Drukster-U itgeef ster Sara: Maatschappjj H ET LICHÎ bestuurder : P. DE VISCH. L«deberg-Oent . . REDACTIE . ADM1NÏSTRATIE HOOGPOGRT, 29, GENT VOORUIT Or gaan der Belgische Werkliedenpàrfoj. — Verschjjnende aile dagen. ABCNNEMENTSPRIjS BELGIE Dfie maander, . . , . fr. 3.25 Zes maanden « , , , , fis 6.50 Een jaar ....... fr. 12.50 Mcn abonneert zich en a!ie pos&jregJc» DEN VREEMDE Ori» maanden tdageiijke verzonden). ..... fr. o.ra Een bezoek aan 'lLeger Na de gekwetsten en de gevangenen, zijn wij een bezoek gaan brengen aan de soldâtes die zich stnjdvaardig houden. Ze bereiken is niet geheel gemakkelijk. Men heeft een auto uoodig en soms zijn al de aatos opgeeischt. Men heeft beweeg-kracht noodig en in de laatste weken heeft men zooveel naphte verbruikt dat de inten-dentie terecht daarmede zuinig omgaat. .> Men heeft een vrijgeleide noodig dat u elken kilometer gevraagd wordt door de schildwachten. Gendarmen, soldaten, burgerwachten ontm.oet men aan den ingang van elk dorp, alsoo'k gemeentewachten, geheel schilder-achtig gekleed met blauwe kielen gelijk in 't jaar dertig, met een iliiekleurigen band rond den arni en met wapens die uit het muséum der Hallepoort schijnen te komen. Tusschen Brussel en Leuven is ailes vreedzaam. Ware het niet door de schildwachten en door nu en dan een auto met soldaten gevuld, men zou nooit denken dat men met moeite twintig kilometers verwij-derd is van de streek waar een leger van tachtig duizend nian het signaal van den strijd afwacht. Maar cens Leuven voorbij, op een weg die naar Haspengouw leidt, ivordt de beweging buitengewoon; Van weerskanten van den steenweg staan de mannen, dicht bij hunne uitgespannen wagens ; zij slapen, anderen drinken_ een glas onder het redekavelen met jonge meisjes uit den omtrek, terwijl zij het bevel van vertrçk afwachten. Verder trekken wij voorbij eene groep ; officieren in wier miclden zich de koning be-vindt in veldtunue. Eenige kilometers van daar ligt een regi-ment, daags te voren aangekomen en de [ groote militaire honden liggen te slapen [ . nevens hunne mitrailleuzen ; de soldaten [ kuischen hun geweer, de ontzadelde paar-i den ïija in de schaduw geplaatst. Louis Piérard, die ions vergèzelt, is aan ' 't feimtea met twee ta.awaden uit het Ceh-[ trum. Mijtie vrouw vraagt om eenige pakjea cigaretten te mogen uitdeelen. De officier antwoordt: — Onmogelijk, madame, tôt mijn groot spijt. Wij hebben bevel gekregen van niets te laten geven aan de troepen. De officier keert opzettelijk den rug naar ons en kijkt naar een anderen kant, terwijl twee kaporaals glimlachend den tabak in !fcezit nemen, met hetzelfde air als ware het hemelsch manna. Eenige stappen verder komen twee jonge kanonniers bij mij. Het. zijn studenten. Zij kennen mij van 1 aanzien en zëggen : — Wij waren verleden winter te Gent toen gij uwe voordra-cht zijt komen houden voor de liberale studenten. lk vroeg hun wat zij gevoelden daags voôr den strijd. — Ongeduld, antwoordden zij, wij wen-' schen dat hij reeds uitgebroken ware. Maar wij moeten verder vooruit. Wij steken eene oneindige reeks autos voorbij, camions van « Old England » en heerenrijtuigen. Op de kussens van dez& rijtuigen liggen zaken bloem, geheele kwàr-tieren geslacht vleesch, — kortom ailes wat er noodig is om het leger dat in die vlakte gekampeerd is, te voeden. Het is zes ure 's namiddags. De dalende zon verlicht zachtjes het veld. De gemeente is vol met troepen. Voor een klooster, dat herschapen is in ambulancie nemen prie-sters ziekendieners, enz., een beetje rust. Een hunner gelast zich met mij voor te stellen aan den kommandant en aan den chef der geneesheeren. Bij dezen laatste vind ik een dokter M. S., een onzer vrien-den. Allen te samen bezoeken wij het kan-tonnement. Men biedt ons de soep aan met een stuk bouilie. Men toont ons de slaapkamer der soldaten ; een stroozak in de ledige klassen eener verlatene dorpsschool. Wij slaan een praatje met mannen die veel genegenheid aan den dag leggen voor hunne officieren. Geen dwang ! Er heerschte integendeel ge-meenzaamheid gepaard met veel eerbied. Bij allen stellen wij denzelfden wensch, hetzelfde ongeduld vast, om de duitschers te ontmoeten. Ik spreek tamelijk lang met den neef van een onzer gentsche strijders. « De meerderheid van degenen die hier zijn — zegt hij mij — zijn vlamingen en boe-ren. Zij hebben geen het rninste gedacht van wat het internationalisme is. Zij wenschen vurig van te vechten uit va-derlandschliefde en zij zijn ten ergste gebe-ten op de «Pruisen». Overigens, de socialisten die hier in de rangen staan hebben denzelfden ijver : voor de démocratie en voor de vrijheid. Wat de Duitschers betreft, die een half uur van hier verwijderd zijn, velen schijnen t-e vechten tegen hun goesting, uit dwang. Gister nog liet een hunner zich pakken,zeg-gende : leve de Belgen ; Ik Verkies gevan-gên te worden genomen. » De avond valt en wij moeten weg. De soldaten die onzen auto omringen juichen ons toe. Een kilometer verder staan er schildwachten. Een gendarm met goed walengeziclit, tintelend van geest, eischt ons vrijgeleide en zegt : — Ik ken u wel, mijnheer de minister. Ik heb u dikwijls gezien te Brussel en elders. Ik heb u gehoord op de meetings. Maar het consigne is het consigne. Wat meer is, men heeft u al dikwijls moeten aanhoftden sedert de oorlogsverklaring 1 — Zekerlijk, brigadier, Men heeft mij zelfs aangehouden voor dat de oorlog verklaard was... zelfs drie tôt viermaal. Hoe ailes verandert ! Sedert vele jaren strijden de belgische werklieden tegen an-dere Belgen, voor het Algemeen Stemrecht. Vandaag, wie zal mij tegenspreken, het is vôôr Luik of in Haspegouw dat zij bezig zijn het te veroveren. En zij zullen het wel ver-diend hebben. E. VANDERVELDE. Een beroep op de beschaafda Menschheid Naast den oproep die zou gedaan worden door onzen minister van buitenlandsche zaken, (zie ons nummer van gister) meenen wij te mogen melden dat het Intcrnationaal ïsocialistiseh Burecl voornemens is al de aangesloten partijen van heel de wereld in het bijzonder in te lichten over de gepleeg-de gruwelen en overtredingen van het vol-kenrecht, opdat zij bij middel van parlementaire interpellaties de openbare opinie zouden inlichten zoçals het behoort, op-dat zoodoende de heele beschaafde mensch-heid tôt getuige zou geroepen worden van de afschuwelijkheden die door de nruissi-; sche soldateska gepleegd worden in de over-rompelde landen. Het is overigens een allereerste pîicht vaji de socialistische Internationale ailes in het werk te stellen om het proletariaat der beide werelddeelen, in het bijzonder van Duitschland en Oostenrijk, op de hoog-te te stellen van het gebeurde, opdat het goed wete waaraan zich te houden voor de toekomst. Het is volstrekt noodig dat de klassebe-wuste arbeiders der heele wereld de veront-waardigde stem verheffen en de regeering hunner landen verplichten tôt een heiligeu Kruistocht tegen de moderne barbaren die de heele wei'eld in vlam etï vuur zetten om hunne voorrechten en hunne klassebelarn-gen te verdedigen. Weg met de barbaren, b'ùe z'j ttôk heeten, waar zij ook wonen ! Leve het internationaiLproletariaat-, dat fnets anders vraagt dan -in -vrede te mauen leven ! De beweging tegen den Oorlog in Engeland In Londen wordt een manifest tegen den oorlog verspreid, geteekend door vele be-kende Engelsche mannen en vrouwen : « Engelschen doet uw plicht. Houdt uw Iand buiten den schandelijken en onzinni-gen oorlog. Een kleine, doch machtige kliek wil u in den oorlog drijven. Gij moet deze samenzwering vernietigen, of het zal te laat zijn. Vra.agt u zelf af: Waarom zullen wij ten oorlog trekken? De oorlogspartij be-weert: Wij moeten het evenwicht tusschen de _ mogendheden handhaven, want indien Duitschland overgaat tôt de annexatie van Nederland of België, wordt het zoo maoh-tig, dat ook wij bedreigd worden. Maar de oorlogspartij vertelt u de waarheid niet. Veeleer is het een feit dat wij, aan de zijde van Frankrijk en Rusland vechtend, het machtsevenwicht tusschen de mogendheden zouden verbreken. Wij zouden Busland tôt den machtigsten militairen staat op het vasteland maken. Gij weet wat voor mo-gendheid Rusland is. Het is uwe plicht het land voor het vîrderf te behoeden. Handelt vôor het te laat is. » IN GEVAL VAN~BELANÏ RIJKE NIEUWSTIJDIN- HEDEN AVOND, OM 5 TJRE VERSCHIJNT EENE NIEUWE EDITIB YAN ONS Europeesche Oorlog Het duitscti plan te Diest en te Eghezée Om de troepenbewegingen te begrijpen welke in de streek van Diest en ten Noor-den cler forten van Luik (streek van Eghe-zé) plaats hebben, moet men zich reken-schap geven van den zin en het belangrijke van de inspanningen der Duitschers in deze beide •riehtingen. Aan deze troepenverplaatsingen moet men zich niet bedriegen ; het zijne geene voorpostengevechten maar uitsluitend ver-kenningen. Zij hebben gemeens met de al-gemeene uitvoering van het Duitsche in-dringingsplan, dat zij voor 't eerst in 1870 gebruikten. Deze taktiek is tlians genoeg gekend en bestaat hierin van gansch de be-zette streek als te overstroomen met rui-ters. Deze ruiters verspreiden zich 't alleu kant, vechten hier en daar, waar zij aller-minst werden verwacht, pogen slagen op slecht bewaakte plaatsen en doen verre uittochten. naar onverdedigde steden om de bevolking te verschrikkeu. Deze taktiek, welke zij naar 't voorbeeld van 1870 voordeelig a^hten, get-rouw blij-vend wierpen zij op den linkerpever der Maas 7 tôt 8 divisies ruiterij uit-gestuurd. Een deel dezer ruiters die zich in Lim-burg, in Brabant en de provinc-ie Luik ver-spreidden, zijn reeds afgerost, geslagen en gevangen. bij kleine groepjes, door onze patroeljen en door de fransche ruiterij. Maanda-g, dinsdag en woensdag heeft de overschot veel krachtdadiger pogingen ge-waagd, en zoo is het nitgeloopen op de ont-moetingen rond Diest en' Eghezée. De rond Diest verschenen afdeeling scheen dus voor doel te hebberf den raid of storinloop naar Brussel te beproeven. Zij teldo zeker niet minder dan 5.000 ruiters, die vergezeld waren vaii licht geschut en mitrailleuzen. Deze beweging seh&en zelfs van dinsdag voorbereid te zijn langs de wegen die naar Sint-Truiden en Tongeren leiden, maar de verkenningsgroepen stuitten x>p onze voor-posten en gaven aa-nleiding tôt de scher-mutselingen te Orsmaal en rond Gussin-hoven, waarover wij reeds breedvoerig ge-sproken hebben. Woensdag zou dus de aanval bepaald ge-waagd worden. De gemengde duitsche afdeeling begaf zich langs de verschillende wegen naar Diest, waar zij zich eene vaste stelling zou kiezen met het oog op Sint-Truiden en Herck-la-Ville, met vrijo baan ten Noorden naar Ilasselt-Diest en ten Zuiden naar St-ïruiden-Thienen. Nauwkeurig op de hoogte gehouden door zijne dajDpere verkennersgroepen, liet onze staf de vijandelijke benden kalm begaan, terwijl hij eene sterke gemengde brigade in gereedheid bracht die behendig gedekt werd door eene afdeeling ruiterij. Zooals de Duitschers aan den gang gin-gen moesten zij terecht komen in de streek die besproeid wordt door de van het Zuiden naar het Noorden loopende Herck, Geete en Velpe, waar hunne beweging-erg zou bemoeilîjk worden. Om Diest te bereiken namelijk, moest de bijzondcrste Duitsche kolom de Geete-rivier overtrekken te Haelen. De Belgische alge-meene staf maakte dus van dit dorp het cen-trum over den weerstand. Meer zuidwaa-rts werd Cortenaeken, op den weg over de Velp-rivier, ook bezet. De Belgische artillerie werd in goede stelling geplaatst; de wegen werden met barri-kaden doorsneden, het voetvolk groef ver-schansingen. Wanneer, om 11 ure 's avonds de Duitschers verschenen op den weg van Stevoort naar Haelen, waren onze soldaten gereed. Zij lieten ze tôt op bepaalden af-stand komen en maaiden ze dan grootendeels weg. De indringers waren verplicht over kleine bruggen, welke men met opzet gelaten had, heen te trekken over de Geete en de Velp, en leden schrikkelijke verliezen. Do uitslag was dczelfde te Cortenaeken en te Haelen: Langs de twee zijden werdèn de Duitschers geweldig achteruitgedrongen. Gedurende het gevecht te Haelen werden de Duitschers in den flank aangevallen door versterkingstroepen die van Diest naar Zelk kwamen. Bij 't aanbreken van den dag was 't voordeel duidelijk aan de zijde onzer troepen.Maar de strijd w-as nog niet beslist, want een deel der Duitsche troepen, die Woensdag avond gevlucht waren, vielen Donderdag morgen opnieuw geweldig aan met versche troepen. De Belgische legerstaf zag daar klaar in. Ondanks hunne hardnekkigheid moesten> van Herck-la-Ville komende Duitschers te Haelen hun plan opgeven om Diest te bereiken Zij werden door onze soldaten heldhaf-tig terug gedreven in de richting van Has-selt en Tongeren. Zaakkundigen hebben hunne verliezen ge-schat op 3.000 mannen of het derde van hun getal. ^■ Terwijl. er ildu.3 gestxe'den ward in_ hst_ Noorden waren de Duitschers met hetzelfde doel vooruit gerukt in de richting van Eghe-zee. Eene afdeeling ruiterij, vergezeld van mitrailleuzen op automobielen, beproefde het om langs daar door te sluipen tusschen om veldleger en de sterkte van Namen. In tijds verwittigd stoof eene onzer gemengde brigaden er op los, om den vijand te ontmoeten nabij Noville-Taviers, waar hij op de ongenadigste wijze gemitrailleerd werd. Het was een verschrikkeliike sla-ch-ting. De heele bende werd woest uiteengesla-gen en moest weldra op de vlucht. Zij liet veel dooden, gekwetsten, krijgsgevangenen, en eene mitrailleuze achter. Die dins-, woens- en donderdagen waren dus schitterende dagen voor ons leger en onze moedige soldaten, want de stoutmoedige aanvallen der Duitschers, die in getal ook veel sterlcer waren dan de onzen, zijn rond Diest op de prachtigste wijze verijdeld, terwijl zij er velen van de hunne verloren hebben.■■ ^ m ^ mm In de forten van Luik Over de versterking va-n Luik worden nogal verschiilige geruchten verspreid. Er wordt nu gemeld dat de forten een ge-weldige aanval der duitschers hebben door-sta-an. De dooden langs Duitsche zijde telde men met duizenden. Sommigen schat-ten het aantal op-30.000 die buiten strijd werden gesteld. Het Duitsche leger dat de provincie Luik overrompelde en onze forten belegerd, is ongeveer -200.000 nian sterk. Het fort van Barehon had bijzonder veel te lijden van het Duitsche leger. Het is dan ook erg beschadigd geworden en ernstig ontmanteld. De bevelhebber van het fort heeft de wapens moeten overgeven. Maar het fort Barehon is in uiterst slech-ten staat, de. kanons zijn totaal buiten ge-bruik en de Duitschers zullen èr niet- net minste profijt kunnen uit trekken. De elf andere forten der Luiksche be-zetting zijn in aile opzichten in goeden staat. De officieren en de soldaten die ze bezetten zijn vast besloten, schrijft een katholiek blad, ze liever te doen springen dan ze over te geven. Het gerueht loopt dat de Duitschers de stad Luik gaan verla-ten tusschen dit en korten tijd. Hunne artillerie, met veel moeite langs den linker over der Maas geplaatst, is nu naar den rechter over over-gebracht. Het is een bewijs voor sommigen dat eene beweging voor den terugtooht aan gang is. Men meldt dat de Duitschers M. Henri Erancotte, burgemeester van Dolhain, pro-vineiaal raadslid, zouden gemusiljeerd hebben. Een ander invloedhebbend persoon, M. de Bourmonville, het Land Ajan Herve be-wonend, zou insgelijks gefusiljeerd zijn. In de stad Luik zelf zijn er vele Duitschers. Twee «Zeppelin's» zweven elken dag, gedurende verscheidene uren, boven de stad. In de stad Luik In het algemeen gedragen zich deze zware soldaten, in groengrijs uniform, op betamelijke manier met de bevolking. Zoo zij eenig geld hebben doen zâj inkoopen en betalen ze van hun centen. Hetzelfde is het geval niet met de a-lge-meene krijgsleveringen, noch met de uit-gaven van den genera-le staf en de hoogere officieren. Do opperofficieren die logeeren in de grootste hôtels der stad evenals de generaal bevelhebber van het Maasleger en betalen slechts met « oorlogsbons » het is te zeggen met papier dat de leveraars der handelaars niet willen aanv&arden.- Der-wjjze dat dezen met klinkende munt koopen wa-ar zij aan de duitscher tegen stukjes papier verkoopen waarvan dan nog de waarde zeer onzeker is. De opeischingen gedaan aan het gemeen-tebestuur worden ook door bons gedekt, voeder, voedsel en andere dingen, zooals ook twee verrekijkers van zeker model. Nu, dit is een der minste ongemakken van de bezitneming der stad door de Duitschers. Er zijn er wel anderen en het is echt hartverscheurend van door de stad te wandelen. De openbare gebouwen zijn in kazernen en voorraadplaatsen herschapen, de krijgsgebouwen zijn niet voldoende om de ontelbare lieden van den keizer te be-vatten die hun algemeen kwartier in de stad hebben genomen, zij zijn overal inge-burgerd ; het koninklijk theater waarvan de wa-ndelgangen en platvloers in st-allen zijn herschapen. Elders, in het lokaal der Stielen en Han-del, in de Lorchiennestraat is een bloem-magazijn, op de Sauvenièrelaan is een garage gemaakt voor de autos der duitsche officieren, die, gansch den dag door de stad doorkruisen. De meeste dezer rijtuigen zijn rechtstreeks van Duitschland mee-: rgebracht.. - Ten flackm. ,in da. stacL-'haddpL_- men er geene kunnen opeischen, daar al deze der Luiker burgers in dienst zijn van het leger. Zoo kan men op de Place du Théâtre, werkhuis-automobielen van Keu-len en a-utobussen van Aix-la-Chappeliej| de bagagen zien vervoeren. Rond de stad Cinsy Esn onlsnapîe vertelt wat hij langs de wspn phaord en gezien heeft Een handelsreiziger die langs al om-wegen tôt in Brussel geraakt is, is aan een opsteller van Le Peuple gaan vertellen : In een warentrein ben ik den il der; ma-and tôt Yvoir geraakt, van waar ik te> voet langs de binnenwegen tôt in Anhée ge-i raakt ben. Daar heb ik gelukkiglijk denj trein kunnen nemen die mij over TamineS' en Namen naar Brussel bracht. Over de werkingen en de inzïchten vatti het duitsch leger, dat in de belgische Arden-| nen talrijk verspreid is, hoorde ik zeer veelj vertellen dat overdreven voorkomt en moetv afgewacht worden. t Wat ons ernstig voorkwam, dat is dat de j Duitschers een anderen weg verkozen heb- j ben om talrijk door -ons land naar Frank-? rijk te trekken. Die weg zou loopen of ge-j baand worden dwars door de vallei van de Ourthe tôt voor Dubuy en van daar over | Barvaux, Ciney, Yvoir en de Maasvallei! naar de stad Givet. > Aldus zouden de duitsche troepen de ver-i sterkte stad Namen ontwijken en ondoor-1 dringbaar beboscht deel van de luxemburg-i sche Ardennen vermijden, die eene gevaar-' lijke plaats zijn voor hunne zware stukken.j Hier en daar heb ik gehoord en gezien dàtf sterke afdeelingen duitsche troepen de-streek doortrekken en verkennen. Op -Q dezer hebben zoowat 800 husaren de spoor-i wegstaties van llochefort en Jumelle bezet1 zonder eenigen tegenstand te ontmoeten. Menschen die beweerden het met eigen; oogen gezien te hebben vertelden ontroerd' dat dutsche troepen eene brug over de rivier hadderi doen springen te Asseate (lijn Brus-seî-Aarlen) en eene anderé te Hamois (lijn' Ciney-Aarlen). In den vooravond van den 11 der maand had de duitsche staf van dit leger zijn in-trek genomen in het kasteel van Linden. taj Barvaux-sur-Ourthe, dat sterk gebarrikaf-deerd werd. Denzelfden avond omtrent 1.000 ruiters) door de stad Ciney getrokken om te Vinçon! te botsen op het fransche 148e linieregiment,j dat een lOOtal mannen van hunne voorhoederf afgemaakt en het overige tôt staan gedwon-i gen heeft. Bij de duitsche huzaren bevinden zich af-{ deelingen die lange peersen met zich voeren) die moeten dienen om toestellen te plaatsen i voor telegrafie zonder draad. waarmede zijj zoowel kunnen ontvangen als verzenden. | De meeste aa-nvoerders van duitsche troe-j pen hebben in hun bezit eene belgische land-! kaart die uitgegeven is door den belgischen \ Touring-Club en zij zijn allen vergezeld vanj eenige mannen diç fransch spreken of dief goed kunnen rijden op motocycletten, die al< len in donkergrijs geverfd zijn. x Nog een gevecht nabij Haelen De duitschers od de vlucht i Thienen, 14 Augusti. — Een derde gevecht! had nabij Haelen plaats donderdag avond,: rond 5 1/2 ure en wel te Geet-Betz, op zes: kilometers ten Zuiden van Haelen. Eene kolom van 400 Duitschers rukte voor-j uit, maar het alarm werd door de schild-i wachten gegeven en weldra waren Belgen eni Duitschers handgemeçn. De Duitschers moesten de vlucht nemen, met achterlating van verscheidene dooden.! In de verschiilige gevechten rond Haelen ' geleverd ,hadden de Belgen 200 gekwetsten. ! Men vreesde gisteren avond voor een nach-l telijken aanval der Duitschers, maar dezsj heeft zich niet voorgedaan. * * # De duitsche aeroplaans door de Belgische artillerie vernield Diest, 14 Augusti. — Donderdag morgend stuwden drie duitsche aeroplaans over deze' stad. De infanterie schoot er op, doch zon-, der gevolg. Dan openden de kanojmen het vuur met schrapnells; weldra tuimelden aile drie de vliegtoestellen naar beneden. Twee1 der luchtvliegers werden gedood; de derde,' gekwetst, werd"ifrijgsgeYaiigen genomen. * # * Duitsche barbarenstreken Duitsche regimenten, voorbijtrekkend te' Linsmeau, hebben er dinsdag namiddag een; tiental personen doodgeschoten, eea' twaalftal als. gijzelaa-rs medegenomen en zeven huizen in brand gestoken. Te Opheylissem schoten zij eene .woning, jp bré^nd. 30 iaar » K. 226 Prijs per nummer : voor België 3 centiemen, voor den Zreemde 5 contiomen TeSeîo©a ! Redactie 247 - Administrât!© 2845 Zatepûats 15 Oogst 1914

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.