le Jaai^aug DONDKRDAe 29 JUNI 1916. No. S4S, ABONNEMENT EN. J>er 3 maanden voor Holland f 2.50 franco per posfc. Losse nummers: Voor Holland 6 cent T00r Buitenland 7Vî cent. Den Haag. Prinsegrachfc S9, lelef. Red. Adm. 7483. BELGISCH DAGBLAD Besiuurders : Dr. TERWAGNE — CH. HERBIET. Hoofdredacteur : L. DU CAST1LL0N. BUREAUX OPEN VAN 9 TOT 12 URE EN VAN 2 TOT 4 UR£. ADYEETENTIENf Yan 1—5 regels I 1.50; elk« regel meer f 0.30; Réclamé® 1—5 regels f 2.50; elke regel meer f 0.50. Londou : Dixon House Lloydi Avenue E C. DE VOORAVOND. Ailes auiat atui uai wy geis-uiutiu zijn op den vooravond van groote en misschien beslissende gebeurte-nissen.Zoo waarsckuwen ons de wan-hopige pogingen der Duitschers om Verdun in den kortst moge-lijken.tijd te doen vallen ; depramende noodin Duitschland; het offensief' der Russen dat de Centralen meer en meer ver-ontrust ; het Avanti Savoya der Italianen die de Oostenrijksche keurbenden terugdrijven en op de hielen volgen; de roeriglieid aan het Britsche front van de Yperlee tôt de Somme ; de politiek van den ijzeren bessem in Griekenland en het is te hopen ook in Roemenië, dat weldra kleur zal moeten kiezen. Als wij goed ingelicht zijn, heeft de Fransche Kamer den wensch uitgedrukt, dat men het ijzer zou smeden terwijl het heet is. Wij hebben reden te gelooven, dat, wanneer de kroonprins zal meenen te Verdun als triumphator binnen te treden, de helft van België ge-reinigd zal zijn van de grauwe luizen. # ♦ * Wij leven dus in spanning en in verwachting. De algemeene militaire, politieke en ëconomische toestand stuurt op een offensief langs aile fronten. De nederlagen der Oostenrijkers, op twee fronten tegelijk, laten toe met vertrouwen te hopen dat zij het voorspel zijn van de tragedie waardoor deze reusachtige worste-ling ^ial eindigen in het voordeei van de soldaten van Recht, Vrijheid en Heschaving. De groote Nederlandsche teeke-naar, Louis Raemaekers, heeft nog gisteren den toestand van Félix Âustria scherp geteekend in de Telegraaf : Frans-Jozef krijgt troef van een Rus en roept : Halio Willem ; hallo Hindenburg ! Maar de kaiser, die vastgekeiend is door Yperen en Verdun en Hindenburg, die muiiperen ontvangt van een tweeden Rus, antwoorden : „We zijn zelfs eenigszins in actie." JLLL VCiUCWUIUg WO iOCUO de bersaglieri, de poilus, de tom- t mies en de kleine Belgen opdag^p, 1 terwijl in het Oosten de Bulgaren j en de Turken te vergeefs om hulp ( en bijstand roepen. Zeer verontrustend voor de Hon- * garen en de Oostenrijkers, is mder- £ daad de opmarsch der Russen naar i de Kaxpathenpassen die naar ! Zevenburgen en Hongaftj.e voeren waar de oogst gevaar loopt door de Kozakken gepikt en geborgen te word en. Dit Kozakkenstukje ware voor 1 de Donaumonarchie, waar men ] op den komenden oogst wacht, ( een doodelijke siag. , * * * 1 Wanneer het offensief waarlijk ■ algemeen wordt aangevat, kan Duitschland zeer moeiL.k aan twee I fronten tegelijk veckten en tevens ; den weinig schitterenden sekun- 1 dant den noodigen bijstand bieden. Op het oorlogstooneel in Rusland en in Galicië beschikken de Duit- ( schers niet over eene voldoende < overmacht om de Russen, die ' nieuwe legers te been hebben ge-bracht, voorzien van de noodige ' kanonnen en granaten, met succès te doen wyken. Ofwel moeten de Duitschers voor Verdun opbreken om den opmarsch der Russen te 1 doen staan en dan verliezen zij niet alleea aile vruch en aan do Maas, maar zij lokken eeu tegen-offensief der Franscheu, Britten en Belgen uit. Ofwel zy blijven op Verdun beuken en uan laten zij toe, dat Russen en Italianen krachtig opschieten naar Weenen, langs waar de weg ook naar Ber-lijn loopt. Het is een tactische fout langs beide zijden te gelijk te moeten vechten, d. i. op twee fronten die zoo ver van elkander liggen. Wij meenen dat de kiitieke tijd voor Duitschland en Oostenrijk is aangebroken. Onheilspellend pak-ken de onweerswolken zich samen boven de Donau en de Spree. In de landen der bondgenooten wordt het licht. PE TûESTHiie Nieuws van onze Vlaamsche kust: Drie 11 Fransche vliegers hebben . 65 granaten e: geworpen op Duitsche' vaartuigen bij de --Belgische kust. Kond Verdun schijnt de strijd wat te £ luwen. De Franschen hebben hun voort- d gang in den omtrek yan de schans van M t'hiaumont kunnen uitbreiden. Daarente- is de toestand in het dorp Fleury niet t( veranderd. Alleen zijn de Duitschers er si niet in geslaagd het door de Franschen bezette deel te bezetten. - *vï Bedrijvigheid en heftige kanonnade r aan het Britsche front, w-aar men ge - n beurtenissen yan belang verwachtï P Aan het Oostelijk front wil steeds Hindenburg een diversie aan de Dwina ver- v wekken om het centrum en Set zuiden ^ der lijn te ontlasten, doch zijne pogingen mislukken. Zelfs zijne tijdelijke \ oor- g vw m0et ^ °PSeyen. Hindenburg be- le ,i°V^ Seene réserves, daar hij ze T ' Ain f liee£t m°eten- sturen. b iiewka W °,Et Van Kolki en Bogos- d stand onveranderdZUldWaartS iS de t06" î vijandZovtrGadeleDn^ben de Russen den " toef geworpen opD°£wt Jablo-mea. Eens deze staa v v g,Yan Kol° " sen dan bedreigen zi'/^t^n1! der Eus" rug van het Oostenriisch i!^ en aT ? StjTd.t Zline stellingen g Volgens het laatste berieht S(: raal Broessilof bedraagt" $ tSe ^ G tal krygsgevangenen, van 4 tôt 9<* t • & geinaakt, 4 0'3l generaals. 0fficieiPn E vleugeladjudanten. 19 4,041 soldat-n fu 21 S li9, Lianonnen'644 mSeg;wdee A «.«sr116 » in D" Cijfer ie e» j 4 De Oostenrijkers moeten met omkaal rkennen dat zij het front verkort heb-en tusschen de Brenta en de Adigio, laar voegen er. niet bij dat de Italianen c hun opmarsch voortzetten. Posina en .rsiero zijn opnieuw in hunne handen. De Oostenrijkers hadden de Asiago en rsiero in rookende puinhoopen veran-erd en pleegden barbaarschheden op Ita-aansche soidaten. De Italianen zijn in goede postuur, irwijl de Oostenrijkers gedemoraliseerd îhijnen. De ministerieele krisis in Engeland ter ille van home rule zal de de regee-:ng niet schokken. Selborne is als mi-ister afgetreden om eene reden van ge-astheid.De hertog van Devonshire (markies an Hartington), eèn libera,al unionist, ordt gouverneur-geineraal yan Canada. De invloed van Russische overwinnin-en laat zich reeds op Boemenië gevoe-m dat de handelsovereenkomst met urkije heeft Ojpgezegd. Overigens heb-3n hongeropstanden plaats, in een land at liever zijn graan aan de Centrale m aan zijn eigen landskinderen ver- DCht GESTORUENJEUGO. e sombere vporjaarsavond mgt loom op de droomlooze smart. e maan, in de wolken verward, :hreit, hopeloos pijnlijk gehavend. een stemmen die 't donker bekleuren; :en licht dat er klanken in giet. en zwijgend en smartelijk lied veeft, wrang en verstomd van het treuren lsof reeds in lente verdorde ; wil tôt de zomerdaad; ls zou uit het koude zaad 3od leven geboren worden MARTIN PERMYS. Links en Recbts. Verdachte maairege!. De overheerscher van België heeft be-volen, dat de maand Juli zal besteed worden aan de optelling van den oogst te velde. Reeds in April had de optelling plaats. De gemeentebesturen waren met dit werk gelast. Thans zullen de boeren moeten opgeven wat zij zullen ■ oogsten. i De Duitschers hechten Yooral belang ) aan den graanoogst, de aardappelen, j groenten enz. 1 In andere woorden gezegd, de vijand i wil zooveel mogelijk voedsel in ,nature î aanslaan om het naar Duitschland te sturen. 1 De Belgen kunnen verhongeren. i De eerste kathol.ieke minister ' in lîaliè. Do eerste katholieke minister van het naticnaal kabinet in. Italie, is een chris-ten-democraat, Filippo Meda, is een Ieer- 1 ling van don Albortario, bestuurder van ' de Ossérvatore cattolico, de ziel van de 1 Fascio democratico. Meda is een Mila- 1 neesche advocaat van groote faam. Se- ' dert 6 jaren zetelt hij in de Italiaansche Kamer, waar hij een man was van ge-zag. Voor zijne ideeën heeft hij in de ge- : vangenis gezeten. Hij is een bewonde- ; raar van België. Zijn vurig woord heeft 1 er veel toe bijgedragen om der» Italiaansche katholieken hun plicht te doen 1 en zich tegen de beulen van België te keeren. Oorlog en krankzinnigheid. In de ,,Glasgow Herald" komt een ar-tikel van een medisch medewerker over den invloed van den oorlog op de gees-telijke gezondheid van den soldaat voor, waarin gezegd wordt: ,,Er is een nauw verband tusschen goe-den lichamelijken toestand en geestelijk evenwicht en daar de physieke toestand van den recruut zeer veel verbeterd, wordt door de opleiding, die hij in het kamp ontvangt, waar hij bovendiên goed gevoed wordt, een regelmatig leven in de open lucht leidt, veel beweging krijgt, waar geene uitspattingen worden toege-etaan en strikte tucht iieersciit, zal zijne geestelijke gezondheidstoestand er veel bij winnen." De barbaren aan H werk Drie aartsbooswichten zullén •eeuwig door het menschdom gedoemd wordea, namelijk ; Naïl Btey, den voorzitter van de p'axtij Eon-dracht en Vooruitgang van Trebizonde ; Schlange, Duitsche artillerie-officier ; Scliullenberg, de gewczen Duitsche consul van Tiflis. Deze ellendelingen hebben de uitmoording bevolen en ingericht van veertien duizend Armeniërs, mannen, vrouwen, ouderlingen, kinderen, ten tijde van de inname van Trebizonde door de Russen. Het meerendeel dier slachtoffers werd, na eene afgrijselijke mar-teling te hebben ondergaan, in de zee geploft. Bemoei u niet met andermans zaken. Een Hollandsche lezer heeft zich bij ons beklaagd over het gedrag van Bel- fische sociaal-demokraten van Den Haag. rolgens onzen zegsman zouden zij Vrij-dagavond deel genomen hebben aan politieke demonstraties 1er gelegenheid van de herstemming voor de provinciale sta-ten. Er werd ons een naam genoemd. Indien we goed ingelicht zijn, keuren wij die taktloosheid beslist af. Wij, vreemdelingen en dan nôg wel gasten, hebben ons niet te moeien met de bin-nenlandsche politiek van Nederland. Wij hopen dat al onze landgenooten kiesch genoeg zullen zijn om dien plicht te begrijpen, nu v o o r a 1. Wat bedoeld persoon betreft, onzen Nederlandschen zegsman kunnen wij verzekeren, dat hij geen Belg is. Hij is ook niet gena-turaliseerd.Het Legloen van Eer. • De jongste ridder van het Legioen van Eer is ^een 18-jarige Marseillaan, Fer n and Fille geheeten. Toen de oorlog uitbrak, nam hij als vrijwilliger dienst in bet Belgische leger, wercl gewond en trad na zijngenezing in dienst bij een Fransch regiment. In den Elzas werd hij gewond en wel door niet minder d'an 77 granaatsplinters. Toeh kon zijn leven behoudeh worden, maar hij verloor een oog en een arin. EMILE WAXWE1LER. f De Belgische minister van Oorlog heeft een telegram ontvangen, meldende, dat Emile Waxweiler te Londen bij een auo-ongeluk om het leven gekomen is. Waxweiler was professor aan de uni-versiteit te Brussel, directeur van het Solvay-instituut voor sociologie, iid van de Belgische academie en hij heeft zoo pas de functie vertuld van secjelaris van de Belgische afvaardiging op dè econo-mische conferentie der bondgenooten te Parijs. Waxweiler is de schrijver van sociologische werken en geschriften over België en den oorlog. Zgn dood heeft te Havre diepe ontroering gewekt. Ook onder de Belgen van Nederland zal zijn schielijk afsterven levendig mede-gevoeld worden. De schrijver van La Belgique neutre et loyale, heeft zijn land in gevaar de r grootste diensten bewezen. Waxweiler was een over lui gd v oov'- staander van eene. Vlaamsche- ho'ogeschool. # in welke verhouding staat de Duiisciie , adfuiiiistratie legenover de Belgen in iiei bezette België? De draagkracht der verklarin- gen van den gouverneur yon Bissing. Duitschland ia bepaald .-bewust van het zware gewicht, dat hem op de schouders (lrukt in do oogen van de beschaaido wereld, nopens zijne misdaad tegenover Belgig. De pogingen om zich los te zetten van de zware en versehrikkehjke verantwoordelijkheid her-halen zich aanhoudend en zijn even schijn-lieilig als onafdôende. Tal van boeken, brochures, dagbladartike-len zijn versohenen om zich te verklaren, te ontlasten, te verontsehuldigen, of om zich te beklagen en te beschuldigen. Sedert, dat de kanselier getracht heeit de wonde wat te heeien, heeft men aile soort van verzinsels saamgebracht om den wereld diets te maken, dat de Duitschers zich ernstig in-spannen ' om zich in België beminnelijk te rnar ken en ons land te laten genieten van de hoo-gere weldaden hunner „kultur". Ten dien ein-de zijn er bergen docuinenten versc'henen. Maar ik ken niets afstootehjker, dan de tendancieuse „interview's" van deoa Gouverneur in België, die regelmatig in de Duitsche pers en zelfs in de neutrale pers ver-schijnen.In Amerika çijn de oprechtei loyale lasten ook deerlijk getrolfen geworden, door het lot dat ons land is te beurt gevallen. Als tegen-gewicht verleend de. gouverneur von Bissing een interview aan den correspondent van de' „C h i c a g o Daily News" te Berlijn. Ter wille der waarheid en ook uit plichts-gevoed, dat aile valschheid en leugen onduld-baar maakt, zijn wij verplicht den lof te beantwoorden, dien zich de Duitsche gouverneur laat welgevallon over zijne persoonlijke | actie in het " land, dat de zijne hebben ver -I kracht en gemarteld. De bescherming van den arbeid. „De Duitsche burgerhjke overheden, zegt von Bissing, hebben tal van wetten, gesteund door de Belgen, doen uitvoeren, maar die tôt in de kartons roestten. Dit was vooral het geval met de besonermende maatregelen voor vrouwen en kinderen." W eike ontnuchtering 1 De vrouwen- en kin-derarbeid beschermen in een land, waarvan de fabrieken voor "het meerendeel verwoest zijn, de werktuigen weggenomen door den vijand en waar de arbeiders en de vartegen-woordigers van nijverheid weigeren te werken voor de Duitsche legers. De maatschap-pij der constructeurs heeft heftig geprotes -teerd tegen àet schandaM van het wegbren-gen der draaibanken, machinée en al het ko-per. In de provineie Luik alleen schat men het getal machines op 5.000^ weilke naar Duitschland zijn overgebxacht. In 1910 beliep het getal arbeiders van beide geslachten ongeveer 1.359.450, dat in ons land gebezigd werd. In Juli 1915 werden door het Nationaal Steunkomiteit 744.234 werk-lôozen ondersteund. De herneming van den arbeid in de nijverheid, dewelké buiten aile betrekking staat met de behoeften van het Duitsche léger is nul, niettegenstaando de pogingen der sjndikaten, De Duitsche over -heid heeft slechts de herneming van die nijverheid begunstigd, die van nutte^was aan hun leger. Ten dien einde heeft. men aHe voorwend-sels verzonnen. Men heeft de hand j;elegd op het Roode-Kruis om te kunnen beschikken. over zijn bezit. Men heeft werkelooze vrouwen ondersteund door hen zakken te laten ver- vaardigen, die het leger ten nutte komen. De Duitschers hebben sigarenfabrieken ingericht* voor de behoeften van het leger. In werkelijkheid beschermen zij vrouwen -en kinde^arbeid door hen te exploifeeren in het militair belang. De Scholen. De Vlaamsche k w e s t i e. „Het verplichtend onderwijs, dat slechts the-oretisch in België bestond, is nu werkelijk -heid geworden.'* Men weet dat de wet op het verplichtend' onderwijs ;gestemd was korts voor den oorlog. De Duitschers moeten zich nu niet aanstellen net alsof zij ons daar de grondleggers van zijn. ,,Voor de eerste maal, zoo gaat de Duitsche gouverneur voort,' hebben de Vlamingen gelijke rechten bekomen met de Walen. Wi, hebben hen het vrije gebruik hunner taal toe-gestaan in hunne eigene scholen en de Vlaamsche Hoogeschool yan G-ent gaat . eindelijk ingericht worden". Zulks loopt waarachtig de spuigaten uit, Een ieder weet dat het gebruik der talen in België vrij is ; dat de Vlamingen kuniie scholen hebben en dat in de Vlaamsche steden het onderwijs gegeven werd in de Vlaamsche taal aan al de kinderen, zelfs aan diegenen van Waalsche afkomst. De Vlaamsche lîoogeschool wettige eisch der Vlamingen — was op het pùnt verwe-zenlijkt te worden, wanneer de oorlog ons overviel en men weet, dat de Vlamingen van het bezette België het geschenk van den vijand woigeren. De heer von Bissing heeft Waalsche en Vlaamsche professoren naar Duitschland doen uitleveren, omdat zij zich tegenover hem nie gedwee aanstelden. Temeer de Vlamingen vormen de meerder-heid in België; zij hebben het kiesrecht nei zooals hunne broeders, de Walen. Zij dragei dus rechtstreeks bij aan de wetgevende mach! en oefenen hunnen invloed uit tôt in der Ais Imerika fen sfnijde mociif frekfcen . . . De correspondent te Washington vttn de» „M o r n i n g P o 8 t" schrijft ; „Zoo er een oorlog met Mexico moohtuit-breken, dan zal, volgens de meening va» "Wilson's militaire adviseurs, de ylugste ' weg om dien te beëindigen en den vrede met Mexico te herstellen, zijn, reeds dadelijk bij de» aanvang der vijandelijkheden een overweldi -gende troepenmacht daarheen te zenden. lu dat geval zou het Mexicaansche leger na één verpletterenden slag zijn kracht verloren h«b» ben en zou lieî Mexicaansche volk begrijpen, 1 dat het van de genade der Vereenigde Statua afhangt en dat verder verzet nutteloos zou zijn en slechts een grooter verlies aan mea-schenlevens zou veroorzaken. Militairen, die verklaren dat de campagM met een leger van niet minder dan 250.000 man met succès kan ondernomen worden, wij-zen er op, dat do bevolking van Mexico 15.000.000 telt en dat zoodra de oorlog ver» klaard aal zijn, iedere burger naar de wapo-nen zal grijpen om den geùaten Yankee uit het land te jagon. Dit vait echtetr te betwijfe-len, omdat, in de lste plaats (zoo de berioh-ten die te Washington binnenkomen, juiet zijn), de groote massa der Mexicanen zioh van eSn inval der Yankees even weinig zou aantrekken als van de vraag of Carranza ol Villa of een andere avonturier in naam in Mexico-city Iegeert. Ofschoon, naar beweerd wordt, aile Mexicanen strijden voor vrijheid, démocratie, m andere edele aandriftén, blijkt uit zeer bô-tronwbaxe berichten, dat te Washington zijn aangekomen, dat er nooit meer dan een 100.000 personen aan eenigen opstand hebben deelgenomen. D.w.z. dat nooit meer dan een, onderdeel van een procent der totale bervol-king geneigd is geweest om hiui leven voor een zoogenaamd ideaal op te offeren, terwijl de ovetrige 99 pCt. kalmpjes hunno eieeta's hebben genoten en zich te ruste hebben ge-legd zonder door droomen van een gekrui» sigde vrijheid gekweld te worden. Men kan er altijd op rekenen, dat Duitschland iederfl gelegenheid zal aangrijpen om te bewijzen, hœ weinig het van de Amerikaansohe toe» stai-ien hegrijpt. Een berieht uit Bearlijn zegt, dat het berieht omtrent een oorlog tusschen de Vereenigde Staten en Mexico daar met groote voldoening is ontvangen, omdat mea er vast van overtuigd is, dat zulk een oorlog den uitvoer van munitie naar d© gealli-eerden zal belemmeren. ' Daàrin vergist Duitschland zich. * De uitvoer van munitie zal voortgezet worden, onverschillig of er wel of niet oorlog met Mexico komi $7 is munitie genoeg voor Europa en voor Mexico en de geallieerden zullen^jden strijd niet behoeven te staken omdat de aanvoer van munitie uit Amerika op-lioudt."H@f werk der yySoixanfe« duinze". In een artikel in de D a i 1 y> C h r o* n i c 1 o besckrijft de beroemde Eugol-sche auteur Conan Doyle, die" eenigea r tijd aan het front heeft doorgebracht, de uitwefking der Fransche kanonnen. ,,Van de waarnemingspost uit zagen wij, hoe een î>uitsche loopgraaf vernie, tigd werd. Er was waargenomen, dat er daariu iets bijzonders gebeurde, zoodafc men besloot haar dicht te schiet'en. Het was een duidelij kzichtbare bruine strook op ongeveer duizend yards af stands. De soixante-quinzes", ver achter het front, kregeu een signaal. Toen yolgde er een ,,Tir rapidei" over onze hooiden heen. Welnu, ik moet zeggen, dat de man die stand houdt onder een ,,Tir rapide", of hij Duitscher, Franschman of Brit is, een dapper man moet zijn 1 Het is al iets ontzettends, de granaten over je heen te hooren vliegen met een geluid van e^n troep wolven, ! In de loopgraaf zag men spoedig nietst anders dan een reeks ontploîfingen. Toen' zakte het stof weder en was ailes stil. Waar waren do mieren, die vet nest ge-graven hadden? Waren zij eronder be-•graven ? Of waren zij er onder uitge-kropen ? Niemand wist het.'' schoot de<r Eegeering, onder een grondwelte-lijk, • parlementair democratisch regiem, het-geen het geval niet is voor de millioenen Duitschers van het groote Vaderland van vott Bissing, waar de regeering niet aîhankelijk is van den volkswil, maar van den willekeur van een enkelen ketrel ; de Keizer, en van den invloed eener mil^aristiscbe kliek. De Duitschers in België hebben gedacht de Belgen te verdeelen met de Vlamingen tegen do Walen op te hitsen. Ten dien einde hebben zij hunne toevlucht genomen en in het bezette België èd in Holland tôt de schan-dèlijkste middeltjes. Dit ailes om toe te lateç aan den kanselier zich bij de Neutralen aad te stellen als de ontvoogder van het Vlaamsche volk. Voor al diegenen, die den tœ* stand kennen, is deze doenwijzo kinderachtig * en onwaardig. Gouverneur van Bissing is ifl zijn roi gebleven. Dr. TERWAGNE, i Kamerlld. (Wordt vervolgd.),

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.