2* Jaarqanq EECKEREN 1 FEBRUARI 1914. fNuMMER*29. DE GAZET VAN EECKEREN Liberaal orgaan voor EECKEREN en omstreken VERSCHIJNENDE 'S ZONDAGS ABONNEMENTSPRIJ S PER )AAR : DRIi FRANK De abonnementen gaan voort tôt wederopzegging. REDACT1E EN ADMINISTRATIE LIBERAAL HUIS Kloosterstraât,. — EECKEREN Aànkondigingen volgens overeenkomst, zich te wenden tôt de Administratie van het blad En nu hunne Vlaamschgezindheid.. Over weinige dagen zagen wij de katholieken hun feminisme over boord smijten; nu ligt hunne Vlaamschgezindheid ook nog te water! Wij wisten wel hoe zwaar de Vlaamschgezindheid van de meeste klerikalen woog ; hunne woorden, ja, en hunne kiesbeloften vloeiden als honing van hunne lippen; maar er werden nu daden geeischt en die kunnen niet liegen! Iedereen weet bijna wat er in de laatste dagen in de Kamer zoo al is omgegaan. Wij zullen ons diensvolgens vergenoegen met eenigen nadruk te leggen op sommige feiten, die meerzeggen dan eindelooze redevoeringen. 't Was om de voertaal in 't lager onderwijs te doen. Er kwamen amendementen in met den hoop, waarvan er op't einde twee bleven over elkânder staan. Van den eenen kant het misbaksel van seigneur Nobels ; van den ande-ren kant een amendement onderteekend door de heeren Franck en Persoons, liberalen — Van Cauwelaert, Delbeke en Henderickx, ka-tholieken — en K. Huysmans, socialist; dit amendement was gesproten uit de versmelting van twee andere : Pécher-Franck en Delbeke. Wij stappen over de debatten heen ; de stemming en de voorwaarden waarin ze plaats greep, zijn welsprekend genoeg. Vooreerst werd er, als opzettelijk, eene ongehoorde verwarring te weeg gebracht. Rechtmatig moest het amendement Franck-Van Cauwelaert en konsoorten eerst ter stemming komen, als zijnde het radikaalste en meest uitgebreide. Toch wilde de voorzit-ter, heer Schollaert, het amendement Devèze eerst ter stemming leggen. Maar daar sprong de oude heer Woeste op en wilde 't amendement Nobels doen voorgaan. Eindelijk vond de Vlaamschhater Destrée, in overleg met den voorzitter Schollaert, een krijgslist uit : men zou de amendementen splitsen en de onder-scheiden gedeelten afzonderlijk stemmen. Men begon met het amendement Devèze te verwer-pen. Daarna kwam het eerste deel van het amendement Nobels op het tapijt : « In al de gemeentelijke, aangenomen of aanneembare scholen is.de moedertaal de voertaal yan de onderscheidene vakken van het lager onderwijs. » Met groote meerderheid, bij zitten en staan, werd het aangenomen. 't Geldt overi-gens eene princiepskwestie, die men al of niet kan toepassen. Zakelijker luidt het eerste deel van het amendement Franck-Van Cauwelaert-Huys-mans, dat hierna ter stemming kwam : « De voertaal van het lager onderwijs is het Vlaamsch voor de Vlaamsche gemeenten en het Fransch voor de Fransche gemeenten. Het gezamenlijk onderwijs in deze taal mag niet minder dan achttien uren per week be-dragen. > Bij zulk een artikel past doen of laten. « Loslaten » was 't wachtwoord der meeste katholieken : het werd verworpen met 114 tegen 54 stemmen. Van die 114 die tegenstemden waren er 7 3 katholieken, 21 liberalen en 20 soeialisten. Wat het tweede deel van dit amendement betreft, hierin werd eenvoudig, zooals de heer Augusteyns het deed opmerken « het Vlaamsche volk verraden. ? Het luidde : « Een tweede taal mag eerst te beginnen van den 3° graad onderwezen worden. — Die taal mag echter vroeger onderwezen worden in de gemeenten der Brusselsche agglomeratie en in die waar de behoefte ervan bij mmisterieel besluit erkend wordt. » Gezel Destrée vroeg voor dit gedeelte de splitsing der twee leden : weêr een krijgslist. Inderdaad, wel zegt het Kamerreglement : « Wanneer een voorstel twee verschillende vraagstukken behelst, geschiedt de splitsing van rechtswege, indien zij gevraagd wordt. » Maar zijn er hier twee verschillende vraagstukken? Kon men het 2e lid weglaten zonder het geheel in een valsch daglicht te stellen? — Toch werd die splitsing bereidwillig door den voorzitter toegestaan. Het eerste lid werd verworpen en diensvolgens verviel het tweede lid. Er bleef nog te stemmen over het tweede gedeelte van het amendement Nobels : « De gemeenten mogen het onderwijs eener tweede landstaal brengen op het programma van al hare lagere scholen of van enkeledier scholen. Het schooltoezicht zorgt dat het grondig aanleeren van de moedertaal niet in gevaar wordt gebracht door het voorbarig onderwijs eener tweede taal. » Dat al te vriendelijk amendementje werd op zij ne beurt verworpen met 73 tegen 72 stemmen. Die vôàr stemden waren allen katholieken; al de aanwezige liberalen en soeialisten stemden tegen, evenals 7 katholieken. Maken wij nu de slotsom : wat blijft er over van die reeks zittingen, redevoeringen, stem-mingen ? — Het eerste gedeelte van het amendement Nobels : « un rien sonore]», 'k Bedrieg mij ; voor ons Vlaamsche vrijzinnigen, is er een ander belang aan vast. Daar staat nu, vast en onomstootbaar, zoo goed als zwart op wit, in de Annalen der Kamers, dat in Januari 1914 het aantal anti- Vlaamschgezinde katholieken eens zoo groot was als de som der anti-Vlaamschgezinde liberalen en soeialisten samen, en dat op denzelfden datum het aantal echt Vlaamschgezinde katholieken niet ver van het tiental vcrwijderd bleef! Wij hadden hier al de namen willen optee-kenen; het zou te lang zijn. Toch blijft deze korte bladzijde waard van op zak gestoken te worden om, waar het pas geeft, ze den eenen of anderen reklaam-vent onder den neus te duwen. Inderdaad, wordt er soms niet beweerd dat Katholiek en Vlaamschgezind maar één woord zijn? En weigeren op sommige plaatsen de katholieken niet met de vrijzinnigen ten strijde te trekken voor onze Vlaamsche rechten, omdat — ja, zoo zeggen ze 't — hen alleen het monopolium van Vlaamschgezindheid behoort ? Daar zien wij 't nu ! « Hooger Leven» , 't gezaghebbend Katholiek Vlaamsch weekblad, is vrank genoeg te verklaren dat het hoog tijd wordt dat zij « dat hondje zijn staartje eens knippen ». Het bedoelt seigneur Nobels. Maar och, moest men op de zoogezegde Vlaamschgezinde kamerleden, die, als 't erop aankomt, hun volk verraden, die aardige remedie toepassen, wat zouden er katholieke staartjes vallen ! 't Ware een schoon werk voor de kiezers, « staarties knippen »! DEMO. De trapsgevuijze inpalming van 't onderwijs door de Klerikalen De klerikale partij betracht sinds vijftig jaren de inpalming van het volksonderwijs ten voor-deele der geestelijke onderwijsgestichten. Zij wil de Kerk het monopolium van het onderwijs toevertrouwen, en om dit hatelijk doel te bereiken, heeft ze nagenoeg vijf verschillende wegen gevolgd. I. Instelling der godsdienstige school. II. Inrichting der belijdschool (confessionneel). III. Vorming der strijdschool. IV. De betaling dezèi o^iiool duoi ùe openbare macht. V. De schepping van het monopolium met de daad. Bespreken wij ieder dezer welafgebakende wegen in 't bijzonder : 1. Godsdienstige school : Dit is de school waar men de kristelijke leering, de heilige ge-schiedenis aanleert. Deze lessen worden door de priesters of onderwijzers gegeven. Men houdt zich bij den inhoud en tracht den gods-dienst niet met de wetenschap te verwarren. De zoo gegeven godsdienstige les, is eene bijzon-dere les, hindert niemand en kwetst niemands overtuiging. 2. De confessionneele of belijdschool : Men gaat verder. Men stelt zich niet meer tevreden met den tijd die was voorbehouden aan het godsdienstig onderricht. Gehee] het onderwijs wil men met godsdienst vermengen. Men leert de kinderen een godsdienstige a. b. c. Men doopt de rekenkunde. De rekening wordt een voorwendsel van godsdienstige afwijkingen. Men geeft een godsdienstigen schijn aan ieder woord. Men sticht een katholieken turnkring, eene katholieke tafel van vermenigvuldiging enz. enz... 3. De Strijdschool : Men gaat nog verder. Van op dit oogenblik hebben de lessen niet alleenlijk den godsdienst voor doel, maar men valt reeds depolitieketegenstrevers, de anders-denkenden aan. De school wordt eene afdeeling van den katholieken kring. De school wordt eene voorkamer van de klerikale syndikaten waar men leert haten en verfoeien. Men denkt er veel minder aan den godsdienst dan aan de kiesrechtigheid. Het besluit van al de school-boeken is : «Stemt voor de Katholieken» De zangen die men de kinderen leert, zijn klerikale strijdliederen ! 4. De betaling der school door de openbare macht : Men doet deze oneerlijkheden betalen door die welke in hunne teederste gevoelens worden aangevallen. Destad Brusselzal dehel-dendaden moeten betalen van de kiesomkoope-rijen der onderpastoors van St-Gudule. Men smaadt de lieden en men steekt de handen in hunne geldzakken, Dat is in korte woorden het schoolontwerp "Poullet,, 5. Het monopolium met de daad: De klerikalen aan 't bewind kwellen de besturen waar nog openbare scholen gevonden worden; zij laten de plannen van nieuwe scholen in den vergeet-hoek zitten ; zij weigeren de voorstellen dier

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.