Abonnement: 2s-fe *oor 3 maandcn. Subscriptioa i 2»h. for 3 monthe. Voor de Vereenîgde Staten « 50 et» Voor H Hand i { fl, Voor Frankrûk. 2.5Û (r. Voor de solciateai tib» oî 1 J)0 îr. Bureel: 2i. RUSSELL SOUARE, LONDON. W.C VOOR GOD KN VADERLAND. T«l«phon« i Muséum 267. ^cle Jaargang, Nr. 23. (Blz. 1835-1842.) Oplage: 11,400. VRIJDAG, FEBRUARI 22, 1918. Rcgistered at G.P.O. as a Newspapcr. 8 blz. i£d. Wilson's Boodschap. Wiison en von Hertling. Hetgeen de hoop op een vergelijk zoo tvvijfelachtig maakt, is de breede kloof die gapende is tusschen Wilson's en von Hertling's beginselen. Zij spreken tôt elkaar, maar 't is nagenoeg alsof de wolf het schaap wilde leeren huilen, en het schaap den wolf wilde leeren blaten ! Do Président der Amerikaansche repu-bliek wil "eene nieuwe internationale orde, gesteund op de algemeen aange-nomen beginselen van recht en recht-vaardigheid " ; hij wil "een billijke op-lossing van de verschillende vraagstuk-ken " der Europeesche politiek ; hij wil niet, dat de volken, "door eene Confe-rentie, van de eene souvereiniteit worden overgedragen tôt eene andere," maar dat geluisterd worde naar "hunne nationale wenschen " en niet beschouwd worden als " vuistpanden in het spel " der diploniaten ; dat niet het zwaard de grenzen der landen afteekene maar dat " zelfbestemming " hun levenslot aan-wijze ; want " wat door militair geweld wordt geregeld, doch slecht geregeld, is heelemaal niet geregeld." Von Hertling daarentegen leeft nog in "een doode en voorbije wereld " ; hij huldigt nog "de methode van het Congres van Weenen " en droomt van een vrede uit "stukjes en lapjes," van " een nieuwe machtseven-wicht' beveiligd tegen van buiten komen-de verstooringen door een volkeren-bond " ! Dit is inderdaad de verkeerde méthode, welkç, zooals Wilson zegt, werd toegepast bij het Congres van Weenen, maàr reeds vroeger was inge-huldigd : namelijk bij den Westfaal-schen vrede, na den dertig-jarigen oor-log. Dat er tusschen de verschillende Staten of groepen van Staten een zeker machtsevenwicht zou bestaan is op zich zelf geen kwaad ; maar het euvel ligt hierin, dat men om daartoe te geraken, een zoogezegd evenwichtsbeginsel in-roepe, en dit worde opgevoerd tôt een rechtsregel, waarbij dan de grootere Mo-gendhe4en de kleinere Staten of Natio-naliteiten inpalmen, zonder te luisteren naar het recht of naar de wenschen dezer volken. Dat geschiedde op de Congressen van Munster en van Weenen ; en ten huidigen dage streeft er Duitschland naar, om met miskenning van andermans rechten en verlangens, zijn rijk zoo te bevestigen of uit te brei-den, zijn invloedsfeer zoo te versterken, dat het niet enkel opgewassen zou zijn tegen andere groote Mogendheden, maar v.'aarlijk heerschappij zou voeren over de wereld. Ziedaar het onzedelijk doel, nagestreefd door Duitschland's militaire partij, waarbîj von Hertling zich heime-lijk heeft aangesloten, en die nu door ■Wilson voor de vierschaar van gansch de wereld wordt aangeklaagd. Von Hertling spreekt de taal van de zelfzucht en het geweld ; Wilson, die van de rede en de gerechtigheid. Wilson en de Geallieerden. Zullen Wilson's beginselen zegevie-ren? en welken indruk zullen zij maken op de geallieerden? Zijn woorden worden ongetwijfeld toegejuicht door velen ; maar nopen zij anderen niet tôt een gewetensonderzoek ? Is het niet te voorzien, dat de knappe von Hertling den spiegel uit Wilson's handen zal ne-men en dien sommigen staatslieden in de geallieerde landen voor de oogen zal houden? Dat is Duitschland's methode ; dit land luistert niet naar het recht in zijn wezen, het schept zich een recht uit de booze voorbeelden der geschiede-nis. Het zal misschien den geallieerden toeroepen : neemt de wereldkaart in de handen en ziet : daar en daar hebt ge u bezondigd tegen Wilson's beginselen... Doch tôt hun verschooning kunnen de geallieerden inbrengen :dat is "de doode wereld," en die uitbreidingen van onze invloedsfeer geschiedden eerder naar gelang gunstige omstandigheden zich aanboden dan naar een vooropgezet plan ; terwijl gij, de parvenu onder de groote Staten, komende na een geregelde wereldverdeeling, uit jaloerschheid, u in cens naar vastberaden plan een wereld-rijk wilt scheppen, zonder om te zien naar gevestigde rechten.—Neen, zoo zal misschien Duitschland hun in de rede vallen, ik spreek niet enkel van een "doode en voorbije wereld." Onder-zoekt eens uw plannen ; is er niemand onder u, die loert op gewesten, welke gij u niet zoudt kunnen toeëigenen, zonder Wilson's beginselen te vexlooche- nen?... Eilaas, den ouden man schudt men zoo moeilijk uit ! De mensch ver-wekt een akt van berouw, neemt goede voornemens, doch hervalt in de zonde... In aile geval, Wilson's toespraak werd niet in al de geallieerde landen met on-verdeelde instemming toegejuicht. Hier wordt de Président een "idealist" ge-noemd ; in Italie—zoo bericht vandaag "The Times "—een ideoloog " ! Men zal wel raden, waar hun de schoen wringt. Wilson is soms een strenge geneesheer ; hij werd zoo niet in " consulte " geroe-pen, dan toch met blijdschap aanvaard, omdat hij over machtige kruiden be-schikt : duimkruid en een millioenen-leger; maar hij schrijft wel eens bittere pillen voor, die niet door allen even gre-tig worden ingenomen. 16 Februari. DE BRUGSCHE LEEL'W MET HET KRUIS. Met welwillende toelatin" der Calholic Firesidc. Illustratic bij een artlkel van O'Flanders, The Cross in Flanders. Eene Vlaamsche Studie-commissie.WAALSCHE BIJTRED'ING. Op oins ajrtoikel in "De Stem," Nr. 21 roaairbij de wensch werd) uitgedrukt eene Vlaamsche Sftudieclommissie te zien tôt &tand komen, ontvaingen we vain een W'aallsotaen vriend, voJgendJe beschoiu-wingen : " Permettez-moi d'applaudir au projet que vous proposez dians le dernier numéro de voftre journal, dte voir instituer une commission spéciale pour l'étude de question flamande. J'ai eu dix fois l'envie de vous écrire pour vous soumettre la même idée. Quelle que soit, en effet, Fopinicmi qu'e l'on professe sur Le tfondfe même dhi problème, il semble que l'accord doive se faire sans difficulté eux le projet en lui-même. Nul doute que la question flamande sera, après, la guerre, une des plus diéli-caites à traiter et ulne des plus difficiles à résoudre. La. manœuvre des Allemands, même si elle échoue dans son but, aura laissé dies germes de discorde qui lèveront facilement,au milieu des mécontentements,des privations;, dtes souffrances d'une guerre comme oelle que nous subissons. Il faudra/ donc, pour pacifier les es>-prits, pouvoir présenter une solution mûrie, étudiée sous toutes ses fa<Jas, par dies hommes compétents, modérés qui ne soient pas suspects de se laisser influencer par dles considérations poïiti.-que® ou pair des sentiments de vengeance et die rcssemtiimient. Si te gouvernement veut imposer d'autorité sa manière de voir, il court d'immenses risques d'échouer. L'adaptation se fera difficilement. Les Belges restés au pays, à .raison, tnêxaft de leurs souffrances, des conditions spéciales dans lesquelles ils se seront trouvés auront subi une évolution intellectuelle et morale tout à fait différente de oelle dtes émigrés. Nous aurons beaucoup de peine à voir l'es événement» die la guerre et T'es réformes d'après guerre sous un angle commun. Dans aucun domaine la divergence de vues ne sera aussi grande qu'en ce qui a trait à la question flamande. Le gouvernement a dlonc te plus grand intérêt à pouvoir sie couvrir derrière l'autorité d'une commission et s'appuyer sur ses discussions et ses rapports.Il y a d'ailleurs un autre argument en faveur de cette procédure. Nous avons tous liu au cours de la guerre des critiques parfaite très vives souvent justes contre le pairfementairisme et l'incom pétence des politiciens et des bureaux ministériels. Faisons, si om veut, la part de l'exagération. Une chose nestie vraie. Le parlement, Tes ministres, lies bureaux, sont amenés à discuter et à trancher toutes les questions importantes qui intéressent le pays. Enseignement, économie politique, travaux publics, question sociale et le reste. Toutes ces questions ont un côté technique que seuls ceux qui ont voué leur vie à l'étude spéciale sont réellement compétente à discuter et à trancher. Comment sortir de cette difficulté sinon par un usage de plus en plius répandu de commissions spéciales chargées d'étudier chaque question et de présenter des conclusions motivées. Quand' te gouvernement veut reconstituer lia Belgique économique, il nie fiait pas appel à des avocats, à des professeurs et à des artistes. Il prend, je suppose, pour conseillers dtes ingénieurs, des banquiers, des agricullteursj des syndicalistes et dles coopénateuirs. C'est une erreur profonde de croire que lia question flamande soit moins spéciale, dans son genre, moins technique dans le sens large du mot, qu'une question dfe ponte et chaussées. ETte est d'autant plus difficile à traiter qu'elle est une question/ moraile en même temps que sociale. La plupart des Wallons par exiempTe et une foule d'aristocrates flamands-françaisisés l'ignorent absolument ou en méconnaissent tesi origines et la portée avec une paisible incompétence qui déconcerte. J'en pourrais d'onneT des preuves bien typiques. J'ajoute immédiatement que." cette ignorance est en grandie partie la cause de leur hostilité et que si on la dissipait l'hostilité disparaîtrait.Donc à ce point de vu£ encore lia constitution d'une commission compétente s'ianposie. Elle éclairera le gouvernement. Sea travaux éclaireront le pays, elle mettra ' le gouvernement, qui n'a évidemment qu'un, désir, celui de promouvoir lte développement économique et intellectuel des Flamands, el'te mettra lie gouvernement, dis-je, à l'albmi de toute suspicion. Elle aura un autre avantage : elle soustraira la discussion à l'atmosphère brûlante de la politique, aux ten-tations de l'éloquence enflammée ou de la phrase à effet, pcnur la porter dans un. miiffieu calme où lies faits et les raisonnements* retrouveront toute leur autorité. On pourrait allonger indéfiniment la ■liste dtes aivaiutages sains rencontrer d'in-conivénients appréciables. La seule difficulté, mais elle est grande, siérait te choix des commissaires.- (Het einde van den brief werd door de Censuur in zijne essentiëele gedachte getroffen, zoodat wij het weglaten.) o Vlaanderen en de Oorlog. "Ons Vlaanderen," van 10 Februari, schrijft : In zijn "Crépuscule des Villes d'art flamandes " schreef Jozef Muls aan-gaande de verwoe-sting der oude Vlaamsche schoonheid deze diepgevoelde woorden : "Vlaanderen is wezenlijk in 't ge-drang geweest met zijn torens en bel-forten, met heel zijn glorierijk verleden maar 00k met zijn dappere jeugd van helden. De 80 per cent van hen die vechten in de modder van den Yzer zijn Vlamingen die enkel hunne taal spreken, zoodat men gerust kan zeggen dat het eerst en vooral Vlaanderen is dat sterft voor België." Hierop volgt in hetzelfde boekje eene bondige, eene helaas al te bondige, uiteeuzetting van het programma der Vlaamsche beweging. De schrijver richt zich vooral tôt het Fransch pu-bliek en het valt te betreuren dat zulks niet meer wordt gedaau door rechtge-aarde Vlamingen die de Fransche taal machtig zijn. Want wie heeft tôt heden het Fransch volk ingelicht over Vlaanderen? Man-nen als Maeterlinck, Roland de Marès, Dumont-Wilden, Fuss-Amoré... die van de Vlaamsche toestanden niets afweten voor Vlaanderen over hebben. Het zijn de voorstaan-ders "la Belgique sera latine ou ne sera pas." Van op de spreekgestoelten waar zij zich hebben vastgeankerd verkondi-gen zij, zonder ooit de minste tegen-spraak te ontmoeten: dat de Vlaamsche strijd sedert den oorlog niet meer be-staat en alleen nog gevoerd wordt door eenige verraders verkocht aan Duitschland, dat onze taal een "patois" is dat met letterkunde niets gemeen heeft, dat Vlaanderen van natuur altijd tweetalig is geweest en moet blijven en dergelijke dwaasheden meer, waar wij sinds lang de schouders voor ophalen maar die bij het onschuldige en onwetende Fransche publiek nog altijd voor waarheid worden aangenomen. Maar hier is nu een Vlaming die deze Vlaamschhaters in hunne eigen taal komt tegenspreken zonder dat in het minst gezegd kan worden dat hij eenige toegevenheid voor Duitschland zou la-ten blijken. Wij vertalen hier nog deze regelen van Jozef Muls: "Het verlangen naar een eigen Vlaamsche kultuur werd schandelijk uitgebuit door onzen ergsten vijand, Duitschland, die niets dan ik-zuchtige doeleinden had met aan het gemartelde Vlaanderen zijne Hooge-school van Gent en de bestuurlijke schei-ding te verleenen. Aile trouwhartige Vlamingen weigeren die geschenken uit handen die nog bezoedeld zijn met het bloed hunner zonen en broeders. Maar hetgeen vele Franschen gewoonlijk niet weten, het is dat deze zelfde Vlamingen met heel hun hart verlangen te bekomen diezelfde Vlaamsche hoogeschool van Gent en, misschien 00k wel, die bestuurlijke scheiding van hun nationaal parlement in een hersteld en onafhan-kelijk België." Jozef Muls deed wel van slechts in twijfelenden zin van de bestuurlijke scheiding te spreken en hij had ons in-ziens misschien beter gedaan er in 't geheel niet van te spreken. Want wij willen voor als nu den eisch voor bestuurlijke scheiding nog niet onder-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.