Allfi bricfwisselingen vrarhfc-rrïj te zenden aan A ug. Van jseghem, uitgever voor de naaml. œaatsch. « Drukkerij Ilet Volk », Jlcersteeg, n° 1(3, Gent. Bureel van West-Vlaanderen s Ç as ton Bossnyt, Giide der Am-bachten, Kortrijk. Bureel van Antwerpcn, Bradant en Limburg : Viktor Kuyl, Minderbroederstraat, 24, Leuven HETVOLK Men scforijft In : Op aile postkantoren aan 10 fr. pet jaar. Zes maanden fr. 5.00. Drie maanden fr. 2.50. Aankondlgingen. Prijs volgens tarief. Voorop ta betalen. Kechtorlijke herstelling, 2 fr. per regel. Ongeteekende brieven worden I TELEFOON N® 137, Gent. verse.,iint « n,aa, per WeeU. CHR1STEN WERKMANSBLAD | C™S SS BuSeL ■ * ' . _________________________ i I LOONEN IN DE SCHEIKUNBIGE NIJVERHEDEN. 't Loon moet steeds in verhouding «taan met de waarde en den last van den arbeid, moet tevens de werklieden in de gelegenheid stellen zicli zelven en de hunnen behoorlijk te onderliouden. ■ Naarmate een werk lastiger is, moet degene die het verrichten des te beter 'gevoed zijn ; naarmate het werk ongezond isdoor denaard der verwerktestoffenof de voorwaarden in dewelke het moet ver-riclit worden, zal de schadelijke uitwer-king zich des te spoediger doen gevoelen als de werkman zich nietdoor kloekevoe ding tegen dat werk kan bestand maken. Cm dat ailes te weten en te bevestigen, moec ge volstrekt geen socioloog of geen wetenschappelijk man zijn : de gezonde rede bevestigt die stellingen. In de scheikundige nijverlieden zijn de loonen der werklieden allerminst naar dien dubbelen maatstaf geregeld. Van-daar dan ook, dat vele werklieden er liunnegezondheid tenofferbrengen, en dikwijls in den bloei der jaren uit het leven worden weggemaaid. Vandaar ook dat sommige fabrieken de zonderlinge be-namingen hebben gekregen, waarvan wij in een vorig artikel eene opsomming hebben gedaan. Bij deze nieuwe staking in « De Zaehte Dood » zijn wij eenige dagen in betrekking geweest met die werklieden. Onder hen zijn er, die sleehts 's winters, voor enkele weken of maanden, in soortgelijke fabrieken gaan werken. Anderen blijven er be-stendig en hebben reeds gewerkt in verschei-dcrçc van die ongezonde fabrieken. Zon-der er door ontroerd le worden kan men liun werk en leven ni et hooren schetsen. Zezijn bewust dat ze daar hunne gezondheid knakken, maar ze kunnen niet verder. Veelal vaders van familie, geen vak lcen-nende, zijn ze wel verpliclit hunne arbeids-kracht in zulke ongezonde fabrieken te gaan verhuren. Dat het werk ongezond is, ondervinden ze wel, want ze lioesten en ze ftuchcn. Voornamelijk in de fabrieken Waar superfosfaat uit metaalslakken (scories) wordt getrokken, is de arbeid eeht moorddadig. De eerste dagen dat ze in zulke fabrieken werken, springt het bloed liun dikwijls uit den neus en de ooren, ter wij 1 hunne oogen « dragen », Lang houden zij het daar niet uit. De werklieden zijn het allen eens, dat het werk veel gezonder kan ge-niaakt worden. Dat hangt grootendeels af van den goeden wil van het bestuur der fabriek. Maar goede wil is er niet altijd. Winstbejag is dikwijls te veel de eenige bekommering der fabrikauten, en naar 't leven en de gezondheid der werklieden wordt schier niet — allhans veel te weinig — omgezien. Daarom juist zou het Arbeidsopzicht nog krachtiger moeten ingrijpen, en zou-den voornamelijk de rechtbanken moeten slreng zijn in de handhaving der wettelijke . maatregelen tôt beschevming der gezond- 1 heid van de werkliedden. Die gezondheid ' is toch meer waard dan eenige kilos superfosfaat of eenige liters zuurstof. j Velen van die werklieden, eenerzijds « door het werk dat zij verrichten en ander- ( zijds door het midden waarin zij verkeeren, i zijn wat ruw, en daardoor zijn zij des te 1 meer aan hun lot overgelaten. — Eene < reden te meer voor ons om ze aan te trek- t ken, niet alleen hun leven stoffelijk te 1 verbeteren, maar ook te veredelen, hen * ook van het beschavinswerk der organi- satie te laten deelachtig worden. * * * In « De Zaehte Dood » winnen die werk- ] lieden thans 40 cent, per uur ; degenen die ^ aan de putten en aan de acide-ovens staan, < hebben er 45, en het zakken-dragen wordt 1 aan 60 c. per uur vergoed. In de andere 1 fabrieken is het veel slecliter. Bij Stan- 1 daert o. a. betaalt men hoogstens 30 cent, j per uur, ook voor het zakken dragen. In j de fabriek aan Port-Arthur, waar metaal- f slakken verwerkt worden, hebben de ( werklieden 32 cent. (Men zegt dat daar i veel jenever op het werk gebracht wordt. t Zeker omdat het werk nog niet moord- i dadig genoeg is.) 1 In andere van die ongezonde fabrieken 1 wisselen de loonen voor daghuurwerk af T tusschen 25 à 23 cent, per uur, Volgens den aard en den last van dat j werk is dat veel te weinig ! De fabrikanten zelf zouden dat moeten inzien, zouden c wat meer verbeteringen moeten toepassen r zonder er telkens door de vereeniging of < door werkstakingen toe verplicht te wor- c den. Nu dat in « De Zaehte Dood » 40 cent, per uur wordt betaald, zouden de andere superfosfaatEabricken moeten volgen. Doen zij het uit eigen beweging niet, de werklieden zullen het vorderen, en dan i komt er wellicht weeral verbittering die 1 wij liefst vermijden willen. Wij hopen echter dat de vereenigingsge- J dachten bij die werkliedden, die maar al te veel verongelijkt en verwaarloosd werden, thans voor goed zullen wakker gemaakt zijn. Vooruil van zaterdag, 21 Februari — " zonder het te willen, natuurlijk ! — heeft " ons geluk gewenscht om den prachtigen " uitslag dien wij in « De Zaehte Dood » heb- # gen bewerkt. We hebben op die aanmoedi- „ ging niet gewacht om ons vereenigingsplan „ door te drijven. (We storen ons ook niet » aan de sclieldwoorden en verdachtmakin- gen die van daar komen.) Jegens die » werklieden zullen wij onzen plicht doen, " en we hopen dat anderen ons zullen helpen. " Voornamelijk rekenen wij op het vertrou-wen en de medewerking van de betrokken werklieden zelf. Willen zij mede, dan komt er weldra eene sterke vereenigingsmacht, „ die wel een einde zal weten te stellen aan » lage loonen, lichamelijke ondermijning en zedelijke ontaardmg. R. D. ( . Buitenlândsche Pclitiek GEZONDHEIDSONDERZOEK. ■Met 385 tegen 25 stemmen heeft de fransche Kainer beslist aan eene gezondheid skommissic de zorg loe te vertrouvren in overeenkomst met de regeering een nieuw onderzoek Le doen naar geschikte middels 011: het stoffelijk bestaan en de ge-zondheidsvoonvaarden van het werk-ïhansleven le verbeteren. De tegenstemmers voerden aan datzulk onderzoek sleehts eene parade is en er toeli niets van terecht komt. VREDE TE ZABERM. M. Knoepfler, burgemeestei der elzasser genijeente Zabera, waar onlangs zulke ge-weldige tooneelen tusschen burgers en soldaten plaats grepen, heeft thans eene nota laten verschijnen, waarbij liij verklaart aile verantwoordelijkheid af te wijzen in geval het 99e regiment weder te Zabein in garnizoen moest komen, wijl de veete tusschen dit regiment en de plaatselijke bevolking te diep is. DE MEXIKAANSCHE REVOLUTIE. Antwoordend op eene vraag van M. Mitcliell Thomson heeft sir Eduard Grey, Engclands mihister van buiteil-landsehe zakèn, in lietLagerliuis verklaard dat de vcrhandelingen met de Vereenigde-Staten van Noord-Amerika, aan deze 'fieene welkdanigc verantwoordelijkheid in de mexikaansche gebeurtenissen oplegt. De vcrhandelingen hebben plaats ge-had omdat alleen de Vereenigde-Staten invloed kunnen oefenen 0111 de waarheid te vernemen over een moord, te Juarez gepleegd op den Engelschman Benlon, , op bevel van den zoogenaamden generaal ( Villa,den hoofdaanlcidcr der mexikaansche y revolutiouaii'cn. j. Nu wordt geseind dat deze laatsten een y trein hebben doen springen, die regee- riiigstroepen naar Jalapa vervoerde. r Vijf-en vijftig oîficiereit en soldaten en 0 een engelscli machinist werden gedood. ^ De Vereenigde-Staten hebben een nieuw j. detâchement zeesoldaten naar Vera-Cruz 0 gezonden, ten einde aan europeesche troe- j pen geen gelegenheid te geven tusschen le 0 komen in geval eenige vreemde leger-macht in Mexico wordt noodig geacht. VRIJSTELLINGEN. Het dekreet, waarbij in Portugal de wel _ lot kwijtschelding voor politieke veroor- p deelden wordt bekrachtigd, is onderlee- s kend geworden door M. de Arriaga, pre- a sident der republiek. t] Een-en-veertig zulke veroordeelden zijn daarop dadelijk in vrijheid gelatcn. t GEMEENTEKIEZINGEN IN GRIEKENLAND. Er zijn door ganseh Griekenlànd ge- d meentekiezingen geweest. Te Athenen en s in den Pirens hebben zij eene aartzienlijke meerderheid aan de partijgangers van (i 't ministerie gegeven. p In de provinciën heeft de regecriiig volledige vrijheid aan de kiezers gelaten d en geen officieele kandidaten willen aan- d duiden. n Omtrent al de gricksche bladen stippen n aan, hoe deze verkiezingen bewijzen dat de politiek van den hoofminister M. Veni- s zeîos het voile vcrtrouwen der nalie blijft genieten. MOORDDADIGE NATIONALISTEN. Over een aanslag op het bisschoppelijk paleis te Debreczin wordt aan het Berline r Tageblatt het volgende geseind : Eenige maanden geleden had de Hon-gaarsche regeering een Grieksch-katholiek bisdom in Debreczin gevestigd. Dit onder-scheidde zich van de reeds bestaande daardoor, dat de taal van den ritus Hongaarsch is. Reeds toen werd door de uiterste Roemeensche nationalisten uit die streek en hevige strijd gevoerd tegen de oprich-ting van het nieuwe bisdom, omdat een aantal Roemeensche gemeenten, die vroe-ger lot de Roemeensche bisdommen be-hoord hadden, onder het nieuwe bisdom getrokken waren. Deze nationalistisçhe beweging heeft waarschijnlijk den aanslag veroorzaakt. De bisschop dr. Miklossy lag al sedert weken ziek te bed. Hij ontsnapte aan den dood als door een wonder. Kort te voren had men hem uit het paleis gebracht. Dienaren hadden hem op eene draagbaar naar buiten gedragen. Zooveel te vreese-lijker waren de gevolgen voor de andere bewoners van het huis. De vikaris van den bisschop, Dr Jaczkovics, is in stukken ge-scheurd, de sekretaris van den bisschop eveneens gedood. Ook zijn toevallig in het huis aanwezige advokaat, Dr. Csath, twee dienaren van den bisschop en de keukenmeid. Levensgevaarlijk gewond zijn vier geestelijken£n Iwee advokaten en de vrouw van een der advokaten en de vrouw van den schouwburgbestuurder. Bij onderzoek heeft men onder de slaapkamer van den bisschop de hulzen van drie dynamiet-patronen gevonden. Aan de National Zeilung wordt geseind dat de bisschop uitgeredcn was, dat hij reeds voor zijn paleis terug kwam en men op het punt was hem naar binnen te dragen.VAN ALLES WAT. GEWAAGD EN TOCH GOED. — Je rijke rood-blauwe heeren van het ant-werpsch gemeentebestuur willen de gast-huisnonnen verdrijven. Daarover is er natuurlijk polemiek in de antwerpsche bladen en dienaangaande lezen we thans in de libérale Vlaamsche Guzet : «Een vlaamsch klerikaal blad schrijft, » dat zij die zich voor het verdrijven der » gasthuisnonnen verklaren, juist degenen » zijn, die nooit toevlucht tôt hare hulp » moeten nemen, dank aan hun welstand, » en dat men daarover diegenen zou moe-» ten raadplegen, die de nonnen in geval » van ziekte noodig hebben, dat zijn de » werklieden. » « Het is, zegt dit blad, alsof men de » végétaiiers eene juiy zou laten samen-» samenstellen, die over gezoden worsten » moet uitspraak doen. » » De gasthuisnonnen vergelijken met i) gezoden woisten, ieder zal moeten er-» kennen dat het ver gezoeht is. » Maar of de nonnen die worstenhistorie » nu vermakelijk vinden, zouden we graag » van haar zelf vernemen ! » Wij ook, we vinden de vergelijking van onzen katholieken konfrater voor den vorm nogal gewaagd, maar we stellen vast dat ze algelijk goed uitkomt, vermits zij de V. G. verplicht te erkennen dat hij gelijk heeft, waar hij zegt dat het de werklieden zijn, die over 't verdrijven der gasthuisnonnen zouden moeten geraadpleegd worden. Immers, de V. G. eischt dat men de nonnen, de belanghebbende, raadplege over de vergelijking van onzen konfrater. Als 't de belanghebbenden zijn, die over betwistbaie of betwiste kwestiën moeten oordeelen, dan zijn 't inderdaad de werklieden die moeten oordeelen over 't behoud of 't verdrijven der gasthuisnonnen. LANDDAG DER KATHOLIEKE PERS. — Het Nation aal Verbond der Katholielce perskringen, onder het eere-voorzitter-schap van Z. D. H. Kardinaal Mercier, aartsbisschop van Mechelen, richt , ijnen derden landdag te Bergen in. Het belang van de verslagen enlietge-tal vertegenwoordigde verbonden, geven ons de zekerheid te Bergen den zelfden bijval te oogsten als te Nqmen en te Gent. De algemeene vergadering, voorgezeten door Z. D. H. Mgr. Walravens, bisschop van Doornik, belooft zeer belangrijk te zijn. De eerwaardç hcer Thellier de Poncheville, de apostel der fransche-i perswerken, zal er het woord voeren. Aile katholiekc persbonden worden dringend verzocht hunne bijtreding aan den landdag te laten geworden, op "t alge-meen sekretariaat, 58, Brusselstraat, Na-men.nw lin niPwaTniriagBiaw Lîest en varspraiiit HET VOLK, KAMERNIEUWS Gestelde vragen en antwoorden der be-voegde heeren ministère : Vraag (in 't Vlaamsch) van den heer Maenhaut : Zou den heer minister geen afdoende maatregelen kunnen nemen om de werklieden uit 1 het werkhuis van Meirelbeke op denzelfden dag hun loon uit te betalen ? , Een maatregel is genomen om de kleine bedienden met 't geringste loon een dag later j te betalen. ( De werklieden werden den 4e dezer plotse- ( ling getroffen dat het maar den 6e betaaldag ( was. Is het wel toegelaten den officieelen betaaldag naar willekeur te veranderen ? Veel dier werklieden waren daardoor zeer teleurgesteld, eene gisling ontstond en ; grooto algemeene misnoegdlieid heersehte, , onder de werklieden. Ware het niet mogelijk twee rekenpliehtigen , te stellen bijvoorbeeld, eene van 's morgens | 6 xire tôt 's middags en eene van 1.15 uur . tôt 's avonds 18 uur? . Antwoord (in 't Vlaamsch) : De werklieden van de werkplaats Meirelbeke wor- 1 den betaald op dezelfde dagen als die van de werkplaatsen Ledebei'g en Gent (Zuid), s over het algemeen op 5-6 en op 20-2 van 1 iedere maand. Ter oorzake van het groot getal werk- ^ lieden en van de talrijke gevallen van af-wezigheid onder het rijdend personeel, ] moesten twee betaaldagen gesteld worden. Bij de betaling van 5 Januari, waarop de j bij besluit benoemde werklieden — die den voorrang hebben op de ter plaatse gebezigde werklieden — tevens met liun loon hun te-goed van het Kleedingfonds moesten trek-ken, en, derhalve op twee stat-en moesten . teekenen, heeft zich eene vertraging voor-gedaan, welke men trachtte te verhelpen door. deze maand, als proef, het i-ijdend personeel den eersten dag en de ter plaatse gebezigde werklieden den tweeden dag te betalen. 't Is die maat-regel welke eene zekere mis-noegdheid onder de belanghebbenden ver-wekt heeft. Het is echter niet mogelijk al de werklieden den zelfden dag te betalen en, ander-zijds,is het zeker, moest men beslissen de ter piaatse gebezigde werklieden den eersten dag te betalen, dat het treinpersoneel op zijne beurt zou protesteeren. Twee bedienden van den dienst der ont-vangsten te Gent (Zuid) zijn belast met het uitbetalen van do loonen ter werkplaatsen Ledeberg en Meirelbeke, en de hoofdont-vânger op dezelfde dagen de werklieden der statie. * Te Meirelbeke wordt betaald : "%» Den Ie dag, van 6 u. 30 tôt 11 u. 45 ei van 14 u, 30 tôt 17 u. 30 ; Den 2e dag, van 8 u. 30 tôt 11 u. 30 en van 15 u. tôt 17 u. * * * Vraag ( in 't Vlaamsch) der heeren P. Goethals, Reynaert en Peel. Het weze ons toegelaten «we aandacht ta vestigen op het feit dat jaarlijks rond dit tijd-stip tôt tegen de maand April, veel werklieden abonnenten die van Harelbeke Cuerne, Bissegem en Kortrijk naar Moescroen en Frankrijk gaan werken, geen plaats vin-deA op den trein n° 2593 die om 6 ure 37 te Moescroen stopt. Tegenwoordig zijn er 4 rijtuigen ter besehikking van deze reiziger en, dagelijks zijn er 38 tôt 40 werklieden per rijtuigen die verplicht zijn in den wagen recht te staan. Binnen enkele weken, zooals het jaarlijks gebeurt, zal de toestand vanzellf verbeteren,1 daar de reizigers ten deele vroeger zullen vertrekken vermits op dit seizoen het werk reeds van 6 uren zal aanvangen. Ondertusschen bidden wij den heer minister te willen nazien of er geen middel ware' voor eenige weken een vijfde rijtuig ter besehikking der reizigers met trein n° 2593 te stellen. ^ Antwoord (in 't Vlaamsch) : Ik heb den betrokken dienstbestuurder verzocht op dien trein bijzonder te letten en, desnoods, maatregelen te treffen om den door de ge-achte leden aangeklaagden toestand te verhelpen.DE KIESKWESTIE. Woensdagmorgen vergaderde de Com-missie dei XXXI, gelast de kieskwestie te onderzoeken, opnieuw te Brussel. De heer voorzitter stelde vooi de heeren Van den Heuvel, Waxweilei en Dejace aan te duiden ten einde met 't bureel der Commissie, eene ondercommissie te vor-men, gelast met het vaststellen dei le volgen orde bij het onderzoek der viaag-stukken die aan de dagorde der Commissie zullen komen, na de algemeene be-spieking.De heei Levie beknibbelde daarop de voorgestelde slelsels en verrechtvaardigde het princiep van het meeivoudig stem-recht.De heei Colaert voerde daarna nog het wooid. Binnen vijftien dagen zal de Commissie opnieuw veigaderen. « Arbeidersbeweging. AANSLAG OP 'T VEREENIGINGS- FîECHT IN VOLLE HOOFDSTAD Te Brussel bestaat eene duitscheFirma die nachtsurveillance inricht. De huizen der menschen welke aan die firma betalen worden 's naclits door bijzondere wakers bewaakt. Die menschen hadden gemeend van hun burgerrecht gebruik te mogen maken en zich te vereenigen, natuurlijk met de bedoeling hun toestand te verbeteren. Verleden donderdag was in 't lokaal der Christene Vakvereenigingen, Kogelstraat, 7, eene vergadering belegd. Aan den ingang der straat hadden een inspecteur en een briagdier der firma postgevat, de wakers metafstellingbedreigende zoo deze 't lokaal dierven binnen gaan. Allen, be-lialve één, keerden terug. 's Anderdaags werden vijf man op staanden voet ont-slagen, als \ e d.aclit de aanleiders der beweging te zijn. Zulks begini toch wat te ver te gaan : Door vreemde geldwolven aldus in uw eigen 't huis van uw duurbaarste recht beroofd te worden ! Werklieden, zijt ge slaven of zijt ge vrije menschen in een vrij land? Vereenigt u 1 BE STAKING DER AUTO TAXISGELEI-DERS TE BRUSSEL. Geen verandering. Het bestuur wei-gert te onderhandelen en de stakers houden vol. In den brusseJschen gemeenteraad werd maandag over de staking gesproken. De heer burgemeester Max teekende levendig verzet aan tegen de gepleegde aanslagen en beloofde er kort en goed meê gedaan te maken. Op 't paleis van justicie zetelt nu een onderzoeksrechter bestendig ten einde onmiddellijk de noodige maatregelen te nemen en de veiligheid der reizigers te verzekeren. De klachten der stakers vatten zich samen als volgt : we moeten onze ben-zinne betalen, we moeten elf uur in plaats van tien uren werken ; we moeten ons banden 6.000 kilometer gebruiken en z'en zijn maar voor 4.000 gewaarborgd.; we moeten meer betalen dan de boete bedraagt wanneer we door de policie in overtreding zijn genomen ; we moeten de benzinne betalen voor het toezicht en we moeten 125 fr. afdoppen voor onze kleedermassa. De bestuurder der maatschappij, M. Jacobs, heeft dat ailes geheel of gedeel-telijk tegengesproken. Hij zegde : Gelijk overeengekomen, betalen de geleiders 18 centiemen den liter voor hunne benzinne ; elken avond ontvangen zij 6 Yz % op de gedane ont-vangsten. 't Is waar dat ze elf uren dienst doen, maar daarbij is gerekend een uur om 't maal te gaan nemen en daarvoor mogen zij hun auto gebruiken ; voor wat de slete op de banden betreft, wij moeten ons beschermen tegen aile negligencie, op de kleedermassa wordt door ons 30 fr. al'gekort en wat de boeten betreft ook de kosten moeten door de gestraften betaald worden. Eene maatschappij van 93 haudelaars heeft eene vergadering geliouden waarop 54 leden tegenwoordig waren. Met algemeene stemmen werd besloten geen drink-geld meer te geven. Hier en daar wordt gezegd dat de chauffeurs zich bij den neus laten trekkeii door de socialisten, die naar middelen zoeken 0111 een beetje van zich te doen spreken en 't verloren terrein te herwinnen Chauffeurs opgepast, want ge zoudt kunnen terecht komen in 't straatje van ellende, waar de rijtuigmakers door de socialisten zoo scliandaleus verlaten werden.DE NEGEN ZUID-AFRIKAANSCHE BANNELÏNGEN ZIJN TE LONCEN AANGEKOMEN. Dinsdagmorgen, te 8 % ure, verscheen de stoomboot JUmgeni in de Londensclie haven Gravesend. De staf der engelsche Labour-partij vaarde de bannelingen met een automobielbootje te gemoet. De negen bannelingen stonden nevens elkander, met de armen op de verschansing geleund. Van uit het kleine bootje ontvangen zij de groeten der engelselie werklieden, met de melding dat ze door gansch Enge-land feestèîijk gingen ontvangen worden. Het antwoord der bannelingen was zeer teleurstelliend. Zij verklaarden op de Umgeni gevangen gezet te zijn en de boot niet meer te willen vei laten tc-nzij op afrikaanschen grond. De staf keeidc terug aan wal om te boraadslagcn. Na een korten tijd nam hij er ig plaats op 't bootje en twee leder werden op de Umgeni toegelaten. Daai werd met de bannelingen eene lange dis-cussie gevoerd. 't Besluit was dat zij zouden ontschepen. Te 3 me 29 namen allen te zamen den trein om te 5 ure in de slatie van Cannonsti eet, te Londen aan te komen. Vooraleer zich heel en gansch als de Yier-en-Twialipîe Jaar, - & 47 - OGdsdienst — Hnisgezln — Eigendoxo Donderdag, 26 Fcknan ! 914 ». ■■ ■ . -c -- - — -- —

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.