; 1® Bîad mnniiriniirajEirsi Zondag 23 Juni 1918 2a Jaargang Mo, 13 De Klok uit Belgie REûACTIE EN ADMINiSTRATtEt WILLEM li-STRAAT 66 - TIL3URQ „ TELEPH. 744 . P03TSUS ZS RSUN NAAM IS ROELAFiD ALS IK KLEP, IS T STORM ALS IK LUID IS T ZEGE %?■■■? • ■ ■■ ABONNEMENT! «W HOLLANO FI. 1.00 pw Kwartaai V*®r BUITENLAND FI. 1.2B , PRIJS PER NUfc'MER: S CENT AAN DE EEnZAITIEn Met „de eenzamen" bedoel ik onze vluchtelingen die ver van doipen en steden, en ver van de iBelgische centra zich ergens in een verloren hoekie van Nederland hebben neergezet in afwachting van het feinde dat maar niet komen vvil. Met „de eenzamen" bedoel ik voor-al onze geïnterneerden die het kamp verlieten, den boer optrokken, naar den polder verhuisden, ôf de on-afzienbare hei gingen ontginnen ; de jongens die de schamieren hunner beenen en armen achter den prik-keldraad voelden verroesten, de ont-zenuw=ende olaats verlieten. jnaar zich thans verloren voelen midden in een vreemde omgeving, of als Ro-binson Crusoë op zijn eiland leven. Tôt U eenzamen wil de Klok hare klankeh doen doordringen ; ze wil u doen begrîjpen dat ge niet alleen in deze wereld staat. Wîi wèten wel iets van uwen toe-stand, o gîi die van de~tevende we-re|d schïint afgesneden te zijn. Wij weten dat ge zwaren arbeid te verrichten hebt, enude verpôozing heel karig wordt toegemeten, dat ge 's avonds op 't geen uw bed ge-tioemd wordt rustelcos l\gt te kee-ren en te wentelen daar de slaap door beelden uit vervlogene tiiden. iweggejaagd wordt. We weten veel, maar nog niet ailes ; wîi kennen enkeie trekken en kleuren maar niet genoeg om uw gansche levensbeeld af te schilderen. Wîi zouden u willen troosten, maar wîi peilen misschien niet eens de diepte van uw ellende. Wîi zouden u wilïen helpen. maar wîi zijn niet op de hoogte van de om-standigheden, waarin gîj u bevindt. -Wîj zouden met u vertrouwelijk wil*'' len praten, maar wîi weten niet wel-ken toon wîi moeten aanslaan. Wîi zouden in uwe verlatenheiid! echte en trouwe vrienden wi'len zîjn, maar dan imocten wîi den s"ag van uw liart voelen. En daarom zeggen wîi u : laten wij inader kennis maken. Waar gîi ook huizen mcogt, mid-'den de bosschen in een armzalige tent, langs een verloren pad in een verlaten bouwvallig afdak, of op de hoeve in een vieze âfzichtelîjke stal, laat uwe stem hooren, geeft teeken van leven. i Met uwe broeders en--zusters uit de kampen en vluchtoorden leven wîi in innig samenvoelen ; in hunne moei-hjkheden vinden zii bii ons wijzen raadj, in hunne smart warm medelîi-den, in hunne moedeloosheid steun en opbeuring. i Waarom zoudt gîi in dit familiele-ven niet defelachtig worden ? Laac ons uw leven langs zîine don-kere zîjden kennen ; deze ziin misschien menigvuldig en door de mees-ten van ons onbekend. iWie weet kunnen wîi er niet in verhelpen ? 't Zal misschien niet met een op-zienwekkend gebaar zîin dat wii u de hulpbiedende hand zullen toe-stekein ; ook buiten het bestek van ons weekblad kunnen wîi handelend optreden, en velen onzer lezers kunnen dit in waarheid getuigen. Wîi spraken zooeven over de scha-duwzîjden van uw bestaan: wii slui-ten de oogen niet voor de lichtzîjden : g" leeft daar vrii in Gods heerlijko jiatuur ; de boomen doen u geen-kwaad en de vogelen zingen voor u luin tooiye'rli|eideren. Gîi zijt mis-" «chien bîi menschen eenvoudig ,van te)dien maar goed van inborst enl <ejri v3-n «remoed* h5i tDfnschen die. van 't weinige dat ze hebben mee-deejen. .Op stoffe'lîjk gebied hebt gîi 't misschien beter dan uwe kennis-sen uit de kampen. j Maar !.. .. • I .Waar de nood zoo algemeen nîi-pend wordt, zult gîi wel niet ge-spaard blijven ; en God weet of uw bestaan door de edelmoedige zie-len, die altîjd bijspringen waar en werkelîjke ellende heerscht, ver-moed wordt. / i Weest dan nief vervaard, schiîjft naar De Klok over uw kommer en zorg die met den dag lastiger om te dragen wordt, zîj die een hand'ie kunnen tocs tek en wachten misschien op uw hulpgeschrei. Klaagt ook luide uwe zielenood wellicht nog grooter dan uw lichame-lijke. Gii hebt meer dan wie ook de waarheid van deze spreuk begrepen : „De mensch niei van brood aï-leen.'--Er zîjn er zoovelen die overge-lukkig zullen zîjn bii een eersten wenk naar u toe te vliegen, en u de schatten van een diepminnend hart met kwistige hand te schenken. Eçn woord, een wensch van u is genoe^ om iemand te ontmoeten op wien gîi voortaan kunt betrouwen als op een zc-k eren leidsman. Spreekt ons van de hinderpalen' die u zouden kunnen beletten uw eigene vr'ije gangen te gaan. Uw vrijheid het dierbaarste kleinood dat de mensch blîjft bezitten hoe arm en verlaten hîi dan ook wezen moge moest onaangetast bliiven. Wii dur-ven niet veronclerstellen dat er el-lendelingen zouden gevonden worden, die van uw ondergeschikt'e con-clitie zouden gebruik maken, om druk op uwen vrîjen wil uit te oefenen. Maar moest zulks gebeuren dan ho-pen wîi dat gij, fiere soldaten, die niet beefdet voor den overweldiger van ons vaderland, zult opspringen b'ii de verkrachting van uw heiligst recht, en dat gîi onvervaard protest zult aanteelcenen tegen de laffe daad van misbruikte macht. En wîi geven u de verzekeringi dat wîj van onzen kant aan dit protest zulke mchtbaarheid zullen geven dat het weerklank zal vinden bîi hen die het recht, ook aan de kïeinsten laten wedervaren. Schrîjft ons ook over het naleven. uwer plichten, en zekere invloedèn die soms onweerstaanbaar schîjnem. daar ze aangewend worden door menschen aan wie wîi dankbaarheid ver-schuldigd«zîjin. Uw Geîoof heeft met verplichtingen uit dankbaarheid niets te maken i .Wîj kunnen ons niet inbeelden dat iemand de liefdadigheid als lok'mid-del tôt geloofsverzaking kan gebrui-ken. 't Zou er waarlîjk1 treurig uit-zien, en men zou aan aile mensche-lijOke oprechtheid en eerhjkheid kunnen twîjfelen moest de naastenliefde een mantel geworden zîjn waarmee men oneerlîfke doeleinden zou trach-ten te feedekken. Dat wil er bîi ons niet in. Doch moest gîj, vrienden die in de eenzaamheid leeft, de over-tuiging Ih'ebben opgedaan- dat zulks mogelijk is omdat het werkelijk ge-beurt, dan zou het plicht zîjn die fei-ten aan te klaren. Onze overtuiging onze eer, en ons geïcof zijn nôôit en voor niemand te koop. * * * j Maar misschien zîjn er orider die eenzamen wel enikelen die niet eens weten dat ons weekblad, bestaat. ze kennen niet eens den stevigsten band tusschen al de Belgische uitgeweke-nen in Holland. ._L_ De ton en der Klok zîjn tôt hun 10g niet doorgedrongen. Dan is er voor u lezers die weet waar die arme liatfndgesiDOten verfclîjven oKk hier sen phcht te ver vu! len. Zorgt dat ,,De Klok" ook voor de eenzamen luide. Zendt hun ons weekblad; ver-schaft huin die aangename stonden die gîj zelf iedere week bii de lez in g sffiaakt, leert ze den weg kennen naar onze bureelen. ! De Klok van België. I BERICHT. De lezers zouden ons een groo-:en dienst bewîjzen indien zii ons ie adressen toezenden van landge-aooten die ergens in de eenzaamheid even. i iWÎi zullen aan die menschen dit îummer van de Klok uit Belgie 1% :etn gewordem. " ' / Belgen, let op! Tegenwoordig wordt er onder de Belgen een gebed verspreid Vanvol-jenden inhoud : i ,,0, Heer, Jezus ik bid U gansch ie bevolking ter hulp te snellen; Heilig Hart van Jésus, strek uwe ar-nen uit over onze kinderen en be-schermt onze heldhaftigen." Wij laten hier buiten beschouwing Df er op de gebeden, die dcor onge-cende personen rondgezonden wor-:len iets aan te merken valt. Maar wat er v^rkeerds in de ge-schiedenis is, 't is dat er door een jngekende bevolen wordt dit gebed' )p te zeggen en verder door te zen-len. Onze Moeder de H. Kerk al-een kan een gebed vcorschrijven. En 't mooiste van al is, dat er ge-Ireigd wordt. Luistert maar naar het naschrift : I ,,Dit gebed moet verzonden wor-ien over den ganschen aardbol ; schrijf het af en stuur het in den tijd! /an 9 dagen aan g verschillende personen. Het is gezegd getweest irv ien Tempel van onzen Heer Jésus' "hristus, dat degene die hét zulleri /erscheuren, onderhevig zullen ziju îan aile ongeluk. Den <)sten dag zulti çîj een gélule ondervinden. Schrijf aet af en zend het voort, a. u. b'. Niet ondertedkenen." Zulke manier van optreden getuigt van ongezonden godsdienslzin. Alleen overdreven iever kan tôt îulke oingerîjmdheden aanzetten. Krîjgt ge dan zulke gebeden, of mdere geschriften van soortgelîjkeni lard in nanden, dan hebt ge slechts ;ene zaak te doen : i > ! Scheurt ze kapot. Dan zult ge eene goede daad ver-richt hebben. J. C|. ïrijgen de Belgische geinterneer^ den zooveel eten als de Nederlandsche burgers? Een blad' «d'Expression Française", Irukt op z'n,leerste bladzijdcs 'n nota van ,l'Agence internationale des prisonniers ie guerre" je Genève, waaruit blijkt, dat olgens inlichtingen door de bevoegde (verheid verstrek^aan het N ederland-che Roode Kruis in Den Haaig, de geïn-erneerden hetzelfde voedscl Lontvangen ls de burgers. Zelfs worden cijfers ge-;even over het irantsoein v<>or, vier wel;en1 n over de .supplementen die daaren-►ovesn inog kunnen ,ein mogen verstrekt rordan aan de geinjerneerdlen. Heel voldaan merfct' het blad' erbij op, at slechts de Swerkcloozcn in de kampen, us de lee^loopers, aan dat regiem zijn onderworpen en dat degenen die werk-zaam zijta, b.v. 'in de aan de kampen ver* bonden moeS(U'nen, dubbel br0odrant-soen lcrijgen. Het sterftecijfer is ,niet eens boven het normale gestegen ten gevolge van chro-nische ondervoeding, bewijst grafisch het Roode Kruis I Dus : tout est pour le- mieux .... lWcImu, dergelijke officieele mededee-lingen van bevoegde overheden leeren ons niets, daar hebben we reeds meet dan te veel van. Daar hoeven we niet voor naar Zwitserland te gaan. De feiten echter hebben ons geleerd, dat de geïnterneerden idp verre na niet zooveel voedsel krijgen als de burgers, de Klok uit België heeft dit zeer goed uitgemaakt; dat is .trouwens ook — ea nog wel met'cijfers — aangeduid in een Hollandsch blad. Overigens weten al die heeren zeer: goed, dat de geïnterneerden nooit gele-genhedd hadden om voorraad in of ôp te slaan zooals, ;de burgers. Met hetzelfde rantsoen zouden de eersten dus al m'n-der hebben dan de tweeden. Nog andere hulpbronnon bestaan er echter voor de' burgers, namelijk' de centrale keukens, diie rneermalen per week' noenmalen versirekken zonder levens-raiiddelenbons te eischen. Te Utrecht bestaat'eene dergelijke' in-richting die groote diensten bewijst aan de mgezetenen, ja zeer greote diensten£ zelfs. Door die keuken wordt ons eens in de week ,,karncmclksche pap" met' gort, bonvrij verstrekt ; welnu, een Hollandsch gezin van drie personen kreeg van difl keuken zes en dertig liter pap, buiten en behalve hun offdcieel .rantsoen. Als) regel geldt: tien liter, per gezin,% tnaar met eea beetje gladheid en. . .. iîaastenl:efde,ge-' raakt men allicht aan kaartjes voor meer dan één gezin. i Bedoeld gezin Heeft zich dus 'drie, vier dagpn lang kunnen voeden uitsluitendt met pap, en zijn overig voedsel uit- ^ sparen. De laat aan de medici van lïet Ned. Roode Kruis de taak over, grafisch uit te maken) ih. hbeverrej dergjelijke pap^ voeding een heilzamen invloed uitoefen't op de magen van hunne landgenooten, maar één ding js zeker, dat een paar bordjes pap meer,per weeki zeer gelegen zouden komen aan onze geïnterneerden. Bij dit eene 'ieit zal ik mij vooralsnog bepalen. Een uitstekend middel echter om uit te maken, eens' en voorgoed; of er al 6f Met reden tôt klagen is, lijkt mij de sa-tnenstelling van eene commissie — een-i tje meer zal niet schaden — wier leden verplicht zouden zijn' /veertien dagerf met de geïnterneerden in, de kampen te gaart doorbrengen, onder hetzelfde regiiem, al-vorens hun verslag ,udt te brengen. Dat verslag zou, xneen ik, meer licht vverpen op den >varen stand van zaken dan aile officieele rnededeelijngen van bevoegde overheden te zamen. i| J- H. Toelcomehde Weelc een woordje Sver de kampen der Vluchtelingen. Aan den Heer Mlnlster v. Nij-rerbeld en Arbeid. Le Havre. Mfjnlieer de Mînîster, Wij zijn er diep van overtuigd dat het aa< Uwe welwillende belangstelllng niet zal ont* gaan zijn, dat de roi van onze sociale werke< na den oorlog no£ eene breedere en diepert boteekenia zal verkregen hebben voor dem alzij<3igen welstand van ons volk. ] Deze Btelling vindt hare bekrachtiging i4 het onbetwietbare feit, dat de nooden van dit volk, tôt wier leniging de sociale werken op> gericht waren, door de gevolgen van den oorlog zul len vermeeacderd zijn in aantal en gewicht Meer dan ooit zullen de werkloozenkassea onzer vakbonden, d© onderlinge bijstandmaate schappijen, de eooperatieven, aangewezen zrji( om door persoonljjk initia tief de taaten deÉ . oiienbare besturen te komen yerlichten., j

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.