10 Centiem HET TOONEEL l'te Jaargang. Nr 18 Beheer en Redactie : Vleminckxstraat, 15, Antwerpen Annoncenbureel open aile werkdagen van 9 tôt 1 en van 3 tôt 5 uur (Torenuur) 18 Maart 1916 HET MEISJE VAN ARLES Louis BERTRIJN als " Frédéri " Mevr. RUYSBROECK aïs " Moeder Renaude " PIET JANSSENS als " Balthazar " Q. HERREYQERS als " Francet Mamaï Mej. Margaretha BERTRIJN als " De Onnoozele " B. RUYSBROECK als •' Schipper Marc " Koninklijke Nederlandsche Schouwburg HET ZEVENDE QEBOD Dit stuk werd voor de allereerste maal op-gevoerd te Amsterdam op 23 December 1899. Het werd talrijke malen achtereen gespeeld en is op het repertorium gekomen van aile Nederlandsche schouwburgen. In het Zevende Gebod wilde Heyermans geven de Hollandsche werkelijkheid. Immers, in een uiteenzetting welke den sugestieven titel droeg: tooneel en maatschappij, had hij in April 1899 erop ge-wezen hoe het bloeitijdperk van het tooneel bij aile volkeren niets anders was dan «werkelijkheid», dit wil zeggen er is evenwicht tusschen het tooneel en de verlangens, de ge-dachten, de hopen der maatschappij». Tevens had hij vastgesteld hoe weinig de Hollanders hun eigen werkelijkheid op het tooneel te zien kregen en zich vergenoegen moesten met een vreemde realiteit... «Fransche verleide dames, Duitsche redeneerende heeren, Noor-sche slappelingen...» Zoo schreef Heyermans, ditmaal in 1900, toen hij zijn Zevende Gebod drukken liet. Wel mocht hij schamper wezen in zijn op-merkingen over de toenmaals opgevoerde wer-ken:«De enkele oorspronkelijke stukken die zoo nu en dan eens opgevoerd werden waren ôf buitenlandsch van bouw,ôf buitenlandsch van van verwikkeling, ôf buitenlandsch van ka-rakterteekening, ôf buitenlandsch van dialoog. ôf buitenlandsch van detailleering». Dat ten minste zal men Heyermans niet kunnen aan- wrijven, zeker niet in 't Zevende Gebod. Het drama brengt beroering in een echt holland-sche familie, we schreven bijna oud-holland-sehe, waarvan de zeden niet aangetast zijn geworden door invloed van buiten-af. Daarom neemt Heyermans, hoogstwaarschijnlijk, het gezin van een heereboer op Zeeland, waar het oude volkskarakter met al zijn maatschap-pelijke en zedelijke vooroordeelen vast onse-schonden bewaard bleef, wijl de groote gees-tesstroomingen, die de steden internationali-seeren, hier het leven nog onberoerd lieten. De zoon, Peter, is naar Amsterdam getogen, woont er met een vriend, die socialist werd, kreeg een andere levensbeschouwing, vrijer, losser, edeler dan deze, welke hem in het ouderlijke huis voor oogen werd gehouden. De aartsvaderlijke begrippen over deugd en familie, over huwelijk en maatschappelijke betrekkingen ze steunden alleenlijk op het onwrikbare gezag van den vader. Juist daarom wellicht bleken die theorien zoo ijdel. Wanneer de zoon nu een meisje met een ver- leden tôt vrouw neemt, ze zelfs huwen wil, worden de familiebafiden gebroken omdat de vader onverzoenlijk is. Die oude Dobbe is een figuur als uit steen gehouwen, koppig, hard en heerscherig: het vleesch-geworden va-derlijk gezag, dat geen tegenspraak duldt en ook het latere leven der kinderen schikken zou, indien de omstandigheden hem niet te machtig werden. Onverzettelijk en onwrik-baar is hij tôt het laatst. Geen verteedering doet hem wankelen want zijn overtuiging is oprecht, zijn burgerlijke opvattingen blijken onaantastbaar. Naast hem leeft zijn vrouw. Hollandsche huisvrouw is ze,even bekommerd om fatsoen als om de reinheid van heur glim-menden vulhaard... Een moeder toch, die, zoo ze niet als degelijke gade in ailes het gezag van heur man eerbiedigde, wellicht haar zoon zou verstaan hebben... Gaaike, de dochter, welke van heur man wegliep wijl hij ziek was, toen hij huwde en vader van ongelukki-ge kinderen werd, is de eenige in de heele familie die begrijpt... omdat ze zelf geleden

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.