Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Bureel:
21. RUSSELL SQUARE.
LONDON, W.C.
Telephone:
Museum 267
XDe Stemj
Abonnement : 2sh. voof
3 maanden. Subscription :
2th. for 3 months. Voor
de Vereenigde Staten :
50 ets. Voor Holland : 1
fl. Voor Frankrijk : 2.50
fr. Voor de soldaten : lsh.
of 1.50 fr.
VOOR GOD EN VADERLAND.
4de Jaargang, Nr. 2. (Bte- 1635-1646.)' Oplage: 11,200.
VRIJDAG, SEPTEMBER 28, 1917.
Registered at G.P.O. as a Newspaper.
12 blz. I lA
De Duitsche Macht boven
zedelijk Recht.
Hoe zal een duurzame vrede tot stand
komen? Niet door een verplettering op het.
slagveld, wat- bij den " overwonnene enkel
wraaklust nalaat en het zaad van. nieuwe
oorlogen; niet door de panacea der demo-
cratie, welke aan een regeering slechts een
ander aanzicht geeft, zonder de innerlijke
' kwaal te genezen, waaraan zij lijdende is:
een democratisch bestuur kan even militarie-
� tisch zijn als een autocratisch. De maat-
schappij kan enkel gered worden door de
�?"�"'*J lan een nieuwen (geest, die haar
~*P*e*.*. . .^. -':.:- - rr. ;y:0 ;d d,e paus
^ a� wonde plek,
waneeti.hij uitroept,, dat m ice internationale
betrekkingen "de stoffelijke macht moet
onderdoen voor het stedelijk recht."
�at beginsel, zoo diep geworteld in de
natuurlijke zedenleer, moest ongetwijfeld de
I woede der Al-Duitsohers verwekken. Een
een hen, jonker Albrecht .von Stolberg Werin-
gerode, schrijft ito, een open brief aan den
Pan# : " Gij zegt dat in de plaats, van. de stof-
felijke macht het recht moet gesteld worden.
Waar in de geschiederfs, waar in het leven
der naties heeft dit ooit plaats gehad' Voor
bmnenlandsche en . ba".,-nilandsche politiek?
Het is de sterkste^ (. t de. wet oplegt in de
wereld. Zoo ook In hot leven van elke natie :
hij die de stoffelijke macht in handen heeft,
heeft ook de macht Sm de wet voor te schrij- -
ven. In Duitschland verkeert men in den
toestand van "te zijn of niet te zijn " en het
zou daarom een zonde wezen idealen, na te
streven, welke volgens de leer der historie
enkel utopie�n rijn." (Leipziger Neueste
Nachrichten, al-Augustus.)
Feitelijk is het waar, dat er gevallen ge-
wees^ zijn in bet leven der naties, waarin
deze theorie werd toegepast, maar het is eene
schromelijke overdrijving te. beweren, dat er
geene heerschers en geene gouvernementen
geweest zijn, die. het recht hebben gesteld
boven de-macht; en theoretisch is het zuiver
Darwinisme, eene grove dwaling die de
grondslagen der zedenleer ondermijnt. Het
moet ons dan ook .niet verwonderen, dat
Duitschland in zijn antwoord op de Pause-
lijke vredesnota deze dwelling met de lippen
verwerpt, en met eene onge�venaarde schijn-
heiligheid het door den, Paus .vooropgesteld
- sftMIii V-�g% . 'T f'- �slfc de grootste
deugniet brengt soms nog hulde aan de
deugd. Maar de waarheid is, dat de zede-
looze leer der opperheerschappij van de
macht in Duitschland door hare wijsgeeren
werd gepredikt, diep is doorgedrongen in den
gedachtengang der menigte en allerwege door
hare regeering werd toegepast gedurende de-
zen oorlog. ' Dit willen wij in 't kort bewij-
zen en zoodoende aantonen, dat de Pauselijke
vredesnota een treffende veroordeeling is van
de Duitsche gedachte en het Duitsche gedrag.
* * *
Wanneer die Paus verklaart dat in de inter-
nationale betrekkingen het recht de overhand
moet hebben boven de macht, verzet hij zich
natuurlijk niet tegen eene dwaling welke uit-
sluitend dn _ ��n land werd gehuldigd. Zij
werd, zoo niet altijd in ronde woorden uitge-
sproken, doch dikwijls praotisch toegepast
door vele staatslieden in TIen modernen tijd ;
zij was o.a. neergelegd in de politieke daden
van Napoleon I, Napoleon III en Oavour.
Maar nergens werd zij zoozeer tot eene gel-
dende theorie verheven als in Duitschland,
. waar zij is doorgedrongen tot in het merg der
staatsidee.. Bij de wijsgeeren van dit land,
en voornamelijk bij Hegel, kunnen wij er de
onverbloemde uitdrukking van vinden, �n er
de ontwikkeling van naspeuren.
, Zij vangt aan met panthe�sche begrippen
over enkeling en Staat. Voor de christelijke
wijsbegeerte zijn de individuen afhankelijke
wezens, onderworpen aan Gods Wet, bedeeld
met eene gezellige natuur,- die ze aandrijft om
zich te vereenigen .tot eene staatsgem�en-
schap, welke bestemd is om hunne aange-
boren rechten te beschermen en zijnerzijds
ook plichten moet opleggen aan de onderda-
nen om zijne taak te kunnen vervullen.. Deze
Staat is derhalve een middel, niet een doel,
terwijl de enkelingen niet rijn voor den Staat,
dooh de Staat voor de enkelingen ingericht is.
In de Duitsche wijsbegeerte is het andersom. '
Individuen zijn in hare" voorstelling als zoo-'
vele zelfgenoegzame godheden, niet bedeeld
met eene gezellige natuur, noch tot elkaar
gedreven .door gerechtigheid' en liefde, maar
in den grond van elkaar gescheiden, zoodat
ze enkel vereenigd kunnen worden door eene
buiten ben gelegen kracht, die ze bebeerscht
en organiseert: namelijk den Staat. Deze is
het orgaan, waarin de verhevenste doeleinden
van het volk zijn belichaamd ; zijne bevelen
hebben de waardigheid van zedelijke gebo-
den, waaraan eenieder behoort te gehoorza-
men, en welke onafhankelijk zijn van de
zedelijke en godsdienstige wetten die alleen
het individueele leven beheerschn. Of, zoo
er dergelijke wetten bestaan, dan is het alleen
de* Staat, en niet God, die z� schept en uit-
vaardigt. Deze staatsbevelen zijn overigens
geene wetten in den zedel�jken en godsdiens-
tigen zin, doch enkel middelen, waarvan de
Staat in zijn almacht zich naar welgevallen
kan 'bedienen om de orde, dirt is "zijne"
orde, vast te stellen, zoodat hij op elk gege-
ven oogenblik maatstaf wordt van hetgeen
goed en hetgeen kwaad is, van hetgeen waar
of valsch is te d�len Itijde. Zijne macht is zijn
recht en buiten dat bestaat er geen ander.
Volgens die Duitsche wijsbegeerte�welke
helaas niet uitsluitend in 'dit land gehuldigd
wordt�is derhalve de eigenmachtige Staat
niet gebonden aan de goddelijke wetten,
welke in het diepste van 's menschen leven
geschreven staan ; voor hem bestaat niet "wat
.zwakke geesten gerechtigheid en goedheid
noemen " ; bij moet/zich daaraan niet storen ; '
hij is een god op zichzelf en waar de ont,
plooiing van zijn macht met welslagen en
zegepraal bekroond wordt, daar is voor hem
' het merkteeken zijner goddelijkheid. En de-
wijl zijn kracht ook zijn recht is, zoo mag hij
van alle individuen een onvoorwaardelijke
gehoorzaamheid.vergen, en deze moeten het
zich tot eene eer rekenen, dat zij, als zoovele
raderen in het m�canisme, medewerken tot
het welzijn van den Staat n zoodoende deel
hebben in zijne goddelijke opperheerschappij:
Zoodra die Staat zich bewust is, dat hij
tot eene voortreffelijkheid is gekomen, welke
andere volken in de schaduw stelt�en de
Duitschers twijfelen er niet aan, dat zij die
volmaaktheid bereikt hebben�dan acht hij
zich tevens geroepen om de naibuurstaten en
gansch de wereld, zelfs tegen wil en dank',
met zijne beschaving te begiftigen ; en waar
men weerstand mocht bieden, heeft hij het
recht zijne bedwingende kracht te gebruiken
om den onwil van den zwakke te breken.
Want itusschen Staten bestaat .er geene ver-
houding van gerechtigheid of liefde, maar,
zooals Hegel zich uitdrukt, "eene betrekking
van kracht." En, voegt hij erbij, "tegenover
den wil van dien opperstaat hebben andere
volken geen recht te doen gelden." Daaruit
is voortsgesproten de lust naar overheersching,
de " lubido dominandli," welke de drijfveer is
geworden van een groot gedeelte der Duit-
sche maatschappij. Vandaar ook het gezegde
van Bismarck : "waar het de macht geldt
van Duitschland, ken ik geene wetten." Van-
daar eindelijk de geschriften van Clausewitz,
van �ireitschke en van Bernhardi, die dorst
beweren, dat Duitschland "eene wereldmacht
moet verkrijgen om aan het Duitsche karak-
ter, het Duitsche genie den invloed te ver-
zekeren, waarop het recht heeft." En het is
door de verovering met het wapen in de hand,
door den oorlog, dat de wereld onder de Duit-
sche machtsfeer moet gebracht worden. Want
het beginsel, hetwelk du eens uitgedrukt, dan
weer stilzwijgend ondersteld wordt, is, dat
geene orde of geene eenheid op aarde kan
bestaan, tenzij door de "kracht." Wel kan
er een verbond van nati�n' tot stand komen,
doch all de leden kunnen daarin niet op den-
. zelfden voet 'gesteld worden : Duitschland is
het uitgelezen ras, de andere volken hebben
niet het rechjt om meesters te worden. Zij
moeten onderworpen worden en dienstbaar
gemaakt aan Duitschland. Daaruit volgt
dan, dat Duitschland, 'krachtens zijne wezen-
lijke^ meerderheid en den aangroei zijner be-
volking, zich genoodzaakt ziet om zijne gren-
zen vetder uit te zetten. Dlat andere volken
eene plaats bekleeden onder de zon en natuur-
lijke rijkdommen bezitten is zooveel als een
"onrecht" tegenover bet Duitsche rijk. Dit
land bevindt zich immers, volgens sommige
geleerden, in den toestand van. een noodlij-
dend man, die het recht heeft om zich datgene
waaraan hij behoefte heeft, toe te eigenen.
En dit alles werdt gezegd, terwijl Duitsch-
land boogde op zijn. voorspoed, terwijl zijn
schepen alle zee�n doorploegden en al de
nati�n schatplichtig waren geworden aan zij-
nen handel, zijne nijverheid en zijne weten-
schappen ! En op het oogeniblik dat Duitsch-
land zoo bunkert naar het goed van anderen
en desnoods bereid is om het gewapender-
hand te bemachtigen, zfegt het n-'ett�min een
vredeslied. Maar zijne vredeslievendbeid be-
teefcenlt enkel dat het aan andere volken de
gunst van een ondergeschikt leven wil toe-
kennen, zoolang zij Duitschland laten doen
wat het wil en nemen wat het begeert ; doch
het zou eene euveldaad zijn, die bloedig moet
gestraft worden, indien zij tegenover Duitsch-
lands hebzucht een eigen recht wilden doen
gelden : getuige daarvan het rampzalige Bel-
gi�, dat volgens Duitsche wijsbegeerte een
'misdaad bedreef toen, het weigerde in den
dienst te treden van het moordenaarsivolk.
Menigen "zullen; wellicht in die schets van
de Duitsche wijsbegeerte eenige overdrijving
vinden. Wij moeten het bekennen:,-He* ! i"
� wel in vpi-cftpMi.oir', jj�esMJ-1 �
dachten- -zijn doorgedrongen tol 11 'bet li.;u t
Van het Duitsche volk ; de academiejeugd
werd er mee verzadigd ; en waar de wijs-
begeerte niet werkzaam was, daar heeft het
chauvinisme, opgezweept door de overwin-
ning van 1870"op Frankrijk, dezelfde zede-
looze stemming gebracht in de gemoederen :
Voor de Duitschers is het als een stelregel
geworden, dat de belangen van hun land v��r
alles gaan ; dat men blindelings aan de lands-
bevelen moet gehoorzamen ; dat de Staaf niet
kan misdoen ; dat het recht^teeds aan zijne
zijde is, dewijl hij de macht bezit. "Eigen-
gerechtigheid " is het kenmerk geworden van
het Duitsche volk, en van vorenaf hebben al
de volkeren- der wereld�fBelgren, Franschen,
Engelscben, Amerikanen�ongeluk, wanneer
Duitschland orakelt, dat zij ongelijk hebben.
Dit stelsel werd toegepast in dezen oorlog.
Duitschland Wilde veroveren ; die verovering
was het hoogste goed, bekrachtigd door den
wil der Godheid zelve, en waartegen andere
volken geen recht konden doen gelden. Om
tot dit doel te geraken, waren alle middelen,
zelfs de meest zedelooze, een heilig recht,
waarvoor alle andere rechten moesten onder-
doen. Duitschland had dus het recht zijn
'
Zijne Majesteit de Koning van Engeland begeleid door M. Gylsen, algemeen bestuurder-beheerder der Uoyd Royal Belge, bezoekt de scheepsbouwwerf van
de heeren Brys en Gylsen, Ltd., te Whiteinch, Glasgow (18 September 1917).
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Er is geen OCR tekst voor deze krant.