De Volksstem Weekblad van de Socialisiische Propagandaclubs van LEDEBERG en GBIS/VftltH(*4rE ABONNEMEItTSP^IJS : REDACTIE EN ADMINISTRATIE AAWRONBlfilNBEHI : Ssmaoïawarkenda lvdlaa.-t3oh.a,53E>ii " DS VOLHSSTEM „ Vrugt dm uriai >an h«t adw Ben jaar fr. 4.00 Langasir-ucrt, 116-118, LEQEBEïlQ g g m ne VOLKSSTE Vow\>p beualbaar. BestiHirdop : EMIEL VAN SWEDEN, 200, Ksrkstraat. 200, Gentbrugge. ' " Aile bmafwisseliagen moeien onderieekend en elke week teuen den DiNSDAG AVÔNi) ingexooden ziju. Lang«atrï&t. 116-118, LïûiBESfl. Heden zondag BETOOGING voor de onmiddellijke invoering van ZUIVER ALGEMEEN STEMRECHT op 21 jaren en als HULDE AAN ANSEELE, tôt Minister benoemd. De groepen van Ledeberg en Gentbrugge vertrekken om ± 3/4 oit hun " VOLKSHUIS -- " DE EENDHACHT ,, der Staatswerklieden en die Machinisten en Stokers, om S! ure, uit " De Maagd van Gent Gentbrugsch Nieuws De Volksstem in vier weken nie! verschenen In onze laatste verschenen nutnmers Tan De Tolksstem, 27 October en 3 November hebben wij o. a. geschreven : Et heerscht een drukkende, orirustige toestand. De menschen die zich op straat bewegen zien tngstig rond: het aanhoudend gebulder van het kanon maakt hen zenuwachtig. De grootste onrust wordt nog ingegeven door 7 fevaar van bommenwerpen uit vliegmachienen, wat reeds zoovele burgers doodde... En toch is de Indruk algemeen ctat de oorlog blnnen kort zal geëindigd zijn. Nu onder opzicht van vrijheid, vreezen wij dat de verandering niet zeer voelbaar zijn zal, daar wij van het eene militair regiem onder het andere zullen overgaan, met dit verschil dat wij den nieu-wen toestand met meer gemak zullen dragen, om-dat het leven onder opzicht van bevoorrading zal verbeteren. De voorspelde verlossing is aangebroken. Doch wij hebben goed voorzien dat wij van het eene militair beheer naar het andere overgingen. De Volksstem, die tegen het duitsche verbod in « niets tegen de Comiteiten te schrijven » steeds voor de voeding der bevolking ten velde trok, kreeg geen antwoord op zijne vraag om te mogen verschijnen, Na ons van het eene naar het andere kantoor verzonden te hebben kregen wij tœlating om te verschijnen terzelfder tijd met de schorsing der militaire censuur. De Volksstem klaagde openbaar, in zijn blad de duitsche barakkenmakers aan. Zij kondigde de rekeningen af, die aantoonden dat dezen die met de duitschers heulden, in over-eenstemming met de officieren van de bouwdirec-tie, de gemeentebesturen van Ijedeberg, Gentbrugge en S-t Amandsberg hebben willen bestelen. Het flamingantenblad De Waarheid, is dan geko-men om deze die door elkeen veracht werd te ver-dedigen, en dat blad werd met het geld, ontfutseld aan de gemeentebesturen, kosteloos verspreid. De gemeentebesturen van Ledeberg, Gentbrugge en St Amandsberg hebben zich echter kranig aan-gesteld. Ondanks bedreigingen weigerden zij in 't gezicht der officieren van de bouwdirectie, de rekeningen der bouwmeesters te betalen. Voor die hardnekkige houding, hebben de pgii-sen en hunne medeplichtigen moeten bukken. Zij vreesden in de bouwdirectie de uitbarsting ▼an een tweede Ganshursh-schandaal. Dat alleen was echter te wijten aan het optreden in onze pfrs, die bij aldien het zou verboden wor-den in de censuur, toch aan de bevolking de feiten zou bekend gemaakt hebben. En nu zien wij dat de opstellers van verscheidene bladen, die geene verantwoordelijk dierven nemen, die van de eerste dagen gevlucht waren, naar Hol land of die in 't eene of andere Comiteit als goed bezoldigde bediende eéne veilige schuilplaats ge-ronden hadden, als de ware helden zonder eenige tœlating hun blad konden laten verschijnen. Verwonderen doet ons zulks^niet. Doch wij pro-testeeren bij de openbare opinie. Ten andere zien wii verschillige flaminganten-bladen gansch vermond opduiken, alsook bladen die onûVe pruisische bescherming en aanmoediging tegen de socialisten ijverden voor een duitschen vrede. Maar De Volksstem volgt deze droeve siren en zal hen bij de openbare opinie aanklagen. i De voeding onzer Bevolking Het volgende open schrijven werd gezonden aan gezel Emiel Coppieters, lid van het Witvoerend Be-stuur van het Provinciaal Komiteit. Waarde Gezel, Meer aan een jaar lang hbben wij, dn den beginne met geduld en voorkomendheid.en ten alotte scherp en vinnig, de ongelukkige, onbegrijpelijke organisais der bevoorrading door de G. R. B. in Open Brieven aangeklaagd. Nu en dan bekwamen wij eene verbetering. Doch Tragen, zelf smeeken hielp niet ; men heeft maar toegegeven, voor een optreden in de pers, onder den drang der openbare opinie. Het werk der Tolkssoep kreeg maar eene grondige verbetgjçing nadat men eindelijk, — en dat nog slechts sinds eenige maanden — U dezen belang-rijken clienst in handen gegeven heeft. Gij hebt belet dat men nog langer het zoo berucht boonen-en ander meel in het eten der bevolking mengde. Daarvoor zullen de noodlijdenden U steeds erken-telijk zijn. Nu verzocht men onze tusschenkomst om aan te dringen spoedige en doeltreffende middels ter hand te nemen voor de bevoorrading der bevolking. In hoever onze_werkersbevolking, ten gevolge van den vervloekten krijg uitgeput is, beh''even wij U niet uiteen te zetten. Hoe de werklieden lichamelijk en moreel vernietigd werden door de pruisische militaire onmenschen behoeft ook geen vertoog. Gij die met het volk in aanraking zijt, kent zijne onbe-schrijflijke lijdensgeschiedenis. Reeds meer dan 14 dagen zien wij in geheel de burgerspers die burgers roemen en bewierrooken die in geheim Komiteit schijnen opgetreden te zijn als patrioten. Doch de werklieden, die niet in de hoogere be-sturen der Comiteiten waren, wier leden gevrij-ward waren tegen duitsche opeischingen en veront-rustingen, deze werklieden, die weigerden voor den vijand te werken, en weken lang opgesloten werden, — zonder eten in donkere kelders — waar zij sidderden van koude, en daarbij onmenschelijk geslagen werden, — deze werklieden toch verdienen ook de aandacht. Zij hebben aan den woesten bezetter, dronken Tan haat, weerstaan voor zoover een menschelijke kracht weerstand heeft. De sterksten, de meest vastberadenen hebben zij ten slotte gebroken, door te dreigen — en zelfs uit te voeren — vrouwen en kinderen in 't gevang te werpen, met toepassing der duitsche hongerkuur. Deze werklieden vragen niet als helden geprezen te worden. Zij vragen wat behoorlijker voeding om hun verzwakt gestel, om hunne van ontbering zie-ke vrouwen, hune uitgemergelde en tengere kinderen wat op te beuren. Nu lo'opt het volk de stad rond. Watertandend staat het te zien voor de groote uitstallingen van vleesch, bij al de slachters der stad ten toongesteld. Doch ailes is aan zulke hooge prijzen gesteld dat de werkman niets kan koopen. Hoe 'is het dan gesteld met de talrijke werkeloo-zen die van den mageren onderstand van het Comiteit moeten leven? Wie werkt wint nauwelijks genoeg om het grauw brood voor zijn gezin te koopen. De werkgevers schijnen daarbij nog op vele plaatsen niet eens geneigd te zijn den opslag van loon door onze vakvereenigingen gevraagd, toe te staan. De algemeene chef van de C. R. B., de heer Feye-rick, weigerde zelfs bepaald met de afgevaardigden der syndikaten te onderhandelen. Diezelfde Heeren hebben den onderstand der werklieden (Kuiperskaaii in handen. Wii er dan toch op waken dat deze heeren, onder voorwendsel dat 't volk te lui is om te werken den onderstand niet afnemen, om zôô de werklieden te dwingen aan de hongerloonen te gaan werken, en er zouden in lukken de vakvereenigingen over het hoofd te zien. Men toont neiging om in dien zin te handelen, maar wij zijn overtuigd dat gij tijdig dien aan-slag zult beletten. Voor wat de voeding der bevolking betreft, ge-beurt het ongelooflijke. Men heeft in al de bladen aangekondigd dat con-serve-vleesch ter beschikking der bevolking zou gesteld worden in de winkels van de G. R. B. Onze bevolking verdrong zich voor de winkels, maar welke teleurstelling ! Wederom geen werkman, zelfs geen kleine bur-ger, die dat vlesch kan koopen. Het gekookte con-serve-vleesch verkoopt de C. R. B. nog duurder dan het beste versch vleesch, dat verkocht wordt in de winkels uitsluitend voor de hoogere burgerij. Eene doos conser7e-vleesch weegt brut 450 gram-men. Als eigentlijk vleesch beTat eene doos hoog- stens Ï50 grammen vleesch ; de rest is water waarin het vleesch gekookt werd. Dat is dus gekookt vleesch aan 10 frank den kilo. Indien het volk geld had' om in de burgers-winkels 3 frank vleesch te koopen, zou zulks, tôt conservevleesch gekookt, eene hoeveelheid geven van eene doos en half. Men verzekert ons daarenboven dat sommige doozen aan kwaliteit en frischeid veel te wenschen over laten. Nu voor verduurzaamd vleesch loipt men altijd die rissco en daarom ook moet de prijs in evenredigheiû' zijn. Een gToot deel van de doozen vleesch wordt dan natuurlijk niet gekocht. 't Zijn slechts de begoe-den, liefhebbers van « eene verandering », die het zich kunnen aanschaffen. In het Feestlokaal « Vooruit », in de Kantien van het Amerikaansch Kruis, ingericht voor Belgische soldaten, werden de groote doozen allerlei fijne, lekkere vleeschpasteien verkocht aan 70 centie-men. Waarom is in de winkels van de C. R. B. de prijs van het conservevleesch 3 franken ? (Jpkoopers kochten van de soldaten — die goed gevoed zijn — de eetwaren op. Dan werd zulks in sommige winkels voortverkocht aan 1,50 fr. Dat maakte de directie van de kantien van het Amerikaansch Kruis woedend ; het noemde zulks on-gehoorden woeker, en als vergeldingsmaatregel werd de kantien gesloten. Maar het gentsche volk kocht dan nog aan die verderfelijke woekeraars eene doos vleeschpastei, de helft goedkooper dan in de winkels van de C. R. B.!!! Dat is nu toch onbegrijpelijk, om niet te zeggen misdadig. Onze afgevaardigden hebben.het paar heeren dat zoo ongehoord over de voeding der bevolking be-sebikt, ondervraagd. Het antwooro! was : « Wij hebben nog de facturen met inkoopprijs niet ontvangen. Wij stelden den prijs van 3 frank voorloopi-g vast. Als wij er aan uit kunnen, zal de prijs verminderen. » t Is dezelfde uitvlucht als destijds voor den prijs van de kiekens; men had ook de facturen niet en stelde den prijs 1 tôt 2 frank den kilo hooger dan in andere steden, waar de comiteiten meer ver-voerkosten te betalen hadden. Als men den prijs eindelijk verminderde, was de waar onbruikbaar. Nu ontvangt men op eenige dagen brieven van uit de verst gelegen steden van den vreemde, en de C. R. B., die over paspoorten en auto's beschikt, kan uit de plaatsen van afzending de inlichtin.gen van inkoopprijzen niet bekomen. Wat ellendige uitvlucht ! Comiteiten van de C. R. B. in andere steden, waren echter genoeg ingelicht om dezelfde doozen vleesch te verkoopen aan 2 frank te Brugge en fr. 1,25 in vele buitengemeenten. Te Iseghem werd zeifs eene kostelooze bedeeling gedaan van zulke vleeschdoozen. De zoogenaamde kostelooze bedeelingen in Groot^Gent (die de menschen door meer te betalen op hunne soep, tiendubbel betalen) bestaan hier steeds in minderwaardige waren, die in de win-■ kels van de C. R. B. niet meer kunnen verkocht worden. Aan dien toestand moet en zal dan toch een einde komen ! Het kan niet zijn dat het volk, dat nu terug in foezit van zijne vrijheid is, nog-verder het dwang-juk van den honger zou aangepast worden. Dat men de bevoorrading der bevolking late ge-schieden door de militaire kantienen. Daar wordt ailes verkocht aan prijzen in 't bereik der werkers-bevolking.In de kantien van het Amerikaansch Rood Kruis werden duizende en duizende soldaten op korten tiid bediend. Daar hebben wij eene model-orerani-satie bewonderd. Daar kwam elkeen gelukkig bui-ten, en de soldaten die een en ander van hetgeen zij te veel hadden p.an de buraerlijkp bevolking afstonden, hebben groote weldaden gedaan. Zoo bekwamen zieke kinderen nog wat ver-dikte melk, beste zeem, gesuikerde vruchten, de fijnste chocolade, allerlei krachtige, voedende vleeschpastijen, enz. (500 grammen zeem, 'n fijn, onvervalscht produkt, 60 centiemen ; een pak chocolade, — zelfs in vredestijd hier ongekend, — 80 centiemen. Al de andere produkten 60 à 70 centiemen. groote doozen.) Als de C. R. B. zulks niet kan organiseeren, dat men de inrichting schorse, om aan de militaire kantienen hunne heilzame werking te laten uitbreiden tôt de uitgehongerde, vervallen burgerlijke bevolking. De burgers zullen dan bij de soldaten hunne kantien niet gaan afbedelen en dan verdwijnt van zsifs gebeurlijke woeker. De sterfte neemt onrustbarend toe. Kinderen, vrouwen, broeders en zusters van onze dappere soldaten, dienen van verval en ondergang gered te worden. Weduwen en weezen van onze dappere helden, gevallen op 't Teld van eer, Toor de bevrijding van België, mogen zoo aan hun droe-vig lot niet overgelaten worden. Gezel Coppieters, tracht dat men spoedig hulp-biedend optrede. Het volk rekent op Uwe tusschenkomst en zal U steeds, zooals vroeger, er-kentelijk zijn. Aanvaard, Waarde Gezel, de gevoelens onzer bijzondere achting. E. VAN SWEDEN. EINDELIJK ! Dit woord mogen wij wel gebruiken om de om keering in ons leven aan te duiden. Vier jaren lang hebben wij in den oorlog geleefd en wij we-ten wat dit heeft te beduiden. Vooral voor ons, werkers, was dit leven eene ware hel. En nochtans mogen we met fierheid terugblikken op den afge-legden weg. Hij was voor ons een echte Calvarie-berg, dien wij, vol inoea'.en hooghariïgheid hebben beklommen, niet om op zijnen top d'en dood te vinden. maar de verlossing van het prangende vreemde juk, en misschien een beter_leven. Reeds ko-men van aile kanten de bemoedigend-ste vooruitzichten onze bedrukte harten verlichten. Wij zien in het verschiet den tiid waarop wij wit brooa' zullen hebben, suiker en kolen zonder kaart, een tijd waarin de eieren mender zullen kosten dan vroeger de kiekens. En nochtans schijnen vele lieden ongerust en dat zijn vooral deze die zich van den vrede eene al te schoone voorstelling hebben gemaakt. ' Zij zien reeds met een,\g wantrouwen vooruit en zijn bijna half ontnuchterd. Helaas, zij hadden zich niet voorgestela' dat er eene overgangsperiode is, vooral voor de armen. eene overgangsperiode waarin zij het vleesch, de j boter en chocolaad zouden zien kggen, de melk I zien hostellen, maar zij vergaten dat zij het noo-dige geduld zouden moeten hebben tôt. wanneer die waren in het bereik hunner beurs komen. In afwachting op eene betere regeling der sa-menleving, i:s het droevig te bestatigen dat weeral juist diegenen die het meest geleden hebben, het ergst werden mishandeld en uitgeput, het langst moeten wachten om gelegenheid tôt herstel hunner krachten of van hun ziekelijk lichaam. Gelukktg blijft het Nationaal Komiteit ons steeds in zijne bescherming nemen, helaas, alhoe-wel ook tegen hoogen prijs. Vsor onze kieine Melaars Deze klasse van inwoners is door den oorlog vooral beproefd geworden en van aile aankoop-kracht- onbloot. Ons dunkens zal het de plicht zijn van het ge-meentebestuur om in dezen nood te voorzien door het toestaan van leeningen voor gezamentlijke aankoopen per handelssoort of nijverheid. Het bestaande iM'ddensiandscomiteit schiint ons het gechikte om tusschen te komen. Do aandacht van het college en den gemeente-raad is door dit comiteit op aien t«estand getrok-ken.Het is te hoj>en dat dit voorstel bijval v>nde. N. B. Dit voorstel werd door Van Sweden inge-diend aan het Schepencollegp, met verzoek zulks volgens de gemeentewet aan de dagorde van de eerstkomende gemeenteraadszitting te plaatsen. IV a den Oorlog Een en vijftig maanden heeft het Belgische volk het vernederenste en rampzaligste lot ondergaan dat men zich kon voorstelien. De Duitschers hebben zich in ons kletn, onschul-dig land, — wiens bevolking vôôr den oorlog niet zonder eerbied naar de groote natie opzag, — als • echte barbaren gedragen. Geene gruweldaad werd ons door hen gespaard en vooral de werkende k'as was van hunnentwege de meest u'.tgebuite en getroffene : de v^rschrik-kelijkste beproevingen werden onzen arbeiders opgelegd. Het oneindig getal misdaden door deze natie begaan, moet gestraft worden en het ourecht to-taal vergoed worden. Dat eischen is ons recht en b ltijk. Maar d« menschelijkheid zelf eischt dat wij in on:;e victorie niet overdreven zijn en wij moeten ons, naarmate deze victorie gr»oter is, ook edelmoediger en groot toonen. Wij moeten ons toonen als waardig te behoorea tôt de klas der liiders, waarin de edelmoedigheid aïs eerste deugd wordt geëerd. Hoedt u, werklieden, voor de ophitsingen dier bladen en personen, die schijnheilig « Bemint uwen evenaaste en vergeeft uwen evenaaste » in hun schild voeren. Wonderlijk genoeg zijn juist deze lieden ea hunne schriften de onverbiddelijktte rechters ea haatdragers. Stellen wij ons daarboven, zoo niet verralteo wij in de vernederende gelijkheid met de brutale macht, het geweld en de verdrukking, die wii hebben teruggedreven en overwonnen. De werkende klasse vooral mag geen haat zaaien. Maar wij mogen recht vragen en dat de misdaad gestraft worde, en dit met des te meer kracht, omdat wij overtuigd zijn, dat de straf aaa de Duitche natie opgelegd noait zôô groot zal Eij» als de pijnen door ons geleden. Voor aile zonden is er vergiffenis als de boete-doening rechtzinnig is. Dit moet vooral de leus d?r werkers zijn, omdat hare belangen eischea dat de broederlijke internationale overeenkomst der arbeiders zoo spoedig mogeliik hersteld worde. Vergeten wij niet dat zelfs de schoonste vrede niets of we-inig zal veranderen aan het kapitalis-tisch regiem, de erfviiand onzer klasse, dat ons van vôôr onze geboorte tôt aan den dood met al zijne verschrikkingen teistert. Kijkjes Links en Reclus ONZE VLAGGEN van Propagandaclub, Wijkclub Arsenaal en Kindergroep zijn in goeden staat geble-ven en zullen heden onze matinen, vrouwen ea kinderen in den stoet vergezellen. Om 1 3/4 u. komen allen in het Volkshuis, Van Ooststraat. DE Z1TTINGEN van het bestuur hebben van nu af regelmatig aile woensdagen om 7 1/2 ure plaats. Aile leden zijn daar welkom. Allons mannen vaa Veldwijk en Arsenaal, bemoeit u daar eens mede t VERGADERING. Zondag toekomende 15 De-cember, om 2 1/2 ure in het Volkshuis, Van Ooststraat, algemeene vergadering voor den Propagan-daclub. Mannen van Center, VeWwijk en Arsenaal zonder uitzondering opgekomen. Nieuwe ledea worden aanvaard en toegelalen. TE GENT is men volop bezig zooveel mogelijk elektrische lampen te plaatsen in aile straten. Maar te Gentbrugge waar de elektrische verlichting be-staat, hadde dit reeds moeten opnieuw ingericht worden, zij het ook op spaarzame wijze en tôt een zeker uur. Da men spoedig handele want daardoor wordt de «bevolking een grooten dienst bewezen. WIJ HOORDEN te Gentbrugge nog niet van eene gemeenteraadszitting. Spijtig genoeg. Er moeten nochtans dringende en ernstige zaken aan de dagorde zijn. Wij roepen de aandacht op het volgende : Wenschelijk ware het dat er voor de inwoners een bureel van inlichtingen kon gesticht worden. Het is te zeggen dat een of ander bediende wel daartœ zou kunnen aangeduid worden. In een tijdstip als nu, dat vele menschen de eene of andere zaak hebben te regelen, ware het eene verlichting konden zii op hunne gemeente terecht ge-wezen wordeen alvorens zii in de stad van Pier naar Pauwel moeten loopen. Wij vernemen dat gezel Van Sweden zich die kwestie zal aantrekken en bij den Gemeenteraad voor de oprichting van dit bureel zal aandringen. WIJ VOORZIEN in kortbijzijnden tijd geene nieuwe rantsosneering. De inwoners zullen nochtans weL doen hunne rantsoenkaarten te bewaren. De Bevoorradingscommissiën bestaan nog voort eu het ware wenschelijk dat de belangen der menschen niet reeds totaal aan den vrijhandel worden overgegeven. Wij zien wat er met het vleesch ge-beurt ! HET SLACHTEN VAN BEESTEN. — De menschen begrijpen niet, hoe, ondanks het verschijnen van eene verordening van den burgerlijken Goever-neur, die de optelling van den veestanel beveelt en verbiedt de beesten te slachten, er overal zooveel vleesch uitgest-ald is, zulks vooral in de winkels die destijds het zoo druk hadden met de Duitschers. Nogende Jaar. — M. 51 Prijs per nummer : 7 Centiemen Zendag 10-17-24 November en 1-8 Seeember 1918

Er is geen OCR tekst voor deze krant.