Eerste Jaargang IN°. 60 Woensdag 7 Apriï 1915 S Cents DE VLAAMSCHE STEM algemben belgisch dagblad [en volk zal niet vergaan! Eendracht maakt machtî REDACTIEBUREEL: PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. — TELEFOON No. 9922 Noord. Ds Vlaamsche Stem verschijnt te Amsterdam elken dag des morgens op vier bladzijden. Abonnementsprys "bij voornitbetaling': _ Voor Holland en BelgiB per jaar / 12.50 — per kwartaal / 3.50 — per maand / 1.25. Vocr Engeland en Frankryk Frs. 27.50 per jaar — Frs. 7,50 per kwartaal — Frs. 2.75 per maand. Hoofdopsteller : Mr. ALBERIK DESWARTE Opstelraad : CYRIEL BUYSSE - RENE DE CLERCQ Mr. JAN EGGEN. - ANDRE DE RIDDER Voor ABONNEMENTEN wende men zicli tôt de Administratie van liet blad : PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM, Voor AANKONDIGINGEN wende men zich toi de Administratie van de VLAAMSCHE STEM, Paleisstraat 31, Amsterdam. ADVEKTENTIES: 25 Cents per regel Korte Inhoud. leMatlz iide: Voortgezfitte Gedachtemvisseling. — Mr. .11- bcrit Dcsicarte. Kleine Kroniek. Gecu Miéverstand. — Dr. J. ILostc Jr. 2e b 1 a d z ij de: Vit het Vade'rlaud. lit <lo Kampen. Kunst. Voor <le Uitgewekencn. Jîeisherinneriugen. (10) — G. ti- E'iicm. 3e blad zij de: De Europecsclie Oorlog. Telegrnnmien en Berichten. Brieven uit Kngeland. — Firmin van Heckc. Hollandscli Kieuws. — Taksandcr. 4e bladz ij d e: De Bing aan den vinger. — M Unia Knaap; Ovorricht van Tydschriften. Onze geïntcrncerden vragen... VoQrtgezette Sedachtenwisseiiitg. Repliek van onzen tegenspreker. Zeer geachte Hcer, U zegt dat ik zoo oud doe maar kijkt eens wat een jeugd: gisteren ontving ik uw brief <?u vandaag echrijf ik al een antwoord! U , hebt bijna veev.tien dagen noodig gehad om te antwoorden op mijn eerste brief Dat wij zoo bij de hand zijn komt doordat wijiiiets verbergen willen, doordat wij op vaste principes steunén en niet van standpunt ver-andord zijn. .... Yôor den oorlog waven wij parti.jganger van de bestuurlijke scheiding; u j cischten van den Bdgischen staat volkomen eerbiechgivg van den cigen aard, van Het T laamschc volk.. Bel(jic moest worden een ivtervolkschen staat. ioaar Vlàmingen en T\aZen om practische redenen samen huishouden. Bij 't uitbreken van den oorlog zijn wij, zoo goed als wie ook, pijnlijk geslagen geweest <knr al de smart die over ons arm yolk kwam. Maar wij verloren er het hoofd niet bij. W i.] willen van deze tijd dat aile Europeesche zaken opnieuw besproken worden en misschien her-j zien; wij willen van dezen tijd gebruik maken j om de zaak van Vlaanderen ook tôt een Europeesche zaak t© verlieffen. Wij willen het nu overal zeggen dat BeUjic geen nationalen staat is maar een staat d>e over trccc volkeren regeert en die, helaas, een van die ticec niet tôt zijn réélit heeft laten komen. Wij willen liet Vlaamsche gevoel wakker Tiouden en versterken omdat wij va den oor-j log, als het Belgische région tervgkci.it, een harden strijd zuîlen moeten hervatten tegen de voorstanders der ,,àme Helge" en als Duitsch-| land zicli hier vestigt waarscliijnlijk ook ons t zullen te weren hebben t-egon zekere centrali-| seerendo richting in de Duitsche politiok. Ons doel ts: niet een op iicli zelfl-evende [ Vlaamsche staat maar een vrije Vlaamsche volk I binnen de hnishouding van een grootere I (Belgische of in do toekoinst andere) staojt. [ Zoo doende strijden wij niet aile en voor ons I volk maar voor de vr jheid van gehecl Europa. Over die inter-volksche staten, zooals wij ze i wenschen, schreef een der lioogstaande Belgen | der XIXo eeuw, Emile de Laveleye, in 1873: ..Het belang van Europa vorgt dat de staten die verscheidene verschillende natio-noliteiten (plusieurs nationalités diverses) I bevatten zoo sterk mogelijk worden ge-B (| maakt. |r Zoo zal men, zooveel mogelijk, in het ver-I volg vermijden den strijd tusschen de rassen die dreigt ons terug te voeren naar bar- , baarsche tijden." *) I Ziedaar nogma3ls klaar en duidelijk ons [ standpunt uiteengezet. Ik ben nu wel ver-iphcht verder to antwoorden op do eenige li V1^erijen die uw brief irihoudt. I Ter eerste hebben de Heeren die U in uw biief noemt nooit openlijk verklaard de hou-van ,.De Vlaamsche Post" af te keuren. vi an 6oinmige onder de genoemde webt ik ■«t» , aUijd met ,,De Vlaamsche ic -1 akk°ord zijn. De Heer Miunaert ^nior, Paul Fredericq, Hipp, Meert, Dr. jpeieers.^n ^aQîiel De Bruyne verklaarden r ni®ts te maken hadden met ,,De Vlaam-AliL beteekent geen afkeuringî l n vergt de benardheid van deze tijden nipf meQ P^ten zeb op de i's o^xlat wie rlra« , ,en geen verantwoordelijkheid te rn^ k ? be,u Overigens zijn er aan die be- | Se P T,endmakinS betreffende „De Vlaam- ' treu"gô gesçhiedenissen ver- j 'j ^ en a^e ^elmeenende flamin- i ninerr.11 ^en dringenste, die liandteeke- dif Dle^ anSer tegen ons uit te spelen: ■ naam van ons ÂHaamschgezind ideaal, I cupIpû ^ -:Pes causes actuelles de I de T -.val0 }!Ut?P6 et do l'arbitrage par Emile I die na«T Bruxelles ct Taris 1873. Ik vond I voor aan8 eerglsteren; in een artikel dat ik I Eeden" ÏÏot'r^sf011 Frederik ai s ' '^11 iu1 -^0t a' ° ^ er rijken bestann mz k 5 ' fcet Britsche ri.jk <ii,. 1-inrl," , e voor do tookomet. In Toclen d-î , bs?eV <lau c,dei'5 ki™ I âœeusche" i I «a»» I dat ons toch beiden even lief is (dat wil TJ toch wel aannemen, Mijnheer Deswarte?) en ter wille van den eerbied die wij onze beste leiders verscliuldigd zijn. Ten tweede: Ik schreef mijn eerste brief den lOcn Maarfc. A'oor dien datum is er in ..De Vlaamsche Stem" geen enkel uitdrukke-jijk protest tegen het fransquillonsclie drijven verschenen. Ailes wat voor onze discussie in aanmerking dient te komen waren een paar flinke brieven van Dr. A. Jacob en een artikel van U ,,Pangermanisme ?" in het mimmer van 10 Februari. Een tweede artikel over lietzelfde onderwerp verscheen in .,De Vlaamsche Stem" van 17 Maart onder den titel ..Klaren Wijn". Het was veel minder tam, veel flinker en ik mag mij vleien met de gedachte dat dit flinker worden gebeurd is onder invloed van mijn eerste brief. Ten derde: do -zaak Stijn Streuvels. Uw blad ..I)e Vlaamsche Stem" heeft ook een stuk uit Streuvel's dagboek gepubliceërd. Dit stuk .,De Vliegende Maandag" is gehecl in denzelfden geest als wat wij van dit dagboek mochten drukken. De ..Vossische Zeiiung" heeft eenige zinnen uit ..De Vliogende Maandag" overge-nomen om te bewijzen ,,hoe ordelijk de Dnit-sche legers door België zijn getogen" en ,;De Vlaamsx-he Stem" van 0 Maart protesteert tegen het. uit hun verband rukken van enkele volzinnetjes. Tegen dezelfde liandelwijze pr'otesteeren wij nu ook wanneer wij die aantreffen bij ge-wctenlooze gevhichte Belgische journalisten, tuk op sensatienieuws. En het spijt me meer dan ailes, dat een zoo hoogstaand m an als U zich in een ploei*tige campagne tegen Vlaanderen's grootste proza-schrijver heeft laten meeslepen Stijn Streuvels toont zich in zijn dagboek zooals liij steeds was: eerst- en vooral een waarheidslievend mensch; dan iemand met warm-kloppend hart voor zijn Vlaamsche volk. en eindelijk ook de individualist uit de van Nu en -Straks-periode. Wie Streuvels' andere werken las, en lezen kan wist al op voorhand dat zijn dagboek zou zijn zooals dit nu is. Die Van Nu en Straks-gee.st — geworden onder Franco-Belgischen invloed van ..La jeune Belgique" en Franscli anarcliistische nit den tijd der Dreyfus-zaak — is zeker niet de grond waarop .,Do Vlaamsche Post" gesticht werd, maar wij kunnen lezen en hebben eerbied voor de manier van zien van een groot en vooral eerlijk kunstenaar, Dat wij naar ..De Telegraaf" schreven dat Stijn Streuvels geen stichter of medewerker is van ,,De Vlaamsche Post" was niet om ons v,an hem te desolidariseeren (sinds wanneer zoekt m en de leidendo principes van een blad iu een littéraire feuilleton?) maar enkel omdat wij wel wisten dat het vooral de mede-werking aan ons blad was die hem werd kwa-lijk genomen. Ten vicfde verwijt U ons ook te verschijnen onder Duitsche censuur. Naar mijne meening is de plicht van elken Vlaamschgezinden en van elken demokraat de overgrooto meerder-lieid van niet-gevluchte Vlàmingen (lioe hard de vluoh'telingen ook roepen en tierèn, zij blijveri steeds een zeer kleine minderheid!) te I voorzien van wat zij vragen: dus ook van een f dagblad dat in de gegeven omstandigheden I zoo goed mogelijk Zal trachten te zijn. Het is een zeer erge fout geweost van ,,zij die gingen" het heele sociale leven in ons land. te îvillen stil leggen ; een font die ten gevolge zal hebben: een verwildering waartegen wij jaren na de vrede nog ziillen moeten strijden. i Een verwildering dio zich nu al. toont door ' meer dieften eu moorden dan ooit en door eene ; steeds toenemende ontucht. Enkele uwer mede-werkers vinden dit misschien zeer gelukkig, zoo kunnen zij dan frisch-weg redeneeren over ;,Les enfants de la guerre". Bah! Heusch, Mijnheer Deswarte, hier in het land te blijven en te doen wat men kan is lastiger maar ook nut-iger dan bij een gastvrij volk de roi van Belgische held te spelen. Ten vijfde : het artikel over Denemarken waarvan u gewaagd. is een vertaling uit het Deensche blad ,,PoIitiken". (Het stond erbij!) .,De Vlaamsche Post" wil zijn lezers zoo vol-ledig mogelijk inlichten. Wij schreven ook dat er door Holland een sterke anti-Duitsche strooming gaat. Mijnheer Deswarte, wanneer jeugd beteekent gémis aan zelfbe-heersching dan is uw brief stellig jonger dan de mijne. Maar mag ik U voor het vervolg verzoeken over principes te schrijven en niet over allerlei kleine nevenzaakjes. Hoogachtend, LEO PICARD. Ons Dupliek, Mijnheer Léo Picard, Dat gij geen 24 uren behoeft om to antwoorden waar ik 14 dagen achterbleef, ligt hieraan: Uw ,,in liet land blijven en doen wat gij kunt" b&pcrkb zich bij schrijven. Vcor uv; antwoora waren uw 24 nren to veel. Voor liet rnijne waren 14 dagen te weinig, want de penneetrijd dien gij hebt uitgelokt heeft me verplicht, om u te woord te staan," liet 6pelen van mijn roi van Belgische held" te onderbreken, en die roi toch duldt weinig onderbrekingen, want zij bshelst mijn werkzaamheden als leider ook van de administratie van ,,De Vlaamsche Stem" : als Voorzitter y. h. Bestuur der Belgische school voor lagor, middel-baar en atheneum-onderwijs, die ik al- j hier gesticht ' heb ; als onder-voorzitter der vereeniging ,,De Belgische Unie" tôt behartiging der stoffelijke en ze-delijke belangen der landgenooten ; als ondervoorzitter van de Amsterdamsche af-deeling van het Nationaal Llnlp- en Voe-dingskomiteit, en van het Komiteit voor het aanwerven van automobielen ten dienste van heb Belgische Roode Kruis. Mag ik ook melden voor deze drie laatste maintien mijn, ysertietel .Vlaajrigcbgeàr-^-J voordrachten iii heb meerendeel der Hol-.andsche steden ? Uw scherts was overbodi# om me te over-tuigen dat die bedrijvigheid deze niet is van een held, en dat het veel lieldhaftiger is, o|5 uw wijze op ,,de Vlaamsche post" te zijn. In Augustus was ik op'de Vlaamsche post met het geweer in hancl. Toen de Duitsche overheid mij opriep om de verbinte-nis te onderteekenen de wapens tegen hare legermacht voortaan niet meer op te nemen, dan heeft mijn vaderlandsche geweten me gefluisterd : ,,Ga liever heen." Zoo werd ik eén van ,,hen die gingen" en smaak ik thans de door U zoo raak vermoede wel-lusten van het ballingschap. En nu over grondbeginselen. Kortbon-digheidshalve heb ik in uw bovenstaanden brief gecursiveerd waar de uiteenzetting van uw ook deze is van ons standpunt. Waar de cureiveering stopt, houdt onze eensge-zindheid op. Uw passus uit Emile de Lave-. leye en die uit uw artikel naar aanleiding van Romain Rolland's schrijven aan Frederik van Eeden juichen wij toe. Wanneer gij laat onderverstaan dat wij iets verbergen willen, dan gelooft gij dat zelf niet. Noch van grondbeginselen noclk van standpunt zijn wij veranderd. De erg-ste oneenigheid tusschen U en ons ligt in het quo modo. Wat ons tegen U en uws gelijken opwekt, is uw schipperen met den beul van ons volk. Daarvoor is de strengste bestraffing ontœreikend. Dat gij tusschen onze beste leiders geen afkcuring ontmoet, kan ik op mijn eer lo-genstrafxen. Namen mag ik niefc noemen, om die vrienden binnen België niet iu ver-legenheid te brengen. Voor lOen Maart is er in ,,De Vlaamsche Stem" geen enkel uitdrukkelijk profest tegen het fransquillonsche drijven verschenen ! Picard dixit. Buiten de principiëel anti-fransquillonsche stukken, zooals onze Iver-, stenbrief, Ons Standpunfc (van Hoste),i Waarom en NWaarheen (van René De Clercq) aile in ons eerste nummer, kan ik nog melden: Vlaming en Waal in Neder-land (26, 27 Febr. en 3 Maart — Joh. De-maeght). — Vlàmingen, waakt! (24 Febr. A. Bornas). — Brieven uit Antwerpen en uit Londen — en zoo voorts, en zoo meer. Maar wat wij wel graag erken-nen als onze gcdragslijn is dat wij — onder de huidige tijdsomstaudig-heden — het ons ten plichte rekenon onze protesten tegen heb fransquillonsche drijven strikt te beperken tôt de onontbeerlijke mate van zelfverdediging en noodweer. Gij acht U te mogen ,,vleien" bij de gedachte dat mijn flinker worden in mijn artikel van 17en Maart, vergeleken bij dat van 10 Februari, is gebeurd onder den invloed van uw open brief van lOen Maart. Wel, vlei U, beste Heer, en uw eigeu-vleie-rij moge op U zalig werken ! Om uw pen doo invloedrijk te wanen moet gij inderdaad niet zoo oud zijn, wel oneindig meer kin-dcrlijk dan ik hàd vennoed. Vermits gij me zoo beïnvloedbaar acht, kan ik best begrijpen, dat gij denkt dat ik me in de campagne tegen Streuvels liet meeslepen.zonder zelfstandig denkvermo-gen. We geven U akte van 't volgende: lo. dat gij eerbied hebt voor 's mans manier van zien ; 2o. dat het U niet is te doen om U van hem te desolidariseeren. Wie ,,De Vlaamsche Post" lezen kan, wist al op voorhand dat die dubbele verklaring zou zijn zooals die nu is. Wat nu het ploertige van de anti-schip-perèn-campagne betreft, weet dat ,,De Vlaamsche Stem" in hare boosheid zal vol-harden, dat zij zal voortgaan in heb roepen en tieren, en binnen kort nog een protest zal geven van een vooraanstaanden flamingant.Ten 6lotte: De verwildering ten onzent willen toeschrijven aan de men6chen die gingen en niet aan de onmenschen die kwamen, dat 's toch wat àl te kras ! Ook zoo vcor het etilleggen van het sociale leven. Maar wat enkelen van ,,zij die ble-ven" schijnen te willen stilleggen en indut-ten, dat's het gewetenvsleven, dat's de op-stand der zielen. En dàt vergeven wij hun nooit. Mefc Vlaamschen groet, Mr. ALBERIK DESWARTE. X a s c h r i'f t. — Bij deze gedachtenwisse-ling hebt gij do eerste het woord genomen, rechtmatig komt dus het slotwoord toe aan mij. Bovenstaande is mijn slotwoord. Eén van ons beiden — en dit wil ik zijn — moet wijs genoeg wezen om met verder te antwoorden, zooniet wordt ons pennetweegevecht langduri- i ger dan do Europeesche oorlog. Als ik van ons ' beiden de eerste ben om aan to kondigen dat : ik in dit débat de pen neerïag, gelief daaiin uitsluiftjnd te 'zien een ljegeerte naar matio--heid.... en een aanleg voor zelfbeheersching. A. D. Zie onze ieSegrammen en SsatsteSegerberêchien JE Kleine Kroniek. Onze feuilletons. Binnen enkele dagen. zal de ,,V l a a m-s c h e S t c m" een. hecjiii maken met de afkondiging van De on b e z o n n e n li e c h t c r van L o d e B a c h c l m a n s. Hier zullen onze lezers hennis maken met het havenleven van Ahtwerpen. Niet de 7eweldige iragiek van den arbeid, het epos an noeste vlijt en ruwe krach t in de som-')cre branding fier tijden. onder wolJten-• waren regenhemel, bij woeligc Schelde, of in 't laaiende vuv/r van hoogen zonnebrand, ■in de verdierlijking der uitgeputte lijven. Geen martelai, van pijnschreiende woorden, met groôtsche gebaren van wie daar g aan in den drang der noodlottige gebeurtenhsen, meegesleurcl in den opgang des levens. Maar blijheid, veel zonnige blijhcid, van leutig boemelen in kroeg en naehtcafé} met de dolle meiden en hun plezierige geneuchten van ondeugende prêt. Met fijne, losse woordjes van blije levensgenieting leeft voor ons op de goedige type van den neger, met z'n uaieve groot-kinderlijke ziel} die z'n geld verboeinelt aan wal, na lange jaren op zee te hebben gezwalkt} ver van aile mcnseheljke vreugden. En nu belandt hij in Antwerpen, waar hij van 't leven wil gaàn genieten, in 't onbezorgde van zee-mansgemoeâ. En *t wordt een plezieren, f-en lustig genieten van al wat de vreugde ; biedcn. kan aan 't groot e hart van den. neger. in het onschuldig gedoe van kinderlijke ver^i'ondering voor de sehoonheden dezer weHld. Gestroopt rn beroofd door geweten-looze sehuimers, die er op vit zijn de beurs van den zeeman te plmm.en, na het onge-luskkig avontuur met een meid, en 't clroeve afseheid van een vrieiid, die weer op reis gaat, en de gènotvoUe uurtjes met den gra-■mofoon, verzeilt hij in een of ander zende-iingagenootsehap, waar in hem openbloe.it het rijpe besef van aile aardsche nietigheid en de eerste, teere bloem van H ^kinderlijke geloof, dat in aavbidding ligt voor 't zuiver beeld der mystieke Godsmoeder. En eindelijk zal hijy in zijn reehtvaardige ,,o?ibezon-nenheid" oordeelen. naar de goede, oprechte overtuiging van zijn kinderhart. Dan zijn de tijden vervuld, dan is zij?i geld verteerd en ontwaakt in hem. het groote heimwee naar de eenig-geliefde, de eenwig trouwe... Dan gaat zijn hart.- naar de- zee, die roept en lùkt, hem, heur jongen, heur blije, goede heveling... Hij komt, ja, hij komt in den eehien treuw van 't eerlijke harte Papake is trîestig! We hebben in don laatsten tijd, meer da/n ooit liet beminnelijke gelaat van Wilhelm mogen aanschouwen. Waren de afibeeldingen van den heldeiikeizer reeds vroeger zoo tal-rijk, nu zijn ze niet meer te tellen. Zijn lief gezichtje prijkt in aile deftige winkels, ,,qui se respectent", en versiert elk degelijk tijd-sehrift. Ge heibt hem in aile houdimgen, in aile nitrusfcingen, op aile oogenbli'k'ken van den dag en zelfs van den naclit. Maar wat ons het meeste treft, dat is Js keizers won-derbaarlijke métamorphosé. Zoo flink, krijgs-haft'ig, raannelijk hij vroeger leek, zoo ver-vallen, moe, oud en uitgeput ziet hij er nu uit. t Schijnt hem niet goed mee te vallen, en zijn gezondheid moet er met dezen oorlog niefc beter op geworden zijn, Voor profeefc spelen, is een heel zware taak, en waaineer het geweten niet zoo heel zuiver is, hm., hm Een belangrijk dokument, gevonden bij een Westfaalsch feldwebel, werpt e«in zeer eigen-aardig licht op den geanoedstoestand van den Kaiser. Deze feldwebel was gehecht aan den telegraiphischen diensfc, en moest op 3 Septem-ber 1.1. een telegram van den kroonprins aan die Kronprinzessin te Berlijn overseinen. De feldwebel was zoo vrij er een afschrift van te nemen. In dat fameus stuk komt de volgende zinsnede voor: : ,,Papa gistera/vond te Mar- ! ville, zeer droef". Wij schrijven 3 September. Was die droeve j bui van den Koning der Praisen sleolits voor- | bijgaand ? ? of was hij toen reeds overtuigd van her, mislukken zijner kulturboodschap ! In aile geval, de laa^ste maanden zullen hem niet vroolijker gemaakfc hebben, en wij twijfelen er sterk aan of de komende dagen ons de fotografie van Wilhelm zullen brengen met lachend snoetje. Duitsche opsnijderlj. Uit een brief van een krijgsgevangene in Duitschland aan den Franschen sergeant Gérard, die op het oogenblik aan het front is: ,,Men bouwde 20 gelijke barakken. Z,e moesten, naar de bewakers beweerden, vol raken. Men kondigde ons de aankomst van versekeidene duizenden krijgsgevangenen aan. Er kwamen er 4, toen 7, daarna 8, en ten slotte 2. Men moldde ons de aankomst van 200 Senegalcescho tirailleurs, en er kwamen ec 2; van ôOO Engclschen, en er kwamen er 5. Een grooto overwinning op de Russen: 250,000 krijgsgevangenen — ,,u zult zien. er is geen plaats genoeg om lien te bergen". Nie-mand. is gekomen'. Een Japansch konvooi — niets. Den 19den December, bij mijn vertrek, waren er 33 burgerq en 180 militairen in het gelieel." Ja, sterk in rekenkunde zijn de Duitschers blijkbaar niet — dat is al lang van algemeene bekendheid. Zij begonnen al met een arithme-tisclie fout: in 9, 10 of 11 dagen zotiden zij den afstand van Aken naar Parijs afleggen. Een manke zou al lang in Aken terug zijn. Infantiofde. Aan Iiefc verliaal van een rerziger van neu-traie nationaliteit in België, verschenen in ,, H â vr e-Ecl ai r", ontleenen wij het volgende: ,.Nog andere feiten zijn den nadruk komen leggen op de ontmoediging, veroorzaakt door de algemeene mislukking, duidelijk, geheel on-verwacht, der eerste campagne. Een der eerste was de aankomst, in het 'begin van. Januari, der regimenten van jongens te Ivortrijk, to Gent, te Valeuciennes, te Bergen, waar soms dezo regimenten van kinderen van 17 tôt 18 jaar aankwanien met hun fonkelnieuwe pakjes. ^ïen moest lien zien, die mooie blonde jongens, met hun lichtblauwe oogen, hoe trotsch /.ij door de straten der kabne Belgische steden liepen; maar men moest hen vooral acht of tien dagen later zien, teruggekonien vaii de vuurlinie, gek .van ontzetting, huilend of groote bedragen aanbiedend, opdat men hen in civiel zou steken. Overigens waren deze jonge-lieden, zelfs de moedigen onder hen, niet in staat om langdurige vermoeienissen te ver-dragen, en de soldaten draalden niet met zich heftig te beklagen over hun tegenwoordigheid, dio dikwijls wanorde teweegbracht. Veel Jiuîs-vaders waren verontwaardigd, een zoo teeclere, prille jeugd i»aar de slachting te zien sturen. Een kolonel, die zijn zoon op het sla.gveld had ontmoet, verweet hem, zich zonder zijn toestemming te hebben doen inlijveh. „MaaV, vader," zei het jongemensch, „ik heb me niet geëngageerd; men heeft mij met geweld aan-geworven !''. ,,ïk weet, dafc de vader en de zoon korten tijd daarna gedeserteerd zijn. ,,Te Kortrijk bevond zich een generaal op een goeden dag in het hôtel, waar hij zijn maaltijden nam, tegenover een jeugdigên knaap in uroiform, dien hij als «ijn zoon her-kende; en er ontstond toen een 'tooneel van ongehoorde heftigheid, dat een gansche menig-te samengebracht op het stationsplein, waar bovenbedoeld hôtel is gelegcn." Wij gelooven lioe langer zoo meer, dat er in Duitschland1 zoo goed als geen moeders zijn. En daarmede degenereert een natie on-vermijdelijk, ten spijt van aile stoffelijke wel-vaart en vervolmakingen. De pannetjestruc. Lit Le Mans werd aan het Parijsohe dagblad ,,Le Journal" geseind : ,.Het Inter-departementaal Comité van Itulp _ aan Krijgsgevangenen kenschetst een ^foffrilcaansche manier om zich koper te ver-schaffen, die van een aiaieve vindmgrijkheid is. ,.-Len huisvader in onze stad, wiens zoon op hefc oogenblik 'krijgsgevangene in Duitschland is, heeft van dezen een ibrief ontvan^en, waaruifc wij de volgende passage aanihalen,°die naar aile waarsoliijnlijkheid geschreven is onder do inspiratie van een of anderen ar^listi-gen en gemeenen commandant van een inter-neeringskamp : „Wanneer u mij etenswaren zendt, vergeefc dan niet, er een kleine koperen pan bij te zenden." ,.Do onderteekenaar van den brief weefc niet, dat Duitschland nijpend gebrek aan koper heeft en zich dit meta-al op aile mogelijke manieren traclit té verschaffen. Laten wij toe-geven, dat deze manier werkelijk een mânier-tje is." Er is werkelijk iets komisch in hefc feifc, dat do Germaansche stalen hersenipannen zich zoo hopeloos inspannen om koperen pannetjes te bemachtigen. Dat is blijkbaar een uitvloeisel van hefc gulden pangermanisme, dat do Goal-lieerden in de pan zullen hakken. De overweldigers In België. Jn ,,La Métropole" lezen wij: • •De Duitschers in België hebben dezo laatste ploertenstreek gevonden om fatsoenliike vrou-wen te conipromitteeren : zij zetten zich naast hen neêr in een restaurant, spreken hen op straat aan, terwijl een kameraad, voorzien van een klein photo-toestel, het gunstige oogenblik aangrijpfc om het compromitteerend cliché te nemen. ,,In Duitschland, waar men reeds films heeft tontoongesteld, die vrouwen nit hefc volk voor-stellen, gedwongen 0111 met de soldaten te dan-sen, stalt men thans nieuwe photo's onder dezen titel uit: ,,Hoe de bevolking van Brus-sel met onze officieren sympathiseert." " Het komt ons voor, dat men zich over al die Duitsche leugens en trucs niefc meer zoo ongerusfc_ hehoefb te inaken. Ze zijn feitelijk al te inaief. Na al de slinksche en sluwe stre-ken, die de Herrscliaften gedurende den gan-schen oorlog en voor dien hebben uitgehaald, weefc iedereen, die oogen in zijn hoofd heeft.. tegenwoordig wel reeds met don eersten 00g-opslag te onderscheideu, wat èclite en wat ge-arrangeerde photo's zijn. In weêrwil van hun gewaande overbeschaving schijnen de Duitsche geïllusfcreerde tijdschriften — ook, helaas, enkele in Nederland — de mogelijkheid van dat onderscheidi ngsvermogen nog niet eens te be-soffen. Dooh aangezien gewoonlijk bedriegers ten slotte bedrogen uitkomen, moeten de Teu-toonsche vervalschers maar ongehinderd hun gang gaan. Hoe meer vervalschingsmateriaal zij opstapelen, hoe noodlottigér na den oorlog de inoreelo afrekening, Jiaast de materieele, voor hen zal zijn. Wien de goden verderven willen, ontnemen zij eersfc het verstand. En dafc is bij de Germanen zoo moeilijk niefc, daar, trots hun gedrochtelijko hersenkronkelingen, liun natuurlijk ,,gezond verstand" gemakke-lijk in een vingerhoedje kan. Dat niemand onzer zich dus ongerusfc make over dio ongelukkige photo's en films — mils men (vide den brief van onze Parijsche corres-pondente in ons nummer van 21 dezer) slechts wake tegen geforceerde rasmengiiig. SUS ALBERT-MHHER. Sedert onze aankondiging van gisteren, zyn r.og verschillende nieuwe bijdragen toegekomen van Dr. Gunzbui-g, Léo van ftiel, E. Tileman, F. van Ostaeyen enz. Deze bydragen brengen reeds hefc aantaï medewerkers op 24... Wy willen vooral de bl^je verwachting onzer lezers wakker schudden met de belofte van het Belgisch Volkslied, de nieuwe „Braban-çonnen, die onze groote volkszanger René de Clercq voor dit nummer heeft gedicht; benevens dit heerlijk nationaal lied, zullen onze lezers van den gevlerden dichter in dit nummer drie andere stukken vinden. zyn Lied van Trouwe en twee gedichten aan Koning ABfoert en Ko-nïngsn EBisabeih. Wy hebben tevens het genoegen tegmelden, dat deze twee laatste gedichten zullen verschynen met fraaie portretten van het vorstenpaar, als briefkaart, bij den uit-gever S. L. van Looy, Amsterdam. Het nummer zal byzonder rykelijk geïllusti'eerd worden met portretten van den Koning, symbo-lische teekeningen enz. Het zal op zes blad» zijden verschijnen, tegen den gewonon prys van vijf cents. Aile Belgen moeten ons Albert-nummer koopen! Een dure, Vaderlandslievende plicht zal hun het nummer in groote getallen doen koopen om het kosteloos nit te deelen aan onze arme landgenooten, aan onze geïnterneerden en aan onze dappere strjjders aan het front Bestellingen worden op ons kantoor verwacht4 Geen mlsverstandl Een enkele maal hebben wij De Toc-stand gekocht, het blad, dat de Nederlan-ders tijdens dezen oorlog, in Duitschen zin moesfc beïnvloeden. Geen enkel artikel was in bedoeld nummer onderteekend ; wij we-ten niet of zijn medewerkers in andere num-mers meer zedelijken moed hebben aan den dag gelegd, daar wij het blad niefc meer gclezeu hebben, ofschoon men ons verze-kerde, dat het de gemeenste aantijgingen tegenover hefc . ongelukkige België bleef ver-koopen.Kan men zich inderdaad iets laffer voor-stellen dan het naamloos geschrijf, waar-door men ^ in deze tijden zijn eigen zaak meenfc te dienen? Al heeffc het wekelijksch tijdschriffc De Toekomst in hefczelfde huis van dezelfde sfcraat zijn beheer gevesfcigd als wijlen De Toestand, toch sfcellen wij niefc genoegen vasfc, dat in de nieuwe uitgave de bijdragen onderteekend zijn. Ook zouden wij ons niefc veroorloven hier in dit blad over de sfcrekking van De Toe-konnst te schrijven, zoo er in hefc berichb ,,Aa/ii de Lezers" geen woord voorkwam, dafc ons naar de pen doet grijpen. _ Dafc woord is hefc zoo eenvoudige, maar fiere: ,,Vlàmingen". Gij wilfc, heeren van De Toekomst, mis-verstanden uit den weg ruimen, die in dezen oorlog Nederlanders, Duitschers en... Vlàmingen zouden verdeelen. Gij verklaart ook, er te zullen naar stre-ven objektiviteit in uw oordeel te bewaren. Welnu, traclit dan eerst en vooral, zoo gij ook invloed hebt op uw Duitsche vrienden, hen te doen inzien, hoe verkeerd de Duitsche regeering gehandeld hee£fc, toen zij hefc kleine België aan al de gruwelen van den oorlog, zoogezegd uit strategisch belang, prijs leverde. Wat van Duitsche zijde in dafc opzichfc aangevoerd werd, kunfc gij zeer gemakke-lijk nagaan. Gij hoeffc slechfcs de vlugsehrif-ten te lezen, die nog voortdurend, ondanks het woord van een man als Koning Albert, zoo schaamteloos verspreid worden. Misschien moet ge u die moeite niet'eens ge-troosten ; gij zult zonder heel ver te zoe-ken de nummers van De Toestand kunnen vinden, waarin de eer van België met mili-taristische tucht bezwadderd werd. Laat ons daarover uw meening kennen, en dan zal iedereen best over uw „objekti-viteit" kunnen oordeelen. Als Vlaming is het onze plicht u te vragen ook dafc ,,misverstand" niet uit hefc 00g te verliezen. Wij zouden hier geschriften kunnen aau-halen. waardoor in Duitschland ook tegenover Nederland... misverstanden voorbereid werden, maar wij wenschen er ons bij te bepalen u uit te dagen te komen bewerenj dafc België bij het uitbreken van dezen oorlog anders had kunnen handelen dan hefc deed. In dafc opzicht ontzeggen wij u op voor-» hand het rechfc een onderscheid te maken tusschen Vlàmingen en Walen. Zoo er Belgen zijn, die meer dan hun andere landgenooten hefc rechfc hebben den Duitschen uitval te schandvlekken, dan dienen de Vlàmingen vermeld, zoo wij op de gedachte van de ,,Germaansche verwant-schap" willen ingaan, welke in de inleiding van De Toekomst opgeworpen wordt. Waarom? Omdat die verwantschap, waarop men zich thans zou willen beroepen, geen enkel onrechfc, geen enkele wandaad heeft doen vermijden. Omdat die verwantschap aan aile Duitschers den plicht op-legde de Vlàmingen te vertrouwen, waar die Vlàmingen verklaarden, dat er aan den Koning der Belgen op het gebied der poli-tieke eerlijkheid niets te verwijten viel. Dat hebben wij onmiddellijk na de ver-schijning van De Toekomst willen vasfc-stellen.^Miîscluen wordt ook daardoor een eerste

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.