- *■"» Vierde. jaargang-— Nummer 988 .a Prijs : 5 ce&Hc-me» Zcndag 10 Fefcru£ri !©»£ ONS VADERLAND ST1CHTERS : J. Bacckelandt en A. Tempere Belgiseh dagblad verschijnende op tî de dagen der week r Opsîel en Behesr : J. BAECKELftNDT 17, rus Mortct, CALÊiS AJBOSCWKÎΫÎKT)EI« Eres" Ma&etEMÏ Beïg^e ie""B Firsa.«3î;**âJB£ E',S5 ÎSM*ag:'eî»ES«ï»Eï«î8*!a<îîî 3,-SO Pe»" fs*êrsie««aB* -s S.O© *■ 8.5« ~ » <8498 Sâe» reSwHJvo « « Osa» VsMÏerSïîiSïâ »■ l'y, s»see «Se Yt«s, Cai»lss ' «CSH!?4 I ! * '^ES* Emhl ûmrf vrij en vrahk I «or God en wlk m. land 00 W!acuw©,s*L3ri&N*3er< R;;i UORTST suant:' "»V ■?* ©«.?*.*■$?» ABOiiri^MKreTspmjfcKM VOOR SOOSATSSŒ ^05® "Weefe: iy dLj&Sr^ïS^ 0«3S d*ZE ACONNSMENTKN ©;rN**« war s««N®Tsr '2 ratnnvwS " •* KLfi'ft * O-**UMMXR8 IHXBNS AAHflCVRAAOD IN PA«*l - ' «TflSS" KKPa&Ml&Mli 6 «,*3»S5 AAN klTZSLFDS £&P»K3 «SB^OMOHN TK /Ot'W4fl DE VLAAMSCHE BEWEGING ' / ^ I II. DE T AALSTRÏj D. — Wij Ylaamsch-gezinden hcuden het als een noodza-kelijk middel van herleving, dat de taaltoesland w@rde gewijzigd tenvoor-dçele van het Vlaamsch. Het laalver-schil tusschen hoog en laag. tussclien een deel der aristokratie en't volkis een wantoestand, die de neodletligsle gevolgen heeft op 't velksleven ; want deveredelende beschavendejnvleeddie van de keurmen«ehen meetuitgaan op de volksmassa blijft achteiwege. Wt willen datde laalklove verdwijne : 1. Opdat langs onderling gedaehtenge-meenschap en verstandhouding de op-voeclende enbeschavendekracbt kun'ne inwerken van de ontwikkelden op den velksman. 2. Opdat de hoogere standen zelf of be-ter de intellectueelen uit de halfheid van hun onbeholpen tweetaligheid zouden komen tôt een gezonde taal-zelfstandigheid die «it den veien grond van onslevenskrachtig en begaafd volk staedsnicuw zap zal trekken. We willen niets anders dan de taa'-toestand normaal maken als in andere landen En die normaalmakirg betee-kent voor aile Ylamingen wat oek hun mseningsverschil zij over bijpunten, IERST : de gezondmaking van on» op-voedingsstelsel. a) Doelmatigheid van 't lager oederwijs om een zedelijk gezonde volksklas to vormen, bestaande uit btkwame ambacbtslui, knappe werklieden, vooruitziende en neerstige landbouwers en handelaars. Daarbij dient uîtgeslctcn, waar 't niet blijkbaar noodig is, het onderwijseen-er twjede taal, dat in de komende gezonde taaltoestanden haast overal zal nulteloos zijn ; dat bovendien den re-gelmatigen gang der opvoeding breekt en voorts in geen vrij land ter wereld bestaat. b) De volledige vervlaamsching van Middelbaar en Hooger onderwijs: de moedertaal wordtvoertaal aller rakken, Franseh en Romaansche philologie uilgczonderd. Het Franseh wordt van afde zesde aangeloerd als tweede taal met vaorkeur ©p Engelseh ©f Dailsch. cj De inrichting van talrijke Ylaam-sche techriische seholen die den Ylaamschen ambaehfs- of nijverheids-werkman meot in staat stellen in kuade en yaariigheid met de bestcn uit Walenland enden^reen de te wed-ijveren.Dit vooral met het oog op do groote nijverheidsuitbrtiding van Ant-werpen en Limburg door de oistgin-ning van 't Kempisch kolenbekken. d) De Ylaamsche opvoeding der meis jes: Inde viouwerfwereldligl degroot-ste schuld aan de vervreemding der arislokralie door de taalkloof; hier ligt weliicht ook het sterkste veerstands-punt der verfransching. De opvoeding moet hier de overtuigingen veranderen en goedmaken v/at het verleden heeft misvormd. Eens de Ylaamscbe vrouw voor den slrijd gîwonnen dan is het praktisch beslecht: dan verandert het familieleven en wordt echl Ylaamsch en met de familie gansch het volk. De rior naaîmakingvan onzs taaltoestanden is het programma van den Ylaamschen strijd. Op.dit eogenblik staan er drie punten v@oraan die door de Ylaamschgezinde leiders en ganseh het Vlaamsclie volk onmiddelijk na "t sluiten van den \re-de ter oplossing voorgesteld worden : De vervlaamsching der Gentsche hoogesiîhool. BRETWALDA. «ÏO—— De oorlog van Turkeye De Turken vcrsîagca door de troepess van Hedjas Londeii 7 Fcbr. In den Hedjas, naderde een Turksche iroepanmaeht samengesteld uit elf ba-taillor.s en voorzien van mitrailleûzen met het inzieht de Araben te verdrijven van Built, Kerdk en Tafilo. De Turken werden afgeslagen en ver-loren 400 dooden en 300 gevangenen, waaronder de aanvoerdars. Op28Jan. viel eene andere Araab-sche macht de Turken aan. Enkel 40 mannan konden ontsnappen. De anderfn yverden geyangen gemaakt. Talrijke sloepen werden vernield. De Araben kaapten 29 mitrailleûzen. HET PROCES BOLO-PÂCH Vierde ZiHing Tusschen de getiiigen die binst de vierde ziltiag optraden, was Mr Gh. Humbert de bijzandersta. Mr Hambert verzekert Bolo gekend te hebben op h«t einde vanJuli en b»-gin Oogst 1915. Hij werd voorgesteld door Mr Mesnil, bestuurder van de r Rappel ». Mr Humbert preft bijzondeïheden overde erst o i. e hii d 1 ngen vanBolo ■y©#r den afkoep v»n do « Journal ». De getaige daidt de voorwaarden aan waar-in Le Journal in 1915 verkocht werd. Hit geeft lange bijzonderheden over de bewsrking met de familie Lenoir. Hij zet de roi uiteen van Leymarie en kapi-tein Ladoux. De geluige zegt dat Bolo van een groote reputatie genoot en be-vriendt was met ministers, invloedrijke en politieke personen en magistraten, Mr Hambert verklaart met Bolo on-derhandeld te hebben op voorwaarde dat hij niets zou wezen in het bestuur van 't blad. De termen van hf-t contraet werden vçrbeterd door Mr Monier die voor Bolo borg stond. De getuige legt uit dat Bolo naar Ajnc-rika reisde om er een papierkwestie af te handelen. Bolo vroeg de inlassching van artikelen tôt ophemeliog van He-arst, de geWïige stelde er^ich tegen en lasebte vervolgens een artikel in van lof voor Frankrijk en de verbondenen. Nooit, zegt Humbert, werd ik op de hoogte gebraeht van de notas van Ca-salla. De getuige verklaart Mr Mouton bij MM. Gaillaux en Monier gestuurd te hebben en deze verminderden bij Mou-thon het gedacht dat Bolo kon plichtig zijn. De getuige beweert nooit cîen oor-sprong gekend te hebben van de ver-dachte fondsen. Luitenant Mornet verwijt Bolo gezegd te hebben- dat Desouches en Lenoir agenten van Duitschland waren. De getuige protesteerd. Een geschil ontstaat bij de tusschen-komstvan Mr Moro Giafferi, advokaat van den getuige maar luitenant Mornet vraagt de tusschenkomst van den voor-zitter. die de advakaat vraagt zieh terug te trekken. Mr Humbert protesteert, men sleurt hem sedert vier maanden door het slijk Er zijn oogeriblikken, zegt hij, dat men verkiest beschuldigt te worden dan ge- De volksbeweging in Europa In Holland Eenige duizende^ ruiters hebben den (m Febr.- doar Amsterdam gepatroel-jeerd en groepen stakers ujteengedre-ven die betoogden. In den achternoen hebben de stakers voor een bomvoUe zaal een groote meeting belegd. Een overgioote menigte stond bulten rond 't gebouw. De vrou-wen smaadden op de politie die met stokken en blanken sabel erop los ging. In den Haag hebben 2255 werklieden der bouwnijverheid het weik stil ge-legd.In Zwitserland Esne algemeene vergadering der so-cialisten heeft plaats gehad te Olten om slandpu*t te kiezen tegenover de wet op de bargerlijke mobilisatie. De vergadering heeft vast^esteld dat de socialisten bereid zijn mee te werken aan d« uitbreiding der bevoorradings-nijverhedeu, maar zij verzetten zich tegen de militaire inriehting van de fa-brieken. Zij willen de gewone voorwaarden van arbeid gehandhaafd zien en de reeds gemilitariseerden vrijge-steld.Zij willen ook ni»t weten van de nieawe oproeping van troepen. Eons dat den uitslag der onderhande-lingen van den Boadsraad zullen gekend zijn. zal er eeu algemeene vergadering plaats hebben om de houding tegenover het staat.sbestuur vast te stellen.Oostenrijk De Arbeiter Zeitung schrijft : « Ilet Duitsch keizerrijk is in oorlog met gansch de wereld. De leidende standen in Duitschland zijn er in gelukt in de vijf werelddeelen eenen wreeden haat tegen hen op te wekken. Duitschland heeft slechts eenen grooten staat als-Jboadgenoot : Oesteni'ijk-Hongarië, Het moet denken dat geen enkel verbood eeuwig is, dat geen enkel volk zal dul-den van eenen bloedigen oorlog voort te zetten indien het den vrede verlangt en wil bekoœen. » Dat zijn harde waarheden en stoute bedreigingen. Duitschland, indien het wil voortvechten zal van de Oostenrijk-sche arbeiders niet veel moeten vra^en; wantdazen hebben er genoeg van. tls overicrecs in ganach de wereld t zeîfde liedje : mec heeft er overal genoeg van. Maar op'de eene pîaats geefet men het wat luidruchtiger te kennen dan op de andere. Men mag zich afvragen of de duitsche werklieden lammeke-goedzak zullen blijven als ze binnen kort zullen hooren van nieuwe duizenden doodfin. Ze zullen dan wel gelijk geven aan de Oostenrijksche werkerspaitij en ook misschien hunnen wii opdringen aan hun règeering. Duitschland De Norddeutsche zeitung meldde dat 3e regeeringop bedektewijze de nijver-tieidsgestichten onder toezicht der militaire overheid wil krijgen. De Vorwarts heeft aan de regeering laten weten dat zij zich volkomen be-iriegt indien ze a'z^o meentde s,ocialis-ten SGhrik aan te jagen. De koppigheid der regeering en hare weigériug van met de stakors in onder-handeding te treden zullen slechts olie op het vuur gieten, en het spel dei om-wentelaars bevorderen. Onder de oppervîakkige kalmte van het Duitsche volk schailt eene verkropte misnoegdheid. De duitscher is lankrtioe-dig en lijdzaam van inborst ; maar eens dat de maat vol is dati zal ze metgeweld overstroomen. 't Zal geen onbezonnen opwelling zijn van\voaie en spijt, maar een wel overlegde algemaene en on-weers.taanbare volksoproer. Werken wij intusschen de panger-manisten niet in de hand. Sinds den al-gemeenen krijgsraad hoort men niet meer van d^ volksbeweging spreken in Duitschland Wij hebben u misschien meer toe bijgedragen dan de verbitte-rendste woorden en maatregelen van [lertling. Die fout moet aanstonds her-steld.Engeland De Oorlogsverklaring van Versailles wordt door het engelsche volk niet zeer îjunstig onthaald. Lloyd Georges zal het biust de eerstkomende dagen niet ge-makkelijk hebtien om de werklieden te overtuigèn dat zij de regeering moeten steunen in hare pogingen. De metaal-bewerkers hebben reeds te Nottingham geëischt dat het gouvernement hun be-wijze dat de schuld der voortzetting van ien oorlog ligt aan Du'tschland; zooniet ioo zij de regeering dwarsbooftien. Hetzelfde ultimatum hebben ze aan E.loyd George gezonden aangaande de nieuwe oproepingen. Lloyd George heeft best geoordeeld le goede inzichten der regeering te setoonen door het("toestaaneener nieuwe lieswet. Het aantal kiezers wordt gebracht van >.357.000 tôt 16.000.000 waaronder J.000.000 vrouwan. Jongelingen die ge-iiend hebben in het leger zullen stem-•echt genieten. Ilet aantal volksverte-^enwoordigers zal van 670 op 720 gebracht worden. De nieuwe verkiezingen zouden plaats hebben rond Oogst-September. - ! tuige te zijn. Doet mlj aanhouden zoo gij het verkiest maar belet mij niet uit-leg te geven, De Kommissaris ze.,t dat hij de kwes-tie niet wil afknotten, maar merkt op dat Duitschland, dat aile zwakneden benultigt, kon denken det Mr Humbert L'î Journal zou verlaten om plaats te maken voor Bolo en Mr Humbert bracht er door zijne talrijke onvoorzichtighe-den veel toe bij Duitschland in deze veronderstéHÎDg te versterken. De getuige protesteert hevig tegen deze aanhtîltng die volstrekr ongegron i is.. Antwoordende op verscheidene vra-gen zegt Mr Humbert dat hij op voor-stel van Bolo de Koning van Spanje en Bomanones ging spreken, met wie hij zich onderhield over de belaugen van het laod. M. Humbert gaf aan de staats-hoofden en de minister van buitenland-sche zaken uitlegover den uitslag van die gesprekken. Luitenant Mornet geeft lezing van eenen brfef van de militaire aangehech-te van Frankrijk te Madrid waarin spraak is van het onderhoud van Mr Humbert en Bolo. Mr Humbert zegt : Gedurende mijn onderhond met c'en koning kon ik ge-sproken hebben van Mr Caillaux, maar deze was niet op de hoogte van dit ge-sprek en ik houd. staande dat er geen kwaad bestaat in reijne reis uaar Spanje. Mr Humbert herinneit zich niet wie hem bij den koning voorstelde. Bolo zegt dat hij niets te antwoorden heeft. kne hâîideîsiaak in 'f grooî Buiten en boven aile redevoeringen n toasten om blijft het feit dat men oor den oorlogalgemeen van gevoelen /as in de wel ingelichte middens dat e wereldoorlog ging uitbreken om re-.en vooral van de overgroote handels-oncurentie tusschen Duitschland en Ingeland. Duitschland was er in gelukt zooda-ligzijue nijverheid en handel uit te ireiden datde engelsche voortbrengse-en zelfs op hun eigen inlandsche rnark-en door de duitsche verdrongen wer-ien om reden van den beterkoop. De meeste menschen zijn slecht ge-oelig in hunne geldbeurs. Daaromwerd .et onvermijdelijk dat die afgunst tus-chen meestal gewetenlooze handels-aenschen vroeg of laat tôt oorlog zou eiden; want diezelfde handelaais had-:en veelal het lot der volkeren in han-len, t Geld is steeds de macht der we-eld geweest. Duitschland, dat in 1871 niet kon op-vegen tegen Frankrijk, Engeland en lusland, werkte zoo koppig en geheim-:inning door in zijne b wapening dat iet ongemerkt de landgenooten voorbij treefde. Toen Duitschland zijn nlan-len zag aan 't licht komen meende het lat het oogenblik gekomen was om zijn ► /erheerschingsdroomen te verwezent-ijken. 't Yotlde immers genoeg dat het len wedstrijd in bewapening van leger sa vloot nit-t zou kunnen uithouden te-;en de verbondenen die onder elkaar de aak deelden. De vredesonderhandelingen te Brest-Litowsk Heening van den Ha^imalisHschen gezant te Stockholm « De Entente, zegt hij, heeft een mis» freep begaan met niet te willen deel-temen aan de onderhandelingen. Men îadde ze kunnen beginnen iu cen onzij-lig land. Door de weigering der En-ente werd ons Brest-Litowsk opge-îwongen. Waren de bondgenooten nede rond de groene tafel, dan ware t opstand in Duitschland indien de luitsehe gezanten zoo dierven spreken Js nu. Orn Rusland alleen storen zij :ieh minder. Men gelooft in 't algemeen lat Trotsky tracht tijd te winnen. In-lerdaad is het de duitsche regeering, lie aan 't lange eindje trekt om stilaan le invloed der maximalisten te dooden )ij het duitsche volk. 't ls immers klaar lat de duitsche regeering niet wil hoo-■en van den volksvrede. » Het duitsche volk zou dus eerst nog noeten bedrogen en om den tuin geleid vorden alvorens de regeering zou dur-ren afbreken met Trotsky. Betoog van een Eussisch afgevaardigde Rarek heeft in een betoog aan zij a volk gevraagd of de russische om wente-ling zich moet neerleggen voor de duitsche imperialisten. •'t Is onmogelijk Polen, Lithauen en Koerland onder de heerscliappij van Duitschland te werpen. De russische omwcnteling :al ver-kwijnen ofde anderen landen overrom-pelen.De vredepolitiek der russische om-wenteling moet er naar streven dp. revo-lutie te doen uitbreken ingéanschEuropa Daarom moet ze als grondslag hebben : vrede zonder aanhechtingen noch ver-goedingen, met de vrijheid voor de volkeren van over zich zelven te besehik-ken.î Indien zulke vrede niet geslote.n wordt ! zal Rusland er liever geenen sluiten. De inwendige toestand in Rusland Een verslag van Lenine over Ukranië Lenine kondigt het volgendè verslag af over den toestand in Ukrahie. « Onze troepen zijn Kief binnenge-trokken den 29 Januari, Het garnizoen van Kief il naar ons overgekojnen en heeft de Rada afgezet. Het algemeen sekretariaat der Rada, van iedereen verlaten is op de vlucht. Odrevsky heeft getracht een nieuw sekretariaat te yor-men door samensmelting. Ilet werd aangehouden. Het middenkomiteit der volksraden van Ukranie is met het op-pergezag bekleed. Men is tôt eene overeenkomst gekomen tusschen de Soviets over een fede-rale aansluiting met Rusland en over eene volledige eendracht in de binnen-en buitenlandsche zaken. Kief is door de Ukraa'nsche volksrad-n als zetel van het goevernement van Ukranie uitgeroepen op 3 Fehrari. De militaire volksraden ophet Roemeensch Zuid-Westerfront hebben besloten zich ten dienste te stellen van het volksbe-stuur. De vertegenwoordigers der andere fronten hfbben allen het uitvoerend midden-komiteit erkend als heteer.ig gezag in Ukranië. Eene algemeene vergadering der Ukraniërs zal eerstdaags te Kief plaats hebben. Orenburg is bezct door de Maximalisten.Gansch het gezag in het schiereiland is in de handen van den volksraad van Krimea. , j Het gerucht loopt dat geneaaal Dcher-batchef zou gevangen zijn. De Bolsje-wicki zouden ooh meester zijn te Kilia en in de streek van den neder-Donau. De opstand der Folen De russische Polen zijn opgestaan te- J jj;en de Russen. Zij willen de Pooîsche M streken die nog onder Rusland zijn be- î vrijden en toevoegen aan het ontwor-ij pen koninkrijk. Het laatste nicuws is | dat zij de stadMinsk zouden ingenomen ]j hebben na hevige gevechten met de! bolsjewicki. Het poolsch opperbevel heeft t ene af-1 kondiging uitgevaardigd de Polen aan-zoekende, die in russische regimenten zijn ingelijfd, van zich met hen te ver-eenigen. Hetzelfde manifest roept ook j| al de weerbare mannen ten strijdc die, jjj ten getalle van 3 millieen, als vluchte- | lingen in Rusland verblijven. Fini and Men meldt uit Tornea dat de slad Ul- i] caborg in de handen dar witte wacht is J gevallen. De roode wacht trekt af naar j Kemi of ontvlucht in Zweden. Na een hevig gevecbt heeft de roode I wacht Tammerfovs bezet. De troepen jj van generaal Manrerheiin trekken of j naar.het noorden. De Stockholm is een inlijvïngsburecl J geopend voorvrijwilligersdiede finsche ! witte wacht wil gaan helpen. Eusland en China ( SI Naar aanleiding der weigering van j China van levensmiddelen toe te staan, il zou russische regeering besloten heb- Il ben eene afvaardiging naar Zuid-China -j te zenden om de beweging voor zelfbe- H stuur der zuider provtncien te steunen. J I Een oogenblik moest de regeering an Berlijn verheugd geweest zijn. En-eland immers draalde enkele dagen. [onden ze de Britten buiten 't geweld .ouden, dan versloegen ze gemakkelijk e Russen en Frankrijk en met de oor-ogsschatting bjuwden ze een vloot die ti state zou zijn binnen enkele jaren e Engelschen den genadeslag legeven. Zoo droomden ze. Maar droomen is edrog. Engeland is er tusschen gcko-îen, en met al zijne taaie koppigheid erdedigt het zijn wereldhandel eu nij-erheid.'t Zij a dezelfde groothandelaars die it jaloerschheid den oorlog deden uit-reken, die hem met een hartstochte-jkheid voortzetten aïs ware 't hun imiliezaken. En nochtans zal- de toestand veran-eren met een vierde jaar oorlog. Wij îeenen dat hij niet ernstig zsl gewij- . igd wotden. Na drie jaar verdedigings-rerken, na kolossale massas kanonnen n vvapens te hebben vervaardigd is 't iiet waarschijnlijk dat ooit een derpar-ijen er in gelukken zal den ijzeren nuur te doorboren. Wat profijthoopt men uit een verder voortzetten van den oorlog te trekken ? Velen vragen het zich af. De uitleg is toch niet dat sommige gewetenlooze handelaars de vaderlandsliefde der goeden uitbuiten om hun zakken te vullen met den rouw en de ellende der bevolking ? Neen, in Duitschlaud zitten de hat'Ivochtlgen, de gewetenloozen, de ! uitbuiteis, de bloeddorstigen, de real-politiekers ; en voor dis menschen, die ! den naam van mensch niet verdienen, moeten duizende vallen, miljoenen moeten om hunnen 't wil eUende en ontberingen lijden. De Paus wist wtl dat de verzosnieg door de rechtvaardigheid zoo gemakke"-lijk ware indien de menschen nog leef- j den volgens de leer - an Ghristus, vol-gens de wet van broederliefde en der 1 gerech'igheid.Maar hij kende evengoed de Jaoosheid en gewetenloosheid der staatshoofden die grootendéels den godsdienst hadden afgeschud als een ; last voor hunneeigenliefde en roofzucl;t i of die hunne godsdienstige meening ) wrongen en draaiden naar hunne r atio-nalistische driften.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.