V Jaargang N° 253 Dmsdag 22 Sepîember (914 2 centemen fcet mtmmer HET MORGENBLAD l Aankoisdigingen s g | 4e bladzijde. — per kîeinen le^el îr. 0.30 | ? Financiëele, » » » » | Stadsnifcuwa, pei grooten regel » 2.001 fc Reclamen, » » » » 1.001 | Begrafenisbericht, » 5.00 § 'VOL.KSDAGBLAB Aiiô mededeelingen te zenden aan M. J. BAMPS, Eestuurder, Nationalestraat, 54, Antwerpes Men schrijft in op het bureel van het blad en op aile Postkantoren Teleïoon: GPSTELRAAD : De?. — AANKOND1GÏNGEN : &314 Abopnementen s I I Een jaar, 8 fr. — 9 maanden, 6 fr. | g 6 maanden, 4 fr. — 3 maanden, 2 fr. g | BUITENLAND, het port te buitcn. Aankondigingen worden ook ontvangen door M. J. LE BEGUE et C. "Office de Pu» blicite, 55, JSieuictraat, te BrusseL Op het groote front r'arijs, 21 Sept. (Mededeeling van S in-e) . Op onzen linkervleugel, op den rechteroever van de Oise, zijn wij vooruitgekomen tôt de hoogte van La^ssigny (ten Westen van Noyon) . Ten Oosten van de Oise en ten Noorden van de Aisne hebben de Duit.schers meer bedrijvigheid ge-toond. Verwoede gevechten waarbij het kwam tôt chargen met de baio-net, werden geleverd in de streek van Craonne. De' vijand werd over-al met aanzienlijke verliezen terug-geslagen.In de omgeving van Reims heeft de vijand _ geen _ enkel aanval met 1 voetvolk beproefd. Hij bepaalde zie' ons front te bombardeeren met zwaa geschut. In het cenfrum, in Champagne e: op don Westelijken kant van d Argonne hebben wij, buiten Soi; hain, Mesnil genomen, les Hurlu en Massiges. In Woevre houdt- de vijand no. altijd de streek van Thiaucourt be zet en heeft hij Ilasson Chatel gt kanonneerd. Op den rechtervleugel (Lorreine: en Vogeezen) niets nieuws. De Duitschers vorsterken zich o de glooiing van Delme en ten Zui I den van Château-Salins. gg.^Si m wi i—fwi BWi ii De marici der Russen il 08STENRIJK Se Oostenrijksche ruiterij ontredderd PETROGRADO, 21 Sept. — De Oostenrijksche ruiterij is ontredderd door je laatste gevechten. Hel treinverkeer van Volstchirk naar Lemberg is door de Russen hersteld. De gouverneur van Chernowits deelt kosteloos levensbehoeften uit aan de geteisterde bevolking. De vluchtelingen van de provincie Bucovine ontvangen onderstand. Bombardement van leiss I De correspondent van de " Evening News " seinde uit Parijs; Te Epernav hoorden wij, dat de Duit-Rchers, drie dagen lang, na den bezwaar jyken overtocfct van de Marne, Reims hadden besehoten. Van den heuvel, die over Reims heon-ïiet, was het ccn ijzig zicht. De twee torens van de kathedraal waren haast J'erborgen in den rook van een brand de buurt. Nog op drio plaatsen brandie het in de stad. Ik kon de Duitsche graoaten in wolken witten rook vlak bo-ven de huizen zien barsten. //e/ hospifaal gebomhardeerd . Toen ik de stad naderde, werd het aan-«■1 vluchtelingen, die den weg naar Eper nay in den regen aflegden, grooter. Êen troep menschen uit de stad verzamelde zich aan dezen Zuidkant, die het vers! Tan de Duitsche stehingen a£ lag, in bel |Jdd rondom het liospitaal van het Rood hruis, hopende in- de beschertning van lc<e via g te deelen. Terwijl zij daar wa-r®, vloog er een Duitsche verkenner in e?n vliegtuig over lien heen en een hait Jur later begoitnen de granaten op het ®osp:taal en in d'-n drom van vluchte-togen te vallon: 35 verden er gedood. I açderhalve kiiometer bui'en de stad *as de ontplofl'ing van de gru-naten in ® st.id duidelijk hoorbnar. In het gedeelto van Reims, het verst Jan het bombardement venvijdcrd, was I ta he.'le bevolking op straat, Noord-I ^a.ts kijkende naar de rookwolken dio ■ toven de dal:en der huizen rezen, en ■sP'6kcnde van do sohandclijke verwoesting B®le de Duils; hers over een onbescherin-stad brachten. I:et Aisne kanaal overslekende en in "■fi •■ 'lart van stac' komende, zag ik "■k s °'s een yerlatcn stad. De straten ■ /•ren volkomen leeg. De blinden waren .W ?1' de huizen en de bewoners hadden in de kelders verborgen. De rtilte P beldemmend. k°n msn versehil hooren tus-het gedontjer van de Franschebat-3-aan den Noordelrjken buitenkant ,f BljS stad, en de ontploffingen van de ,g B;.n"~cîe granaten, waarop zij antwoord-Hr;' Er was inderdaad een hevi- artil-Biwi 1 gaan(!e* Franscro batterijei) ®" vocrtdurend versterkt. Kanonnen, was voorbijgfireden, toen ik van Mj^'Ocs kwam, hadden nu stelling geno-\ beneden den top van den bergrug ' in het geweld in te stem- it!n vertejde mi.j zelts dat er zwaar J Geschut was aangovoerd. Eene hel van barsîende granaten Maar eerst toen ik met abbé Andrieux boven in den hoogen toren van de ca-thedraal was geklonmieu, kreeg ik een duideli.jlc beeld van den siag. Wat een sohouwspel was het onder de koude, drij vende grijze regen.wolken ! In een haiven kring van den gezichteinder tee-kenden zich de hoogten aî, waarop de Duitsche batteriien waren geplant. Vi.jf kiiometer ver was het eene hei van bar-stende granaten. Die van de Duitschers vielen ovea-al binnen eone oppervlakte van een anderhalve kiiometer in het vijr-kant. Soms was het juist buiten de slad dat zij vielen bij het zoeken van de Fransche troepen, die daar in verschan-singen iagen te wachten om vooruit te stormen en de hoogten aan te vallen, wanneer de artillerie hun don weg be-reid zou hebben. Soms was het op de Engelsche wolkammerij van lsaac Hol-den en Cie, waarvan de vier schoor-steenen oen good dool vormden ; dan weer vielen ze midden in de stad. Eene granaat sloe.g met een afschuwe-lijk gegil door het dak van het transept aan het andere einde van de ca-thedraal. Daar woei de Eoode-Kruisvlag. m de drie dagen van het bombardenient werd de cathedraal door acht granaten getroifen. Gelukkig hebben ze niet meer schade gedaan dan aan het melselwerk-. (Bij het bombardement dat Zaterdag en Zondag nog voortgeduurd heeft, gcraakte de cathedraal in vlammën en thans is ze vernield). T*ir werden toen Duitsche gewonden uit een naburig hospiiaal in de cathedraal gebracht en in het schip van de kerk op stroo geiegd. De abbé Andrieux en een soldaat van het Roodo Kruis klom-man toen in den toren en hingen twee Koode-Kruisvlaggen uit. Do huizen in de buurt werden niet ge spaard. Granaat na granaat kwamen ab reusachtiga rakottien op ons aanfluiten, en sloegen daar in. Een van die huizen stond vlak over ons op het cathe-draalpièin, met meer dan een vijftig meter verder. Het stijgende giigeluid d.:t zulke granaat maakt heeft i:ts duivelsch. Dat geeft u reods op ziehzelf eene sid-dering, afgescheiden van het gevaar, waarvan het een teeken is. Gij hoort het eene voile seconde voor de granaat inslaat, en in dien tijd kunt gij bij instinct gevoolen, welke richting ze neemt. Dan kcmt de ontplofling, die klinkt als-cf aile breken van glaswcrk dat gij in uw loven hebt gehoord, zich voreenigt in een enkelen siàg. Ik was verwopdcrd over de weinige schade, die de gewone granaten maken. Ik had een goed gczicht op eene granaat, die een huis trof aan het plein, vlak voor de cathedraal. De granaat trof den muur vlak onder den dakrand. ,, JJs hoorito do -w^arkaatsing van-den slag, zag eene wolk van stof, eene wa- f terval van pannen en stukken puin, en \ toen was er niets te zien dan een gat van ongevoer een meter in den muur, waaruit langaaam wat grijze rook ver-scheen.. Toen deze granaat kwam, was ik af-gedaald tôt eene lage gaanderij buiten r de cathedraal. Naast mij stond de oude j sacristij van de kathedraal. Ik zal nooit n den afschuw en de verontwaardiging ver- " 0 geten die klctikeu in zijn uitroep, toen ^ dio granaat vlak "'voor onze oogen een -gat slceg in dat'hooge huis. "Dat is A û mijn liuis!" schreeuwde hij uit. j Wat mij in de tv.ee uren, die ik in | g de kathedraal doorb/racht,het meeste trof, was het opmerkolijke slechte mikken van >_ de Duitschers. IjC kon ten minste één Eransche batterij aktoor zeer duidelijk zien. Geen enkele gxanaat viel er bij die Q kanonnen, wel v erscheidene er overheen in het open veld en andere er aehter in p de stad. Daareiit gen barstten de Fran-[. sche granaten, n: t alleen van die eene batterij, maar va ten minste vier andere, die ik kon waarnemen, vlak boven ^ de bosschen, waaiin de Duitsche kanon- . nen verborgen waren. : De correspondent beschrijft veTder de ^ sehade, die er aan do stad is toe^ebracht. A Van de burgerij zijn er weinig gedood, î zegt hij, aangezien de stad nagenoeg V, T leeg was en wie er nog waren,zich in j de kelders verborgen hadden. q . Hij zag den bijechop en twee kape-a. laaus in don kefôar hun bxevier lezen. De proclamaties van de Duitschers, waarin zij drçigL.aii de gijzelaars op te j hangen, indien er wanordelijkheden voor-vielen, waren nog op de muren geplakt. ^ * De kathedraal van Reims i e \ pWp»lei î Pro/est iagen de laatste warsdaad der Duitschers }{ De Engelsche bladen vinden geen uit- j drukkingen, sterk genoeg om hunne ver- . x ontwaardiging uit te drukken over de ' i_ vernieling der hoofdkerk van Reims. 5 ,n Volgens hen, o vei-treft dit feit de is- ^ ,n daad gepie"'gd te Leuven. rj , Soortgelijke misdaden, melden zij, ra- ^ ^ ken niet alleen de bondgenooten, maar 3_ ook al de _ volkeren die de christer.e be-, schaving niet willen zien verdringen door • j schelmstreken en barbaarschheid. J J Reims vemvckt ook een krcet van af- ^ sehuw in de Itnliaansehe pjrs.De "Gior-fs nale d'Italia" schrijft dat de Duitschers, " ie modegesleept door de opgowondenheid van r" den oorlog, de brutaliteit nemen voor de I , macht. I le * T =s * 1 1_ He r Delcasse, minister van Buitenland- ^ t3 sche Zal-ien der Eransche Republiek,heeft 3> uit Bordeaux, op 20 September, om 2â p' uie 30, het volgende telegrani gezonden 16 aan heer Klobukowski, minfeter van 1- Frank ri ik in Belgio: r_ "Zonder eenig scliijn van militaire nood- n zakelijkheid, dus voor het ©envoudig ver-. aak: van vernielen, hebben de Duitsche 3- troepen de hoofdkerk van Reims opzet- j i- teiijic en geweldig beschoten. v i- Op dit oogenblik blijft er van de bt>- s ?. roemde hoofdkerk slechts een hoop puin :it over. ^ in Het gouvernement van de Republiek v :r heeft tôt plicht aan gansch de wereld dit i. c. wraalcroepend feit van barbaarschheid :n aan te kiagen. Met een heiligdom onzer li ta geschiedenis ten prooi der vlammen te h is leveren, heeft men de menschheid een ge- i deelte van zijnen kunsteigendom onteto- c it len." jl De minister van Frankxijk heeft deze'i J •t morg.--n lezîng van dit verzet gegeven 1 !n aan Zijne Excellentie den heer minister f n.. van Buitenlandsche Zaken van België en * ,e heeft hem er kopij van gelaten a ^ * , 0 Do Notre-Dame van Reins is een der beioenidste gofthische bouwwcrken der we- j reld. De eerstc steen werd geiegd in , 121'.', en het koîossal3 kunstv/erk, met zijn talrijke beelden en reliefs,was eerst e~ in de veertiende e:uw af. De kathedraal , s 138 meter lang, van binnen 30 meter ^ 1 breod en 38 meter hoog. Zij heeft een c ,1- sehitterenden voorgevel met 530 beelden, T een roset van 12 meter middellijk, twee t r' torens van 81 1,2 meter hoogte, met oen ç ^ klok van 12,300 kilo f at Do kathedraal ge'ft van binnen een ge- î a" wekligen indruk. Honderden van pracli- i tige beelden, en vooral de geschilderde f s- rainen, nieest uit de dertiendo eeuw, sie- m ren d'en tenipel. 1 5t Beroeœd is ook het vergulde hoogal- 1 tafir, waar sinds 1173 de Eransche ko- c ;e ningen (behalve Ilendrik IV), tôt Lo- ] n. dewijk XVI en Karel X door den evrte- 1 a- bisschop-pi'imaat gekroond en uit de hei- a, lige Arapulla gezalfd werden. ' at Verder bevat de kathedraal tal van r d. kunîtschatten en relikwi.eën, dis een hoo- j •n Se waar de hebben. Vader'anrisch Lied Wijze .- I)e Vlciamschc Leeuw 1. Vol trots en huichlarije Daagde ons de vijand uit : « Ot buigen zult ge of bersten, Verlaagd tôt oorlogsbuit ! » — Doch aarzlen zou geen België, Al nijpt zoo wreed de nood ; En dreigt en vloekt de vijand, t Verkiest toch eer en dood ! Rbfrein : Zij zullen ons niet temmen In scliandge slavernij : "Wij blijven als de vaderen Op eigen bodem vrij ! Met duizendtallen rukte De Duitscher op ons aan : Hij roofde, en brandde, en moordde Al wat hem tlorst weerstaan, Noch kind,noch vrouw.noch grijsaard Vermurwde t tijgerhert ; Doch nooit en slceg de wanhoop Ons neder in ons smert. 3. De roode haan al kraaiend Vloog rond op dak en kruin , En zege zong de vijand Op 't vaderland in puin. Doch 't blaakrend vuur der roo^ers Wordt voedsel voor den moed Die in ons ziel doet liranden Ds 'wraak cm 't bioederbloed. 4. In 't hulpgesclirei der kloinen, 'l Gesni■; van n:aagd en vrouw, Herkennen wij de sleremo Van 't vaderland in rouw. Maar doen zij 't herte breken Van weedom en van pijn, Toch zweren wij het plechtig ; Vrij zal ons Belgie zijn. 5. Ja, plechtig dat wij zweren Op onzer broedren graf: «Geen Belg on wijkt lafhertig, Noch legt zijn wapens af I™ De Heer zij ons genadig ; Hij sterke ons hert en hand In t lijden en het strijden Voor Vor^t en Vaderland ! Refrein : Zij zullen, enz. Dr J. M. TE XiUlSL Ken bi,jzondere correspondent van « De Maasbode- is te Maastricht teruggekeerd vau een driedaagsch ver bij f te Luik en sejnt dan aan ziju blad : De stemnûng in Luikis zwoel. Er heerscht weer drukte eu liandel ; een enkele fabriek werkt weer. De menschen zijn kalm maar in gedrukte stemminp. De treineh, die er binnenkomon met krijgsgevangenen, worden door de bevolking toegejuieht, hetgeen de Duitschers kalm laten gebeuren. Ze worden bestormd door BeJgiscne vrousven, die den mannen broodjes en versnaperingen toewerpen, hetgeen ook geduld wordt, ten deele ten minste voor zoover bot Belgischo krijgsgevangenen geldt. Wanneer men deu Franschen of iingôlsehen iets toesteekt, wordt dit aanstonds afgenoràén. Als na een kort oponthoiid de trein vértrekt, wuiven de Luiksche vrouwen haar zonen na en drogen liaar tranen af. Stil zag ik ze staan kijken naar een trein van 32 wagons gewon-de Duitschers. Diep medelij'len teekende zichop haar gezicht af. Het geweklig scherpe regime is een weinig verzaclit. Maar om S ure, Duitschen ti.jd, mogen de Luikenaars toch niet meer door de straten gaan. Des nachts echter mogen ze hun deuren sluiten. Sinds Zater-dag bestaat er ook weer straatverlichting en a. s. Zaterdag zal ook in de huizen het gaslicht mogen branden. De levenswijze is nog wel duur, maar het is toch niet zoo erg als in het begin. Sommige huishoudelijke artikelen zijn zelfs goedkooper dan bu ons. Te Ougrae. een industrieel plaatsje bij Luik, lieeit het gemeentebestuur een ge-meentelijke bakkeri.i, slageri.j, melkerij enz. opgericht en menigeen zou wenschen « ge-voederd » te worden in die communiteit. Een kilo verkensvloesch kost 48 cent, een kilo rundvleesch 75 cent, en zoo zijn de prijzen van ailes daar buitengewoon laag. Door de wachtposten wordt streng onaer-zoek ingesteld. of ge brieven meebrengt naar Luik. De nationale tlag ts Bmssel Heer iax in s'a&î van hechfenis geste!d Men weet dat generaal baron von LuiX witz iu eene plakkaat de inwoners val, Brussel had aangeraden hunne national® vlaggen weg te nemen ; « daar deze konden aanzien als zoovele uitdaginge voor do Duitsche treepen v. Heer Max deed nevens deze kaart een bericlit plakken, in wefk hij zijne verwon-dering lucht gai' oindat, na do ' proclamatie van maarschalk von der Goltz. meldend6 dat niemand zou worden gekrenkt in zijne vaderlandsche gevoelens, de Duitschers de nationale vereering als eene beleediglns aanzagen. De burgemeester niettemin noodigde de bevolking uit dit nieuw offer voorloopig te aanvaarden. Wachten wjj verduldig, voegde hy er niet zonder moed bij, het uur der wedervergelding. Tengevolge van deze openbaarmaking, voor welke hy do goedkeuring niet had var den Teutonischen stai'. werd heer Max Don-derdag avond, om half negen ure, aange-houdon door majoor von Bayer-, vergezeld van vier gewapende soldaten. De burgemeester werd voor generaal von Luttwitz gebracht, die hem de beslis-sing mededeelde. genomen tegen hem, en het inzicht dat men koesterde hem naai Duitschland te zenden. Heer Max werd geroepen om zijne hou-ding te verrechtvaardigen. Zijne verklarin-gen werden waarschijnlyk als voidoends beschouvvd, want, na een uur woorden twist, werd de burgemeester terug in vrijheid gelaten. Hoe het Duitsche voSk bedrogen wordt Een einsiiîâî&enasltje te irasss! Ziehier een feit waarvan de voistrekU. echtheid verzekerd werd door een lioogge-plaat3ten persoon die er getuige van was . Donderdag morgen, om 6 ùre, was eea bataljon pruisische soldaten aan 't defllee-ren voorbij de vensters van het Koninklijit Paleis or.der de oogen van tweehonderct-' menschen, die metzakdoeken wuifdeh. Terwjjl de soldaten van den Keizer voor-bijgingcn, zoogezegd door het voik toegejuieht, was een cinemaoperateur eenvoudig bezig met zijn toestel te doen draaien, oia die aandoenlijke gebeurtenis op te nemen. De bevolking van Berlijn zal er zeker nieî aan denken, wanneer zij die film te ziei? krijgec, dat dit ailes maar komedie is. De tweehonderd toeschouwers waren Duit' schers die daar heengebracht waren om aan het naïef publiek te doen gelooven dat de iegers van den Keizer eene triomiante-lijke intredo gedaan hadden in de Belgische. hoofdstad. Oe Cuilschers te Bercliem-bij-Ouiienasrdt Voor de tweede inaal is eene Duitschi legermaoht, ditmaal 15 à lbv000 mau ste;k, door Borchem getrokken. Berchem werd op zeker oogenblik me* vernietiging bèdreigd, onder vdorwenàses natuurlijk, dat men geschoten had op d4-soldaten.Ko taris Van den Slaepele en de E. H/ onderpastoor Joos stelden een onderzoek in en gelukten er in de Pruisen te doer bekennen dat het hunne e^gene soldâtes waren die geschoten hadden. Hetzelfde gebeurde bij heer Foulon brouwer; daar ook liep heer Fouloi, rechtstreeks naar den soldaat welke hij had zien schieten, en deze moest beken nen dat hij per "ongeluk" esn schot haï gelost ! ! Een groot gefal Duitsche soldaten lia pen bedronken, bij zooverre dat verschefr dene hunne wapens ontoomen werden . een burger van Berohem, vreszende vooi ongelukken, he"ft een Emitsehen soldaa' ontwapend en deze heeft zelfs naar zijnt wapens niet meer gevraagd. Talrijke landbouwers, heeren Vindevo gel. Balcaen, Vandormeulebroucke, De. muflier, Santens, Van Glabeke, enz.,wer-den verplicht de Duitschers hun voor-raad te vo.sren met hunne karren,wagons en paarden. Den Woeoîdag avond werden heerer Van den Staepèle, notarié; Martoye, bur gemeester, en Van Coppenolle,^ schepen, als gijzelaars opgesloten hij Mevr. De. cook. waar de Duitschers aan 't lees1> vieren waren ! Het is geiukkig daarbij gebleven. • Uhianen te Oordegem Zondag morgen verschenen een veertigta ■ uhianen te Oordegem. Aan de grens var 1 Vlierzele kwamen zij in botsing met Bel ' gische soldaten. Nadat eenige schoten g©. wisseld waren, namen de Duitschers de ' vlucht in de richting van Aalst. Later kwa - men de Duitschers versterkt af. Men ver-wachtte zich aan een geveclit;

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.