2e Jaargang. H 14 A O CENTIEM Zaterdag 18 Oktober 1018 DE NIEUWE TIJD Orgaan van die MindLerli©id.ssocialisten WEEKBLAÛ Proletariërs aller landen, Vereenigt U ! Karl Marx. Beheer en Opstelraad : OSSENMARKT, 25, Antwerpen Elke medewerker is persQonlijk verantvvoordelijk voor zijn schrijven < Geef de wereld waarin gij leeft de goede richting aan, dan zal de tijd de ontwikkeling brengen. » Schiller Vlaanderen en de Volkerenbond Staan we. aan den vooravond van het eindigen der huidige crisis ? Dat is een vraag die thans van de lippen van elken mensch komt. En ieder-een geeft er zelf antwoord op, de eenen in gunstigen de anderen in ongunstigen zin. Ja, op den tram was ik oor-getuige van een haast onge-looflijke woordenwisseling. De vriend van den woordvoerder, hij vertelde dat namelijk aan den « receveur » — ontvanger is te gemeen voor zulke monden — dus de vriend van den woordvoerder kon het best lijden dat de oorlog nog wat bleef duren, zijn magazijn stak nog vol « marchandise »; anders toeh een goeie « patriot » zitlle » ! Teekenend niet waar ! Maar zulke on-menschen doen wij maar best op zij te laten. Met de minachting die onze leege buik ons ingeeft zullen wij die goede patriotten voorbij gaan en eventjes stil staan bij de redelijke menschen ; bij hen, diehopen dat de wereldoorlog, die vreeselijke ramp voor het menschdom spoedig moge eindigen. 1k ook, ik hoop dat we nog vôôr kerstmis de vredesklok zullen hooren luiden. 't Doet reeds zoo weldadig aan maar aan de verre moge-lijkheid van vrede te denken. Uw bloed voelt ge aen ander koers nemen in uw aderen ; ge wordt warm van opwinding als ge maar durft te denken aan dien heugelijken vredestijd ; ge trekt uw beenen en uw armen samen alsof uw lichaam zelf aan 't eigen lijf de deugd wou voelen. Vrede ! En de menschen gaan haast vergeten dat zij nog in oorlog leven ; ze willen al niets meer weten van de onheilen die over hen gekomen zijn, ze snakken naar rust en als 't niemand ziet zuchten zij diep : kwam het toch maar gauw ! En nochtans arbeiders, proletariërs we mogen niet vergeten hoe wij in oorlog kwamen. We hebben veel woorden over voor het af-schuwelijke van dit wereldkonflikt. We hebben ons in den beginne laten meeslepen door een gevoel van rassenhaat. We hebben toegelaten dat de solidariteitband die de proletariërs van heel de wereld verbindt verbroken werd. We spreken — soms wel wat al te lichtzinnig over recht en rechtvaardigheid, schuld en verantwoordelijkheid — ...en we zijn, bij het sluiten van den vrede bereid al die dingen te vergeten, als het maar vrede wordt. Kameraden dàt doet geen bewust sociaal-demo-kraat.Want dan hebt ge binnen afzienbaren tijd terug oorlog. Ik denk, kameraden dat ge niet meer staat op het standpunt van de vrijheidsprofeten die vinden dat het altijd oorlog is geweest en altijd oorlog zal blijven, dat ge u daarom sterk moet wapenen, sen flink leger of een machtige vloot moet hebben waar orde en tucht moet heerschen, maar die een-maal werkelijk in oorlog het hun buurman kwalijk nemen dat hij meer soldaten en kanonnen heeft în zijn legertucht straffer is ingericht. En de vijand is altijd eerst begonnen. Dat kan moeilijk anders. Neen, wij socialisten beweren dat in een maat-schappij waar de ekonomische kapitalistische Dnderbouw een nationale kultuurstaat als boven-jouw draagt nationale oorlogen een ONVERMIJDELIJK verschijnsel zullen zijn. Dat mogen de socialisten niet vergeten. En een /rede die gesloten zou worden tusschen nationale itaten, hoe recht- en rechtvaardig hij ook moge :ijn, maar enkel met het doelwit de vrijwaarding 1er grenzen en de ontvoogding van nationale jroepen. zou een vrede zijn van korten duur. De kiem tôt twist is niet verdwenen en de in-•ichting om de rechtsuitspraak te doen is niet jeboren, dus blijven wij bij het doode punt staan. En, wensch ik dan ook al vurig vrede, voel ik dan ook al zooals trouvvens iedereen dat we naar 3e likwidatie gaan dan ben|ik toch ontstemd dat er zoo weinig van uit het socialisten kamp geijverd wordt voor den duurzamen vrede. Is hier onmacht of onkunde in 't spel, of hebben ian werkelijk bijna al onze leiders verzaakt aan 't [NTERNAT10NAAL Socialism en zijn ze werkelijk gestrikt in 't net van 't nationaal burger-radi-kalism ? Helaas ! De ontzettendheid van dezen oorlog, de inzet van dezen gigantischen strijd, de leuzen die de volkeren geblinddoekt houden deden ons veronderstellen dat het ailes het kraken beteekende yan 't oud regiem en dat al die mannen van wie wij geleerd hadden — historisch natuurlijk — hoe let socialism stelselmatig de burgerlijke instel- lingen zou verdringen, thans van die zwakte in 't burgerlijk regiem zouden gebruik maken om het nieuwe van hun theorie in 't praktische leven tôt daden om te zetten. Bittere ontgoocheling ! Het nieuwe is nog niet in 't zicht ! Arin menschdom ! Wat nieuwe dan, hoor ik de chauvinisten onder de onzen die pas de rede van Balfour met het ge-raffineerd genot van wraakzuchtige gieren gelezen hebben. Of denkt ge soms, hoor ik al zeggen, dat de schuldigen niet moeten gekortvleugeld worden opdat ze niet meer zouden beginnen. Helaas, dat zijn woorden die ik uit den mond van een sociaal-democratischen LE1DER vernomen heb. Ik wou hem spreken over 't nieuwe ; hij be-wierrookte de Entente. Ik wou hem spreken over de solidariteit, de volkerenbond, de verwezenlij-king van ons ideaal ; hij stelde de schuldvraag. Ik wou hem spreken over de algemeene schuld van de europeesche regeeringen, België induis ; hij verheerlijkte de daad van onze KATHOLIEKE belgische regeering die de wereld gered had voor de barbaarscheid en met klem het goede reeht der kleine naties verdedigd had. Ik wou hem dan ein-delijk spreken over het goede recht van Vlaanderen als kleine natie ; hij antwoordde mij dat dan, Vlaanderen voor eeuwig gebukt ging onder een KATHOLIEKE regeering en dat we nu al lang genoeg wisten hoe het katholicisme in België de verpersoonlijking was van reactie en dwang, waar gewetensvrijheid een ijdel woord is en de knoet van de gendarmen de arbeidersklasse al even erg toetakelde als het in het rijk van vader Nikolaas zaliger toeging. .Praat dan maar ernstig met zulke menschen ! Proletariërs, ik hoop voor u dat ge meer gezon-den zin en meer redelijkheid zult aan den dag leg-gen dan uw leiders. Kijkt rondom u en ziet wat er gebeurt. Het Europeesche volk wordt letterlijk uitgemoord. Europa is verdeeld in twee van haat gloeiende kampen. Engeland is de leideraanden eenen kant, Duitschiand aan den anderen kant. Engeland heeft een gevestigde macht, Duitschiand ontwikkelde zich tôt een gevreesde concurrent van die macht en stak al een hand uit naar al de schatten die vroeger allemaal in Engelsche kapitalisten-zakken neerkwamen. Engeland heeft zoo in de wereld al eens Spanje, Holland en Frankrijk klein gekregen die het gewaagd hadden zijne vreedzame (??) ontwikkeling tegen te gaan, nu moet het er voor zorgen Duitschiand op voorhand te beletten een voor-sprong te krijgen. Dat zijn historische feiten, die kan niemand weerleggen. En of het nu die of geene natie is die het eerste kanonschot heeft gelost is bijzaak. Wanneer morgen de inrichting van onze maat-schappij een zwenking naar 't socialism toelaat, zult gij, sociaal-demokraat dan terugdeinzen voor dien stap omdat ge onvermijdelijk gevestigde be-langen zult moeten met de voeten treden ? Laat ons toch leeren logisch door te denken. Niet de schuldvraag mag een beletsel zijn om den vrede te brengen maar een ernstig onderzoek moet ons helpen den vrede naderbij te brengen en hem trachten te bestendigen. Daarom legde ik er in de eerste plaats den nadrukop dat de oorlog zijn oorsprong vindt in de maatschappelijke inrichting gesteund op het kapi-talism met als bovenbouw de nationale staat. Wat kan daaraan veranderd worden. De kapitalistische inrichting is nog niet genoegzaam ge-vorderd in den zin der centralisatie om reeds nu een socialistische maatschappij te grondvesten. Het experiment der Boljewiki's zal ons aantoonen in hoeverre de industrie eene socialiseering van 't bedrijf toelaat en of dit den direkten weg is om den oorlog te doen beëindigen. Alhoewel ik de grootste sympathie koester voor elke revolutionaire daad en het zeker noodig acht, de beweging der Boljewiki's met meer aandacht te volgen dan het sommige leiders belieft, wien het volstaat schok-schouderend te verklaren dat het verkochten zijn, meen ik om bovenaangehaalde redenen dat die methode thans niet zegevieren kan over geheel Europa. We moeten dus langs een anderen weg de vrede naderbij brengen. En die weg ligt in de verandering van den bovenbouw der maatschappij. Hier vervallen we heelemaal in de historisch | materialistische theorien. De kultureele bovenbouw staat bij ons in oor-zakelijk verband met de economische onderbouw. Dus die verandering in dezen bovenbouw kan enkel gebeuren bij een verandering in de stoffe-lijkeinrichttng.Endatzien we werkelijk gebeuren. De kapitalistische inrichting schrijdt voort van de dorps- of stadsonderneming over de nationale on-derneming tôt de internationale onderneming. Ons ekonomisch leven dat vroeger beperkt was op de levering van de eigen behoefte heeft zich vervormt tôt een nationale industrie die voor zijn te veel overal trachtte vaste afzetgebieden te vinden. Het was ook de bittere tijd van de verwoedste concur-rentie Thans zien we duidelijk een samenvoeging van verschillende nijverheden tôt een geheel dat soms industriën van verschillende landen omvat. We gaan naar de wereldonderneming en het zal nu meer dan ooit waarheid worden dat het geld geen nationaliteit meer heeft. Maar juist deze economische vervorining laat ons toe met over-tuiging te zeggen dat een internationale staten-bond thans niet meer tôt een hersenschim behoort. Maar... als gebraden kiekens komt dat niet in uw mond gevallen. Hier ook gaat onze socialistische theorie ons helpen. Hoedikwijls wordt ons socialisten niet verweten waarom we ons toch zoo inspannen om onze ideeën te doen zegevieren als we toch als een evangelie verkondigen dat de soc. staat er een-maal noodzakelijk komen moet. Het gebraden kieken dat voor ons de soc. staat voorstelt komt er onvermijdelijk maar de menschen moeten leeren wat een gebraden kieken is of anders vliegt het — in figurlijken zin natuurlijk — onopgemerkt aan hen voorbij. We moeten de arbeiders bewust maken van hun roeping. Zoo gebeurt het ook voor de internationale statenbond. Die komt er onvermijdelijk. Dekwestie voor de menschheid is van de voordeelen die dat meebrengt te profiteeren. En in de eerste plaats berust de statenbond op de VRIJHEID van al de volkeren. Leert en maakt dus eerst aile volkeren vrij. Maakt de volkeren bewust van die vrijheid t.t.z. geeft ze een slambewustzijn, zooniet blijven het koelies. Daarop berust ons princiep voor de vrijmaking van Vlaanderen. Daarom streden wij vôôr den oorlog voor Vlaanderen's vrijmaking, -omdat wij toen al WISTEN --- en gijlie niet heeren leiders — dàt dit de weg der beschaving was en dat we ons volk wilden gereedmaken om van die beschaving te profiteeren. Daarom strijden wij nu ook tijdens den oorlog omdat een beweging van dien aard geen onderbreking duldt net als het socialism — wat gijlie in uwe hooge wijsheid toch vindt vermits onze belgische jongens na 4 jaar bloedens nog niet even de zekerheid hebben het algemeen stemrecht te bekomen, voorwaar een voorbeeld van démocratie — en daarom zullen wij ook strijden na den oorlog, tenzij gij socialistische leiders dezelfde lafheid mo^st bezitten als die burgerlijke epigonen der vrijheid en elken vrijheidskreet in bloed zoudt onderdrukken. Voorwaar dan een prachtleus om in je roode vaan te schrijven. Jan Prolo • ALLERLEI Wat schullt daarachter ? 't Is algemeen geweten, dat er in den schoot der Belgische Kolonie in Nederland een groepje annexionisten tliuis hoort, dat vooral het oog heeft op de annexatie der Zuidelijke provinciên van Nederland door België. Sinds den laatsten tijd laat dit groepje van zich niât veel meer hooren ; alhoewel wij weten. dat net nog bestaat en nog even «terk aan zijn politiek houdt als vroeger. Daartegonover staat, dat door de Belgisehe oorlogs-pers in Nederland, de spreektrompet van dit groepje annexionisten, een stelselmatige en systematische campagne wordt gevoerd ten voordeel® van de onaf-hankolijkspolitiek van Friesland, een noorder-provincie van Nederland. Zooals men ziet, is de konsekwentie bij onze annex-ionistische pers verre zoek. Eenerzijds is zij te velde getrokken tegen de Vlaamsche aktivisten, omdat deze beroep hadden gedaan op den steun van Duitschiand, dus eene vreemde mogendheid ; anderzyds dryft zij de onbeschaamdheid roo ver, terwijl Nederland haar de gastvrijheid toezegt, zich openlijk te bemoeien in de binneniandsclie politieke aangelegenheid van Nederland.Welk is de dryfveer van dit gedoe 1 Zij kan niet anders zyn, dan dat onze annexionisten aansturen op de verbrokkeling van Nederland om ter gesehikter ure des te gemakkelijker hun annexionis-tisch program — Zuid Nederland aan België - ten uit-voer te brengen. Wij hebben dit misselijk gedoe reeds sinds lang doorzien. Hoeft het gezegd,dat van d.-ze geweldpolitiek er niets zal in huis komen ! Dat verzekeren wij den Nederlanders, maar tevens ook onze annexionisten. Moest het ooit tôt dit punt komen, dan zal het Belgische volk geen oorlog meer voeren tegen zijn vijand «van buiten», maar tegen zijn vjjand «van binnen» : onze annexionisten. (Uit d» Belgisehe Socialist van 5 Oktober 191$) Een waterfilosoofaanhet woord over de oorlogen. — In het "Belgisch Dagblad» van 17 September wordt geschreven : « Zoolang er mensehen en natiën zijn. zal er strijd en » oorlog wezen. Laat ons daarover geene illusies » hebben.» Tegenover deze uitlating van dien waterfilosoof zetten wij onze meening, n.l. : Er zal strijd en oorlog wezen, zoolang het kapitalistisch stelsel in de wereld blijft, zoolang de kapitalisten over het lot vun volkeren en natiën zullen te beslissen hebben. Eu nu dat waarschijniijk binnen enkele maanden over het lot van aile volkeren gaat gesproken worden, moet het georganiseerde proletariaat zijn stem ver-heffen.Of zullen de diplomaten, de dienaars van het kapi-talisme, alleen over deze zaakte spreken hebben ? Een Belgisch aiiti=ûerinaansch Verbond ! — In het dagblad «La Belgique», uitgegeven te Leiden, in Holland, ontwerpt een zekere Louis Verhaegen de onmiddellijke stichtingvan een «Ligue Antigermanique Belge.» Dit verbond zou elke discussie over taalvraagstukken of binnenlanidsche politiek verv\ erpen. Als eenige voor-waarde tôt bijtredmg wordt geeischt de onvoorwaar-delijke belydenis van het volstrekt anti germaansch gevoel zonder voorbehoud. Het verbond zou thans zijn werking beginnen in Holland en deze vooral voortzetten in het bezet gebied na de bevryding. Het zou voor doel hebben op aile wyze anti- germaansche propaganda te voeren, met aile middelen. In deze mededeeling vinden wij een voorsmaakje van het aangenaam leventje dat de Vlamingen zullen hebben, als wezenlijk de plannen van enkele franskiljon-sche menlieeren zullen ten uitvoer kunnen gebracht worden. Want vooral de uitingen van Vlaamsche geest, ook van hen die zich tijdens den oorlog passief zullen ge-noemd hebben. zullen door die fameuze Ligue antigermanique bekampt worden. Aile Belgisch patriotisme kan niet verhelpen, dat evenals Hollanders, Duilschers en de meerdei'heidvan het Zwitsersciie.volk de Vlamingen ook tôt de Germanen moeten gerekend worden. Het woord is nu aan de passieven ! Jeugdbeweging en aktivisme. — Met veel belang-stelling van wege de ouderen, heeftde hr. Frits Mertens dit onderwerp behandeld op den débat - avond te Antwerpen op Woensdag 9 Oktober 1.1. In zijn weldoordachte rede sprak hij van den zelfbe-wusten geest onder de aanhangers van de jeugdbewe ging, die niet wrenschen te zijn volgelingen der ouderen, maar voorloopers en baanbrekers. Een weinig uitleg over een zeker punt wenscliten vy echter te vernemen van den jongen redenaar, daar waar hij het had over hetstrevenvandejeugdbeweging naar zulke constellatie der maatschappij, datrampen als deze wereldoorlog uitgesloten bly ven. Als het praktisch programma van de jeugdbeweging ontwikkelde spreker slechts een te volgen school-poli-tiek en gewaagde even van liet invoeren van gezonde demokratische toestanden. Ons ware het zeer aangenaam te vernemen wat door deze «gezonde demokratische toestanden» mag verstaan worden en voornamelyk de houding der jeugdbeweging te kennen tegenover het kapitaiisme als maatschappe-lijk verschijnsel, dat naai- onze meening de oorzaak is van rampen als deze wereldoorlog. Ten slotte willen wij nog even met voldoening wyzen op het volgende gedeelte der motie, die dooj? aile aan-wezigen, met eenparigheid van stemrnen aangenomen werd : » en bevestigen hier, - trots allé militaire en politieke » toestanden en verhoudingen, - hun onwankelbare » liefde tôt Vlaanderen, hun geliechtheid aan het » Vlaamsche ideaal ! ONS OVERZICHT Een vernieuwd Duitschiand r Triomf der Demokratie. — Vredesvoorslellen. — Het Fransche Partijcongres. Een vernieuwd Duitschiand De groote gebeurtenissen waarvan eenieder thans spreekt, zijn wel de groote keering die de Duitsche politiek ondergaan heeft en de vredes-voorstellen door Duitschiand, Oostenrijk en Turkije aan de Entente-staten gedaan. Duitschiand heeft het laatste spoor van autocratie afgeschudt en zich volkomen geparlementari-seerd, zoodat het onder dat oogpunt gelijk staat met de andere Westelijke staten. En gelijk aile jongheid steeds verder gaat als zijn oudere voor-ganger, zoo mogen wij ook verwachten dateerlang onder oogpunt van demokratie, Duitschiand aan de spits staan zal. Vrede en vrijheid zullen de beide polen zijn waarrond de duitsche politiek der toekomst zich wentelen zal, die in den beginne wellicht nog wel door duistere schaduwen zal beneveld blijven, maar die eene regeering vvelke thans geheel en al op het volk en zijne vertrouwensmannen steunt, spoedig geheel opklaren zal. De nieuwe regeering is zoo goed als geheel uit leden van den Rijksdag gevormd geworden, aan wiens hoofd wel een prins — een zeer demokratische — staat maar die ook verscheidene socialis-tenonder hare leden telt, waaronder de ondervoor zitter der Algemeene Kommissie der Syndikaten (de Duitsche Syndikale Kommissie.)

Er is geen OCR tekst voor deze krant.