TWEEDE JAARGANG No. 17. ZATERDAG 5 JANUARI 1918 LOSSE NUMMERS 7VS CENT Oplage van de week : 5850 Nos. DE BELGISCHE SOCIALIST Tweetalig WeeKblad van den Bond der Belgische Arbeiders in Nederland Abonnementsprijs in Nedérland : 90 cent per 3 maanden. - Redactie en Administratie : LONGVILLE, REMBRANDTSTR. 316» 's-GRAVENHAGE. - Abonnementsprijs voor het Buitenland : f 1.50 per 3 m^anden HET OORLOGSBILAN. Het Alg. Handelsblad heeft een over-zicht gepubliceerd nopens de oorlogs-verliezen. Wij ontléenen aan dit artikel de volgende cijfers. 1. Pinancieele verliezen» a) Groot-Britannië: 6 milliard pond sterling- of circa 150 milliard francs oi meer dan vijf maal het Belgisch natio-naal vermogen. b) Duitschland: ruim 100 milliard marken, niets dan aan oorlogskredieten c) Frankrijk: de oorlogskosten wor-den geschat op 102 milliard francs. 2. Verliezen aan mensehenmateriaal Gedurende de twee eerste oorlogs- jaren: a) -Gesneuvelden: 4.631.500, zegge vier millioen zes honderd een en dertijî duizend vijf honderd. b) Invaliden: 3.372.00, zegge drh millioen drie bonderd twee en zeventi^ duizend1. c) Gewonden: 11.215.300, zegge el! millioen twee bonderd vijftien duizent drie honderd. De verliezen tôt op den d'ag van be den worden geschat: a) Dooden: meer dan negen millioen b) Dooden en invaliden: meer dai Kestien millioen. In deze verliezen zijn niet medegere kend degenen, die overleden zijn in di krijgsgevangen- en interneeringskam pen, nocb die der burgerbevolking. Wanneer men deze verliezen mede Beste Wenschen aan al onze leden ei onze kameraden van elders. Dat 191! ons den algemeenen en duurzamei vrede brenge! 4 Clemenceau volhardt.. In aanpassing met den uiterst kritie ken toestand hebben onze Fransche par tijgenooten bij de regeering aangedron gen op paspoorten voor Stockholm ei Petrograd. Clemenceau doet wat Ri'bot heef voorgedaan: hij weigert. Ware het anders geweest, het zou on innig hebben verwonderd. Clemenceau blijft in zijn roi. Hij, heef immer de 'moderne arbeidersklasse ge pest. Aan hem de verantwoordelijkheid t aanvaarden van den -toestand van he den en morgen. Maar ja! Wanneer de heeren minis ters vinden dat het verkeerd loopt, ne men zij ontslag en hun verantwoord<e lijkheid1 is gedekt. Welke zal nu de houding onzer Fran sche kameraden zijn? Zal]en zij gebrui. maken van de ter hunner besehikkinj liggende middelen om reeht te late: weervaren ? Wat er ook moge gebeuren, de poli tiek der regeeringen mag ons niet on1 moedigen. Tegenover het reactionair jusqu'au boutisme der regeeringen moe ten wij ons revolutionaire jusqu'au bon tisme stellen. Over Kultuur-Autonomie Te klagen over het onthaal, dat mij voorstel van kultuurautonomie voc Vlaanderen en Wallonie genoten heef beb ik niet. „L'Opinion Wallone" en d Gentsche aktivisten bebben mij uitgi scbolden; de eenen omdat ik te vèr gin; de anderen omdat ik niet ver genoe ging. Van Cauwelaert heeft mijn ste ling met zachtmoedige kritiek bebai deld, zooals het onder niet-aktivistiscb flaminganten past. En van andere zij-cl heb ik instemming gekregen, zoowi van aktivistische (L. Picard) als va niet-aktivistiscbe zijde. „L'Opinion Wallone" is' zeker va meening, dat ailes maar bij het oik: moet blijven. Dat is ook een stellinj Maar ik veroorloof mij „schijnheilig (het blad stelt me zoo voor) te denkei ■dat die tijd lang voorbij is. Dat ziet <3 Regeering ook wel in, want zoo de Br< queville's laatste speech als naar g< woonte zoet-zalvend' is, weet. toch iede een dat hij in het kabinet partijgangc van de Vervlaamsching der Gentscl: Hoogeschool is geworden. Het versch tusschen ,,1'Opinion Wallone" en de. Ri geering is, dat de redakteurs van h< Waalsche blad niets willen doen, en ds d Regeering iets wil doen. Maar des weet zelf niet wàt. Poullet en enkele zi ner kollega's bebben nog al tijd' voet i liet moeras der halfslachtigheid, terwi de anderen dobberen op vijandejijke < half-vijandelijke' waters. Ik heb me nu veroorloofd den to rekent, komt men tôt een globaal ver-lieseijfer van twintig à vijf en twintig millioen. Ziedaar liet bilan van drie en een half jaar oorlog. 't Is verschrikkelijk. Ziedaar een eerste resultaat van het „jusqu'au boutisme", terwijl het schijnt dat wij nog niet „jusqu'au bout" zijn. Zij1 willen nog verder gaan, zij willen gaan tôt het einde van het bittere einde, tôt de volledige uitmoording der Euro-peesche arbeidersklasse. Proletariërs aller landen! Gij staat voor de keus ofwel de hand te leenen aan degenen die u willen drijven in deze monsterachtige avontuur — de zelfmoord van het proletariaat — ofwel ! den strijd te aanvaarden tegen aile impérialisme en militarisme. Omtrent uw keus be staat er geen twijfel. ' Proletariërs aller landen! Vereenigt ' u dus! Proletariërs in de loopgraven! Neer i dus de wapens! ' Kameraden in de munitiefabrieken! Kruist dus de armen! Arbeiders der Centrale rijken! Aan u het voorbeeld te geven en wij volgen. De bevrijdingskamp der arbeiders-1 klasse zal het- werk der arbeiders zijn: aan ons onze klasse te redden! Op, verdrukten der aarde, tegen het î jusqu'au boutisme, voor den algemeenen duurzamen vrede! Onze overwinning wordt niet beslist op het oorlogsveld, maar te Stockholm. i - stand te preciseeren en de Regeering i aan te toonën, dat het iets, dat zij zoekt, i principieel en feitelijk te bereiken is, zonder de eenheid van België op te offe-ren, zonder ekonomische en politieke verdeeling of schèiding. De Gentsche aktivisten, die openlijk de spreekbuis van de Duitsche Regeering zijn, kunnen met deze mijne oplos-sing natuurlijk geen vrede hebben. Ook word ik in de „Gentsche Nieuwe Cou-rant" afgelakeld door een jongeu mail, i die zich Primo noemt. Zijn artikel heeft me nog eens bewe-zen, hoe moeilijk het is een débat aan te ^ gaan met een mensch, die zich als een j intellektueel voordoet maar eigenlijk bitter weinig van intellektualisme ver- j e staat. Schakeeringen verstaat hij niet j en zijn gebrek aan ontwikkeling ont- ) waart men zoowel in zijn woorden als | in zijn negatieve denkbeelden. Ik had me de moeite gedaan den jon-gen man te Rotterdam te zeggen, dat men de praktische i>olitiek van het akti-visme „kon verstaan" indien men te £ rekenen had met een Duitsche blijvende r Regeering. Weet u nu, hoe die jongen ' die woorden vertaalt? „Huysmans is partijganger van het aktivisme, indien de Duitsche Regeering blijft!" Deze mensch ziet niet in, dat ik Van hem e spreek en niet van mij. Ik ben geen akti-vist. Ik was en ben zoowel vijandig aan het princiep van de schèiding van België in twee staten, als de verdeeling van België in twee kantons. Ik was en ben vijandig aan de praktische politiek van het aktivisme, die zich ten dienste van m de Duitsche Regeering stelt onder voor-n wendsel Vlaanderen vrij te maken van r Waalsche of Pransche overheersching. I Maar ik kan den politieken man ver-e staan, die, rekenend' met" een blijvenden overbeerscher, van dien overheerscher r het maximum van zijn eischen tracht g te bekomen. {- Zoo sprak ik ongeveer tôt Primo. l- Maar Primo verstaat me niet. Mijn Ne-e derlandsch was voor hem Latijn, zooals e zijn familienaam, en op zijn misverstaan >1 bouwt hij nu konklusies op, zôô gek, dat n het de moeite niet is die scheldwoorden, te jefuteeren. n De heer Primo ziet niet in dat de oor-e log niet eindigen kan zondei» volledige vrijstelling van België. Hij ziet niet in, ■" dat het eenige, d'at in de internationale i. riclitlng aan Vlaanderen kan gegeven e worden, juist dat is wat ook in de an-> dere landen op de dagorde staat. En dat î- eenige is: Kultuurautonomie. r- Het vermakelijkste van die kritiek :r van de „Nieuwe Gentsche Courant" is e dat zij kultuurautonomie voor onmoge-il lijk acht, omdat ik de détails voor.een î- bepaald1 systeem niet heb opgegeven. De ît redeneering is ongeveer zoo afdoende it als de volgende: „H'et Algemeen Stem-;e rccht is morgen in België onmogelijk, i- omdat men nie^ weet of de kiezers zul-n len stemmen op 21-jarigen of 25-jarigen jl ouderdoin ..." )f Primo gaat nog veel verder. Hij ora-kelt d'at een unitaire staat geen twee 3- officieele talen kan hebben en hij wil i zelfs de geestelijkheid verhindleren aan franskillionisme te doen. Eindelijk neemt liij den laster der Bolscheviki be-treffend Hjalmar Brantiflg over, wanneer bij toch zou moeten weten, zelfs als geïmprovi^serd joumalist, dat van al dit praatje geen woord recht is ge- bleven. 1 * * ' * ] Ik wil me niet verder onledig houden met dien edelen verfegenwoordiger van i Tirpitz' politiek in Vlaanderen — en nu kom ik tôt Léo Picard, die in die ,,Nieuwe Rotterdamsche Courant" en andere bladen een gansch anderen toon heeft 1 aangeslagen. Dit verheugt me! Dit verheugt me omdat onder dé aktivisten nu toch schijnbaar menscben gevonden word en, die zin hebben voor realiteiten. Zij ver- ! staan nu, dat, zelfs zoo men dat wilde of wenschte, de schèiding van België in twee staten of twee kantons een politieke en zedelijke onmogelijkh id1 is. Politieke onmogelijkbeidv voor de reden die ik hooger heb opgegeven. Zedelijke onmogelijkheid, omdat de Belgen zieh nog méér als voor den oorlog, voelen als één blok. Zij bebben samen geleden. Zij willen samen leven. Wie dat niet ziet. heeft geen zin voor imponderabilia. Ik zeg dat het maximum dat we kunnen bekomen — en ik voeg "er bij, het maximum dat wenschbaar is — juist kultuurautonomie is. De invloed der Franscbe kultuur op de Vlaamsche kul-tuur is een goede invloed, van 't oogen-blik dat een Vlaamsche georganiseerde kultuur bestaat. Het ongelijk in het ver-leden is juist geweest dat we een Franscbe kultuur in onze nabijheid hadden, en dat onze Vlaamsche kultuur niet verder ging dan de lagere school. De invloed eener andere kultuur is nooit slecht, wanneer de eigen kultuur kan groeien en gedijen. In dit opzicht heeft de Broqueville gelijk dat wij een dubbel geestesvolk zijn: als Belgen als Vlamin-gen. Wij hebben, door de eeuwen heen, den terugslag der Fransche beschaving gevoeld. Wij hebben nooit onder den invloed der Duitsche kultuur gestaan. Het waarom daarvan boef ik hier niet uit-een te zetten. Maar het voldoet dat enkel vast te stellen voor het oogenblik. , Maar de Broqueville vergeet te zeggen, | dat deze geschiedkundige waarheid ons ! het recht niet ontneemt onze eigen kul-j tuur organisatorisch op te bouwen. Wy I willen géen échos van anderen blijven. j I De kultuurmenschen van Vlaanderen, | waren vroeger eenige bonderd en. In de 2'0e eeuw zullen duizenden kultuur ge-nieten, en die duizenden kennen slechts één taal: de hunne. Picard heeft dit ailes, naar me voor-komt, klaar ingezien. Met kultuurautonomie kunnen we toch voortleven, meent hij. Dat is ook mijn bescheiden oord'eel. En dat is ook juist de vraag. Ik wil me voorspannen in een wagen, die ik trekken kan. Picard vraagt me ook meer détails. Hij zou graag weten wie het budget Van de begrooting zal opstellen, of er één of twee Ministers van Kunsten en Weten-schappen moeten regeeren, enz. Ik dank hem voor het stellen dier vragen en zal mijn best doen hieromtrent mijn opvat-ting neer te schrijven. Maar ik zeg voor-op, dat ik mijn systeem niet aanzie als een definitief voorstel. Wie het verbete-ren wil, bewijst ons allen dienst. Als onverbeterlijke oppurtunist neem ik ailes aan wat een verbetering onzer positie is. Blijft nu nog de redaktie van „Vrij België". Mijn vriendén. zijn minder ge-kant tegen het denkbeeld der kultuurautonomie als tegen de internationale » waarborg onzer zelfstandigheid. Van 1 Cauwelaert en Hoste verstaan, zoo goed - en wellicht beter dan ik, dat de Ver-L. vlaamsching van de Hoogeschool van Gent geen oplossing is. Gansch Vlaanderen moet de Vlaamsche kultuur be-; vorderen en organisch schragen. Er zul-, len konfessioneele moeilijkbeden voor-; komen, maar ik hoop wel dat in dit op-i zieht een modus vivendi zal gevonden worden. Wat nu den internationalen t waarborg aangaat, d'enk ik toch niet dat mijn vrienden een internationaal steun-: punt voor Vlaanderen zullen weigeren, s wanneer zij dit steunpunt vx-agen voor België. Er is een groot verschil tusschen i een Duitsche en een Europeesche her-3 vorming van België. De eerste verwerp 3 ik, de andere kan ik en. wil ik niet ver-werpen, omdat ons probleem het pro-, bîeem is van tien andere naties. En laat mij hier een kleine voorspelling maken: i Het zal niet lang duren voor dat de liou-ding van onze eigen landgenooten mijne opvatting zal versterken, en Van Cau-3 welaert met Hoste zullen aan deze 1 logika niet ontsnappen. C. H. Uit het land der Democratie. In hun manifest aan de Russische socialisten hebben onze Fransche par tijgenooten het over Amerika en noemen zij de Vereenigde Staten „het land der republikeinsche deinokratie". Deze benaming doet ons veronder-stellen, dat onze Franscbe partijgenoo-ten niet weten, welke zware strijd onze Amerikaansche makkers te voeren hebben — in het zoogenaamde „landi der demokratie" — tegen de reaktie, tegen spoor- en staalbaronnen. Wellicht zorgt de Fransche censuux er voor, dat de Fransche bevolking niet al te goed ingelicht is over hetgeen zich aan de overzijde van den Atlantischen Oceaan afspeelt. Kregen de Franscbe socialistisehe parlementsleden, kreeg de redaktie vax ,,1'Humanité" het „leading organ" dei Amerikaansche Socialistische Partij ir handen, dan zouden zij zich zeker we' hebben gewacbt- om in hun manifesl Amerika tegen Rusland uit te spelen als het land der demokratie. * * * Wij hebben onze lezers reeds vroegei door een artikel ingelicht nopens der strijd, die zich in liet Land van dei Dollar afspeelt. Onze partijgenooten der Vereenigdt Staten zijn tegen den oorlog en hebbei zich tegen de deelname van Amerikt aan den oorlog verklaard. Zij worden als wij en als allen, di< voor een vrede door overeenkomst zijn voor Duitsche agenten uitgescholden. Terwijl de Amerikaansche industrie© ' len al het Europeesche goud' hebben in gepalmd en reuzenwinsten hebben ver wezenlijkt door de levering van oorlogs materiaal, zijn het deze oorlogswinst makers, die nu bij middel der burger pers onze partijgenooteni beschuldigen met Duitsch goud vergoedi te worden. De hoofdleider der Amerikaanschi socialisten, de in aile landen bekendt Morris Hillquit, was door onze parti kandid'aat gesteld voor het ambt vai Lord May or te New-York. In Amerika wordt de burgemeeste: door het kiezerskorps gekozen. Hillquit was tegen den oorlog, daaron had zijn kandidaatschap ditmaal een bij zondere beteekenis. j Kiezen voor Hillquit beteekende nie alleen, dat men een internationalen so cialist als burgemgester van New-Yorl wenschte, doch de kiezers, die Hillqui stemden, manifesteerden tevens voor di politiek van Hillquit; zij ondersehrevei de houding der Amerikaansche socialis ten nopens het vraagst.uk van oorlog ei vrede. De verkiezingsstrijd werd bevig ge voerd. De voorstanders van oorlog, di duidelijk gewaar weixlen, dat Hillquit ii de verkiezingskampagne groot sukse oogstte, vreesd:en, dat hun kandidaat be onderspit ging delven. Aile middelen werden aangewend on de socialisten verdacbt te maken. Presi dent Wilson werd zelfs uitgenoodigd on in een bood'schap, aan de New-Yorksch bevolking gericht, zich tegen Hillqui uit te spreken. De New-Yorksche postdirekteur maak te van het recht gebruik, hem tijd en den oorlog toegekend om de bestellini van 't partij blad „The New-York Cal! te vertragen, om de propaganda tei voordeele van Hillquit te belemmerer Onze vrienden bebben zich ecliter nie onbetuigd gelaten. Prachtig hebben zi gewerkt. en hun arbeid is met sukse bekroond. Mm-r-îa TTi I Ui n i f ppti lira r-.li ti ire irifeT nationale figuur, heeft de aanvallers van het socialisme kranig te woord gestaan. Om duidelijk te doen uitkomen welk standpunt onze Amerikaansche partijgenooten innemen, vertalen wij eenige brokken uit een artikel, door Hillquit als antwoord aan den postmaster gericht. Hij zeide o.m. het volgende: „Kapitalisme is de oorzaak van den oorlog. „The New-York Call" is het erkende orgaan van de socialistische partij. De Amerikaansche socialistische partij verklaart dat de oorzaak van elken oorlog, den tegenwoordigen oorlog in-begrepen, aan het kapitalisme moet toegeschre-ven worden, | E>e socialistische partij, waarvan de „New-York Call" de openbare tribuun is, is van meening dat de belangen der werklieden van aile landen deaelfde zijn; dat de werklieden er geen ' ■ belang bij hebben met elkander te vechten en dus geen belang bij oorlog hebben; dat aile oorlogen gevochten worden voor kapitalistische belangen, en dat het arbeidersbelang vergt te strijden tegen de vernietiging van het kapita-L lisme, waardoor tevens oorlogen onmogelijk ! worden. De socialistische partij. van de Vereenigde 1 Staten van Amerika heeft zich openlijk vef-1 klaard èn tegen den oorlog in 't algemeen, èn tegen de deelname van Amerika aan den, tegen-i woordigen oorlog in het bijzonder." Dat is een taal, die wij vex'staan en wij meenen, dat onze lezers nu zullen weten wàt en hoè onze partijgenooten in Amerika denken over den oorlog. Wij hebben de bladen met den uitslag der verkiezing nog niet ontvangen. Al gelooven wij niet, dat Hillquit als Lord Mayor zal verkozen zijn, toch kunneD wij— en dat op grond van gedeeltelijke , uitslagen, — verzekeren, dat Hillquit's ; kandidatuur een reuzensukses is ge-; weest. De persagentschappen bebben | zich dan ook wel gewacht een woordje te reopen over het resultaat dezer ver- . kiezing. En met reden. ♦ * * l Wij bebben inmiddels de Amerikaan- - sche bladen ontvangen met den uitslag der verkiezingen. Zooals wij verondter- t stelden, heeft de socialistische partij een reusaclitig sukses te boeken. Voor wat - New-York en distrikten betreft, is niet t alleen het stemmencijfer, door onze par-î tij behaald, reusachtig gestegen, doch er i zijn 10 raadsleden, 7 schepenen en 1 stadsmagistraat gekozen. i Onze partijgenoot Morris Hillquit heeft als kandidaat- voor Lord Mayor van New-York 148.000 stemmen be-3 haald. i Wat dat beteekent, kan b ! ij ken uit het 3 volgende: t In 1909 behaalde de kandidaat der Partij 11.168 stemmen, in 1913 32.057 i stemmen, zoodat Hillquit in deze ver- - kiezing 115.000 stemmen meer behaalde i dan de partijkandidaat in die vorige 3 kiezing. t Ook in andere distrikten is de vooruit-gang der- Partij beteekenisvol. In Toledo behaalde de kandidaat voor s Burgemeester 12.000 stemmen tegen r 2500 bij de vorige kiezing. In Cincinnati steeg het aantal stem-i men van 2800 tôt 15.000. Uit den uitslag der Amerikaansche t gemeenteverkiezingen kunnen wij kon-j kludeeren, dat niet alleen in neutrale s landen, doch ook in oorlogvoerende staten het vertrouwen in de socialistische -nnr-Hi toPriPPlTlt. De Engelsche arbeiders In den oorlog. De Engelsche Trade Unions houden niet op om voor de rechten der arbeiders op te komen. De vraag voor loons-verhooging staat aan de orde van den dag. De Engelsche arbeiders eischen niet alleen medezeggingsscliap in de bedrjjfsregeling, doch eischen bij elke verhooging der levensvoorwaarden ook loonsverhooging. „The Times" wijst er met angst op, dat de vraag naar meer loon nooit op-boudt. Nu is de beurt weer aan de spoorwegmannen. Hun eisch is 10 shilling per week meer loon. De maatschap-pijen hebben een verhooging van 5 shilling aangeboden, doch daar gaan de cheminots niet op in. Gedurende den oorlog .werden reeds de volgende verhoogingen van loon toegekend. In Februari 1915 3 shilling per week voor aile werklieden die minder dan 30 sh. per week verdienden. In Ok- tober 1915 werd de toeslag van 3 sh. van Februari, tôt een algemeenen toeslag van 5 sh. gebracht. In September 1916 werd de toeslag tôt 10 sh. ver-hoogd. In April 1917 werd de toeslag met 5 sh. verhoogd. „The Times" weet verder te vertellen, dat een loonsverhooging van 5 sh. per week en per man jaarlijks 8 millioen pond kost. ♦ * * Wij zijn tevreden, dat onze Engelsche kameraden in den oorlog flink voor hun belangen optreden en wij durven, op grond van hetgeen wij zelf in Engeland gezien en meegemaakt hebben, zeggen, dat de Engelsche arbeiders aan de spits van de Europeesche arbeidersbeweging staan. Van meer beteekenis is nog, dat er in Engeland een streven valt waar te ne-men in de vakbeweging, dat voor doel i heeft tôt samentrekking van aile krach-ten te komen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.