DE GENTENAAR-DE LANDWACHT a » ? O «> ff» 5 en ems n s^sa mm tfî.îùa iip.iavp. ?{p(olu»c.f Cfi m sa §sl Us®? mm ITIiE KI.RIMR PiTBIftT ESïstsi ®TS m ®Si «SaSS» t® ZaîerJaa 11 Jitli 1017. m ■. -!&? m œ sa PrJis 3 eeniàenien Umiî* 181 3S6 faar. Q.Se Graevc ! H DUÏTSCHLAN D DE POLITIEKE TOESTAND. Hst klearoohi in Prulaea. De Belgische Kurier schrijft : Op den weg der omkeeiing in de binuenlasd-scfce politieke verhoudingen in Duitschland Word Woensdag avoai een nieuwe stap gedaaa : Dj Keizer hetft zijn besluit, als Koaing van Pruisen, van 7 April, zcover uitge'oreid, dat als princiep voor de hervorm'ng van het kiesrecht in Pruisen, het grondbeginsel van het gelijke stemrecht dienen moei. Daarmede zijn klaar blijkelijk verdere voetsiappen die bstrek hebben op de regeling der binnenlandsche toestanden in Duitschland voorbcreil. Of, en in welkea omvang dezelve tôt eene wijziging in de Duit-sche rijksministeries, of tôt uitbreidicg" derzelve ssullen ie den staat no/ niet vast : De onderaan-delinger. d^arover tusschende regesiing en de partijea durea voor t. Hst Keîzerîijk bsslu'.t. Zijne Mojesteit de Konin? hesft aan den voorzitter van het staatsministerie het volgead btslu t geiicht : Volgens het m'j, ingevolge van mijn besluit Van 7 April van dit jair doo mjn staatsminisle-lie voorgelegd voors'e', bepaal i'iter vollediging van hetzelve dat het weisontwerp aan den Landdag der monarchie ter besliasing voor te legr.cn, en b trelc hebbendîop eene hervorming vaa het kiesrecht voor de Kamer van afgevaar-fli„rden, moet opgesteld word»n, op grondsIag Van het gelijk'- stemrecht. Het voerstel moet ia aile geval zôô vroigtijdig Voorgelegl wo den,dit de eers'komende kiezin- §en volgeas het nieuwe semrecht kuanen plaats ebben. Ik geef U opdracht daartoe het noadige te sioen. Groot Hoofdkwartier, Il Juli 1917. (geteekend) WILLEM R. Betiimann Holeweg. Aan den ooorzilter uan het Staalsministerie. ? •i£ ïk De «Norddeutsche AHg*meine Zeitung» schrijft daarover: Bovenstaandebe3luit brengt voile klaar-faeid in de kwes'ie van he: Pruisisch kiesrec'nt. De vraag die in de Passchboodschap werd open gelaten.of het hervormingsvoors'el benevtns het jrechtstreeksch en geheim stemrecht een meer-voudig stemrecht ohvel het gelijke stemrecht /.ou voorzien, werd t'ians in den laatsten zin beslist. Daarmede wordt aan het staatsministerie. na dat het aan den keiser de bîvolene voorstellin^ fteo'a^n had, eenea bepaalden weg aangeduid. voor het opsteiien van liet voorstel waarovei de Landdag zal te beslissen hebben. Doordai de kening uit vrij besluit zijn^n wil bekend maakt, be<rach;igt hij door een daad van verre-gaand uitwerksei, zijn vast vertrouwen in ons volif <lat zulke scliitterenie diden heeft vol bra-rht, en aan hetweîk zulken geweljigen lasi is opgelegd. Xlet is cene daa l van beslissenda be'eekenis voor Pruisen en voor Duitschland, die Zijne Majesteit door de onderteekening van voorzeïd besluit volbracht heeft. Dat die daad die uit de gewcldige gebeurlcnissen van dezen corlog de jioodvvend'ge gevolgen trekt, aan kroon en voI'h een voDrtdurend heil moge brengen, zulks ver îrouwen wij ten voile. Het oordeol tlar Eerliinscha pars. De « Vossische Zeitun?» schrijft, over he keizerlijk beduit betrek'telijk het Pruisisch: li'esrccht : Menkanuithtt telt dat het k inink îijk beshiit de tegeateekening draa?t van des minister-voorz.tter von Bethmann-Hollweg d: «evoigtie^kins; maken, datnaar aile vvaarschijn lijkheid de Keizer niet vonrnemens is van de Biedewtrking van dea huid gen le.der dej ;»2Ce4eEvest,|6 DE KLEINE F IPruisische sfattszaken voorloopig af te zien. De keizer zal derhalve zelf wel klaar zien in de daadzaak, dat 0)i oie wijze de hangende krisis wei rerdaagd, doch niet geëindigd is. Voigens het « BerhnerT.'ageblatt » toont het manitest van den Keizer aan, dat de vorst het stan'jpunt van hc:r voa Beth'nann-Hollweg in de kwestie van het PiuiSisch'? kiesrecht heeft goedgekeurd. Verder zegt het blad : De bevre-diginir over het verkregene wordt eeniizins verminderd, door den votm aan de aankondigi»^ gegeven. Indien men de zuak juist verstaat, dan blijft de vraa>{ onopgelost of het ontwerp reeds in df-n loop v.m dezen herfàt kan voorgebrachf wordoDo Het blad meent cok in het manifest h^t bewijs te ziea dat von Bethmann-Hollweg het vertrouwen van dan Keizer beiit. Daaruit spruit verder voort, dat het een groot dse', het geivichtigrste en het bijzonderste voor de bespoediging van den vrede en de mogulijk-hsid van gezonde buiten- en bianenlandscho politieke verhoudingen. uog te doen biijft. Het « Berliner Ta^eblatt » wijst voornamelijl: op de voorgeschiedenis van het kiesrecht ; er bestaat wel voile klairheid over de iaz chtea van dea monartc en der regeering, maar iiît over de uitvoeriug dier voornemens. Wil m en de moeilijkhelen dtr heerschappij der konserva-tieven en der grooi-iadustriselen ic dea huidigen landdag doo.- oktiooieeiing of door een rijkslaa-basluit ontwijken ? Geen dczer wegen zal me t willen inslaan en hst vo k zal twijfelen of ci weg,aan welken men den voorkeur geeft,zonder meer,wel tût den uitslag, door de Kroon ze'aaL noodwendig betitelJ, zal voeren. De « Vorwarts s maakt de volgende b?mer-kinger- : Een eisch waarvoor sedert jaren ia het Pruisisch en in het Duitsche voile driftig ge-streden werd, nadart thans zijne vervuliing. i, invoering van het ge'.ijke stemrecht in Pruisr;-beteekent voor gansc'n ûuitsch'and den be^1' sendea stap naar de demokratie. De regesri* r van een vrij Pruisen zal niet meer in den bon; s-raad en ia het bestuur de roi van hindernis vôof den-vooruitgang, spelen. Ook voor de taak vaa den rijkôdag zu daardoor vrije. baan geopsnj zijn. Een het is zooveel ta meer wenschens-waardig, daarreeds nu ia den grondwetieiijkaal vorm van het rijk, de in haai eigen onverm:jd-.-Iijk geworden ontwikkeling aanvangt, door de gelijxtijdi ;e aanschaffing vaa het patliment ,u regeeringsstelse'. Volgensde « Berliner Neuesfe Nachrichteu « blijit het besluit, eene door den keiser ea de regeeringen op te lossen besiissende k wes'ie. De « Deutsche Tageszei-ung » zegt: Da-.r-mede werd in allô seval een beslisssnde st"1? gedaan, een stap die in dsn vorm en in dj officieuse verklariig van be ei JwîlUgho'd, duiij-lijk den s'e npsl draagt van den Betiimannsch-îii geest Tege'iikertijd werd daardoor bekead r ' inaskt dat Bethmann in z'jn ambt blijft. Het blad is er erg mede bezor/id, dat daarmede ncl alleea het roemrijke « oucle » Pruisen, maar oo : eenstuk der Duitsche krachtvoor de ioekoniït, ten grave worde gedragen. De « Berliner Morgeapost » aaiziet de v>r ming van eeneu staatsraad in het rijk,door voor-aans'aande parlementairen en andere vertrou wenswaardige mannen slechts sis eene kalrs maatregel : er moet eene hervorniing zijn aar hoo'd en leden ; door de verkondi ;ing van he gelijke stsm.recht voor Pruisen is'ds toes'as»-: opgehelderd, m»ar blijft van de voile klaarheic nog ver vervvijderd. Tôrcolitwijslng. BERLITM, 12 Juli. — Volgens W. T. B i wordt het bericht der pers, aïs zou de Bondj i kommissie voor buitenlandsche aauge'e^enheàer sameogeroepen worJea niet bevestigd, : Het gerucht door de Vossische Zei'ung ver • ' spreid, aïs zou de centrum-fraktie zich uitgs ATRiOT ZaterJag 8 £ Juli sproken hebben teîen het ia ambt blijven van den rijkskanselier, is eveneens onjuist. Dr Sxjahn. De ■ Berbner Lokal Anzeiger» verneemt dat de afgevaardigde Dr Spahnhet hemaangeboden ambt van minister vsii rechtsw^zen heeft ge-weigerd.BERLIJN, 12 Juli. — In de huldige zitting der Centrumfraktie, die plnats had om 11 ure voormiddag, werd de voorzitter Dr Spahn plotseling ongesteld, na een? lange rede-.-oering te hebben uitgesproke^. De zitt'ng werd daarop gehsven. Voorzitter Dr Spahn bl~ef evenwal !n 't lolcaal. Xwse ceneeshe?ren de afgevaardigden d1' G-r-lach en dr Schaz, verèorgrfea den zieke dij bijua het bewustzijn had verloren. Hst standpunt dsr natioaaal-llbsralan. BERLIJN,12 Juli.—Aile berichten dat er loch nog eene overoenstemming zou komender oatio-naal-libsralen met de drie partijen die z:ch rond ds formuul Erzberger hebben geschaard kunnen aU volledig onjui3t geldea.Het tegenovergestelde bericht van den «Duitschen Koetier» v/erd intus-schea door cene voorlegging der oSiciëele Nationaal-liberale Partij iorrespondencie tea voile bevestigd. Naar de bladen thacs melden, heeft de nationaal-liberale fraktie van den rijksdag, na eene nieuwe grondige bespreking vaa den toe-stind beslist geweigerù zich aan te sluiten b j de vredesverslaring door afgevaardigde Erzberger aan de partijea voorgeâteld. Herts vsrklaring: vdn hoogiaararsn. Eeaaantal docenten eaprofessors derUniver-siteit en der Technischb scholea van Berlijn maakt en eene verklaring opeabaar, wa; rin ia wezealijkheid gezegd wordi : «dat ia de crde van staat ea rec'at niet ailes na den oorlog blijven moet zooals voorheen, dat voornamelijk het gausche volk te velde en in het land geto^nd heelt dat het rijp is om geroepen te worden tôt hoogere en meer aanzienlij e deelneming aan de zorg on verantwoordelijkheid der opeabare aangelegenheden. VVij zijn evenwel terzelfdertijd overtuigd, dal de in de lansdurue beproevia; van den wereld oorlog vaststaande grondslagen vaa oas siateliji; bestaan met ter w;Ile van abstrakte theorieëc en Îuiiklinkînde woordea mogea in de war ge bracht worden, indieu de veranderingen al geet onheil tat uilslag hebben. In dien zin z'jn wi. bereid met aile partijea die voor het vaderlanc op'reden, aan de insteltiag vaa oas toelcoms'.ii recht mede te werken, Alieenîijk zouden wij het als een onheil aan zien, indien, in tegenstelling met het keizerlijk< manifeît van Paschen, waariti wij vo.le ver trouwen hebben, de bepaalie bes'issingen reed; gsdurende den oorlo.î moesten genomen en to uitwerksei gebracht worden. Het doel \vaar voor eerst en vooral de gezamenlijko eeadrach tige volkskracht moet aangewend worden is di ze^epraal over de vijanden ia het buitenland De onvermijdbare irneilijke twist, di^n alli poging tôt eene voortijdige principieele lier vorming vaa oazen openbaren recutstoestan moet Teweegbrengen, zou onze vooruitzichtei op de zegapraal veizwakken. » D zîverklaring is oederteekend door 20 hoo^ leeraren. Ha nïsuwa rogeiingr. BERLIJN, 12 Juli. — He'. Beil.ner Tagebla' m^idt : Het Pruisisch staatsminis'erie vergaJerd gist ;r. Naar men verneemt woonden de staat; sekre taris Dr Hillferichen d« Pruisische mimste van oorlog von Trott zu Stolz, de zitting nie meer bij. 31 j den kroonprins. BERLIJN. 12 Juli. — D^ kroonprins heel heden voormid iag een aantal Rijksdaeafeevaa! lût7. PrJjs 3 centiemsn -ii u i-g. w-■ mk m,i~■ %t>«miwnBTiv* m11 m-* mi digden, ondT andere de heeren Dr S rasemann, Erzberger,griaf Wettorp, von Payer, Dr David en Mertin octvangen, en met hen den tosstand besproken. Be toesfcantl. BERLIJN, 12 Juli. — De heden morgend be-kendgemaakte keizerlijke proklamatie heeft in gansch den rijksdag eene begrijpelijke oa'rof ring verwekt. In de nationaal-liberale kringen was do indruk onjrem.-en sterk. De proklamatie werd zooals wel te verwachtea was als eene der gewichtigstc gebeurtenissen beschouwd, en men is overtuigd dst de oplossing erdoor zal wtrdea te poedigd. B:j de vooruifslre\ende partij is men vaa meening dat eene htr.otming vati het kiesiecht ook in de hu'dige a'gevaardigdenkamer kan vo n'gesteid worden. Men verwacht bij die partij eveails bij het cenlruaa, dat in de kamer der afKevcardigden hit hervormingsontwerp eene meerderlieid zal vindea vaa ongeveer 250 stem-men, amnemende dat het centrum, de vooruit-s'reveade volkspartij, de sociaal-demokraten en een deel der nationaal liberalen. evcnals een de 1 der vrije konservatieven het voorstel zullen steunen. Het programma da: regeering betrekkelijk de nieuwe politieke regelin.g i3 nog niet uitga-P'ic. De regeering zal naar star.dpunt. in de kwes'ic der parlemenîariseering ia-ten kennen, en men neemt aan dat zulks sa de zitting der hoafdkommissie van rnorgen zil geschieden. Ingevolge de p'otselinge ongesteldheid van Dr. Spanh zal de afgevaard'gde Dr. S .idekuem het voarzitterschap w.iar nemen. De voarzltters der rijksdagfraktie, van het centrum, d r behoudsgezinden eu der vrije koa-servalieven zijn overeengekomen. aï le zien van de gedachte. dat de Landiag, tenge;plge van den toest' nd gesc'napen door het besluit van koaing Willem, vojr eenen zomerzittijd zou mocteu bijesn geroepen worden. Ztj zijn ook van meening dat de regeoring aan dea huidigen landdag nog geen votrsiel nopeus het gelijke s'emrechtzat kunnen voorleggen. Mi t de her-vorming der afgevaardigdenkamer moet te gelij-kerliid het Heerenhuis hervormd worden. Van den Rijksda; is er over,gens haden slechts weini< nieuws, daar aile belansrt'e'.iiag zooals begrijpelijk gericht is op de zitting der hcofd-lc immissie van Vrijdag.De opheldering van den toesland wordt verwac'at vail de veikiaring dio de Rijkskanselier in die vergadering zal afleggen, daar hij zal moelea bekennea vvelke steliirsg hij ; ieneemt tegenover de paristr-eatanstering door zetere partijen verlangd. Ondertusschen zijn de fraktieS ar.dermaaï ' tegen 3urenamiddagsamengeroepec. De partij-; leiders die docr den kroonprins oatvangen ' werden gaven versla ; over htm v/edervaren. De ' oaderhandelingen over de zoogenaamie vredes-formuul duren verder voort, hoewel men reeds dicht bij eene overeenkomst gekomen is. De [ kwestie der parlementariseeringontmoetgrootère mosiliikhedeu, daar de meeningen hier nog ; buitengewoon uiteenloopend zijn. In de centrumfrautie zou men dien?.angaande j tôt scherpe verklaringen zijn gekomen, daar * een aantal afgevaardigden, voornamelijk do Beiersche, zich bouden aan de verklaringen var» het orgaaa der Beiersche regeering. Verscheideno voorname leden der partij hadden gelegenheid de meening vaa graaf Ilertiiog ia'de kwestie te leeren kennen, en men zegt zelfs dat de t plotselinge ongesteklheid van afgevaardisda s Spahn te wijten is ain de opgewondenheid die - bij de besprekingen der centrumsfraktie r heerschte. De kwestie der hervornyng der t regeering tôt een parlernentarijch bewind, zal niet zoo spoeùig opgeloêt zijn. De wensch van den kroonprins, parlements-t leden in gehocr te onlvangen hanyt daarmede samen. dat de erfi'enaam der kroon de noodl-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.