DE BÛUWWÊRKER Orgaan van de Centrale Vereeniging der Bouwwerkers van België Abonnementsprijs per Jaar : België fr. 1.— Buitenland » 1.50 Verschijnt te Brussel den lùic" elker maand Telefoons : a 1690.—4—6537.— a 108 01 b 2246.— b 4063.— b 6318.— Redaktie en Bestuur : VOLKSHUIS, Joseph Stevensstraat te BRUSSEL De nieuwe wet op de goedkoope woningen In den loop der maand Februari werd door de Kamers eene wet gestemd, betreffende het bouwen van goedkoope woningen. Wij willen in ons blad over deze wet eenigen uitleg geven, vooreerst omdat het bouwen Van Woningen in eerste linie de bouwwerkers aan-gaat, en vervolgens omdat de bouwers van pa-leizen, kasteelen, kathedralen en allerhande prachtgebouwen, zooal niet evenals Christus, geen steen hebben, om hun vermoeide hoofd te laten oprusten, dan toch vaak in krochten moe-ten wonen, door vele rijken, te ellendig geschat, om er hunne honden te laten in verblijven. Het bijzonderste doel van de wet is eene Nationale Maatschappij te stichten, voor het bouwen van goedkoope woningen. De Staat, de Provincie en de Gemeente evenals vereenigin-gen of genootschappen, hebbende voor doel het bouwen van woningen, zullen kunnen deelne-mers worden van deze Nationale Maatschappij. Deze Maatschappij zal ook nog als bijzondere werking hebben, het helpen oprichten van plaatselijke en gewestelijke vereenigingen tôt het bouwen van goedkoope woningen. Zij zal vcorschotten geven aan deze vereenigingen om ze in gang te zetten. De hoofdzetel der Nationale Maatschappij zal in Brussel gevestigd zijn. Het gedacht van eene dergelijke Maatschappij is niet nieuw. Het werd reeds in 1886, na den bloedenden en vlammenden opstand in het Walenland, door Hector Denis, den betreur-den afgestorven, socialistischen volksvertegen-woordiger, vooruitgezet. Maar de regeering wil-de er alsdan niet van weten. Nu is het grooten-deels het plan van Hector Denis, dat door den minister Levie, tôt een wetsvoors'tel omgewerkt werd. Hector Denis betrachtte evenwel het bouwen van goedkoope woningen rechtstreel^s door de Gemeenten, met tusschenkomst van den Staat. Doch eene burgerlijke Regeering moet natuur-lijk altijd aan de kapitalistische exploitatie de gelegenheid laten zich, zelfs ten nadeele der beste inrichtingen, te verrijken en daarom zijn de Gemeenten buiten gecijferd en wordt ailes cvergelaten aan het initiatief der maatschappij en. De socialistische volksvertegenwoordigers hadden verschillige amendementen ingediend, om toch te trachten het princiep, door Hector Denis gehuldigd, in de wet te krijgen, maar het is hen jammer genoeg, onmogelijk gebleven, deze amendementen te doen aannemen. De meerderheid der Kamer verklaarde zich tegen het bouwen of verhuren van goedkoope woningen door de Gemeente of den Staat. Er werd verklaard dat men eene Nationale Maatschappij wilde zien tôt stand komen, welke een eigen bestuur zou bezitten, buiten aile politiek staande en zonder dat Staats- of Gemeenteover-heid zich het beheer zou aantrekken. Het tegen-overgestelde wilden juist de socialisten, die ver-langden dat de Gemeenten zich rechtstreeks met het bouwen en verhuren van woningen zouden beziggehouden hebben. Eene semeente zou zich alzoo, als het nood-zakelijk bleek — wat het geval is met aile min of meer belangrijke steden — hebben kunnen toeleggen op het bouwen van groote woningen voor talrijke en arme gezinnen, zooals de «Buildings» in Londen b. v. Het zijn juist deze, welke het meeste uit de nieuwe wet zouden moeten kunnen voordeel halen, welke dit niet zullen kunnen. In de plaats van het kcopen van gron-den over te laten aan private maatschappijen welke slechts grondspeculatie voor oogen zullen hebben, had men de Gemeenten er toe moeten aanwakkeren, in goedkoopen tijd, aan de bui-tenkanten der steden, gronden aan te koopen om er later goedkoope woningen op te bouwen, en alzoo de grondspeculatie tegen te werken. Te meer dat door de tegenwoordige spoedige uit-breiding van de steden en groote gemeenten er weldra geen goedkoopen grond meer zal te krijgen zijn. Wat zelfs, zooals C. Huysmans antoonde, door het reaktionnaire Duitschland aangenomen wordt, kon evenwel geene genade vinden bij onze klerikale burgerregeering. Nu zullen vooral de bekwaamste werklieden in het algemeen en kleine ambtenaren voordeel uit de wet kunnen trekken. Goedkoope woningen zullen niet grooter mo-gen zijn dan bij koninklijk besluit zal bepaald worden op advies van de Nationale Maatschappij. Het zal evenwel ook toegelaten worden, groote lokalen, zooals openbare slaapplaatsen en volkslogementen in te richten, die zullen kunnen gebruikt worden voor tijdelijke gemeen-schappelijke huisvesting. De Regeering zal een kapitaal van honderd millioen frank ter beschikking stellen van de Nationale Maatschappij, om te voorzien in de vcorschotten die de plaatselijke en gewestelijke bouwmaatschappijen zullen verlangen. Deze bouwmaatschappijen zullen evenwel 3 ten honderd interest aan den Staat moeten op-brengen. De Algemeene Spaarkas (Caisse générale), die tegenwoordig alreeds voorschotten aan naamlooze maatschappijen welke goedkoope woningen bij afbetalingen bouwen, ver-leent, zal nu die gelden kunnen geven aan de maatschappijen welke naar aanleiding van deze wet zullen opgericht worden. Er is in de wet ook een artikel aangaande de onbewoonbare huizen. Wanneer eene gemeente onbewoonbare huizen zou in stand blijven hou-den, zullen door koninklijke besluiten, uit oor-zaak van openbaar nut, die slechte woningen cnteigend worden. De Regeering kan ook, na raadpleging der gemeentelijke en provinciale raden, instellingen en stichtingen van liefdadigheid verplichten deel te nemen aan plaatselijke of gewestelijke bouwmaatschappijen, tôt een tiende van hun inko-men.Die wet, alhoewel niet het ideaal zijnde, is toch een goeden stap vooruit op het gebied der maatschappelijke verbeteringen. Het is te ho-pen dat zij degelijk zal toegepast worden en de schandelijke huisjesmelkerij duchtig te keer moge gaan. Ons dunkens is het stichten van die plaatselijke bouwmaatschappijen ook wel eens het na-denken en eene studie waard vanwege de Centrale Vereeniging der Bouwwerkers, en wat nut er daaruit soms wel zou kunnen te trekken val-len voor hare leden en de vereeniging in het algemeen. Wanneer dan nog de wet op de sociale verze-keringen binnen enkele weken zal gestemd zijn en men de nieuwe schoolwet en deze op den vrouwen- en kinderarbeid in acht neemt en daarbij denkt op eene invoering van eene on-dersteuning bij werkeloosheid, over gansch het land uitgebreid, dan moeten wij bekennen dat er door de jonge Centrale Vereeniging nog vele instellingen kunnen ingevoerd worden, welke om zoo te zeggen, het bestaan en de gerustheid voor al hare leden en in aile omstandigheden zullen verzekeren. Jammer maar dat sommige afdeelingen, in dwaling gebracht door geinterresseerde perso nen, waarvan men het meeste hulp en mede-werking zou moeten verwachten, juist degenen zijn, welke het meest stokken in de wielen ste-ken en de uitbreiding der vereeniging naar buiten belemmeren, enkel om eene persoonlijke belangzuchtige betrachting te voldoen, volko-men in strij d met de princiepen waarvan zij zich partijganger verklaren. Aug. De Brouwere. Jenever en Patroonstaktiek «De werklieden zijn zuiplappen.» — Alzoo worden de bouwarbeiders onrechtstreeks beti-teld, daar de vereenigde patroons van West-Vlaanderen een voorstel aan hunne nationale Federatie indienden om aan de vrouwen der bouwarbeiders te laten weten wat hun man ver-dient, ten minste als het postwezen hen daar-voor gratis bedienen wil. Of er onder de patroons geen zuiplappen ge-vonden worden laten we voorloopig terzijde, om even in te gaan op den maatregel zelve. In princiep hebben we er volstrekt niets tegen om de eenvoudige reden, dat hij voor 99 t. h. onzer vereenigden totaal overbodig is, want wie thuis te weinig geeft, is er ook niet voor te vinden om bijdrage aan eenen bond te betalen. Dat is klaar. We zijn er zelfs voor dezen maatregel toe te passen, maar dan bij dezen waar het noo-dig is, namelijk bij de verstokte onvereenigden; dezen die de steunpilaren der bazen zijn om de loonen laag te houden, welke nooit eischen stellen, maar wel af en toe blijde zijn te mogen werken nadat ze een, twee of drie dagen per week «op schok» geweest zijn; bij die welke nooit over te halen zijn om eene noodzakelijke lconbeweging mede te maken, maar wel altijd gereed staan om te onderkruipen, niet alleen hunne eigene werkmakkers, maar, op bevel van den patroon, ook deze van andere werkplaatsen. Het zijn de lievelingen der patroons welke door dien maatregel zullen getroffen worden en dan is de Bond «er boven op», want kunnen deze niet meer hunne passie voldoen, dan zijn ze gewonnen voor ons, omdat elke ernstige werkman onvermijdelijk bondslid worden moet doordat, met een geregeld leven, de levensbe-hoeften stijgen en ook de eischen voor den dag komen. En dan verliezen de bazen, of minstens deze welke van het tiraniseeren der werklieden hun levensdoel maken, hun laatste middel tôt verweer tegen onze billijke eischen. Er zijn er wel, die dat verstaan. We kennen er wel meer dan één die hunne gasten den Zon-dag reeds geld voorschieten om te «zuipen» na-tuurlijk, voor het verdiend is, en des te geree-delijker als het in de herberg hunner bloedver- 7de JAARGANG Nr 3 Het nummer 5 centiemen MAART 1914

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.