Jtttgistered at the General Post Office as a Newspaper. Telephoon: Central 1286. y 12 Biaa2 De Stem tut JSelate îDEcbo be Belgique Bureel: 55» Russell Square, W.C. Abonnement: ls. 6d, voor drie maanden. Subscription : ls, 6d, for three months. 2de Jaargang.—No. 4. Oplage 2o,coo. VRIJDAG, OCTOBER 15, 1915. Abonnement voor Holland : i fi. Dyj/.p 1 ^ voor Frankrijk. 2 fr. Xtl» VLAAMSCHE LEZING VOOR DE WINTEBÂVONDEN. Goede en Slechte Lezing. De tijd der lange avonden is daar weerom en wij ontvangen hem dan-kend uit de hand der Goddelijke Voorzienigheid, al uitziende naar de wijze waarop wij, vrije schepsels, hem best zullen besteden. Wanneer eenmaal de dagtaak om is, stemt de stille donkere natuur tôt huiselijkheid en innigheid. En na het Rozenkransgebed in den familiekring gebeden, is vormende, stichtende, levensverzettelijke lezing, wel de eerste aangewezen bézigheid. * * * Ik herinner me het voorwoord van een middeleeuwsch handschrift dat getiteld was : Der Sielen Troest. Het ging erin oveç lezing en nagenoeg volgenderwijze mediteerde onze mid-deleeuwer : "Velen lezen van de Hunnen en van Caerle ende Elegast maar zijn daar luttel mee gediend, want zij er niet in vinden, der zielen troost. Velen verdiepen hen in Alexander's histo-riën of in die van Diederik met den Bere, of in liederlijke favelen en fa-loerden, maar 't is hun meer schaê dan nut, meer leed dan deugd, want zij er niet in vinden der zielen troost. . . De tôt groote persoonlijkheid ont-wikkelde Vlaamsche middeleeuwer verstond niet dat men Gods gaven verbruikte aan niet- of ontstichtende geschiedenissen, dat men godsgenadi-gen tijd besteedde om zulke te schrij-ven of te lezen, dat het godgewijde hart koortsig slaan kon om van 't Doel verwijderende " faloerden." Wat moet hij van uit Gods Tegen-woordigheid meelijdend neerzien op de kleine menschjes der twintigste eeuw ! * * * Onze tijd kent kwade lezingen vooreerst en ons volk hier in Enge-land hoeft daarvoor op de hoede te zijn. Niet zoozeer tegenover Vlaamsche boeken. Die zijn er schaarsch voor handen en die er zijn, zijn doorgaans goed, God zij gedankt. Maar opgepast voor de Fransche bibliotheek onzer Engelsche gasthee-ren ! Daar was eens een werk in Enge-land dat een oproep deed in de Engelsche bladen om leesboeken voor ons volk. De goedgunstige Engelschen zonden fransche boeken in, en 'k heb die inzendingen gezien. Al het schun-nige der moderne Fransche boeken-markt was er. Boeken die in 't En-gelsch vertaald, een schandaal zouden daarstellen, waren er bij met de vleet. Ik heb in zoo menige Belgian Homes de boeken gezien die de thee-dames ter lezing brachten, die onze Vlaamsche juffrouwtjes in handen hadden. ... en 't was hetzelfde. Van tweeërlei aard zijn die boeken. De schunnige serie is het rijkste. 't Zijn boeken die slecht doen omdat ze het sexueele opwakkeren en den verslaafden lezer koesteren met ge-slachtslust. Die boeken kregen vogue in de wulpsche Fransche wereld, kwamen in de mode, waren de aangewezen waar voor den zoo uiterst ge-commercialiseerden Engelschen boek-handel en de beruchte "religions de liberté " van Engeland waren voor die karakterverdervende koopwaar geen beletsel. Goede Fransche boeken zijn hier haast onbekend, omdat hier de boekhandel het publiek beheerscht. En zoo kwamen overgewaaid al de mode-schrijvers van de groffe Zolaïs-tische vleeschbeschrijving tôt het aris-tokratische erotisme van Gabriele dAnnunzio. De tweede serie boeken zijn de anti-Roomsche. De boekhandel heeft er een handje van weg gehad om voor , zijne bookstalls te bestellcn al wat Rome kleineerde ; want Rome spookt nog altijd als het spook van Macbeth door het geweten der natie en daarom is aile kleineeringsliteratuur voortdu-rend welkom. Autour d'une tiar-e, van GEBHARDT, Rome, van ZOLA, LucreceBorgia,\dsi VICTOR HUGO, enz., vindt ge op de Engelsche lees-tafel.Ook in Engelsche roman's is Rome verguisd, en historische verhalen spe-lende in den Elizabethaanschen tijd, om en rond Jane Grey, Bloody Mary en Mary Stuart, worden onze juffrou-wen aangeboden om er in Engelsch te leeren. . . . * * w Ze vragen mij of aile die boeken op den index staan. De index bestaat uit algemeene re-gelen en uit een boekenlijst. De regelen zijn het bijzonderste en de lijst is slechts een hulp voor de twijfelachtige gevallen waarin de gewone lezer het kwaad niet vermoe-den zou of voor de schrijvers wier strekking diende gewraakt. Op zedelijk terrein is het dikwijls lastig om zeggen of een boek onder den index-regel valt. Daarom is het wenschelijk dat wij den geest der kerkelijke wetgeving inzien en daarhenen ons schikken. Onthouden wij ons ten minste ver-beelding, hart en zinnelijkheid te voe-den met prikkelenden kost : 't betee-kent verlaging onzer menschelijkheid. We worden er door leven om de wereld, en smijten ons, gewonnen ver-loren, in hare wisselvalligheid van vergankelijk geluk en ongeluk. We verliezen den zin van het hoogere, we kunnen niet meer bidden met het hart, ten spijte van ons geloof ; we prevelen nog, we vullen nog praktijken in, maar de wereld is onze meester en we weten aan onzen Hemelschen Vader van niets anders te spreken, dan vàn het tijdelijk geluk dat ons bekoort. Dat is een eerste stadium van laag-heid,—dat zelfs door onzen kleinen menschjes-tijd niet eens wordt gezien, ja zelfs soms als ware grootheid wordt verheerlijkt ! Maar slechte lezing leidt veel ver-der nog. En, daar is niet in te vinden der zielen troost ! Onthouden wij er ons dan van, ook dan wanneer het boek, strikt geno-men, niet zou onder de indexregelen vallen. * » * In gezonde lezing moeten we troost vinden. Wij mogen, in dezen kindertijd, niet zoo streng zijn als onze Vlaamsche middeleeuwer. We mogen en moeten trachten gezonde lezing te be-zorgen aan ons volk, lezing waarbij de verbeelding haar genot vinde, het menschelijk hart kloppe van edele ge-voelerts, het spel der menschelijke wisselvalligheden met zijne wonder-lijkheid onze belangsteiling gaande make, en onze ellende doe vergeten. We moeten ons volk meer en meer doen genieten van literaire schoon-heid die in de lijn der zedeleer het esthetisch volmaakte nastreeft. We moeten zijn geest met kennis-sen veredelen, het leeren nadenken over de historische gebeurtenissen door de menschheid beleefd, het leeren bestudeeren en bewonderen de schoonbeden den natuur, het leeren kennen de uitgestrektheid en de beperktheid van hetgeen de menschelijke geest heeft gevonden. Maar vooral zouden we tusschen ons volk moeten lezers vinden die be-lang stellen in aile lezing die helpt tôt hooger zedelijke vorming, door be-spiegeling, door psychologische ont-leding van hetgeen andere groote zielen, met de genade Gods, tôt de heiligheid heeft gebracht. Zoo wordt eenmaal geopend voor hen, het Boek van zeven sloten der goddelijke ken-nis, want alleen in die boeken wordt gevonden der zielen troost. . . . * * * En nu is de kwestie : hoe die goede lezing bezorgd ! Wij hebben eene bibliotheek aan-gelegd maar geraken er niet toe de zaak te doen vlotten. Een beetje re-klaam en onze boekenschabben zijn leeg, nieuwe boeken vergen veel tijd om aan te komen, en de uitgeleende komen heel zeldzaam, en dan nog slechts na schrikkelijk langen tijd te-rug.Eene bibliotheek die werkelijk in den nood hier voorzie zou schatten gelds kosten. En toch zullen wij lezing bezorgen aan ons volk dezen winter. Frans Van Cauwelaert gaf ons dezer dagen het gedacht, in samenwerking met hem, de beste boeken onzer Vlaamsche schrijvers over te drukken, in kleinen tekst, op dagbladformaat, zoo gelijk de Feuilles littéraires in den vredes-tijd de Fransche boeken gaven. Zoo zouden w b.v. nummers van De Stem geven van 16 blz. waarvan dan 6 of 8 blz. zouden besteed zijn aan een o: ander verhaal waar we recht van her druk zullen van bekomen hebben. Maar om dat te verwezenlijken heb ben we vooreerst nog meer geldelij ken steun van doen: meer betalendc abonnementen. Dat onze ieveraar: ons tusschen nu en 14 dagen 500 abon nementen meer bezorgen van 1/6— dat is geenszins onmogelijk, als allé onze vrienden het willen—en we bren gen wekelijks een goed boek in de huizen onzer vluchtelingen. En er zullen smakelijke boeken bi zijn dat verzekeren wij hun. * * * Op die manier hopen we het vraag stuk op te lossen. Vlaamsche menschen, dierban groote familie, mijdt u, om u zelf, on uw volk, en om God, van de slecht< Fransche lectuur. Help mee opda goede lectuur allerwege onze stam broeders en zusters genake, en hui goed doe! F. P.. o Een Puzzle. In "De Tijd" van 22 September schree Mgr. Giesswein een artikel over "Katholicis me en Ooorlog." In hoofdzaak is het artike ges-chreven tegen het Fransche boek " L; guerre allemande et le Catholicisme" ei tegen overdrijvingen als de fameuze zin vai Abbé Lugan : "Si la France a besoin d< Dieu, Dieu a besoin de la France." Ziehier zijn slotwoord : En als wij nu in een Fransch boek lezen dat God het Fransche volk noodig heeft, ei dat, naar het slotwoord luidt : "Oorlog voe ren tegen Frankrijk is oorlog voeren teger God," dan zal men toch moeten toegeven, dar het deliriurn Gallicum in niets achterstaat br het door de Franschen gewraakte deliriuir Germanicum. De Katholieke Kerk met hare wereldom vattende organisatie, beschikt over all< middelen, om de toenadering tusschen d« • geesten voor te bereiden. 'lot haar traditù behoort zelfs een zeker wereldburgerschap dat zich zeer zeker tegen een edele nationale liefde en geestdrift niet verzet, maar dez< vergeestelijkt en idealiseert. "YVie in den geesï van het Katholicisme wil handelen, mag ooi in deze treurige tijden den geest van univer-salisme en menschenverbroedering, de heiligc Pinkstergedachte niet laten glippen. En 111 Aan onze Lezers. Velen schreven ons om verzamelingen te volledigen. Wij hielpen wat we konden. Ons ontbreken nummers 6 en 17. Wie ont een de?er nummers instuurt, ontvangt "De Stem gratis gedurende twee maanden. I Voor Kleederen voor Heeren en Jongelingen naar aile keus en voor den = OORLOG, — opgemaakt of op bestelling wende men zich tôt de grooti : : en vermaarde magazijnen : : THE DON, 27/30, Holborn Viaduct, E.C. ij

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.