Tiende Jaar Nummer 40 Eaterdag 1 Augustus 1914 GAZET VAN HASSELT INSCHRIJVIN GSPRIJS : Voor Hasselt : 2,00. ; voor den buiten 2,so h. yooi den vreemde, de verzendingskosten daaren-boven. Prijs van het nummer : 0,0$ fr. Men schrijft in ter St-Quintinus-Drukkerij, Nieuwstraat, Hasselt en op de postkantoren. Aile opstellen en aankondigingen moeten gezonden worden v66r Donderdag-morgen. KATHOLIEK EN VLAAMSCHGEZIND WEEKBLAD CREDO ET PUGNO Druhher=îHitgev>er : Eua. %eënf ffiieuwstraat. Ibasselt. AANKONDIGINGEN : 0,15 fr. den gewonen drukregel of den vicr-kanten centimeter, gerechtelijke inlasschingen 1,00 fr. Herhaalde aankondigingen en rckiamen volgens overeenkomst. Inzending van 1 ex. v«i elk nieuw boek gceit recht op eene aankondiging, — van a ex. op eene beoordeeling. Godsdienstige en Gesehiedkundisje KALENDER. ZONDAG 2 Augustus. — H. Alfonsus van Liguori. 2 Aur-. 1889. — Testament van Leopold II, waardoor hij al zijne recliten op Congoland aan België afslaat, uitdruk-kelijk aile vergelding weigerende vooç de opofferingen die liij zich getroostte. MAANDAG 3. — H. Stephanus. 3 Aug. i523. — Verbond tusschen Pans Adriaan VI, den keizer van Duitsch-land Karel V, den koning: van Enge-land Hendrik VIII, den aartsliertog Ferdinaud van Oostenrijk, den hertog van Milaan en de republieken van Italie tegen Frans I, koning van Frank-rijk.DINSDAG 4. — H. Dominicus, stichter der orde van zijnen naam, waarin de leden zich moeten heiligen door de oefeningen van een godvruchtig leven en door hunne predikingen. 4 Aug. 1877. — Overlijden van den vlaam-schen romanschrijver, J *B. van Rotterdam, den 28" Maart 1825 te Antwer-pen geboren. WOENSDAG 5. — 0,-L.-V. ter Sneeuw. 5 Aug. 1906. — Geboorte van prinses Maria van België. DONDERDAG6. — Gedaanteverande-ring van Christus op den berg Thabor. 6 Aug. 1 Sg5. — Vertrek der eerste zus-sters Franclscanessen van Gooreind naar Nieuw - Antwerpen (Congoland). VRIJDAG 7. — H. Donatus, bisschop en martelaar, patroon der kanonniers. Wordt aanroepen tegen den donder. 7 Aug. 1891. — Opening te Brussel van een internationaal congres tôt instel-ling van een scheidsgerecht. ZATERDAG 8. — HH. Cyriacus, Lar-gus en Smnragdus, martelaren. 8 Aug. 184 — Onthulling van Rubens' standbeeld op het Groenkerkhof te Antwerpen. ONZIN EN LAFHEID. Ziet ge de vijanden van onzen godsdienst soms met onze katholieke bladen in han-den. — NOOIT. Ziet men soms katholieken met slechte en goddelooze bladen in handen ? — DIK-WIJLS ! Onzin en lafheid ! a a a à â a a* GEVAARLIJKE treffen wij in 't Nieuws van den Dageen artikel aan, dat wij nuttig achten grootendeels over te drukken. Iedereen kent het fabeltje van den kikvorsch die zoo dik wilde worden als een os : met geweld trachtte hii aan het zwelleri te gaan, en hij zwol zoodanig dat hij berstte. In ons klein België zijn er men-schen die door grootheidswaanzin schijnen aangetast te zijn, en deze klare waarheid niet begrijpen : in plaats van tering naar nering te schikken, willen zij in het groot wer-ken, zonder te vragen of wij er toe bekwaam zijn. Wij zeggen zulks, omdat wij in de laatste tijden — voornameïijk na het bezoek dat de koning van Denemar-ken aan onzen vorst bracht — iets hebben hooren ronken over een rao-gelijk verbond tusschen al de kleine staten van Europa, om door eene ge-meenzame verstandhouding malkaar te kunnen verdedigen tegen de eene of de andere groote mogendheid, die het op hun onafhankelijk bestaan zou gemunt hebben. Deze politiekers, die voorzeker in de maan, maar stellig op de aarde niet leven, spraken al vin oan f n icr'hAn 7 nrpHpn Noorwegen, Denemarken, Holland Griekenland, Zwitserland, Rumenië Servis en Bulgarie. Voor den' oogen blik lieten zij België nog gerust, om dat wij onzijdig zijn en onzijdig moeten blijven ; maar het is klaar te zien dat zij die onzijdigheid als een grool ongeluk aanschouwen, en van onge-duld stampvoeten om ze weg te mof-felen en aan België eene roi in de groote politiek van Europa te doec spelen. In de beleefde woorden, die koning Albrecht den deenschen vorst toe-stuurde of onlangs nog aan den voor-zitter van Zwitserland hooren liet, zien zij natuurlijk eene aanmoediging in hunnen grootheidswaan. Het is niet moeilijk te raden waar zij henen willen. Om een verbond met iemand te kunnen sluiten, moet men immers zoo machtig mogelijk zijn om voor-deelige voorwaarden en bepalingea te bekomen. Bijg.evolg, het allereer-ste wat er te doen valt, is de krijçslas-ten nog te verzwaren, den dienst op twee jaren te brengen, het jaarlijksch contingent, dat met de rekbare leger-wet gemakkelijk kan vermeerderd worden, altijd hooger en hooger te brengen, misschien ook eenige oor-logsschepen te bouwen, enz. Sedert maanden voeren de liberale bladen piropagande in dien zin ; en niette-genstaande de herhaalde logenstraf-fingen van den heer de Broqueville, minister van oorlog, gaan zij voort in hunne boosheid. Moesten zij lukken, dan zouden zij, in tijd van verkiezing geheel het spel nog eens tegen de katholieke regeering uitbuiten. Ten andere het verbond tusschen de kleine staten van Europa is de uit-zinnigste drooraerij die wij ooit ge-hoord hebben. De balkan.-cbe landen: Bulgarië, Griekenland, Servië en Rumenië staan tegenover elkander als ; kat en hond, en zijn honderd uren I verre van een algemeen verbond te I willen sluiten. Zwitserland is een ! klein landeken, dat tusschen zijne | reusachtige naburen ingesloten ligt : i van wien ter wereld zou het in geval van oorlog ooit hulp kunnen ver-wachten ? En aan welk klein land zou het ooit hulp kunnen verleenen ? | Hoe zouden de kleine landen van het \^ÉLcene gMiitz^den om Holland, bij . ^roeeld te hdpen ? En wat hebben zij met Servië en andere Bal-kanstaten gemeens ? Al te zamen, hebben de kleine landen van Europa ( omtrent 50 miljoen inwoners : hoe ! ware het mogelijk dat zij, verdeeld j en verstrooid langs aile kanten, tegen { het Drieverbond (Duitschland, Oostenrijk en Italië) of tegen de Drie-j dubbele verstandhouding (Engeland, - Rusland en Frankrijk) zouden kunnen opwegen ? Het is al te onnoozel. Alleenlijk kan het voor sommige on-rustige geesten als voorwendsel die-nen om ons nog dieper in het militarisme te doen verzinken. Met al die gevaarlijke droomerijen dient kort spel gemaakt te worden, en wij klagen ze aan, opdat niemand zich zou laten verschalken. Wij hebben al een groot, een zeei groot leger, dat loodzwaar op ons budjetweegt, nieuwe belastingen ver-oorzaakt heeft, en jaarlijks schier al onze jongens, die twintig jaar oud zijn, van hunnen arbeid weghaalt. Als wij er niet meer uit konden, zoo-als men het bij hoog en laag beweerd heeft, welaan, in Godes naam, he1 weze zoo, alhoewel de zaak ons niel helder schijnt. Maar dan moet men ook begrijpen dat wij al moeite ge- r-in/arr Vi p»hVï a n n m rl i t* rii 1 cl 1 lr b- Ar J zonder nog met iets anders lastig ge- j vallen te worden. Wij hebben ook eene groote, eene oneindige kolonie in het verre Afrika; en dit is wel de bitterste ontgooche-ling die wij met de « groote politiek » in de laatste jaren beleefd hebben. Hetgeen wij zes of zeven jaren gele-den voorspeld hadden, is eilaas ! let-terlijk waar geworden : buitenland- \ sche zwarigheden, binnenlandsche moeilijkheden, en in plaats van de gulden droomen, waarmede men ons j in slaap wiegde, een vreeselijk te- t kort in de congoleesche kas, en de zekerheid van schatten gelds in Con- ] goland te moeten uitgeven zonder er < in lange jaren de minste winst op te > doen ! Zelfs onder zedelijk en gods- c dienstig opzicht hebben wij te kla- I gen ; en de knevelarijen welke onze heldhaftige missionarissen daar ver-duurd hebben, en de eerlooze leugen en laster, waar zij de slachtoffers van zijn, werpen een treurig licht op onze « groote koloniale politiek ». En toch is er niets meer aan te doen : wij ] staan er voor, en moeten er door, . want in de oogen van de andere lan- ( den zijn wjj, Belgen, verantwoorde- ( lijk voor Congoland. Laat ons ten minste hopen dat wij eenmaal toch j de vruchten zullen inoogsten van het- ] geen wij nu zaaien ; zeker is het ech- ! , ter niet. j , Iets dat evenwel zeker is en niet j kan betwijfeld worden, is dat wij nu t onze handen vol hebben en op niets j anders denken moeten. Onze « poli- < tieke » roi in de wereld is groot ge- ( noeg en kost ons ook duur genoeg ] ï om ze niet te vergrooten. De gelde- : ^ lijke inkomsten van ons land kunnen . en moeten voor iets anders dienen, ( en eerst en vooral tôt den voorspoed € van België zelf. Dat is geene ijdele s droomerij, maar practische werke- ' \ lijkheid. j ( i: TIEN GEBODEN VAN , EEN MAN. | < I Ik ben uvv man, aan wien gij liefde, ^ eere en gehoorzaamheid verschuldigd zijt, j want ik heb u van den schrik, eene oude s jongedochter te worden, verlost. r \jiiit-jLi «iWfrTn—. "i^ want, ik, uvv echtgenoot, ben ijverzuchtig : III. Gij zult nooit met lichtzinnigheid ( van uwen man in zijne afwezigheid kwaad s spreken ; gij zult zijne gebreken aan uwe ] geburen verbergen, uit vrees dat hij het i te weten kome, en uw trouweloosheid zou : de straffen door berooving van verschillen- ; de uwer vrouwelijke grillen en genegen-heidjes. « ' IV. Gij zult liever sigaren voor uwen , man koopen dan lintjes en strikjes. t V. Gij zult noch naar de komedie, noch j naar een feest gàan zonder uwen man, en niet te dikwijls babbelpartijen houden. VI. Gij zult naar de vleiers geenszins luisteren en van geene andere mannen ge- ( j schenken ontvangen. VII. Gij zult de zakken van uwen man, ) wanneer hij slaapt, geenszins onderzoe- { J ken ; gij zult zijne brieven, die er zouden ; kunnen inzitten, niet lezen, want het is niet < goed veel te weten, vooral voor eene vrouw. ; VIII. Gij zult niets aarruwen man ver- i zwijgen, noch geene valsche iekening van | j uwe keukenuitgaven of van uwe kleermaak- j , ster doen. I ( IX. Gij moet des morgens vroeg op- ! ] staan, teneinde gereed te zijn uwen man bij i * het ontbijt te ontvangen met al de bevallig- j heid en de zachtheid die eene beminnelijke ! vrouw bezit. X. Verwacht nimmer geschenken van 1 uwen man op den verjaardag van uw huwe-lijk, want er staat geschreven : k Gezegend zijn degenen, die niets verwachten, want ! l'artel-groQtkartigheid. Tusschen de grootste staatsmannen van Be!»>ic bekleedt zaliger Beernaert zeker :ene der eerste plaatsen. Met recht wordt icr.i door 't dankbare volk een gedenktee-iei> opgericht. Voor Antwerpen's grootheid en welvaart lecfthij veel gedaan, ook werd aan den îciiieentcraad dier stad eene toelage ge-rraigd van 5000 fr. Zij is doodeenvoudig ïeweigerd door de kartelmeerderheid. v 'aarom ? De socialist Terwagne heeft îct ronduit gczegd : De heer Beeinaert was ocii maar een klerikaal!!! Weerom eene les voor zekeren goeden catnolieken provincieraad, die eene toelage temde voor een gedenkteeken van ik vet niet welken fransch-schrijvenden Belg lie geen katholiek en nog minder een icc naert was !! On afhanke lijke. Een schoon feest. z oaaag nau in onze stau ae over-iai ^iging plaats der vlag van den icc nzenkring Limburg, afdeeling 1er machtige vereeniging De Ver->rosdering der Vlaamsche Toi- en iccijnsbedienden. Ondanks het twij-eb'^htig weder waren talrijke deelne-ners uit aile streken van België op-jek'omen en is het feest boven aile 'erwachting gelukt. Laag v66r 10 uur, waren de voor-îaarnste gezelschappen der stad met lunne wapperende vaandels, op het jtatieplein vergaderd, om de vreem-le deelnemers en de « Verbroede-ins/ » van Antwerpen af te halen en e begroeten. Rond half elf zette de >raohtige stoet zich in beweging door le bevlagde straten ; drie muziekver-:en gingen. gaven hunne puikste tui ken ten beste, vlaamsche strijd-iederen weergalmden tusschenin en laa/boven op den toren van de St-)uiatinuskerk, bracht meester Ha-noir opwekkende vlaamsche liedjes netf zijn klokkenspel ten gehoore. Dvvràl heerschte eene buitengewone ^ee tdrift. C m 11 uur was- de stoet aan het ta^huis. De heer burgemeester Port-na| s, omringd door den ganschen ^ *^r-tad.^ hield eon« onre^ht :itter dt^FflVroe^aering*° heer Van >af(nenbroeck, en nog een andere ipre^er gepast wisten te antwoorden. 3aaf"na werd het kunstig bewerkt raacdel overhandigd aan den voor-îitH'r van den Lùnburgschen Accijn-:enkring, terwijl de Brabançonne langeheven werd en kanongebulder veerklonk. De keurmuziek der Verbroederitig ran Antwerpen — eene keurmuziek n den vollen zin van het woord — net hare 125 uitvoerders, gaf rond niddag, op de kiosk van 't Leopolds-)lein, een heerlijk concert dat dapper oegejuicht werd, Om 4 uur had in de stadszaal, eene neeting plaats. Het deed ons goed lan 't harte te vernemen hoe ieverig >nze vlaamsche broeders van toi-en iccijnzenwezen aan onze beweging needoen, om gelijke rechten als hun-ie waalsche ambtgenooten te beko-nen. Het woord werd gevoerd door le heeren Van Craenenbroeck, Koek-îofs, Dezeure, Boudens Vanhooste. Daarna deden de harmonie der Verbroedering en de aangesloten cringen eene gezellige wandeling ioor de stad, overal beweging en even brengende. Zelden werd in Hasselt zulk een ;choon feest onder zulke algemeene VAN HIER EN VAN ELOERS. Te Londen overleed de vorige week s Julius Wermker. De fortuin door hem n ! gelaten bedraagt 288 miljoen franken. [ fiscus gaat daarvan 50 miljoen trekkei Een prachtig buitenkansje ! In de koolmijn te Mongden, bij Dor mund, had eene schrikkelijke ramp plaat Zeven werklieden werden onder insto tende puinen bedolven. Toen zij werde verlost, hadden zij opgehouden te leven. In 's Gravenhage is er ' werkstaking g< weest onder de trambedienden. De stakei hebben moeten toegeven, na eenige vo doening te hebben bekomen. In 1900 waren er in België 1,329,50 huizen. Bij de laatste volkstelling in 191 was dat getal geklommen tôt 1,536,536. I tien jaar werden er dus 209,822 woningei gebouwd ; 't zij meer dan 20.000 per jaa of meer dan 50 per dag. VLAMINGEN ! Spreekt altijd en overal beschaaft Nederlandsch. Dan alleen zult gij be wijzen dat het Vlaamsch geen patoi is, alleen goed voor dienstboden, da dwingt gij bewondering af voor di heerlijke taal, en krijgt ze haar ver loren recht terug ! VARIA. Tweetaligheid. —Vele vlaamsch< gemeentebesturen laten zich door d< tweetaligheid misleiden.door stukkei die zij zich bii eenen waalschen druk ker aanschaffen. De waalsche ge meentebesturen handelen zoo niet die doen ailes in 't Fransch alleen. Door tweetalig gedrukte stukkei te nemen, worden deze stilaan alleei in 't Fransch ingevuld, en zoo wor den de Vlamingen gefopt door hur eigen volk. Er is dus eene algemeene strekkinç om door de tweetaligheid de Vlamin gen meer en meer te verneuken. * * * Oneerlijke polemiek ! ? — Onz< liberale confrater zit vreeselijk in he' nauw met de verwijten die wij hetr -b&n, en het is een waar genot on zien hoe hij zich keert en we idt on uit de klem te geraken. 1° Hij heeft op 27" Juni niet be kend, zegt hij, dat de liberalen dei kiesstrijd voerden onder de kretei van « Weg met den leerplicht ! Wej met de legerhervorming » ! Hij haal de enkel aan dat wij zulks schreven Als men het artikeltje Kazakkeer derij van bedoelden datum leest, za iedereen nogtans die bekentenis daa uithalen, maar we willen daarove: niet twisten. Wij zullen enkel de volgende nieu we citaten voorbrengen : « Wat wij enkel aan de klerikalen al een verwijt hebben toegestuurd, is dat z die hervormingen (leerplicht en algemee nen dienst) op klerikale wijze hebben inge voerd » (6 Juni). « Vaders en moeders, uwe kindere moeten tôt 14 jaar naar school gaan en o 19 jaar trekken ze naar de kazerne. D klerikalen ontstelen aan de boeren hunn zonen. De boerenstiel moet ten ondei (23 Mei). « Heeft men u uw zoon ontnomen e naar de kazerne gestuurd, omdat de kleri kalen het alleman soldaat hebben inge voerd, zonder morren hebt gij zulks moe ten dulden, maar op 24 Mei kunt gij het d klerikalen betaald zetten » (16 Mei). Neen, dat is geene programma verloocheninfy ! 2° Hij legt zich neer bij het onder-scheid tusschen leerplicht en school-ir dwang dat wij hem diets maakten, doch... spreekt nu van een veldtocht door de klerikale bladen als op commando geopend om de klerikale schoolwet te saboteeren. t- Veldtocht, commando, saboteeren... î. Waar haalt onze confrater het alle-maal ! ? n 30 Hij zegt dat wij niet hebben kunnen wederleggen dat • de burge-meester van Hasselt de betoogingen •s na de verkiezing verboden had, ter-[- wijl juist het tegenovergestelde de waarheid is. Nu, Voltaire zeî immers : « IL faut 4 mentir comme un diable » (*) en 0 waarom zou onze confrater het dan n niet doen ? 1 r (•) Men moet liegen als een duivel. * * * Zijn gaan weeral cens beginnen. — De geuzenbladen verkondigen dat de Nationale Federatie der Liberale ^ Jonge Wachten, als voorzitter volks-vertegenwoordiger Devèze en als on-s dervnorzitter vol ks ver tegen woord iger 1 Honinckx van Namen heeft gekozen. Zij voegen er heel nuchter bij, dat de Federatie «besloten heeft de gron-dige studie aan te vangen van het vraagstuk der maatschappelijke wer-ken » !!!... Reeds jaren en jaren hebben de katholieken op dat gebied welspre-' kende « daden » laten zien. ' De jonge liberale elementen hebben thans besloten het vraagstuk ter studie te leggen ! De hoeveelste keer zou dat wel zijn dat de liberalen dit besluit nemen ? ! * i * * 1 Koning en Aartsbisschop. — Menschen lief, nu is er wat gebeurd 1 in België ! De « Etoile Belge » van 28" deelt ; het mede : Onlangs hebben priesters - flamin-ganten op den trein tusschen Brussel en Verviers een paar waalsche trein-wachters gevraagd Nederlandsch te spreken. Is dit niet verschrikkelijk ? Ook heeft de « Ligue Wallonne » , medegedeeld aan Z. Em. Kardinaal mm , Mercier en aan Z. M. Koning Al-^H brecht van België. En... zoo wel de aartsbisschop als , de koning hebben zich gehaast het j schrijven der Liçue welwillend te , beantwoorden. 1 Daarbij, zegt de « Etoile » hebbin de Ligues van Verviers en Spa, de heeren Braconnier en Crawhez aan-j gewezen als afgevaardigden bij de Regeering. Minister de Broqueville, de arman open, a. u. b. : de verdrukte Walen zijn in aantocht ! ] Staatkundig Overzicht. Servië geen voldoend gevolg aan het ultimatum van Oostenrijk-Honga-rië gegeven hebbende, zoo heeft dit 1 laatste land den oorlog verklaard on-l der de volgende bewoordingen : e De koninklijke regeering van Servie niet op bevredigende wijze géant-woord hebbende op de nota, welke i door Oostenrijk-Hongavïè te Bêlera-do is overhandigd geworden in da- ' to 24 Juli 1914, zoobevindt de keizer lijke en koninklijke regeering zich e in de noodzakelijkheid zelf te voor-zien in het behoud harer rechten en belangen en te dien einde de macht Mengelwerk der Gazet van Hasselt. De dochter van den Kring. 10) —— Graaf Clemens verklaarde rondweg dat hij gedaan had wat hij kon meer kon hij er nu niet aan offeren zonder zichzelven eenen strop on den hais te slaan. Zijn inkomen be droeg slechts zesduizend gulden 's iaars en meer dan een jaar lang hac hij zich zekere beperkingen moetec opleggen, om de uitgaven goed t< maken, die hij aanvankelijk voor Pi roska's opvoeding moeten doen had Schulden had hij nooit gehad, er daar wilde hij ook buiten blijven Voor den oogenblik kon er dus 0{ hem niet gerekend worden. Hij wa: verloofd en kon nu niets missen. N; zijn huwelijk echter, zou hij gaarne weer zijn aandeel dragen. Dat was rond en ridderlijk gespro ken ; en daar er op den professor, wiens werkkracht volkomen uitge put was, eveneens niet meer te reke nen viel, zoo schoot er niets anders over, dan dat Rudolf Sander aanbooe de kosten voor het volgende jaa. geheel op zich te nemen. Toen dit zoo was uitgemaakt bracht de professor eene aangelegen heid ter tafel, die in de tôt nu toe zoi stille vergadering toch eene zekere opschuddiog veroorzaakte. Voor eenige dagen had hij eenen r.aamloo-zen brief ontvangen, welke een bankbiljet van duizend gulden bevat-te, en daarbij de met een blijkbaar verdraaide hand geschreven woorden : « voor Piroska ». Anders niets. De brief was te Weenen onaangetee-kend op de post besteld. — Ik heb opzettelijk, zegde de professor, deze mededeeling tôt het laatst uitgesteld, omdat ik de moge-lijkheid voorzag, dat deze naamlooze 1 bijdragé zou moeten afgewezen worden. Ik heb namelijk mijne vermoe-: dens omtrent den persoon van den gever. Diezelfde vermoedens nu hadden : graaf Clemens en Rudolf Sander ook. Ailes wees namelijk op de waarschijn-lijkheid, dat Maurits Grabmann hier achter stak ; en dan rees natuurlijk de vraag, of men zich door een 1 dief iets mocht laten schenken. Neen i immers ! Dat sprak wel vanzelf. Maar toch mocht het geval nog wel eens overwogen worden, Wat dus te doen ? Het biljet aan de gestolen bank zenden ? Daarmee was dit lichaam weinig geholpen, terwijl ook haar recht om het te behouden, minstens even twij-felachtig was als dat van Piroska. Wel bezien, was het ook slechts een r vermoeden dat de gift van Grabmann kwam. Na al deze overwegingen werd besloten, de geheimzinnige geldsom voor Piroska te beleggen en > haar niet tôt ontlasting van de steeds zeldzamer wordende vaders te doen strekken. Weinige maanden na deze laatste vergadering, werd Rudolf Sander bij leeraar Baumann ontboden. De oude heer lag te bed en had zelfs de hoop opgegeven het nog te verlaten. Zijne krachten namen af — het liep met hem ten einde. 1 Tegelijk met Sander, had hij een 1 notaris doen komen, daar hij aan zijnen laatsten wil eenen wettelijken vorm wilde geven. Over veel had hij niet te beschikken. Hij had als kun-stenaar geleefd en zou nu ook als kunstenaar sterven, — als kunste-naar in Oostenrijk ! Vermogen had hij nooit bezeten, en de laatste tijd van ziekte en wer-keloosheid had hem zelf-î in zeer be-krompen omstandigheden gebracht. Wat ham echter op zijn sterfbed onrust, ja, zware zorg bereidde, was het lot van zijn aangenomen kind, de dochter van den Kring. Het meisje was nu te lang reeds als jonge dame behandeld geworden, dan dat zij nu zonder gevaar voor hare verdere ont-wikkeling in eene lagere maatschappelijke sfeer kon worden overge-bracht. Zij beloofde bovendien eene eerste schoon heid te worden. Daarom moesten de gevaren overwogen worden, aan welke zij zou blootstaan, indien zij zonder leiding en hoede gelaten werd. De laatste wil van den professor kwam dus hoofdzakelijk hierop neêr, dat Rudolf Sander, de éénig overge-blevene getrouwe, zich verplichten . sou de verdere zorg voor Piroska op sich te nemen. Rudolf Sander verklaarde zich niertoe terstond bereid, meer.om den itervenden grijsaard gerust te stel-en, dan uit persoonlijke belangstel-ing voor het kind, waarvan hij niet ;ens meer wist, hoe het er uitzag en lat tôt nu toe slechts een uiterst on-lergeschikte roi in zijn voelen en den-ien had gespeeld... De financieele lijde van de zaak woog voor hem liet zwaar. Hij was schatrijk, hoewel nij van zijne burgerlijke levenswijze liet afweek. Jaar op jaar schonk hij lanzienlijke sommen aan de verzor-jingskas zijner vele honderden werk-ieden, en dus kon ook de verplich-ïing tôt het onderhouden van een kind, hem niet in groote moeilijkhe-ien brengen. Het lot is bij het spel op u gevallen zegde de leeraar met een droeviger jlimlach, toen hij Sander's beloft< yerkregen had. Ik hoop dat het 1 nooit berouwen moge, dat ge mede gespeeld hebt. Professor Baumann had ten slotti nog eene meêdeeling op het hart er hij was eenigermate verbaasd, toer het theatrale effect uitbleef, dat hi zich daarvan had voorgesteld. — Ik voel mij verplicht, zegde hij het geheira van Piroska's herkoms te ontsluieren. Ik heb al de daaro] betrekking hebbende papiereri bij eengebracht. Piroska is in werkelijk heid niet het verre nichtje, maar d bloedeigen dochter van onze arm jufvrouw Kathi zaliger. De notaris was er de man niet naar, zich door zulke familiegehei-men van zijn stuk te laten brengen : en wat Rudolf Sander betreft, hem liet deze onthulling geheel onver-schillig,Hij vroeg slechts of er nog nabe-staanden in leven waren, met wie hij in gedachtenwisseling te treden had ; en toen hij op deze vraag een ontkennend antwoord ontving, brak hij zich verder over het groote ge-heim volstrekt niet meer- het hoofd. Hij weigerde ook de op het kind betrekking hebbende papieren terstond onder zijne bewaring te nemen. Dat was later nog tijds genoeg, meende hij. De professor zou wel weer ge-zond worden en kon dus voorloopig de documenten nog rustig bij zich houden. De professor werd echter niet ge-zond. Integendeel, hij stierf korl daarna, zonder dat Sander de pipie-ren overgenomen had. Hij liet zich ook later er niet aan gelegen liggen want geen haar op zijn hoofd had ei ; meer aan gedacht, en hij kreeg ze it , het geheel niet meer onder de oogen ! Sander echter zorgde steeds, da j de betalingen voor Piroska geregelc plaats hadden. Als eeu stipt man vat ■t zaken was hij ook, toen hij — voo t zijn genoegen wel is waar, maar te j vens met het 00g op de belangen vai zijne fabriek en om zoo mogelijl nieuwe handelsverbindingen aan t s knoopen — eene reis rond de wereli e ging maken, er op bedacht, dat e I voor Piroska behoorlijk gezorgd zo » i ii. wmm. worden. Zijne reis kon anderhalf tôt twee jaren duren, en een half jaar later moest Piroska uit de kostschool worden gehaald. Hij stelde dus ailes op orde, vôôr hij de groote reis on-dernam.Mevrouw Ernestina Simbach, de weduwe van een gewezen beambte van zijne fabriek, scheen hem alles-zins de geschikte persoon om Piroska onder hare hoede te nemen. Zonder daartoe echter verplicht te zijn, keerde hij aan deze dame een jaarlijksch rustgeld uit. Daarvoor kon zij hem nu dus wel een dienst bewijzen, door welken hare eigene geldelijke positie trouwens nog verbeterd worden zou. Mevrouw Simbach was zel-ve kinderloos, had reeds een eer-biedwaardigen leeftijd bereikt, ver-diende in aile opzichten vertrouwen, en kon dus zonder achterdocht met hettoezicht over een jong maisje be-last worden. Zij ontving van Sander de opdracht aan de wenschen van de onder hare hoede gestelde dame zooveel mogelijk tegemoet te komen ; en tevens werd den hoofdkassier van de fabriek last gegeven, de noodige gelden tôt eene met haren stand overeenkomen • 1 de huishouding der beide dames '• steeds ter beschikking te stellen. Zoodra dit ailes geregeld was. ging 1 Sander er van door. Een half jaar later was Piroska's kostschooltijd 2 afgeloopan, en reisde mevrouv Sim-i bach naar Dresden om haar te halen. 1 | ( Wordt voortgezet).

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.