ULJJHI IIHHMillH I I I T 1 tf2K*3K*œ&3F*7aaS3Bai^^w\iva*™^'*^ — ■ « Abonnement :riîs : Voor soldaten : Voor x ma and fr. s,s®— Voor 3 ïaaaad?n fr. 3,50 — Voor 3 Hsasnden fa. 5,75 ^ %. «1 .,- Niet roMaten in 't lacd : Vc-or x< (' *— V«-#r % waspo^a fr» SkJO— Voor 5 sai^ïicea fî. 5»*.» Nïf'c oidâ'cc BuUen 't lsnd : Vo.-it : msand Jr*. a.xo - Voor a masjXien (r. î.oo — V001 3 œtftndea £r. y,50 ""1™^"™"™ AankoBdifingen : *,Z5 fr. de regel — Seklamea s 0,40 fr. de regel. — Vluohtelingen : 3 ralanchingen van a regel» a,50 fr. Voor sîîe medadeeiiEgen sach te wenden tôt: Villa MA COQUILLE, Zsedijk, DB PANNE. rTMTrMrrniTrpn~^^^'^^^v->^grg'-^: w- :r-m» au rtiff'irrr-^a"",l""t"BimTn . ZUIB-AFRIK I / Betha. en Snu1« veioverdfri Dai'rseh Zabi-West ; S mut s Vaaderventer gmllan aldra 00k Duitsch Zuid-0')st Afrika aaa hs* « rl-tisch Empire » cadeau kosnen g&vaa. Hoe het rad der g^schiedenis drssssi kan! VflfiJen jaa? is het ampw geledea sinds de aaalelders der Boeren cammaados — Botha, t de la Rey, Smuts en Beijers m lYaasvaal ; | Steya an De Wet in Orarije-Vrijstaat — de | bewoadârisg der g&nsche wareld wegdroe- " gea osa de d^apperheid en ket bcleid waar- | medezij lasd c<3 vrijheid ▼«Ededigden. Thans | worden er iwae oadsr ben door de Eagel- 5 scften aatt het hootd gesteld van de gsî sch- ^ Zuid Afnteaansche strijdmachtên tût uiibrei- jj diog van het Briische Keizerîfjk ! Hebben de Boeren dan niât getracht van jj den wereld-oorlogea Esgelands moeilijkhcde» ï gefcruik ta makew ora hunae (Aide rcpubii- | keicsche onafhat>kelijkh?id te heroveren ? S Eagélache oorkonden (*) zullen sss daaresa- ; trdût inllchtea : Na Am vrede van Vereeniging geteekead j op 31 Mai 1902, waardoor Traasvaal en Orarsje-Vrystaat wsrdea gevoegd bij Natal en Kaap-kolooie. vormende slechta ééa ge-bisd onder de Eagelsche krôoci, ward de Zuid-Afrikaansche politiek beheerschî door tweo part^ea : Botha en Sénats stonden aan het hoofd der Uaionisteo, de partg saman- j gesteld uit de Engelache, en dit gedeelàte dar Boeren-bevolkitig dat, voo? het groot paart de stedea en de m'in-dietrikten bewo« ucada, zondsr ommeziea met da Knge'ach®» | wilden samsnwerken om een voorspoedig ! Zuii-Atrlka te vormca. De Vïçataters en | Trans'/aalsche Boeren vaa « het veldt » : Nationalistsn geheeten, euidat zij nist dan ? noodgedwocgen de Eageischs oTerheer- | achicg aanvasrdden eu nog immer ons de 5 oude onafhaflkelijkhuid trsurdea, haddan tôt | leider ganeraal Herzog. Tôt dese pactij be- \ hoorden De Wct, da la Ray, Beyers, Paul ; Ktuger's nset Piet Kobler, Kî-mp, Msritz, | Joppie Fourie, «nz. Hsrzo?, enkel hua poli- ! tieke leider : de nsau, dien zil hst meest wa- ' ten toegedaan, op wien zjj de oud® fsraerlâg voor Oom Paul Kruger lia dezes dosd hadden | overgedragea, Vf as de la Ray, *** Brsekt »u in Au'gustns I9I4 ds wareld* ' ooiSos; le». Op 7 Augusius I9I4 tslesgrafeîrt de Eogel- S sche Rvjg^sring, aan de Zuli-ÀfrikaâDSche i kolouie h&ar deel van den oorlog opleggend : de veroveriflg van Durisch Zuîi-W«at. Hsî- | zog protestent : « Duitschland heeft ons, | Zuld-Afrikaners, uooit eenig kîvaad gedaaa». S Beijera, oppsrbeveihebber ©ver «b troepan | der Uiio, wii aanstoods zija oatslag nemea | Op 9 September antwoordt Botha dat hij i aanneomt. Iaiusïcbentijd wordt in Tran«vaai en Oranje-Vr jitaat &îies tôt het opruer ?oor-bersid. Op 15 September brengt kapitftia Joubert de boodschap ts Pretoria aan Be^ers dat de « burghsrs » rnkel wachten op «en teeken van hem en de la Rey, Ktrap, Maritz, Kock en tal van aadel1® leidsrs stor den mat huaae eoramaudos gere-ed. 't Was het ge-paste oogenblik : Botha an Smute waren te j Kaapsiad om caderrichtlagan ta oatvangen over da v#orbereide sxpaditie t«gta Duitsch f Zuid-Weet. D« ia Rey kw«m toe ait Joban- S nesburg ea dieozelfdea avoad van 15 Sw^ | tember vertrokkan Beflers en delaR^y par auto a&ar Lichtecburg, het braidpunt van j den opsland. Bij den ingang van Johannesburg riep esn policieman dea chauffîur toe te sioppen ; deze reed door, de polieleman \ vuurde en trof... de la Rey, op dsa slag ge- | dood ! De la Rey's dood was voor de Boe - |j ren een cntzeruwn .de înuik. Nu Dam in | den Vriptaat Da Wet de Jeiding van den | opstand, in Transvaal Bs^irs, dit mat zijne troepen op 24 October Pretoria bedreigde. « De vi?rkleus van ods dierbaar laad Die wsai weer o'er Transvaal ! » zoogen zijae s< ldaten. Botha, aan het hoofd «ener strijd- ' Voor j tnas&d ho a,§o - voor a m&siJtxen ir. $,oo — * wj ; IHiaeàit sameugeetald uit Engelsehen «a ©sk &it « ÎRaifeh«rs » die zijae zleRSwijïS ieeldwi (te sgffi^D «0,000 m*») vsraloeg Ee^ïs ca Kemp die ep huncen tcrugtocht nasr Lich-tatibarg op Siaose benrt Sotha's kolsocl Alberts îb de pan bakten. De W«.< în dgn Vrijs^aat overwon de trospen der Uaie te-ge" hem uifctfszomlcn, doch tegâtisvsr Botha zdf mos«t bij het onderepit delven ; hij wtri Iia da vîucht verrsst door B^ha-'s &îitomobi«-len en gavankelijk aan Botha overgdeveEd, Bij dan ovsrtocht van de Yaal werd Be|er's paard door den strosm msgesîespt, Seîjer^ stsîf, uitgeput, riep sijns rnakkerstoe: « Ik Ikan nie meer zvrafa nie, dis jas zlt tssaen mQs beene » en... verdroak. Zso won « Lucky Esgland » gansch het pleit. | Tsrng in Pretoria, dgad Botha overal eea Imanifest verspreidea, aanmaaend tôt ksdmfe es gehooraaamheid &aa de R«geering. « Nu meer dan ooit, zegde hij, moet de be^olfeing van Zuid-Afrika de wijee polittek vol^n vaa | Vôî'^«n en vergeveo ». De opstandeliEgea I werden alechta tôt kleine strî.£feoi veroordeeld | albes kommaudant Feuria, die gevochten : had tôt op het laaiste uur, werd voor dan k@p ^«îschoteïj. * * * Botha, door zljn eptredsa voor de Imperla-lietischô beîaî)g«o, hesft san Efl.gelaftden dasrdoor a^n zaak der Gea!li*«rden, oa-tegensprekelijk ec?^ machtig grooten dienst bewaz«n. Aan dea anderea kaat kuonsn wij oejk aan De Wet fthans 00k terug ia vrijîieid gestdd) I en zijae volg«diagen onze bsweaderias; nlet cathouden.Botha ijrerde voor een voorspoê-dig Zuld-Afrika, hand in hand met de Engel-; schen; De Wet, vreezend dat het Hollsndsch ; élément van Iieverlede door h«t Engelsch in Ieen Vere«.nigd Zuid-Afrika zou worden opge-slorpt, vocht voor de vierkleur ea de ouds republiekea. Aanioe»lijk is 't do verdedigingsrede te \ lezen van Fouritt en zijna laatste woorden : I " Nu moet ik stervatî, omdat ik trouw ben | geblevsn aaa datg?ne waaroac'er ikben geboren (de republiksicsche vla^) es waar-vofjr ik altijd heb g6vocht8H. Ggen genada I wordt mij befôond hoawei ik toe^alUgeiwij-| zs da joDgea was, die onder de witte îlag ■ uitging om overgave van de. Jameaon te î aanvE&rden, en nu ia hij SI? Starr Jameson, l terwij! ik worddïîo-'gâschoteD... " Tôt een Afrikaner fesheoreod tôt het uit-= voeria^spsloton zei hij : " Hul moet mij tech niet ia mijn gezieht skiet nie, ik heb 'n groot - Afrikacer ha<rt : daar is plek geneeg om mij ? te skiet. " | Wa&r wij voor gulke karakters ataan kun-' nen wij Botba's vergevens^ezinheid beat be-: grijpe®. Het moet hem pijnlijk zija geweest, l hoewsl zijn Engelech buweiijk en zijn jaren-lange orngeving met de Engtlschen als Re-geeridgshoafd miaschien niet zonder invloed zijn g«bleven, de wapena op t« nemen tegen zijue oude strijdtDakiiers — en tegenover de Eogelschec, 3ie een strecg ingrijpen eisch-ten, mocht hij wel aanvoeren " dat de op-atandelingen hadden gehaBdeldgonder mis-dadig Iftïicht, " j De W,et's zin roor viijheid, het vernuft Ien assimilatie-vermogen vais Botha enSmuts, beide sirakkea toteer van den Nederland-ecbea stsoa. Botha en De Wet stonden beidea huane eerlijke opvatting voor : de toekomst zal uit-Wjjzen wie van beiden het beat de beiangen der Boeren.heelt gediend, Wat ons aasgaat, ccs m Eogeland en de Izaak der geitlieerden, Ik heïhaal het, Botha heeft on» eea ontzaglijken dienat bewezen. YES. (1) Times History of the War. "the south Afri«an Rebellio n ". (3/ The Capture of De Wet, by P. J. Sampson. 1,1,1 in ■imaMiiiiaii HHttMUHMBunns Leest en verspreidt u De Belgische Standaard „ , 3 KîSftaaen ur. 7,50 g ilM il ni M WBUmjUUL^'-LJ Ui—— ■ IWII II I1 il II ■! I ■ Il—Tll «I I ■! 11 ■MMfWIflMnTliWP Se worsteliag 01VERDUH lus afwijkiBl ia dea slag ? Sedert de aaaw.l Oosteîijk de Maas p^aats greep en zoo deerlijk mislukte bleef ailes rondom Verdun bepaald bij artilleria-geyechten, dis hsvig doôf-woeden Westelijk den stroom, hijzon-derlijk op den Mort-Homnie. D^aruit kon al ttadelijk het besluit getrokken worden dat we hier in de eerst® dagea een hevigen aanval mochten ^erwachten die algemsen zou wezen en van Avo-coutt langa den Mort-Homme tôt Cu-mières alovar d»« stroom zou reiken, den Poivre-kam gou besformen ec uit-sterven tusschen Dousumont se Vaux, We waren dan in die verwachticg, als nu plotaeling drie hevige duitsche aanvalieri gemeld worden tegen Eparges. Eparges ligt balverwege Verdun-St. Mi-hiel in de bocht die wcntelt om die laatste stelling. Dus een strategiscb pant van belang. Wat bedoelen de Duit-sebers door dit optreden ? Eea sfkiding in den strijd of een afwijking ? We mee- Inen het eerste omdat een verplaatsing van den strijd groote nadeelen den Duït-schers zeu te weeg brengen. Zs zoeken o. i. hierdoor allées belangrijke troepen-| stsrkten te trekken van den Verdua-sec-I tor om daar dan den grootan slag te | slaan. Maar indien de Daitscfeers oolijk | willea scbijnen ze zijn zoo dom in wer- ) 1 kelijkheid dat men voor zulke aanvsis-! wijze stom staat van verbazing. Na zes-I tig dagen strijd kan iedereen toeb besef-; fgn dat jaist in de onmiddellijke nabijbeid van Verdun aile maatregelen getrûffen werden om in aile toestanden te voor-t ziea. D« aan val van Eparges is een î nienw bewijs van Duitschen waaazin en | domheid 1 4G ■ lui a ■ ■'wMaeaafl—gMarri IIH r wiiin H1 Rond den val van Trebiziinde | Da ovsrwianing door onze bondgenooten be-|] haald ia ta groot om er niet terug op ie komen. Enkde btachouwingen zullen vol-| ataan om de beteskeaîs vaù dit succos tôt haar vol recht te îaten komen. De stM Trebizonde Trebizoade, is ©ea stad van ongeveer 100,C00 iawoaera en gebouwd op een heuvel, Hstis de belangdjkste haven die Tarksye bezat in Arménie. Gtlegsû op ds Z w^rte Zge was sij de busis van al'en turkschan middeo-Aïiaiischan handel. Hier werden, ia vredes-tiid aile Europeeschs produkten geioat en aile Aziatische vcortbreugseien ingeacheept. De doorvoer van Persi» had hier zijn aanlan-dingshaven.Een belangrijke strategisebe baan ver-bindt Irebizoade met Erzesoum. Een apoor* ^ wag, vôor den oorlog aiechts in ontwerpiag, maar tijdeas den oorlog gebouwd leidt a a aï Midden-Azia. Met Erzerouna is Trebizonde de hoofdstad van Arménie. Trebizonde mag doorga&n ais een ver-starkte stad. De vestingen dagteekcaen van ovct een vijitigtal jaren, maar wssrden in de laatste maanden hsropgeknapt. Het feit dat de Turken vôor de verdedigisg van deze siad Ihet waafden dan kruiaer " Breslau " uit te brengen, getuigt van de bel&ngrijkheid van 'tbczit der stad. De ïoordeelen Toortvloeieod I lit de inneming Voor de Russe» is de Inneming een groot succès. Allerhanda voordeelen worden daar-door het Kaukasisch ieger aan de hand gs-daan. En wei esrst en meest oaidat Trebizonde zal kunnen gebruikt wordsn als biais f WI *v* . - -w^ — E^HWOBe®E23SaBRa»*KE2C3?rS5: e „'^-35nM5^5G^H53T5ee$SR5»SBŒEEÎ3SaE«e«2$a5S8 voor do bevooiPsditïî» van hnn le^er. Tôt nu toe, mo«6Ste« 8.11e levecsaiiddelec, alla muni-tifcs en a!!e maieriaaf aasgebïseht worden alover de duizend-m«iers hooga Kau^asus gebergten. Dit br&e' t veeî lss'.m eilijkhedea ea groote vertragiag bij. Tha;>s zsl ds regel-matige ganvoer van dit ailes la gs Trebizonde verzekerd wordsn. De Russigche vioot meesSes ziisde vaode ZwarfeZw, zoo zal den omweg -angs het laod vgrmeden wordec, waar den toevosr moest geschieden met kaf-ren allsrhao.de, daar geen spoorwsgen van bedied in den Kaukasas Hsfgen. De reg«!ÎîBati<»e bevoorradiag ge?ît het ras-s'«chleger dit voorded dat bster ea kr2cht-dadiger zal kuaaen doorgewerkS: worden langsheen het heelo fn nt. Dit brerjgt het s'rategisch nut voûït te kunnen oorlog vos-r«a zonder steeds te moeten met de bekom-mering iozitten indien munities en leveas-voorraai verzekerd zijo. Eo eiadelijk de val v&n Tiebizoode geeft niet alîeen Turkeys, maar ook Daitscbland een zedelijken kaak. Duitschlacd -'roomde die droomen: Engalaad klfeiamaksfljhgtrukte daarom n*ar Kales op, maar het mislukte ; de rijkate pro^iaeisis vaa RuRland inpalmen, maar de Ruasen toonen huidig zulke weer-•taïidskracht dat we in de eerste weken vaa hrc ailes verwachten mogen ; en langg Bagdad de duiîscha invloed in Azia vast-zetten.Dit laatste gaat nn odk te loor. Door des val vas Trebizonde wordt de iûneming van Bagdad verhsaat, gelijk wij het gister aaiî-toonden en het verliczen van dit Aziaîisch ce&trumspunt bateekent Duitschland onder-| gang in 't Oosten. Daarom, Heii den Kussen om hua werk. H1IIILIJI ÏKRLifi&KI Met zal ik au het wraag docla tsader blaken bluites Dit mijne jonglingtzial met heil'ge drift doorgloeit | Door wtlken balsemdraak het wild verlangen sussea Dat ia mijn boezesa brasdt en al aaija krachten [schroeit ? Mij» droomenvliegeaheen eadoon de ruimtea*l«nk«n Ea'kveel mijn geestbestraald als dooreentooverglans, ©ach plots wea 't-licîat verstuift en aevels hcaea [zwenken. JBeschouwtmijn00g ia rouwdier dreomendoodendans, Naar U, naar U toewaart, op wacht aaad'Yzerbeorden O Broar uit Vlaamtchcbleed ea zoou vaa 't Vaderland Verzuoht mija ziele steadx ea Bmacht ia klaagak- [kosrdea Om 'tverafzijn van U, mijn liefde- ea droomeastraad. Waat »pmija vrij-zija roel 'k de iaakTerplichtiag [drakkea Ea 'k hoerda bnrgerwet die mij bij 't leger d.agt Om troaw als vriend aaait U deemoedig aeer te [bakkaa, Bij lijf- of zieleawoad die wijd haar w«eën klaagt. O 'k wil U dankea troost ia 'tmoedlooshartasprekea, U biêa mijn broedersteun, U zijn tôt itrijdgenoot En op uwe wreede wond het heelvocht latenleken Met 't streelend moederwoerd dat «tilt dea bangaa [zieleaood. Mij deert ket niet mija bloed voor U met U te pleagea, Mija .hoop ea toekomstdroom voor U met U verpand [te ziea, Mijn levea saam met U taa offer op te breagea la treuw aaa 't Vaderlaad ta hulde aaa 't Recht te |biêa. Al koa iksleehts ééa menich het bij tend wee verzoetea Mij deerde 'tsterven niet, daar rijpe vraeht afviel Om mijner zoaden schuld als losprijsait te boetea En zoo door naastenmia gelouterd ward mija ziel. Doch spaart de deed oas bei, 'k wi 1 toeh niet schaam- [rood worden V6ôrU, vôôr 't Vaderland, vôàr Vlaandren, Kerk [ea God Maar dat de vreê mij viad' in 't zicht des vijands [hordea, Alshulp en steua in strijd ea deelgenoot ia 'tlot, Want heil hem die in 't woên der woeste oorlogs- [vlagen Het recht tôt sprekea won van everouds geroemd ; Hem komt ook eens de beurt tôt smaden en tôt klagen En zoo wordt 'tonrecht toch uit Belgialand gedoemd. F. G. HBBHMi 'ûtZPJBSMiri ■ iin?evynMFM BBIEF DIT ER6ELA1ID Van, onzen gewonm Bric/wisselaar. HOE DAT HET ZIT IN DUITSCHLAND (Slot; « Maar, 't is al wag en verdwenen, bu ! In Beriijn ea ia Dresdaa h»b ik te vargeefsge» zochî naar Lissauer's « Lied van den Haat ! » « Ea ik heb nadsrhaad geseid geweest dat al de postkaarton, plakkatdia, strooibriefjes ea sehimpprioten mst de ganroeping tôt dea Aim&chtigfl opdat Hij... Eagelaed straffe, dat allés, oalan^s aangeslagen werd door de overbeid en dat ails « Haat » stopgezet werd do&r de politig i Doch, 'k heb al die Haat-letterkunde, -kaarten, -liederen, en -plakka-ten nog in Weetien, in Oostenrijk gevondenl « Gô kuBt weêr, voer groot geld, Engel-sche goedersn krjjgan in Bsrlijo, Fraasche wijn en reukwateo, ea Russische Caviar ; en ze z-ijn blijde dat ze er nu nog over heb-ben, vaa die «vijan-3elijke» waren, vaa vôor den oorlog. Do Eagelsche en Fransche op-schriftea, op muren,op winkeis en op gast-bove 3, rtis ze bsplskt en beklijsterd hadden, zÇnook weer bloot geschreept nu.gewasschen es gesebilderd I " Friedrichstrasse Bahnhol GasthSHs " is wtêt, lijk vroeger, het " Ras-sisches Hoi ". Die a vreemde » woorden, op " bevel van de poliîie v#rboden " aa de ait-bra-k ran dt-a oorlog, zija we<rg«k«erd nu ; nevens •' Wirthaus " staat w«cr " restaa-rant ", en aevées " Spielhaus " " théâtre Ea die Berlijner, die al met cens weer beieeld ge worden is, ia siet meer benauwd, als hij n tegen het iijf loopt, " pardon " t« zeggen ! «Eagelsche.Fraasehe en Russiaehe boekea Eaogea wear ten tooa gesteid zija ea ver-kocht. Ea T a u c h a i t z , die de zoo geheeten " vastelandïcbe " uitgaven van de Ecgeischa werken drukte, heeft weêrzija «l vreemde" uitgav«n hernotaeal «Er k oint al m«i cens groot verz«t onder de kanstenaars,tegen die "hatelijkevuiligheid"; en geëiscgt wordt weer dat d« kanst baiten de politiek blijve ! " Das Foram ", het Mun-chsner tijdschrift van Willem Herzag heeft na eea krachtig verzat gedrakt tegen die " vaderla- dsche afval",8amcDgerakeld tôt in zui'/sre kuast, îetterkuadigo en wetensebap-peïijka bladea tos I Rijmslaars, lijk Ernst Liseauer met zija " Lied vaa dsn Haat " heb-bea gsJaaa met zaaien 1 Ed, bij wijit vaa verset, die tijdschriftea geven au vertalin-gsn va» Fransebe, Eagelsche, Russische ea Belgische scljrijvers ait, ea geven, lijk te vo-reo, verslag over baitenlandsche kunst ea letterkande I 'fcEa ging over «es maanden geen waar geweest hebben ! 't ,Wat daa ; H i dek kl «Ta gelijkartijds dat de razsade haat ver-dwijot.hst g^ruegimakende "Bierpatriotism'' dat zija aitdrukkiag aoeht ia ontelbare " Hoch "s en " Wacht am Rheia s" ea " D'utschlaàd uber ailes "« is ook leelijk ge-2âkt I Verstandiga ûuiischers verzekerdea aiij dat dit " bisrpaîriotism " volslrekt on-verdiagslijk was bij het begia van den oorlog I... Ge kondet geen hall uur ia eeakoffie-hais zitteo, M ga m o e s t tien twaaif kee-ren recht staaa en luisteren naar gezaag, of beter, naar gehuil en gewauwel vaa dronke-mansbendea I Maar, daar zijn aa veel min dronkaards, en ook veel min " Hoch "s I «Denkt eu niet dat de Daitschers hua haat ia de U«fde voor han vijandea hervormd heb-benlBijlaage nietlMaar zij bruileaea braliea hem zoo aiet meer ait I De oaoed mist er to«: sehrikkelijke veriiezeu, schaarsch etea, ailes psperduur als ge 't aog krijg^n kuat, veel ontberiagen. de zege die weg blijft hoe langer toe meer, en de s e k e r h e i d, nu, die plaat» gemaakt he&ft voor eehrikkelijken, Qzelijkea t w ij f e 1 ! « Uit al mija samensprakea met aile slach v&a volk heb ik den indrak opgedaaa dat de Duitschers eerder de Franscbea niet oaver-scbillig ^ijs, dat za de Rimça misprijzea, ea Ivoorai de Engelschen hatea, maar... ook schrikkeiijk beginaen te vreezen I «Als ik hua zei dat de onzijdige lacden niet meer g".lootdea ia cenen Duitschen zege, eq 2(1e «l&ar — M'87 (338j Vijf eentieMeii net mimmar Zater4ag TL April 1916 . _ ■ - —1 —»--* - ■3sr>:?"ï*&--r- i-z*KSV.*&ir>~ ' —• -'T

Er is geen OCR tekst voor deze krant.