I ===== Drukster-Uitgiselstef ^atn: Maatschappij il ET L1CHT bestuurder : P. DE VISCH. Ledeberg-Oent . . REDACTIE . . ADMINISTRATIE HOOGPOORT, 29, GENT VOORUIT Or gaan der Belgische Werkliedenpartij* — Yersohjjtiende ai!e dagen. ABONNEMENTSPRIJS BELGIE Drie maanden. . , « , fr. 3.2 Zes maanden . , , . . fr. 6 el Een jaar. ...... fr Men abcnneert ziclc op aile postburecl? DEN VREEMDE Drie maanden dagelijks verionden). ..... fr. Zen kreet des harten Onze partijgenoot P.J. D. stuurt ons een artikel ter opname, waarin hij ge-heel goed den verstaanbaren haat, uit-eenzet, die deze oorlog tegen Duitschland in 't aîgemeen zal verwekt hebben. Het slot vari zij,n artikel is de moeite waard. Wij laten het volgen : En dat de haat der Belgen zich ook tegen de duitsche letterkunde, tegen de duitsche kunst in 't algemeen zal lucht geven moet ons niet verwonderen. Wij kunnen ons dit gemakkelijk verklaren, ils wij ons rekenschap geven van den i;emoedstoestand, waarin ons volk door de misdaden der duitschers is gebracht. Zoo hoorden wij reeds links en rechts lerklaren, dat men niet meer zou dul-tlen dat in onze schouwbnrgen nog stuk-Icen uit het duitsch vertaald, zouden wor-de vertoond ; ook bij muziekfeesten, nog duitsche muziek zou worden ten gehoore gebracht. Kortom, men zou zich tegen aile duitsche kunst verzelten. Mogen, kunnen wij ons daarmede ver-eenigen? Neen. En wel ômdat wij.van bet standpunt uitgaan dat de kunst geen grenzen heeft noch kent, dus aile kunst eigendom van aile wereldburgers S. Als we naar den schouwburg gaan of (ene muziekuitvoering bijwonen, dan tagen wij ons niet af of datgene wat lien ons te zien en te hooren geeft, :ngelsche, fransche, duitsche, vlaam-iche of andere kunst is. Men biedt ons kunst en wij gemeten er van, om 't even of de schepper op onzen of op vreemden grond werd gebo-ren. Diensvolgens mogen wij de geestes-werken niet in den ban slaan, omdat zij werden voortgebracht door menschen, die op duitsehen grond het Jevenslicht à^nschouWdên, àl hebben dé lâiidgéiioct-ten dier kunstènaars tegenqvçj: ôris een envergeeflijke, een onherstelbare mis-daad begaan. Laat ons in onzén gewettigden haat niet tôt kleinzieligheid overslaan. Wil of kàn men dat nu nog niet be-grijpen, binnen enkele jaren, als de wonde die men ons nu heeft geslagen, wat geheeld zal zijn, zal men dît gaan linzien en zijn ongelijk beseffen. Aan kunstwerken die onzen geeât is veredelen en waardoor wij een edeler e- opvatting van 't leven krijgen, ja, ons t- ver boven 't kleine gedoe, dat de men- b- schen bezig houdt, verheffen, hebben il. wij geen o\ervloed. te Laat ons datgene niet versmaden ol van ons wegwerpen, wat ons zooveet geestelijk genot verschaft, de waarde >k van ons bestaan zoozeer verhoogt, al le komt het ook van Duitschers. Laat ons it de rijke bron niet stoppen die onzen 'ij geest voedt, want dàn zullen wij ons on- ,i, geluk nog vergrooten. « Konden Gœthe, Schiller, Lessing, )i* Heine, Beethoven, Mozart, Wagner, en t. zooveel andere groote duitsche kunste- ts naars op aarde terugkeeren, zij zouden .1- het militarisme volledig veroordeelen, rc- voor zijn barbarisme, waarmede het in r- 1914 is opgetreden en vreedzame vol- ig ken ongelukkig heeft gemaakt. re Deze dichters, denkers en toonkundi- n gen hebben geen Niirnbergsche speel-goed vervaardigd, waarmede zij schat- r- ten verdienden ; zij hebben ons kunst- .n werken, onschatbare kunstwerken ge- 5t schonken. En die groote weldaad heeft le Duitschland zelf niet vveten te waardee- :s ren, want de scheppers dier kunstwer. ken heeft het in ^'Wide laten le%en ot >f in verbanning gejaagd m Buiten de grenzen van hun land heb- it ben de meesten van hen hun bestaan t, moeten zoeken. Laten wij wijzer, groot- 1- moediger zijn. Laat ons zeggen : Goethe, Schiller, :rr Heine, Beethoven, Mozart, Wagner, e.a. 1- zijn geen Duitschers, zij zijn wereldbur- > gers en dus zij zijn van ons. s- Er zijn in Duitschland mannen die ;ij niet van talent ontbloot zijn, maar daar- n, om toch niet den nâam van groot dich- it ter, kunstenaar of genie verdienen. 3- Die ftfanneri schéppen niet uit liefde :n voor de kunst, zij brengen elk jaar gere- s- géra éen werk voort, goed of slecht, daarom bekommeren zij zich niet, aïs it het hen een fortuin opbrengt. Wil men die boykotteeren, te gelijk e- met de duitsche droogstoppels, dit zal 3e nog niet zoo erg zijn. Maar 't zou aan n, velen pijn doen en ons allen schaden, nï moest men de echte, ware kunst, wier scheppers Duitschers zijn, uit ons mid- st den verbannen. P.-J. D. Een manifest van gezel Emiei Vanderirelile Staatsmioister ' « In de « Daily Citizen », het engelsch par-tijblad, schreef Vandervelcle voor zijne af-vaart 'naar Amerika, vol gen d manifest : « Noch de belgische, noch de fransche so-cialisten behoeven zich voor de Internationale te rechtvaardigen dat zij met hun landgenooten zich verzet hebben tegen den inval der duitsche legers. Hun rechfc is in overeenstemming met hun plicht. Zij ma-ken gebruik van hun rechfc van rechfcmatig© verdediging. Zij vervulîen den ee-sten plicht door de wapens op te nesnen om — tegen de gruwelen van den oorlog, dien zij niet v,'il den — te beschermen hun vrouwen, kinderen en hun huizen. » Voor ons, Belgen, waren dit recht en die plicht onbetwistbaar. Evenmin als wij wenschte onze regeering den oorlog, die ons is opgedrongen. Wij waren een neutrale staat, onze neutraliteit is aangerand en dat is geschied door een der naties die deze neutraliteit gewaarborgd hadden. Onze ka-meraden in Duitschland waren onmachtig ons tegen dien aanval te verdedigen en dus bleef ons niets anders over dan ons zelven te verdedigen en wij deden zulks met te meer kracht, omdat wij ons zelven verdedi-gcnde, tevens verdedigen de heilige zaak van vrijheid en beschaving. » Het is niet noodig.u te zeggen. dat wij niets dan goeds toewenschen aan het duitsche volk, dat evenals wij niets liever wenschte dan vrede en voor het behoud van dien vrede streed, doch het duitsche volk is geen meester over zijn lot. Dat volk re-geert Duitschland niet, dab doen de pruisi-fche jonkers; het. is de militaire coterie die om den keizer staat en hem beïnvloedt, en roolang dàt het geval is, kan Europa niet pan den oorlog ontkomen of aan een gewa-penden vrede, wat gelijk staat met zwij-genden oorlog." » Het is onze diepe overtuiging dat het groote oogenblikkelijk belang van het internationale proletariaat is bij de eerste gelegenheid een einde te maken aan het pruisisch militarisme. Als wij dat doen, voeren wij oorlog tegen den oorlog, en wat ook gebeure, wij zullen blijveri strijden voor de zaak of -de taciuan, yaja., ie b^£cliâ- ving en de onafhankelijkheid der volkeren » De legers die ons land invielen hebbei onze bevolking gedecimeerd ; onschuldig< nfl boeren gedood; onze monûmenten, onz( "0 kerken en — gelijk te Leuven — onze kunst schattftn, onze bibliotheken, onze universi teiten vernield. Zij hebben gruwelen bedre die doen denken aan de vreeselijke oor )ar- logen van vroeger eeuwen. Doch hunni af_ slachtoffers zullen zich nooit overgeven ; zi; . zullen blijven strijden tôt het bittere eind< en in dien strijd hopen zij den steun t< »o- hebben van aile arbeiders, die beseffen wai tio- zij hebben te doen in den dienst van d< hun rechten der roenschheid. den »Als onze arme Jaurès, gedood in d< in eerste dagen van den oorlog, nog met om ma- was, zou zijn machtige stem veroordeeld -ige hebben de misdaden in België bedreven er ;ten hebben aangetoond dat aile arbeiders, dat — Frankrijk en Engeland strijdende tegen zij het pruisisch militarisme, verdedigden d« 'en. meesfc rechtvaardige zaak. » Hij is niet langer met ons, doch zijn en stem bezielt ons, en het is niet alleen in zijr wij naam, doch in den naatn van aile socialis ons ten van Frankrijk en België, dat ik een be aie roep doe op de arbeiders van Engeland dafc één met ons te zijn in dezen oorlog vooi leze vrijheid en beschaving. » ka- itig ~ dus "z Oit een Duitsch militair biad iajj. Onder de duitsche troepen wordt eer blad verspreid : «Parole» Deutsche Krieger- ; Zeitung/ Amtliche Zeitung des Deutschen jjj., Kriegerbundés. ver Een onzer kennissen. Belgisch briefwis- •an selaar van vi*emde dagbladen heeft woens- 0jj. da.g op het slagveld te Melle-Quatrecht een re. duitsch dagblad gevonden en nog wel het jgj. Feldnummer I van «Parole», die c'e eerste bladzijde komt een lang „ artikel voor over de: BKSïORMIXï \'A> âet LlIK- Wij zullen hier enkel als eigenaardigheid .j: de vertaling geven van de officieele bekend-making over de bestorming van Luik welk |le^ luidt als volgt : in- BERLIN 7 AUGUSTUS 1914. — De ste vestingrn vau Luik zijn ingenomen'. Hedeji het morgend om 8 11 rc waren de vestingen in en, het bezit van de Duitsche troepen. Ken fat vierde van het giwamenlijk BcIgisch leger len *as tegen ons gerieht. Er werden f(MM) ME1 lia-JJJ-ÇWOjidc jsoldateD «evanaen seiiomea. » h* Europeesche Oorlog De toestand û mu I (Oîîicieele mededeeling) s Antwerpen 9 September, 10 urc 's II avonds. —- De Duilsckèts die den vorujen nacht rond Gent gelegerd wdren sijn he-den met hun buit naar 't Zuiden vertrok- > ken. 11 Te Melden flunderden zij eenige ma-gazijnen.n Andere troepen, komonde uit de rïck-'» ting van Sottegem, trokken naar den om-11 trck van Ronse. I" Zij schïjnen zich naar brankrijk te richten. l" Onze iroefen bleven niet werkeloos. In ' den omtrek van Antwerpen hebben de Belgen 300 Duitschers gevangen geno-men.^ ^ ^ : De stad Gant en de Duitschers 1 Slechts de helft onzer lezers kregen gister onderstaande mededeeling : n Hedcn, morgend van 0 tôt 10 ure wat èr einc huitcngewove beweg'intj aan en rond het Stadhvis. Allerlei yeruehten waren in omloop omtrent de dçor de Duitschers op-' geëischte waren, honflikten tusavhen den heer Braitn en dé militaire overheid, enz. Om 9 S'h kwam-en 4wee avto-initrailleuztn aan het Stadhnis staan tvaf de toeloop van e vol h nog grooter maakte. De auto die deze week het ttisschengeval verwekt had op de j. St-Fietersniemcstraat Met de Dvilaehers, was er bij. e 35iehier wât #îj vetnara'ert : " Ve 150.000 kilos hq.1^1^ door den Dvil- > schen gene/aal von Biihn .gèèi&thi êfl pèr 5 trein ver:undev, waren op bevel van den miliiairen gvnverneiM- van Oost-Vlaanderen, k Clooten, tegengehouden. ' L] Deze wagons stonden in de statie van n Gavere en de inhoud zou door de Belgische t Uoepen gehruikt worden. ' De heer Braun had zich dan tôt den Duit-j1 schen generaal von Bcihti begeven, dezen het geval uiteérvgezet, waarop de Duitsche generaal antuoordde: «dat Gent zijn plicht heeft gedaan en ailes bleef zooals het was, 't is u te zeggen: Gent-zou niet aangevaJlen worden n. Van den anderen kant is het kleine ge-t. schil dat ontstaan was fustchen de militaire n overheid en de. burgerlijke overheid van e Gent, vereffend. • De auto-mifrailletizen, waarin luitenant Kervifn zat is dan weggereden. Het schijnt dat het roorfal tusschen hem en de Duitschers geen verder gevolg hebben e zal en dat de luitenant, als verkenner, niets j dan zijn plicht deed. e T)e mitraïtleuzen zijn nu naar Aaltt voor e zekere militaire verrichtivgen. e Wat de Duitschers betreff, die zondag te M elle, Quatrecht, en andere plaatsen waren, e die trekken meer en meer naar het Zuiden s af. i Tan den kant der Belgische troepen'heb- ! hen ook groote bewegingen plaats. t i Ziehier naderen uitleg daarover : 6 Twee moeilijkheden hebben zich voorge-^ daan bij de uitvoering der overeenkomst ^ te Oordegem gesloten. Vooreerst liep de levering der opgo--' eischte ha ver niet op wielkens. Leden van j het Schepenencollege, vergezeld van vak-.. lieden, hebben de streken van Waregem en Kortrijk doorkruist en eindelijk de nood-zakelijke hoeveelheden gevonden, die per spoorweg gevoerd werden naar de statie van Gavere, door de Duitschers voor de Ilevering bepaald. De tweede moeilijke zaak was het aflcve-ren der wapens van île Burgerwaoht. 1 Er bleef hier te weten of de waehten zelf vrede zouden hebben met de voor-1 waarden de stad opgelegd, en ten tweede of het zou mogelijk zijn de burgervachteri te bereiken, die zoowat ovcral verspreid zijn en die onophoudelijk van verblijf-1 plaats veranderen. t De kwestie van den haver komplikeerde zich verder : ? Eene militaire overheid was gisteren, namens generaal Clooten, bij den statie-j overste van Gavere gekomen en had hem bevel gegeven de haver naar Gent terug te sturen. De statieoverste had echter ge-antwoord, dat hij het recht niet had te handelen zooals men hem gebood. Alleen ï de Duitsche generaal, de regtjimatige be-» stemmeling, mocht weigeren de levering te t -aanvaarden. r Hefc Gemeentebestuur van Gent wendde P zich onmiddellijk tôt- den minister van il, die de ata.d „seliik s&2£$tiu^ heeft. „ l)e statieoverste van Gavere was overi-gens in den namiddag verwittigd, dat do leveringen onder de bescherming stonden van den consul van Amerika. De haver is woensdag avond door de Duitschers in Gavere-statie afgehaald ; de afide-'s re provision waren te Beirlegcm in den na-middag geleverd. De zaak der Burgerwacht was inoeilij-v" ker. M. Braun is opnieuw generaal von Boehn l~ gaan vinden die met zijnen sta-f vertrokken was naar Vloesberge alwaar hij zijnen in-'1- trek genomen had op het kasteel van M, y. Verhaeghen. Heeft begrepen dat de uitvoering van de voorwaarde betrekkelijk de t burgerwacht voor het oogenblik onmogclijk was. Men verzekert dat generaal von Boehn J1 er van afgezien heeft zich de wapens der ■e Burgerwacht te doen afleveren. 0- s Ils Duitschers in Oost-Vlaanderen ■ «r VVi > IHUIIHVI VII r Te Hemelryk (tusschen St-Denijs en De ' Pinte) en te Gavere hebben de Duitschers 1 de spoorbanen opgebroken. Eene équipe van 160 man is ter plaats % gestuurd om den weg te herstellen. * Eenige uhlanen vielen gisteren in het 1 telegraafbureel te Oudenaarde; zij bevo-s len den bedienden te vertiekken en maak-3 ten den telcgraaf onbruikbaar. 1 De duitsche troepen zijn hier doorgetrok-ken van S ure !s morgends tôt 4 ure :s na-middags.De manœuvèrlocomotief der statie moesfc aan eene rij reizigerswagons gespannen r worden, die benuttigd werden-voor hét ver-1 voer van eenige officiéren. Te Loocliristy vond men acht-er eene % haag, een Duitsche soldaat, Iieel alleen : de e man sliep een beetje ' Belgische soldaten snapten hem en zijne eerste vraag was : «of hij ging gedood wor-s den». f/ In de schprmutselingen die woensdag te s Deinze plaats hebben, hebben de Duitscfiers een lofca.1 mannen verloren, dooden, ge-kwetsten en krijgsgevangenen. EenS te meer heeft men vastgesteld dat s gapers van burgers, te dicht de gevechten * willende naderen, in de schietlijn blijven en het optreden onzer troepen belemme-ren.t TEN GEVOLGE EENER BOTSING TE DEERLI.fK, WAAR EEN AL TE NIELWS-' (rlERKiE EEN BAL IN DEN SCHOUDER 1 KREEG. HEBBEN DE LEGEROVER-5 STEN BESLOTEN DAT ZIJ VOÔRTAAN H IN NE TAAK ZILLEN VERRICIITEN, " ZONDER NAAR DE BLRGERS TE ZIEN. DEZE ZIJN DUS VERAVITTIGD. 5 Op de lijn Aalst-Munkzwalm-Berchem > had men, sinds zondag, kleine duitsche 1 patrouilles gezien. Zij verlieten de Schelde- boorden niet. Dan, woensdag morgend, is (zooals wij gister meldden) een groot getal duitsche troepen voorbijgetrokken, links van de Schelde; de optocht duurde verscheidene uren. t De Duitschers dreven vee voor zich. Een officier had vôôr zich, op zijn paard, een leven d schaap zitten ! i . Nog te Melle-Quatrecht r Gezien den overgrooten toeloop van volk, j dat de verwoestingen wil zien, door de » Duitschers aangericht, heeft de burge-meester aile verkeer per rijwiel verboden, op stràf van verbeuring ; ook is aile ver- ! keer verboden 11a 6 ure !s avonds. > ^ ^ & 3 Zooals wij reeds zegdep, duidt langs bui- ! { ten niets aan dat het pensionaat van M elle -j zou geleden hebben. Heel de kostschool echter- is van binnen doorzpcht. Al de klassen waarvan de deu-a ren open stonden, werden door de Duitschers doorloopen, de meubelen door j elkaar geworpen, maar niets werd verbrij- i , zeld. De deuren die gesloten waren, werden i door de Pruisen met kolfstampen inge-; beukt. In het bureel van den, bes.tuurder, wer-3 den al de meubelen doorzocht en ailes wat i 1 waarde had, geroofd. I11 de kostschool verbleven vroeger Duit-J sche studetiten. Slisschien waren er wel bij de bezoekers van maandag. De vader-overste van het klooster ver-3 telde de volgende treffende bijzonderheid : i Drie jaar geleden was onder de kostgan-Jjï.Ç*"S-der schooLlde zoon y a a een ineester-_ kleermaker van het Duitsche léger, zekerd Spaugenmaker. Ten gevolge van een be-zoek, schonk de vader van den student aan het gesticht, eene volledige uitrusting groot® . kleedij, van een Pruisischen opperofficier. Deze voor* erpen werden in het muséum van het gesticht geplaatst. Dit kostuum is maandag ine«jegenom«». In het muséum hebben de vandalen vw-scheidene kunstyoorwerpen medegenomem. > In de serre hebben de duitschers 1 twintigtal prachtige wijngaarden gebroken, na de druiventrossen afgerukt te hebben. .. « * * De laatste Duitschers, een honderdtâlj uhlanen, zijn de statie van Quatrecht voor-' bijgetrokken, in de richting van OomberJ gen : zij begeleidden vijf groote wagens met gekwetsten. De brug van Wetteren opnieuw gesprongen (Van onzen correspondent) Dezen nacht, juist om 12 ure, werden de bewoners y an Wetteren opgescnriKt door eene schrikkelijke ontploffing. Het was de brug van de Schelde, —- die woensdag hersteld was door de geniesoldaten, — welke men weder had doen springen bij middel van dynamiet. Was er gevaar ! Waren er duitschers in aantocht? Niemand weet het te zeggen ! Xiemand was ook verwittigd gewordeir dat mon de brug zou doen springen. De menschen sprongen verschrikt uit 1 hun bed en sommigen lieten hunne kinderen uit de vensters zakken, denkende dafc hefc hun laatste oogenblik was. Honderde ruiten werden stuk geslagen, duizende pannen vernield en de huizen ge-schud op hunne grondvesten. Wij komen op tegen die barbaarsche handelwijze, welke den inwoners den dood-.angst op het Iijf jaagt. Hadde men de bewoners voorbereid, de paniek ware vermeden. Wij vernemen dat de bosschen van ISnoefe-• lede. en het omiiggende van Oordegem doorkruist worden door Duitsche soldaten. Wij begeven ons ter plaats en zullen onze lezers ten spoedigste inlichten van-de^ gebeurtenisen van den dag. , Men yerwacht ook voor vandaag ernstiger verWikkelingen rond Wetteren. A. if. ? îe 2 Nog het bombardemen = van Oendermonde 4. vusi uuiiuuiiisuisyu (Van onzen correspondent) n Wij hebben woensdag namiddag met in-< 3- woners yan St-Gilles en Dendermonde ge-sproken welke ons vreeselijke bijzonderhe-E den mededeelden over hetgeen er aldaar 5- tôt nu toe gebeûrde. R Op vrijdag 4 dezer begon het bombarde-E- ment van de stad Dendermonde. De Duit-V sche troepen waren met hunne kanonnen i, opgesteld te Lebbeke en St-Gilles. Het i. kleine fort van St-Gilles bood niet lang .weerstand ; zijne troepen trokken terug op de stad. n De Duitschers kwamen met gansche e drommen op de stad afgestormd maar i- leden groote verliezen. Onze mannen stre-den heldhaftig en bétwiâtten iederen duim ij grond. De huizen davcrS^rt in de stad en e leden veel door het gesclîut. e Veel burgers werden gedood door de e obussen. Wie vluchten kon, deed het. Dai) verwekte eene razende paniek. Om 11 uren n was do stad ingenomen, maar niet zonder n dafc de grond bedekfc was met hoopen lijken. De Duitsche verliezen moeten enorm ge^ vfeest zijn. De Duitschers zijn dan de stad beginnen plunderen en verwoesten. Ook we.rd er op de overblijvende inwoners geschoten. :, De burgemeester was gevlucht. De Duit-' e sehers konden niet met hem onderhande-ï- len. 1, De groote brug over de Schelde hadden de Belgen 10 minuten vôôr 4 ure in de lucht doen vliegçn. Om 5 1/2 ure begon men met brand te stichten op de Koornmarkt. De vriencl die wij ondervroegen vluchtte i- vari angst op het. dak van zijn huis. Een e patrouille schoot op hem waarop hij nu be-- -tieden vluchtte en langs eene zijstraat naar n Moerzeke geraakte. Hij bracht daar den i- nacht door in de open lucht en keerdu t- zatevdag morgend terug in de stad om ir waarden die hij er had te redden. j- De Duitschers stichtten overal brand, zoodat al wie in de stad was groot gevaaf n liep levend verbrand te worden : de stad î- eene vuurzee geworden en zij die, evenals onzen zegsman in hun kelder waren gekro-■- ■ pen, hoorden van in hunne schuilplaats he^ it gerucht van instortende huizen. Den zondasr morgend na een ware nachl t- van verschrikking waarde de door ons on-si aervraagde, die de Bogaerdstraat, aan d« Werf, bewoonde, zich op straat. Hij za£ r- enkel hefc stadhuis recht staan, ook het lin-!: kergedeelte van het Vestje langs den kanj 1- van « Den Ouden Wildeman ». r-JL—'mi - wprd dan gevangeiL gç-îiomen, ^ do^ I 30 iaar « N. 253 Prijs psr nummer : voor Belgi'ë 3 centiemon, voor d6n Î"r«emde5 csntismen Teléfoon s Riadactie 247 - Arïminisiratie 2845 Vrlidaq 11 September 1914

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.