Eerste «Jaargang N°. 3 woensoag o r eoruan iyja e cents DE VLAAMSCHE STEM ÂLGBMEBN BBLGISCH DAGBLAD Een volk zal niet vergaan! Eendracht maakt macht! REDACTIEBUREEL « PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. -De Vlaamsche Stem verschijnt te Amsterdam elken dag des morgens op vier biadzijden. Abonnp.mentspr\is by vooruitbetaling : Voor Holland en BeïgiS per jaar f 12.50 — per kwartaal / 3.50 — per maaud /1.145. Voor TCngeland en Frankrijk Frs. 27.50 per jaar — Frs. 7.50 per kwartaal — Frs. 2.75 per maand. HooftSopsteller• s Mr. ALBERIK DESWARTE. Opstelraad : CYRIEL BUYSSE - RENÉ DE CLERCQ - Mr. LODEWIJK DOSFEL Mr. JAN EGGEN. - ANDRE DE RIDDER Yoor ABONNEMENTEN vende men zich tôt de Adminlstratie van liet blad: 1 PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. Yoor AANKONDIGINGEN wende men zich toi de Firma J. H DE BUSSY, ROKIN 60, AMSTERDAM. ADYERTEîfTIES : 25 Cents per regel Korte Inhoud. le b 1 a d z ij d e: Do Belgische zaak. — H. van Occlicl. Kleino Kroniek. Op de Vlaamsche Wachttoren. — Fr. Witte-mans.Het book van Koning Albert, 2e b 1 a d z ij d e: Uit het Vaderland. Uit de Kampeu. De financicele toestand in België. Kunst. Overzicht 'van Tijdschriften. Plus que parfait. (3). — Cyriel Buysse. 3e b 1 a d z ij d e: De Europeesche oorlog. Uit het onbezette Belgie. Telegramïheh. Toonéel. — André de JRidder. Het schenden van de Belgische neutrali-iéit. — A. van den Kcuvel. 4e b 1 a d z ij d e: Voor de Belgische Uitgewekenen. Ingezonden Stukken. le Belgische zaak. De Fransche sclirijver Ernest Hello lieeft in „Le Siècle, les Hommes et les Idées", in verheven * woorden de hooge maatochap-pelijke beteekenis van het ,,beginsel" (prin-cipe) geschetst. Tegc-oover de kortzichtigo, aile idéalisme in de kiem smorende levensbeschouwing der utilitaristen, die van principes, naar ze zeg-gen, niet kunnen leven en enkel ,,pra-kti-sche menschen" zijn,. bel ced hij, dat wereld-heerschappij van het leidende . Beginsel" : ,,Ce sont les principes qui mènent le monde, sans que le monde sache par qui il est mené". Eeû moord te. plegen is voor ïiem een kleiner© misdaad dan een gedachte, een be-ginsel te doodên of door schuldige onver-sohilliglieid te ïa.ten te niet gaan. Indrukwékkend grootsch was, in het we-réld'gobeuren, de gèringe tijdsspa-nne van 7 uur 's avo-nds 2 Augustus 1914 tôt 7 uur 's morgens van den volgendèn dag. Ben van Europa's eerste Macht-gtaten gaf ^en klein, vredélievend land cynisch te ver-staa-n, dat het zijn grenzen moest opér. stel-len voor zijn aanrukkende legerhorden en tegenover hen een ,,welwillende neutrali-teit" liad in acht te r.emen. Met groot geld zou ailes vergoed worden. Voor Duitschbtnd was het een eisch van zelfbehoud. Be-gië's grondgebied te betreden. (Grijsboek No. 20). Ri^eds alléén door te wijzen op htft eigen staatsbelang liad België Duitschland's ei9ch kunnen afwijzen. Het Duitsche argument zou het zoodoende hebben beant-woord met een gelijkaardig argument, dat afdoende> ^as. Immers, door toe te geven, verbeurde het zelf tegenover de Europeesche mogcndheden zijn recht op een onafhankelijk zelfstandig volksbestaan. De boven aangehaalde woorden echteT van Duitschland's gezant te Brussel waren een weerklank van Bismarck's gekende „Realpolitik". Deze grondlegger van het mcderne Duitsche keizerrijk had immers verkondigd dat: ,,Politiek niets liad te ma-ken met ethiek ; dat politiek moest zijn ,,Realpolitik' en alléén had te rekenen met het belang van den staa.t." 1) Op dien grondslag werd later voortge-bouwd door de na liem gekomen voor^tan-ders en voormannen der Duitsche oorlogs-politiek : de Von Moltke's, Treitschke's, Von Bemhardi's, Steinmetz's, e.a. Ook een hoogstaand Duitsch bewindsman als prins Biilow drukte het onomwonden uit : ,,Recht und Moral hâtten in der Politik iiberhaupt nioht? zu machen". 2) Met het ten uitvoer leggen van dergelijke politieke beginselen moesten vroeg of laat de hoogere principes van zedelijkheid en recht onvermijdelijk in het gedrang komen. Be-slist en waardig luidde derhalve Koning Àlbert's antwoord op Duitschland's ultimatum. Zijn princiepvast woord liet reeds al het tragische doorschemeren dat de hier-mede aangebonden beginselstrijd te aan-schouwen zou geven : ,,Geen enkel strategisch belang recht-,,vaardigt de schending van het recht -.. De aansla^ op zijn (België's) onafhankeliîk-,,heâd waarmede de Duitsche regeering ,,dreigt, zou oen rechtgt.reeksche schending „van het VOlkenrecht zijn... De Bel-„gische regeering zou, door de Duitsche ,,voorstellen aan te nemen, de eer van de „natie opofferen en terzelfdertijd haar ,,plicht©n tegenover Euroya ontrouw ,,worden... Indien zij in haar hoop ^rd te-„leurgesteld, is de Belgische regeering vast „"bes1oten met aile middelen die in haar ^macht staan, elken aanslag op haar recht „af te weren." (Grijsboek No. 22). Belgie heeft zich geen oogenblik het ver-schrikkelijke lot ontveinsd dat het te wacli-teii stond. Maar er zijn nu eenmaal geeste-lijke goedereu, als rechtvaarr,:~heid en waarheid, die voor een mensch. en oôk voor een volk hooger waarde bezitten dan vrede, leven en welvaart. Wellicht lcan van al de andere oorlog-voerenden wcrden gezegd, dat het alléén gaat om £*toffelijke bolangen, voorrang en macht. Belgie heeft een strijd aangegaan voor het boginsel zalf van de zelfstandiglieid en gclijkwaardigheid der kloine staten tegenover groobe staten en tôt handhaving der diepste zedelijke grondslagen van het recht. Dat Duitschland het zelfbewuatzijn der Belgon ernstig heeft onderschat, daarvan zullen, ten allen tijde, do bloedige slagvel-den in België blijven getuigen. Hen die van oorcjeel zijn, dat het gomartelde en ver-trapto België van heden iets maar zou hebben opgegeven van de onwrikbare beginsel-vastheid van het vredige en vrije België van 3 Augustus 1914, verwijzien wij naar de fiere woorden van den voorbfeeldigen Belg, K?rdinaal Mercier: ,,De rechten van het ,,geweten zijn souverein: het zou onwaardig ,,van ons gewœst zijn, ons achter een , jschijntegenstand te dekken. Geenszins ,,liebben wij spijt van onze eerste bezieling ,,en wij zijn er integerdeel trotsch op. Toen ,,wij in een tragisch uur een roemrijke blad-,^zijde van onze geschiedenis sclireven, heb-,;ben wij die vol oprechtheid en roemvol ,,willen doen zijn... Is er wel ééu echt va-,,derlander, die r-iet gevoelt dat België ,,grooter geworden is? Wie zou den moed ,,hebben om de laatste biadzijden van onze ,,geschiedenis te verscheuren? Wie be-,,schcuwt niet met fierheid de heerlijkheid ,.der glorie van ons verscheurd vaderland?" Uit deze \ oortreffelijke, van grooten zie-lenadel getuigende woorden, spreekt het reine zelfbewustzijn van en de hoopvolle be-rusting in den vervulden plicht. Grootere voldoening dan het verwerven dezer getui-genis heeft het dappere België voor zich zelf niet nagestreefd. Wee eoh'ter degenen door wier schuldige onverschilligheid het beginsel, waarvoor België lijdt eu strijdt, ten gronde zou gaan. Voor het zegevieren derzelfde beginselen liet Nederland zijn onverva-ard woord klin-ken in de Tweede Kamer (de Savornin-Loh-man).• En ook vroeger reeds, onmiddellijk nadat België: onrecht was geschied, brach.t de Nederland jche U nivercjiteitswereld een warm .gtevœld woord van hulde aan den onver-schrokkea kampioen van het rech.t : ■ ,,België werd zoo in den strijd gewikkeld, ,,niet ter verdediging van zijn volksbestaan, ,,noch van het behoud van zijn grondge-,,bied, maar tôt handhaving zijner zelfstan-,,dighcid tegenover den grooten staat ; het ,.nam den otrijd op voor het beginsel, als ,,de grondslag va.'i het volkenrecht door „ieder aanvaard, in aile internationale ver-„houdingen ui'tdrukkelijk of stilzwijgend /}erkend, het beginsel van de gelijkwaardig-,,heid der staten, klein en groot, de ge-,,daclite, dat de kleiue staten rechtens niet ,,behoeven te duldpn wat ook de groote ,,staten als aanslag op hun zelfstandigheid ,,vaii zioh zoiiden werpen. Daarom is in ,,dezen strijd mede de toekomst van aile „kleine staten gemoedd. Hun belang is één, ,,niet wellicht betreffende den einduitslag ,,van den grooten oorlog, maar wel dâârin, ,,dat het- beginsel van de zelfstandigheid j,der kleine staten in het tumult der groote ,,staten niet zal verloren ga-an. België ,,strijdt tbans niet alleen voor zijn zelfstan-3>digheid. het is ook, zonder het te willen, ,,gemengd in den grooten strijd — weet iemand waarom, met welk doel hij wordt gevoerd? — .Diepe ellende kwam over het ,,kleine volk, maar ook, of het aan het einde ,,van den krijg zal staan aan de winnende ! ,,of aan de verliezende partij, winst zal het | ,,behalen uit het offer dat het brengt voor ,.zijn levensbeginsel. Als na den oorlog ,,nauwere a-aneensluiting zal worden gezocht ,.tusschen de kleinere staten, die voor het ,,behoud hunuer zelfstandigheid niet meer op de traktaten en de rivaliteit der grootere jjkunne.a vertrouwen, zal België in hun rij ,,onder de eersten staan, omdat het voor ,,die zelfstandigheid zijn bloed heeft ge-,,geven". 3) H. VAN OECKEL. (1) Hefc Probleem van den Oorlog, door Dr. Ba vinck, bl. 14. (2) Histor. Polit. Blatter S. 579, bij Dr. B a v i n c k, bl. 14. (3) Prof. Struycken in ,,Van Onzen Tijd", 22 Aug. 1914. Zie onze telegrammen en laatsielegerbecichten od de derde bladzijde. Kleine Kroniek. Duitsche confiscaties in Frankrijk. In. de groote Fransche industriestcden, die thans in Duitsch bezit zijn, zooals Roubaix Tourooing en Rijssel, hebben de Duit&oho troepen buitengewoon groote voorraden van de meest vorscheidene grondstoffen en fabrikaten in l)eslag genomen, waarvan volgens de ,,B. B. O." de waardo op ca. fr. 1 millard wordt ge-sdhat. Kommersienrat Frankel te Miinchen, een bekend wolspecialiteit di»3 in opdraeht der Beyereche regeering Noord-Frankrijk bereisde, deed, hierover zooals de .,Konfektionàr" be-richt in do Kamer van Koophandel te Miinchen, intéressante mededeelingen. Belialve zeer gixx>te voorraden in wol, kamg?~ons, wolafval,, katoen, huiden, vellen, leder, metalen enz. werden ook groote partijen lieel- en halffabri-, katen buit, gemaakt. De Duitsche troepen von-den b.v. bij het binneairukken van Rijssel in het rijkskleedingmagazijn honderden stukken geheel nieaw laken voor militaire kleeding, die als Fransch staatseigendem door het Diiit-} sehe legc-rbestuur in beslag zijn genomen en : voor gebruik der Duitsche troepen aange vend.i ■ Het Duitsche legerbestuur heeft verscneide-ne fabrieken in de bezette streken weder doen' openen: zoo werken b.v. in Noord-Frankrijk drie dekenfabrieken onder zijn contrôle. Over-al zijn commissies benoemd, belast met het tcczicht op de aanwezig gevonden en in beslag genomen grondstoffen. Villa dood? Te El Paso loopt het gerucht dat ,,gene-raal" Villa dood zou zijn. Hij zou bszweken zijn aan wonden, hem toegebracht door kolonel Fierro, dezelfde die gehouden wordt voor den moordénaar van den Engelschman Benton. Na Engeland, brengt ook Japan hulde aan koning Albert I. Een van de grootste Japansche dagbladen had het initiatief genomen, om aan koning Albert, namens de Japansche bevolking, een zwaard aan te bieden. De correspondent van de ,,Times" was er bij tegenwoordig, toe ndit zwaard door een vertegônwoordiger van het Japansche blad, — de ,,Asalii" — en den Japanschen zaak-gelastigde voor België, den koning werd aangeboden. Deze ontving de deputatie in eene een-voudige woning in het bijzijn van slechts een enkelen aide-de-camp en reikte allen I de hand. In uitetekend Ëngeîscli heette liij de heeren welkom, waarna de vertegenwoor-diger van de ,,Asahi", een kort en kern-achtig adres voorla6, dat ongetwijfeld de gevoelens van het Japansclie volk voor belgië, in haar tegenwoordige vreeselijke wor-steling, weergeeft. Het adres luidt: Sire, diep erkentelijk voor de groote eer,! welke uwe majesteit mij verleent, door mijj , heden in audiëntie te ontvangen, vraag ik nederig toestemming, om Uwe Majesteit,) . in opdraeht van den heer Murayama, pre- : sident van de ,,Asahi", ,,Shimhun" (,,Mor-ning Sun"), dit zwaard te mogeri aanbie-den.Ik yerzeker Uwe Majesteit nogmaal6,< evenals ik deed in mijn telegram van den; 15en November, dat het geheele Japansche volk de gTootste bewondering heeft voor de' dapperheid en de volharding van Uwe Majesteit en uwe majesteits onderdanen en dat het de meest grondige dankbaarheid koestert voor de niet genoeg te waardeeren diensten door Uwe Majesteit en de Belgische natie bewezen aan de zaak der humani-teit en der beschaving onder de zwaarste < beproeving, welke ooit een land onderging. De aanbieding van dit zwaard, de .ziel van den Samurai, dat de heer Murayama u verzœkt wel te willen aanvaarden, is eene i poging, om de groote waardeering van het < Japansche volk uit te drukken, voor de dappere Westelijke natie, welker heldhaf-tigheid over de geheele wereld wordt er-kendDe heer Murayama heeft dit zwa-ard ge-kozen uit zijne kunstverzameling. De kling < werd in 1577 gemaakt door een kundig 1 smid, die woonde te Osafune, in de provin- * cie Bizen, in West-Japan, en die overleed 3 in 1588. Bizen is beroemd voor haar goede klingsmeden in vroeger tijden. Nogmaals veroorloof ik mij, Uwe Majesteit, de gevoelens van mijne diepe erkente-lijkheid te betuigen voor uwe vriendelijke i welwillendheid, om dit geschenk te willen { aanvaarden en mij in audiëntie te ontvangen." ■ De koning dankte in liartelijke bewoor- dingen voor het liuldeblijk. (,,Tel.") ■ i Nieuwe Dagbladen. ~ Te Brussel is met toestemming van de 1 Duitsche overheid een nieuw Bel^isch blad ' verschenen, „Le Courrier .Belge". Het < wordt in het 'Fransch en het Vlaamsch op- ■ geeteld. ; Te Gent zal een nieuw dagblad van onze < vrienden verschijnen, ,,Dô yiaamsche ] Post^ De Duitsche mode. Zoo ver is het dus reeds gelcomen: Berlijn wordt tôt een ,,mode-centrum" gemaakt! Eh niet door enkele Duitsch.e tailleurs van. smaak — zijn er zoo ? — doch door het be-stuur voor de Duitsche mode-industrie. Iets grootschecps dus! De mode-industrieelen van het ,,Kulturvolk" vergeten echter, dat Pàrijs den roep van de modestad bij uitne-mendheid te zijn, te danken lieeft aan een raseigenschap: de Franschen hebben smââk. En al zou Duitschland al zijn militairen, diplomaten, goleerden, artisten en kleêr-makei's bijeenroepen ter uitvinding van smaakvolle kleedij — liet gaat niet, het gaat lieusch niet ! Nogmaals: het is een ras-kwestie. Eilieve, waar is verder de Duitsche vTOuw, die, zooals Alexandre Dumas fils zich uitdrukte, ,,la ligne" heeft, en welke Gretchen heeft een ,,démarche", die de voorbijgangers min of meer in schoon-jheidsontroering brengt ? Er kàn een Duitsche mode gecreëerd worden, zéker, maar dan een smakelooze, die niet over de grenzen gaat, gelukkig ! De Belgische Regeering en de Belasting op do uitgewekenen. De bizondere berichtgever van de ,,Daily Telegraph" in Le Havre, schrijft het vol-gende over de belasting op de uitgewekenen door generaal von Bissing iugesteld : ,,De Belgische Regeering verklaart hier-omtrent dat de Belgen, die de onderdruk-ldng van den vijand ontliepen, deze nieuwe Duitsche bedreiging niet te duchten hebben. Want, in geval hun goederen zouden ver-kocht worden op de door de Duitschers voorgeschreven manier, zouden, de wette-lijke voorschriften op de gestolen goederen, toepasselijk zijn volgens artikel 2279 van het Wetboek. Dit artikel laat- elk belanghebbende toe het gestolen voorwerp binnen de drie jaar op te eischen, behalve wanneer de bouder van het voorwerp de reden kan opgeven waarvoor het voorwerp niet aan zijn vroege-ren eigenaar terug moet gegeven worden." Dit bericht, zonder twijfel van de Belgische Regeering komend, is bedoeld voor de weinig kieskeurige Belgen — indien ervan dezulken zijn — die genei^d zouden zijn aan lagen prijs de goederen hunner verban-aen landgenooten op te koopen, Een socialist over koning Albert. Celestin Deniblon, socialistisch afgevaar-iigde van Luik, is te Parijs enkele dagen ^eleden ondervraagd door een redacteur van hiet agcntscliap Paris-Télégramme. ,,Wat denkt gij van koning Albert op het Dogenblik?" vroeg hem de interviewer. ,,Mij dunkt," antwoordde Demblon, ,,,dat iv geen enkel socialist in belgië te vinden sal zijn; die den koning niet bewondert. Albert I toonde zich niet alleen een energiek iouverein, doch ook een heldhaftig koning m het waardig hoofd van een edel volk." Belgische sprekers te London. In de Gildenhal te Londen zullen den Llden en den 15den dezer. Belgische archi-}ecten, gen^eenteraadsleden e. a. bijeenko-nen, om te beraadslagen over den lierbouw ^an België na den oorlog. Als sprekers vinden wij in Engelsche bla. len de li.h. Helleputte (Belgisch miiiister ran landbouw en openbare werken) en Herbert Samuel (Engelsch minister van plaat-;elijk bestuur) genoemd. De lord Mayer zal de vergadering met îen woord van welkom openen. Duitsche geïnterneero: officieren vermist. Men meldt ons uit Alkmaar : Uit het interneeringsdepôt te Bergen wor-len een Duitsch luitenant en een Duitsche raandrig vermist. Gisteren werd hun vermis-ing ontdekt. Hun opsporing is door den com-uandant van het dépôt verzocht. Krupp. Dr. Krupp von. Bohlen-Holbach heeft „we-;ens de uitnemonde diensten door de beambten m arbeiders van zij'n fabriek aan den staat )ewezen," van den keizer persoonhjk het IJze-en Kruis eerste klasse gekregen. Dr. Krupp s eerelid gewerden van den Verein deutscher Sisenhiittenleute, die Zondag te Dusseldorf rergaderde. Uit één mond kan de gansche menschheid lians galmen: ,,Dem Verdienste seine Kronel" :Iet is inderdaad een enorme verdienste, den >rimus inter pares te zijn dergenen, die zich >eijveren om werktuigen te bedenken, welke iet overbodige menschdom op de snelste wijze :n op de grootst mogelijke schaal van dit aard-che tranendal vermogen weg te maaien. Wel-ngelichten weten nog te \-ermelden, dat het tan doctor Krupp toegekende IJzeren Kruis ! ierste klasse geslagen is uit een zijner eigen :anonnen. ' Op it Vlaamsche Wachftoren. Met ,,De Vlaamsche Stem" te stichten hebben wij eene leemte gevuld, welke in de huidige buitengewone omstandigheden be-stond. In het land van onze noorderlijke stamgenooten, kunnen wij nu in onze geza-mentiijke taal en op eene breede wijze onze stem verheffen, om voor de zoo diep be-proefde Vlamingen een woord van verhef-t'ing en bezieling uit te spreken. Hetgeen met ons vaderland gebeurde, is zoo ranipzalig dat wij een ruimen tijd noo-dig gehad hebben, om de geheele beteeke-nis er van te kunnen begrijpen. Aïs men lam geslagen wordt, door eene overweldi-gende macht, vertrapt en vernederd, dan voelt men esrst alleen de smartende pij-nen, men schreeuwt luid zijn leed uit, zonder er veel aan te kunnen peinzen hoe laf men behandeld is geweest. Vernedering en overmacht beletten diep na te denken en te beseffen lioe heldhaftig, hoe glorievol de daad was waarom men een pak slagen ontvangen heeft. De tijd van belemmering van het besef en van overmacht van stoffelijk gevoel, is nu gelukkig voor ons Belgen over. Stoïsch hebben wij ons tegen ons lot verzet, het hoofd eerst nedergebogen, hebl wij thans weer met wiJskracht en waardigheid opge-heven, en zoowel binnen als. buiten het vaderland, richten wij ons tôt den collectie-ven geest der menschheid. en beroepen ons op de grootsche daad die wij verricht hebben om de gedachte van Eer, van Recht, van Trouw aan het gegeven woord hoog te houden, ja de Vrijheid, de werkelijke Beschaving tegen het geweld en de tyranie te verdedigen. België is, zooals eene oude profetie het zegde., het Lam dat door den adelaar ver-slonden werd. Het is om zoo te zep-^en hee-lemaal zijn prooi geworden. Maar heeft daarom de adelaar overwonnen? Het lam, dat symbolisch opgeofferd wordt voor het heil der menschheid, moest juist daarom hoelemaal ten offer gebracht worden ; maar daarom ook haalt het de zegepraal op het geweld en het kwaad. De zwakheid on juist verkracht, de onschuldige onrechtvaardig veroordeeld, overwint ten slotte altijd op de slechtrgebruikte kracht, op het onrecht, om dat Recht, Bescherming van de zwak-ken, Eergovoel, de beginselen zijn waarop de samenleving gebouwd is. Een volk kan niet een ander ten onder brengen, als geheel de wereld de partij van l.et laâtste trekt, *omdat het eene onrechtvaardige be-handeling onderging, vooral als dat volk juist aan de wereld liet hoogstc- voorbeeld »af van vervulling zijner plieliten tegenover de samenleving. Daarom, Belgen, van onzen Vlaam-schen waehttoren zien wij met zekerheid in het verschiet,. na de vreeselijkste rampen die Doit over ons land kwamen, eene heerlijke opstandige, een prachtige verrijzenis. Houdt uw hoofd hoog, houdt uW wachtvuur bràn-iend, want uw reddinç is zeker. 17T? A XTC? "VXTTTfrir.TV/r A XT.CÎ Bet look rafasnp îllort. Ter aanvulling van het artikel in ,,ire Vlaamsche Stem" van gisteren verschenen over het King Albert's Book, meenen wij nog aan onze lezers het volgende te moeten mededeelen, als inleiding tôt de vertaling der voornaamste bijdragen uit het boek. Het boek werd met Kerstmis door ,,The Daily Telegraph" met samenwerking van een paar andere minder bèkende couranten iiitgegeven. Wij kunnen niet genoeg de Belgen, die het boek kunnen bekostigen (liet kost slechts , îen paar gulden), aanraden het aan te schaf-fen, omdat het hun in de oneindige beproe-ring, welke ons land nu ondergaat, eene lioogere gedachte zal geven van de diepere beteekenis van het offer dat België gebracht lieeft aan de princiepen van Recht, van Vrijheid en van Nationaliteit. Wij voegen er bij dat het boek verkocht wordt ten bate van het Belgische Fonds, ingericht door ,,The Daily Telegraph". Tevens zal het boek hen met vaderlands-iiefde en met verknochtheid .jegens onzen tieldhaftigen vorst vervullen. Aïs wij weten willen hoe de wereld over Koning Albert lenkt en hoe gelukkig wij ons mogen.achten lem aan het hoofd van ons volk in deze îombere uren te zien, dan moeten wij dit boek lezen. Voor diegenen onzer landgenooten welke n gedwongen ballingschap ook den nood /an de armoede kennen, willen wij nu in ,De Vlaamsche Stem" eenige der voor-laamste bijdragen uit het Koning Albert's Boek publiceeren. Heden willen wij onze ezers met de prachtige inî"'ding van Hall Gaine, den beroemden schrijver die iet boek ontwierp, in kennis brengen. Het rechtstreeksche doel van dit Boek is, n naam van een grooten groep van mannen în vrouwen van beteekenis uit de beechaaf-ie landen, een hulde van bewondering te Drengen aan België, voor het heldhaftige' en ïeuwig herdenkelij'Ke aandeel dat het geno-nen heeft in deo oorloa waarin Eurona gewikkeld is, en tegelijkertijd de sympathie der wereld in te roepen, haar hulp en hare gebeden voor de ridderlijke kleine natie in de diepe treurnis van haren tegenwoordigen toestand. Niets te winnen hebbende voor de wape-nen op te nemen, geen grondgebied kunnen-de annexeeren, geen handel willende tôt zich trekken, geene wraak hebbende te nemen voor eenige beleediging, geen deel noch lot hebbende in eenigen Europeeschen twist, willende alleen er buiten gelaten worden, opdat het de wel d ad en van den vrede zou kunnen genieteh, bevond België zich plotee-hng voor den keus tusschen zijn grondgebied te laten overweldigen door een mach-tigen buurman op weg naar de vernietiging van zijn vijand, of zijn onafhankelijkheid te verdedigen als afgezonderde natie met geheel de kracht van zijne gewapende macht. Alhoewel een der kleinste en minst mili-tairistische landen van Europa, de doohter der groote natiën, koos België het laatste, niet naar de kosten ziende, alleen beden-kende dat een schandelijke misdaad gepleegd werd, en het zwaard in handen nemende, nadat het zwaard tegen hem opgenomen werd, voor de verdediging van zijne eer, van zijne nationale onaantastbaarheid, zijn recht meester te zijn in zijn eigen huis, zijn histo-risch erfdeel voor vrijheid en al de geeste-lijke overleveringen van zijn ras. Dit doende gedurende de laatste noodlot-tige maanden, heeft België niet alleen zijn eigen strijd gestreden, maar ook den strijd van Frankrijk, den strijd van Groot-Brittan-je en den strijd voor Vrijheid. Dapper sta.ande tegenover ontelbare vijanden, heeft het een nieuw en begeesterend hoofdstuk aan de heldhaftige jaarboeken der menschheid toe gevoegd en misschien het toekom-stige lot van den mensch tôt een hooger ge bied verheven. Maar het heeft ervoor schrikkelijk moeten boeten. Zijn prachtig land is vrees-lijk verwoest geweest; zijne oogsten, welke rijp waren om ingehaald te worden, zijn op den bodem vertrapt geworden, zijne dorpen in lichte la-aie gezet; zijne historische ge-bouwen, eerbiedwaardig voor de weten-schap of voor den godsdienst, zijn tôt op den grond vernield. En boven ai, de Dood heeft een schrikbarenden toi geëischt van zijne bevolking op het slagveld, terwijl eene groote massa van de overblijrvenden, de jongsten, de oudsten, - de zwaksten, de armsten, al de onsçihuldigen en al de hulpeloozen, voortge-dreven zijn geworden vo6r den winter uit hunnen haai-d, uit hun verbrand en geteis-terd huis., ver ban ne n in vreemde landen, waarvan misschien velen nooit terug zullen komen.. Geen pijnlijker en schrikkelijker schouw-spel van een land in de uiterste bçdroefd-heid door eene aardbeving, een uitbarsting of ander natuurlijke ramp, kwam ooit op zijn bodem, dan hetgeen in België door mensohenhanden werd gedaan. Vuur en asoh zijn over een volledige natie verspreid ; een geheel volk is afgezet, of zonder dak langs de wegen. Een klein Koningsdom, voor vrijheid opgeleid heeft de zaak de zijne gemaakt en is er voor gestorven. Als België aldus het martelaarland in den oorlog geworden is, hoe groot ook de opof-feringen zijn welke de andere landgenooten zicli te troosten hadden, het is te verwach-ten dat in verband met zijne beperktheid en zijn ongemeen lijden, de diepste gevoelens voor de mensclielijke natuur tôt een oneindige medelij den stijgen zullen en dat in het duistere tegenwoordige uur van zijn minste nood de wereld in zal zien dat het niet meer belangrijk is dat stoffelijke hulp voor voe-ding en kleeding gevonden wordt voor het lichaam van zijn gevallen en ontberende volk, dan dat hartversterking en troost aan zijne ziel aangeboden wordt. Daarvoor is dit boek uitgegeven als de vereenigde stem der dankbaarheid van de wereld aan België voor zijne heldhaftigheid zonder weerga, en harer sympathie voor hem in het groote deel dat het te behalen heeft als vervulling van de sublieme plicht welke de voorbescliikking hem opgelegd heeft door het strijden aan onze zijde voor de vrij-heden van allen. Bijzonder is de bedoeling geweest dat dit boek aangeboden zou worden aan den Koning van België, die van zijn eerste verzoek aan Groot-Brittanje en aan Frankrijk om hem te helpen weerstand te bieden aan de overgroote en onbegrijpelijJfe zelfzucht, welke zich over zijn land wilde uitstrekken, tôt de laatste phase van zijne onwrikbaar tegenstand achter de vestingen van Antwerpen, door zijn ongeëvenaarden inofed in de Regeering en op het slagveld, waar hij het werk met zijne soldaten in de loopgraven maawkt, eene meest edele energie van het menschelijk karakter getoond heeft, en de hoogste tradities van het Koning-schap, welke in de vrij° naties het volk aan het vorstenhuis verbindt. Belgen, in den persoon van uwen held-haftigen jongen Vorst, groeten wij u. Het staatsmansohap, de geleerdheid, de wijs-heid, de wereldgeest hunne hulde aan awe voeten leggen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.