Registered at the General Post Office as a Newspapcr, Telephoon: Central 12 86. m- 12 Bladz. De Stem uit Belgie L'Echoo be Belgique Bureel: 55, Russell Square, W.C Abonnement: is. 6d, voor drie maanden. Subscription : ls, 6d, for three months. 2de Jaargang.—Nr. 5. Oplage 20,000. VRIJDAG, OCTOBER 22, 1915. Abonnement voor Holland : 1 fl. 1 A voor Frankrijk. 2 fr. i xlCC XCI* BARON BEYENS OVER DE BELGISCHE ONZIJDIGHEID. Een Volksmoord. "Rachel plorans filios suos quia non sunt." (Evang. Matheus IX. 18.) Er ging een noodgeschrei op in Israël, als het gehuil van Rachel, vol ontroostbaarheid, omdat hare kinderen niet meer waren. Deze woorden uit de heilige Schrift hameren in mijn hoofd, nu ik denken ga hoe de Turken met verfijnde wreedaardigheid het Armeniaan-sche volk aan 't slachten zijn lijk vee, en hoe het wulpsche ondier Ilerodes, die uit 't vrees voor het goddelijk Kind en zijn koningstroon, de onnoozele kinderen op soldatenzwaarden deed uitbloeden, zijn twintigeeuwsche navolgers heeft. Wij Bel-gen voelen dien volksmoord ten diepste mede, dewijl we nog den schrik gevoelen aangejaagd door het Duitsche moord-machien dat ailes vermorzelende binst de eerste oorlogsweken, reed door ons vader-landsche paradijs. Deze zijn de feiten : Duizendtallen werden vermoord. Een half millioen werden uit hun land naar het Zuiden ovexgevoerd en verbannen, sinds April laatstleden. Al het volk werd ont-wapend. Hartlooze gendarmen en vrijge-latene galeiboeven speelden hun folteringen spel met de ontwapenden. In massas werden de Armenianen in gevangenissen ge-worpen. De overgeblevene vrouwen vielen het Mohamedaansche lustdier ten prooi. De kinderen werden weggerukt om groot bedegen, Turksche soldaten te worden. De mismaakten werden langs de wegen verloren gelegd om er van honger te zieltogen. De bannelingen werden op wagens geladen, met wat ze konden medenemen van erf en goed, maar halfweg liet men ze steken als een buit voor de plunderaars. Zij hadden hun eigen dooden te begraven, en hun snikken of weenen was den dood schuldig. Anderen moesten sjouwen en zwoegen aan de open-bare wegen en werken ; en als het peil was afgewerkt, werden zij als nutteloozen, vermoord. Met de hand op de keel, werden ze tôt de leer van den Islam gedwongen en de vrouwen tôt de harems. Anderen werden op de schepen in de zeeèn gevoerd en daar ge-zonken. Eens meer gingen de weeklachten van den ouden profeet Jeremias _ in ver-vulling : Mijne vijanden zijn op jacht ge-gaan achter mij, en hebben mij, zonder redens, als een vogel gevangen. Mijn leven is in een put gevallen en zij hebben er een steen over geplaatst. De wateren hebben over mijn hoofd gevloed en ik was van de wereld afgesneden. Mijn aangezicht werd zwart als kool, en men herkende mij met meer, mijn vel kleefde aan het been, en het been werd lijk hout. Deze is de naakte werklijkheid. 800,000 Armenianen werden geslacht. Zoo luidde het officieel uit de monden van Lord Bryce, van Lord Crewe, van Lord Balfour. Zoo bevestigt het de Amerikaansche pers. Zoo wordt het noch door den Duitscher noch door den Turk afgelogen. Het hoofd wordt er duizelachtig bij ; het hart krimpkrampt van machtelôos wee en onwillekeurig vraag men zich af of dit het einde der wereld is, en of de "abominatie descilationis," de helschheid der verwildering niet is ingetreden. Waar ligt de schuld van dien volksmoord? Het is bewezen dat er ditmaal geen spraak kan zijn van godsdienstige dweepzucht der Turken tegenover de katholieke en de orthodoxe Armenianen. Zulks scheen het in vroegere moorderijen, want Armenie's^ ge-schiedenis is er eene van eeuwenlang lijden, lijk deze van Polen en Ierland, en nu nog zie ik voor mijn oogen en hoor ik dien tachtigjarigen grijsbaardigen, tôt was uit-geleden Armeniaanschen bisschop die, in het plechtig Oostersch-gewaad van den Armeniaanschen ritus ons in 't kleins Seminarie van Rousselaere, Armenie's lotgevallen kwam uit-schreien. De reden van dien volksmoord, is er een staatkundige ; eens voor goed ge-daan te maken in den Turkieschen staat met de Armeensche kwestie, dit wil zeggen met hun eeuwenouden rechtmatigen eisch van vrijheid in godsdienst, taal en zelfbestuur, en te beletten dat den Armenianen dank zij de oorlogsverwikkelingen, zou recht ge-schieden. Het beste middel daartoe opdat een man zijn kop niet opheffe, zijn harte wensch niet uite, was den kop af te slaan het hart door te snijden, en de stem ti smooren in 't bloed. Best zouden di Turken, na dit schelmstuk, de wacht houdei bij de graven hunner slachtoffers want, er i. een verrijzenis des rechts, lijk er een verrij zenis is des vleesches, en het bloed de martelaren is een zaad van rechteischers Heeft Duitschland, heeft Oostenrijk schul( aan dien volksmoord? Neen, neen, roep mijn hart. Het ware onrecht plegen oj groote schaal. Zoo iets 00k maar een oogen blik te durven vermoeden. Het grootste dee der Duitsche natie moet dien volksmoorc als een afgrijselijk schelmstuk verfoeien. I heb me, door betrouwbare geleerden, latei gezeggen dat de vermoorde aartsherto; Ferdinand als groot levenstaak had de een heid van 't Oostenrijksch-Hongarisch keizei rijk te cimenteeren om daardoor een ondoor dringbaren dam op te werpen tegen Mahome en de Russische orthodoxie. De Turk wa dus zijn aartsvijand. Ik weet dat het Duit sche volk zich schaamt voor zijn bondgenoot schap met den vijand van aile christendom ik zeg het Duitsche volk, en niet het Duitsci militarisme. Ik heb geen enkel bewijs voor Duitsch land's medeplichtighei d aan dien volksmoord en er stroomt reeds een genoegzame rood zee van onschuldig bloed over Duitschland' naam en geweten zonder dat het noodig zi 00k het Armeniaansche bloed—niet enkel al een roode maar als een doode zee—ove Duitschland's naam en geweten te late vloeien. Neen, Duitschland is niet medeplich tig : mijn verstand en mijn hart verzetten e zich tegen. Wat Reventlow daar heeft uitgebrald, voc 't houten monsterstandbeeld van von Hir denburg (helaas een gemaakte god wordt ra ontmaakt en afgemaakt), wannecr hij zegd dat de Turken wisten wat ze deden, en nie af te keuren zijn, dat kon enkel door dê Duitschen dichter van den ha-atzang worde toegejuicht en niet door 't Duitsche voll Reventlow daar paradeerde lijk Nero, b den brand van Rome, en speelde de har van de ûbermenschliche vaderlansliefde lijk Duitschland's officieren paradeerden, e kolossaal, zwijmeldronken lachten om de oorlogs zelfheerlijkheid, dewijl Rheims' k* thedraal—al de historié van Frankrijk—e Yper's halle—al de historié van Vlaanderen-in lichtelaaie vlamme stonden. En toch, Duitschlapd is niet volstrekt vr te pleiten en als het 'zeggen zal, handenwas schend, lijk Pilatus, ik heb geen schuld aa 't bloed van dien Rechtvaardige, nieman zal het gelooven, en in de geschiedenisblade der toekomst, zal het geschreven staan : i het jaar 1915, was Duitschland in bondgf nootschap met Turkije dat voor staatkundig redens Armenië uitmoordde. Duitschlan alleen kon dien volksmoord beletten. H( wilde niet, het durfde niet, en nu de zaker strategisch en politisch zoo ver gevorder waren -in zekeren zin het kon niet. Een drij gestegen ten toppe moet zich uitwerken c breken. Kon Duitschland breken, zonder ds zijn hoogmoed brak, en tevens al de droome door dien hoogmoed beraamd? Duitschlan is schuldig in zekeren zin omdat het zij schul<î is dat het machteloos was in 't vei dedigen der onschuld. Duitschland is schu dig in zekeren zin omdat het in zijn leerin en inrichting, meer dan andere naties, de va" sche begrippen over oorlogsredenen en 001 logsdaden heeft toegepast. Ik vraag het s aan den katholieken Centrumsleider Erzbei ger : indien u beweert dat een oorlog wreec aardig moet worden doorgedreven omdat hc miinder bloed—hij meent Duitsch bloed-kost en kortstondiger is, waarom zou de Tur niet logisch doordenken : Armenië kan mi in den weg loopen in mijn oorlogsplannen 'k kap het den kop af ; moet niet ailes opgc offerd aan den staatsgod? Neen, van onrechl streeksche medeplichtigheid is Duitschlan. niet vrij te pleiten, en deze is de eerste straf Duitschland had dien volksmoord wel wille: beletten maar 't kon niet, gevangen als he was in zijn eigen zonde van hoogmoed ei politieke ketterij. En toch, deze was een uitmuntende gelegenheid voor Duitschlan< om der wereld te toonen dat menschlievena heid nog huist in;'t Duitsche hart, en omda het een daad van groot sacrifïcie was, 't zo: 00k een groote levensuitzuivering zijn ge-, weest Door 't sacrifïcie boet men voor de zonde. Maar vermocht dan niemand niets om dien volksmoord te beletten? De Paus, het hoogste zedelijk gezag op aarde. De tijd is voorbij, dat het geestelijk gezag des Pausen bij de geheele katholieke Europeesche wereld zoo in aanzien stond, 1 dat een enkel woord van Rome de waarheid t en het recht handhaafde. Het is niet de 3 schuld van den Paus, maar wel de schuld van de staten en enkelingen die het Pause-1 lijk gezag en het christelijk geloof van zich 1 hebben afgeworpen. De Paus heeft gedaan i wat hij kon, en is hij niet geslaagd, in wat 1 hij doen wilde, het is niet uit innerlijke waar-* deloosheid van de katholieke leer, en hulp-middelen.Df. Bondgenooten.—Hun protest heeft luid weerklonken. De Turksche overheid t wordt voor die schanddaden verantwoorde-5 lijk gesteld op den dag der vergelding. On-dertusschen lagen de Dardanellen tusschen hun begeerte, als een tôt nog toe onover-, brugde stroom van onmacht. 1 De kleine neutrale 'staten.—Voelden zij in Armenie's dood geen bedreiging voor hun eigen leven, en voelden zij niet in heel , dezen oorlog de heiligheid van den strijd e voor het recht van den klein^e? Samengescha-s keld zouden ze machtig geweest zijn, hoofd-j zakelijk op dit keerpunt van den oorlog. He-s laas ! hun eigen zelfbehoud, rustige welvaart, r bangheid voor den sterkste, en onzekerheid 1 over wie ten slotte de sterkste zijn zal, heeft de kleine neutralen verlamd. En 't was noch-r thans niet zoo lang geleden dat uit aile kleine staten een groet van diepgevoeld mede-r lijden en bewondering opsteeg voor Kriiger, en voor zijn veronrecht volk? s De Balkanstaten.—Was Turkije hun his-e torischen vijand niet, en nu een gevaar voor t het behoud van wat zij, door veel bloed, van 1 hem hadden ontwrongen? Helaas : de Balkan-ti staten waren steeds een huis van tweedrach- ten en 't succès is hunne huidige leidstar. j Amerika.—Zij deed wat zij kon, de jonge p republiek met de bewustheid van hare vrij-, zinnigheid en menschlievendheid. Zij heeft n enkele kolen uit 't vuur geraapt en zij zal s liefdadig zijn ten einde toe voor de schame- len. Meer kon zij niet. a De Vrijmetselarij.—De Jonge Turken- partij was een vrijmetselaarsloge, en histo-risch blijkt de invloed vam de vrijmetselarij j in al de oorlogen dezer laatste eeuw. Kon de i- vrijmetselarij broederschap de Jonge Turken n niet tôt bezinning brengeo? Helaas. Machte-I loos. ci Het Socialisme? Och, machteloos. n In het aangezicht der Europeesche poli- tiek mocht Armenië met den profeet Jeremias e klagen : " er is niemand onder mijne geliefden i om mij te helpen." Men moge op de middel-'t eeuwen smalen, en er moge ruwe erts ge-, mengd zijn met het goud der middeleeuw-3 sche idealen, maar 't waren toch tijden van t hooge bezieling en belangenlooze zelfopoffe-f ring, wanneer op het woord van Pieter den t Eremijt, en Bernardus van Clairvaux, de 3 Godfrieds en de Boudewijns, de Lodewijks i en de Rijkaards, ten Oosten optrokken, met ^ hun geestdriftige legerscharen, ter bevrijding van het Heilig Graf. Wanneer worden de graven der Armeniaansche vermoorden door ç Europa gewroken ? Of moet ik in die .heden-daagsche machtloosheid der staten een straf zoeken der voorzienigheid, voor de politieke f fouten der verloopen jaren? Voor de half-sche oplossing der Balkanenkwestie? Ik weet het niet. Mijn kristelijk gemoed vindt meer t bevrediging in de gedachte dat er een wet van uitboeting bestaat van den goede, voor i den kwade, van de geloovige kleine natie, j voor de Godvergetene groote natie, een wet ; door Chriêtus lijden en dood geleeraard> en in de levens der heiligen toegepast. en in de jongste boeken van Huysmans en Benson let-I terkundig opgeluisterd. : En toch, er bestaat een God's Recht 00k 1 hier op deze wereld. t Ons past het niet bij God aan te dringen 1 opdat Hij het vuur des hemels over de moor-î denaars zou doen nederstorten. Wij weten 1 dat de Heer aan de zonen van Zebedeus ant-woordde : "Kinderen des donders, gij weet t niet van welken geest gij zijt." Maar toch 1 heb ik een dag lang in den Bijbel gebladerd, naspeurend God's woorden en werken en 'k ben stil blijven mijmeren bij de woorden uit het Apocalypsis, XIII, 10. "Wie anderen in gevangenschap heeft geleid, zal op zijn beurt in ballingschap gezonden worden ; die met het zwaard zal hebben vermoord, ' oportet gladio occidi,' moet met het zwaard geslacht worden." Pater L. J. Callewaert, O.P. o Voorzichtig !... Het is nu de tijd niet om, onder Belgen, te strijden of te twisten. Maar een woordje spreken om den vrede, den inwendigen vrede, te helpen voorbereiden, mag men zeker altiid ; en thans meer dan ooit blijkt dat raad-zaam.Hoogst betreurenswaardig is het aan-houdend razen van sommige fransch-bel-gische bladen die er schijnen op uit te zijn om de Vlamingen in te lijven bij het " Latijnendom." Daarvan haalde "De Stem " nog een staaltje aan in haar nummer van 15 October 1.1. Het mag wel een " puzzle " een benetelend raadsel heeten, hoe die franschdolle bollen het z66 naïef kunnen uitspreken, dat de Vlamingen die v66r den oorlog een Duitscher liever hoorden duitsch dan fransch spreken in hunne vergaderingen moesten dwepers zijn'—en dat om de reden dat die voorliefde een teeken was van "progermanisme" ! Maar, Lieve Heer ! wat zijn de Vlamingen , dan? Zijn de Vlamingen van germaanschen stam, of zijn zij het niet? Is het Vlaamsch of Nederlandsch een germaansche taal, of niet? Laat oris toch bestaande feiten aan-nemen zooals ze zijn, en daarop onze beschouwingen bouwen. Staatsmannetjes die volken willen besturen volgens een ingebeeld begrip van den volksaard, tegen de natuur-waarheid in, hebben wij genoeg aan 't werk gezien en wij weten wat te verwachten is van zulke staatsmannerij. Vlamingen " zijn " . nu eenmaal Germanen ; het Vlaamsch of Nederlandsch "is" een germaansche taal, dat kan niemand verhelpen ; en al liepen on-wetende Vlamingen nôg zoo hoog op met hun gewaand "latinisme," dat bestaat in een oppervlakkig laagske fransch, dat zou aan de zaak niets veranderen. Daar die germaansche Vlamingen toch 00k Belgen zijn, en de germaansche vlaamsche taal een belgische taal, kunnen wij niet inzien dat de liefde voor België moet bestaan in het onderdrukken van den vlaamschen volksraad of van de vlaamsche taal. Integen deel, hoe meer belgisch gezind, hoe dieper genegen 00k een ware vaderlander zal zijn voor den aard en de taal van de meerderheid der Belgen ; hoe vuriger hij zal trachten dien aard en die taal in eere te stellen. Men zal beter werken aan den Aan onze Lezers. Velen schreven ons om verzamelingen te volledigen. Wij hielpen wat we konden. Ons ontbreken nummers 6 en 17. Wie ons een dezer nummers instuurt, ontvangt " De Stem " gratis gedurende twee maanden. Voor Kleederen voor Heeren en Jongelingen naar aile keus en voor den = OORLOG, == opgemaakt of op bestelling wende men zich tôt de groote : : en vermaarde magazijnen : : THE DON, 27/30, Holborn Viaduct, E.C. Tr

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.