ONS VLAANDEREN TE^GENT 24, IWellinckstraat. VEKSGHïJNT ELKEN ZATERDAG TE PARUS : 181, Rue de Charonne. bihiii m ibihii \i uam iwtum w^i i>ii i ABONNEMENTSPRIJS : Voor België s;n Frankrijk i Voor een jaar frs. 5 00 Voor zes maand » 3.00 Voor drij maaud .... » 2.00 Buiten Frankrijk i Voor een jaar » 8.00 DOOR ËENDRAÇHT STERK AANKONDIGINGEN : Tien frank voor eerste opname Voor verscheideno opnamen : Prijs volgens overeenkomst. " 1 ' f" - -ftTffï'" De Martelasrsgeschiedenis van Gheluwe binst don oorlog : Gheluwe ontruimd Op 28 Juni 1917 zijn er 1700 bur-gers uit ons dorp weggevoerd geweesi naar Brabant. Ziehier de adressen di< ons bekend zijn : 1. Albert Vuylsteke te Nil bi; Waver (Brabant). 2. Remi Ghesquiere, kapelmeester Werkkaai, 42, Hal (Brab.). 3. Zusters uit het klooster van Gheluwe, in het klooster van Oeiingher, (Brab.). 4. F.miel Driessens te Goyck (Brab.), 5. Remi Depoorter (veldwachter} te Goyck (Brab.). Het secretariaat der Gheluwsche vluchtelingen isbij Driessens te Goyck. Dit is een dorp gelegen op het kruis-punt der groote steenwegen van Hal naar Ninove en van Assche naar Edin-ghen, op omtrent 20 kilometers ten oosten van Brussel. Driessens bezit ai de adressen van de Gheluwnaars die in België gebleven zijn en degene die begeeren nieuws te weten over hun familie, zouden dus best naar hein schrijven. Daartoe is het noûdig dat zij door een tussehenpersoon uit Hol-land of uit Zwitserland een kaart doen sturen naar Goyck . Zij kunnen B zich ook richten tôt M. de Dorlodot, 4, Priori Gardens, Folkestone (England) die zich speciaal met dit werk bezig houdt. De burgers die Gheluwe moesten verlaten, mochten 21 kilos gewicht per persoon mede nemen, al het andere moesten ze achterlaten ; nochtans zijn er veel die hun meubels hebben kunnen wegvoeren verder op . Al de andere Gheluwnaars zijn moeten blijven om te werken op het land tôt den i October. Dan zijn zij meestal weggeloopen voor het bombardement, al de kanten van Meenen, zij zijn daar moeten blijven werken voor de duitschers. Later hebben zij al de getrouwde menschen met vrou-wen en kinders weggevoerd verder in België, de eene hier, de andere daar, en de' jonge mannen hebben zij ge-pakt en in barakken gestoken . Beschieting der Gemeente Tôt in Augustus 1917 was onze gemeente nogal gespaard gebleven van beschieting, uitgenomen de huizen van den Molenhoek, waar niemand meer in woonde en [die weggevoerd waren om de straten te vermaken. Maar van af 1 Oogst is Gheluwe gebom'nardeerd geweest met grof ge schut en bijna geheel vernield. Ziehier de namen der burgers die slachtoffer geweest zijn van die bombardementen : twee knechten van de VVe Lesage uit de Bieskeekstraat en het meisje van de We van Charles-Louis Penet die aan den Stok woonde ; aile drie gedood. Een zoon Verbeke uit het Leeuwke zijn been afgeslegen. Het meisje van Joseph Lefever die in den Casino woonde, is getroffen geweest door een vliegersbom te Meenen en is ook dood. Een van Wyffels bij de Peutevin is dood in het hospitaal te Ledegem, alsook een van haar broeders kinders. In 1914 zijn de dochter van Bruno Bouten en Henri Vanhee's kind Idood geslegen geweest van een schrap-nel in den Kelder. Eens dat de menschen uit Gheluwe weg waren, hebben de duitschers ailes geplunderd wat er nog overgebleven was : zij trokken de Christussen van de kruisbeelden hoe klein deze ook waren, het zink van de daken, de darmen van de p^mpen, tôt zelfs het strooi van de daken om onder hun peerden te leggen. Onze dorpgenoot r... die het mij verteld heeft, z^gt dat hij dit ailes vôôr zijn °ogen heeft zien gebeuren, dat er meer dan 400 duitsche soldaten rond gingen om ailes te pakken —♦ in de huizen en dat>er na de plunde ring niets overbleef dan verwrongei r" ijzer, slunzen en glasbrokken. : Arm, dierbaar Gheluwe 1 En zeggei ,e dat die martelaarsdood heeft moetei gebeuren nadat onze schoone ge nJ meente reeds drie jaar lang gezucht ei geleden had onder de ijzeren hiel var :r, onze hoogmoedige vijanden . Het Leven te Gheluwe e- Inderdaad de duitschers zijn ir Gheluwe gekomen om er nooit meei ). uit te gaan, den 16 October 1914. Zij r) waren met een ontzagelijke 'macht, a] de huizen waren vol van onder tôt e boven, de officieren in bed en de bur-■ gers eruit. Maar dat heeft niet lang geduurd en na de bloedige slagen aj rond Yper waren zij zoo talrijk niet meer. De duitsche soldaten ge-*n droegen zich nogal goed tegenover ^ de bevolking, maar de onder-officieren je en de officieren waren veel stomer je en botter. Deze spraken maar seffens van den Commandant de Place en die n was altijd gereed met zijn « marken » ,t boete ; orn zijne kiak niet af te nemen l_ voor een officier kreeg men 3 tôt 20 mark boete, en men moest dien heer n nog bedanken of hij deed er nog tien t bij, en sprak men wat tegen dan lj wierd uw straf verdubbeld. g De duitsche soldaten brachten meestal hun tijd door in het begin n met kaarten en drinken en zingen, *t maar op 't laatste zaten zij in een e hoek en spraken van vrede en van IS eten. De burgers kosten ze doen wer-ken voor wa"t eten en doen over en weer naar Kortrijk gaan voor eens patatten te mogen eten. Zij waren 11 veel veranderd en verminderd. Ze L kregen aile vier dagen een kilo brood J en aile tien dagen een keer vleesch en ze kloegen dat zij altijd op het front 1 moesten blijven. ; Gheluwe plaatse was lijk een eiland, van de wereld afgesloten, zij was om-n ringd met een cordon schildwachten : . er stonden posten aan den ast van Louis Ghesquiere, laan Rijckeghem's molen, aan 't meiboomke enz. en niemand mocht passeeren. Dat was om ailes te kunnen pakken van de boeren en de burgers te beietten achter melk e en eiers te gaan, maar zij wierden toch a bedrogen. « Ik kom u niet zeggen, n schrijft mij dezelfde T. T. hoeveel kceren de sentinelles naar mij ge-3 schotea hebben. Na 6of 7 ure 'savonds • mocht er geen burger meer op straat e te zien zijn, en kwaamt gij dan een patrouille tegen, zij riepen maar een r keer en dan gaven zij « viei ». Ik heb r nog een souvenir in mijn beenen : bewaard van in het water te zitten t al s ik moest loopen, maar 't was om 2 eten te bezorgen voor de Gheluwnaars t en 'k beklage mij niet dat ik het 3 gedaan heb ! » De menschen hebben eenige dagen Gheluwe verlaten in 1914 en zijn naar 1 Meenen gevlucht. Dan is er wat ; gebombardeerd gev\ee;t ; maar da ' bevolking is dan teruggekomen en zij 2 hebben niet meer geschoten tôt den ] 1 O jgst 1917. Van tijd-tôt tijd heb 3 beil vliegers bommen geworpen doch i er zijn geen slachtoffers geweest. De menschen waren daar meer Vader-landslievend dan hier, maar meiskes waren sîecht en zij hielden zich nogal : veel bezig met de Duiischers en waren 5 dan verraders tegen over hun mede-burgers . De menschen die ietskonden doen wonneu veel geld, gelijk met : welke commerce. De werkmenschen : waren de slechtste. De boerestiel en de vlashandel gingen zeer goed . Men kon niet klagen van eten op ons dorp, maar in de stad was het slechter. Ailes was nog niet te duur als het kwam van het comiteit dat in de handen was van M. Albert Vuylsteke en M. Notaris Vermeulen. mmmeeb ^wimu'mi——-rirî ÊÊÊÊÊÊÊÊm Meer Nieuws De Pastor van Gheluwe is gestorv?- 9in 1916. E. H. Louis Van Haverbeke, scheuttist, heeft altijd dienst gedaan sedert de pastoor dood is, hij was nog te Gheluwe den 8 October laatstleden en zegde dat hij de laatsten blijven zou n"e_ op onze gemeente. Al deze inlichtingen hebben wij te danken aan onzen moedigen dorpge-aoot T. Taiilieu van den Rogenhoek die * den 8 October 1917, nog te Gheluwe it en was en ten kos*-e van onbeschrijvelijke van moeilijkheden, na zes wekeq herhaalde pogingen, erin gelukt is de Hollandsche grens over te steken. Deze jonge he!d is thans soldaat in het Kamp te Auvours C. I. n° 5 lre Comp., hij 1 in houdt zich ter beschikking van al de neer Gheluwnaars die nieuws begeeren . Zij over hun familie. Men is vriendelijk , al verzocht papier en enveloppen bij den brief te voegen om het antwoorden te bur- vergemakkelijken. iano \\'ij mogen deze regels niet eindigen zonder een ontroerde hulde te brengen n-' aan dezen moedigen Gheluwnaar. Het &c" geen hij voor onze families en mede-H'er burgers gedaan heeft gesft hem recht :ren aan den innigen dank van al zijn uei dorpgenooten en ook het Vaderland mag fier zijn op dezen koenen Vlaming Q*e die ten koste van zijn leven en ten n ® prijze van zooveel moeilijkheden de grens is overgestoken om zijn plicht te kunnen doen nevens onze moedige ieer soldaten. & ' L Ghesquiere P. S. — Ce Gli'jluwnaars wier adtes ten veranderd is of die hun adfcs nog rJ&t gjn hebben opgegeven zijn vriendelijk ver- en, zocht het eoohaast mogelijk kenbaar een *e moken aan L. Ghesquiere I. S. H. /an D 96 of aan Ons VLAANDEREN die ,er- het hem zal overbrieven. 611 • • pns Bijvoegsel aan de voorgaande ren ^er Vluchtelingen van Gheluwe Ze Bekaert Louise, 28, rue de ïaM&r,Berck-Plage. Dod Clieneau Achille, directeur de la colonie sco-en laire Belge, Gommerville par St. Romain-de onj- Colbase (S.-I.). Glaeys Alida, villa « mes Loisirs », Wimereux <P.rde-C.). n"j De61ercq Seraphien, la Rondehciye par St. Sau->m- yeur Lendelin (Manche). în : Lazou Paul, a la papeterie â Courcelles par /an Pezon (Loir-et-Cher). m'§ Lutin Julia, chateau Grosseuvue par St. André-en de l'Eure (Eure). oin Penet Gustave, Payet (P.-de-D.). Van Heulenbroeck Aug. chez M. Benoist, Mot-teville (S.-I.). ^ Ververcken Oscar, reformé, à Iiilom (P.-de-D.). jCn Dumolein Henri, Ghaufour par Gollans (Sar- en, the). 'eel .. ge- lft Scciècn uit ÔcLgic 3en Land van Âalst een Aan hooge païen hangen hoppebellen ien trossen'n ^en zomorgloed, j Die beng'lond ons den roem vertellen Van 'tVlaamsche bier, het hop- en gerstenbloed. oin ars De pluktijd nadert, die de vreugd doetwellen, het En 't jonge landvolk leutig zingen doet Uit aile Denderdorpen plukkers snellen ^ ^ Naar 't bloeiend hoppeland met blij gemoed. aar In gansch de gouvve gaat de jeugd aan 't pluk- v at ^on ' i Van inenig vroolijk lUd de lucht weerklinkt. ." De boer, die zijnen hoppeoogst zag lukken, len Laat aan zijn volk het schuimend hopbier [schonken, En jong en oud, het zingt en lacht en drinkt, ( De Za' ganschhetjaar gedenken. : er. Omkr Wattez, ves Lid der Ivoninklijke Vlaamsche Akademie. jeen BEEICHT | ;en iet Bij opzending van een mandaat naar ' en Ons VLAANDEREN, 181, rue de en Charonne, Paris, ontvangt men onmid- ^ dellijk op « Het Kerkboekje van den Vlaam- ' iet schen Vlucnteling » ur Prachtuitgave 1.25 ' in Gewone uitgave.... O.5O De Kaar van het Belgisch Front. (Nieuwpoort tôt Lens) voor 0,50. ————— IJSj - ——m—mmajBUMmfr-waxaaa.. amt—miii iiwinmriiM " V"-A..IST" n'YZEEKERELS i lit itrlif (eng naar 'I Iront u te ge- Een drom van dwergkens in aard die bruine kleedij komt langzaam, al: we door een magneet aangetrokken, doo: ke de groote ingangspoort het Noordsta de tion binnengestuwd. Is het besef var he militaire plicht of vrees van de gevol-îîd gen van « een dag te laat» dat die te mannekens zoo stipt maakt ? Misschien tiij wel geen van beiden, en enkel uit de « gewoonte ». Want het beteekent en toch inderdaad iets, die plotselinge jk overgang van menschen-leven tôt sn mecauisme-bedrijf, en « raisoniren » in te dit gevai, hoe nutteloos ook, komt instinctmatig op. ?n Veel marraintjes hebben eraan ;n gehouden hunnen beschermeling uit-et geleide te doen (Wat voor een soort e- marraintjes zijn dat allemaal ? zegt it Dr. Sarcasticus Scepticus !) in Hoe banaal schijnt nu dat gezoen Ll^ en gebeugel tusschen die groote jon-gens en die groote meisjes ! (Zijt ge ook ;11 naijverig misschien Dr. S. Se. ?) Met 'e pakskens beladen in de armen, op :e den rug gesnoerd, aan de gordelriem !e geknoopt, worden de jongens door het altijd te enge perronpoortje geprest onder de drukking, achteruit en van weerskanten, van een troêpken Z piottenpakkers. r In den trein ir L De plaatsen in den trein ie zijn juist uit^erekend. Tien plaatsen per afdeeling (waartusschen vier hoekskens). Kon men toch spoorwa-gens bouwen met enkel hoekskens ! re Dan ware het in verlof gaan nog e schooner. Zelfs tusschen de soldaten 0. zijn er geniale koppen die iiever een le half uurtje vroeger gekomen zijn om hun hoeksken te hebben. t' Halfdonker n» belet me te zien wat er zooal in onze kooi zit. Enkel soldaten, geen zierken a" « galon » op geenen enkelen arm. Drij jonge piotten met 5 «chevrons de front» ar en twee van hun met het oorlogskruis é_ op de borst rechtover mij. Zuiver alsof zij uit een juweelenschrijntje kwamen. Nevens mij een « embusqué » uit Ca->t- lais (troupes d'Etapes) die tôt de infanterie behoort, maar die toch uit coquetterie een splinternieuwe cavale-rie broek heeft aangetrokken en groota rinkelende sporen aan zijn schoenen gegespt. Links van mij nen jongen mensch van 30 jaren, van den adminis-tieven dienst die op eenen hebreeuw-sche spraakleer zijn oogen vermoordt. Ver in 't hoeksken moet nen ketter zitten, want ik heb hem al gehoord dat hij vloekte tegen den oorlog, tegen het raam dat niet juiste past, d- tegen de duisternis, tegen zijn marraine. En die heeft een hoekje, God zij dank 1 Wat zou het zijn moest bij geen hoekje hebben ! De «troupes d'Etapes» ontdoet zich k_ van zijn sporen en bergt ze in zijn handzakje. Wat zouden de confraters-barreelwachters lachen moesten ze hem zoo zien komen in oorlogskleedij ! 3P — « Mannen ! Hebt de geen mes! » Daar gaat het koordje ritsend vaneen en er bollen appelen op den vloer van 't rijtuig. Wie heeft niet honger ais : B • • 1° men nen piot ziet eten, 2° als men drager is van een paks-ken, liefdevol samengesteld, en waarin enlcel « goede » dingen en snoeperijen zitten, e 3° als men overwecgt dat morgen [. het paksken kon « gepikt » worden 4° als men niets anders te doen _ heeft P Nu wordt het compartiment een « restaurant, exclusivement à la carte. » Koude kiekenbillen, brood en vleesch, kaas, eieren, omelette, gebakken visch, confiture, vruchten van allen aard ♦■■■— : — « Maatjewil-de nen appel hemme?» ajs De edelmoedige en « maatje b zijn nu )0r vaste kamaraden voor de rest van de ta_ reis, en misschien voor veel langer. an Wie weet wanneer zij elkanders na-)1_ men juist zullen leeren kennen ! » lie Ik heb een goede handvol dikke en amandelen, als groote tranen (van lit wat ?) in mijn paksken gevonden en nt nu ik ze van dichtbij bekeken heb, ge en « mijn » twee kamaraden mijn ot blijde verwondering hebben opgemerkt in moet ik wel een paar van die kostbare it traantjes afstaan. Soldatenwellevend-heid eischt het. Ik gaf hun de aman-n delstof, en zij proeven zeker niet dien t_ bijsmaak dien ik ervan heb : zoo iets -t zonderlirgs — ware ik jongeren droeg ,<■ ik niet de krijgerskleedij —■ ik zou zeggen iets verteederends. n Nu er « gepaft » wordt lijk in een stoomhuis, na dien kostelijken maal-[c tijd, is kalmte in onze kleine wereld 1 (. gevallen. p Bommelend zet de trein zich in 1 n beweging ; een klein lichtje (klein uit t spaarzaamheid, lichtje uit voorzich- ' t tigheid) werd aangeploft in het dak ( a en nu kan ik door de rookwolken de ■ n koppen goed bezien. Noch ketter. noch troupe d'Etapes, noch service administratif, noch de cycliste die droomt en geen woord n zegt hebben een enkele hoedanigheid > om aandacht te vestigen. Enkel de r twee piotjes, oorlogskruis tegenover mij — en niet omdat ik nen appel ! kreeg — vallèn in mijnensmaak. g Dr. Scepticus Sarcasticus, ge zijt 1 a nen verwaanden ezel ! In uwe hoog- ] ti moed beschouwt ge de wereld als om ( a u draaiend. In uwen geest merkt ge ] r iedereen op zooals uw 00g ze ziet en ; e denkt ge er zelfs niet aan dat ook a andere hersenen u wegen, beoordeelen ^ ] en veroordeelen 1 Weet ge wel dat » ge reeds in een denkenden schedel | s getypeerd staat als « dien met nen • f wipneus die ailes goedkeurt, glimlacht 1 1. en erg er aan houdt bij iedereen den | - vvorm uit den neus te halen ? » e . c t De geschiedenis van Janneke Ik heb den kleinen piot, (Jan Schoofs ; e van de 7e komp. 19e reg.) er kunnen a toe brengen te vertellen hoe hij zijn i a oorlogskruis gewonnen heeft. Hij ( - maakte deel van een vrijwillige pa- ^ - troelje die het kasteel van V..., waar s :. twee moorddadige mitrailleuzen in 1 r verdoken waren, moest innemen . Drie t i dagen lang had ons geschut een sper- c vuur rond die plaats volgehouden en i in golven kropen de patroeijeurs voor- c ■- uit. Zijn peloton had 16 mannen als ^ i buit. Hij zelf had eenen enkelen 1 j duitseh reeds van jaren, terug naar de eerste lijn te voeren. Zijn sergant ^ kent « goed duitseh » en Janneke f 3 Schoofs had hem reeds hooren roepen g _ aan de gevangenen « Voorwaerts ». c e Nu kon Janneke dus ook duitseh en z j riep maar « Voorwaerts t. Maar dat r oude duitsche lijf was uitgeput en t ' strompelde erbarmelijk voort-. « Voor-waarts, voorwaarts », riep Janneke, en hij dacht er aan zijne bajonette in dat duitsche ruggeneinde te pikken. Maar 't was nen « ouwe » en dat kon hij niet. Reeds begon het duitseh - geschut zijn vuur dat den tegenaan- f 1 val voorafgaat, dan nam Janneken 1 zijnen buit bij den arm en schreeuwde « Voorwaarts god ver,.. » — Toen eerst 1 begon een drafken. Toen hij boven den parapet gekomen was « gaf hij ^ hem nen teen in zijnen inktpot » en riep : « Onderuit mannen, pak aan ». Zoo kreeg Janneken een kruis en hij 1 toonde mij 't afschrift van de ver-" melding op de legerorde. 't Was een ^ ' schoon stuk. Janneke was nu mijn vriend voor j goed. Hoe traag gaat die trein en hoe drommels koud. Nog eet ik voort « par intermittence ». In Calais hoorden we reeds gebulder van vliegtuig afweergeschut. — Daar zijn ze met 't lijk ! » zegt Janneke. — « Des pommes, du chocolat. » — « He, ouwen dief, komt eens langs ? hier ! ». — In Veurne heb ik dorst en •" ik ga met Janneke een pintje drin- 1U ken. ]e I r Beuh ! Sneeuw en modder overal 11 nu . A.... stoppfaats van den stoom-tr.;;n. — «Houdt u goed, kamaraad » ze§t Janneke ; « ik zal u eens komen 'e bezoeken aan uwe positie als ik langs n daar passeer. » * Twee uren marsch langs de droeve n' grauwe bane. Overal rondom mij witte vlakten. Daar rechts een streepje ' in khaki. Werkers die langs de passe-l_ relie naar de loopgraven gaan. Weer voel ik die indruk van « pakjes equi-1 j pement militaire » waaronder twee s kleine pootjes manœuvreeren. y — «Ah ! De Piet ! Hoe is 't er mêe? j Goed geamuseerd ? » — «Ah ! Knipper, Witte, Stekskens-j pot, Lange Sophie en Scheeve Schoen ! t — « Heb de nen borrel bij ?»vraagt 1 nen gulzigaard. — « Moet-de niet naar den doktoor ?» t vraagt nen venijnigaard. Ik was wel degelijk terug op 't front. ' 's Avonds nog; stelde ik vast dat ; onze geburen van over den Yzer nog ! altijd boos zijn op de Belgen. I Dr S. Se. ! Belasting op de Ideniiteitskaarten en onkosten van portretten Men weet hoe Ons Vlaanderen ten strijde getrokken is om die onrecht-vaardigheid, van aan de Belgen 5 fr. te vragen voor de nieuwe identiteits-kaarten, te bekampen . Ons blad wist 1 de hoogere overheid op de bres te : brengen om verbetering te bekomen. 1 Ziehier nu de uitslagen : De Commissaris-Generaal van de ! Fransche Regeering bij ons goeverne-ment heeft aan de HH. Helleputte en Goblet d'Alviella bekend gemaakt dat indien men aan al de vreemdelingen die uit hun land gevlucht zijn, de ' taks van 5 fr. niet deed betalen de credieten voorzien bij de wet van Juni 1917 niet zouden gevonden . worden. > , Nochtans werden onderrichtingen t gezonden aan al de prefekten, opdat deze aan de Belgen die allocatie ont-. vangen het noodige certificaat ver-■ schaffen die hen van het betalen der taks ontslaat. Ook werden de prefek-: ten verwittigd dat de onkosten voor de photographiën der onbemiddelde Belgen mochten terug betaald worden op het hoofdstuk 51 van het Budget van den Minister van Binnenlandsche Zaken. « * ❖ * De regel is dus dat de Belgen die fransche of belgische allocatie ontvan-gen, de 5 fr. niet moeten betalen alsook voor de onkosten der photos zullen vergoed worden. De aanvraag moet gericht worden tôt de prefec-tuur.Alleen de slechte firefecten zullen weigeren. "kerstgeschenk der Belgische Soldaten Onder het Eerevoorzitterschap van E. H. Moyersoen, Bestuurder van het « Werk der Vlamingen » Stuur uwe giften hoe klein ook, naar « Ons Vlaanderen» 181, Rue de Charonne Parijs. Voorgaande Lijst fr. 2.811.75 Van Roosebeke Adolf, Brugge, nu te Chateau-Ponsac (H. V.), 0.50 Van Daele Jos, Malines, aux granges B. A. Blois (L.-et-Ch.), 1.00 Remie Gaestecker, Eessen nu in Tourny (Eure), 1.00 ■ «fn*16 Jaar' Nï 47' Priîs î !0 Centiem per Nummer Zondag 13 Januari 1917, _ —i""- fi—- TrinM i'tti'tîi «,«u-"i> ul uww»uimliiwh !!>■■ m uni iMiriy ■nnm iwi—w 11 1 .11

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.