Vierd« j&argsng- Numossr 1021 Prif» ; 5 c«aH««9«« Zon*<*•* 17 Mit?! ONS VADERLAND STICHTERS : I. Basokelsndt «o A. Tempera Beigisch d&ghfàd vét^efaijiieisfie àp de dmge-B der w^èk Qpstel «a fîshssr : j. . '4EÎS?U1Î!9T ' S7, rue HorteCf A' SIS A^NarHJMl&NTJem or B»a;«ïit3 SS>sftgSe fl« *5 Jr**» assert fe îi'.iî& SfeejçeidatawS-elcOîWsfcïssS 9MB8 r^tS" 6rlHa<M«É*ir "* £*©€> & OiEsO * A QjSW M«n f elMrtJ"rw t -*t 0*ï« VsmS«««S»»a«ï ^ ■&■¥, pac Mortet, <5«.K«Si« • Eechl aèar, wij en vra»& Voor God 0*i volk en Isnd viwlkénîm-. miuowfr -res îl»*!*-<-•"*"< nùft- m»|sYir <• *; «>.> - ?: .-...*' ■-s - • i A'.s vmm. &&*.<&.; ~ ^ 3»™ ™T™.^ 4 Pi2*- ^Oï*UM!tta?k8»Kae?t AfO * A.. - .-><* v*€fp wSt*3&«9M€* * "** tAw K»;°; ^;'.r ^'t - ^ ^r-r. ç/c < » ,. -v WIJ PROTESTEEREN ! (6 Lj^~ CW* in Osren, op 't kerkhof, hebben ze de ^raven geschonden onzer dooden. Die daad is een schending van ons volkerecht. God en de natuur hebben in ons volkswezen een bron gelegd, hem tigen, hem oorspronkelijk, ons volk ,_oor zending gevend de goudwaîeren <iier bron te ontdelven, te doen opbor-rel3n, opspruiten in den hoogsten en breedsten vioed van glorie ter verheer-1 ijking van de scheppers dier bron. Die hooge zending in de ziel prif-fend van oos volk heeftGod, heeft de nataur, het recbt gegeven op de mid • iels noodig om die zending te volbrengen.Sinds jaren enjaren had men de ziel van ons volk, zoo besmeurd en beplakt dat. het merk vsra zijn grooten-plicht i s zijn ziel, er door werd verkaald en om zeggens doodgevaagd. Maar siads zoolang rondgesmeten in dat kracht'dortbad van oorio£, is dat merk yaa zijn zending weer bloot ge-komen en aan 't vlammen gegaan ; overal aan den Y«er, in 't bezette land, in den vrjemde, heeft ons volk terug-nebllkt in zieh zelf, op zijn ziel naar «lie waergloellng vtti» *ijn asijû zanding heeft het weer vastbegre-pen en verstaan en aiom da ert nu d@ werking om dat levensdo<?l, in voile , ^Hjheid.te vol»oerep en le volbrengen. 1 -««.t ons volk immer zijn plieht nu ?."* 'baar vastgeworteld zou hou-onuitroei . ofd; dezen die hua plicht denm zijni hem zoo haast nog me ° k Qn onomstooib3ar mogelijk ook sterfc lacht9n der r.ou len begnjpen ; de ^ ^ ,aekomst ook immer, ^0^U^n[ «lie levenstaak zouden bewareri oi on vergcetbaar haar zouden opvatten bet» bsn wii iongens van den \ «er, u Moem^nonsTelk.diepKGhtgegroefdl jn de zuil die wii plaatsten op het graf van ons gesneuvelde broeders, wetend • lat de graven der dooden van een volk voor dat volk, immer, de eeuwen door, ,1e bezielendste beleving zijn van de gedachte die erop staat «épiant; wetend dat onzen voltëplicht daarstellend, hij >eker door ops voik zal worden ge vat r«n nooit meer te loor zal gaan, j Allés voor Ylaanderen, Vlaanderen _ûôr Christns » dat is onze volks-UlspVM, onze volkszending. Die A- „ .«.Têt ons volk eerst begrijpen viT oasterflij^* dragen, al voor het die 1 an volbrengen. Oas recht » het die middels te gebruikaji om het die zen-ding te doen verstaan e« immer levend te behouden : die zendipg plaatsend^op het graf onzer dooden gebfUikt.n J Sfartoe Uet bes.e, h.t heUi8»t« m.4d«l. Wiedatmiddel schendt, schendt «n-recht, het recht dat we, al> vlammende degen, ter hand werien gesteld dooi ■God, door de natuur. Die daad is de b îvuiliug van t duur baarste dat wij dragen. « Ailes voor Vlaanderen, Ylaancîerer • voor Cbristus » is ors ideaal- _ Een ideaal is de hoogste verzuchting de heetst». betrachtlng van het wezen isds gloedigste bestreving dieoppaa HÎt het edelste deel van dee mensch cle ziei Dat ideaal is het waardigst ideaal, d hoogste bargtop, waartoe onze ziel haa vleugelen kan reppen : de som van s pns wezenskrachten slellen tendienst van Vlaanderen ; ze gebruiken om ons voîk zoo hoog mogelijk in glans te doen opgaan ter verglorierijking van Christus. Dat ideaal is het ideaal, moet het ideaal wezen van ons geheele volkswezen. Een ideaal doet een volk wer-ken, strijden, leven ; is de levenswek-ker van een volk. Dat ideaal is de middagzonue van onzen volkswezen-hèmel.Wie de zonne bavoilt bevui t het leven van dea hem-il; wie de zonnebevuiltbe- vuilt den hemel zelf. Wie het ideaal van ons volk besmc-urt, beklastert het leven van ons volk; wie het ideaal v&n ons volk besmeurt bekladdert ons volkswezen zeif. Die daad is de ver- gooiing van ons bîoed. E^n werkman, op 't einde der week, krijgtzijn loon; dal loonis de vergoe- ding van zijn in dienst gpstelde, ver- spitde lsv.înskracaten, Wij ©ok na dagen afiamménd strijdérsleven ont- vaagen ons solde; die so'de wordt ons ter hand gedaan om de afgezette, afge- tapte wez ias^racht-jndiew3>ei brtiikten voor 't !and: is de -.'er^eiding van ons bloed dat we vloti n licten. Met die solde kochten we die grefzuil voor ons broeders. Wie die gralYuii bevuilf, toont dat hîj van die grafzuil niet vil; v.ie die grafzuil verwerpt verw-erpt bel geld v aarmcde z'j werd gekochf; wie dat gfld vergooit vergooit ook de krachten die het wonnen... vergooil ook or.s bloed. Die daad is het herdooden van onze gedoode broeders, onze dooden ze zijn ons zoo liet": jaren lang neonen ze r.uci schoone, krachtvolle, van beloften ge-bukt batigend lijf, ala borstweer gesteld tegen de driestig oprennende vijandsbfnder; als krachtdie dezelf^e vijandsbenien deed bloeden, dunde eu uiteensloeg; als verslerking wgarin de vreugdewagens der vt rîossing ; van vrijheid en vrede, werden beschermd en bewaard; als toren waarin bet ideaal fer lëvensherwording van Ons volk verbeten s'erkwerd gehouJen; alsdra-gerwaarop het looden kruis van el-Tende en lijden werd voortgesl?(pl. Hun lijf er ï0° stellend hebben zij het 6r houd.en staan lot den dooden met bun dood zijn al de beloflen woar aan zezwaar gingen voor hen, hier beneden, vergruisd, uiteengestort. Zoo strijdeBd, zoo stervend, hobben zij ge-strèden, zijn zij gestorven voor oas, voor ons volk: en cens leven wij, wor deu ong beioften vervuld, herworden wij, leeft en horwordlons geheelevolk door hun dood. _ .. • 0 ! ze ïijQ 0ilS 200 zoe a griJS Iijk lief. Lit ftie zoekt lever.: een graf zonder hulde is stom, is doods. Hit lietfe om hen te doen leven, rlantten wij oph«n graf die zuil, die zuil waarin hun ide-aal itoiid gebeilelâ; door die ziel, door (jat id, aal verschenen ze weer op hun <>raf, stonden ze op uil den doed, werden ze weer levend, Die zuil belasterend, dat ideaal be-' smeerfind hebbeD ze ons geliefde doo- ! den opnieww gedood, " Die daad is de schending van eem heilîge plaats Juren lang, reeds staar ' we io 'l gel^d, ter vrijvechting van he recht het recht dat door den duitschei 1 bloed'viiand zoo laf werd g.schondei çjj onder de voeten getrapt, het recht p es volksretht, 1 t e Het recht is de wil van God; wi r kampt voor het recht. kan.pt voor Go il en wie voorGod kampendwordt bevocl ,e ten is een maitelaar. Oi,s dooden, z hehb-'-n gestreden voor het recht tôt 3pd dood, ; 'dus stellend de hoogste iaad van strijden : het zija martelaars, Waar martelaars liggen begraven is de plaats heilig, wie die plaats bevullt, draagt op zijn geweten de groote zoade van heiligschenderij. Die daad is een bloedsteekin de reeds bloedende harten van de moeders onzer dooden. Eens stsppen ons krijgers, licht en los. ontdaan van allen last^n leed, over de verschansiogen heen, terug naar hunne geliefde haârdsteder;; en komen de moeders orzsr dooden, die zooveel zooveel lange benauwde dagen en lange bange nachten in schrikk«-!ijfce *rtgÇjf» onzskerheid doorstreden over den toe-stand ven hun kind; en op 't oogenhlik dat ze hoopten, sterk en vast, op dien gekornen dag nu der algemeene vreug-dcszatheid, dat kostelijk stuk van hun ziel, hua kind, in machtige, hoogst-verrukkende licfdeomartuing terug te mogen dî'ukken in hun schoot, den ze-gedans der dood in helfsh rreuwig ge-schater hun ooreri hoorden doorschet-terer. vol rouw en wee naar dat groote Yzerkerkhof cp het graf vaa hua ziels-duu rharen. Me dunkt ik zieze rv.eds komen ; de lucht haogt volgrauwte, de landen lig-gen zwart en veriat»>n en uit de doode boomenkoppeu leeken lange lekfcen wa- terdroppen van gesmolten âaùw als tranen. Ze zija in benden, zwart gekleed, zwart getnanteld en gaan... stil en stou» gebukt en gebroken,traag en treurig, als stOtten zware boeteeweners, langs de lange banen, in hun afgeiîiagerde haoden schuiven de beiers van hunnen paternoster eu uit hun ooffer» valt nu en dan een zut«ftraffn. Ze gaan ... Croof- dorpen waur ze de dood akelig hooren roepen uit de zwartgerookte reuzen- pHÎnetî. Ze trekken over den Yzerstroom... staan een stond, stom en star, dhp be-wo»en zijn water te bestaren dat s t il en traag, zvvaarvan vele diepa geheimenis-sen, door de bedding drijfi ; en daa... ze heffen loom het moe-droef gedroom-de hoofd op : eeE eerste kruisje ; ver-schrikt steïlen ze een voet achteruit en hun oogen hranden ; 't is of ze in-eens een viammend zwaard dwars door hun zwaargemartelde ziele voelen ste-ken ; ze maken een kruis en gaan... Een tweede kruisje,!... reeds zit een moeder, bekoinen gekoield te bidden, dehandes rond den kruistop geklauwd : ze maken Bog een kruis, lif-peie» een korte bede, doppan hun zakdoek in de oogen, en gaan... Ze slaan stil... Zeslaan hun blik-ken over die wijdsche vlakte en turen : overal kruiskes, kruiskes op de akkers, kruiskes in de weiden, kpuii..kes langs de grachten, nog hier en daar, aan den voet een zwarte massa ; moeders die weenen en bidden. Ze gaan... en hun oogen volgen dreef de ravenbenden nie rauwend krassend van de doadena keis komen-,. Ze komen op't kerkhof. . Uier liggen de dapperen die vielen voor het vaderland.'i s of ze in eens de dood ovei hun lijf voelen loopen bij 'tzlen van die hond.-r.'ien kruiskes. Ze gaan... ze stiau st'I. zè gaan weder, . Ze staan wedtr slii ; <e weten nitt wat ze doen, wat z^ will'en want in hun ziel gebeurt iets afà'rijgelijk. Ze stnrnpelen van graf toi graf, vaa ri j tôt rij enkijken wijl hu< haTt versshrikkelijk klopt, bun botzen angstig enjgeweldig jaagt van ban ;teei vcrlegenheid.Naarmatezeverder slepei ' voelen ze de benau wheid, de vrees no dieper en wijder hua ziel beshnpei hun beenen beven onder hun lijf... Daar!.... Ze hebben het gevoeld aa dien slag in hunne ziel, h*st graf ^3 e hutikiad.. .een schref uw, een openslaa 1 van de armen gelijk van een gekrais . en gelijk e^n steen stuiken ze neder.. j Ondempbaar zal de vloedzijn van w en verdriet van de moeders onzer dooden. Om die vloed eenigszins ta dammen daar we daardoor toonden oat hun smart werd gedragea door reeds wee-volle zielan, en wij deaiieveling deden herleven op zijn graf — stelden wij op het graf van den dierbaren, die zuil. Die ziull 0 ! Verschrikkalijk ! Zien ze bevuild, besmeurd, ontaerd, geschonden; een gil springt hen uit de smach-tende keel, ult hun oog stort een vloed a}er vaa tranen, hun ziel voelen ze bestii^md met bussels gee3elroeden en ze staan hun handen krauwend in huu hoofd, vol wanhoop en outgooeheling. In naatn van oos grotte, volksrecht. dal we vogelvrij zija vluiiht willen zien nemen ; in naam van ons duurbaar volksideaal, dat we willen zien glanzen in de zonnigste glorie ; ia naam van ons schoon roode bloed, dat we gekerid wil 'en zien vloeien, in naam van onze zielsgeîisfdedooden die we hooggeeerd willen zien, in naam van hunne, gehei-ligde grafplaats die we geëerbiedigd willen hebben, in naam van hunne groote moed6rs, die we bewonderd, dankbaar willen zien genaderd, protes-teeren wij tegen dk daad van graf-scheamr.g.Die ijsren lafheidsdaad is geen daad m«er van messchen maar een daad van wangedrochton. Die wangedrochten, de vlaamschheid niet kunnende moerden in deziel derlevenden, hebben gepoogd die vervlaamschheid te vernietigtn op het graf 0'>zer dooden. Door die daad wordt onze vlaamschheid levendiger dan ooit. Wie het recht bekarnpt, doet het recht leven. BERTEN. SCHOON VOORBEELD De Vlaatnsche jorgers van «e lie K«mpagnie, 13s linieregimrnt hebben hulde willen brengvn aan hundiep j béireurden strijdmakkei Reniât Derud-j der. Onze makker Juliaan Platau d'îed eene omhaling die de prachtige somme v <n 52,05 fr. opbracht, tôt versienpg der laatste rustplaats van de h'ddenziei die viel voor 't 3 echt. Moge het t«t vosrbeeld strekkén aan al de vlaatoscl e jongecs van t ifger. Ojalsnapping vaa een Pranschen vliegcr INOy ce ii t.* wuiBMojjj^iug v»*- t.uitenant Mezergues, op 22 Augustus Lijdens een bombardement van rri-bourg gevarigen genomen, is er in ge iukt uit Duitschland te ontsnappen. 0p eene hoogte van 3 000 rnetsrs werd zija vliegtuig beschadigd en trachtte m Z weef vlttéht in de fransche lijnen neder te dalen, maar was verplicht in de Ve-gefzen te landen, waard hi] gevat wierd. 11 ii bepon den oorïog als verkenn^r-vlieijcr eu ondersoheidde ?ieh io deze biizonderhéid, daarna was hij bombardier zij ne vastberadenbeid en verstan-di^doorticht maakten van hem weldra ePn dtr beste fransche acht«rvolg«rs-vliejfers. Kfi||sêeyan|enen worden gswapesîié T ondftn', 14 $àart. — A-twoo-dendf op verscbillei.de vragen, lord R ^eri (Vcil heeft var daag in de engelche Kamers verklaSrd dat volgens cieuwe naekomen veïs'agen. de Dolcheviksen oversaan tôt he.t wapenen van duvtsche en ofistenrijksehe krijgsgrvAngenen. H i voegt er aan toe, dat het ideuws, 1 zou t r ei n duitsche generaal naar i bnuts's aezonden zijn, om er ïi t b- v. ! . K» "iet 1,e,estl8d "• Sene rede van Lloyd George'0e duiSsckrs ïlka €«*• ssa Eonden, 14 Maart. M. Lloyd Goorge heeft vandaag weer 1 eue groote rede ■ uitgesproken. De mi-iister zegt : ! « ln dezen oorlog is er meer geweest 'an vaderlandsliefde, beroep der aenschheid tegen brutaal geweld. Da Wereldkreet des geweten s heeft veerklonken tegen den oiilesbarendorst 1er macht. , 't ls aan dezen oproep dat de vader-andslieide onzer jonge mannen van 't eger geantwoord heeft. Nooit is er , iene natie geweest, die met een heiliger loel in den oorlog trad, we moeten de- , ;en oorlog voihouden tôt net einde, ge- * ijk een heiiige oorlog, een auder gt-liag zou een verrôad zijn tegenover ^ >nze doode helden; maar wij zijn niet ! uinder besloten, als dat de oorlog in ie toskomst eene misdaad weze siraf- ^ jaar door de wet dernatien. Men heeft ons beknibbelt omdat ver- t îchiilende ministers niet zorgvuldiger } >ver den bond der natien gesproken ^ rebben. &e bolchevits hebben ons ook f ^ene les gegeven. En die ls? met alleen-,ijk er vau te spreken en geenen bond ier natien kou gesticht worden: de lijzonderste zaak hebben zij vergeten; ;lat als wanneer men eencn oorlog be-?onnen he^ftmen moet stiij'ien tôt het jinde. Laat u niet in dwaling brengen met j ie zinneti voor feiten te m raén. Ik zou iunnen beginnen met den vrede der s dnnen, hetgeen door den keizer met ( Foldoening zou aangenonien wordeu. , Dit zou de zaken geenen stap vooruit ( orengen, niemand heeft meer gespro ten-over den bond der natien dan de leizer ! Zija autwoord aan den Paus was be-deld niet de sehoonste broederlijke jevotdens, maar hij roerde geeri wowrd jv«r Belgie. Hij was eenen bond der natien zeer genegen ! hij was zelf ge- I 'eed duitschland er van aan -'t hoofd > -ni\oi>ir înJ :A nn /Ini lr t r»_ r De eenige bond der natien die kan ' be»!aan, is deze die wij zuilan stiehten wanneer wij dp overwinr.ing zulien be-h.aaid hebben. Dtze overwinning kun-□ en we behalen. Dan, maar dan alhen. sal de bond der natien een voltrokken i feit A^ezv n. Dan, n»£ftr oan tJltet», \ wanneer wij onze zw»-erden in andbouwploegen kr>nnen doen veran- 1 deren. » Lloyd George doet daarsa eenvtug averzieht over de voedingskwestie en iindigt als volgt : . « Ziet ge,in gansch de geschiedenis der wereld is er maar eenen die de voe- ; ding-skrisis kon oplosssn en gelukt heeft. Het is Hara die van één brood er vijf ko"» maken en met twee vissehen eene groote menigte spijsde! Klagèn wij dus ni', t, overhet rantsben-neere.-i, 't is eene kleine pfferiog. Laat ons al onze krachten btstedén om de overwinning te verzekeren. Onthoudt u van nuttelooze vredesge-sprekuen, het ondermijûd het goed mo-r-aal der nati«, gebruikt integendeel al ïfcweH invloed om den moed te steunen van dit groota volk epdat het weerdig eu zegevierend de eiele taak zou kun-nen volbrengen, d? edelste die God oo t aan eene nade heeft toevertrouwd . » Eene overgroote ovatie begroette deze prachtige rede. Araerika's mobilise erhig Washington, 14 Maart. — Eaa oflicl-eel berichi meldt dat rie el'ffctievrn der tw'eede lichting 800 000 n:arsct«i>peu bedraagt, 150.000 werUiedeu bedra-gende-Deze maunen zulien oninid lelnjd naar de onderrichiskampen gezonden worden. ktsiog in h MiddeHandshe Ise T?n gevolge van erre botsing rntl eenen fen^cl^chc n stoom'r^ i& «.e ki. i n t torpedeerboot N. 333 g<zonken de? 12 Maart om 5 urein deMiudtlIar dschi 7 C.oheel de bemanning is gered- Genève, 14 M art. liet Oostenrijksch berio4it van dezen jmiddsg is sameageSteld als volgt : De Quste.i riiksche en Djîi'isth&troe-în zijn voor Odessa. Inlrede in de siad Basl, 14 Maart. Men sfcint uit Berlijn dat de duitsche oepen Odessa bins en getred-: a zijn. De oostenrijkers zijn zonder t*ijfel t)gs Ukranie g'ekoineu. ZotwU. -i de uitschers reeds-gebruik » -inastt kt.!1-sn van het artikel van h t yooiharfg •edesver.drag nittlt :! in • : : _d' ima îo recht van doorgang r ixt Bessara-ie gaf. Odessa, vîerrJe st.i ! v.:r> Rnslar , teit eer dan 500.000 inwo ers. Het is de elangrijkste haven der rwarle ze , bij-svolg geeft Oc bezettiîjg -, n de mid-BBrijken de koMrool Vf >. c.ejse z e. Z' j open er ook overvîo.'.aige voorradea r.>an te vieden %ont Od«-s- is et-n der elangrijkste graanstapels der wertld- N©g ©en nieuw u'iimafuia van Ouits0hla ;d Amsterdam. 14 Maart. De duitsche regeering het fi naarRus-ind een nieuw ultiroktum gr.-;o;>deù. Het vraagt dat Ruslat t in jtfHibrid eile, onïniddeiiik en zornî -r voorwaar-en, aï de inwocers rier B liische pro-intien, die door f>e il'osaen tij sens en aftocht ni 3degenoni«=u. De Turken lismesn-m Erzercum Baal. 14 Maart. Mon scinl d»t de turl-schè troepen rzeroum zija binnerjw tr < n. Erzr-roum, stad vau Tu . seb A'"-- Ar- uini. 1 Mi'atoitfi 1 . , oor de Russen ganomen op ±5 tein uari 316. h bccdscbap vaa 1Wilssu verkl de dmtsche kulperifcn _ îe^en New-York, 14 Ma: rt. — De dagbladen djdaa lange artiktls aan M Wilson's oodschap tôt desoviet-s ïe Mos owa. Alhoewel dat da efïicïeele miridens ich ontbouden de redens te vertaien /aarom M. Wilson rie boodsjçhap zoudt, ija de dagbladei- h t éer(£ te heukon-fiii dat het b'jzouderste do 1 is de uitsrha poging te verijrJelen omlut uosisehe volk t:; do«o golooven oat de ap~.neesche tusschenkor,;st e^n voor-veiidsei is om Rusland coor Japan te erdeelen. De officieelr air, rikaa^sçhe kringen e Washiogtoa, twiji'elen nie.t dat luitsehe agenten i' Bnsla* d gemehten eispreideo, aïs zou Japau Siberië voor ltijd willen behouden. Herîlifig 2a! aais obis s!aa!$-ïïmmzu arihvoôrdeîi Zurich, 14 Maart. — Es.îe officieele nota van B ilijn z Çj*. dat bij , e oi a-ning des Rijksdag, de vr; ïo Br jsl Li-towak zal besprokfu woj : ii- rtli -g zal ook eene belângs ijk.e i 0e nitspre-ken, Hij zal aan de iaatste vëfklaringen meer politieke mannen artvoorden. Kullman zal waarschijulijk ook spre-ken.Deleidersder meerderheid hebben bij den k '.oseli' r asweesWiict gesp.r- k. J zegt de « Ypssischér ZeiSfcng » raakte , ove* de volger.de \ r^ a .--.tuile» ; de te ^o'gen poliijek in bet Oo?!'.n, de nieu-" we ooiir-gsleeniog en d-j oo-logskosteri. De t >_genwo>"r iigheidvau Hindenbetg te Beritjii zat aan cb zé b sprtking nn algemeen belang geven. Ze.r waar* schijnlijnlijk zal mén trachten de vraaf. -stukken van Polar.d en de Balt.lsche provincien op te lossen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.