t. dê Tfl RBCLAMM TOl£«U» UWMI' komst. BAART """""" Vente Medevferkers : M. E. Belpaire, L, Duykers, P. Bertrand Van der Schelden, Dr Van de Perre, Dr. J. Van de Woestyne, Juul Filliaerl, Dr L. De Wulf, J. Simons, 0. Wattez, Adv H. Baels, Hilarion Thans BESCHAAFDE UITSPRAAK Iï Doch ons dialect ligt binnen de enge grenzen Tan onze geboortestreek. De klach-ten die opgaan aan gezegde zijde Icggen den vinger op de wonde : wij behooren eene algemeene omgargstaal te kunnen spreken. Waarom [verstaat de Limburger niet altijd den West Vlaming ? Waarom klinkt het Hollandsch zoo vreemd in veel Vlaamsche ooren? Veel jongens zijn niet bewust van de geheele waarde van hun schoone moedertaal : zij schijrit roor hen baiten den nauwen kring van eenige be-kende dorpen niets te maken te hebben. Mis 1 Onze taai kan veel wijder strekken, docb daartoe moet ook eenieder de eenige oplossing aanraarden die roor ons lift, ni. het beoefenen van ecne bescbaafde uit-spratk, het aanleeren van het algemeen Nederlandsoh, het spreken van de gezuiver-de algememeene omgangstaal. En onze taal maakt hier geen uitzonde-ring. Denkt ge dat roor vreemde talen ook de moeilijkheid zich niet voordeed nit de menigvnldiige dialekten op te rijzen tôt de gezuirerde omgangstaal? Laat ons bij roor-beeld om les gaan bij de Franschen, die «preken een wereldtaal. Spreekt ieder poilu het zuiver fransch, zooals men dat op school leert ? Wie eenige maanden in Frankrijk heeft verbleren, heeft kennis kunnen mnken met de veelkleurige, sterk afgeteekeode gewesttaien van het Fransche ▼olk. Ik noem maar eenige van de voor-naamste die dan elk op haar beurt verdere taalschakkeeringeu vertoonen : het patois du Nord et da Pas-de-Calais, het patois de la Picardie, het patois Normand, bet patois Breton, het patois du Midi, enz De « Bel-gische Stïsdaard » ware te klein om al die benamingea op te nemen. Maar — en hier ligt de kE<oop dieu wij cog mceten door-hakken — wanneer hetnoodig bîijkt, nage-noeg ieder Fransctamam, n:j weze van het Noorden of van 'tZuiden, bij weze Bretoen of Normandier, kau een fransche taal spreken, die bet zuirer fransch dicht nabij komt en cp die wijze wordt hij goed be-grepen do ; r AL zijn taalgenooten. Is dat niet benijdenswaardig, jongens ? Ea zouden we dat ook niet kunnen ? Zeker dat kunnen reeds eenigen. Sinds eenige jaren is de beweging om een algemeene omgangstaal een goeden weg iageslagen en de aangewende pogingen leverden den bes-ten uitslag in onze onderwijsgestichten. In 't leger hoort men aanstonds of een Vla-ming zijn taal ook flink heeft leeren spreken en het is verheugend dat men zoo wat overal enkelen aantreft. Het is echter niet genoeg : de massa is nog van 't oud stelsel l en 't is hier dat er moet neerstig gewerkt worden bij hoog eu laag, aangemoedigd en \ onderricht ! ('t Vervofgt.) H. Delobel j y- S DE TOESTAND De str id in Vlaanderen ligt voor 't ; oogenblik stil AUeen de artillerie werkt. Aldus de berichten. Dit wil echter niet zeggen dat er op 't front kalmte is. De ge-vechten àuren aan, maar zs hebben slechts een plaat#elijk karakter en kunnen geen merkbars wijiigiagen brengen in den staat van zakec. We zijn gewoon aan 't gebeuren van groote diejeu om ons nog b j zulke bij zoo-heden op te houden. Nocbtans we mcgen : in geenen deele ult het oog verliezen wat j a^tn gang is om Diksmuide en dat door ons f ( m&btelijk bericht steeds duidelijker wordt 1 ] tjwatwwKgaii 11 ut —i i ii ni'i. su» iimii m i1iig5wauu.11 vi^OT>uw(nr.wnnf omschreven. De artillerieatrijd op hst bel-gische zuid front wordt met den d«g betee-kenHrollcr en de bommengerechten die | onopboudeîijk heerschen,toonen genoeg aan dat van wederzijden men zenuwachtig be-giut te worden. Deze toestand is alleszins ! verklaarbaar aïs we even nagaan welke ? uitwerkselen een innemen van het bosch j van Houthulst voor gerolg zou hebben. Oaze taak is aangepast op wat gebeuren moet in de eerste dagen en ds lange tus-schenpoos die verloopt vooraleer de Engel-schen weerom den aan val beginnen, laat dnidelijk genoeg uitkomen dat ailes in 't werk zal gesteld zijn om, met zekerheid, dit gedeelte van het plan, dat het bijzon-derste zal wezen, te terwezentlijkcn. De Duitschers voelen cok da* er iets in de Iucht hangt, want ze beginnen weer onze verkeerwegen rer achter 't front gelegen onder vuur te nemen. Velen zeggen : de winter is in aantocht met sijn natte en regens en in den winter is 't onmogelijk oorlog te voeren in Vlaanderen.Hetzelfde werd gezegd voor wat betrof de krijgsrernchtingen op de Somme en de gebeurtenissen besehaamden de pessimisten. 1 We kunnen ons maar niet inbeelden dat de oorlogstoestanden zoodanig zouden veran- \ derd zijn om eenzelfde ontwikbeling van ' den strijd, hier in Vlaanderen, niet toe te '■ laten. Zooveel te meer omdat de Engelschen in macht en onderrinding hebben bijgewon-nen, wat toch niet te versmaden is. Daarbij, het moet niet ontkend dat we, huidig, behoefte hebben aan zedelijke op-montering en dit kan on» maar bezorgd worden in Vlaanderen of elders, maar in ' den zin van doorwerken. Immers de Iaatste gebeurtenis in Rusland, j — de ontschepiug van de dnitsche troepen op het eiland Oesel, —• is een feit om 't laalste betrouwen in de Russen weg te nemen. Kerensky »heeft een proclamatie tôt de vloot gericht om de maoschap aan te manen testrijden tôt het uiterste.. Dat geeft uit-drukkelijk te kennen dat er nog andere meer onverkwikkelijke gebeurteuissen te verwachten zijn dan deze die plaats hebben gegrepen. Oogenschijnlijk, bedoelen de Duitschers met hua ontscheping de inname van de krijgsharen Reval en wijders een off jasief tegen Petrograd. De Iaatste russische berichten sprjken van een wanhopigen tegenstand der beiet-tiagsgarniïoenen, maar ze laten loch ver-onderstellea dat de vijand veld wint en de eilanden van Oesel en Dago niet zal prijsgeven. Welnu het bezit dezer eilanden stelt de Duitschers in staat op hun gemak een offeasief in te richten tegen de russische hoofdstad, vermits ze meester zijn van de golf van Riga, waar ze hun vloot, hun bevoorradingen en hun troepen kunnen samentrekken. ODgetwijfeld zal die gebeurtenis een grooten weerklank hebben in Duitschland ea lijdilijk, nogmaals, de misaoegdheid tan 't volk eeu beetje koelen. ! 1 Die misnoegdheid was anders een verheugend teeken tan de kentering die het ' Dmtsche volk had aangegrepen. De opstand 1 der manschap van de DuiUche vloot der : ] Baltische Zee zal zijn beteekenis verliezen j ia 't licht van deze overwinning op de Rus- j, sen en slechts nog uitgelegd worden aïs I een voorvalletje zoader belang. Dit zal ook i 1 Michaëlis ondersteunec in de krisi» die hij \1 thaus doormaakt en die na r aile w«ar| scbijnlijkheid hem reeds ten gronde had ! ( ^eworpen indien deze gebenrieois zich niet '■ j iiad voorgedaan. | Men siet daaraan dat krijgsrerrichtingen \ I >p het front hun weerslag hebben op de * 1 >olitiek. 1 » Oc FRANSCH FRONT : PARUS, 16 Oktober, i5 nur. — Groote artilleiiebedrijrigheid. Wij gelukten twee handslagen 0. R'itns en in Argonne. Op den rechter Mtasoever, patroeljegevechten. Wij brachten krijgsgevangenen op. De Dnitsche vliegers hebben verleden nacht de streek van Duinkerke gebombar-deerd.[ lie Strijd om Yper LONDEN, 16 Oktober, i5 uur. — De iersche troepen hebben met goed gevolg een handslag N.O. Bullecourt gepleegd. — Groote artillerie-bedrijvigheid naar den spoorwfg Yper-Staden. DE VIJANDELIJKE PLANNEN De Keizer te Konstantinopel Na te Sofia beraadsiaging te hebben ge-houden is de Duitsche Keizer naar Konstan-tiaopel vertrokken, waar hij verscheidene ■ dagen zal verblij»en. Er moet iets op handen zijn in Klein en " Midden-A zie. f DE POLITIEKE SCHANDALEN IN FRANKRIJK Daudet tegen iUalvy Zaterdag namiddag was het onderboor van Daudet geeindigd. Gisteren heeft de « M nisterrsad in buitengewone zitting be. raadslaagd om over 't geval te beslissen. Een nota werd afgekondigd waarin wordt gezegd dat de aangevoerde bewijsen onecht zijn bevonden en dat de beschuldiging tegen | Malry op niets berust. De Oorlog ter Zee E^n Fransche Reizigersboot gezon-ken- — 250 Slachtoffers De stoomboot Mêdié is op a3 September ' i n c?e Mlddeilandsche Zee getorpedeerd ge- 1 w iden. Er waren 55g reizigers aan boord 1 ea 67 manschappen. Het getal siachtoffers ' btloopt 25o man. i 1 Van een anderen kant meldt het Eogelsch 1 A dmiraslschap het torpedeeren vau twe 1 Ef gelsche mijnenvisschers. [ < Tegen Rusland De Ontscheping op 't Oesel3 Eiland 1 Het Rassisch bericht meldt dat de vijan. » delijke vloot de verbinding tusscher-Oesel en t Dago hebben gebroken. Ze werden te rugge-1 < worpen door de Russische vloot. Op het i eiland Oesel na een geweldig gevecht zijn i onze troepen tôt in het binnenland terugge i weken. Op i3 Oktober duurde het gerech t 1 tan voor 't bezit van 't eiland, met wisssl- * rallige kansen. De duitscbe vloot bombar- I deert heel 't eiland. i Ii&s&mhi&km- Oui» 2 PARUS meldt : Op het Aisne-front, na < een geweldige beschieting, pleegden de ( Daitschers verschillende handslagen. t Op een enkel punt konden ze een onier e roorposten bemachtigen, maar werden er t dadelijk uitgedreven. Gelijksoortige pogin- , feu Z. Ailles hadden geen gerolg. , Artillerie-strijd op het front. LONDEN meldt : Onze patroeljen waren g | îeel bedrijvig op het gevechtsfront. Ze|n îrachteu krijgsgevangenen op. f De artilleriestrijd werd hevig doorge- ^ roerd. Het weder dat opklaarde liet ons toe t] rerschillende vijadelijke batterijen onder n 'uur te nemen. D Onze troepen deden ritten tegen de vijan- j,( lelijke stelliogen om Rœux, en om Lens. j, Ssoige krijgsgerangen. Onze vliegers wier- 0i (en twee duizend kilos bommen op een af nunitie-depot bij Kortrijk. De vijand ver di oor 5, wij 3 toestellen. Een student onder de wapenen. — vervoig — Na den slechten kaat van het krijgsleven onderzocht te hebben, orerweegt Donald Hankey ook den goeden kant in het opstel : " De goede zijde van " militarisme ,, Hij krijgt een brief van eenen vriend in Oxford, die hem schrijft: '' Ik verafschuw militarisme onder al zijne vormen.,, Donald Hankey, nu in 't strijdende leger, bedenkt hoe dat bij dat rroeger ook gedacht en gezegd heeft, hoe hij de soldaten verachtte " als mannen die hun geboortereçht ver-kocht hebbt n voor een schotel brei,, — hoe " de schijnregelingen vau de militaire tucht, het aanslaan, de meticuleuze een-zelrigheid, het onverbiddelijk onderdiukken van aile indifidueele ontboeeeming ,, hem plachten te doen bersten Tau woede. " lk vergeleek het aan eeu riiualistischen gods- ' diengtj eeu godsdienst van enkel gezag, die • geen persoonlijk erkennen vroeg, maar enkel berustte op traditie. Ik ook veraf- jj schuwds militarisme onder aile vormen. En I nu... welnu, ik moet mij toch eerst nog ' eens bedenken. Want de militaire tucht, ' van dicht bij bezien, heeft mij iets laten j aanschouwen van hare ethische meeuing — i om niet te zeggen geestelijke meeoing. | .... " Ik dacht op wat ik enkele dagen t« voren had gezien. Een bataljon van man- \ nen, in de duisternis stappeade, vast en i regelmatig, naar het btrlderen der kanon-nen ; bestemd om binnen de twaalf rolgende uren als één man vooruit te snellen, sonder ■arzeling of twijfel, door spervuren van ; obusseu en vlagen van moordende kogels. i Dan, den volgenden achternoen, een hands- < roi mannen, al wat overbleef van ongeveer ! àrie bataljons na tien uren strijd ; een I baadsvol uitgepulte, overspannen, maanen, i met verdorde Iippen, uithoudend op het ! Iaatste stukje Duitsche loopgraaf, tôt zij ] ïevel tôt terugtrekken zouden krijgen. Eq ! ;indelijk de dagen en uachten die volgen : i le gedurige stroom van gekwetsten en iooden uit de loopgraven weggevoerd, het >nophoudeIijk zoeken «rnaar dat nooit rrachteloos bleek... .... " Waut alhoewel het deel van den 1 grooten stoot,, dat ik kreeg te zien, niet «n succès was, was het niettemin een riomf — een geestelijke trioml Dat kan j le oorlog-correspondent slecht mededeelen, vaut hij ziet enkel den uiterlijken kant ; naar wij, die in 't leger zijn, die de man-len individueel kennen, die met hen gespro-ten, geschertst hebben,die hun brieven heb->en gecensureerd, met hen gewerkt, ge-eefd hebben, wij blikken onder de opper-lakte." De oorlog-correspondent ziet de aange-ichten van de mannen, terwijl zij naar het >chaduwdal stappen, de vastheid van oog j n mond, hoort de vroolijke grap. Hij ziet | e vooruitstappen zonder dralen. Hij ziet er j nkelen terugkomen, afgemat, vuil, gespan- j en, maar nog met een scherts voor den : oorbijgaDger. Hij geeft ons de beschrij- j ing van mannen zonder zenuwen, zonder j evoeligbeid, zonder inbeelding... maar wij î1 enneu ze beter. Wij weteu dat ieder dezer ' îannen een individu is, vol mensehelijke ! enegenheid ; velen van hen schrijven naar 1 uis de teederste brieven iedere week ; ieder * •acht met al de vurigheid xijuer ziel ' aar het einde van deze hatelijke oorlogs- ( laag, die hem verre houdt van wat hij 1 ;fst op aarde heeft. Wij weten dat ieder ^ jzer mannen een gezonden weerzin voelt ^ n verminkt te worden en een menschelijk > e grijien van verwondiny en van het Scha- | iwdal des Doods. „ | (Vervolgt) M. E. BELPAIRE. o VAN EN VOOR ONZES OLDATEN VAN EN VOOR ONZE SOLDATEN Een nieuw Belgisoh jachtvliegtuig Onze landgenoot Vanden Born, wiens sportfaam in 't verleden hoog aangeschre-veu stond en die [de grootste overwinnin-gen behaalde in de Belgische en vreemde velodrooms, bevindt zich thans als Ieer-meester-vlieger in het Belgisch instructie-kamp van Etampes. Hij is thans bezig een nieuw jachtrliegtuig iueen te zetten dat zijn eigene uitvindin? is en waarvan de beste verwachtingen worden gekoesterd. 't Is Vanden Born, die v6or den oorlog, de eerste vlucht per vliegmachien deed in ÏDdo Ghica, toen bestuurd door M. Klobu-kowski. Klobukow^ki die later buitenge-woon gesant werd betioemd te SBrussel, moest Vsnden Born tegen de woede der inboorlingeu — die den vlieger als een tooverasr aanzugen — beschermen. Een Feestavond in den 0 I.S.0.1. vau Bayeux (Calvados) Zondag j.l hebben de jongens van den C.I SOI Bayeux, een gezellig feestarond-jen gehad Jos. Huygh en Hendrickx, hadden voor de gelegi jheid knappe programmai geborsteld. 't Was overigeas de moei- te waard ! Er âtond vau ailes op de dag« orde De " clou " ran 't feest was de eerste opvoering vau Fritz Francken's drama-tische schets in éen bedrijf ; MobUisatie ! In « Mobiiisatie » helmt geen swaard-gekletter en vallen geen dooien ; 't stuk is ontbloot van de vooze naaisterkenssenti-mentaliteit waaraan de meeste tooneelstuk-ken uit de patriottentijd zoadigen. De karakterbeelding is stout, eerlijk, juist. 't Stuk gelijkt een knetterend vuur-werk, vol leven en kleur. De dichter oogst-te den grootsten bij val. Vergeten we ook niet een laid braro toe te sturen aan de jongens die hun roi op treffslijke wijze verculd hebben. NAAR WUD EN ZIJD. Een Roman. XI — Is hij dood ? — Erg gekwetst ? —- Een stuk van een bom in de borst I — Een beste kerel anders, korporaal de Veer. — En dapper 1 —■ En goed voor de jongens 1 — 't Is spijtig. De besten maken ze eerst kapot in den oorlog 1 —- De scribe had hem juist zijn verlof-brief gebracht I Morgen vertrok hij naar Parijs. Stil van 't verschot zaten de jongens in een hoekje van de loopgrachten bijeenge-trost. 't Motregende. Een fijne mist wazigde uit den octoberhemel en verdoezelde kant sn wal van de stellingen». Pieter de Veer lag in het schuilloodsje bij len dokter. Een stomme bom had hem ioodelijk gekwetst. De geneesheer onder-socht de diepe borstwonde. Hij wiesch al ioppend het klonterig, purpere bloed weg, su duwde met voorzichtige vingeren op één 1er ribben. De Veer ademde pijnlijk. Zijn >ogen zwommen glazig in blauwe schaduw-transjes. Zweetdroppels beierden op zijn oorhoofd. Onder het matte vel puilden de loekige kaakbeenderen, Af en toe gorgelde r een zwak gekerm in zijn keelkrop. De dokter verbond hem gezwind. Bran, ardiers tilden hem daarn* open I-ied bem p een draagberrie. Toen ze 't afstappen "1

Er is geen OCR tekst voor deze krant.