14 November 1914 Nr 42 37e Jaargang HET VLAAMSCH HEELAL Vrij en Onafhankelijk Katholiek volksgezind weekblad voor Vlaamsche en Algemeene Belangen I1Ï8CHRIJVI1SG8PRIJ8 Voor een jaar fr. 5.— Voor 6 maanden » 2.75 Voor 3 maanden » 1-50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hertogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Bit blad verschijnt den Zaturdag morgend.— Men teekent in bij den Uitgever en in aile postbureelen, alsooh bij de briefdragers. Hoofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artihelen en mededeélingen moeten vôôr Donderdag avond ten bureele besteld xijn, uitgenomen de aanhondigingen, die worden ingewacht tôt Vrijdag avond. Afzonderlijke nummers van dit blad zijû te bekomen ten onzen bureele, Carnotplaats 65. AAniKOniDIGIlKGElN Den regel . . fr. 0.20 Kleine aankondiging » 0.50 Begrafenisbericht » 5.00 Groote aankondigingen bij overeenkomst. Voor aankondigingen buiten de provincie, wende men zich tôt de Agencie HAVA8, Martelarenplaats 8, Brussel, en Beurs-plaats 8, te Parijs. Voor aile andere aankondigingen ten bureele Carnotplaats (Laar) 6S, Borgerhout-Antwerpen VALSCHE GERUCHTEN Het verspreiden van valsche of onge-gronde geruchten is thans eene algemeene kwaal geweest. "Wie er behagen in schept zoo iets te doen, bijzonder in deze droevige oogenblikken, moet weinig besef van zijne eigenwaarde en van zijne verantwoordelijkheid hebben. Maar wie naar die valsche geruchten luistert, hoe onwaarschijnlijk of hoe onmogelijk deze ook zijn, is evenmin vrij te pleiten, bijzonder met wanneer hij iets of wat ontwikkeld is of meent te zijn. * * * Het wegvluchten en wegblijven is veelal de schuld geweest van die valsche geruchten, die maar dadelijk als klinkende munt wierden aangenomen, ook over de grenzen. 't Is zelfs dââr dat de meest onwaarschijnlijke geruchten verspreid wierden, zoodanig dat zij die gezonden waren om aan het volk de waarheid te doen kennen, niet geloofd en zelfs verdacht wierden met den vijand aangespannen te zijn. "Wie de meest schrikverwekkende nieuwstijdin-gen verspreidde, was een groot man en bijna een orakel. * * * Te 's Hertogenbosch was namelijk het gerucht verspreid, dat eenEngelsche vlieger berichten had uitgestrooid, die de bevolking waarschuwden tegen eenen terugkeer naar Antwerpen, aangezien eene tweede beschieting der stad of een gevecht in de straten zou kunnen plaats hebben. Vooreerst was het onnoozel te beweren, dat een Engelsche vlieger dit zou gedaan hebben, aangezien de Engelschen dit evengoed zonder vlieg-machien in Nederland konden verspreiden. Maar er was nog iets meer : er wierd vijftig frank beloofd aan hem die zulk een bericht zou kunnen toonen, maar niemand kwam er meê te voor-schijn ; toen wierd er, naar men ons mededeelt, twee honderd frank beloofd, maar niemand kwam met het bedoelde bericht voor de pinnen. * * * Dit belette echter niet dat velen er geloof aan hechtten en liefst in Nederland bleven, velen zelfs om heel andere redenen ; want velen, zelfs welhebben-den, hebben daar op de kap van 't algemeen geleefd en vermaakten zich dapper, terwijl het volk hier ter stede en te lande in droevige omstandigheden verkeerde. * * * Nu nog worden er allerhande valsche nieuwstijdingen verspreid over de gevechten tusschen Duitschers en Oostenrijkers van den eenen kant, en de Bondgenooten langs de andere zijde. De meest onwaarschijnlijke berichten worden door velen aanhoord en rond-gebriefd, zonder naar de wezentlijke of werkelijke bewijzen te vragen. Zij weten het enkel van hooren zeggen ; hier en daar is er zelfs een die beweert dit ot dat stuk gezien te hebben, maar het bewijs er van leveren, dit wordt nooit gedaan omdat het niet mogelijk is. ♦ * * Dit uitstrooien van valsche geruchten zou nog zoo erg niet zijn, indien het geene aanleiding kon geven tôt moeie-lijkheden en misrekeningen. Tusschen die valsche nieuwstijdingen zijn er die kwetsend kunnen wezen voor de Duitsche overheden of voor het Duitsch leger ; zij kunnen onvoorzichtige lieden aanzetten tôt laakbare daden, en wie zou er eindelijk het slachtoffer van zijn ? Niemand anders dan de burgerij, het volk en de openbare besturen, die voor de wandaden van enkelen zouden te lijden en te treuren hebben. * * * Eene oorzaak van vele valsche geruchten moet ook gezocht worden in beschrijvingen van dagbladen over gebeurtenissen die reeds eene maand of langer geleden zijn. Vele eenvoudige lezers maken geen onderscheid tusschen den dag van het gebeurde en de dag-teekening van het dagblad dat zij lezen. Zoo waren er immers die verledene week vertelden, dat er gevochten wierd te Willebroek en te Boom, en de. schrapnels reeds aan den Ouden God vielen ! * * * Wat er thans hec meest noodig is tusschen het volk, 't is waarheid en kalmte. De Duitsche overheid laat toe dat de dagbladen de ambtelijke berichten geven die de verschillende hoofd-kwartieren der legers leveren. Die berichten kunnen wel eens tegenstrijdig zijn, maar de lezers kunnen er toch gemakkelijk den waren toestand uit ontcijferen. In aile geval zullen zij het volk niet misleiden noch de overheden kwetsen, noch aanleiding geven tôt moeielijkheden. J. L. DE TOESTAND HIER EN ELDEBS DUITSCHLAND. — Over den binnen-landschen toestand van Duitschland wordt weinig vernomen, bij gebrek aan gemeenschap door telefoon, telegraaf en post. De overgave van Tsingtao door de Duitschers aan de Japaneezen, zijnde de lioofdplaats der Duitsche kolonie, heeft in Duitschland een pijnlijken indruk gnmaakt. De voorzitter der Kamer en de Keizer drukten daarover in telegrammen hun spijt uit, maar brachten tevens hulde aan de moedige verdedigers dier plaats. —o— VRANKRIJK. — Van Franschen kant bekomen wij eveneens weinig nieuws. Als een geschiedkundig feit kan enkel aangehaald worden, dat de havenstad « Le Hâvre », (den Haver), en omliggende tijdelyk als Belgisch grondgebied is verklaard, omdat de Belgiscbe Regeering thans aldaar gevestigd is en vrij moet kunnen handelen. —-o— TURKIJË. — De oorlog van Turkijë tegen Rusland zal aanleiding geven tôt andere oor-logen. Voor den vorm heeft de Belgische regeering den oorlog verklaard aan Turkijë, waarschijulijk om maatregelen te kunnen nemen betrekkelijk de scheepvaart. —o— ENGELAND. — In Engeland is het volk ten zeerste verontrust over mogelijke aanvallen van « zeppelins » en « taubes » op Londen en andere steden. Zelfs wordt eene landing van Duitsche troepen gevreesd. Van eerst af heeft de Engelsche drukpers het vermoeden uitgedrukt, dat de oorlog lang zou duren en Engeland daarom den tijd zou hebben zich goed te wapenen en zijn leger te vergrooten. De Times doet thans verstaan aan degenen die naar vrede vragen, dat de oorlog nu eerst voor goed begint, en het niet mogelijk is te zeggen, wanneer hij zal eindigen. Dit is een magere troost voor België, dat tôt nu toe de gebroken potten heeft moeten betalen. AMERIKA. — De Vereenigde Staten blijven tôt heden onzijdig in den grooten oorlog die Europa teistert en reeds is overgeplant naar Azië. Door den strijd om eilanden en kolonies te bemachtigen, zullen denkelijk nog andere landen in oorlog komen, zoodat de algemeene Europeesche oorlog aen algemeen wereldoorlog zou kunnen worden. Laat ons echter hopen dat het zoo verre niet zal komen en de geschillen over macht en invloed eindelijk zouden opgelost worden in der minne of volgens de Uit de Gazettenwereid Te Antwerpen verschijnen nu reeds verschillende dagbladen. Zij beschikken over voile vrijheid en worden enkel verzocht onpartijdig te zijn in 't geven van nieuwstijdingen betrekkelijk den oorlog en geen gehoor te geven aan valsche nieuwstijdingen. Het verspreiden van valsche nieuwstijdingen tiver gewaande Duitsche nederlagen wordt door het krijgsgerecht gestraft. Een persoon van Antwerpen die aldus eene valsche nieuwstijding had afgeschreven en deze aan andere lieden liet lezen, is gestraft met drij weken gevang. Een Antwerpsch koopman die in eenen twist met een Duitsch officier, den Keizer had beleedigd, is veroordeeld tôt negen maanden gevang. Men diene dus voorzichtig te zijn in 't aan-vaarden en rondbrieven van valsche geruchten, alsmede in gesprekken en redetwisten. Beschieting van Antwerpen ii Over de beschieting van Antwerpen wordt in de Antwerpsche bladen een twijfel opgeworpen nopens het begin der beschieting. Eenigen beweren dat deze reeds begon in den avond van 7 October ; * anderen beweren niets gehoord te hebben vôôr 11 uur 's avonds en de eerste bom dan is neer-gekomen in 't huis van M. Winders in de Tolstraat. Ziehier onze persoonlijke bevindingen nopens dit punt. Wij waren verwittigd, dat wij den eersten dag te Borgerhout niets te vree-zen hadden ; dat die eerste dag der beschieting uitsluitelijk voor Berchem en 't Zuid beschikt was ; de tweede dag was voor Borgerhout ; de derdedagzou voor't Noorden van Antwerpen geweest zijn. Tfen andere, volgens de waarschu- \ wing van generaal De Guise, was de beschieting nog voorwaardelijk. Hij zegde immers dat « het dreigement der » beschieting of de uitvoering ervan, de j » verdediging der vesting tôt het j » uiterste niet zou beletten. » In den avond van 7 October, reeds om 8 ure, ontstond een hevig kanonge-bulder, maar dit was de eigenlijke ] beschieting niet ; het was nog een strijd j tusschen de forten en 't aanvallend Duitsche leger. Dit was op te maken ; uit den klank van het geschut : die j klank was grof en vol, terwijl het j geschut der beschieting (obussen of houwitsers, haubitze) een scherpen en nijdigen toon deed weergalmen, met het springen en krassen der bommen j tôt slot. MB ■aWMaBMBMM———— Daar er dus geen onraad was, bega-ven wij ons ter ruste ten 10 ure, maar het kanongebulder hield niet op, zoo dat er van rusten niet veel sprake kon zijn. Om twaalf ure middernacht wierden de burgers opgeschrikt door het akelig bellen dat een Zeppelin aankondigde die misschien nog in... Turnhout was, want van een Zeppelin was er niets te hooren of te &ien. Maar van dit oogenblik hoorden wij regelmatig het fluiten en sissen der bommen of houwitsers, dat soms geleek op 't gehuil van een klagenden hond ; andere malen was de luchtdrukking zoo hevig, dat de bommen nevens de vensters schenen te vliegen en op die vensters een gerucht maakten van af-waaiende bladeren, juist gelijk wij zulks waarnamen bij de ontploffing van Corvilain. Ten gemeentehuize wierd toen insge-lijks bestatigd, dat de beschieting om 12 ure 's nachts moet begonnen zijn. Zijn er nu vdôr dit uur bommen in de stad gevallen, dan moeten die voort-gekomen zijn van een Zeppelin of eene Taube, ofwel moeten het verloren bommen geweest zijn, die verder droegen dan het mikpunt. In aile geval, indien het in een geschiedenisboek moet opgeteekend worden, zal de Duitsche overheid wel weten te zeggen om welk uur juist de beschieting begonnen is. Wat ook nog niet juist of volledig opgelost is, 't is te weten van waar de Duitschers de stad hebben beschoten. Enkelen ineenen dat het geschut van Dufïel of Contich kwam ; anderen van de forten van Wommelgem, Borsbeek en Ouden God, die door de Duitschers met aile gemakzijn ingenomen, aangezien deze door de bezetting reeds verlaten waren. Hieromtrent zal de Duitsche overheid ook juiste inlichtin-gen kunnen verschaffen, indien zij het noodig oordeelt. M M Heeft Borgerhout van de beschieting betrekkelijk weinig geleden, omdat de beschieting den tweeden dag eindigde juist wanneer Borgerhout aan de beurt moest komen, van den anderen kant was het zedelijk leed hier even groot als te Berchem en op 't Zuid, want het fluiten en sissen der bommen was hier even akelig. Er was dus ook geen middel meer om rust te nemen, zoodat al degenen die gebleven zijn, twee nachten niet of weinig geslapen hebben, zelfs zij niet die kalm, gelaten en onverschillig waren, en die niet eens, zoo min als wij, in den kelder zijn gekropen, maar op wacht bleven om desnoods een begin van brand te kunnen blusschen. * * * Die nare nachten en dagen zijn opgevolgd door nare weken. De Duitschers kwamen in de stad, heel verwon-derd geenen tegenstand te ontmoeten en geen leger te vinden. Vermoedende dat hier vele soldaten in burgerskleederen verscholen zaten of kwaadwillige personen op hen zouden schieten, moesten de huizen, — bij gebrek aan gaslicht in de straten, — de eerst

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.