late Jaar. — No 62 Vijf centiemen het nummer • •*'W cjv - .*»• --•'.yv, *r <*fc •>M'XMii.nr'» Vrijdag 21 en Zaterdag 22 IV!ei 1915. De Belgische Standaard Door Taai en Volk Voor God en. Haarrî en Land •».*> «s» - --r-n lirrruri—nrrrr ~r v iirrmiii »Tr—iOTTiifi>aTTa<Maa«nimTiruTiijni.ijjmumùi _nmm.ujj imi < 0£ Mil JE STÂNDAABO » varschijitt 4 maal te week. Abounementsprijs voor 50 nummers bij vooruitbetaling. Voor de soldat en : 3,50 fr. , Voor d-; niet-L iuuten — in 't land 3.50 fr. ; buiten 't land 4.50 fr. Indien mi erexemyi iirtn van elktiummer worden gevraagd, wordt de abonnetnmts■ j prijs tninder. m*?.*»*. &*>V;ma*tw*ro*c*snea^jr t«■■■—jiiMiwni 1——■—mm m i —immjiui.in Bestuurder : ILOEFONS PEETERS. VASTE OPSTELLERS : M. E. BELPAIRE; L. DUYKErS, Victor VANGRAMBEREfê Bertrand VAN DER SCHELDEN, iuul FILLIAERT. «sas«fc*o-nnriyaweKgaiiiiiiBimLiiiiwt' —111— T HIMW— Hi..au.aakir>joutât >- vq«M Voor aile mededeelingen zich wenden tôt : | Villa MA, COQUILLE, Zeedijk DE PAN ME. t Aankondigingcn : 0.25 r. de regel — Rekinip.e; 5 4.0 de regel. Vluchtelingei' , 3 : in; • vr> var< t. regels, 0.50 fr. V^îksfierhdd. ■ VII f Wie voor de zedelijke en verstan-delijke ontwikkeling van zijn volk wat over had, stond verwonderd en verheugd, in bijna aile vlaamsche ge-vvesten de duidelijke teekens waar te nemen eener gezonde, krachtige her-leving van ons volk. Te Thienen, te Mechelen, te Antwerpen, in de groo-te gemeenten die we doortrokken binst den achteruittocht, in West-Vlaanderen, overal voelden wij dat ons volk tôt een inniger besef was ge-komen van eigen kracht, en eigen waarde, en eigen schoon. Te allen kante ontmoetten wij bewijzen van volksontvvikkeling: Voordrachten en redetwistingen, vlaamsche lezingen, leergangen en kunstavonden. Op het aangename der verrassing volgde bij enkelen eene diepe ont-moediging. Wat al hardnekkige op-offering, wat al jareri aanhoudend streven heeft het niet gekost ons volk tôt het bewustzijn te brengen van zij-11e volksgrootheid van weleer en van zijne wereldsche burgerrechten van heden! Nu, zijn de Hunnen gekomen. Jaren lang zal ons volk in de druk-kende noodwendigheid verkeeren uitsiuitelijk voor zijn stoffelijken toe-stand te zorgen ; maargeen tijd, noch kracht mogén verspild WOJtd.e.n orn de vôï'StsaiaerïjKt g»iilRf®n>g va11S-volk hoog te houden. Velen van de jongeren die de bezielende kracht van ons vverk waren, zijn gevallen op 't eereveld ; velen zullen onder den drang Jer omstandigheden aan aile verdere opofferingarbeid moeten ver-zaken. Zal ons volk weer aan 't kwij-nen gaan op 't oogenblik dat het her-leefde ? Neen ! ! De hall en van leperen lig-gen in asch, 't is waar ; onze jongens zijn in den strijd gevallen, ja... maar ons volk is verrezen ! Een aanhoudend streven naar staniverheffing had ons volk uit zijn eeuwenlangen slaap gewekt ; het was nu ontvvaakt en bewust van zijn waarde, zijn plichten en zijn rechten, het besefte dat alléén eigen werk, door eigen kracht, tôt gezonde volksgrootheid leiden kan. En nu is in 't doopsel van het vuur de ontkiemde kracht geworden eener reuzenmacht. Vreemde heerschzucht heeft, met de prachtgebouwen onzer geschiede-nis,de ziele van ons volk willen vernie-len ; maar uit den vuurgloed is deze ziele verrezen in onvermoede volks-fierheid.Onze jongens zijn gevallen als martelaars van hun geloof in de hei-ligste rechten der kleine volkeren ; maar het vergoten bloed is het vruchtbaarste zaad dat het gevoel dezer rechten in harten en zielen kan voortplanten ; en dit bloed zal herle-ven in den rijksten oogst van ware volksliefde en zuivere volksfierheid. Het bloed onzer jongens komt ons volk ten goede. Niets zal kwijnen voor het verrezen gevoel der volksfierhei 1 ; harten en handen zulien rechi houden wat bestond, en de grondvesten ervan nog steviger leggen. Voorwaar zal, bij den vrede, de I heropbouw, de herinrichting van al wat in 't land verdelgd en verwoest werd, de éérste, de groote werkzaam-heid zijn ; en bepaalde vlaamsche hervormingen, waren zij dan ook voor den oorlog met recht'hardnek-kig gêëischt, zullen voorloopig voor dezeallereerste p'ichten moeten on-; derdoen. Vergeten wij niet dat in dit , werk van heropbouw een ruim ar~ beiasgebied ligt voor onze sociale 1 ! krachten, dat misschîen geen schqo-ner streven aan 'ons1 verrezen yoTÎc| aan den nieuwen standaard zou kun-nen gegund worden dan eerst te wer-ken uit voile krachten tôt 's lands heropbeuring en heropbloei, eerst te herstellen al wat herstelbaar is, te verzorgen wat geneesbaar is, tela-ven, verzachten en troosten wat lij-den moet. De Hunnen zullen breede schade-vergoeding aan België moeten ge-ven. Maar nevens den opbouw var muren en daken, zal, van den begin-neaf, moeten ingezien worden de plaats die ons volk in de nieuwe nijverheidswereld kan innemen ; var de eerste maanden af zal aan gepaste verstandelijk - teknische opvoeding moeten gedacht worden. Om geene jj vreemde meestergasten meer te dul-jj den, moeten wij ze kunnen missen : en wij kunnen ze missen, ons volk kan den vreemde in kennis en vaar-digheid overtreffen, zoo onze natuur-lijke begaafdheden op gezonde wijze ontwikkeld worden. Verstandelijke volksontwikkeling zal na den oorlog minder dan ooit niogen verwaarloosc worden. Ons wTereldsch burgerrecht hebben we toch met ons bloed betaaid. Wij willen werken, wij willen zwoegen tôt ailes herleeft tôt in het kleinste oordjVan ons land. Onze volksfier- "pïïfia * rezen in den strijd, zij zal de bane op tôt gezonde volksgrootheid. ARBAD. Onze Koningin en de sofdaten. Het is ieder soldaat ten overvloede bekend hoe onze Koningin hen bemint. Ze is voor allen als een tweede moeder geworden die hen onder hare bescherming neemt in de droeve uren van dezen tegenwoordigen strijd. Ze spaart tijd noch moeite, om aan haar soldaat-jes, verrassingen te bezorgen en ze is al lief-de om hen, — wanneer ze gekwetst van de loopgrachten toe komen, — in ruime hospita-len te doen verzorgen. Ze bezoekt hen in hun angsten, versterkt hen in hun lijden,en zoekt hen ook nu en dan eens op. midden 't gevaar van de vuurlinie. Een lief anecdootie is daarvan verteld geworden door den gewezen engelschen konsul te Antwerpen. Sir Cecil Hertslet, binst een voordracht die hij te Eastburne hield. î Hare Majesteit had reeds meermalen de soldaten in de loopgrachten van den Yzer een bezoek gebracht. 't Gebeurde toen ook laatst-maal dat de mannen haar niet erkenden. Voorkomend als ze zijn, hadden ze voor de j bezoekster allerlei lieve gezegden te over. " Doet alsof ge thuis waart,, zegde er een. Een andere deed haar opmerken dat de plaats gevaarlijk was. " Oh niet voor mij antwoordde H. Majesteit, ik ben ook zoo klein.,, Een soldaat nam dan zijn ransel en Iegde hem op de beschutting van de loopgracht, haar uitnoodigende daarop neer te zitten. De Koningin deed het dan ook en deelde aan de mannen snoeperijen en lekkertuig uit. Een officier kwam daar te naargange, erken-de H. Majesteit en van ontroering liet hij 't ontglippen "de Koningin.., Al de soldaten vlogen recht, als door eene veer bewogen en groetten fiks ! De Koningin lachte hartelijk, wenschte hengoeden moedenverliet de loopgracht tus-schen de haagvormende soldaten die op haar eerbiedig en bewonderend neerzagen. Op den ransel die tôt zitplaats van de koningin diende, schilderden ze dan : " Hier heelt de Koningin op neer gerust.,, Maar wie de gelukkigste was, was natuur-lijk de soldaat aan wien de ransel toebehoor-de. Ook verklaart hij nu dat hij den ransel nooit meer kwijt zou willen geraken al boden ze er zelf loo.ooo franken voor. Leve cS.e / E5Lon.iixg; en zij n lieldeuleger p —- . . Qqv) ogsjjjLeu'ws. 00STËLIJK FRONT. Nu schijnen de gewehiige Duitsch-Oosten-rijksche aanvallen in Galicië voor goed tôt staangebracht. Dit wordrons overigens door de Duitsclie inlichtingen in de ambtelijke bladen zelf verschenen, duidelijk gemaakt. Daar is immers spraak dat, voor 't oogenblik de hevig-heid van den strijd tijdelijk zalgetemperd wor- ■ den, omdatde dagenlangastrijd desoldaten min • of meer heeft uitgeput. i Voor onsgeeft zoo 'n dubbelzinnig bericht, - de verklaring,dat, niettegenstaande aile aange-; wende middels, de gevreesde doorbraak van het ; Russische front niet is kunnen gebeuren en dat ! wel mogelijk van aile verder offensief zal wor-! den afgezien. Dan komt het ons dan ook beiangrijk voor, : na te gaan, wat de verwoede gevechten in de Karpathen, in de §trij(,!inie îangs gih^scheij \ kant, hebben teweeg gebracht. Het laatste russische communiqué geett ons j daaromtrentgewichtigeaanduidingen. | Aldus luidt daar in, dat reeds halverwege April, groote troepenve zamelingen aan 't ge-, schieden waren die tôt ooe) zouden hebben een uiterste poging te wagea om het russisch front in. e Karpathen te doorboren. Men was dus op de hoogte van de bewegingen des vijands; maar desniettemin, koi. men het aanbrengen van geweldig veel groo'. en grof Oosienrijksch en duitsch geschut niet achterhalen. Dit zou de verrassing wezen van den aanval. Deze zware mortieren van 4ï en 38 werden op spéciale wagens tôt riichtbu de iini.es gebracht en ■ âf-si&ZSmgëï . ,ï5r«t iu 'Jm ue russis'Cur stellingen doelrnatig onder vuur te kunnen nemen. Om afleiding aau hun inzicht "te geven | deden de Duitschers dan noordwaarts voor-| uitrukkende deinonstraties, die voor gevolg \ hadden de stad Lïbau in hurine handen te | doen vallen wijl, zuidwaarts, zij in Bukovina ; trachten te dringen. j Op eersten Mei begonnen de Duitschers ; en Oostenrijkers onder t ekking van hun zware artillerie hun lang beraamde poging in West-Galicië. Overgroote massa's werden in den strijd geworpen en de bestorming van den bergketen der Karpathen, — ten gevolge van l zulke aanhoudende hardnekkigheid door de ; Russen in de laatste maanden veroverd — | gebeurde dan ook voor "de Duitschers in gun-| stige roorwaarden. Onder de hevige drukking jj werden de Russen ver^licht hun eerste stel-« lingen te ontruimen, wijl de Oostenrijkers er j in gelukten de Dunajec-rivier over te steken, l en den belangrijken Duklapas te forceeren, waardoor de zuidelijken flank der Russen in » benarden toestand kwam. ; De 48e legerafdeeling, kon zich uiteraard van de snelopeenvolgende gebeurtenissen, nief genoegzaam achterwaarts ontwikkelen en ïverd ten deele ingesloten. Doch door de vastbera ienheid van den be-velhebber gelukte het haar, weliswaar met groote verliezen, de omsingeling te ontkomen. Het leger van generaal Dimitrieff, dat stand had gehouden om de 48e afdeeling te verlossen, werd dan ook verplicht, na zware opoffe-ringen.enomgelijkelijn te houden, achterwaarts te plooien. In 't noorder. viel Tarnow in Duitsch bezit, en om het Karpathenleger niet in den pan te laten hakken, gaf de Russische opperbevelhebber order terug te trekken eerst op de Wisloka en dan achter de San rivier, waar het nu opgesteld is. Inmiddels èn door een krachtig tegenoffensief in Bukovine, waarbij de Oostenrijkers over de Dniester werden gejaagd en verslagen, èn door de uitputting waaronder de duitsch - oosten-rijksch'e troepenleden, kwam er meer verrui-ming in den toestand en werd een doorbraak van 't Russische center, waarvoor een oogenblik werd gevreesd, verijdeld. Het is niet te ontkennen dat in dezen veld- ' slag, de Russen het hard hebben te verduren gehad. Het is zeker dat de verliezen niet mo-gen onderschat worden maar, het hoofdzakelij-ke doel dat de Duitschers zich stelden met deze operatie t. w. het inbeuken van het Russisch front is niet gebeurd. Alleenlijk is het tôt een terreinwinst van eenige kiiometers gekomen, \ in de richting van de vesting Przemysl maar dat niets aan de zaken zal veranderen. Dies mogen we gewagen van een duitsche mis-lukking. Belgisch Front. — Om aan de omsingeling te ontsnappèn' h*eb'bcii de Duitschers geheel den westkant van den Yzer bij Diksmuide en van het • Yperlee-kanaal ontruimd. Wij vonden aan dezen kant der vaart meer dan 2000 duitsche lijken. De vijand deed in den nacht een geweldigen tegen-aanval bij Het Sas, maar werd achteruit geslagen. Rond Yper deden we vooruitgang. Fransch Front. — De Engelschen veroverden aile duitsche loopgrachten op eene lengte van 2 kiiometers bij Richebourg en den merke-lijken vooruitgang in La Bassée. , In de streek van Notre-Dame-de-Lorette herhaalden de Duitschers hunne aanvallen, die niet tôt uitwerking kwamen, gestuit door ons artillerie vuur. Op het kerkhofvan Ablain hebberi we veld gewonnen. In de streek rond Arras, artillerie duel. - Oostelsjk front. — De duitsche inval langs de Baltische zee werd gestuit. Wij hebben ons Karpathenleger saamgetrokken op de San, waar wij ver-sterkte nieuwe stellingen bezetten. In Oostelijk Galicie versloegen wij de Oostenrijkers op eene frontlengte van 150 versten en smeten hun leger over de Dniester. We namen in de ach-tervolging 20,000 krijgsgevangenen. In Bokovine duurt de strijd hardnekkig voort. Bij de Neutraîen. RUraiE. — De onderhandelingen me Rusland duren voort. Men kwam reeds over een betreffende de Dardanellen. De huidigt gedachtenwisselingen dragen opdestadCzer nowitz, welke de Rumenen gi'aag zouden in palmen, wijl de Russen eenzelfde begeertf hebben. Tôt een beslissing kwam 1^-t nof niet, maar men denkt dat aan Rumenië ver-goedingen zullen toegestaan worden. ï'tPffï'aJ'ÛfAt-. — r/pstàiid jfc ^v-îï.. scheen, is weerom lo.sgeborsten. De demokra ten die 't pleit wonnen, krijgen het nu oj hunne beurt lastig te verduren. Joao Chaga de nieuwe ministerpresident werd in de static van Entroncamento door den senator Freita; tegengehouden, die op hemeenrevolverschol loste. Hij werd inbedenkelijken toestand naai de hoofdstad overgebracht. Freitas werd of staanden voet door gendarmen neergescho-ten.In de straten van Lizabon wordt tusscher de troepen en de opstandelingcn gevochten, Porlugeesche oorlogschepen hebben de stac gebombardeerd. Een honderdtal personei: werden gedood. In 't zicht van Lizabon is een spaansch es-kader, bestaande uit de pantserscheper Espana, Rio de la Plata en een torpedobool toegekomen. HOLLANO. — Het gaat hier tusschen dag-blad-polemieken. "Het Huisgezin" hield staan dat Holland zich niet zoo zeer te bewa-penen had. "De Telegraaf" daarentegen schrijft dat: «Holland zijrUaatsten man moei wapenen omdat Engeland en Frankrijk voor ons Bondgenooten zouden zijn, van op bel oogenblik dat Duitschland Hollands onzijdig-heid zou te na komen. » Yoor onze gebrekkelijke Helden. Hoevelen zullen na dezen oorlog met hen niet dragen de smartelijke herdenking van hun heldenmoed en hun vaderlandschen plicht. Hoevelen zullen in de komende dagen door ons leven niet gaan, als de, weliswaar glorierijke beelden van de heerlijkste opof-fering, maar ook als de pijnelijke vermink-ten van den gruwelijksten aher oorlogen. Dit heeft ons België reeds van nu af aan begrepen en de leiders van het land hebben dan ook aanstonds ailes in het werk gesteld om deze smart te verzachten en in de mate van 't mogelijke, den ondergeschikten toestand waarin velen van onze landgenooten, later zouden gedompeld zijn, te voorkomen. Ze hebben van stonden aan hunne zede-lijlce OHtmoediging gelenigd en trachten voor de toekomst van deze gebrekkelijken, niet alleen waardige burgers te maken maar ook Belgen, - die alhoewel verminkt, dan toch eerlijk door de wereld zullen geraken. Scholen werden dan ook, wat overal in de bevriende landen gesticht, waar onze heldhaltige-ongelukkige jongens zich toeleg-gen tôt het aanleeren van een nieuw bedrijf aangepast op hunne licbamelijke onderge-schiktheid.Volksvertegenwoordiger Vande Ferre die in de laatste dagen aan eenige dezer vak-scholen een bezoek bracht, schreef daarover in de « Métropole » een artikel waaraan we j | volgende bijzonderheden ontleenen. Niet ver van het front mocht hij, vergezeld 1 van de Koningin het medel - gasthuis door-loopen, waar onze gekwetste soldaten, voor-aleer verder vervoérd te worden, de eerste noodige zorgen ontvangen en helaas zoo dik-wijls, de onvermijdelijk noodzakelijke ver-' minkingen onderstaan moeten. Dit hospitaal • is het pracbtig werk der naastenliefde van onze Koningin. Wanneer ze dan de genezing nabij zijn, wôrdeii ze ïri andere gesticliten gcplaatst, waar, met hunnen volledigen herstel, zij aile 1 middelen vinden om-hen op de hoogte van een nieuw bedrijf op te werken. Dit werk is door Minister Schollaert tôt : stand gebracht, die daardoor de heeriijke daad van Hare Majesteit volledigt, Voor de verminkte soldaten heeft Minister Schollaert ' vakscholen opgericht waar^hij de belgische ' j jojagens'inet vaderlijke liefde en genegenheid ontvangt en doet onderwijzen. Iederen dag is hij in hun midden, hen aanmoedigend met woord en daad. Meestendeels hebben ze de lichamelijke kracht vèrloren om hun vorig bedrijf voort te zetten. Dan kiezen ze hen een '' nieuw, volgens hunnen staat en hunne be-I geerte, en onder de raadgevingen van een bijzonderen geneesheer. Ze leeren den land-? en hofbouw aan. Wat voelen ze hen tevreden in hun nieuwe doening in den grooten hof, die hun verblijfplaats omringt en waarover het weldoende zonnelicht van de nieuwgebo-rene lente verkwikking brengen komt. Zij ■ hebben er hun speel- vergaderings- en geza-J menlijke slaapzalen. Ze zijn bakker en kleer-maker, schrijnwerker en behanger en j schoenmaker geworden. Ze voleindigen hun-: ne studiën onder de leiding van een meester i op het eereveld gekwetst. f " Ik heb zulke les bijgewooad, aldus Dr > VandePerré, ik heb het geschrift gezien van | hen die hun rechterarm of hand afgezet werden en die zich nu met de linkerhand oefenen. ; Het is waarlijk verheugend maar tevens toch ook weemoedvol om zien, hoe ' rap ze 5 daaraan gewennen. 1 "In een zelfde lokaal nemen de mannen ; van verschillige plaatsen hun gezamerdijke j eetmalen, door de Zusters van Herenthout ; gaar gemaakt. ' " Ik heb een aanmoedigenden indruk mee-gedragen van mijn bezoek in al deze scholen. Zij werken voor het België van morgen, dat ; zoovele verminkten zal tellen, maar dat, — indien de maatschappij haren plicht zal ver-1 staan en doen, — ons daardoor te duurbaar-der zal zijn. • "Tusschen al deze ongelukkige helden zijn f er velen wien een aangepast kunstmatig i lichaamsdeel, wel zou ten goede komen. Laat er ons velen schenken. Het is het minste dat we doen kunnen.» Mochten velen dezen, alhoewel pijnlijken toch liefdevollen oproep, beantwoorden. Ons Mengelwerk. î "De Dood van Nieuwpoort,, eindigt met dit nummer. We zullen in 't eerst-volgend nummer beginnen met de korte beschrijving van de bfilangrijke reis door Dr VandePerre in de Afrikaansche unie g-edaan. ; Eenieder die een gedacht wil hebben van den toestand die tegenwoordig heerscht in het Afrikaansciie broeder-; land, moet deze wederwaardigkeden le-zen.! /

Er is geen OCR tekst voor deze krant.