lli »aar *■ W. 148 Prijs per nummer : voor Belgi'é 3 centiemen, vooi den Vreemde 5 centiemen TeSefoon : Redactle 247 - AdministratSe 2845 Vsn»dagj 29 Miel 1914 irwifffgraiHgmagaBBusi!^^ Drnk»ter-U Itgeefste» ^Maatschappij H ET LICHT bestuurder : ! £ DE VIS CH. LedcberfrQent .. redactie . . administratie ï hoogpoort, 29. GENT VOORUIT ABONNEMENTSPRIjy BELGIE Orie maanden. , » , . fr. 3.2! Zes maanden . . , , . fr. 6.5C Een jaar: fr. 12.5? Men xbonneert zich op aile postbureelft DEN VREEMDE Orie maanden (dageli^ts verzonden). ...... fs. Orgam der Belgisohe Werkliedenpartij. — Verschjjnende affe dagen. ferzienliig en Zuiver Alg. Slemraoii zia nist ma ton te iueda 9 St. Thomas zelve die zijnen vinger in je wonde wilde steken, vooraleer hij ge-ioofde, zou ditmaal niet meer twijfelen aan die grondige waarheid, dat de her-liening der grondwet op weg is en het Zuiver Algemeen Stemrecht, daar de bekroning moet en zal van zijn. Al de liberale en socialistische dag-bladen maken de statistieken der kie-îingen van 1912 en 1914, om de ver-ïouding der oppositiepartijen tegenover je regeeringspartij vast te stellen. Het is waar dat schier alîen met een ïerschillend eindcijfer uitkomen, al laarmate zij de christene demokraten, :n de andere afzonderlijke lijsten bij de jppositie tellen, of bij de regeerings-oacht, ofwel er eenvoudig geene reke-îing van houden. ; Maar in die drie gevallen, komen AL JE BLADEN tôt den einduitslag, dat le regeering van heden af, In mlndcrhdd an stemmen Is in 't land. Wij hebben het reeds gezegd en wij lerhalen het, een dergelijke toestand s onhoudbaar. En de klerikale pers gevoelt het zeer ;ced. Zij verklaart — wij hebben daarom-rent het schrijven van « Le Patriote » iangehaald — dat de rechterzijde nooit in de grondwetsherziening zal toestem-aen, zoolang zij geene zekerheid heeft, iat er in de Kamer eene meerderheid 'an de twee derden bestaat, ten gunste *an het Zuiver Algemeen Stemrecht. Die terughouding, die uitvlucht levert ilreeds het groot bewijs, dat de kleri-'alen zeer v;el weten, dat er geen an-er stelsel meer mogelijk is, als er ver-andering komt, dan het Zuiver Alge-Deen Stemrecht, want zij spreken over ;een ander mogelijk kiesstelsel meer. Het is al zooveel gewonnen. £ * * Nn gaan wij logiek voort redeneeren. Vooreerst beweren wij dat er in de lieuwe Kamer eene meerderheid be-itaat, die gereed is om de grondwets-lerziening te stemmen. Voor de herziening zijn er : 40 socialisten ; 45 liberalen ; 2 christene demokraten; 15 katholseken, 102 leciera voor de herziening. Tegen de herziening kunnen er dan 10g overblijven : 84 katholieken, Ziedaar de verhouding der leden v"«or en tegeri de grondwetsherziening op ce 1B6 leden waaiuit de tegenwoordige Kamer is samengesteld. Die meerderheid van 18 stemmen — 102 tegen 84 — is in dees geval al wa groot en eerbiedwaardig is en er dier rekening van gehouden te worden. £ 2$ï Wat zal er na de herziening gebeuren Dan wordt de Constituante benoem of de Kamer, gelast met de invoerin van het nieuw kiesstelsel dat aanvaar wordt in de grondwet. Wij hebben de vaste hoop, ja de ze kerheid, dat uit de beraadslagingen de Constituante geen ander stelsel kan op rijzen, dan het Zuiver Algemeen Stem recht. Daartoe hebben wij verschillende gc gronde redenen : i° Aile andere beperkte stelsels zij onmogelijk geworden, gezien de gc dachtenstrooming in 't land ; 2° Tôt zelfs de verstandige katholie ken wenschen ten slotte, bevrediging o dat gebied. En mdferdaad het valt nie te loochenen, dat de Stemrechtbewegin aanvallend of verwerend optredend, ee grooten invloed heeft op de economisch toestanden en de betrekkingen tussche patroons en werklieden niet vredelie vender maakt ; 3° De ons omringende landen gere geerd door het Zuiver Algemeen Stem recht of iets dat er geheel dicht bij komt, leveren het bewijs, dat dit stelse op verre na, geen aanleiding geeft te al de wanorde en de onheilen, die onz klerikale tegenstrevers ervan voorspe' len. Het tegendeel blijkt veeleer waa te zijn. Aan zulke treffende voorbeelden e-afdoende argumenten weerstaat me ten slotte niet. Ziedaar waarop wij onze hoop en or ze zekerheid steunen, dat eene nieuwe onvermijdelijke herzieningsproceduui onvermijdelijk moet uitloopen, op de triomf van het Zuiver Algemeen Sterr recht. SOCIALISTES! DEMOKRATEN! Het hangt van u af, om den teger woordigen gunstigen toestand tôt ee goed en spoedig einde te brengen. Het vuur brandt, wakkert het aa mannen, laat het niet stillen, niet vei dooven, maar doet het vlammen va rechtsgevoel, onafhankelijkheid, lots verbetering en meer beschaving ; doe het opflikkeren in al de harten en in e de herssens. Wij zijn overtuigd, dat, als de deme kratie nu eensgezind, aaneengesloter geestdriftig opstaat, den vijand de handschoen werpt en den laatsten strij moedig en hoopvol aanvaard dat d triomf nakend en onvermijdelijk is. F. H. Bluffers JJe kiezing is voorbij. De zoo lang voor-"Meide en z66 vurig verlangde dag is ach-ter den rug. De stembus heeft uitspraak ge-daan. Met genoegen kunnen wij vaststel-fen dat de klerikalen overal teruggeslagen ?ju. Dit was te verwachten. Zij hebben dit jaa.r niet in die mate kunnen knoeien, be-oriegen en omkoopen zooals zij dat vôor ® Juni 1912 deden. Daarbij kwamen nog «e verlooehening van hun kiesprogramma 0n het niet volbrengen der gedane beloften va® de laatste kiezing. Zij verliezen terrein ttaar niettemin juicht men in sommige kle-nkale bladen omdat de regeering recht Weef en dat nog wel met een sterke meer-uerheid — niet in het land — maar in de Hamer. Ons kiesstelsel is z66 eerlijk en z66 feclitvaardig dat op de oppositiepartijen ^eer stemmen uitgebracht zijn in 1912 en 1914 dan op de klerikale, en niettegenstaan-" stemmen in de Kamer behouden. Dat is eeae der vele schoone kanten van ons chi-ûeesch knoeistelsel, dat, naar wij verho-P.®D, met deze kiezing een stap nader bij gekomen is. Terwijl overal in den lande de bladen der oppositiepartijen den uitslag toejuichen en 46 naderende grondwetsherziening aankon-'guen, yond Bip van «De Nieuwe Gazet» r ' noodig bovenarms op onze partij te val-e1; de socialisten te doen doorgaan voor oode volksbedriegers en vooral zijn bluf-aaneen te flansen : «dat onze , 11D zondag een verpletterde neerlaag Wf ,geleden ^ Gelukkig neemt Rip zijn i as°hen voor werkelijkheid en is het mees- ian zijn geschrijf dnimzuigerij. Lf: °nze kandidaten zijn met een grootere • ei-derheid gekozea dan .vroesgrHalleeA te mmmmmmmmmmmmmmm—waïaMiMnwjjgtfa—BHBB—MM Gezel Royer behaalt voor zijn zetel alléé ongeveer 27,000 stemmen. Onze bedreigd mandaten te Gent, Soignies en Verviei zijn met succès herwonnen. T© Charleroi behaien onze partijgenoote meer dan 100.000 stemmen en te Hoei-Borj worm herwint onze knappe bestuurder va Le Peuple zijne plaats, die hij in 1912 vei loor door de schuld der doctrinaire libéra len, die toen voor de dompers stemden. In dat arrondissement leden de liberale een gcduchte nederlaag. Sinds 1830 was he door een liberaa-1 vertegenwoordigd in he Parlement: eenige jaren zelfs was het ui1 sluitend liberaal en nu heeft M. Giroul d baan moeten vrij maken voor onzen vrien Wauters. Al het geschreeuw van Bip over onze ne derlaag is dus maar bluf, want wij wone één zetel en verloren er geen. Ons stemmenverlies te Luik komt groc tendeels voort uit de patronale vervolgin na de Algemeene Werkstaking en de vloi tende massa der demokraten die den be dreigden zetel van de progressist Journe wilden redden. Als dat eenig verlies t Luik voor Bip genoeg is om te spreken va een socialistische neerlaag en een libéral overwinning, dan bewijst dit maar allee dat kinderhanden rap gevuld zijn. En nu wat over de groote liberale zege praal. De herkiezing van Peten en Neven is da een liberale overwinning? In de verst verte niet. Als de socialisten daar moete ôpkomen en de liberalen bestrijden i plaats van steunen zooals ze nu deden, zo er heelemaal van geen overwinning spraa zijn. En het mandaat van Dr Persoons i St-Nikolaas, is dat niet behaald door d huln der «roode bedriegers»? En zou M. D'Hauwor in het arrondisse ^men^ Ajjleuflgj-dji^ Ç&iazgrL zjia,._ak_di ttyrannieke socialisten niet gecartelleerd hadden1 Is M. Bens, te Aalst,' niet door de 00g van een naald de Kamer ingekropen omdat hij ditmaal de stemmen onzer partijgenoo-ten moest missen? Wa-t meer kieschheid zou aan zulke over-winnaars wel passen. De liberalen hebben gewonnen, dat is t waar, een gedeelte der déserteurs van t 2 Juni 1912 is terug in de rangen gekomen, en zal die niet verlaten vôor de klerikalen weer op het punt staan te vallen. Eens z66 ver dat er kans is de regeering omver te > werpen dan maken de liberale japneuzen j rechts omkeer en houdçn de klerikalen aan '"t bewind uit schrik van de Werklieden-5 Partij. Er is een strooming naar de liberale partij waar te nemen zegt Bip, en triom- > fantelijk voegt hij er bij : « de toekomst is r aan het libéralisme . Hier past wel de 1- spreuk : « Zalig zijn zij die arm zijn van geest want hutiner is het rijk der hemelen». Aan welk libéralisme is de toekomst? Aan het vrijheidswurgend libéralisme van M. Van Hoegaerden van Luik? Aan de broodroovende reactionnaire bende liberale n patroons die na de Algemeene Werksta-long de stemrechtstrijders in den rug aan-viel? Aan de liberale voorstanders van artikel 310? Aan de liberale militaristen ^ die droomen van den 3jarigen diensttijd in f België in te voeren? Of is het M. Strauss, de leider van het Manchesterianisme, die ? het helder blauwe vaandel triomfeerend n op het parlement moet planten ? e Een zwaluw maakt geen zomer en het 1 winnen van een nieuwen zetel geeft aan de liberalen de regeering niet in handen. N- Wij weten, dat, met het huidig kiesstelsel de klerikale moeilijk, bijna onmogelijk, van het bewind te krijgen zijn. Dit is vooral onmogelijk als vele liberalen op het be-" sliste oogenblik naar den vijand overloo-•1 pen. t Wij weten dat alléén Zuiver Algemeen e Stemrecht de werkende klasse kan baten. Daarom laten wij het bluffen over de Iibe-r raie triomf en het liegen over de socialistische neerlaag aan Bip over, wel wetende dat eerstdaags de politieke gelijkheid zal 1 zegevieren en de werkelijke maclit der n arbeiders dan z66 groot'zijn zal dat de toekomst zoimig lacht naar het socialisme-Dat is geen bluf, maar zuivere waarheid. Willy Prolo. 1— W8-1» »wii -«11 n Een woord aan . de Staatswsrkiieden Ver leden zondag, zal voor u een dag blij-a ven die gedenkwaardig als hij was, dient aangeboekt te worden in de geschiedenis uwer organisatie. Q Getergd, door al wat in den laatsten tijd jegens u misdaan was, getergd, door de t slechte behandeling, de drakonische maat- I regelen, den dwang van het protectionisme, den schandelijken veldtocht der klerikale - drukpers, het stelselmatig verwerpen der , goede hervormingen die gij sedert jaren eischt, de broodeloosstelling uwer kamera-^ den, enz., enz., verbitterd door zoovele schandelijke aanslagen hebt gij van dat e eeue oogenblik onbewaakt 'zijii, gebruik ge-maakt, om te stemmen, tegen hen die de oorzaak zijn van uwen schandaligen toe-m stand, om te stemmen voôr hen die altijd in de bres staan, tôt verdediging uwer belan-gen.II Verstoken van aile vrijheid en recht, die ® aile Belgen genicten, hebt gij afgebroken s met den ouden slenter en sieur, en uwe stemming van zondag bewijst, dat gij er niet û alleen goed gebruik weet van te maken, maar zij bewijst het onbegrensd vertrou-11 wen dat gij stelt in de mandatarissen der Werkliedenpartij en in de arbeidersbewe-ging zelve. Maar zoo gij van dit eene wapen., uw Q stembriefje, een goed gebruik maaktet, ver-t geet niet dat er nog een wapen, uwe orga-t nisatie ter uwer beschikking is, en dat het uw strenge plicht is haar te steunen, haar e te versterken tôt verdediging uwer belan-d gen. Ah, vrienden van den spoorweg, er is nog i- zooveel te doen, hoe talrijk zijn nog uwe a grieven, hoe groot uwe eischen. En dit ailes kan maar opgelost worden door de organisatie, gesteund door u aîlen. g Uw strijd heeft maar kans van welluk-ken, wanneer gij allen een zelfde taktiek, eeu zelfde methode, eene zelfde richting z volgt. e De organisaties der spoorwegarbeiders, a doen te veel verloren weg zooals men zich e hier uitdrukt. Zij gaan mank aan kennis, a aan tucht, aan middelen, in een woord, zij hebben niet die krachtige h and, zij missen die energieke beàluiten in congressen ge-nomen, en bijzonderlijk gaan zij" gebukt on-t der de administratieve guillotine, die een-e ieder dreigt, die in hare nabijheid durft a komen. q Er moet dus gewerkt worden om het vrije 11 recht van vereeniging te bekomen, en hier k doet zich de g rejette der taak gevoelen, wel-ci ke de Bond der spoorwegarbeiders heeft e ondervonden. Zondag heeft zich meer dan ooit het nood-zakeHjke doen gevoelen van het vrije ver-&1 éepigiagsr.ecb.t. en hoe noodig Het' is dat.er eene beweging worde aangebonden om dit recht te veroveren, Intusschen moeten de spoorwegarbeiders, meer en meer aanslui-ten, niet alleen bij hunne organisaties, maar door het versterken der arbeiders-partij zelven. Op mannen van den spoorweg, wordt le-zers van «Vooruit» ! Op mannen, wordt lid van den Werkersbond of Propagandaclub uwer gemeente en op die wijze zult gij het werk bestendigen dat gij zondag zoo prach-tig begonnen zijt : de oplieffing uwer sla» \ ernij ! Leve de spoorwegarbeiders! Leve de Ar-beiderspartij ! LOC1JS. De bivolking «fan België Het Staatsblad van 27 mei kondigt de of-ficieele opsomming af der bevolking van het rijk op 31 December 1913. 't Totaal getal inwoners beloopt 7,638,757 De provincie Antwerpen telt 1,019,477 inwoners; Brabancl, 1,044,275; West-Vlaanderen 888,971; Oost-Vlaanderen 1,142,381; Hene-gouwen 1,254,114; Luik 901,269; Limburg 289,147; Luxemburg 233,333; en de provincie Nam en, 365,790. De bevolking der groote steden beloopt : Brussel 173,371 ; Anderlecht 69,409; Etter-beek 35,208; Vorst 29,110; Elsene 83,761; Laeken 39,'854; St-Jans-Molenbeek 32,359; Schaarbeek 94,176; Ukkel 30,561; Jette 15,875; Koekelberg, 12,738; Hal 15,346 en Vilvoorde 17,270. Leuven 42,490; Thienen 19,016; Nïjvel 13,132. n Antwerpen 313,833; Berchem-bij-Antwerpen 32,257; Borgerhout 52,126; Deurne 15,093 ; Merxem 19,493 ; Boom 18,203. Mechelen 60,045 ; Lier 26243 ; Turnhout 24,506. Brugge 53,595 ; Thourout 11,087 ; Kortrijk 36,336 ; Meenen 18,353; Moeskroen 23,266; Dixmudë 3,788; Oostende 43,196; Bousse-lare 26,201; Iseghem 14,469; Thielt 11,983; Poperinghe 11,269; Wervick 10,153; Yper 17,497. Gent 169,473 ; Gentbrugge 14,567 ; Lede-berg 14,043 ; Sint-Amandsberg 17,209 ; Aalst 36,101; Geeraardsbergeu 12,685; Audenaer-de 6,828; Bonse 22,936; Eecloo 13,604; Mal-degem 10.701 ; St-Nikolaas-Waas, 35,232; Lo-keren 23,533; Temsche 13,366; Hamme 14,209 ; Dendermonde 10,138^ Wetteren 16,856; Zele 14,568. Hasselt 18,531 ; Sint-Truiden 15,983 ; Mae-seyck 4,749; Tongeren 10.792. Ath, 10.756 ; Charleroi 29,481 ; Gilly 24,699 ; Jumet 28,279; Marchienne-au-Pont 22,105; Marcinelle 19,108; Montignies-aan-Samber 23,206; Boussu 11,751; Dour, 12,632; Fra-meries 13,263; Quaregnon 17,375; Wasmes 15,849; La Louvière 22,507; Zinnik 11,099; Binche 11,936; Doornik 37,386. Luik 172,643; Ougrée 17,891; Seraing 41,058; Hoei 14,467 ; Verviers 46,046. Namen 32,438; Aarlen 12,458; Dinant 7,674. De kleinste gemeenten van het land zijn : Niverlée (Namen) 82inwoners; Herten (Limburg) 73, en Zoetenay (W.-Vl.) 28. Er zijn in de provincies : Mannen .Vrouwen Antwerpen 507,158 512,319 Braband 746,420 797,855 West-Vlaanderen 439,968 449,003 Oost-Vlaanderen 567,228 575153 Henegouw 633,585 620,529 Luik 448,726 452,543 Limburg 146,978 142,169 Luxemburg 118,604 114,729 Namen 181,652 184,138 Totaal : 3,790,319 mannen en 3,848,438 vrouwen. Er zijn bijgevolg 58,119 vrouwen meer dan mannen in ons land. De werkeo aan de Haven VAN ANTWERPEN Onlangs werd er met veel brio medege-deeld, dat minister Helleputte twee sluizen tegelijk zou in aanbesteding gegeven hebben; het dokkanaal werd daarbij onmiddel-lijk verlengd en nog tal van meer andere, schoone beloften. In werkelijkheid komt ailes neer op ééne sluis en waar hij 4000 m. kaaimuur beloofde te Austruweel, vergenoegt hij zich nu met 2000 m. Nogmaals stellen wij vast de waarde die er aan oen ministerwoord moet gehecht worden. En de afbraak der vestingen ? ? ? Procss voor omStooperij IN DUIÏSCHLAND In het procès wegens omkooperij, ten ge-volge op het vroegere Kielsche werf-proces, heeft de rechtbank vonnis geveld. De koop-man Neugebauer is vrijgesproken. Hiester-man, vroegr c-ipier in de gevangenis, is tôt drie jaar tuchthuisstraf, Bolff tôt twee jaar tuchthuisstraf veroordeeld. Andere beklaag-den werden tôt verschillende gevangenis-straffen van 3 maanden tôt 2 1/2 jaar of boeten veroordeeld. De veroordeelden legden zich, op Wohlers na (die £ maanden kreeg), niet bij he.t vonnis neer,. De aandrang van het publiek was zex> groot, dat er veel politie noodig was, om de orde in het gerechtsgebouw te handha-' ven. Een spaor van den poolreiziger André Het Zweedsch gezantschap te St-Peters-' burg he»ft het ministerie van buitenland-sche zaken d.d. 25 dezer meegedeeld, dat uit Jakoetsk in oostelijk Siberië een telegram te St-Petersburg is ontvangen, lnidende: Er zijn sporen van den Noordpoolreiziger An-! dree gevonden. Men heeft in een woud o®i aanzienlijken afstand van Jakoetsk de ove#« blijfselen van een ouden luchtballon gevonden. Het onderzoek wordt voortgezet. ,Wi« stelt in Zweden belang in de zaak? w. g. Grokofski, mijningenieur.< Het blad «Gôteborg», handels- en scheep-' vaarteourant, heeft zich gewend tôt prof. Otto-Nordenskjold, die den inhoud van het' telegram in twijfel trok, daar de plaats, waar de ballon gevonden is, te ver ligt t» Spitsbergen, waar André is opgestegen. Geheel onmogelijk is het volgens Norden3-kjold echter niet, dat de ballon in oostelijk Sibérie is geland. Âfscliuwelijke handel in kinderen in Italie Een Napels blad bevatte korten tijd geleden opzienbarende berichten over een wijd-vertakten kinderhandel in Italie. De zaak werd onderzocht en hierbij zijn ergerlijke en bijna ongelooflijke toestanden aan het licht gekomen. Zoo hadden personen van aanzien te Ca-serta een geheel korps agenten in dienst, die met groote sluwheid de bepalingen van do wet, welke uitwijking van minderjarige kinderen verbiedt, ontdoken. Den ouders van de slaehtoffers werd eene toelage be-loofd van 200 lire per jaar; de kinderen1 àouden goede voeding en uitnemende behandeling krijgen. De arme ouders meen-den zulk eene gelegenheid om hunne kinderen in betere omstandigheden te plaat-sen, niet te mogen laten voorbijgaan. De slaehtoffers werden als schoolkinde-ren, die met hun onderwijzer een studie-reisje maakten, over de grens gebracht. De berichten aan de ouders werden dan steeds spaarzamer en van geldzendingen was na-tuurlijk in het geheel geen sprake. De meeste kinderen moeten naar Noord-Amerika verscheept zijn. Procès voor het verbrikn van Itaveliiksbsloften IN DE VEREENIGDE-STATEN In New-York is een procès aan den gang dat seer de aandacht trekt. Zekere juffrouw May Sullivan heeft den zoon van de schat-rijken fabrikant van drukpersen, in rechten aangesproken,wegens verbreking van trouw-belofte. De jonge Hoe had vroeger omgang ■ gehad met dit meisje en haar 00k beloften gedaan. Sindsdien was hij getrouwd met ' een andere dame. Juffrouw Sullivan schijnt van ailes t»! hebben geprobeerd om alsnog een voordeo- • lige financieele regeling te treffen met Hoe. Daartoe moet zij 00k verwerpelijke middelen hebben gebezigd, o, a. zou zij hebben gezegd moeder te wezen, en tôt dat doel het kind van een van haar vriendinnen hebben gehuurd en als het hare vertoond. De teleurgestelde juffrouw heeft een scha-deloosstelling van 1/2 millioen gulden ge' vraagd. Howelijk van een ter dood veroordeelde In de strafgevangenis te Trenton (Ver-eenigde Staten, in den staat New Jersey), heeft een merkwaardig huwelijksvoltrek-king plaats gevonden. Do bruidegom is de Italiaan Bafael Longo, die binnenkort op den electriseken stoel zal worden terdood-gebracht. Longo had jarenlang met een vrouw samengeleefd. Bij onderzoek bleek dat dit huwelijk in de staat New-Jersey als niet wettig wordt beschouwd. Thans werd de terdood-veroordeelde in de gelege>nheid gesteld, het huwelijk 00k vol-gens de wet van New Jersey officieel in or-< de te laten maken. Q§ Ouifsche militaire vlisgers IN RU SI. AN» Duitsche vliegers deden in Bypin (Bus-land) eene noodlanding. Men verneemt van bevoegde zijde, dat het daar gelande vlieg-tuig te Graudenz thuis hoort, waar het in den middag van den 26sten opgestegen was. Een onweersbui dreef het over de grens. Ka-pitein Schmôzer, de bestuurder, eu zija waarnemer, de eerste-luitenant Paul, zijn door de Bussische overheid aangehoudea,. -, Biizoïide^hedfia^ontbïefe^. 'J

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.