Voor Belgiê 5 centiemen, voor Ned&ïland 5 cent het nnamer VIJFTIENDE JAA-R Zondag 14 Juni 1914 30, St-Pieterstraat, 30, Brasse ABONNEMENTEN: 1 jaar 6 maand » m. Belgii, vrachtvriflr. 14,00 7,80 4,00 Ntderland, » » 20,00 10,SO 8,80 Andtre landen > 32,00 16,00 8,00 Men kan inschrijven op aile postkantoren Dt imchrijveri voor cm jatr (14 fraak ktitcn rceht op eene gratl» ioeienprmu m « ftïîluttrtcrd ntluHflueh iijvoegtel van 1 biais. Vlaamsche Gazet loofdopstilIsr-Eigennr : JtJLIUB HOBTE, BRU3BEL van BRUSSEL VERSCHIJNT 7 MAAL PER WEEK BESTTTUB BIT RED A.OTIB l TELEFOOS 111 Nr 165 Zondag 14 Juni 1914 30, St-Pieterstraat, 30, Brasse AANKONDIGINGEN Bladxijde, per kleioe rej«l . . . £r. 0,XV !■ Bladlijde . . > 1,00 VBUdiijdt . . . . fr. * «n » s,00 Keehterlijie eerher»t«Uin{«n . > 8,0® De Vrijheid van den Kiezer Een belangwekkend vlugschrift De vrijheid van den kiezer is een vraagstuk, waarover in den laatsten tijd herhaaldeiij'k is geschreven. Terecht wordt er over geklaagd •dat de kiezer onder het huidige kiesstelsel niet meer de vrijheid geniet, die hem toekomt en die hij ontier voargaande — zij het ook be-perkte ki'esstelsels — genoot. « Ik wil kunnen stemmen voor wie mdj be-lieft; 't is mijn recht, en dat recht vloeit uit de Grondwet voort ! » zegde Bara destijds, doch van dezén reohtmatigen eisoh komt thans maar weinig meer terecht. Ahvie het ernstig neemt met de vrijheid van den kiezer, zal dan ook met genoegen het ver-schijnen vernomen bebben van het vlugschrift a L'Electeur doit être libre» (De kiezer moet vrij zijn) (i). Voorloopig bestaat het alleen in het Fransch, doch het is te hopen dat er eer-lang een Nederlandsche vertaling zal van ver-schijnen.Met reden Jaat de schrijver daarin uitsohdj-nen, dat het kiesrecht een ijdel recht is zoo elke kiesgeirechtigde daarvan geen gebruik kan maken naar zijn eigen vvil. Sedert twin-tig jaren beleven wij in België een parodie van. het algemeen kiesrecht. Toen in 1894 het cijnsstelsel cLoor het an-ders zoo hatelijke meervoudig stemrecht werd vervangen, liet men altihans aan den kiezer de vrijheid rechtstreeks zijn lasthebbers te kie-zen, zooals trouwens de zin van onze Grondwet het wil. Dat was eohter nog te veel voor onze maoht-hebbers. Toen in 1894 de Evenredige Verte-.genwoordiging werd ingevoerd, «vond» men dat de vrijheid van den kiezer de toepassing van het nieuwe beginsel belemmerde,-en men schafte haair eenvoudig af. De kiezer zou voor-taan niet meer mogen kiezen voor kandidaten van verschLIlende lijsten, op straf van zdjn briefje nietig te zien verklaren !... Doch daarbij bleef het niet'. Men tastte toen ook de vrij'hedd van den kiezer in zijn eigen partij aan, en men bepaalde dat hdj alleen zou mogen kiezen tusschen de kandfldaten-lijsten, welke in den vereischten vorm waren ingediend. Van het opmaken der kandidaten-lijsten bJijven 98 t. h. der kiezers uitgesloten. En, welike ook het getal der te verkiezen kandidaten zij, de kiezer mag slechts eén stem uitbrengen, aan 't hoofd van de lijst of bij voorkeurstem. En dan nog blijft het uitbrengen .a;, voo. Keursteiimien in demeeste geval-len zonder uitvverking op den uitslag -der ver-kiezing.Zooals men ziet, is het maar doevig gesteld met de vrijheid van den kiezer en valt er op dit gebied een bedenkelijike achteruitgang te boeken. Onder het cijnskiesstelsel moeht de kiezer aJtEans nog zooveel stemmen .uitbrengen als er mandaten te begeven waren en dus zijn lasthebbers in voile vrijheid kiezen. Wat staan wij tha.ns ver af van die -ideale opvatting van de vrijheid van den kiezer ! Door aangrijpende voorbeelden en door aanhalîngen van leiders uit aile partijen, wordt in dit vlugsohrift de schreeuwende onrecht-vaardiigheid van het huidige stelsel uiteenge-zet, zoo voor de gemeente als voor de wetge-vende Kamers. Schreeuwend is de onreaht-vaardigheid niet alleen in algemeen opzicht, maar ook in de partijen zelf. Het bestaande stelsel is het dat het elJendigste geknoei bij de samensdelling der kandidatenlijsten mo-geJijk maakt en zelfs bevordert. Middelen tôt verbetering van deze mâsstan-den zijn reeds van verscfiiileride zijden voorge-steld. In het vlugschrift wordit elk dezer voor-stellen besproken. Geen enkel dezer blijkt den •schrijver echter afdoende en daarom stelt hij voor de wet van 1899 op de Evenredige Ver-tegenwoordiging in . dezen zin te wtijzigen. Dat het hoofdvak op de kandîdatenlijstei. ,i zou afgescliaft worden en dat de volgotrde op de k.andidatenlijsten niet meer de waarde van '< een gebod voor het kiezerskorps zou hebben. Goen twijfel of iedereen zal de aJgemeene 1 strekking van dit belangwekkende vlugschrift beamen. In een Jand, dat waarlijk demokratisoh wil < •heeten, moet de vrijheid van den kiezer de grondslag van het laesstelsel zijn. L. VA H ! < (1) Uitgave der drukkerij C. Pattyn, 9, Sint- , Pieterisetraat. Brussel. Prijs 5 centiemen. < -3— NEDERLAND , 1 De Stuwardoorswet in de Tweede Kamer De T'weede Kamer beharvdelt thans) het ontwerp-stuwadoorswet, houdende bepalin-gein in het belang van de veilîgîaeid' en die gje-zoodiheid deir arbeidfers bij het ladlen en Jiosfien in het havenbedrijf. Een amendement Vanden Vo»rt vani Zijpi, tôt vaststelling van een hooger Jbon voor Zondagsarbedd in het stuwadoorsbedrijf werd verworjien met 50 tegen 30 stemmen. Het was door dien ministèr onaannemelijk verklaard. De tusschentijdsclie verkiezing t© Katwijk. In het distiikt KatwSjk' "is gisteren tôt lid van de Tweede Kamer gakozen dlr. J, Th. de Visser (kristelijk-histoiisclhe) met 6186 stem- | men. Op m/r. de Jong (vrij-liberaa.1) wareni 956, en op Rodrigues de Miranda (sosialist), 232 stemmen uitgiebracht. Bij de vorige verkiezing1 behaalde die kris-te-Hjke-'historische kandàdiaat 6,663 stemimeni, dte ; liberaal 1158, die socdalist 227 stemmen. De nieuwe oorlogsvloot Naar « De Fakikeil » verneemt zal binnenr- I kort de regeering bij de Staten-Generaal een I voorstel aanhangig; maken, omi over te gaan I tôt d'en bouw van 4 slagschepen, elk groot 1 24,000 ton met een snelheid van 22 mijjl, eo ! voorts tôt dten aanboaiw van d'e noodigei tor-pedobooten, torpedojagers en ondferzeeërs. De bedoelingenj zou dan voorzitten om van dit materiaal een gehieel te maken als eskadJer in en laFer met den aanbouw van een t^'eede 0e eskader de nieuwe vloot te voltooien. ^ Uit het Indische mijnwezen meent men) de zi kcetçn grootendeels te kunnen paitten. w» EEN EEEWAARDIG HUIS TE HAMBURG HET GEBOORTEHUIS VAM DEN T00ND1CHTER BRAHMS Dit aucle huis., gelegen in de Echstrasse 60-64 te Hamburo, waar de Duitsche toondich 1er lohannes Brahms het levenslicht zag, was tôt afbrc <k veroordeeld, toen de Brahmsveree ni-ging het door aankoov van verdwijning wist le b"evrijden. Dit kan wel dienen als vo.or-beeld line een land zijn groote mannen eeren moet. Thans wonen in het huis verscheidene arkeidersf.amilies. DtJITSCHLAND Een verrader veroordeeld Leipzig, 12 Juni. — De Rijiksrechtbanik heeft Max Rosenfeld wegens verraad var krijgsgèEeimen tôt 15 jaar dwangarbeid er 10,000 mark boet veroordeeld. Van de jaren 1911 tôt 1913 had die ve<r oordeelde aan Rusland dbkumenten, boeker en anJere voorwerpen geleverdî, dâei geilxedrr moesten worden gjdiouden. Liefdedrama BerJijn, 13 Juni. — Uit Glangau meldt mer Jat de leerjongen Herde de 16-jarige dochtej /an zijn baas met een revolverseshot doodde, >mdat deze van hem niets wou vveten. Daar- na schoot îùj zich een kogel door.het hoofd-— > —< JAPAN JJe.t v^ootschaiîdaal Tokio, 12 Juni. —^De Duitscher . Richter, >eambte eener Duitsche finma in Japon, had iiinderende papieren verduosterd en bedâende îr zich van om geild àf te trugigelem .aan zijn çewezen bazen. In Duitscbland werdl:hij we-çens afpersing veroordeeld, maar die debatten ^an dit procès baracîhften zonder linge) feiten tan 't licht. Volgens de door Richter gestolen dJoku1-nenten deélen de groote ' Duitsche en ■ Engel-iche firma's, die kanons en oodogsmateriee' /ervaardigen, groote sotmmen gelds uit -.aar l'agbladten, ambtenaars en hoofdofficieren^om ot bevvapeningien aan te zetten. Een admiraal is in de zaak die Donderdag e Toikio werd opgeroej>en, betrokken. Op le "bank der besdhulddgden zitten eveneens le vertegenwoordiger vari een Duitscih1 huis., e Tofcio, een vertegenwoordiger van het igenfcslc'hap Reuter, een 'briefwissetlaar van îngelsche dagbladen, en twee Japanscihe dlag- )ladSdhrijvers. > — < De Ultvinder der Mauser-geweren t PAUL VON MAUSER Wi) hebben voor eenigen tijd het overlijden, den leeftijd van 76 jaren, van Paul Mauser meld, die met zijn broeder Wilhelm het mser-geweer uitvond, dat thans in de meeste iden van Europa in zwang is en ook door de ddafrikaansche boeren tijdens den oorlog '.rd gebruikt. ALBANIE De regeeringstroepen herovaren iPekini Durazzo, 13 Juini. — De regeeringsma< rh" . heeft de opstandélingen genoodizaakt het st; id-je Pèkini, aan de Skoembi te ontruimen. .Dt ■ Albaneesche vilag • wappert thans weer bov^n ; de stad. Een ultimatum tôt de opslandelingen Weenen, 13 Jimi. — Volgens een telegram! uit Durazzo aan de « Albanische Correspon-denz», heeft de mdmsterraad besloten, den opstandelingen een ultimatum te zenden, ; waarin . zij binnen -24 uur onioorwaardeliijke onderw^rping en ;uitlevering der w.apens eischt. Voor het gevai de opstandelingen de^en eisch afwijzen, zullen d,e regeeringstroepen :hen van i drie zijden aanvallen. , ✓ rr RUSLAND Voor 0e afschaffiHg .va« het passtelafi! St-Petersburg, 13 Juni. — De kommissde voor ;t onderzoek van initiatiefvoorstelJen uit de .Rijksdoema heeft hare instemming betuigd met het voorstel van de kommissie voor .de finahciën, om de paspoorten .voor reizen na^ur het ibuitenland en de daa^op gestelde belasting af te schaffen. De regeering verldaarde zich tegen dadelij-ke afschaffing ^ zij is met .een hervorming van •het, passteîsel bezig en zal in haar desbetref-fend wetsontwearp vermoedeiijk de afschaffing van passen voor reizen in binnen- en buiten- land vQorstellen .. Z UID-AFRIK A Na ^e nederlaag der regeering Kaapstadf 13 Juni. — Hcewel de regeering den ernst hajrer nederlaag erkent, is zij van ineening, dat het ten nadeele van het land zou zijn, als door haar a.ftreden de resultaten van veel rustigen arbeid, îijdens de zitting van den Voliksraad yerricht, zou den worden te niet gedaan. Derhalve heeft zij besloten te blijven. &*:■ ? De Mexihaansche Krisis DE T0ESTAND TE NIAGARA-FALLS Washington, 13 Juni. — De meest tegen- • strijdige berichten zijn hier in omloop nopens « het verloop der bemiddelingakonferentie te < Niagara-FaJls. Volgens zekere geruchten zouden de be-spreldnigen haast afgebroken zijn. Ministèr Bryan daarentegen verklaart dat een bevredi- s gende opLossing der krisis nabij is. ] s Ontscheping van munitie voor de opstandelingen ^ Londen, 13 Juni. — Volgens te New-York £ antvangen telegrammen heeft de a Antilla » I te Tampico 15 milLioen pakjes munitie voor de opstandelingen gelost. De Amerikaansche oorlogsschepen zouden niets tegen de ont- 1 scheping hebben gedaan. t Bryan had nochtans Vrijdag nog gezegd, ^ dat hij opdracht had gegeven geen oorlogs- c tuig voor een der beide strijdende partijen ^ meer door te laten. 1 » Een Nieuwe Krisis » 1 in Frankrijk «ET KABINET RfBOT NEEMT AL OWTSLAG De r&gfeering in de minderheid Ir^onze teiegrammen van gisteren hebben . wij ri-eds de werklaring medegedeeldi, door het kabit«et Ribot in ■•de Fransche Kamer afge-legdjvenkiaring - 'besloot met een dringend, beroiTO om steun en n-edewej'kipg vanwege de renwblikeinen. Aan de uiterste Jinkerzijde werd de ver-klafbig :herhaaldelijk door iporiisch gelacà. oiiitlitald, ter wij 1 geroepen werd « Weg met den •driejarigen'diensttijd ! » Op enkele ban-, fcen der linkerzijde werd toegejuicht. ©Ê afgevaardigde-Puech interpelleerde hoen Iiove^ de .algiemeene politiek. Hij schetst de .wijzc van samenstelJing van het ministerie,. waa'ûaan hij vervvijt, dat het zich de niede-j \ve£< ing - der groepen van de ilinkerzijde niet ! heefL verzekerd. Hij zegt tegen de regeering ! :te 'zuilen stemmen. Ditzelfde verklaren ook: ; Aii^igneur en Ba.limier. Nadat Riboi daarop heeft geantwoord en 1 ook de aocialist Sembat het-ikabinet beknï-b-' belc heeft, wordt tôt de shiiting van de be-^ ' raa'oslagjr-g: besioten. ! De regeering-3telt de kwestie van vertrou-! 'AY<2r-' Du-limier dient een niotie .in, waarvoor :hij ; den vooTrang varàagt. De metie luidt: « De Karaer, don oniangs door'het algemeene kiesrecht tôt uiting gekomen volkswil eerbiedi-.genc, v£stbesk>ten slechts vertrouwen te scfatînken-.aan een regeering icie in staat is de eeniieid der. gToepen van de linkerzijde te ver.vazenldjken, eike verdere toevoeging af-wij-,zen<l, g'aajf ovèr tôt de or de -van den dag ». De regeering' s erklaart de motie onaanne-; melijk. Met 306 ttegen 262-stemmen verleent ' de ^Kamer- echter den voorrang aan de motie.,, ' die daarna met-^4 tegen 187 stemmen wordt 1 aangenomen. De regeering 'is dus in de min-derhetd.De minâsters. «erlaten de • saal en gcœten ! de .-sccialisten • em geunâlîeetQe radikalen als: ! zij Vf>orbij « hun banken gaan. Het was toen' ' haïfzeven avorids. De Kamer weuë daaixsp :tot Dinsdag wer idaa-g' : ,? W ■ H«t-f>ntslag j"an haS imsaiister?® Parijs, i;3>Juni. — Na afloop der KLamerat-'iing ihèbben .de mninîsters den. président !hun ! ontslajg aangèboden. Deze heeft het aanvaaiid. Hetondeilhoud van président Poincané met' < het afgetreden kabinet heeft een kwartier ge-duojrd. Poinca-ré heeft Ribot en zijn amibtge-: nouten ;hartelij.k bediafiTa voor .hun medeAver-king en nog in het îaijzondeT Ribot voor de 1 moeite, die hij. zich op zijn ieefitijd in zoo !be-zwaarlijke omsfandigdîeden heeft ^getroost- ©e ministers zijn daarop heengejgaan, foe-i halve Ribot en Bourgoeis, die een vrij laimg' gesptrek met den président hebben gehad. Toen Ribot het .Èlyseaim verfiet riep een groepje nieuwsgierigen « leve Ribct ». Eeu enverhoopte raclikale overwinnhjtg. — D« 00rzaak van Rjbot's val Paiijs, .13 Juni. — Zelfs de Jeiders der; gëunifieerde <radikalen, als Malvy en Renoult, noemden den uitslag der stemming &en on-verhoopte .radikale zege.pr.aal. Zij .daclvten hoogstêps een tiental stemmen meetrderheid tegen het kabinet te-hebben, maar nooit geen 306 tegen ^62. Deze uitslag getuigt van tucht-geest bij de raddkalen -en laat ook een nieuwe b!okpolitiek voorzien. De oorzaak van Ribot's val is vooral te zoe-'ken in het feit dat de g.roepen der rechterzij-de openlijk besloffeen had den hean hun stetun te verleenen, iets waarnaar Ribot niet vroeg. Dit heett eclhter volstaan om het ^eheele kabinet Ribot in een kwaden geu.r te brengen! bij al de radikale repubUkeinen, die dan ook een^gezind tegen hem gestemd hebben. Van een anderen lcant was Ribot .zelf niet sympathiek aan de radikale groepen., wegens zijn behoudegezind verleden. Niet otm zijn mi-nisterieele vei'k.laiing (die feitelijjc met prin-cipiëel is beknibbeld) maar om zijn persoon J en zijn verleden is Ribot en met hem. ziijo kabinet gevallen. De vooruitzichten In de wandelgangen der Kamer heerschte na de beslissing onbeschrij.flij'ke opwinding. De meeste KamerJeden zijn van oordeel , dat Viviani met de vorming van een nieuw ka- 1 binet zal worden-belast en dat hij daarin zeer j spoedig zal slagen. ^ Enkele tegenstanders van een kabinet-Vj-jj * viani zijn van meening dat Combes aan ' c bewind moet komen. c De gematigde pers wil Jaten doorschiqlméKj } ren dat er een soort van samenzwering be- }-staat om Combes terug aan 't bewind te krij-gen. _ _ s De radikale en radiko-socialistische bladen " daa.nentegen achten het noodzakelij'k dat be- n roep gedaan wordt op al de republikeinsche v groepen van de linksche republike.inen tôt de & radiko-socialisten, om het nieuwe kabinet sa- ^ nen te stellen. v_ De bladen der rechterzijde begaan de on- d< :oorzichtigheid président Poincaré in de kri- 2-;is te betrekken door hem aan te zertten aan ^ le uiterste partijen tegenstand te bieden. v< tu Het 57" ministerie Gj Het kabinet Ribot was het 57ste ministerie jn edert het bestaan der derde republiek (1871). let heeft het rekord van den korten duur ge- H lagen. Het heeft inderdaad slechts 48 uren >eleefd, terwijl het kabinet Fallières, tôt dus- 4 erre het kortste, het 15 dagen kunnen vol- f|c ehouden had. la le h. Viviani wordt opnieuw aangeduid om /e een ministerie samen te stellen i® Parijs, 13. — De voorzitter der Republiek teeft aan den h. Viviani de taak opgedragen ^ Let nieuw kabinet saam te stellen. De h. Vi- vc iani aanvaaidde de opdracht en zal beroep ^ ben op de personen, die hdj vroeger reeds erzocht deel uit te maken van zijn ministe- y( ie, mef uâtzondering van den h. Dupuy. m )e Spanning tusschen Griekenland en Turkije DE GRIE KEN-VER VOLGINGEN IN TURKIJE Een protestnota aan de Porte Athene, 13 Juni. — In antwoord op een .nter.pellatie .heeft Venizelos gisteren in de [Camer-gezegd, dat diepe ontroe,ring over de i'ervoJging van Grieken in Tuirkije de Hel-leensche ziel heeft bevangen. Tôt dusverre heeft de Grieksche regeering Ae v e ron tschu ldi gi ngen der Turksohe regeering niet in twijfel getrokken, maar zij heeft telkenmale als haar nieuwe feiten ter kennis kwamen, te Konstantinopel opheldering ge-vraagd, om met zekerheid te kunnen vastôtel-len of de Turksche regeering werkelijk een eind wilde maken aan deze misstanden. Meer dan 10,000 Grieken zijn uit Thracië naar Griekenland teruggekeerd om bescher-ming te vragen, de laatste dagen zijn 20,-000 vluahtelingen uit Klein-Azië aangekomen, terwijl 30,000 op een geheel -van 50,000 op de kust van Klein-Azië wachten op een gé-legeniheid om naar "Griekenland de wijk te nemen. Ik ^wil — aldus Vecizelos — geen onherstel-bare woorden spreken, maar ik geloof toch dat ik mijn eersten plicht zou verzaken, als ik verzuimde de Kamer te verklaren dat de toe-stand en^stig, zeer ernstig zelfs, is geworden. De regeering weet, dat, zoo er geen eind komt aan. dezen jammerlijken toestand, het haar plicht is zich niet te vergenoegen met beklag over den rampspoed der vluchtelingen (dave-rende toejuichin^en). De verklaringen van iVenizelos in de Grieksche JCamer Aûhene. 13 Juni. — Officieële tijdingen uit MityJene aan d.e Grieksche regeering stellen den toestand te Aiwali, waar 30,000 Grie-kenken wonen, als hoogst hachelijk voor. De heuvel die de stad b-éheerscht, is bezet dooi geregelde Turksche troepen en door vrijbui ters; machinegeweren.zijn in stelling gebracht .Latere telegrammeii.zeggen, dat de Turker tôt den aanval zijn overgegaan en dat de stac in brand staat. De hachelijke toestand der Grieken te Aiwal De Grieksche gezant te Konstantinope .heeft -den grootvizier «verklaard, dat de be .trekkiiigen tusschen Griekenland en Turkije een gevaarlijk kara'kter,zouden aannemen, in dien ongeregelde Turksche troepen Aiwal omsingelen, de stad binnendringen en ^r da den van geweld plegen. Wat een Turksch ministèr ervan zegt llonstantinopel, 13 Juni. — De Turksche ministèr -<van Binnenlandsçhe zaken heeft te-genover dagbladschrijTers verklaard, dat mer •te .Athene de vervolgông .der Grieken hoogsi overdreven voorstelt. Het getal uit Turkije «verhuizende Grieken is ook -.veel te hoog op gegeven. Wel zijn hier en daar Grieken onbe-Ihoorlijk behandeld, doch de .regeering heefl afdoende maatregelen genomen om uitspat-ti'Rg tegen ; te gaan. ©e maatregi>len der Grieksche regeering Athene. 13 Juni. — De regeering heeft be-volei^ zoolang de onzekere toestand duurt, de beurs te Aihene te sluiten. De reserve-matrozen der Grieksche vloot, die in ^t bukenland verblijven, zijn ooverwijld naar het vaderland terug,geroepen. Bij de Vlaamsehe Onderwijzers van Brussel en Voorsteden EEN VOORDRACHT VAN DEN H VAN KALKEN De Vlaamsehe Onderwijzierfibond is vol leven •en werkzaamheid. Belangrijke vraagstukken. worden er bestudeerd en bosproken ; iedere maaud wordt er een voordracht ingericht. Verleden maand S'prak Th. ZeJs over « Eeni-ge schoone nieuwe boeken » ; verleden Donder-3ag was het de spreekbeurt van den ondervoor-zitter H. van Kalken, die liandelde over de t Onde Spel- en Leesboekcn ». Deze voordracht i>ehaalde den grootsten bij val. Toekomende maand (9 Juli) zal de h. Tor-ieui; verslag geven over een belangrijk boek fan den voorzitter, H. Temmerman : a De Moe-lertaal in het Onderwijs ». Wij raden aile Vlaamsehe onderwijzers en leeraars a*au zich bii leze afdeelinç van den Liberalen Volksbond e laten inschrijven. Het is voldoende een kaart-e.te sturen naar den voorzitter, 3 Voltairelaan, )f naar Amaat De Cort, 3 Edelmanstraat, Koe-celberg.Wij laten hier de samanvatting volgen van le voordracht welke de h. van Kalken gehou-en heeft : Spreker begint met een kort overzicht van et officieel toezicht op se.hoolban.ken, sedert et dekreet van 26 Sept. 1550. Hij behandelt de Spelboeken, Haneboeken ; pellen in Krnisken-A ; de leeswijzen van Nieu-old en van Prinsen. De h. van Kalken bespreekt er leesboeken, elke men voor do 19e eeuw gebruikte. Dan ' »lgt een ontleding van enkele schoolboeken, >oals « Ghenenchelijke, eerlijcke ondo profij->l'ijcke Propoosten, Éxempelen ende Fabulen », >or H. Jacobi (1596); — « Den ntersten wilile wi Lowys Porquin » (XVII0 eeuw); — « Den >bbelen Zielentroost » en « Den nieuwen Spde-'1 der Jongheyd of G-tilden A B. C » (Tijd van aria Theresia en Jozef II). j De h. van Kalken leest verschillendo lessen •or uit deze hoogst zeldzame boeken ; hij toont n hoe deze boeken de trouwe spiegel zijn der •voedkimdige begrippen van vroeger eeuwen. Daarna bespreekt hij de eerste werkjes, die de laatste jaren der 18° eeuw eene nieuwe en 8 >tere_ richting aanwezen, zooals « Do brave e endrik^», door Nioolaas Ansli.i'n; « Vader Ja- a b en zij ne kindertjes », door Van Heyninglien 8 >soh ; en enkele andere. 0 De voordrachtgever doet ook de gebreken van 8 ze boekjes dnidelijk uitkomen. Men "heeft er t: ter mede gespot, ma^ir ten onrechte, want d stonden verre boven aile andere schoolwerk- 8 î van hun tijd. De voordracht werd met buitengewone aan- v oht gevolgd ; de behandelde stof was dan ook v ogst belangwekkend en geheel nieuw. Het orlezen van enkele lessen urt die onde school- " eken der 17® en 18e eeuw wekte in "hooge mate 1 belangstelling ; en wij raden de onderwijzers- 1 ingen in het Vlaamsehe land sterk aan, de (i ordracht van den h. van Kalken ook in hun C idden te do en hooren. DAGKTJAPPER BERICHT. — Bij dit nummer van heders1 Zondag behoort een bijblad. Voor de gemeentesekretarissen. — Wij hebben medegedeeld dat eene afvaardiging van gemeentesekretarissen werd ontvangen door ministèr Berryer en dat de voorzitter van het, broedersoL'ip, de h. Biddaer, van Ander-lecht, den toestand waarin deze ambtenaren zich bevinden, heeît blootgedegd. In der waarîieid zijn de sekretariss>en sdecht bedeeld door het manna. De loon-standaard dezer beamhten klimt op tôt 3 Juli 1894 en onderging sinds geene wijzigingen meer. Hij beantwoordt dus niet meer aan de vereàsehten van den dag. Ook zijn sommig-e gemeentesekretarissen, zelfs in gemeenten van zeker belang, slech-tàr betaald dan de straatkeerders te Brusseil. Daarin moet verandering ge-bracht worden. Op 15 Oo-gst word't te H assoit de landdag der gemeentesekretarissen gehouden en de beraadslagingen en de wensehen die er zullen uitgedrukt worden, kunnen met anders dan de aandacht trekken van de wetgevende macht. De muilplaag. — Het ;.iond- en klauwzeer bij he-.t vee verdwijnt srt/ilaan. Terwijl in Frankrijk vele bnandpunten der plaag bestaan, worden in België slechts twee gemeenten op-gegeven, waar de ziekte is uitgebroken, na-melijk Bortbeke in Vlaanderen (5 stallen) en Thieusier in Henegouwen (1 stal). AU TISSERAND, 95, Anspachlaan, Brussel. — Groote tekoopstelling van einde seizoen. Groote prijsvermindering. Tôt 20 September, 's Zon-dags gesloten van 's middags. Verdediging van het openbaar onderwijs. — De schepenen van onderwijs van Brussel, de voorsteden en de groote gemeenten van het rijk waren Donderdag te Brussel vergaderd. Eene lange gedachtenwisseling werd gevoerd over de schoolwet. Over een 14-tal dagen zullen de sehepenen andermaal vergaderen, om kennis te nemen van het verslag opgesteld over de financieele gëvolgen der nieuwe schoolwet voor de groote-gemeenten.Gemeenteraad rn Anderlecht. — Openbare , zitting op Maandag 15 Juni, om 4 uur 's namid-dags. Zeer belangrijke dagorde. Het beste loveren voor den laagsten prijs is i het devies van de Nieuwe Nationale Bakkerij, ^ Delaunoystraat, 14. Begeving van plaatsen. — In de eerste dagen : van Oogsx zal in het Ministerie der Schatkisi een vergeMjkend examen worden afgenomen voor het begeven van 72 plaatsen van onder-L geschikte beambte in het beheer der recht-■ streeksche belast ingen. In de onderwijswereld te Molenbeek. — In de bevoegde bureelen wordt thans ge arbeid aan de herziening van den loonstandaard van 1 ; het onderwijspersoneel. Het ontwerp van nieuwen loonrobster zal '■ [ eerlang tôt onderzoek aàn de afdeelingen van' den gemeenteraad onderworpen worden. Maandag, 15 Juni, en volgende dagen, bij-zonderlijken verkoop van occasiën en uitver-koop van Zomernieuwigheden, in de Cfroote Magazijnen MERCHIE-PÈDE, Huidevetters- ' straat, 54, Brussel. Amer Picon. — Versterkende en verîcissoheai. de drank. De Koning bij de paardenfokkers. — Het is .:>et veel luister, dat de Koning, hiertoe op-zettelijk uit. Oostende te -Brussel aangekomen, zich Zondagnamiddag, te 2 uur, naar de groote bai van het Ju'beljaarpark zal begeven om er d? uitreiking der onderscheidingen aan de be-ivToonde paardenfokkers bij te wonen. Een eskadron 1* Gidsen, in groot uniformr met vaandel en aangevoerd door een hoogeren offioier, zal het koninklijk rijtuig van de Paleizenplaats naar het Jubeljaarpark bege-leiden.Na afloop der plechtig.heid, zal de lîonink--ijke karos op dezelfde wijze. naar het paleis worden begeleid. Troepenverplaatsing. — Heden Zaterdag zuî-ien een 200-tal manschappen der 20' gemengde-brigade, waaronder de staf en de officieren-■/an het 0* bereden artillerie, in bijzondere treinen, uit Capelen naar Etterbeek worden ge-nracht.Anderzijdjs zal de bereden artillerie der 8* brigade, die te Brussel vrbleef, in bijzondere treinen naar Antwerpen worden overge-bracht.Uit Rochefort vertrekt de staf der 2' en der-gemengde brigade, een 50-tal officieren en een 100-tal manschappen van het 4* linie en het 3* lansiers, naar Brug,ge en naar GenL. Op weg naar Algemeen Stemrecht. — De re-geeringspartij zal niet lang meer mogen staan-dc houden, dat het land van geen algemeen stemrecht wil hooren. Elken dag komen nieuwe toetreders tôt de hervorming de gelederen versterken. Zoo is het, dat de zoogezegde Independenten van Brussel zich onvoorwaardelijk gunstig aan de hervorming hebben verklaard. Volksvertegen-woordiger Theodor stelt ais enkele voorwaarde dubibel stemrecht aan dien familievader op 35 jaar, doch de Brusselsche gemeenteraads-heer Brabandt is beslist gewonnen voor zuiver il.gemeen stemrecht op 25-jarigen ouderdom. Laat ons niet vergeten dat de h. Theodor Dp de kathol-ieke lijst. te Brussel werd gekozen ?n de h. Brabandt als katholieke gekozene in ien gemeenteraad zetelt. Zelfmoord te Antwerpen :en grijsaard spring uit het venster eener eerste verdieping Van onzen berichtgever : Zaterdagmorgen rond 4 1/2 uur, is een 77-->ri-e grijsaard, Philip Gorle, uit een venster der erste verdieping van het ouderlingengesticht an de Hollandstraat, te Antwerpen, gespron-esprongen. De grijsaard overleed eenige ogenblikken nadien. Het lijk is in het ge6ticht ebleven. Het blijkt dat Gorte sedert eenigen jd aan zinsverbijstering leed en men denkt at hij in eenen aanval van heete koorts heeft ehandeld. Het ongeval heeft de grootste opscihudding erwekt onder de oudjes die in het gestioht erblijven. Bericht blj verhuizing. — Abonnenten, die >an woonplaats veranderen, worden beleef-elijk verzor.ht bij het NIEUWE tevens hef WDE adres te willen ovoeven. Ilet beheer.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.