De madonna's van Pervijze

De madonna's van Pervijze

Redactie 's profielfoto
Redactie 12 mei 2017 736

Tijdens de Eerste Wereldoorlog waren duizenden vrouwen actief aan het front als ambulancier of verpleger, onder hen de gescheiden Engelse vroedvrouw Elsie Knocker en de welstellende Schotse Mairi Chisholm.
De opvang en verzorging van de gewonde soldaten aan het front verliep chaotisch. Het Belgische Rode Kruis was niet opgewassen tegen de toevloed aan gewonden. Er was een groot gebrek aan (geschoold) personeel. Hulp kwam er uit Groot-Brittannië: tientallen jonge vrouwen boden zich aan als vrijwilliger.
Elsie en Mairi kenden elkaar al voor de oorlog via hun gedeelde passie, motorrijden. Onder leiding van Dokter Hector Munro kwamen ze aan het front terecht. Munro's Ambulance Corps werd afgewezen door de Britse en Franse legerleiding, maar ingeschakeld bij het Belgian Field Hospital. Het Corps haalde in gevaarlijke omstandigheden gewonden uit de vuurlinie. Die werden vervolgens verplaatst naar hospitalen verder van het front.
 

Maar Elsie en Mairi wilden meer doen. Ze wilden dichter bij het front de eerste zorgen kunnen toedienen. De tocht naar het ziekenhuis kostte immers te veel gewonden het leven. Munro zag dat niet zitten maar Elsie en Mairi zetten door. Ze verlieten het Corps en openden samen met twee collega’s in november 1914 een hulppost in een ruïne in Pervijze, op minder dan honderd meter van de loopgraven. Ze waren niet verbonden met het Rode Kruis en opereerden volledig op eigen houtje.
Alleen Elsie en Mairi bleven. Ze waren de enige vrouwen die zo dicht bij de eerste linies van het westelijke front werkten, en dit tegen de zin van de Britse en Franse legerleiding. Ze bleven drie jaar op post, onderbroken door inzamelacties in Groot-Brittannië en voor Elsie door een korte huwelijksreis met een Belgische piloot. Mairi’s verloofde, ook een piloot, stortte te pletter. In het voorjaar van 1918 ontsnapten ze nipt aan een gasaanval. Kort daarop sloot het Belgisch leger de hulppost.
Op de site van het Imperial War Museum kan je een interview met Mairi Chisholm beluisteren.