H&33 >!3de JAARGANG ZONDAG A FEBRUARI 1914 NUMMER 5 GAZET VA "-ff "" ffelfVAN HET 'Kttb�tiek piHtsge^ind deekbffd verschonende el�bn zaterdag. INSCHRIJVINGSPRIJS :%&) franks per jaar, voorop betaalbaar ^� 5 centiemen het nummer. � H�t recht annoncen of artikelen te weigeren is voorbehouden. Oaget.eekende briefen "worden niet geplaatst. ST-AIAi. OMLIGGENDE DrukkerUitgever: Herman -Wils-Wiels KERKSTRAAT, SINT-AMANDS. ANNOINCEN : 15 centiemen per regel /"'"dikwijls- Je herhalen kosten minder. � RECLAMEN : 25 centiemen per 'regel ; uiterlijk den Vrydag namiddag in te zenden. Brieven, geld, enz. franco toe te sturen aan he,t? Bureel. ��Sk M* HANDEL Hl BLANKE StAVINNEW ^^^fit^X %-. ... 1 �-- :.--T?-l----------: ACitO Q_J_Q nahnohta feegelijke maanden bejtxdde ik hoofdstuk terug te koin�fr. Het , , ,, .j r�r in Februari 1913, 348 geboekte bhjke maanden bejuotde ik , --�,^nm �m*i~d in ��'n0Pd�ide _ ld stuk ter jorngs^^|^n vlaamsch dorp, dat �^ dliardoop mm bestaan u vrouwen, officieel, in aangeduide plaatsen, ontucht moeiden bedrijven i-om daardoor hun bestaan te verzeke- "�nz� leze�s^z^eer door de dagbladen j ren Hiervan zijn er 293 op den bui- mij daartoe r geboren. Bovendien schat men ,� 1500 ."serveuzen of avoodmeiden 'n Twintigtal jaren geleden vertrok (nachtmeiden liever) en 2640 fcehie- een inwoner dier gemeente naar de ^Q^ dig bi|na allen van ons vinm. nieuwe wereld, en... maakte er �oot. �----i- -j�l �e 't schijnt goede zaken, want meer- op den dool geraakten, vooral door maals-zond hij groote sommen geld slecjlte annoncen, slechte plaatsing- naar zijne vrouw en dochter, welke j- hij in zijne gemeente had aehter|ela- � - ��che land komen en hier in de stad Jreelen-en... o ia ! slechte aanhang ! hij in zijne gemeente had achtMfcela- j j^e � ^ dgt z00>n ontzaggelijk ten, hij k..\^m:deze.{zelfs^van.:tn4. tot getai joage Reisjes, die meestendeels terug Bi;zoek�n. j**� *** iS?..* tein ter stede aankwamen, zoo droe- Eenigen tijd geleden verscheen hij weer ter plaatse en wist er zoo fijn te praten �n 't aangename en gemakke- lijke leven in. 't nieuwe worelddeej derwijze op te hemelen en voor ieders blikken te.tooveren. dat zijne dochter onlangs gehuwd, en hare 2 schoon- zusters ook inscheepten en ook de- itrrtuiiyrir.gen wagen. Op zee werd hun schip door een ander vervoegd en de drie vrouwen werden verscheept, en landden aan in... Chili, waar rijk gekleede heeren hen opwachtten en tei vleeschmarkt brachten, wijl de vuige verklikker een eerlijk somme- ken opstreek, en op de eerste boot zijne reis vervolgde. Zoo minstens spreekt een telegram door eene der schoonzusters, welke kon ontsnappen naar haar geboortedorp gestuurd. Een onderzoek is daarop ter plaatse inge- steld. Dat is eene manier van handelen-. Er zijn er duizend andere welke niet- temin allen op deuzelfden leest ge- schoeid znn. Beschrijven val die arme schepsels onder de oogen krijgen, wat zij te verduren hebben, weigert de pen en moet eene kristene ziel afschrikken, en toch verplicht ons geweten ons, sommige gevallen aan te halen, al- hoewel velen ze oveidreven wanen, en aan den kaak zullen stellen Ik herhaal wat ik zelf zag en hoor- de in onze groote havenstad Antwer- pen, 't is geweten, te Brussel, Gent en Oostende is 't niet beter. Ik heb in betrekking geweest meteen persoon welke mij 's middags sprak over weer en wind, over handel en nijverheid, en welke ik 's namiddags ontmoette rond gekende plaatsingbureelen, ver gezeld van.... eene juffer, onnoozel schaap van den buiten misschien dat in de klauwen viel van dien ellendi- gen slavenhandelaar. Hunne manfer van handelen is im- merdezelfde. Meisjes van den buiten welke eene plaats zoeken, weten zij rond de spoorweghallen aan te spre- ken, zij spiegelen hen eene schoone plaats voor, beloven winstgevende posten, lokken ze mede. binnen het plaatsihgbureel en.. . verSfHkken ze aan vuige, eerlooze drijvers. O, die plaatsingbureelen ! Ke.nt gq er te Antwerpen ? Het blijkt uit een nauwkeurig onderzoek gedaan door de wederlandsche vereeniging tegen de openbare zedeloosheid, dat de meeste huizen, die meiden plaatsen, ofwel geen toezicht er op houden waar de meisjes worden heen gezonden, of wel zijn ze zelf ontuchthnizen, die. er op uit zijn reine dorpsmeisjes over te leveren aan bordeelen en geheime kop- pelhuizen. Op 74 plaatsingbureelen *ein ter stede aankwamen, zoo droe- vig van den wegmoeten afwjjktn. Is daar niets aan te doen ? 6e politie zelf beschermt de eer- looze handelaars, waakt over de spbaamtelooze boulvard-en MeiWJemp- sters, bij zooverre dat degene die, aangesproken door zulke vrouwen en zich wat al te ernstig tegenover hen durft aanstellen of opmerkingen ma- ken, hoogst voorzichtig moet wezen, wil bq, het onaangename van een be- zoek aan het politiebureel verwijden. Want, m\jn pleidooi gaal niet en- kel uit voor, maar ook tegen het zwakke geslacht; een jongeling vreeze zooveel ais'een meisje, hij hee�t dit onaangename, dat vele schalksche blikken op hen gericht zijn bij zulke ontmpeting. De politie ! Ja, gaat zien te Lon- den, New York, en over 't algemeen jn al de t,roote handelssteden, en overal vindt ge 't zelfde : de politie werkt hand in hand met de handelaars in menschenvleesch. Burgemeester Hertogs kende des- tijds het overgroote gevaar en kwam er hevig legen in. De arme man mocht zgn edel doel niet verwezen- lijkt zien ! Het eenige middel om tegen dien vuigen handel in te gaan is h#m openlijk aan den kaak te stellen. Ja, buitenmoeders, e.rvan schrikken alleen is niet genoeg. Uwe kinderen moeten van het gevaar bewust zijn, uwe dochters mogen niet meer, lijk tot nog toe, in de stad aanlanden met 'n Jag- blad in de handen en den vinger op eene aankondiging : � Gevraagd, meid liefst van Jen buiten �, waarmede zij al te dikwijls in handen vallen van vriendelijke damen-oplichters of ge- heime ronselaars welke een ruimen stui ver verdienen rnetmenschenvleesch te bezorgen aan vuige, eerlooze lieden enkel zuchtend naar voldoening van lage driften. Gij zelf,' moeders, moet uwe kinderen vergezellen, en uw wa- kend oog mag ze zelfs niet v�r^eten. wanneer g� na maanden lang opgeda- ne ondervinding, gerustvol zeggen moogt dat uwe dochter in een braaf, deftig en kristelijk gezin is aangeland. Dan nog moeten uwe blikken op uw kostelijk pand, van God gekregen, gericht zyn. In al de groote steden bestaat het liefdewerk der damen met geel-witten armband welke de meisjes aan de sta- tions opwachten en ze brengen naar een deftig logisthuis of naar �en goed plaatsingbureel. Onnoodig dit edelmoedig werk aan '< te bevelen, 't is alom gekend, maar | wie denkt er aan ? Al te licht wordt het vergeten, en no Het Vlaamse*: op de Pijnbank. Telken maal er eert wetsontwerp in de Kamer komt dat i'oor doel heeft het recht van de Vlamingen te waarborgen wordt dit door de meeste volksvertegen- woordigers, en jamir.er genoeg ook door de regeering, ongunstig onthaald. Zoo heeft men nu weer de amende- menten door de hebren Delbeke, Van Cauwelaert en anderen bij de Schoolwet voorgesteld, op de pijnbank gelegd, ge- marteld en,., doodgeaepen ! Wat t�ch stelden die heeren voor, dat zoo uit den booze is? Wel, gelijkheid en rechtvaardigheid voor iedereen, ook voor de Vlamingen.' Zij willen immers .klaar en duidelijk in de wet doen opnemen dat de moeder-, taal de voertaal moei zijn van het lager onderwijs ; dus in 'de Vlaamsche ge- meente� Nederlandse, iti de Waalsche gemeenten, Fransch� Voor de Brossel- sche omgeving die tweetalig is, wilden zij Vlaamsche Scholen voor de Vlamin gen, Fransche Scholen voor de Walen. Kan het rechtvaardiger ? Maar dit beginsel I � Moedertaal, voer- � willen zien in sommige Vlaande- taal bij het onderwij heeren niet toegepas ren. Vlaanderen mo�t vorden verfranscht en tot dat doel molt alles aangewend worden. De kostel�>e schooluren, die het volkskind zoudei. in staat stellen de algemeene ontwikke/ing op te doen die het noodig heeft omjjich later in zijn vak of ^irren ">�ti*>l t^-^i-C^^* zal ze ontfutselen. In plaats van het kind te leeren rekenen, teekenen en andere nuttige wetenschappen aan te leeren, i frank dertig centen. Hoeveel moet die moeder geven, want ik kan dat niet uitrekenen. En het meisje aan 't rekenen : i fr. en f fr. ia 2 fr. ; 30 c. en 30 c. is 60 cents dat is te samen 3 fr. 20 moeder. "1.^ is dat stuk van 5 fr. goed ? 't Klinkt toch goed en er zijn toch geen krabben op. Geef dan maar weer. Hoeveel ? 1 fr. 80, moeder. T�l maar en zeg merci tegen die vrouw, Toen ik buiten was, ging ik aan 't peinzen. Die vrouw ts nog zoo dom niet. Zij verlaat zich alleen zoo, om haar meisje te leeren. Zij wil dat haar kind kunne rekenen en vriendelijk zijn en daarom'in plaats van 't kind weg te jagen uit den winkel roept zij het om 't te leeren werken en verstandig te maken. Zulke lessen 7ijn beter dan,elke les, die over rekenen in de school kunnen gege- ven worden, omdat men daar niet te doen heeft met denkbeeldige jftken, maar m�t echte dingen uit het leveta. Zoo moesten alle ouders handelen. Waar er voor hun kinderen iets te lee- ren is, moeten zij ze er bijroepen, ze doen meewerken. En die gelegenheden zijn zoo talrijk, dat een ware moeder heele avonden met haar kinderen kan bezig zijn. Is zulke manier ook niet beter dan de kinderen de straat op te jagen, waar het niet alles goed ia wat zij leeren ? Moeders, spreekt met uw kinderen, laat ze werken onder uwe oogen en moe- dig ze aan als zij iets goeds gedaan heb- ben. Dan zullen ze zoo verstandig wor- den, dat gij er zei f,zult van verschieten. !^K ------M�KUWE. -~ zal men het vol pompen met Fransche woorden, die het even ras zal vergeten, omdat het die gewoonlijk in het later leven niet noodig heeft. 'Zoo komt het dat er onder onze volksjongens zoo wei- nigen zijn met eenige gecstesorrtwikke- ling, zoo weinigen die eer-en goeden winstgevenden stiel kunnen leeren : de school heeft hunnen geest niet ver- rijkt met nuttige kennissen. Wij willen het Fransch uit de lagere school niet weghouden. Doch het Fransch, eene vreemde taal, mag als voertaal niet gebruikt worden bij het onderwijs van onze Vlaamsche kinderen. Niemand durft ons dit betwisten en toch wordt dit ons op vele plaatsen geweigerd door de Vlaamsch vijandige gemeentebe- sturen of overheden van de bijzondere Scholen. Het Fransch mag aangeleerd worden als tweede taal, doch enkel wanneer de kinderen reeds gevorderd zijn in de ken- nis hunner moedertaal. De ondervinding leert.dat de tweede taal meestal veel te vroeg aangeleerd wordten dit altijd- ten koste van de algemeene ontwikkeling. Door het gelijktijdig aanleeren van twee talen aan jonge kinderen, kunnen zij er niet wijs uit worden en zoo blijven zij gewoonlijk een, twee of drie )aar ten achter ! Wie kan de Vlamingen van overdrij- ving beschuldigen ? Niemand, niet waar ? En daarom ook zullen wij ons �iet neerleggen bij de stemming zooals zg verleden week gebeurd is. In tweede le- zing der Schoolwet kan er eene wijzi- ging gebracht worden aan den tekst zooals bij nu gestemd is. Wij hopen dat o*ze volksvertegert- woo! digers de noodige bepalingen zul- len vinden, die hieraan dienen toege- voegd te worden om "^ artikel aanneem- I baar te maken voor het Vlaamsche volk. j Van deze twee zaken een : ofwel die- tien goede bepalingen gestemd, otwel moet heel het gestemde amendemem �verworpen worden. 1 dus* daeelijks bgge rai "elkeTcaf fT�t^��n v�Taoer LAND & TUINBOUW De vervalseliing. Het artikel getiteld �Vervalsching van mest en veevoeder � verschenen in het � Handelsblad van Antwerpen� in datum 26 December 1913, hebben wij met de meeste belangstelling gelezen De schrij- ver drukt er op, dat het vooral de staal- slakken en hetsoda-nitraat zijn die onder de meststoffen het meeste veivalscht wordeij. Volgens a�m kan er niet genoeg gedrukt worden op de noodwendigheid voldoende waarborgen te eischen bij den aankoop van metaalschuim. , Te Hasselt werden stalen ontleed met 2 � 4 % phosfoorzuur, stalen genomen bij eene levering van 50,000 en 10.000 kgr. scories 1 In Brabant werden ook groote hoeveelheden superfosfaat verhandeld met slechts 9 % inhoud fosfoorzuur, in plaats van 14 � i6a'�. Wellicht een bui- tenkansje van sommige oneerlijke voort- verkoopers. Doch wij vragen ens af : waarom stelt de landbouwer zich aan dergelijke be- driegerijen bloot ? Of zijn het metaal- slakken alleen, die hem redden moeten ? Benevens de scories hebben w� toch ook het Bernardfosfaat, de rijkste der fos- foorzuurhoudende meststoffen. Deze meststof, met hare 18 � 20 �/o fos- foorzuur, geeft door hare zachte en aan- houdende werking, de beste uitslagen op alle teelten. Wat meer is wij hebben tot hiertoe nog geene vervalsching bij het fosfaat Bernard weten plegen. � VERITAS. VAN ALLES WAT tot lichtzin nig- pelhuizen. Up It piaatsingDureeien, ; nei veigeieu,� uug... �iihwi.mi.wj- bleken er meer dan zestig (60) in den [ heiden al te overdreven winstbejag of dienst der ontucht te staan, zelfs dan, wanneer ze een engelen of heiligen patroonsnaam droegen ! Te Antwerpen is er een plaatsing- bureel dat jaarlijks bij de3,000 dienst- meiden naar ontuchthuizen verzendt, de houders dier bureelen ziener enkel winstbejag in, en dan is 't hun on- vrees van in kosten te vallen weer- houdt vele anders brave moeders. Daarom dient dit werk hier aangestipt wijl alle meisjes daar kosteloozen toe- gang vinden benevens logist en zoo niet immer eene dadelijke, dan toch eene deftige, kristelijke betrekking. B. CAMPER. Vreemde titels. Wij roepen er nog eens de aandacht op, dat de dragers van vreemde titels uiterlijk tot i Maart tijd hebben om deze aan het verminderd recht te doen zege- len..Tot dien datum betalen zij 1 per 1000 ; na dien datum zullen zij 1 per honderd te betalen hebben, dus tien- maal meer. � 't Loont dus de moeite van op te passen. Vergeet ook niet uwe huringen en landpachten voor dien datum te doen en- registr�e ren. Reusachtige broeikas. De kunstmatige broeikassen, die meer in voege komen in de pachthoeven, zijn gewoonlijk slechts van kleine afmetin- gen. Een amerikaan, M. P. Hall, van Pembroke bij New-York, heeft er nu eene doen plaatsen die voorzeker wel de grootste is van heel de wereld, daar zij Wat eene domme moeder ! Ik ga daar in een winkel om een pond koffie, wat voor eene bazin was me dat nu! ? Zij wist van niet�, se hoorde niet goed, zag niet, kon niet tejlen. Haar dochterken stond nevens haar. Wisken, wat vraagt die vrouw ?_ Een pond koffie, moeder. Pak het gewicht, is het dees ? Neen, dit hier moeder. Weeg maar, en geef die vrouw een bees, en zeg merci. I: Ik gaf 5 frank en had nog een pond te f gemaakt is om 15,000 eieren te laten uit- betalen. Wisken, hoeveel kost een pand \ broeden. De afmetingen zijn reusachtig: koffie ? � 3� meters lang op 1 meter 20 breed en evenzoo hoog. Zij is verdeeld en onder- verdeeld, door afsluitingen in 200 kom- pa rtimenten ; in ieder ervan is er plaats voor 75 eieren die er op metalen korven neergelegd worden. Het binnenste der broeikas wordt verwarmd met heetwater buizen. Er is voor gezorgd dat, dank een bijzonder toestel, de warmtegraad altoos hetzelfde is ; ook kan er naar bc- hoor�ri tfe'rsc'he lucht .ingelaten worden. Dank aan den vernuftiger! bouw van het leusachtig toestel, is er nooit het minste ongeval in de werking te bespeuren, De broeikas is in staat 1,000 hennen te ver- vangen, en heeft dan nog dees voordeel dat ze in alle seizoenen en in alle om- standigheden kan werken. Winstgevende handel* In iVrnerika is eene handelsmaat- schappij gesticht, met het volgende doel : � Wij gaan katten kweeken, er een millioeii aankoopen : ledei kat zal 12 jongs kens per jaar voortbrengen.. De witte kattenvelien kosten 0,55 fr. ; de zwarte 3,75 fr. de middelmatige prijs zal 1,55 fr. zijn. We zullen dus jaarlijksch twee millioen kattenvelien en eene dagelijksche bruto inkomst van 50,000 fr. hebben. Een man kan 50 katten hun vel af- doen voor 10 fr. en er zijn 1000' man noodig om de onderneming Ie doen draaien. Er zal ons dus eene winst over- blijven van 40,000 fr. per dag. . Doch, hoe de katten voeden ? Nevens de kattenkweek houden we eene ratten- kweekerij. De ratten brengen vier maal meer voorts dan de katten. [ We zullen T�eo�err vodr is. Dooh, hoe de ratten in 't leven ge- houden ? Heel simpe1, de ratten zullen de lijken der katten opeten. Een vierde eener kat is genoeg per rat. Zoo zal 't zaakje zeer goed draaien. De katten zullen.de ratten opeten, de ratten zullen de katten opeten en er zal overblijven : vellen en geld. Nietwaar dat de Amerikanen flinke kerels zijn ? VAN HET BUITENLAND. Inden Balkan. � ALBANI�. � Herhaalde malen reeds werd er gespro- ken van de aanstaande ontscheping van prins von Wied in Albani� om er tot ko- ning te worden uitgeroepen. Nu weer is er spraak van en ditmaal zou 't vast zijn. De prins zal ontschepen en de vloten der Mogendheden zullen van die gelegenheid gebruik maken om op de Albaneesche kust eene betooging te houden. De rus- sissche bodem � Oleg � is er reeds voor aangeduid. P%1 En Essad Pacha dan ? Ja, de man ver- klaarde aan te nemen, zoo men hem ooit het bewind over Albani� toevertrouwde. Men vreeze dus erg spel van zijnen kant, doch niets is zeker, daar andere hoofden er denkelijk zouden tegen opkomen. Ge- durende het voorloopig bewind lieten zij hunne klachten reeds hooren en dus kon het Essad pacha wel aan hunnen steun mangelen. TURKIJE en GRIEKENLAND. � De mogendheden hebben uitspraak gedaan over 't lot der eilanden. Turkije heeft minst vrede met de genomene beslissing en er is reeds spraak geweest van eene mogelijke ontscheping op de eilanden Imbros en Tenedos. Engeland heeft nu voorgesteld de eilanden een min of meer eigen bestuur te geven, lijk Creta er vroe- ger een bezat. � Zondag 1.1. hebben MM. Venizelos en Romanes, ministers van Griekenland, te Parijs het ontwerp van de verlenging van den spoorweg van Parijs tot Athene en Larissa onderteek end. De reis van Parijs op Athene zou aldus 60 uren duren. FRANKRIJK. � Te Parijs is dezer da- gen eene vrije universiteit voor juffrou- wen door Mgr Am�tte ingehuldigd. � De � tango �, onzedige dans, waar kardinaal A mette, aartsbisschop van Pa- rijs, is tegen opgekomen en kardinaal Mercier na hem, heeft geleefd naar 't I schijnt, hij zou �nkel nog in de � kotjes� gedanst woiden. Daar is hij op zijne plaats. � Het municipale College van Parijs heeft eene dagorde gestemd waarbij een kapitaal van 400.000 fr: zal voorbehouden worden en moetende dienen om de stad in oorlogstijd te bevoorraden. � President Poincar� is op 't Duitsche �

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.