Papierhandel JAN BOUCHERIJ Boek-enStcendrukkerij Boekbinderij JAN BOUCHERM —»22 — KOPLAND, DOODSBEELDEKENS met of zonder portret PLAKKATEN Omzendbrieven, Rekeningen 29 Augustus 1915 Nr41 5 Centiemen LLU%3 rC EC1%UE KOPLAND, Antwerpen BUREELBEHOEFTEN Godsdienstige Voorwerpen BUREEL : LANGE GANG 6, ANTWERPEN ;OPEN DAQELIJKS VAN 2 TOT 3 UR-EN. enz. voets spelen omdat de ouders geen schoeisel meer kunnen bekostigen, dat ziet de kleine niet, hij ziet de straat en andere kleuters, en ziet hij wat nieuws, of een spel dat elk jaar, Ge kunt niet gelooven hoe sommige van die arme dieren lijden en toch nog goed willig al hun best doen ; want de meeste paarden die we nu dagelijks irfgespannen zien hebben zware gebreken, maar wat gaat hem dat alles aan, het paard heeft zooveel' gekost en het de- gelegenheid te baat U te moet maar zijn werk doen. Sommige van die besluiten gebreken kunnen nog wel door zorgen gene «Wij verzoeken U,«Mijnheeren, op de dnn« gende vraag van talrijke inwoners, dadelijk « het nemen van de vereischte maatregelen te « onderzoeken, wat de goedkeuring zal weg:1P| Indien degenen die' paarden' mennen een beetje'wilden redeneeren, dan zouden zij van zelfs begrijpen dat ze door gedurig aan de. toornen te rukken (trekken) ze hun paard afmatten en het beletten gevoeglijk te werken, wat meer is, ze bederven het totaal. Dat worden ze gewoon, zeggen sommige dommeriken, ja nadat ze bedorven zij??, maar ze lijden schrikkelijk veel voordat hunne muil kapot gesleurd is. Daarna worden ze ongevoelig, ze hebben geen moed meer en loopen met den kop naar den grond gericht, men ziet ze van tijd tot tijd den kop nog eens in de hoogte gteken, dan wanneer ze vreezen dat bij het 'ruwe ju 1 roepen, van hun geleider, er zoodanig hard aan de toornen zal getrokken worden dat het hun toch nog pijn zal doen. De meeste menschen die met paarden omgaan weten of kennen daar niets van, ze zijn zelf in het gedacht dat een paard moet gevoerd worden, en voeren wil-bij hun zeggen : gedurig' aan de toornen sleuren. Ja, er zijn êr die denken dat indien ze dat niet doen hun beest Hoe droevig ! ANTWERPEN IN OORLOGSTIJD VIII Zeg Jef, weet gij 't nieuws al ? « Neen ! wat is er ?... Maar geen zeeverover den oorlog, zulle, want die hangt meal lang de keel uit, ehwel wat hedde ?» — Dat zal ik nu eens vertellen, doch gemoet er niet over klappen, want de menschenzouden me uitlachen of « Zot » declameren.En ge weet ik ben wel 'n zot en doe gekkedingen, maar dé menschen letten weinig ofniet op mijn Ja, ja, Jan is naar de Cinema geweest,doch niet naar den Odeon of den Palatinat om er « Hedde 'n pas » of den 1 Dop-revue » te zien. Neen zoo zot is Jan niet. Laat anderen maar in dezen tijd in muffe zalen gaan zitten en er lachen om hun eigen domheden, die zij in het dagelijksch leven begaan, en waarvan slimmeriken den komieken kant ten tooneele weten te brengen, om er aldus wat mee te verdienenZoo rolt het geld en leven er velen, — wat ik niet af kan keuren. Maar,daarom ga ik toch zelf nooit naar eèn kinema. Bioskopen behooren in de scholen en onderwijsgestichten ter verduidelijking van het onderricht en de vertellingen ; en zoolang de Cinémavertooningen dienen om flauwe truut of schouwburgstukken en romanof misdadige verhalen voor de oogen van het publiek te brengen ga ik er niet heen. Jaren geleden — toen de cinema 'n nieuwtje v/as, heb 'k deze menschelijke vinding seffens bewonderd, mij met de werking en het hoe en waarom eigen gemaakt ; 'k heb een inrichting helpen maken en zoo was mijn weetzucht bevredigd, want een mensch moet al wat hij machtig kan worden, trachten te weten en te kennen. Zoo denk ik er over, en daarom steekt Jan in alles zijn neus, 't is om deze reden ook dat ik naar de Cinema ben geweest, en wel de Antwerpsche levenscinema. Dat kost me geen duit. Een mensch moet in dezen tijd op de duitjes letten. Toch ziet ge nu veel meer duitjes en centen dan-voor eenige jaren, omdat deze toen alleen maar in omloop waren onder de burger- en volkskinderen, in de snoep, bollen- en groenselwinkeltjes der volkswijken, onder het bedelvolkje en in de tronken van kapellekens en kerken. Nu heeft deze roode pasmunt ingang gevonden bij groothandelaren, trams en rijken. Het geelkoper is dus alléén niet meer duur, het rood ook, enfin alles is duur. Gaat eens een half pond groene zeep halen. Ge betaalt er 30, 35 ja in sommige winkels veertig centiemen voor. i frank 40 voor één kilo zeep ! Zeep voor wasch en schooniriaak zoo noodig. Ge moet dan ook onze zindelijke Vlaamsche huismoeders maar eens hooren preutelen. Onze bevolking kan niet buiten zeep, zij zijn met zeep groot gebracht. Hadden zij echter in Spanje, zuidFrankrijk of Italië gewoond, zij zouden zich zonder zeep behelpen. Zoo speurde" ik dezer dagen in het hotelleven rond onze statie — waar in vredesjaren veel reizigers vertoeven, dan wordt er o zoo veel weggegooid — maar nu, nu is het bezuiniging in en op alle^, zelfs zoo dat ik een « garcon » de tellooren en casserollen zag wasschen onder het kraantje,met.oud papier — dat ook al schaars is, — en daarna met een servet borden, schotels, schalen en pannen uit- en afdrogen. Toen ik dit zag, was ik seffens « goeje maatjes » met Jan, want ik zei hem : « Vriend ge zijt verder en beter geweestdan nu ». — «Ja, Mijnheer, vroeger was het 's Zomers,eerst Spa, daarna Oostende en dan 's WintersBeaulieu en later Nizza. Maar met dien lammen oorlog kunt ge juist nog uw kost verdierf nen, want drinkgeld en loon, gemot 's komme, er zijn immers geen reizigers en trekvogels meer! » — « Ehwel, dan hebt ge nog geluk, eengoed maal en uw kost te verdienen. Sapristi,ge moet zco om den noen eens door GrootAntwerpen wandelen, dan ziet ge in alle buurten, honderden werkmenschen, soms meer dan een uur vóór de opening van een soepbedeeling wachten. Die menschen staan er heusch niet voor hun plezier, vooral niet hemelsche dras, doch ze zijn heel content 'n goed bord soep met 'n stuk brood er bij te krijgen. Vooral de kleine kleuters zijn verheugd, Soep en wittebrood te eten (hoeveel grooten zijn er nu niet jaloersch op de bedeeling en de kleintjes, alleen voor het stuk witte brood dat uit Holland komt ?) Onze kleine mannen voelen echter thans niet veel meer van den oorlog. Zij krijgen eten, en heeft 'n kind den buik vol, dan denkt het aan niets meer, dan is het weer « de aap » die na-aapt alles wat hij ziet of hoort.; één verlangen overweldigt den kindergeest — vrijheid en op straat zijn met makkers. Of er veel kinderen thans met kapotte of geen schoenen aan loopen, gelapte, te ruime of te kleine kostumen dragen, ja zelfs barre- voor eenige weken weerkeert, — dan met groote belangstelling het afgezien, dan naar moeder en dan... dan hoort hij meestal wel preutelen,maar krijgt toch altijd het verlangde. Krijgt hij het echter niet ('k heb het gelukgehad nooit, let wel, nooit iets te krfjgen)danschreeuwt hij 'n beetje, gaat weer de straatop, ziet naar het spel, doch niet langf enzoekt en vindt wat anders, waarmee gespeeldkan worden. Want een kind is een filosoofen zou het blijven, wanneer de latere levensstrijd, omstandigheden en toestanden er nietvan maakten, wat groote menschen zijn : — goed of slecht.i-^ Hoe troebeler en beroerder de tijden in de samenleving zijn, koe beter dit de kinderen en het jongere geslacht maakt. We kunnen dit het best bespeuren rondom ons heen. Vroeger maakte men weinig snij- en princessenboontjes in ; confituur of vruchïenmoes werd wel ingemaakt.... maar door groothandelaren, veelal buitenlandsche, die dan het ooft uit de omstreken van Doornik' en St. Truiden, schoon verpakt en in bussen, potjes en glazen als siroop weer invoerden in ons land. Nu kan dit niet, want in- en uitvoer liggen stil, doch nu brengt het ooft profijt aan velen die er handel in zijn begonnen en aan gansch de landsbevolking die de goede, gezonde en voedzame confituur op de boter (?) hammen plakken. Ge moet eens in de stad naar de aardewerkmagazijnen en winkels gaan zien, en- ge zult eens zien de groote verscheidenheid van potten om er boonen, kool en andijvie in te leggen. Een nieuw handelsbedrijf is ontstaan, ja, en zoo heeft de oorlog meerdere bedrijven doen geboren worden. We zwijgen over den handel in herdenkings- en herinneringsmedaljes ; we zeggen niets van lintjes, strikjes en knoppen ; we spreken ook niet over het sjacheren in puddingpoeders en meelartikelen. We stippen wel even aan dat er meer visch wordt gegeten, ook meer petaten worden gekookt voornoen- én avondmaal en dat de aardappels vrijgoed, onze polderpetaten zelfs zeer goed zijn en de prijs van 12 tot i5 centiem per kilo bedraagt. Ook de ajuin is nu weer goedkoop, zoodat arme menschen gelijk ik eiken middag, petaten met 'n gezooje in stukjes gesneden ajuin, wat petatenbloem, 'n scheutje azijn en 'n pietske boter er door, kunnen eten, en dan 's avonds* het overschot. Zoo eten wij nu reeds drie maanden eiken dag ons ratsoen brood per dag en per persoon. (3 x daags 'n sneedje), tweemaal daags petaten met ajuin; saus, en als dessert steeds rijst-semoel, bij wijze van pudding met moes van vruchten. Aldus is Jan «vegetariër» geworden, maar... ik ben het alleen niet, want ik vertel het u, omdat ik heb bevonden dat er zóó honderden huisgezinnen leven, die voor den oorlog het tamelijk goed hadden en nu niet willende doppen, het heel «impelkens aanleggen, Het nageslacht mag en moet weten, hoe de sinjoor zich goedsmoeds in het onvermijdelijke weet te schikken, en onder de zwaarste slagen zijn wilskracht weet te bewaren. De sinjoor is gelaten in zijn lot, doch toont karakter te bezitten in meerdere mate dan de « kiekenfretters »... dat is onze kracht. Over kiekens gesproken, veel komen er niet ter markt, ook konijnen zijn schaars. En geen wonder, de konijnenfokkers eten debeestjes zelf op, aan de wilddieven is de gelegenheid der strooperij ontnomen, en de katten zijn ook al zeldzaam. Zoo ken ik 'n braaf vrouwtje — Louise heet zij, maar haar klanten noemen haar Lieske —, zij had 'n gelukspoes, een schoone zwarte, met witte borst gevlekte kat; al haar klanten brachten wat afval voor « Mol» mee, Molleke werd vet, en..!, nu is mollêke poes verdwenen. Ik denk dat er zoo nog'wel meer Mienekens verdwijnen. Veel kwaad zal het wel niet brengen dat in Antwerpen de katten wat opruimen, want wanneer ge 's nachts op een kater concert wordt vergast,.... slaap dan maar gerust. Ook is het beter dat de vrouwen hun tijd nuttiger besteden dan met katten en hondjes. Doch ook dit heeft de oorlog weggeruimd ; nu worden de vrouwen weer wat zij waren toen wij—oude menschen — heel klein waren. 't Is waar toen waren er nog weinig machienen en was er ook beroering in Europa. Maar — ook wij zeggen gelijk alle ouden van dagen : «Vroeger jaren was of ging alles beter » (omdat we jong, onbezorgd en verzorgd waren). We konden niet oordeelen. Nu kennen we en kunnen we oordeelen. En dit

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.