I Rerste Jaargang IVO. 23b Dônaeraag, zi octofter î915 DE VLAAMSCHE STEM I im volk zal niet vergaan! ALQEMEEN BELGISCH DAGBLAQ Eandrar.ht m a a ht m an ht redactie- EH ADMINISTRATIEBUREELEHi PALEISSTRAAT 31. bovenhuls, AMSTERDAM. Tslefoon No. 9922 Noord. Onder ieiding van RENE DE CLERCQ en Dr. A. JACOB. ABONNEMJ3NTSP.RIJS (by vooruitbetaling) : Voor Nederland per jaar gld. 6 60 — per kwartaal g d. 1.7a - per maand gld. 0.75. Voor België, Engeland, ïrankrHk per num^ r) dezelfde pryzen, met verhooging van verzendingskosten (2cent A ■m7T7T>rnTT,'XTmrr7lf-. isrlike taesUaf Hot volk van 1302 in 1902 en later. Zij zullen hom niet temmen, Zoolang een Vlaming leeft.. Zoolang de Leeuw kan klauwen, Zoolang hij tanden heeft. Zingt , Vlamingen zingt, zoolang gij Ylaiûingôn lecft! Wel zijn de klauwen vai 0 Leeuw wat afgerosperd en verstompt zijn z'n tanden af- en uitgebrokkeld doch moet ge daarom % zingen laten, al 'tzingen u deugd doet? En hoe zoudt g-jjet lustig zijn? Zijt m niet rijk en vrij ei macbtig? De boeren werkman wint zijn pap jiju stuite en veertig centen daags: daar tjh eten zijn vrouw en zijn kinderen, daar van zijn ze gekleed, koopen ze kolen er dekking, daarvan halen ze hun vermaak den Zondag een arme pint bier, een kopjt piikerei zonder suiker, en éénraaal 's jaart eea slenteringetje te voet naar de naastge legen« stad. Bat wint de man; de vrouv ,orgt voor den liuishoud en het zwijn vooi den pacht. 't Gaat ed als er na vaders (Jood een stuiver oversckiet voor paster en putmaker : de weduwe met heur kinders kan heuren stand wel op^uden I Da fabriekswerker bestaat stilletjes van lijn werk, en heeft hij er geen, dan moei hij maar honger lijden en eerlijk sterven: daar zal geen haan over kraaien. De kleine burgers verscheuren heel "broe-ierlijk elkander en do kleine boeren liouden met hais en rug hun huisje reckt, totdat Itèt, zwaar van pachten en lasten, op lien instorfc om voor een onderkruiper nieuw opgebouwd te worden. Alleen de geldwolven en de bedelaars Itven onbezorgd: maar de geldwolven, die îijdig zijn, willen geen luierikken naast ien: daarom bebben zo 't bedelen verboden en 't stelen niet En onze vrijbeid ? Pier is vrij als Jan er niet is, en Jan b vrij als Kl a as er niet is, doch Pier on Jan eu Klaas zijn er aile drie, en Pier en Jan zijn gebonden. Klaas heeft nooit aan ïïijheid gedacht. Zoo zijn we allen gékoord, gekotend, ge haakt en ingemuurd. Gebruiken, zeden, gcwoont/"n en tradities ringelen on6 den dcus; godsdienstelarij en politiekerij leiden ons aan den band en de stal met kribbe »n baver is nog steeds een paardenhemel jibîeken. En noohtana elk pocht op zijne zelfstan-diglieid en wijst op zijn juk als op het nnnebeeldig teeken zijner onafliaukelijk • Itëid, clk zou zich over latenschap schamen «n drijft den spot om het gebonden zâjtn ▼an z'n medeslaaf : Als woorden daden waren!... Oheilige vrijheid, wat wordt er in uw naam gekropen en geknield, gevoetkust en ge-platbroekt! Wat wordt er in uw naam al toeien gesmeedl En daar ligfc onze macht, een mach.t om keteneu te slepen, gedwee, gewillig en met dankbaarheid. We likken de hand van die slaat, en om wat zoetekoek herden we schoppen. Aile ongeluk over u indien ge lam en "foam van stuip-gaan en hurk-zitten uw Hchaam in de echte plooi terugduwt en en beenen hun zwier geeft-Rechtainnigheid ia een droeve gevaarlijk© plaag, die ge moet schuwen erger dan rood-vonk en kinkhoest; huichelen, daarente-is een kunst in aanzien waar ge, met rôeaing, beura en buik mee volmest. Ook raden de filosofen — want filosofen ^ngen zich overal door: — verlos u zelf ^ de anderen in den put; ze jormen 2lch daar. Andera breekt ge uw kop op imiur! vergeten. er bij te voegen, dat wijsheid ùlTl gekheid grenst, en gekheid aan wijsheid, Ca" 0611 kruik zoolang te water gaat totdat ^ vol wordt, en dat een flauw muurke ook ûwr harde koppen wordt ingeloopen ! lûtiieschen is 't nog zoo ver niet gekomen. Muurke staat vast en de taaiste kop-Pen hebben met twee builen geaioeg. Wij -opoii gestadig in de afsluiting rond ala Paard in een draaimolen, en als we eens ^ ^s weg over 't randje ge6tuurd heb-1 &n bang zijn ge\vorden voor de ruimtc . °m heeii, laten we ons weer dubbel-toe '•kkon en zijn voor een halve eeuw tika v,. En aJs we dan zatvakerig neuriënjj De tijd verslinxit de steden Geen troonen blijven staaru* De legerbenden sneven Een volk zal nooit vergaan^ voelen we een diep medeilijdjen voor die ver slondene steden, die stortende troonen er die snevende legerbenden en aohten ons zeea geluikkig, <dat we eigenlijik ook tôt een volt toebehooren, zoo onvergankelijk als elk an-' der, al is het er ook slechts een van steri bier en flauwen geest, laat licht en vroég ' donker. Laat ons slapen... of wakker zijn voor goed! RENE DE CLERCQ. ■ C ■ Vm Mkastiir. I V> Ons Léger. (4.) Hoe zal oii6 leger in de toekomst er uit zien: want militaire zelfstandigheid is en blijft een onzer voornaamste eischen. Om te beginnen, weg met de geestdoo-deiude kazernes ! Ook de militaire centralisa-tie is overbodig. Laat 0115 ook iin dit opzicht ter school gaan bij de Zwitsers, die vermoe-delijk doelmatiger dan de Belgen hunne onailiankelijkheid zouden weten te verde-digen.Voor twee jaar was ik ter tijde der groote manoeuvres in Zwiteer-land, bij welke gelegeiuheid een be-roemd geworden schei*psohutter den Duitschen Keizer, die hem vroeg wat de honderdduizend Zwitsersche scherpscliut-ter s tegen tweehonderdduizend zijner solda-teii zouden kunnen doen, besoheid gaf : ,,Eilk tweemaal schieten!" Na afloop der manoeuvres zag ik soHatengroepen aan het station te Zurich, blij naar huis terug te keeren, en toch de grootste tucht handha-vend. Bij het voorbijgaan van officieren, sloegen zij aan dat hun sporen rinkelden, met een welluidende eenstemmigheid, die zelfs den ergsten anti-militirist deugd aan 't harte zou gedaan hebben. Laat ook ons t'en gezond volksleger hebben, of lie ver twee: een Vlaamsch en een Waalsch. Een gezond volksleger: ik bedoel niet een kudde waar alleman gelijk moet zijn, maar een leger wiens hiérarchie de maatschappelijke geledingen reproduceert. Waarom onze studenten in éen compagnie 6teken en door de domste korporaals en 6ergeanten doen uitschel-den ? Waarom waren al onze intellec-tueel meer ontwikkelden niet reserve-offi-cier, zooals bijma overal en inzonderheid in de kleine staten, zooals Nederla-nd of Roemenië ? In dat geval ware het Belgische officierencorps rijker en harmonischer, en werkelijk een beeld geweest van het beste der natâe, en had den naam van onze bur-gerij in dezen oorlog meer eer aangedaan. ° En dat wij ons niet beperken bij het broodnoodige ! Laat ons onze beste centen over hebben voor een legermacht waarbij elkendeen van 20 tôt 50 jaar zijnen man zal moeten staan. Zorgt ten minste dat ons volk iets voelt voor het leger. Laat het desnoods dagelijks een uur op de dorpsmarkt oefenen, ernstig oefenen, wekelijks naar de naastbijliggende stad, maandelijks naar de hoofdplaats der pro-vincie optrekken, jaarlijks over 't geheele land manoeuvreeren. En bij de groote manoeuvres, zijn de Vlaamsche en Waalsche legere niet als aan-gewezen om elk eene zij de van het thema der tegenover elkaar gestelde legers uit te voeren ? Daarbij moet alleen de staf, de artillerie, en missohien de genie en roode kruiedienst gecentraliseerd blijven in Brussel en de grootste steden. Dat het plan de campagne desnoods door de wederzijdsche generaals in 't Eransch opge6teld worde: wat kan on6 dat scheleri ? Maar schenkt aan onze Vlaamsche j on gens het bewustzijn dat zij voor Moeder Vlaanderen vechten en dan zult gij zien hoe het zal gaan : Ten vijand in! Dat op zijn 6chansen De Leeuwen dansen. Zelfbestuur en... Zelfverdediging. Mr. Dr. L. BRULEZ. . 9 ' — L'Union Latine. Wij moeten bekennen dat wij ongelijk hadden de Regeering te Havre te verdenken van een bondgenootschap te willen aangaan met Frank rijk. Daar blijkt inderdaad geen sprake van te zijn. Van deze aanklacht moeten wij dus ,,die van Havere" vrijspreken. Wat er aldaar beoogd en nageetreefd wordt is veel beter: Niet meer en niet min-der dan eene inlijving van ons land bij Frankrijk. Gij wilt uwe oogen niet gelooven, lezers? Gij twijifelt nog, vlamingen? Welnu, zie-liiei*:In de ,,Indépendance Belge" van den 27n September j.l. werd on6 konde gedaan van ,,een nieuwe betooging der gevoelens van deren of verzusteren is, kan ons koud late: Eveneens, dat onze tegenstrever — gees ver want Destrée, (die met zijme beroeme ,,Lettre au Roi" de jongste discuseie vo< den oorlog over de Jbestoiuriijke scheddir inluidde) in eigen persoon , ,ontroerende b tuigingen ter eere van België" inoogstte. Maar dat hij, op edgen h.outje, voorsteLc ,,Belgié te verbinden aan de werkzaain heden vaai het Kongres, om mede te besti deeren de oeconomisohe en zedelijke bai den die de .eenheid der drie naties kunne versterken", daarmede was hij zeker w zijne bevoegdiheid te buiten gegaan ? Toch niet: want minister de Brocquevi le, met zijm berucht telegram, bezegelde de roekeloozen en onverantwoordelij'ken sta van het Waalsche haantje vooruit. * # * Wat Destrée nu bedoelt met het verbon van België met de Latijnsche zusters, kri gen wij te weten uit een interview verschi nen in de ,,Echo Belge" van Zaterdag j.l Het schijnt namelijk dat ,,de pers, d: zooveel van het Congres te Cernobbio hee: gesproken, nog de belangrijkheid en vruch' baarheid ervan heeft onderschat". Weliswaar^ ,,om de puntjes op de i's t zetten, was dat Kongres allesbehalve ami telijk". Niettemin (moeten wij Destrée geloover ontleende het eene verreikende draagkracl aan de aanwezigheid en medewerking va talrijke machthebbers uit de betrokken mogendheden. Volgens het verslas*. wa6 ,, voor zien h( doel van dat Kongres", en ging het 01 ,,onmetelijke hervormingen". De oeconomische betrekkingen tussche Italië en Frankrijk, die in den breede bc sproken werden, gaan ons niet aan. Wa deze passus van het verslag betreft, wille wij alleen een aanmerking ten beste geve over de Franeche sy 11 taxis der niet-zeer-g( leei'de heeren opstellers van de ,,Ech Belge": Waar de woorden van den oeconomis Levy aangohaald worden: ,,Ne nous d€ mandez pas de (ne) rien modifier au phéne mène même du change", doet (V-N de spreker juist het tegenovergestel b ^ zegge van wat hij bedoelt. Spreek mij niet va zetfouten: dat (ne) staat er te eclioon. Aan wie is die feil te wijten ? Aan Levj Destrée, Benedictus? of aan de opstellei van de ,,Echo Belge", de heeren met de: blooten naam? Het laatste ligt voor de hand en zal w« het geval zijn, in aanmerking genomen he paradoxale, maar in België welbekend verschijnsel dat de meest verbasterde Via mingen ook het slechtste Fransch spreken Deze opmerking kome ten goede aan d Union latine: het blijkt immers voor d' Belgen wenschelijk te zijn, dat zij hui Fransch verbeteren, vooraleer zij aan ' Italiaansch leeren gaan. * # * Wat de oeconomische betrekkingen tue schen Frankrijk en België betreft, moet e inderdaad veel te doen zijn. Getuige Mr van Cauwelaert in ,,Vrij België": ,,Frankrijk, dat een zoo heerlijk afzetgf bied voor menige Belgisch© industrie had kun nen zijn, verlamde, door -zijn liaast onoverkc melijke invoertarieven, onzo beste pogingeo zoodat verschillende Belgische onderneminge: verpiicht zijn geweest, ten prijze van groot offers, afzonderlijke werkhuizen in Frankrijk zelf op te richten, om niet te bezwijken onde den tollast. Zelfs op de Belgische arbeids krachten, welke in de Noorderdepartomente: noodig waren gelijk brood, heeft de Fransch regeering biizondere taksen willen lecreen e: er werd verder ailes gedaan, wat mogélijk was om 't overzeesch vervoer van de Noordelijk Fransclie nijverheid van Antwerpen weg t houden. Zoodat wij ons in geen gevail van bij zondere tegemoetkoming hadden te beloven. * * * In het verdore verslag zoeken wij tever geei's naar het bespreken der betrekkingei van België met Frankrijk en Italië. Maar aan 't einde komt de aap uit di mouw: van verhouding en betrekkingen i geen sprake meer. ,,Vergeet niet dat telkens ik van Frank rijk gesproken heb, ik daar onder med> België begreep. Met begeestering opgeno men om het trio te volledigen, zal ons lanc deel hebben aan aile voordeelen en gemak ken(?) door het eene land aan het ander< toegestaan. En ik houd er mij verzekerc van dat het waardig zijne roi zal spelen er een kostbare aanwinst zal zijn voor dat weri van eendraeht voor de latijnsche belangen Besloten werd Engeland's medewerking t< vragen, maar van lieden af maakt Belgii deel van de nieuwe Unie." Kort en goed: België is ingelijfd ! El d a armee u-i-t. Dr. L. B. Uit e8© Pers Machtmisbruik. In ons blad van Zondag 10 Oktobe: 6chreven wij in verband met den Staatsrech telijken status van België het volgendi over het onderscheid tusschen bondgenoote 1 en' garant en: In de eerste plaats kan een Belgisch oorlog voeren Tiitsluitend een verdedigend karakte dragen. Dat brengt met zich, dat de oorlo voor ons oplioudt met het bevrijden van on grondgebied. Aile imperialistische neiginge.i als die van den heer Carton do Wiart, moete onontvankelijk verklaard en ùitdrukkelijk va: de hand gewezen engewraakt worden. In de tweede plaats zijn de Entente-mogend lieden tegenover ons enkel aangewezen op hur ne taak van garanten. Zij zijn niet onze bond genooten. Dat brengt met zich: Dat de verplichting cénzijdig is. Engelan en Frankrijk zijn verpiicht onze onafhankclijli heid te herstelien. Wij daa-rentes"en hebbe 1 .. .1 : .. n 1. dus de beruchte woorden van Maeterlinck, dat t- onze Viaamsche jongens veohten voor den [e triomf der latiniteit in België. De eenzijdigheid der verplichting dient be~ waard te blijven. Dat is voor België van het S hoogste belang. In het begin reeas van den > oorlog schijnen onze garanten dit voorbij te hebbon gezien : hot bleek veeleer dat België Le do onschend ba arheid van het Fransclie grond-gebied moest verdedigen. Franlcrijk en Enge-land hebben toen aiiet volbracht, wat zij zelfs als „bondgenooten" hadden moeten doen, 21a-I- melijk ons voldoende bij staan. Als ,, garanten" n moesten zij ons afdoende bosohermen ; 't geen niet is geschied. Maar het was misschien stra-tegische noodzakelijkheid, die Frenoh's leger [. naar Boulogne en niet naar Ostendo en Zee-n brugge voerde, en ons arme land en volk aan do vijandelijke overstrooming prijs gaf. P Als het dus in het Westen gelukte de Duit-scliers tôt den Rijn terug te slaan, blijven onze troepen binnen de grenzen en gaan niet mee d naar Berlnn, indien de geallieerden ooit daar-j_ in slagen. Wij helpen ook niet mee aan de ver-5. overing van don Efeas. En wij gaan ook niet . mee.... naar de Dardanellen ! Wat is nu eigenlijk en eindelijk het besluit ; der Belgische Regeering geweest in dier zalce? t Voor vier maanden was er herhaaldelijk sprake ~r van een Belgisch expeditie-korps naar de Dardanellen. Dat bericht van het front werd door e ,,De Tijd" tôt tweemaal too bevestigd. In Bel' gië heeft het groote ontroering en rechtmatige verontwaardiging verwekt. Had de regeering . dan vergeten dat do Belgisohe wet verbiedt ons l leger zelfs in onze koloniën te doen optreden, t verre van ze in de plaats van Engelsch-Fran-n sche koloniale troepen te gebruiken in het be-e lang van Rusland. Onze jongens staan aan den IJzer en nergens elders, en moeten er blij-l ven staan totdat de dag der bevrijding is aan-Q gebroken : Hun opmarsch gaat rechtstreeksoh naar het Oosten, en houdt op vdor Aken! n Alhoewel de Belgische Regeering geâbon- - neerd is op de Vlaamsche Stem, slaat zij t onze waarschuwingen in den wind. Het nieuws van den dag luidt inderdaad: PARUS, 16 Oot. (Reutor. Part.) De ,,Ma-Q tin" deelit mede, dat de Belgische regeering aan de Russisohe regeering verscheidene secties gepantserdo auto-kanonnen on gepanserde auto-t machinegeweren met toebehooren en volledig »- bedieningspersoneel heeft aangeboden. 1 En in verband daarmede meldt de Tele-a graaf van Dinsdag 19n Oktober: 1 In aansluiting met het bericht over de sohen-king van auto-kanonnen en mitrailleurs met , bedieningspersoneel door België aan Rusland, s kan ik nog het volgende melden: z Tweo maanden geleden is het besluit liiertoe genomen. Men vroeg aan de verschillende regi--, menten, wie in aanmerking wilde komen. Er L werden 4000 man opgeroepen, maar het dubbelé u van dit aantal bood zioh aan. De manschappen, ® die naar Rusland zouden gaan, kregen eerst - geruimen tijd verlof. Thans zijn zij vertrokken. De kanonnen, die op auto's zijn gemonteerd, 3 hebben een kaliber van 33 milimeter en zijn 5 bekend om hun geweldige uitwerking. 1 In Augusti 1914 heette het dat de Rus-b sen gezien waren in ons land. Nu moeten wij ook deze garanten helpen. Acht de Regeering het niet wenschelijk in de eerste plaats te denken aan de bevrij- 1 - ding van het vaderland. : De Belgische regeering te Hâvre. Den 12en October was het een jaar geleden, dat de Belgische regeering haar zetel J naar het gastvrije Hâvre verplaatste. Naar 3 aanleiding van dit feit hebben de verschil- - lende Belgische ministers in de ,,Matin" l- uiting gegeven aan de gevoelens, die het - Belgische volk bezielen. Beyens, de minister 1 van Buitenlandsche Zaken, dankt Frankrijk 3 voor de gastvrijheid en liefde, waarmede 1 het de Belgische regeering heeft ontvangen l en waardoor de wreede ballingschap zoozeer ^ werd verzacht. Berryer, de minister van Binnenlandsche Zaken, betuigt vooral aan de Fransclie autoriteiten zijn dank voor de medewerking harerzijds ontvangen, vooral bij de recruteering der Belgische soldaten in de verschillende Fransclie ge-L meenten. Staatsminister Cooreman betreur-de het, dat men zoolang van Frankrijks i 4 gastvrijheid gebruik had moeten maken, ^ doch dit had ook het voordeel, dat de ban- den tusschen Frankrijk en België er hech-ter en sterker door werden. Over Fransche gastvrijheid en de wen-' schelijkheid dat de banden tusschen Frank-^ rijk en België hechter en sterker worden, kunnen en mogen de drommen vluchtelin-gen uit Vlaanderen, die voor een jaar naar j Calais en Parijs uitweken, een woordje l medespreken . ; —■ OU— 1 Wij zijn noch Schimmen. Wij zijn noch schimmen, noch menschen- schùw ! Wij Willen het leven, echt en ruw, • Een woeste vreugd, een wilde smart, Hel brein in het hoofd, heet bloed in het hart ! Beweging, schokken, gewoel, geluid ! Wij gooien 'tgewaad naar de winden uit! En buldert het, giert het, nog luider de wen9ch Naar een wijdere wereld, een machtiger J mensch ! 1 Ons feest: een triomftocht, razende storm, Met wagens en beeld en in reuzenvorm, - De vliegende vanen firoot, heel groot, r Met zwarte banen en rood, veel rood ! I Holtrommelen roffelen, de aarde dreunt, s Bazuinen schallen, de toren deunt, ' En, grootsch op de gai men des juichgezangs, J Daar schomlen de klokken de wolken langs. - vlaanderên J. DAG EM NACHT ? np?iv :ir aan m I .Tï^TTVrTÊT; Te OT\TTTr«iir . Kern. O gotische bouwen, land des Leeuws, Grootsch volk, zoo eenvoudig, echt middol- [eeuwscli, Zoo rein in uw ruwheid, zoo goed in uw kracht, Wees Gent weer en Brugge voor 't nieuwe [geslacht. René de Clercq. Noord-Servië. Terwijl het leger van generaal von K'ovesz do hoogten ten zuiden van Belgrado genomen heeft, is het loger van Gallwitz van Semen-dria naar het zuiden voortgerukt en heeft Posjarewats veroverd. Deze plaats, die den toegang tôt het Morawa-dal vormt, heeft een bovolking van ongeveer 15.000 zielen en is bekend in de geschiedenis door het teekenen in 1718 van den Vrede van Passarowitz, zooals de Oostenrijkers do stad noemen. Wat het offensief van de Bulgaren betreft, wordt gemeld, dat het geveohtsfront langs de Servisclie grens va-n Negotin tôt den Vlasina-pas, ten zuidoosten van Leskowatz loope en in zijn geheele uitgestrektheid gericht is tegen de dallinies van de Timok en de Morawa. De hindernis, waarop deze opmarsch in de eerste i plaats stuit, is do bergkam van den Weste-lijken Balkan. Do keten, die in het grensge-bied 120 K.M. lang is en een hoogte van 2186 M. bereikt, is de voortzetting der Kar-paithen. Zij begint ten zuidoosten van Zaset-schar en loopt in de richting van Sofia, waar-van zij de hoogvlakte noord waar ts en zuide-lijk omsluit. Deze bergketen, die naar beide kanten steil afloopt, wordt voor Servië een uitmuntende wal, die den aanvaller zelfs bij het voorhan-den zijn van goodo toevoerwegen voor een moeilijko taak zullen plaatson. Daarbij komt nog, dat_ in dezen borgwand slechts weinig passen, die werkelijk goed begaan zijn, een bres vormen. Tôt deze passen beliooren de N.ikolja-pas, 1444 M., waardoor de weg van Bjelogradschik uit het Lom-dal naar Rnjaze-watz in het Timok-dal voert, en de even hooge Ginci-pas. Een derde overgang van vlakken, meer zadelachtigen aard ligt in de richting van den spoorweg Sofia—Zaribrod—Pirot tusschen de hoogvlakte der Bulgaarsche hoofd-stad en het Nischawa-dal. In het noordelijk doel van den Wostelijken Balkan is nog een pas van den tweeden rang ten zuidoosten van Zaletschar. ongeveer 600 M. hoog, die aan de Bulgaarsche zijde van uit Widin aan de Don au langs een goeden straatweg te berei-ken is. Over den grenskam ten zuiden van Pirot voert do VI as in a-pas, 1256 M. hoog. Daar loopt de weg van Sofia voorbij Trn naar het Boven-Morawadal tusschen Leskowatz en Branja. Bij de ligging van deze overgangen van het gebergte is het voor Bulgarijo voor-deelig, dat in twee gevallen de eigenlijke pas-hoogtcn zich g eheel op Bulgaarsch gobiad bevinden, ni. bij den Ginci-pas en Zaribrod. Bij de overige passen, die nu ook in Bulgaarsch bezit zijn, loopt de grens over het zadelpunt zelf.. Van deze kammen westwaarts gaande, komt men in de dalen van de Timok, de Nisjawa on do Zuid-Morawa. Westelijk van de Timok evrrijst dan het Oost-Servische bergland. Het vult den langen driehoek tusschen Donau, Morawa en' Timok en vormt den overgang van de Karpathische bergkefens ten noorden van den Donau tôt den westelijken Balkan. Het bereikt in do Karst-achtige centra van het Bolubinje-gcbergte en het Lukawitza-gebergte met 1453 en 1566 M. zijn grootste hoogten. In dezen driehoek, waarvan de grootste afmeting ongeveer 140 K.M., wordt het ver-keer door drie overgangen mogélijk gemaakt. De noordelijke ovor het Pek-dal naar Negotin, is slechts van ondergeschikte beteekenis. De beide andero verbinden op ongeveer 700 M. hoogte het Morawa-dal en Timok-dal tussolien do belangrijke dalstations Paracin en Zajet-schar, alsmedo Aleksinatz eoti Knjazewatz. Aan de oostzijde van hot Morawa-dal blijft ten slotte nog een pas van den tweeden rang te vermelden, die over het 1980 M. hooge Sava-gebergte, in den hoek tusschen de zuidelijke Morawa en de Nisjawa van Pirot naar Leskowatz voert. Pantserautomotoielen. ■ De gepantserde automobiel is een bijna alge-meen ingevoerd strijdmiddel geworden. Vooral gedurende den oorlog is men het groote nut van deze wagens gaan inzien. Oorspronkelijk was men met de vinding maar weinig ingeno-men, en de eerste pantserauto weleto een storm van critiek. Men meende, dat zij niet de minste gevechtswaarde zou hebben. Ondanks dat zijn enlcele staten toch voortgegaan met het aan-bouwen er van en vooral in Frankrijk heeft mon aan het oorspronkelijke systeem veel ver-beterd. Do pantserauto, die daar nu het .meest gebruikt wordt, is een 4 cylindermotor, waarvan de bestuursdersplaats van voren gepant-serd is, evenals het geheele drijfwerk. Achter de bestuurdersplaats is de plaats vor de schut-ters in een ruimte van 2 M. lengte, 1.9 M. hoogte en 1.67 breedte. Aan elke zijde zijn klapbanken en schietgaten met blindem Deze ruimte kan 6 schutters bevatten, die naar binnen komen over de ohauffeursplaats of op zij door middel van een treeplank. Do wielen zijn ook gepantserd. De snelheid bedraagt ongeveer 20 K.M. per uur. Een ander type van Fransche pantserauty.s heeft een draaibaren gepantserden toren, waao het snelvuur-geschut in geolaatst worat De kanonnier kan den toren laton draaien met be-hulp van een soort fietspendaal. Do Engelsche pantserauto's zijn gewono gepantserdo vrachtwagens, de Belgische zijn sterke gepantserde tourauto's van 26—30 P.K. Over het algemeen wordt aan de lichte wagens van een totaal gewicht van 3 ton, en een° snelheid van pl.m. 50 K.M., de voorkeur gegeven boven de zware automobielen. D8 legende van Huisduinen. Er was* daar eons een visschor, die dagelijks zijn arinelijk schuitje het Marsdiep opstuurde; hij was ijverig en sjouwde bedrijvig met de netten, maar met vangen wilde het niet lukken. Toch had hij daar thuis, in Huisduinen, zijn gezin, waarvoor hij moest zorgen. Hij was een vroom en ernstig man ; daarom was het wel jammer, dat het hem niet wat meer moeliep met do vischvangst. Omdat hij zoo vroom was, meende hii ten laatste, dat het misschien wol de Duivel zelf was, die hem dagelijks dwars zat. En op dien zekeren dag, dat hij zijn wrevel niet meer baas was, riep liij het hard-op, zoodat zijn 6tem schalde over het water, toen hij z'n netten weer leeg had opgehaald : Zijn zin behoefde hij niet eens te voitooien, — want in vroegero tijden liet de Duivel zich eerder ontbieden dan den menschen, die hem riepen, sortis lief was. Do Huisduinscho visscher zat ten minste met de onverwachte komst verlegen. ,,Heb je me geroepen?" vropg de Duivol, op z'n typisch duivelsche manier, al wist hij heel goed, dat de visscher om hem geroepeu had. ,,Dat is te zeggen....", probeerde de visscher zich er uit te jokken. Maar op dat gebied behoefde hij niet bij den Duivel aan te komen. Die had hem dadelijk in z'n zwak te pakken. Hij zat op het voorste puntje van de vis-schersschuit, alsof hij zijn leven lang nooit an-ders gedaan had dan pietermannen vangen. 1 — >>'t Gaat beroerd met je vangst, niet?.... Biocht 't me maar oponhartig". En dadelijk viel de vissoher door de mand, kwam er voor uit, dat het hem dag in dag uit met de vangst tegen liep. ;— n'k Zal je helpen!" troostte de Duivel; ,,jo hebt me geroepen, — nu zal ik je ook too-nen, dat ik beter bon dan m'n reputatie." j Hij 6teldo den armen visscher voor, dat zy een overeenkomst zouden aangaan : in de eor-ste tien jaar zou de visscher elk net, dat hij j uitwierp boorde-vol met visch ophalon. j — ,,En wat moet ik in ruil daarvoor geven ?" | vroeg de visscher, die genoeg van den Duivel ; had gehoord om te weten, dat die niets voor , mets deed. Do Duivel trolc oen satansch ge-zicht, zooals slechts de Duivel trekken kan : — „Ik vr-xag, na afloop van oie tien jaar, op deze zelf de plaats, niets anders dan je ziel'". En de Satan lachte op dit oogenblik met zoo'n onschuldig, engelachtig lachje, hij speel-de zoo achteloos met zijn bokspoot over boord, dat de visscher het een heel billiiken prijs vond. Over tien jaarl.... Wat 'n tijd!.... en wat waé bovendien een menscl.enziel waard! Meteen verdween do Duivel, en toen do vis-. scher ook tegelijk zijn netten ophaaldo, kon I hij de vangst. bijna niet binnen boord sleepen, | zoo vol zat het met visch. Van dien ciag af bracht hij dagelijks do r\jk-ste vangsten thuis. Het ging hem voor den wind ; hij werd do rijksto visscher van Huisduinen, en zijn kleino schuit moest hij verwis-selen voor een grootore. Dit ging aldus, jaar op jaar, dat het 'n lieve lust was. Maar toen de jaren van het contract begon-nen op te schieten, zat de visscher toch wel eens te tobben wat het aanstonds moest wor-| den, als de tien jaar, die de Duivel hem bô-j loofd had, om zouden zijn, en de Satan weer in het Marsdiep zou verschijnen op de afgesproken plaats, om de verkochte ziel van den visscher op to eischen. En onze visscher begon hoe langer hoe meer te tobben bij het naderen van den vervloekten dag. 't Maakto hem ziek en ellendig; zelfs de rijkste vangsten konden zijn angst niet meer verdrijven. Toen spralc hij er op zekeren dag met den pastoor over. Dat was een vroom man; boven-dien was hij ook een schrander man. Hij lachte fijntjes, — maar natuurlijk met een heel ander soort lach dan indertijd de Duivel gelachen had ; en hij sprak : — ,,Ziehier, neem dit beeld je van onzen Heiland; wanneer je het den Satan voor houdt, zal hij zijn ieclitan op je ziel prijs geven". j Op den fatalen dag zeildo do visscher in zijn groote mooie boot het Marsdiep uit, naar do plek, waar hij, tien jaar geleden, zijn eerste ontmoeting met den Duivel had gehad. Nau-welijks had hij zijn netten uitgeworpen, of daar zat de Duivel al op do plecht van zijn schuit. — ,,Hier ben ik weer", 6prak hij met z'n duivelsch lachje, ,,ik heb me aan mijn afspraak gehoudon en je dagelijks voile netten bezorgd. Waar is nu je ziel?" j — ,,Hier zit mijn ziel in," antwoordde de ! visscher. En hij hield den Satan het Heilands-beeldje voor. Toen gebeurde het, zooals do pastoor van Huisduinen gezegd had. De Duivel proeste en nieste, alsof hij door tien verkoudheden tegelijk werd bezeten ; en hji grijnsdo met z'n leelijksto snuit, en met zijn bokspoot stampte hij woedend op het dek. Maar uithouden kon hij het toch niet op de schuit; en met één sprong was hij in zee ver-dwenen.Een vies luchtjo van brandend pek on smeu-lenden zwavel drong den visscher in z'n neus, maar veel tijd besteeddo deze niet, om een on-derzoek in to stellen naar dit helsche stankje. Hij had reods het roer omgegooid, en stevonde met vollo zeilen op den wal aan. Achter hem, op de plok, waar hij tôt tweemaal too een ontmoeting met den Duivel ztelf had gehad, bleef het zeewater echter woedend kolken en borrelen. Maar de visscher was wel zoo verstandig, niet achter zich te kijken. Hij keek in het geheel niet meer om. Zoodr» hij den yoet aan het strand zette, nwakto hij, dat hij het land in kwam. En aan de kust of op zee vertoonde hij zich nooit weer na dien dag, omdat hij zyn verdere leven ging boeren van zijn in do afgeloopen tien jaar verdiende geld. Het aanta! huisetieren. Het intornationaal landbouw-in6tituut te j Rome liéeft een statistiek doen maken van de huisdieren in de verschillende landen dec aarde. i Do Vereenigde Staten van Amerika staan ' bovenaan. Zij hebben in ronde cijfers 23 mil-lioen paarden, 3 millioen runderen, 52 millioen scfcapen, 3 millioen geiten en 60 millioen var-kens.Argentinië: 9 millioen paarden, 28 millioen runderen, 80 millioen schapen, 4 millioen geiten en 3 millioen varkens. i Engolsch-Indië : 78 millioen runderen. Australië : 92 millioen schapen. ! Duitschland : 4J millioen paarden, 20 millioen ! runderen, 6 millioen schapen, 3 millioen giten en 22 millioen varkens. Oostenrijk-Hongariie : 4 millioen paarden, 18 millioen runderen, 13^ millioen 6chapen, 3 millioen geiten en 15 millioen varkens. Engoland : 2-^ millioen paarden, 12 millioen runderen, 30 millioen 6chapcn en 4 millioen varkens. Rusland: 25 millioen paarden, 37 millioen runderen, 46 millioen schapen, 12£ millioen varkens. Frankrijk : 3^ millioen paarden, 14^- millioen runderen, 16^ millioen 6chapen, 1£ millioen geiten en 7 millioen varkens. Algerië en Tunis hcblpon 270.000 paarden, 1£ millioen runderen, 9£ millioen schapen, 4£ millioen geiten en meer 130,000 varkens. Het totaal der dieren is voor do geheelo wereld 91 millioen paarden, 12 millioen ezels en muilezols, 350 millioen runderen, 100 millioen schapen, 65 millioen geiten en 14Q *ni}lioen

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.